장음표시 사용
341쪽
dum sormidandam: M. quidem ut de nonnullorum testi imoniis citra cuiusquam octuasionem aliquid in particulari adferamus. λ ii Potanti us, Agorius,Trigosius,Coriolanus Riccius, Murcia, CQ- nimbricenibs,& alis recentiores Scholastici, lententiam Durandi negantis Coi claritim proximum te identificatum, appellant i cntentiam pri iculosam teme ariam, erroneam , & Durandi sinum,
aut quidquid ad lenientiam illam accedit damnant, dc de ea loquuntur quali de aliquo errore intolerabili, quemadmodum fere nos appellamus,dat inurnusque Arianismum,Pelagianishaum,Caluinismum : At proti dici certum est; plerosque cxillis Auctoribus non iambilum diligenteia operam in istius dissicultatis examine posuisse, sed fere co turmatim sequutos'esse , quo alios viderant pneeuntes; luod fami eoniicere licet ex eo quod ipsi non nouis rationiblis,auctoritatibus,aut Scripturae locis,sed iisdem fere omnes, ta non aliis usi sunt ad refellendum quem *ocant Durandisinum; propter quod eorum multi non immerito censeri possent veluti
testes de credulita e de auditu qudd alitem isti iidem, aliique
centiores multi iudicium usurpantes quod S. Sedi Apostolicae reseruandum erat, acri censura Durandum vexare noli dubitauerint,parum nos mouere debet , siquidem facile contingit cos quibbus non est promissus Spiritus veritatis , quique priuilegio infallibilitatis minime gaudent , in censuris ferendis hallucinari, δίgrauius interdum errare,quam ij quos erroris damnant: Atque id
sane videtur istis auctoribus accidisse, eo potissimum quod in hac Durandi causa definitionem Concilij Tridentini sess. 6. canone α
. P. Suarius in opusculis lib. i. de Concursu Dei cum voluntate
cap. in ta ac eadem materia docet omne opus creaturae fieri a
Deo verE,proprie, & per se ; additque illud fieri proprid, de per suab aliquo, quod fit ab eo directe, & immediate : Concilium vero Tridentinum loco immediate citato , sess s. can definit Deum non operari opera nostra praua proprid, ac per se, sed tantum per missiue: & nos toto cap. 9. sequente ostensuri sumus istud P. Suarij dictum definitioni Conciiij d regione esse contradictorium. . Deinde idern ipse pater admissa necessitate Concursus identificati,d Icoximi, eoncedere non audet in Deo Concursum ilham Z suum
342쪽
.sium c hibituro decretunt particulare cffcax, & abselutum, exhibendi Concursum illum proximum , & identiscatum adsit gulos actus nostros ; quia ex eiu nodi decrςto sexetur secutiiram esse dem ictionem humanae. lihςrtatis diuinae sanctitatis ,1 cum tamen ex necessitate Concursus proximi , & .idontificati cui dentCr sequatur iacccssitas decreti particularis, absoluti, & csicacis;
P. Vasque et admissa illa necessitate Concursus identifici,& immediati , Consequenti iis admittit decretum particulare, abs bluessicax illius nobis exilibendissed reuera admisso 4llofah-uare non potest creatam libcrtatem, ne jum innocentiam quoties contigerit Concursum i dentificatum cx h i bolita achum praeuum, qucmadmodum ostendimus proprio loco. bal δε Pi Valenti i. parte disp. 3.q 3 de lino Crcat e .puncto: λ. dicit certum esse ex fide quod Deus sit causa p. cisciens immediata omnium rerum;idque plane conuioci ex instina 'ni' sacrarum. litera rum,SI Patru de Durandum valde tenacie contrarium ducti ille
At sane pleiique alii Allariores. Concursus identiscati, S proximi fatentur propositionem illam. non si de , ω nos facile ostendemus peculiari capite doca cripturae' ab Aduersariis pro se afferri solita, nihil minus significare quam Concursum Dei proximum M immediatum ad cindena actum.
