장음표시 사용
321쪽
L85 De modo coni monis Concusuum Dei
, Praetereo Ruardum Taperum qui art.7.contra Lutherum inter
principium M medium propositionis decimae ad finem; videtur amplecti distinctionem Concursuum Dei δί Creaturae ; ibique ciatat Andraeam a Castro nouo dist. 21. primi sententiarum &Gabrielem Biel distinct. ι . i. sententiarum & distinct. i. q Σ de dist.
S. primi sententiarum : docentes diuersas esse actiones Dei,&Creaturae t ex quo satis ebidenter supra intulimus non omnem Creatu rae actionem fieri Deo eandem proxime & immediate a que indivisim operante.
Missos quoque faciam in praesenti Altissiodorensem,& Gregorium Ariminensem in L .dist. 37. quibus haec nostra sententia pro babilis visa est, Itemque Praepositiuu, & Theodorum Abucaram Opusc. 3J. &37. quia neque Auctorem hunc postremum habere potui; neque dubitare eum a P. Theophilo fuisse fideliter citatum dist. 8. Theologiae naturalis num.338. & Philosophiae moralis dist. q. q. 3. art. I. num. 3 7. & quia sufficere nobis debent Theologi ac Philosophi quos magno numero cumulatos dedimus; & denique quia praeter ea testimonia quae nos in promptu habuimus, ab aliis forte post, S plura, dc grauiora proferentur , cum merito sperari debeat, sicuti experientia monstrare coepit, quod haec nostra sententia plures imposterum sectatores sit habitura , quanquam ea ipsa testimonia quae nos hic protulimus suspicamur sorsan fuisse
322쪽
Creatura, m. Pars IV. Cap. VII. 287
In quo nditur siententiam negantem Concursim Dei
proximum adsimgulos actus nostros, bonos, ac malos, non modo non esse Pelagianam, Nembroteam, aut Manichaeam 1, pia nec alteriuου cuius que ce una
nota reprehendi a Scholasticis potuisse, ni rosus ML
Posteaquam illud satis consectum quod primum in hac postr. I.
ma parte praesentis opusculi conficiendum erat,nimirum,sem tentiam quae necessitatem inficiatur diuini Concursus identificati,& simultanei ad quamlibet actionem nostram , Sanctorum Patrum,Scholasticoriamque veterum,ac iuniorum auctoritate minia me esse destitutam : superuacaneum videri potest inquirere, Ancadem sententia censurae alicuius notam metuere possit, ac debeat ; nisi essent aliqui in censuris Theologicis ferendis adeo praecipites ; ut si quispiam forth contra quam ipsi sentiant, fuerit opinatus, eum statim graui Theologiae censura vexandum esse arbitrentur : qua in re non modo ineptos se, ac ridiculos exhibent,sed& Doctorii m Scholasticorum auctoritatem enervant; sannisque, ac ludibrib haereticorum exponunt, dum affectu potius quam ratione. maturo iudicio ducti,propositiones Catholicas interdum damnant,quae paulo pbst re profundius inspecta deprehenduntur esse verissimae. Dico igitur,nulla extare Scripturae loca,nullas definitiones Po- II. tificum, aut Conciliorum quibus cogamur ad captivandum intellectum in obsequium Concursus proximi identificati, de indistincti quin potius sententia negans huiusinodi Concursum Dei pro ximum,tametsi hac tempestate minus communis,longe est tamen verisimilior, S: dictis Patrum, Scripturae, ac pietati consormior quam aifirmans:Ex quo sequitur ean neque nouitatis , neque ter
323쪽
meritatis ac multis miniis erroris,haercscos, aut alterius cuiuscui que censurae nota infamari a Scholasticissoluisse, nisi prorsus in que ac per summam iniuriam: atque adedeosqui nullo idoneo a gumento, sed turbulentis tantum clamoribus, de conuiciis sentenatiam illam persecuti sunt non satis consideratC , neque cum temperamento Christianae modestiae,& charitatis esse locutos, qui si nos etiamnum postquam haec legerin huiusmodi maledictis on rare pergant quod non nisi cum scandalo, prauoque apud Catholicos exemplo fieri poterit nos tamen in quiete , & silentio taciti, memorcs erimus verbi Domini Iesu,quoniam ipse dixit,Va homini isti per quem simςdalum venit. Prima pars Assertionis quoad Scripturae loca, probatur a nobis peculiari capite,& ipsi Aduersarij pleruque id fatentur,quoru sunt Hurtadus de Mendo a , & Rodcticus de Arriaga disp. Io. physicae.
