Opuscula

191쪽

I82 DE ELLIPSI ET LEONAS MOquem locum priori adiunxit Schaeserus p 0τ Sic etiam XVI. 58I. Πατροκλον δ' ἄρ' ἄχος γένετο φθιμένου τάροιο. XVII. 538. et 'ti μἀν λίγον γε Μενοιτιάδαο θανοντος κῆρ ἄχεος ιεθώγκα. . 293. ω ποποι, I μοι ἄχος μεγαλητορος Αἰνείαο.Odris Iv. 10Sἐμοι δ' ἄχος αἰεν ἄλαστον

κείνου.

i et D. XVII. 489. Tηλέμαχος 4 μἐν κραδίη μέγα πένθος ἄεξεν

βλημένου.

XVIII. 23. ἀλλ' ουν ως εχ πένθος ἐνὶ φρεσὶ δεῖνελοπείης.

qua tamen ratione diversum est, quod Iliad. XIII 417. MV. 458 486. legitur, Ἀργείοισι δ' αχος γένετ' ευξαμένοιο, in quibus Iocis genitivus temporis habet, non, ut in superioribus exemplis, caussae notationem. Aliis in locis ute

que modus admitti potest, ut Iliad. XL 249. κρατερον, ἐ πένθος οφθαλμους ἐκάλυφε κασιγνήτοιο πεσοντος. XVIII. 88. νυν δ ινα καὶ σοὶ πένθος ἐν φρεσὶ φιτρίον ιη

παιδος ἀποφθιμένοιο. Igitur ut ad propositam quaestionem respondeamus, sic est tenendum. Quum Graeci quadam commutatione Verbo rum Pro ιινημην χειν τινος dicerent μιμνήσκεσθαί τινο et quae sunt similia, multo usu hae loquendi formae ita se in eorum sermonem insinuarunt, ut iam, quod accidere solet iis, qui linguas usu discunt, nemo cogitaret, unde

192쪽

I GRAECA LINGUA. IMessent hi genitivi, sed eos tamquam egitimam constructionem usurparent. Itaque in multis locutionibus, quales exemΡli caussa sunt oργοσθαι, χολουσθαι, θαυμά ιν, μακαρι ιν τινος, genitivus non Ροterat non videri id in- 148 dicare, cuius caussa aliquid fieret. Hinc sicubi ad risi nam dicendi rationem redibant, non construebant, ut initio factum fuerat, ργ'ν τινος ἔχειν, sed οργην ἔχειν, tamquam οργοσθαι cogitantes, et genitivum sic nudo addentes, quo id cuius caussa quis irasceretur, indicarent. ad manifesto docet Homerus Odyss. XXIV. 23. παιδος γαρ οἱ λαστον ἐνὶ φρεσὶ πένθος κειτο,

Ἀντινοου, τον πρωτον ἐν ρατο διος Ohσσευς' του γε δακρυχεων , ἀγορησατο και μετεειπεν. Ita factum est, ut genitivus etiam soluster se poneretur,

ubi propter quod aliquid fieret, significandum erat. Quod quidem non est ubique factum, sed in quibusdam dumtaxat loquendi modis, ut apud Sophoclem in Trach niis v. 666. - ουκοιδ' ἀθροῶ δ', εἰ φανησομαι ταχα κακον μέγ' ἐκπραξασ ά ἐυτίδος καλῆς. ΣΟ Ου si τι τῶν σων μακλει δωρημάτων; Hino nihil mirum, si tragici multa illi novantes et ubique

insolentiorem captantes Sermonis formam, tamquam novum quid dixerunt χόλον πλων, μῆνιν νυμφευμάτων, qui re vera omnium fuerat antiquissimus usus. Quae quum ita sint, quis iam ad ellipsin Praepositionis νεκα confugiendum putabit in exemplis p. z05. 08. 48. commemoratis Quod nollem etiam Schaeserus fecisset, quem ob id quoque hic non probo, quod . 05. ubi Or-I svillii verba adscripsit, nihi admonuit Iectorem de Platoni co illo in Apolog SOcr. c. s. καὶ φαίνεται τουτου λέγειντον Σωκρατην in cuiusmodi Iocutione quum τουτου nullo pacto ob id significare possit, quod virum doctissimum non potui fugere, non modo improbari, tironum caussa, debebat Dorvillii sententia, sed adnotari etiam verissima et merito ab Heladorsi recepta ri Aug. Wussit emenda-