Ratio autem quam adsers P. Valentia contra Durandum adeo
infirma est ut Theoptulus Rari raudus in Theologia riaturali me
rito dixerit euidem et se, argumentum . illud Patris Valentiae nihil Malere:erat autem huiusmodi argumentum. Deus immediaic vult, de intelligit omnia fieri quaecunque fiunt,& exHunt: Ergo necesse est ea fieri,& cxistere Deo immediate faciente, producente quia Deus non aliter agit quam intellectu, α voluntate, eo quUd alias κ tentias non habeat , Cuius rationis adan sestissimam. infirmi,
rem ostensuri sumus responsionead Muten aduersariorum sub finem huius quartae partis: sotu incnini Vic rogatum auctorem v luimus ut aequo iudicio stat hiat; An sit in bis magnopere metuenda hac in re. auctoritas P. Valentiae,ac praetctea ut ex i p si us argumenti leuit te,de aliarum etiam testimo pilis qυNum magnapax inii Oxumustoqua illa au inritatis est judicium se s
343쪽
3o8 De modo coniunctionis Ciscurs An Dei
Hurtadus de Mendora cum in anterioribus quinque editionibus cursus sui philosophici sententiam quam impugnamus secutus fuisset; nimirum qua asseritur indispensabilis necessitas Concursus,proximi, immediati,&identificati ad singulos actus nostros, bonos ac malo tamen in postrema editione anno 16r. . Lugduni cu-sa,circa hac controuersiam nonnulla superaddidit d sp. Io physica: cx quibus apparet eruditissimum Patrem circa necessitatem diuini concursus immediatici dc proximi esta perplexum : tametsi enim conclutione 6. dicat sententiam quae asserit de facto Deum noluis se concutitere stiscet inhv ii proximo identificato cum cre turis, non esse tutam exceptis quidem actibus prauis, ad quos probabile esse putat Deum non sic concurrere tamen conclus. . praecedente varias cumulat rationes quibus satis ostendit probabilem sibi esse sententiam,quae docet posse Deum cum creaturis ad chrum effectus concurrere, & posscte non concurrere , pro arbitratu suo: mirum, inqui quia nullum testimonium Scripturae ostendi; Deum necessaria concurrere ad actiones omnes, nec de nitio υsta Conciliorum, aut Pontificum nec consepirarumDoctores Ecasiae uniuersi, nec ratio es
manifes ij potius rario videtur oppositam suadere: quia inquit, Dei perfectio quidem es quo possit e cere res omnes, actualis autem essectio est Deo extrinseca denominatis,quae nusia perfectio es Deo: Item, omnes
cause etiam tunc penderent a Deo in causando, quia ira causerent ex arbitratu Dei quisola sua virtute sineret eas ita .causere: penderent item a voluntate Dei directὶ volente aut permittente actiones creaturarum, ratione fcuitu dici tussi omnium cum etiam immediata; 6c confirmat. ex eo quod contra eam sententiam nullum sit efficax argumentum,quemadmodum ipse ostendit solutione communium rationum qui ibus antea uti aduersiis eam consueuerat.