Et quamuis aliqui recentiores cxistiment applicari posse eadem Scripturae testimonia ad probandum Concursum identificatum,&indistinistum ad 4uoscunque actus nostros, quibus Patres in Concilio Arausicano Σ.&. aliis utebantur aduersiim inimicos gratiae Christi; tamen id eadem facilitate qua ab illis dicitur negandum est, vel dicendum, eos cum sententiam illam suam , quae illis probabilis,ac vera videbatur,stabilire niterentur;adduxisse etiam in illius confirmationem testimonia omnia quae de speciali adiutorio gratiae Dei erant intelligenda ; scilicet ob similitudinem, ac proportionem ; & quod alia nulla fauorabiliora Scripturae loca reperire possent ad fulciendam opinionem, quam tamen conqui sitis undique argumentis suadere Onan no constituerant. Probatur etiam quoad definitiones Conciliorum & Pontificii, quia propositio qua asseritur, vel negatur necessitas Concursus identificati, immediati,& simultanei, philosophica est, neque ad-l huc a Pontificibus,aut Conciliis in terminis omnino expresse, ac
perspicuis discussa, aut definita esse videtur, unde fit vicaliberae adhuc philosophorum , Theologorumque disputationi permissa sit.Dixi, terminis omnino expressis e reicuis, propter illam definitionem Concilij Trident. seis 6aean 6 ibi enim videri posset nostra i sententiadefinita, de contraria condemnata quoad actus prauos,
324쪽
s Creaturae, Fc.Pars IV. Caput VII. 189
Confirmatur, quia quaestio ista examinari solet in physica, ubic causa efficiente, vel in metaphysica, ubi de dependentia entis creati ab increato: quaestiones autem philosophicae non solent ab Ecclesia definiri nisi forte id facto opus fuerit ob specialem aliqua rationem :& quamuis plerique etiam Theologi de cadem quaestione mentionem habuerint ; id ego opinor esse factum , vel ob maximam disciplinarum connexionem ; vel quia propositio ista fundat,ut diximus prima parte,nonnullas quaestiones quae sunt inter Theologos huius tepestatis celeberrimae ; propter quod etiam non dissitemur, quin possit esse materia idonea, ac sufficiens, ut a
Sancta Sede Apostolica definiatur quid in hac re credendum sit, si Spiritui sancto visum fuerit, & illi cui dixit Christus in persona
Petri,Et tu aliquando conuersus confirma fratres tuos.