193쪽

IR DE ELLIPSI ET LEONAS MOtio, καὶ φαινεται τουτ' ο λεγειν τον Σωκρατην, in quibus verbis praeterea notabilis est etiam trimeter iam-hicus. m. De a genitivi misso nomine.

Genitivi constructionem supra diximus duas haberelamas, unam, qua, quod alicuius rei sit, quid sit huius rei dicatur quod genus tractavimus alteram, qua aliquid universe dicatur alicuius rei esse, non addito, quid eius

rei sit. Hanc Ormam nunc videamus. Est ea autem

duplex. am aut adiectivum additur genitivo, aut notio quidem. Adiectivum adiicitur, ut in hoc οἱ χαρίεντες των ἀνθρώπων, quod incredibile esset, nisi factum videremus, Per omissionem Particulae ἐξ explicari potuisse. Talia quidem mittamus dicamus vero de constructione genitivi cum comparativo, quae ad hoc genus pertinet. Ioo Quae constructio quum non possit non mira ac dissicilis

explicatu videri, ab his, qui ubique ellipses quaerunt,

facillimo sane modo explanaretur, nisi omissio particulae ἀντὶ vel προ tam absurda esset, ea ut nisi prorsus occaecato ad sanae rationis Iucem homini non posset in mentem venire. Nam nisi usu iam conclaret, genitivum compar

soni inservire, numquam de ista ellipsi quisquam cogitasset. Quam Graeci si adhibuissent, poterant prosecto etiam accusativum nomini comparativo iungere, παρά intelligentes quod quis nunc non orienti instar habiturus esset Planissima vero est, neque ullo indiget alieno a miniculo ista constructio. Nam sicut Graeci dicunt διαθεάων, ξοχος ἄλλων , αριδείκετος ἀν&ων, οιστος Ἀχαιων, ita etiam comΡarativo nomine usi sunt, προφερεστερος ἀπάντων dicentes, quum eum vellent indicare, qui inter alios esset praestantior. At, inquiet aliquis, non modo plurali numero, sed etiam singulari genitivus iungitur ἐπεὶ Ου θεν ἐστι χεοει- ubi ista explicatio cadat necesse est. Enimvero Proprie quidem singularis numeri nomen non poterat iungi comparativo, sed quum Per eas

194쪽

locutiones, in quibus pluralis est, ista constructio tritissuma acta esset, mox transitum a plurali ad singularem facientibus nominibres collectivis, ut δῆλοι τε ποουχουσιν, non attendebatur amplius ad constructionis istius originem, 151 sed simpliciter genitivus comparativo iuncius eamdem vim Iiabebat, ac si particula dii adhiberetur quare quodit ratis numeri Proprium fuerat, paullatim etiam ad singularem traductum est. Inde ingens prominavit aliarum 1 cutionum copia, quae omnes facile carebunt auxilio Nlipseos, veluti στερειν , νικάσθα τινος, quod est στερον , ῆττονά τινος εἶναι : in quibus formulis quas ellipses finxexint, cognoscitotest ei. 664 6 o. 49. Alter genitivi nomine carentis usus hic est, in quo ne adiectivum quidem nomen adiicitur. Quod genu eiusmodi est, ut, quod alicuius esse dicitur Herumque possit eradiectivum vel adverbium exprimi. Vt, σου τυδ' ἐστίν, id est o ἐστι πολλου ποιεῖσθαι, id est μεγα ποι.