Quinimo idem Auctor subsect. 3 f 42. dicit, sententiam quae . docet Deum de facto non concurrere adactum qui est peccarum snfluxu immediato physico noties e contra Scripturas , M a multis Patribus ac Scholasticis sustinerua qua tamen sententia non sum ego, inquit , adhuc enim communiorem sequor Scholasticorum sententiam, quibus verbis, ac praesertim illa particula adhuc Communio*em sequor aperth significare videtur sic aliquid expectare quod si pro votis succederet , ipse priorem illam sententiam
344쪽
de omnimoda necessitate Concursus diuini proximi ad quamlibet actionem creaturae esset deserturus, si vero non succedepet, in illa esset permansurus; videtur autem expectare voluisse diligentius examen Doctorumque iudicium accensuras. Didacus Ruit tametsi variis loci; doceat identitatem Concur- suum Dei&Creaturae, ut in tomo de Voluntate Dei, in altero qui est de prouidentia, tamen erumpente ac se prodente veritate, alibi quaedam habet quae potius indicare & significare videntur Concursum Dei esse aliquid separabile ab actu creaturae ad quem huiusmodi Concursus tendebat. Sane iste Auctor tomo de Scientia Dei dist. 1 9. sect. r. conclusi. quae est contra Praedeterminantes num. 6. tametsi aliud intendens , egregium pro sententiae huius nostrae auctoritate testimonium dedit , ubi sic habet: P sic praedeterminatio non continetur expresie in Scriptura sacra, neque de itura summis Pont cibin sacrisue Concilis,neque traditur a Patribus Ecclesiae, imo potius haec omnia ,s bene considerentur; faciter probant tos ibile esse actualiter dissentire, etiam insensu composito,cum Concursu primae cause, atque motione diuina : Ergo recta ratio prudentiae,&c. Quibus ex verbis sumo haec postrema ; haec omnia nimirum Scriptura sacra, Summi Pontifices; Concilia, o Patres
Ecclim e caciter probant possibile esse actualiter absentire, etiam infenseo sto , cum Concursu primae causae atque motione diuina. Vnde licet conficere argumentum:si Concursus primae causae , & motio diuina scilicet tendens ad consensum, aut saltem coniungibilis cum consensu men componi potest, id est, simul poni curre opposito actu dissensus plane sequitur Concursum Dei tendentem ad consensum non identificati cum actione consensus, nec contra Concursum ad dissensum identificari dissensui;sed potius Concursum Dei generalem esse aliquid realiter distinctum ab illa actione quae creatura producitur, idem enim a seipso disiungi, & separari non
Itaque Didaco Ruia teste, sententia quae hegat Deum debere necessario Concurrere ad actus nostros Concursu identificato. Mindistincto,habet pro se Scripturam sacram, Summos Pontifices, Concilia,& Patres Ecclesiae; Neque dici potest Ruietium intelliget dum esse de Concursu catae primae ad distentum is ita ut sensus il
345쪽
lius sit, Scripturam , Pontifices Concilia, Patres, si bene consid rentur,eificaciter probare possibile esto actualiter dissentire AEtiam in sensu composito,cum Concursu causae primae , atque motione diuina tendente ad dissensum; quia iste sensus esset ridiculus perique deceret tantum Theologum contra Praedeterminames erudi-
Neque dicas secundo, cundem Patrem Ruia alibi saepe proste ri Dei Concursum generalem identificari realiter cum actione creaturae , quia non est mihi animus varia istius Auctoris dicta conciliare ad inuiceni, sed ostendere rectissme illum ubi supra pro nuntiasse, verbis saltem aequi ualentibus Concursum sbu actin' in Dei non esse eandem in diuas bilem actionem creatura idque Pa tres Ecclesiae,A Concilia docuisse: facile cnim contingit , ut qujSyncero animi proposito veritatem inquirunt , tametsi aliqua falsi teneantur sententia, plerumque tamen in aliis assinibus materiis aliqua vera dicant ex quibus postea vel ipsi met a priore illa sua sera tentia quae falsa erat pedem retrahant; vel ab aliis redargi ti conuincantur, ut verum sit quod vulgo dicitur .i veritatem crumpereves ab inuitis
. Amplius idem Auctor tomo de prouidentia tractar. de praefiniretionibus disp. ii. sect. 2. Nun. I s, docet, qHodsi concedatur ad actum totus illa Concuses qui requiritur ut actin sit ab lune po ibita ; qua mulinu a maior Vehem ntia concedaturi; nihilominus: aliqua' o Gntinget
actum Hici, dummori sit alioqui facilis se se magna si illim actu
cultas,tunc ratione di 'itatis,polim quam rati e subtractionis Cp ι sm ; sequetur infasbιilitas omisitonis, Iuvabit tamen ad eam infallabilitatem e sectivi Concursu tenuitas,ac diminutio: Haec ille. Rursumque paulo poli num. r9. Addit, Concursum comparam
tum ad eundem actum producendum cum eadem intensione, posse Asse vehementiorem, fortiorem & Cm in cnter intensiorem , aut econtrario tenuiorem , ac remissiorem , quae omnia signivcRIQ;ν
dentur Concursum Dei esse aliquid pratulum,n antecedens Operationem creaturae, atquς ab ea separabile: Neque vero potest id explicari de Concursu in actu primo, ut vocant i Vel de Volunt te concurrendi, chin ipsa, non possit esse modo: tenuior, ac remissior; modo fortior ac vellem nti . .
346쪽
Egidius de Conincti lib.de Sacramentis quas. 7. art.I. dub.I num. 3. docet Deum dum concurrit cum Sole ad illuminandum influere Concursu indeterminato , ita ut spectato praecise modo quo Deus influit Concursus illius non magis natus sit , siue determinatus producere tumuli quam calor in ; eundem vςro quando solus producit lumen. influere modo quodam . determinato ad hunc ei sectum in particulari; ita ut spectato praecise modo quo Deus hic & nunc influit necessarii, producatur hoc lumen: Unde sequitur, ex mente istius auctoris, C cursum Dei cum Sole ad productionem luminis non esse ipsiissii 'am luminis productionem, se ii illuminationena; sed aliquid praeuium, antecedens, & abca separabile ; siquidem illuminatio a Sole petosecta, non est indis ferens atque indeterminata ut per eam producatur lumen aut C lor ; sed est omnino determinata ut per in lumen tantummodo producatur, cuin sit ipsum fieri, depcndentia luminis; non polia sit autem eadem ipsissima actio simul es determinata deindeterminata ut per cam lumen producatur: Igit in iste, auctor vel non stat a partibus: Concursus,identilicati, proximi , immediati , & si multanei vel si eiusmodi Concursum admittit non est sibi ipsi consentaneus , nosque illum inter tines varios qui deponunt
contraria computamus. . . H. .
P. Arriaga nuperrime disp. Io. physii ae sechi subseere M utrum Deus immediate concurrati non sol im ad conseruationem substantiae, sed . etiam ad omnes illius operationes, multa habet quae plurimum nobis fauent, tametsi ipse etiam steterit a partibus Coia-
Imprimis enim numero p. fatetur loca scripturae quibus Auctores Concursus proximi, & identificati se tucntur, non facere conclusionem de fide,sed summum inquit, longe probabiliorcaa: At sane iacerent illam de fide,si deberent intelligi de influxu im
mediato in omnes actus nostros.
Deinde vero numero I o. Sc seqq. Vsque ad 2I. profert ea argu menta quibus maxime iidem Aduexsaiij. nostri innituntur ; foreturque ea nihil aut parum xoncludere contra 'ostram sentenditiam .Et postea num. 2I. uam ergo rilait ansa empro immeriato Dei Concursu reddemm Z respondet. Dico illum desum coorrere immediai
347쪽
d ne quia sensita non repugnantia in tali Concursu quam statim mem bubo,o cum Scriptura illum videatur significare , consentitatque Patres Ecclesiis,o tandem fere omnes Schola ici Doctores videtur haec es cures maprobatio pro qt Oombuud icto; monetq; aduertendu esse etiamsi quaelibet ex adductis rationibus non sit enicax, scilicet quas paulo ante dixerat non urgere nec concludere, & vel petere principium, vel niti tantum verbis J omnes tamen simul sumptas satis probabiliter ostendere eum immediatum Concursum ; Ego vero dicendum potius aio, cum singulae rationes illa inutiles sint totam carum conectionem ad probandum intentum esse omnino inessi
Idem subsect. 3. An possit Deus pro libito cessare a Cocursu im
mediato in actiones creaturq, substitu edo aliam causam in vice sui, propositis argumentis partis assirmativae ita concludit; Ego in hac quasione fateor me non inuenire repunantiama tamen quia per hoc minuitur quodammodo dependentia creaturarum a Deo,putarem id non pose fert,er quia male apud Theologos auriisententia Duranta quam iste mo-
ου dicendι videtur olere. Ex quibus si attente considerentur cui denter liquet, istius tametsi eruditissimi Patris, hac parte , id est , pro Concursu immediato, auctoritatem non rnsi perexigui apud nos ponderis est e posse.
Nihil dicat modo de quibusdam Theologis qui audita, & lecta nostra sententia negante Concursum Dei proximum & identificatum ad omnes actus nostros esse necessarium ; tanta in eam ferocitate insurrexerunt,ut potius hostili more, ac impetu persequi illam voluisse videantur, quam amica rationum collatione, aut argumentis aduersus eam dimicare; huiusmodi enim generis hominum testimonia in iudicio ad aequitatis trutinam institutosdem non saciunt. Vii . Dices maximum argumentum veritatis est aliquid omnibus videri, aut prope omnibus; iisque sapientibus & eruditis:& videtur sane iniuria fieri tantis hominibus utriusquei partis , qui cum in afferenda necessitate Concursus proximi conueniant, aegre aturi sunt quod utrique habeantur,dicanturque falli S decepti; praeser uim cum plerisquc eorum haec nostra sententia in mentem venerit, quam non abiecissent,si veritatis in ea vcstigium apparuisset; pote Iuntque
348쪽
runtque de nobis dicere id quod ex Ireneo lib. s. c. i. quidam n bis improperat Gloriantur se emendatores esse. Resipondeo ; etiam sentcntiam nostram plurimis Patribus, ac Theologis, praesertim veteribus fuisse visana x me honorem virique Aduersariorum parti debitum tribuere, dum assero utriusque aciei Doctores pro veritate pugnasse; no quidem in omni eo quod ab eis assirmatum, sed in eo quod ab cis negatum fuit, quatenus nimirum utraque pars fortiter obstitit, ne contrariae parti victoria cederet:quod autem diximus eos in putata illa Concursus Dei proximitate,& identitate cum influxu creaturae fuisse deceptos iidcitra cuiusquam offensionem, & cum modestia dictum optamus: quemadmodum enim dixit Augustinus, homines sumus ; aliter aurem aliqui sipere quam se res habet, humana tentatio est; in nulti vero alirer sentire quam se res habet, fagelica perfectio est quam nondum habemus. Porro,sententiam ab Antiquis Theologis traditam instaurare, ac renouare velle; non est gloriari se emendatorem esse , sed trita a maioribus vestigia premere,quod in nobis, ut opinor, reprehendi non debet;cum nihil prohibeat etiam minus oculatum in rem unam attentius oculos figentem,aliquid ab aliis sibi indicatum M praemonstratum intueri, quod multorum aciem , tametsi longe acutiorem,praeterierat eo quod ipsi in alia plurima obtutum, animumque distraxerant. Atque ut est in veteri prouerbio,aliquando olitor est opportuna locutus ; quin ipsum etiam subiugale animal semel Deo volente vera locutum est: Vt quid crgo moleste ferant,si nos humiliter, & sine vehementiore aliorum insectatione, ac sine verbis contemptum praeseserentibus, aut graui censu I a,deceptionem eorum conamur ostendere,sententiam illam proponentes quam conscientia nostra iudicauit esse veriorem
Quapropter expendendum deinceps crit, num forte Aduersariis; An vero potius nobis patrum in Concilio Tridentino congregatorum testimonia susseagentur.
