장음표시 사용
331쪽
19s De modo coniunctionis Concursum Dei
re nobiscum actionem intrinsece malam,nec consequenter hab re decretu illius nobiscu producendar,quod tame habere deberet ab aeterno,si veru esset eu in tepore Concurrere influxu immedi to, Si indistincto ad omne prorsus actu nostrum bonu, ac malum. Econtra vero , testimonia quae Aduersarij contra nos proferui,
nihil minus fgnificant quam Concursum Dei proximum, & in distinctum ad singulos actus nostros, sed facilius multo intelliguntur de auxilio re Concursu remoto, ac mediato, vel de voluntate immediata permittendi, quae sit conditio necessaria, ut creatura operetur; vel de auxilio supernaturali, gratuito, quam de influxu proximo,immediato,& indistincto,quemadmodum nos infra peculiari capite ostensuri sumus. I e- - ω
Quinta denique pars,nimirum quod sententia negans pictati, ac deuotioni conformior sit quam astirmas,Probatur primo, Quia illa sententia videtur esse deuotior quae nos melius afficit, & disponit erga Deum : At sane ista est huiusmodi, quamuis enim albqui viri pij, ac devoti maximam percipere soleant animi suauitatem,dum iuxta oppositam qua imbuti sunt Aduersariorum opinionem, persuasum habens se in omni prorsus actione sua Deum habere adiutorem,S cooperatorem , adeo ut eadem sit ipsissima actio Dei,& ipsorum,tamen acrimonia tam frequentis cooperationis ad actus prauos quibus sepenumero contingit etiam sanctos inquinari & decreti cooperationis istius nobiς a Deo conserendae impedit suavitatς unguenti illius,ac deuotionis quae ex aduersarioria sententia percipi posset;prout in simili non enio dixitdude Prςdeterminatione physica aduersusPatronos illiustoqueretur.
Quinimo piorum aures fere horrent audire, quod neque ipse Daemon, neque homo desperatissimus possit odisse Deum , quin Deus eamdem ipsam odij diuini actionem in Daemone, vel homine illo producat,& quin necesse fuerit Deum habuisse ab aeterno
positiuum actum volitionis qui sic exprimituir Dolo,ac decerno producere jn tali ucto temporis cum isto Daemone vel homine , ct in Ego actumori, Dehis nolo pro Ego punecto ac momenso temporu concurrere cum illi adae tam oppositum dilectionss,neque ad et lium alium ex iis quos ipse elicere potuisset, quae sane propositio durissima est ne dicam iptorum aurium offensiua,praesertim cum & horrorem minuat peccatorum,
332쪽
Creaturae, Pars IV. Caput VII. α97
quorum non modo formalem malitiam , sed & actus ipsos materiales,imo dc nomina horrere, ac detestari Sancti Patres,vitaem spiritualis illuminatissimi Magistri doccnt: Minuitur autem sane plurimum iste peccati horror , si Christiani existiment, ne Deo quidem ipsit huiusmodi actus adeo displicere, quin ipse cos nobisse
cum immediate cocisciat quotiescunqfie'ad cos perpetrandos accedere volumus,imposita etiam sibimet ipsi Iege istiusmodi co operationis neutiquam nobis denegandae; At vero sententia qua amplectimur , nullam similem parit animorum ostensionem , sed maiorcin nobis iniicit peccati fugam,& horrorem,mclitisque nos afficit erga Deum: Ergo Probat ir secundiscliti a ntentia assirmata, Conchursum identificatum ad oti si ςs actus nostros, scaturigo , Sc radix fuit; ontro uersiarum quae sunt inter Praedeterminantes ex una parte N Mo
dernos Assectores scientiae Mediae cx altera ; in qua quidem lisse
sensione non modo sententiarum, opinionumque diuersitas fuit, tsed tales excitatae suerunt tragoediae ac tumultus, ut non senapch
cum eo temperamento disputatum fuerit quod Christiana Cha raeas postulabat: At vero sententia negansquam nos bili plectimur. vitii iurgia illa,& contentiones siquideri reformata propositidne illa philosophi ca, necesse est contrbuersiam illam maximam ter minari. Jucmadmodum peculiari capite manifestum facimus: Est igitur pietati Ch istianae,& charitati conformior. . a Probatur tertio quia sententia negans I urimum fauet libertati nostrae,ac Diuinae Sanctitati M procul omnitib recedit ab haeresi Caluini,S . urberi, & Mesanctonis docentium, Deum compellere nos ad peccata, M opccari actus praub nostros pr6prio, ac per se;&alioqui tutissima est, neque in ullum alium errorem iiii- pingit;Ergo est amplectenda.
Assuriaptum quoad secundam patiem superius hoc eodem capite probatum est quoad pri iram vero ui confessis est api id om
ctactivum principium creatum retulisse illam suaui necessitatem quam existimant imponi a Deo voluntati creatae, Sic enisu linquit pr- ui lephus lib. 'Malo p. Vasi sib. Ita Di im eap. 2 subi tal Pp initium
333쪽
α' 8 . De moto coni missionis Concursuum Dei
initium at Deus necessitat creaturas singulo ad quemlibet actum suum S cundo, Aerus confra liberum arbitrium sic loquitur, Euhmodo potestse ad gratiam praeparare,cum neque in potestate siva sit suas vias malas facere; λαο mala opera in impiis Deus operatur. Nota,inquit Ruia,coniunctione o qua denotat nonselum sena opera, sita etiam anati,quod clarissime habet praecedens as sequeps contextus eiusdem Haerotici pud Rostens. art.36 fol. , M scin i Tertio, Calvisus apud Si pletonium in Antidoto Euangeliorum is id Dan. 1 iEdit eis potestatem filios Dei fieri,ait, diuodsi fides nos regenerat m i fili, Dei, o eam caelitus instim: Deus, aperte co at nonpotentialiter tantum a Christo nobis ossierri adoptionis gratiam ,sed ipso actu, ut loquuntur Ergo Oluinus visivam nec is tem probra, recurris ad cualem Concursum ei, quo frem liter pro citur actu gratia adoptionis: haec Ruietini propriis Verbis. . . Gabriel quoque Pennotus in erudito illo opere cui titulus Pr pugnaculum humanae libertatis lib. 8. cap. IS. num. i. haec habet, se vero hanc controuersiam grauis imam , si licet de diuina cooperatione cum causissecundis, neque posse vo modo ab H pr iudicio manifes , o graui huisue causae quam cum haereticis agimus di mulari , ex hoc euidente apparer, quod Caluinus , eius siciatores ad humani arbitri libertatem euerφendam , non suum Moad actin moraliter malos,sed etiam quoad alias quascunque actiones,arbitrantur efficax argumentum sumere se posse ex es
caritatem riunt, ex energia diuinae motionis ,sicut issa Caluini verba ex 2. IN GV 4. g 2 ostendum: Omitto hic uniuersalem Dei motionem, unde creaturae omnes, Ut susinentur,ita es caciam quiduis agendi ducunt. Rursumque idem Auctor ibidem cap. 1 f. num. 9. Euo lectit ad Calu m. in uit ill*,nusia alia ratione dixit Deum esse causim es cientem , aut moralem quod homo peccet,nisi quia Agum e caciter mouet ad actum cui imseparabiliter adiuncta es malitia: haec ille. At sententia nostra conuellit penitus praecipua fundamenta blasphemiae istius Caluinianae,&Lutiteranae : Igitur fauet magis fidei, Religi0ni, ac pietati: Ergo , &c.6 Iam vero,quod eadem sententia nullatenus accedat ad errores Manichaei,aut Pelagij,superius hoc eodem capite manifestum xς- liquimus. Dices,Recentiores Scholastici communi prinur t notam cr-
334쪽
roris , aut temeritatis, aut aliam huiusmodi censuram senienψα Durandi negantis Coiacursum immediatum,& itaniis testi: Ensgo non est pia, neque tuta. Respondeo id quod iam iterum stipe rius dixi, arguendos esse Scholasticos nonnullos, qui nimia facili late viros Catholicos notis grauioribus solent inurere; cum nihil sit tam temerarium, ut Tullius ait, tamque indignum Sapientis grauitate, dc iudicio, quam quod non satis explorato perspcctu misit,id sine ulla dubitatione affirmare , S eos omnes qui nobis aduersati fuerint temerE ae leuiter condemnare. Sanὰ Doctores' Scholastici Pontifices Romanos hac parte imitari debuerunt, qui tametsi importunis precibus ab utraque se ctione sollicitati, fatigatique inolucrunt tamen expressum dogma fidei condere,aut aliquid in controuersiis Praedeterminantum, Assertorum Scienti e Mediae definire, ves in hanc vel in illsera par-.tem Iadeo non sunt iii definiendo praecipites ; nimirum ad supte mam forte numinis prouidentiam. ad perpetuis assistentem Eoclesiae Spiritum vetitatis spectabat , mon pcimittere ut Sancta S des Apostolica in fauorein alterutrius sente 3tiae iudicaret ; donec diligentissime exploratum esset , num utraque illa peritissimorum . Theologorum acies, quae ex praesupposita necessitate Concursus proximi & identificati aduersus alteram dimicabat, ruinoso sorte principio,ac non satis firmiter iacto fundam to nitcwtur. 7. . Dices secundo quamuis non sit expressum dogma fidei istius 7 XI. modi Concursum esse necessarium, tamen est communis Docto-lrum sententia,& consentiunt omnes Academiae Catholicorum: unde nimis temerarium videtur ptis Vtio fere Durando aduersiis omnes caeteros state neque poterit audaciar p sumptionism
tam abstergere qui sonteiit iam illam Durandi veluti sepultanti Me scholis Theologorum,Plutosophotumque oliminatam exsusci-
tare,ω reuocare tentaverit , praetextu conciliandi libertatem: cmanam, & diuinam innocentiam, cum influentia&Concursigenerali Dei ad omnes actus nostros bonos, ac malos; cum non
desint alij modi id faciendi quibus Augustinus Th.Has . Sto
tus, aliique praestantissimi Doctores contenti, nullum aliud
in Res pontatur primo, sententiam quam nos amplectimur, non
335쪽
' 3oo Dennodo coniunctionis Concursi si Dol
cise unius Durandi, sed praeterea plurimorum, probatissimoriam' que Theologorum , ac Philosophorum, quorum aliquos sup rius per plura capita huius postromae p rtis adduxi inus, propter. quos vere dici debet,quod Doctorum torrens in opjnio cino coq-itrariam non conspirarit, citque falsissimum id quod aliqui nobis
obiiciunt, aduersiis Durandi sententiam Academias omnes consensisse: Tametsi enim recentiores sententiam oppositam ample-. xi numero forte sint superiores , tamen non Omnes noxio umine, aut nouis racionibus RcC. Mius Q pςnsis, cla ui lite intollectis, grita sentarent adducti suist , sed corum plurimi bsque ullo )diligen- tiore studio coaceruatim eo cope' rus qui pilos viderupi prς euntes,propterea non multam hac parte merentur fidem, & omnis eorum auctori as quaecunque proserri potest in contrarium non est nisi priuata, . qu am se subiicere oportebat satis aperi e . de .