. Dices, Ecclesia non aliter canit, & aliter credit: sed in Symbolo i lConcili j Nicaeni canitur, quod Deus si actor omnium visibilum,o ino bilium: At si est factor omnium, igitur & actionum nostrarum; non faceret autem illas,si casdem non produceret immediate, &proxime simul nobiscum operando: Ergo Concursus Dei proximus immediatus Diuina fide est credendus. i Respondeo primo;Quemadmodum Deus est,diciturque Creator coeli,terrae,& omnium, tametsi serie coeli non fuerint immediate creati, sed producti ex aquis, sicut& alia quaedam entia quae non per creationem, sed per aliud productionis genus existentiam a Deo acceperunt i dicuntur tamen effectus isti fuisse creati,quia vel causae eorum creatae fuerunt, vel saltem aliquid est in effectis ipsis quod per actionem creativam existentiam acceperit ; ut materia prima,anima rationalis, aut aliquid huiusmodi: Ita Deus non desinit appellari effector omnium, tametsi non producat omnia immediate,& proxime iuxta eum sensum quem intendit sententia contra quam disputamus: Concilium autem Ni caenum minime dixit,Deum esse factorem immediatum , sed simpli
Respondeo secundo;ut dicatur effector omnium, satis est quod sit causa prima uniuersalis,ac primordialis omnium. Atqui ut talis sit sufficit eum ad quorundam effectuum productionem mediatἡ
duntaxat,dcremote concurrere,prout in solutionibus argumento-O o rum
325쪽
19o De modo coniunctionis Concursuum Dei
tum circa finem huius partis ostendemus. Respondeo tertio , Nicaena Synodus non potuit definire, neque
Ecclesia credere aiat etiam canere propositionem, cuius contradi
choria postea definita fuit a Syaodo Tridentina; Atqui h c Synodus
definiuit aliquem actum nostrum non fieri a Deo proprie,& per se, scilicet actum prauum,ergo illa non potuit statuere omnem actum nostrum fieri a Deo proprie,ac per se;alique enim actum non fieri, est non omnem actum fieri,ut merito formidare debeant Asteri res Concursus immediati,proximi, & identificati ad omnes actus nostros, bonos,ac malos, ne ipsis potius quam nobis Concilia, Mdefinitiones Ecclesiae aduersentur. Dices secundd, plerique cxistimant sententiam negantem im mediatum Concursum Dei ad omnes actus nostros, fuisse olim damnatam a Patribus in Pelagio; & D. ipse Hieronimus Dialog. r. aduersus Pelagianos,sub nomine Critobuli,reserens errorem Pel gij,sic arguit,Ω insingulis rebus,qua gerimus Dei utendum es adiutorio, ergo ct calamum temperare ad scribendum, se temperatum pumice
terere,manumque aptare literis,lacere,isquisedere, are,ambulare, currere, comedere ieiunare era,ridere,ct caetera huiusemodi,nisi Deus iuuerit non
poterimus, quasi dicat Pelagius id esae ridiculum: Atticus vero no- ne Hieronimi respondet, iuxta meum sensum non posse scilicet si ne Concursu generali perspicuum est. Ide quoque Hieron. ad Ctesiphontem prope medium Epist. Malenter, inquit, praetendis vi Deirratiam ad conditionem hominis referas, o non in singulis operibu auxilium Dei requiras, ne scilicet liberum arbitrium videaris amittere, o cum Dei contemnas adminiculum,hominum qi aeris auxilia, qudite quoῆ, audite scrilegum, si inquit, voluero curuare digitum, mouere maπ m, frre, sedere ambulare,discurrere, 'uium iacere, duobus digitis narium pumgamenta decutere eleuare aluum et rinam digerere, emper mihi auxilivm
Dei necessarium erit Z Audi ingrate imo scri lege Apostolumpraedic t .sue manducatis siue quid aliud agitis,omnia in noreine Domni agite; S paucis interiectis, ipsium liberum, ut diximus,arbitrium, Dei innititura xibo, illi que persingula ope indiget, quod non vultis; sed id vultis,
τι qui semel habet liberum arbitrium a eo a tutore non egeat; Ecce qVO modo Hieronimus blasphemiam esse ait, si quis dicat, Deum collato semel libero arbitrio non esse ultra nobis necessarium ad Ope- . Ο randum,