349쪽
3i De modo coniunctionis Concursuum Dei
In quo ostenditur aptas sinuntia Aduersariorum, ex eo qtiod in Concilio Trid ntino definisum fuerit, actumri realcm'phsicum peccati, peu siubstratum malitia,
ut vocant, de acto non pro ci a Deo nobiscum ops rame per se, ac proprie.
i CEntentia quam impugnamus docet ac praetendit, quemad modum iam supra aliquoties diximus, omnem Prorsus Oper tionem creatur e non modo honestam , aut indeserentem ; sed etiam turpem produci a Deo nobiscum operante proxime, imme diate,& identificE, iisde inque rationibus 55 nullis fere aliis uti solet ad probandum eum sic concurrere ad actus bonos, quibus utitur ad probandum eum sic concurrere ad actus malos; ex quo si quitur qudd si perspicuo ostensum fuerit ex Concilio Tridentino Deum non sic concurrere ad actus malos,Aduersariorum sententia apparebit manifeste falsa; nostra autem vera,& certa;quia ad ostendendam falsitatem propositionis uniuersalis, sufficit ostendisse qubd ea verificari non possit in aliquo particulari; unde si ostensum fuerit Deum non cooperari proxime & identifice adactum prauum, euidens quoque fuerit eum non sic cooperari ad omnem actiam;quandoquidem actus malus,aliquis actus cst. I. Itaque ut ad propositae veritatis demonstrationem accedamus; obseruandum est: Cum ex sententia asserente Deum operari omnia opera nostra,ctiam praua proximo, immediate, propric,ac per se, quae ante tempora Concijii Trid. ctat probabilis spropter at quorum non infimi nominis Theologorum auctoritatem) haererici successu temporis inferre coepissent, Deum non tantum permisesiae, sita etiam proprie, ac persi operari opera nostra praua; Ex quo etiam rursum inserebant, esse in pore te hominis viisas malas sacer de proditi em Iuda non minus esse oprium opud Dei quam vocationem Pau-
350쪽
i ex quibus sane propositionibus maxima vivendi licctia & quid libet audendi libido profecta est ; Patres in Sacrosancto Concilio Tridentino congregatos Canonem edidisse, quo tum antecedens ipsum tum etiam consequens haereticum Anathema tep e cusserunt sess. 6 can. 6. his verbis, Si quis dixerit non esse in potest te ho- mi , vias suas malis facem sed mala opera,ita ut bona,Deum operari,Non permis uestum, siae etiam proprie, o perse, adeo visit proprium eiαι opus non minus proditio Iudae, quam vocatio Pauli 1, anathema sit: in cuius de creti explicatione Pater Suarius lib. 1. de Concursu Dei ad actus ordinis naturalis cap. r. perspicue ostendit Concilium Tridentianum non agere ibi de malitia formali operum nostrorum; sed de ipsis malis operibus,quae propriE non dicuntur nisi actus ipsi reales qui a voluntate fiunt; quia scilicet Concilium damnare debuit,ac voluit propositionem in eo prauo sensu, in quo haeretici illam asserebant; asserebant autem Deum operari propriθ,ac per se opera nostra praua,non autem ipsam malitiam, seu formale, aut deformitatem peccati: Rursumque subiungit idem Auctor, Concilium,erbis illis, non permisit,eflum, sed proprie,ac perse, voluisse excludere a Deo omnem causalitatem per se, ac propriam respectu acti nis praua sumptae etiam pro materiali, ut aiunt, seu quatenus estens reale physicum,& positivum. Et Didaciis Ruia de voluntate Dei disp. 3I. M 32. adductis plurimis auctoritatibus , Sc rationibus, probat Patres omnes, atque aded etiam Concilium Tridentinum docoisse, non modo mali tiam,sed etiam maletialem operationem peccati non fieri per se, ac proprie a Deo; sed duntaxat permitti ; notatque, non casu, sed magno De, consilio factum esse, ut cum facile posset Tridentinum dicere, malitiam Deus non operatur per i dixerit tamen, mala opera, quo videlicet complexo prius significatur opus ipsum material ac deinde illius malitia. Quae omnia tametsi videntur nobis perspicua, dc verissima: nihilominus tamen tantum abest ut Catholici Theologi,post illam Sacrosancti Concilij definitionem, cxistimauerint ibi esse prolii. bitam propositionem uniuersalem, quae asserebat omnem actum nostrum coeffici a Deo proxime,immediatE, proprie, ac per se i Vt potius idem P. Suarius lib. I.de Concursu Dei cap. , proposita sen-R t 2 tentia