finitioni Concilij Triden, sess&can. & facito sperari potuit quod
haec nostra sententia,quemadmodum experiςnti . munstrare coepit ; plures imposterum sinatore sit habitura, quamqu/m existi-imamus cum Nauarro, non esse admodum laudandos eos qui diligentiores sunt in computando Doctorum numero , qηam inlicibrandis,ponderandisque eorum rationibus & argumentis. Respondetur secundo ne minimum quidem te litatis,audaciae,ite meritati sque vestigium apparere in eo quod Durandi sonten i X tiam a Scholis, ut aiunt, e plantem. reducςre, M suo splendoΠ se-stituere aggrediamur,quandoquidem ossicacissimis conuicti argumentis id facimus, 'atque euidente instructi cxperientia, quod Aduersariorum opinio indissolubilibus nodis imple a sit,praeserpicia cum haec nostrasententia facilu soluat argumenta partis Uruersae,simulque pro se rationes plurjm as,firmissim sque producat. Viderint igitur potius qui sententiam Durandi,quam etiam facit qaduertere potuissent fuisse praeterea Augustini, Anselmi O,Th
mae,5 aliorum quos tanto numero adduximus, temeritatis,haer seos,aut explorati in fide erroris infamare conati sent, ne rem prς-
stiterint Theologorum grauitate indignam &Cax holicae fidei, aς Religioni non admodR , utilem. et a Dices tertib, sententia negant Cunc uisum Dei pro imuimmediatum ad actus nostros liberQ4 ,. & ad prauos , .usis Onem
336쪽
dabit horreticis pertinacius inhaerendi erroribus suis : Nam dupli
citer ratiocinantur, Primum hoc modo, Actio creatae voluntatis totae ' citur a Deo immediate cyproximri ergo non es libe a respectu creaturae.' Secundo hac ratione, Dein concurri proxime Der inmediate ad ma Ariais peccati,ergo est a Dr,auc saltem complex peccati. v xiii sim uicin argumentationis haec sententia concedit cosequentiam; Antec usautem admittitur ab omnibus Theologis,uno,aut altero cxcepto, q*os caeteri erroris danaueriit:ergo cum Theologi stet , partibus haereticorym quoad Antecedens, Satius erat negare jllorum com
sequentias, ne si eas probemus,ipsi contra Theologos glorientu C. Respondetur: quinimo sententia nostrai videtur cile ne cossaria iuuandis, reducendisque haereticis, quibus stante opposita non facile satisfiet. Error corum fuit, qudd ex antecedente falso , sed quod crat Ninen probabile tunc temporis ob plurium Theologorum, Philosophorumque sententiam; intulerint co' sequens ape id falsum , & con; ra fidem , cui cum pertin cius adhaerere voluerint, ab haeresi excusari non possunt. Ipsi nori errant contra iidem in antecedente, aut in trahenda; deducenda consequentia;non sunt, inquam,hqretici propter antecedens,aut propter illationem,& consequentiam, sed propter utrumque illud consequens, quod clim sit impossibile , de contra fidem, eui uenter ostendit falsum esse, ac impossibile ipsum etiam antecedens ex quo utrumque humiusmodi consequens legitime sequebatur. Prostat enim certissima Dialecticorum regula, illud esse impos ibite . ex quo sequitur imposi,
bile : Speramus autem suturum, ut correcto,reformat6que illo antecedente, hqretici facilius intellectum suum sint demisi iri in obsequium fidei, atque . ab illo pessimo , A blasphemo conse. quente
quod lummopere optandum est recessuri : tantum abeli ut nostra sente alia r o mus haereticorum taueat. Ne clus er b iniuriam ullam hac ir e facimu aduors riis, absx ςnini boc a nobis, ut eos
cum haereticis inuoluamus, ut ut dicamus antecedens illud quod est eorum omnium commune , fidei Catholicae perspicue re pum gnare, solurn cnim contendimus il lud esse falsum, & corrigendii,& ex illo legitime deduci duplex consequens ab Ecclesia damna-.tum,& aperte reprobatum, a Leum sane imo uin quarenficiacor sopraedeterminationis plausicae absque ullo conscien scrupulo dein Pp 3 monstra
337쪽
monstrare conantur, ex eadem praedeterminatione physica sequi destructio em libertatis humanae, diuinaeque innocentiae, ac sanctitatis, neque tamen propterea habere dicuntur pro haereticis Assisertores eiusdem physicae praedeterminationis, sed solum ex falsitate consequentis quod ex eorum sententia legitime sequeretur, demonstrare conantur, quod impossibile, ac falsum fuerit ipsum etiam antecedens . Rursumque Praedeterminantes codem argumentandi genere vicissim uti solent aduersum A ssertores ScientiqMediae,quos tantum abest ut de haeresst damnent,ut potius eos h beant pro cruditissimis, & Catholicissimis.' Itaque non favemus haereticis magis quam Auctores Concursus immediati e sdem haereticis faueant; Ipsi enim fauent haereticis in Antecedente, id est conueniunt cum ipsis in Antecedente, damnant autem consequentiam, & consequens simul; Nos con uenimus cum haereticis in trahenda consequentia sed damnamuscos quoad Antecedens, & quoad virumque consequens, cum discrimine tamen, nam Antecedens quidem damnamus tantummodo ut salsum,non etiam velut haereticum, consequcns autem,& ut falsum, ut haereticum : Confidimus autem nos hac in re conformiter ad mentem Concilij Trident esse locutos, vide quae cap. is in fine dicturi stimus.