326쪽
Creatura ,-Pars IV. Caput VIL 19i
randum, nec debore ultra se ingerere,nec nos per singula opera amxilio eius niti. Respondeo primo , sententiam nostram nullatenus accedere ad errotes Pelagij, sed ab iis omnino esse alienissimam, Communis enim veraque sententia est,eum vel nunquam disputasse cum Catholicis de huiusmodi Concursu identificato, vel si de illo disputauit, ac negauit, non tamen fuisse eum de hac re a Patribus reprehensum;sed quod actus supernaturales necessarios ad salutem negauerit,& auxilium gratiae Dei per Christum , siue adiutorium speciale, internum supernaturale, ac minime debitum : passimque aduertunt Theologuquod si sententiae Patrum contra Pelagium prolatae quibus diuini adiutorii necessitas commendatur', possent intelligi de influentia,& Concursu generali identificato, nos nihil ex illis haberemus pro Catholica veritate, & necessitate adiutorijspecialis,ac proprij gratiae per Christum;quia omnes eludi possent
interpretando eas de adiutorio Dei per Concursum generalem, quod est haud dubi E contra mentem Conciliorum, & Patrum, . qua de re videri possimi Suarea tomo I. de gratia prolegor no S. cap. F.VasqueZ I 2.disp. io'.cap. 7. Aluarea lib. I.de Auxiliis diuinae gratiae dispi.Smi singus i. parte tract. 3. disp- 6. quaest. 6. Tannerus tomo 2. Coninch de fide,spe de Charitate. Gracchis in Gemma sententiarum Augiastini,praefatione ad lectorem. Respondeo secundo cum Gabriele Vasquea I et disp. iso Hieronimum testimoniis in obiectione productis non agere de auxilio generali quod necessarium sit cuilibet creaturae vi operetur , cum ad multa exempla quae ipse refert nullus requiratur Concursus 'Dei distinctus a creatione ipsa continuata, Nam sedere , & tacere, quae ipse adfert in exemplum,non sunt actiones nostrae quae aliquo
indigeant Concursu Dci , Quod si dicas loqui Hieronimum de
voluntate tacendi,& loquendi, sedendi, & deambulandi, quae est actus positivus,& eum quidem attulisse exempla non modb ope rationum quae ex genere suo sint supernaturales, atque ad virtutem pertineant,quale est ieiunium sed etiam aliarum minimarum, quae ad solam naturae commoditatem spectent,cuiusmodi est cu Hare digitum, de re, stare, comedere,&c. pro quibus non videtur Hieronimus existimasse necessarium esse auxilium gratiae specia'
327쪽
191 De modo coniunctionis Concursuum Dei
lis,sed duntaxat influentiam & Concursum generalem,quem proinde aduersus Pelagium contendit esse necessarium ad minima illa opera,tametsi ordinis naturalis: Respondet idem Vasqucet, Hieronimum de minimis illis operibus loqui non prout piaesenti vitae mortali deseruiunt,sed quatenus fiunt secundum regulam, & no mana virtutis, ad quod requiritur auxilium gratiae Dei, probatque ex verbis in obiectione adductis, audi ingrate,im o sacrilege Apsolum I. ad Corinth. io.traedicantem e manducatis, e bibitis ae aliud quid agitis,omnia in nomine Domini agite, Ea vero quae in nomine Domini aguntur,secundum virtutem aguntur: Rursumque confirmat ex
aliis eiusdem Sancti verbis,qui polieaquam dixit,per singula minutissima opera indigere nos auxilio Dei,ut ad curuandum digitum, mouendam manum,&c. paulo post subiungit haec verba ,si arbitrioseo regitur, nempe unusquisque, Ni es auxilium Deis Chriso rectore
non indigere quomodo scribit Hieremias non est in homine via eius Z Christus autem regit nos in operibus illis quibus gratiam promeremur, quam acquisiuit nobis sanguine suo,neque enim dicitur Christus venisse ut opera nostra naturalia faciamus absoluth , de simpliciter, sed ut ea cum fructu& merito vitae aeternae faciamus, iuxta illud Euangelij,Di manet in me, o ego in eo, hic fertfructum multum, quia
sine me nihilpotesis facere. Vide quae de hoc Hieronimi testimonio
diximus supra cap.2. huius partis.
V. Obiicies tertio, Capreolus in A. distinct. u. quaest. i. ad primum Scoti contra secundam,dicit sententiam istam etae Manichaei, ScS.Thomasi .dist. 37. dicit eandem esse propinquissimam duplici errori quorum unus est Manichaeorum: neque desunt alij qui appellant eam Nembrothcam, quia sicuti cx Iosepho referunt, Nembroth sortitudini suae,& non Deo adiuuanti tribuebat actus
Respondeo,Manichaeos posuisse plura principia,quorum unum esset substantialiter malum ; nostra autem sententia non admittit nisi unum duntaxat primum agens, primumque pridcipium, L scilicet Deum Optimum Maximum Sane ex hoc quod voluntas nostra operetur absque influxu proximo, & immediato Dei, non sequitur quδd operetur sine auxilio prioris agentis,& sine illius imfluentia: Nam,ut optime attigit Scotus in .dist 43. quaest. 3. litera D,subor
328쪽
li Creaturae , Pars IV. Caput VII. 293
D, subordinatio essentialis causae secundae ad primam, consistit tantum in eo, quod causa secunda essentialiter praesupponit primam, neci possit sine ea accipere esse,vel illud coferre alicri,quam etiam interpretandae subordinationis essentialis rationem secutus est: Theophilus Raynaudus in Theologia naturali distinct.s quaest. I. art. q. num. 3o. δί seqq. ubi fatetur non esse firmam illationem . necessariae cooperationis immediatae ex subordinatione essentiali. Et Aristoteles disputans contra errorem qui postea fuit Mani chaeorum,cum docuisset unicum duntaxat csse primum agens;nihilominus nunquam docuit necessarium esse influxum illius immediatum ad singulos astus humanae voluntatis; neque unquam existimauit, negato huiusmodi influxu necesse sore ut plura principia prima ponerentur: Cuius rei ratio est, quia tametsi Deus no producat immediate actum voluntatis nostrae,iamen actus nostercssentialiter praesupponit Deum existentem, dc saltem remotSac mediate concurrentem, & sic Deus non potest non esse primum principium,saltem mediate inquens in actum nostrum,ad eum fe- modum quo ignis dicitur me calefacere, tametsi solum in diante calore me calefaciat; & tectum pedet a fundamento, quia
pendet a muris immediate, ipsi a fundamento : & Theologi, ut iam iterum supta,dicunt quod si Spiritus sanctus procederet a solo Filio,& non a Patre,adhuc distingueretur realiter a Patre, quia Iicet inter Spiritum sanctum, & Patrem non foret oppositio originis immediata, rei tame mediata, quatenus Filius qui esset principium Spiritus sancti,esset a Patre tanquam a principio. Porro,qui sententiam nostram appellant Nembrotheam, nul- . tum aliud a nobis responsum habituri sunt; quia mera contumelia est, tanta seritas ab infirmitate potius, quam ab amore veritatis,aut ab charitate videtur esse profecta: Sane Deu teronomij 8. Posteaquam Spiritus sanctus docuit nos minime gloriari posse, ac debere,quasi aliquid boni praestitum a nobis fuerit; his verbis, Ne diciis in corde tuo, fortitudo mea, oe robur manus meae haec mihi omnia prae- siserunt: illico ibidem rationem subiungit quare Deo tribuendae sint operationes nostrae quae laudis aliquid mereantur, his verbis, sed recorderis Domini Dei tui, quod ipsi vires tibi praebuerit ubi videsiscripturam perspicue docuisse Concursum Dei remotum ac min . - . di Oo 3 diatum
329쪽
294 DNnodo coniunctionis Concessuum Dei
diatum respectu operationis mih ;proximum autem atque immedia tum resecta virium, potentia secultatis ad operandum suffcere vidicamur Deo adiuuanti,& non fortitudini nostrae actuum nostrorum laudem,& gloriam tribuisse. Et sic patet nec Pelagianismum, nec Manichaeismum,aut Nembrotismum ,' vel alium errorem ullum sententiae huic nostrae esse metuendum. E .