σθαι. Aeschylusqn Supplicibus v. 592. φυσιγον γένος , το δῆ

Electr. 909. id est 'Aoνόθι. Sic os et αυτου, ubi, ibi 152 significantia, intelligi debent. Fraudem fecit haec o structio etiam summis viris, ut ad ellipsin confugiendum Putarent, ut, gravi et Porsono, a Schaeser Ρ. 69I. seq. ita commemoraus, ut ipse quoque eorum sententiam

195쪽

IM DE ELLIPSI ET PLEONAS MOprobare videatur. Quid vero ταωε α ποσις, vel ὁρῶν δυνηται πολεος aliud est, quam ἐγχώριος ποσις, et δρών πολλης δονατος mi Ad eumdem usum talia pertinent, ut πολλου χρονου, τίνος χρονου, quorum exemΡla videt. 675. 23. Homerus Iliad. XI. 690.

τῶν προτέρων ἐτεων. vix opus est, ut moneamus, non diserea esse, quae P. 694 commemorantur του Ἀτρελ φυ, Ἀτρεως δε

Ἀγαμέμνων ἔφυ του ει άβδακον φυναι λέγουσιν, item . T s. κρατίστου πατρος Ἐλληνων τραφείς, in quibus locis omnibus poetica φυναι et τραφῆναι Pro simplici εἶναι dicta sunt. In primis autem huc reserendi sunt genitivi absoluti, de quibus quae . 692. z09 5I tr

duntur, vel hoc nomine falsa sunt, quod non nisi in quibusdam Iocis et locutionibus admitti possunt quod conira explicatio, quam supra iam attigimus, nullo in loco fallit. Omnino latissime patet hic locus quo recte intel- Iecio, quae reliquae sunt raepositionum cum genitivo

construi solitarum ellipses submoventur omnes. Sed a tequam in eo explicando Progrediamur, occurremus iis,

qui his, o et αυτου, et Homerico isto υργεος Ἀχαι κου male uti possint. Id quod accidit Musgravio, qui ad Sophoclis Electra v. 906. νεώς γοντα, quod est in Philocteta v. 630. pro ἐπὶ νεως dictum putavit. Nam hoc fieri nequit, neque ista verba aliud significare possunt, quam ducentem ab navi, genitivo remotionem significante, de qua re supra dictum est. Quo magis miror, Schae rumis. Io in eumdem cum Μ gravio errorem incidisse. Revocare eos potuisset, quod in eadem

fabula paullo ante scriptum est, G14. αγοιντο νησου τῆς Γ, ἐφ ῆς ναίει τανυν. Omnino ista Schaesero in lix pagina fuisse videtur, qui

ibidem praeter hunc Iocum tres alios eiusdem fabulae lo-COS secus, ac debebat, inte*retatius fuerit: v. IIIS. ubi ιωμεν ναος eamus in nari significare vult, quod fieri non

196쪽

τί τουθ ὁ μὴ νεως γε τῆς ἐμῆς ἔνι;

ubi νεώς non magis significat in navi, quam in superioribus locis quod quidem Brunai fieri potuisse videbatur; sed statim ille aliam, eamque multo magis probabilem i terpretationem adiecit, e praecedentibus verbis λαβεῖν ν etens, et νεως τῆς ἐμῆς eae mea navi intelligens. De nique V 205.

βαλλει, βάλλει, λυμα φθογγά του,

ubi Schaeserus aut στίβον cum Triclinio, aut στίβω I gendum putat. At sana sunt omnia, quandoquidem iungi debent haec, κατ' ἀνάγκαν στίβου, quae sic quoque dici

Poterant, προς βίαν ποδος. Vt paucis comΡlectar, Verba sunt in his locis omnibus motum indicantia, quae ubi genitivo iunguntur, aut motum ex aliquo Ioco significant, cuius significationis caussam supra aperuimus, aut locum notant, quo aliquid, tamquam ad metam aliquam tendat, de qua re mox dicemus. Mansionem rei in aliquo loco, seu Verius in eius aliqua parte, genitivus non potes aliter denotare, quam Verbis aut motus significatione carentibus, aut motum indicantibus ex aliquo loco non egredientem

iunctus. Sic Homerus dicere potuisset, si υκ ἐφοίτα Aoγεος. Ab huiusmodi igitur formulis omnibus ellipsin removendam iudicamus. Nam si quid Ioci alicuius vel temΡoris esse dicitur, id per se planum est sic dici, ut in aliquo Ioc esse, et fieri tempore aliquo intelligatur. Ex his unumquemque reliqua, quae ad hoc genus Pertinent,

sponte diiudicaturum Ueram .

Redeo in viam. Graeci quum genitivo sic utantur, ut quidquid quocumque modo alicuius rei sit, eo casu 155 Significent, saepissime cum verbis dicere et audire signia scantibus genitivum coniungunt eius rei, de qua quid it eatur vel audiatur. Exempla in nosti libro allata sunt

197쪽

IM DE ELLIPSI ET LEONAS MOp 34. ubi quidem diversissima miscentur. Pertinent huc talia ἐπυθοντο τῆς Πυλου κατειλημμένης, πατρος

ἀκουσας, κλυουσα παιδος, quorum hic sensus est, alia

quid de capta Pylo, de patre, desin audire. Quae ne qui, putet, ut isti volunt, per ellipsin raepositionis περι explicanda esse, meminerit, quod supra diximus, Posse talia plerumque per adiectivum exprimi. Sic πατους ἀκουσας potuit etiam dici πατρωα κουσας. Si HomerusO s. XV. o. dicit: ειπ' ἄγε Ποι περ μητρος δυσσῆος θειοιο, πατρος ' - κατέλειπεν - ἐπι γ Οαος ουδῆει που τι ζώουσιν υκ αυγλ- ελίοιο, 1 ῆδη τεθνῶσι, καὶ εἰν ' θα δομοισιν. quis inde colligat, περι omissum esse Odris. XI. IT . εἰπἐ δέ μοι πατρος τε καὶ viεος, ον κατέλειπον,

άνδρων ἄλλος εχει, με δ' ουκέτι φαοι νέεσθαι neque Potius ducat, Oetam dicere voluisse, dic mihi hoc patris, quod quid sit, statim explicat. Quin statim, quominus de huius interpretationis veritate dubites, eadem forma orationis, sed addit nomine, pergit: 156 ελλει μοι μνηστῆς λοχου 'ovari τε νοον τε, ε μένει παρα παιδί, καὶ εμπεδα πάντα φυλάσσει, si 1 Mi μιν γημεν Ἀχαιων οὐτις αριστος. Poterat hic quoque omittere verba βουλωήν τε νοον τε:quae si omisisset, quid aliud dictum esset, quam εἰπέ μοι

ἀλοχου τὰ si μένειν ἡ γήμασθαι Sed quum hic usus ii

valuisset, ut genitivus in huiusmodi re usurparetur, mimo nomine rei, quae de aliquo diceretur, vel acciperetur, Postea saepe ne tum quidem quum nomen inde humaddebatur, id construi solebat cum genitivo, sed Per se solum iungebatur Verbo:

εἰ σφωιν τάδε πάντα πυθοίατο μαρναμένοιὶν. Hic proprie iungi deberent, τάδε σφῶῖν, haec, trum, id est, haec vestra sed poeta non iunxit, usui iam stabia

198쪽

aliis indulgens, quo σφων πυθοίατο timebatur. Siceliam Iliad. XI. 65T. ovδε τι ιδεν

Tale est etiam illud Aristophanis, in Bosii libro commemoratum του πραγματος ἀκήκοεν, et haec Sophoclis in Trach. II 22.

της μητρος ἔγκω της ἐμῆς φρασων, ἐν οις νυν ἐστιν, οις ψ ