Opuscula

181쪽

D DE ELLIPSI ET LEONAS MO ὁλεθρον. Alter Odyss. XXIV, 3 6 interpretatione adiuvandus:αι αρ, ευ τε πάτερ καὶ 'Ast γναὼ καὶ Ἀπολλον, οιος Nηρικον ειλον, ἐυκτίμενον πτολίεθρον, ἀκτὴ ῆπείροιο, Κεφαλλήνεσσιν ἀνάσσων, oιoλεων τοι χθιως ἐν et μετεροισι δοιμοισιν, τευχε εχων μοισιν, ἐφεστάμεναι καὶ ἀμυνειν ἄνδρας μνηστῆρας ' τω κεν σφεων γουνατ ελυσαπολλων ἐν μεγαροισι, λει φρενας ενδον ἰάνθω7ς. In quo loco nihil dissiculiatis est, si aposiopesin adhibeas infinitivis e verbis τοιος ἐών pendentibus utinam tulis auauxilium heri ferendum .

V De ellipsi prsepositionum. Perventum est denique ad ellipses articularum, quae pars huius doctrinae ut speciem veri admirabilem, ita quod iure verum dicere possis, nihil plane continet. Nam si recte supra contendimus , raedicata rerum, quod sponte intelligi nequeant, non Posse mitti, consentaneum est, Particulas omnes, in quibus Variae rerum cogitationumque inter se rationes indicentur, ita esse necessarias,

in exilogo I. p. 56. et in gramm. r. mai. I. p. 39. Negabant enim veterea grammatici, ante consonantem dici V. Elym. M. P. 72, 26 775, 23. Eustath. p. 938, 3. 1047, 54. 224. 58. ita ut, quoniam propter istam reguIam passivi optativus sit ζευγνυμην, ne in activo quidem ζευγνυίην, sed ζευγνυην scribendum putarent vide Boiseri Anecd. p. 1292. Bectene illi an sola

raritate exemplorum adducti, ante consonantem serendum esse negent, fortasse antiquarum inscriptionum de aliquando patebit. Pronunciari a Graecis illam diphthongum sequente Consonante potuisse nou solum αμφὶ νέκυι κατατεθνηυ Iliad. π. 526. 565.

et ἀμφὶ νέκυι καὶ 'Aχιλλῆ Iliad. . 108. atque alia huiusmodi, sed ertius etiam Aeolica illa docent, τυίδε, τυι Mσυι, ντ u. De quibus vide Theognostum in Behkeri necd. p. 1425 prae cipue autem qui de proiiunctatione dixit Priscianum I p. 355. 36. d. Kr l. Wίδ' illud Theocrito V. 30. rustitutum a Vol- gero probare videtur Schaeserus ad Greg. Cor. p. 897.

182쪽

ut, ubi omissae videantur, res aliter prorsus describi existimanda sit. Longum laret tilenum taedii opus, de si gulis locutionibus secundum ordinem particularum, ut inuosi libro factum est, disserere. Quare faciam, quod

supra seci quidquid hic corrigendum videtur, ad

quaedam capita revocabo, indicatis errorum fontibus. Ac primo dicendum est de praepositionibus, iisque adverbiis, quae casum aliquem regunt. Nam haec quoque praepositiones existimanda sunt esse, quem-13 admodum praepositiones omnes, quod satis Homericus sermo arguit, initi adverbia fuere. Est autem in praepositionum ellipsi assumenda duplex maxime error commissus unus quod consusio ilia diversarum Iocutionum a plerisque neglecta est alter, quod non est animadversum,

ex hac ipsa permixtione paullatim casibus quibusdam signia

ficationes quasdam adhaesisse, quae deinde Iatius extendi, atque alio, quam quo Proprie debuissent, transferri coeperint.

Sed ut ordine ac via procedat haec disputatio, quid tandem sibi volunt illi, qui ellipsin praepositionum ad

mittunt Nam unde sciunt, omissam esse praepositionem pE casu nominis, inquiunt, qui ea praepositione regitur. Audio sed quid hoc est, quod regi vocant Hoc, pNnor, dicunt, praepositioni deberi, quod hic, neque alius

casus adhibeatur. At in ea re vehementer saliuntur. amsi ita esset, qui tandem fieri posset, ut una praepositio diversos casus regeret pes scilicet e diverso praepositionis significatu repetunt. At, obsecro, quisquis ita iudicas, cur tu diversas istas significationes praepositioni, quae ubique eadem est, imputare, quam e casu nominis, qui pro

his significationibus alius atque alius est, derivare mavis pNam quid respondebis, si quis significatum praepositionis a casu nominis, qui ei adiunctus est, regi dicat Quod Improsecto multo consideratius diceretur. Nam qui potest omnino seri, ut praepositi certa quadam significatione certum casum regat, nisi in illo ipso casu aliquid sit, quod ad hanc significationem, non ad aliam trahi possit pQuod quid est aliud, quam significationem eam in casu

183쪽

non minus, quam in praepositione inesse Νam si esset in sola Praepositione, aut nullo casu opus esset, aut usus casuuin esset Promiscuus. Quod contra, si in casu inest, praepositio non tam mutabit significatum suum pro dive sitate casuum, quam conciliabitur eius significatio cum ea significatione, quae est in casu. Exemplo utar plano

etterspicuo Παρὰ est rapua, eaque significati manet, sive παρὰ σοί, sive παρὰ σέ, sive παρ σου dicatur: sed casuum diversitas facit, ut παρὰ σοὶ habeatur id, quod est apud te; παρ σέ, quod accedat ad te; παρἀσου, quod veniat a te id quod simili modo Galli diacunt, e chea tot. Itaque si casus non Pendet e Praepositione, cur ellipsin praepositionis adhibeamus, ubi casus est sine praepositione Θ imirum, ultraepositionum ellipsin comminiscuntur, hoc uti solent argumento, quod quum multae locutiones inveniantur idem signi1ica tes, sive adsit praepositio sive absit, absentia praepositio-laonis non possit non per ellipsin explicari Mirum Vero, eos non sentire, quam hoc ineptum sit argumentum. Quid enim, si quis obiiciat, ubi mittatur Praepositio, non Perellipsin mitti, sed , ubi addita inveniatur, additam esse Ρer pleonasmum Sed ne videamur magis inscitia adve Mariorum, quam idoneis rationibus vincere, hoc eos dicere faciamus, ideo adhibendam esse ellipsin praepositionis, quod in sol casu, quem quaeque praepositio regit, non insit haec vis, quae propria est praepositionis ea autem

vi et significatione loco illos, in quibus ipsi ellipsin a

mittant, carere non osse. O argumentum ut refutetur, rim videndum est, quae sit cuiusque casus vis, ob quam regi a praepositionibus quibusdam dicatur deinde an eadem vis sit in his locis, in quibus nulla adiecta est praepositio. Hoc enim si effecerimus, sponte intelligetur, ellipsi nihil pus Se.

VII. D usu genitivi. Ac primus commemorabitur genitivus, quo in casu mirum in modum luxuriatur lingua Graecorum. Quare,

184쪽

I GRAECA LINGUA.

quod sciam, nondum repertus est, qui Omnem illam locutionum copiam et varietatem, in quibus hic casus dominatur, sic explicaret, ut ea explicatio vel aliquo modorei satisfacere videatur. Illud quidem alio Ioco ab nobis demonstratum est, genitivum Ρroprie rem indicare, cuius aliquid accidens sit. Latissime autem patet accidentis no-13 tio, mutabilis illa pro ratione, qua rem consideres. Sic filius patris et pater filii, sic amor dicitur alicuius, sive amare eum sive amari intelligamus. Exempla quaedam huiusmodi vide apud Schaeserum p. z35. Quod nisi temere omnia miscuisse et erturbasse Graecos statuimus, in omni usu genitivi ad primam illam significationem redeundum erit, videndumque, quomodo hic casus ad tam diversos tamque dissimiles res adhiberi potuerit. In quare illud tamen bene tenendum est, pleraque in linguarum consormatione Obscuro sensu regi, cuius si modo initia teneamus, reliquum eius cursum persequi non esse dissicile. Nam qui primi aliquam notionem alio deflexerunt, hos in ea re aliquid iudicii adhibuisse necesse est ab his reliqui ista pene nescientes accepere, quos non mirum est ea dein quam fortasse debebant, quippe erae rationis sibi non conscios. Igitur genitivus quum rem indicet, cuius aliud quid accidens sit, id in paucis tantum praepositionibus, quae cum hoc casu construuntur, paullo obscurius est init risque primo adspectu, cur genitivum sibi adiungant, Ρ- Paret. Nam quum in his, quae rerum accidentia a philosophis vocantur, etiam artes cuiusque rei numerentur, haec partis significatio, quae Pene ubique genitivum comi-138tatur, in harum praepositionum constructione manifestissima est. Sic ἀπῶ, παρά προς, πο ἔξ, Proprie id

significant, quod cuiuspiam rei pars est, sed ea talis, quae ab hac re proficiscatur, eoque ab ea separetur. Deinde δια, ἐπί κατα, πέρ id indicant, quod est vel fit in aliqua rei cuiuspiam parte ut

Neque alia ratio est praepositionum ἀμφὶ et περι, qu

185쪽

o D ELLIPSI ET LEONAS MOrum altera id, quod ab utraque arto, altera, quod ab omni parte est, signiscat. Proximae his sunt ἀντὶ et ποῖ quarum αμὶ vix potest dubium esse, quin significatum eodem modo ex ἄντα deflexerit, ut utraque notio in Praepositione πρ inest: μα παρειάων σχομέν' λιπαρα κρηδεμνα, Viraque ergo praepositio roprie notabat, quod ante alia

quam rei cuiuspiam partem esset. Denique μετά designat, quam proprie participationem, id est communionemiariis dicimus quo a praepositione συν disseri, quae quod totius rei cum alia re coniunctionem significat, non construitur cum genitivo quae res clara erit Verba μετέχειν et συνέχειν, aliaque horum similia comparanii. Quum ergo genitivus in omnibus his constructionibus parti indicandae inserviat, facile est intelligere, qui factum sit, ut prae-139Ροsitiones istae, quae, ut omnes Praepositiones, natura sua nihil nisi adverbia sunt, genitivum sibi vindicarent. Nanu, ut ista exempla repetam, quae supra attuli, U

άοπίδος ἐλθεν χος quid est aliud, quam ἔγχος λθεν

ἀσπίδος ποι id est, venit ad aliquam clipei partem, et ibi quidem διε, id est, sic ut penetrare ita ἄντα παρειάων σχομένη κρηδυινα nihil est, nisi κρήδεμνα χο μέν' παρειάων που, et quidem ειτα quod aliter dicas παρειάων ἐν τω ἄντα. Ex his facile poterit intelligi, non

diversam esse caeterorum adverbiorum conditionem, quae cum genitivo construuntur. Sed clarum est etiam ex hac

explicatione, adverbii, quo nomine hic praepositiones quoque comprehendimus, non esse aliud nicium, quam ut modum, locum, tempus, e quidquid adverbii cuiusque significatione continetur, adiiciat, non autem genitivum sine adverbio nihil Iane significare. Haec si Vera sunt, quid pus erit raepositionis omissionem ad auxilium vocare, ubi verba ipsa cum genitivo coniuncta

satis indicent, quae si genitivi significati, Hoc igitur an

ita sit, nunc videndum est. Quod sic faciemus, ut dive so usus, quos habet genitivus, ordine enumeremus, iamulque, quomodo alius ex alio ortus sit, ostendamus.

186쪽

nu De genitis nomini iuneto. Atque in illam genitivi notionem quam saepius iam tetigimus intuenti planum sit necesse est, duobus modis 1 ogenitivum usurpari posse primo sic, ut, quod alicuius rei est, quid sit huius rei dicatur altero, ut universe diacatur aliquid alicuius rei esse, non desinito, uixum Pars, an Proprietas, an effectus, an quidquid demum sit. E plicemus primo de priore isto loquendi modo, quo geni tivus nomen adiunctum habet. Atque Ilic duae se osserunt genitivi significationes, quas considerare operae Pretium sit, una derivationis, altera commutationis. Viramque frustra per ellipsin explicare quidam conati sunt, quod Planum erit rem recte consideranti. Quod apud Homerum est Iliad. XI. 12

tria Otest significare, unum, quod omnium primum, maximeque simplex est, urem Alexandri accipiem; secundum, quod hic dicere poeta voluit, aurum ab I xandro accipiens ut Iliad. L 59s. μει σασα δε παιδος ἐδεξατο χειοὶ κυπελλον, in cuius versus explicatione Schaeserus ad Euripidis Hecubam p. 45 a Ossio se decipi passus est tertium, aurum pro Alexandro accipiens, ut Odyss. XI. 326.

ἡ χροοον φίλου ἀνδρος ἐδεξατο ιυηεντα. de haec diversitas Si ab ellipsi, quod volunt, qui nunc παρά, nunc ' vel ni intelligunt, nihil lucri

fecimus advocanda praepositione, quae non modo an sita 1 adhibenda, sed etiam utrum haec, an alia, incertum est. Sin ab ipsa genitivi significatione, lucrum non Si exiguum, quia sic neque alieno opus est adminiculo, et lantem, unde hi significatus venerint, aperiri necesse esti

Hoc igitur agamus. Nec prosecto quidquam Planius est Aurum Alexandri est, quod habet AIexander qui autem aliquid ab alio accipit, is accipit id , quod habebat is, a quo accipit. Itaque pauper adhuc et rudis sermo dicebat

187쪽

χρυσον Ἀλεξάνδρου δέχεσθαι, non modo quum aurum, quod esset Alexandri, sed etiam quum id ab Alexandro accipi dicere vellet. ansit progrediente culi antiqua forma, sed sic, ut qui ab Alexandro accipi diceret, iam non χρυσον Αλεξάνδρου cogitatione iungeret, sed Ἀλεξάνδρου δέχεσθαι. Iam quum semel genitivo haec derruvationis ac separationis notio adhaesisset, latius ea extendi coepta est unde talia sunt, ut ἀκουειν τινος, ex reliquo Gudire, λείπεσθαι, ἀυαρτανειν τινος Cuius Consu clionis mentione facta, breviter tangam locum Thucydiadis I. 33. ιγγει δυειν φθάσαι uαρτωσιν, ἡ κακωσαι et Πῶς et σφῶς αυτου βεβαιωσασθαι ubi non capio, qui Schaeserus P. I 8 . , post μειν ab librariis neglectum

suspicari potuerit quo addito prorsus Perturbatur eo structio, multoque minus intelligi locus potest. Sana sunt omnia sed historicus, ne repetito verbo dicendum esse

τους βεβαιωσασθαι, insolentiore structura dixit, λειν ἀμιαρτωσι, φθάσαι i. e. duabus rebus ad praeverte

dum exciderent ). Sed redeo in viam. Vt ιι αρτάνειν τινος, Sic γυιινον, ξένον, καθαρον Βαί τινος, γῆς ἐλαύνειν , ἀυυνειν, θεω υιάς φυσε αιαν, et illud Euripidis in Electra v. 1215. κατειδες, οἷον ἁ ταλαιν έων πέπλων ἔβαλεν, δειξε υαστον ἐν φοναῖσιν, quod exemplum cum aliis allatum est in his, quaei. 6 0. 573 6 4 693. 95. 734 commemorantur. Nescio an eodem referri debeat hoc Sophoclis in Electra v. 8. και ἐν Ουριον δοξα προςπυλων τινος

ουποστενουσηὶς νειν αἰσθέσθαι, τέκνον, ubi durius certe θυρων ἔνδον cum scholiasta iunxeris. Sed cave ne hunc usum eo traducas, quo non amplius

licet quod ego Schaesero quidem non imputaverim, qui P. z50. ut solet, aliorum verba ponit, ipse a dicenda sei

Vide qua adnotavi ad Sophocl. lectri 1312.

188쪽

imila absunens sed hi, quorum ille verba attulit, Brun Lius et Porsonus, non ante ad suam me sententiam traducent, quam ubi alicuius saltem praepositionis ellipsin certis argumentis demonstratam videro. Contendunt illi per ellipsin praepositionis Euripidem dixisse in Oreste v. 49I.

e in Electra v. 123.

κεισοα σῶς λοχο σφαγῶς, Αἰγίσθου τ', Ἀγάμεμνον. Quorum locorum quum neuter mihi sanus esse videatur, priorem etiam ob mirum illudiarumque apium ni κάρα suspectum habeo. Quo minus dubito, quin scribendum sit: πληγεις πιατρος τῆς ἐμῆς παῖ xctoa, κεισαι σῶς λοχου φαγαις, Αἰγίσθου τ' ' δειεμνον ). Sed reverior ad illud χρέσον Ἀλεξάνδροιο quae verba quum non modo aurum significent, quod possidebat Alexander, sed etiam illud, quod quocumque alio modo ad Alexandrum spectabat, facile est intelligere, qui ctum sit, ut etiam aurum, quod pro Alexandro daretur, ita appellari posset. Restant adhuc in Homericis carinianibus certa huius interpretationis vestigia ut Iliad. I. III. Ουνεκ' ἐγὼ κουρη Βρισηῖδος ἀγλά' ἄποινα ου ἔθελον δεξασθαι.

V. 265. τῆς νά τοι γενεῆς ῆς ριοῖ περ τριοπα πιυς ω, οἷος ποινην Γανυμήδεος. m. 659. ποινὴ δ' οιτις παιδος ἐγίγνετο τεθνηῶτος.

Hodia non ausim librorum scripturam in his locis mutare. Vide quae ad utrumque adnotavit Natthiae.

189쪽

180 D ELLIPSI ET LEONAS MOIM Et omnino haec nomina, ubicumque apud Homeram i veniuntur genitivo iuncia, simplicem habent constructio nem, ut pretium Ga nymedis, non pretium pro Greny mede dixisse existimandus sit. Sed talia quum usu frequentari coepissent, genitivus paullatim etiam eius rei significationem accepit, pro qua quid daretur vel acciper tur Vnde dixit poeta,

η χροσον φαου ἀνωος ἐδέξατο τιμ ηεντα, neque χρυσον ἀνδρος, neque ἀνωος ἐδεξατο ungens,

sed nudo usus genitivo, is ut esset pro viro. Ex his cognosci potest, quid statuendum sit de ellipsi praepositionum ἀντι et προ et περ, qua quid iam est, quod nos commode carere prohibeat obiter observo, Schaeserum in Aeliani loco, qui est Var hist. III ID. Perigoni aliorumque auctoritate raeter necessitatem de vitio cogitasse: quem revocare Poterat vel Theocriti Versus, eadem Pagina allatus Sic etiam Aeschulus in Agam. 358. πολλῶν γαρ ἐσθλῶν τηνδ' νησιν Ποιμην. Neque in Euripide Erechthei Ioco Schaeseri emendatiο-nem amplectar, quae mihi quidem enervare orationem videtur Scribendum puto:

ζῆν παῖδας λονθὼ τι παρήνεσαν κακά.

Venio denique ad alias genitivi constructiones, in quibus nemo de ellipsi praepositionis cogitaturus suisset, nisi nomen, ad quod genitivus refertur, saepius delitesce-I 5 ret. Sed qui scine admonitus usitatam illam duarum Iocutionum ermixtionem meminerit, sponte, Pinor, ineptas istas ellipses et ex arte prorsus invit linguae ingeni excogitatas spernere incipiet. Huiusmodi sunt P.

sus φείδεσθαι, 6 I. ἐνδεης, κενος ἀθῶος ἄπειρος, πλησίος, ἄγχι 6 2. αρχεσθαι, γγειν 690. παυεσθαι, ἀναπνεῖν, 705. κατηγορεῖν, ργἰ σθαι, το6. ἄγασθαι, ευδαιμονίζειν, ubi Schaeserus male interpretatus est Sophoclis locum in Trachiniis v. 305. quem rectius intellexit Brunckius ad ed. R. 534. Porro 32. μιμνοσκεσθαG

190쪽

I GRAECA LINGUA. 81λανθάνεσθαι, 33. σπλαγχνοσθαι, πορειν, καταφρονειν, ἐπιμελεῖσθαι, g Dοντίζειν, Tas. τυφλος, 48. ἐνεχυρα σθαι. 50. ἀνερεθοσθαι, 5 I. πείθεσθαι:quibus infinita copia similium exemplorum adiici posset. In his omnibus formulis nulla ex praepositione Pendet genitivus, sed ex eo, quod pro substantivo genitivum sibi Postulante verbum vel nomen ponitur, in quo, si sensum spectes, istud nomen, quod genitivo adhibendo occasionem dederat, ines Sic ἄχαλκος ἀσπίδων quid est aliud, quam ἄνευ χαλκου ἀσπίδων Θ sic κενος τινος est κένωμα εχων τινος. Similiter quomodo μιιμνησκεσθαί τινος hi-telligi debeat, declarat Sophocles in ed. R. I 2 6. μνήμην παλαιων σπερμάτων ἔχουs' et in Electra v. 392. βίου δέ του παροντος ου μνείαν εχεις; et idem, quomodo χολουσθαί τινος, in Aiace I. 46χόλω βαρυνθει τῶν δειλλείω νήπλων, et in Philocteta v. 327. τίνος γαρ υδε τον μεγαν χόλον κατ' αυτων ε καλων ἐληλουθας; pariterque Euripides in Electra v. I 270. μῆνιν θυγατρος ἀνοσἰων νυμφευριατων. Sed hi ipsi Sophoclis atque Euripidis versus ad bonam nos observationem ducenti Nam quid est, cur in tragicorum sermone χόλον πλων et μῆνιν ν ιφευματων

non aliter iungenda videantur, quam ιῆνιν Πηληῖάδεω Ἀχιλῆος apud Homerum autem, longe antiquiorem Ροetam, ideoque Originibus sermularum, quas suΡra tetigimus, Propiorem, repudianda sit haec constructio puiad. VIII 316. Ἀκτορα δ' αἰνον ἄχος πυκασεν φρενας νιοχοιο,

et IV. 169. ἀλλά μοι αἰνον ἄχος σέθεν εσσεται, οὐ Μενελαε.