VI. Secunda pars,nimirum quod pars negans, tametsi hac tempestate minus communis, tamen verisimilior sit quam affimans, probatur,ni fallor,clare in hac quarta,& postrema parte praesentis opusculi,in qua non ditsculter ostendimus, sententiam quae negat huiusmodi Concursum identificatum, S indistinctum ad omnes actus nostros,nihilominus abundd saluare suprcinum Dei in creaturas dominium,necnon subordinationem causae secundae ad primam facile soluere argumenta partis ad uetiae; cum tamen ipsa pro se rationes, & argumenta, necnon etiam Concilia aduersus oppositam producat, quorum idonea solutio hactenus non apparuit S praeterquam quod ex eadem opposita sententia assirmante, si vera fuisset,sequebatur ut alterutra facti O, Praedeterminantium, aut Assertorum Scientiae Mediae esset amplectenda; cima tamen utraque factio quinquaginta circiter annorum spatio bene oppugnarit, confutaritqueiententiam partis aduersae ; quo factum est, ut ambae simul sumptae, dum mutuo sese ad inuicem destruentes Vtriusque vim enervarunt, sententiam nostram demonstrarint multo esse verisimiliorem quam sit opposita assirmans, utpote ex qua per euidentem consequentiam multa deducuntur, quae cum
sint impossibilia,perspicud ostendunt impossibile esse ipsum etiam
Vii' Tertia pars ; nimirum quod eadem sententia negans Concursum identificatum dictis Patrum conformior sit quam affirmanti Probatur, quia ne unus quidem fortasse reperietur qui sub iisdem aut omnino aequi ualentibus terminis dixerit, Deum producere . ipsissimam actionem nostram malam Concursu proximo , imm diato,& indistincto icum tamen multi expresse dixerint,actionem' alam ad Deum minime pertinere,vel tales actus dici esse a Deo' quatenus producit in nobis, de conseruat vires agendi, vel aliisq; ibus gra modis Coocursum remotum , mediatum, & ab actu
330쪽
creaturae distinctum significantibus, quos supra retulimus ex San
ctis Augustino, Anselmo, Thoma, Bonauciatura, SI aliis. u Quod si forte praeter opinionem nostram contigerit aliquem Sanctorum Patrum reperiri, qui totidem, veI aequivalentibus verbis id asseruerit quod nos inficiamur,neque enim nos omnia legimus aut meminimus: Resipondebimus cum Melchiore Cano lib. 7.Cap. 3. Unius aut duorum Sanctorum auctoritatem , etiam in his quae ad sacras literas,& doctrinam fidei pertinerent, non nisi pro babile argumentum subministrare posse ; Quia cum eorum quisique, his duntaxat exceptis qui libros canonicos ediderunt,tium no spiritu locutus fuerit, & aliquando vel in eo errarit quod ad fidem spectare postea demonstratum est; aperto constat ex huius , modi auctoritate firmissimum argumentum peti non posse , siqui---dem ipse etiam Augustinus, ut erat modestissimus, epist.7. ad Marcellam. qui me multum diligitis inquiebat talem measseritis aduersus eos quorum malitia, vel imperitia , vel intelligentis reprehendor, τι me nusquam scriptorum meorum errasse dicatis, non bonam causam suscepidis, facile in ea me ipso iudice erubimini. At veta in dogmatibus philosophiae perscrutandis, cuiusmodi esse diximus istud principium quod cst omnium Aduersariorum
commune, multo adhuc euidentius est Sanctorum aliquot Patra testimonia exploratam fidem non facere ; tametsi cnim eorum
plurimi in philosophicis disciplinis eruditissimi fuerint, Nonnulli tamen ex iis, ut se totos diuinae sapientiae , M saluti animarum de derent, philosophicas quaestiones ictrictime solum attingebant; ut mirandum non sit, si posteri errores forte quosdam in eorum scriptis obseruare potuerint; id quod tamen ego non id eb dixerim,
quod existimem Sanctorum Patrum auctoritate hac mihi in parte esse metuendam, cum longe plures corum nobis quam aduersariis, cui dentiusque multo suffragentur, quemadmodum superiora capita manifestum reliquerunt. Quarta Pars, nimirum quod haec eadem sentcntia negans,Scri- VIII. pturae sit magis consentanca quam affirmans, probatur, quia testi-
monia Scriptura: quibus ostendimus Deum odisse iniquitatem, mentiri non posse, nec seipsum negare,nihilque odisse eorum quae fecit, alia huiusmodi,aperte clamant Deum non posse cocisic