In quo ostenditur multitudinem recentiorum Asper ora Concursus proximi, s identis Aqui ad c
nos producuntur,rion esse nobis' -i ii 'hac parte admodumst idandam.
tata Aduersariss gloriantur E innumerabilem penE contra
in testium multitudinem,ac nubem poste adducere;breuiter
338쪽
monendus est aequus lector & Iudex, quod quemadmodum varia sunt in iudiciis testium genera, quibus nulla aut fere nulla adhibenda est fides; eo quod alii sint inhabiles, abj varq; alij ambiguriconfusoque deponentes, alij de auditu siue credulitate, nuti m tamen rationabilem Scientiae aut credulitatis suae causam ad feremes, aut aliquo alio huiusmodi vitio ac defectu laborantes: it in hac discept tione bieraria non est satis referre quid quis dicat ., & quae pars aliam Auctorum praesertim recentiorum numero superci; scd sedulo ponderandum est,quo iudicio,qua ratione loquatur quis, Aquam probabilem causam dicti sui: ac scientiae adserat; ac propte
rea opportunum fuerit pauca do qualitate tollimoniorum quae contra nos producuntur atra notare,non ut Auctorum dignitati. detrahamus ; sed vicorum testimonia, quae semper alibi veneramur, hac d an axat parte repellamus ostendamusque eos non esse in hoc iudicio testes omni exceptione maiores; qua profecto in re nullam
illis iniuriam irrogamus;Nam quo ipsi maiore pollent auctoritate, eo gratius illis estu. debet ut falsis eorum sententiae si quas . 'rtEhabuerint) detega itur,ne ullum Ecςlςsiae Dei nocumentum Ductrina& auctoritate sua inferant,cui maxime prodesse voluerunt. Dico igitur pri md ; Maxima pars Doctorum veterum qui pro II. necessitate Concursus proximi & identificati contra nostram sententiam adducuntur,solum docuit Deum esse causam primam cuiustibet actus nostri,non explicando An ipse esset causa proximai mmediata;An vero duntaxat. remota ac mediata;auis corum au- qui usi sunt hac voce immediata,non expresterunt tamen de quo genere immediationis loquerciatur; quiddcirco pro nobis potius quales pro aduersariis citari debent,quia eorum ratio,quae est anima testimonij , potius indicat Concursum Dei remotum & mediatum, quam proximum&immediatupi; quemadmodum dictum est su- pra capis. Sed quia obiici potest cocum dicta non esse omnino se v ispicua & expressa,sive pro nostra,sive pro Aduersariorum sentcn-aj dch ς0 plerique eorum ister testes ambigue dc confuse deponentes computari possunt, qui sane in iudicio non satis probant, quia obscurum,confusum, aut ambigvum dictum secundum i s
Dico secundo,aliqui eorum qui pontra nos adducuntur xamet- III.
339쪽
3 o e modo coniunctionis Concrius m Dei
si clath distincte;& sine verborum ambiguitate quaestionem pro posuerint; An Deus esset causa proxima S immediata cuiuslibet actus nostri,fatentur tamen se ea de re dubitare, neque audere vel in hanc vel in alteram partem definiendo iudicare: Sic Gregorius A iminenssin a.di 8. 3 .ct js quas. i. au.3. An Deus sit causa esli ciens immediata actus mali de hoc dubio, inquit Aunt selemnes opiniones contrariae,quarum neutram temere an irmando, ct .& quamuis ibidem subdat se pro nunc conclusionem affirmativam tanquam probabiliorem tenere, quam etiam addit communius tencri a modc
nis Doctoribus propter quod ipsc contra nos adduci solet, tamen ex hoc eius dicto saltem sequitur eum hac in re fuisse dubium &perplexum; ac praeterea nostram sententiam pcr id tempus fuisse solemnem,& satis communem j quandoquidem ipse clivit oppositam inter sodernos esse communiorem,quasi dicat,eam ex minus communi, qualis ancea fuerat apud antiquos, nouiter apud Modernos euasisse communiorem. Et Capreolus in zsentent. dist. 37. ars. 3. circa medium , cum multa ex Gregorio Ariminensi attulisset, de eodem Auctoro locutus, subditi Apparet mihi quod omnia dicta siua stare possum, praeternum scilicet quod creaturae posit commumcara mi sola agat aliquam actionem nulti alio concurrente, ex quo apparet Gregorium existimasse, non repugnare,ut Deus permittere possit creaturae ut ipsa sit ada
riuata & totalis causa suae actionis absque ullo influxu Dei proximo Mimmediato;quod quidem pro nostra sententia multum cst per omnem modulia , qui enim Diniatur possibile esse ut Deus it D biscum ope antibus non concurrat proxime,immediath , Midentiue fch, procliue est ut fateantur cum de facto non sic concurrere, praeserti in ad actus prauos;& qui id concesserit de prauis;facile adducetur ut idem etiam concedat in non prauis.
Dico tertid , illi Scholastici qui paulo ante , & circa tempora Concilij Trid. docuerunt Deum operari omnia opera nostra pro me,immediath, propri ad per se videtui maximam occasione de diise haereticis illiti, temporis inferendi Dcu proprie & per se ope rari opera prauat& non tantu permissiue, atq; adeo consequenter Deu proprie & per se,N no duntaxat permissiue operatu fuissepr ditibne ii idcDauidli adiuteissi, & Maii ducti acu qu aerat op era , Praua
340쪽
praua a Philippo Melanctone in exemifum adducta;& non esse in potestate hominis vias suas malas facere: tua de re fusius sequenti capite; solum enim hic dico, hinc videri posse quod illa sententia Assertorum Conculsus proximi ad omnem a tiam,maximum Re ligioni Catholicae attulerit detrimcntum ;ςx quo sequitur eorum assertionem in hac causa nullius, apud nos fidei se debere Dico quarto, Plurimi sane Moderni cum Theologi; tum Philosophi clare, distincte, & simpliciter etiam post Concilium Tti
dentinum docuerunt, hodieque etiamnum docent, D cum con currere ad omne opus nostium Concursu proximo, S immediato , sed salua mea in eos dilectione, de obseruanti , nullam etiam hac parte meremur fidem. .
. Probatu ; quia si quae isti de hac materia tradiderunt, attentd conside re latur, facile apparebit in singulis aliquid inesse defectus, propter quod eorum auctoritas S testimonium plurimum insit
Nam aliqui sunt veluti testes tantum de auditu & credulitat qui contra Durandum testimonium dixerunt prout ab aliis antea dictum suis e audiςrunt, nullam aliam novam dicti sti rationem
Alij rationem aliquam dicti4 scientiae suae attulerunt , sed
omnino leuillimam, & quae plus conferat ad minuendam , t quain ad augendam testimonii sui iidem. t Alij tanquam testes varij vho loco identitatem Concursuum Dei Si Creaturae docuerunt; sed non satis sibi similes allibi non nulla dixerunt unde istiusmodi identitas,atque adeo immediatio, Ee proximitas Concursuum facile confutantur. i . Alij in explicatione sententiae suae de hac re q dam tradide runt, quae aperte dictis Conciliorum generalium contradicunt. 2 Vniuersi autem in duas acies secti ita abs se inuicem diuisi sue runt in explicando modo coniunctiosis Concursuum , ut a quinquaginta plus minus annis aduersum se acerrime, quasi agmine bipartito pugnauerint,nullo sere alio maiore fructu, quam quod utraque factio utramque superauit, N modum dicendi utriusque i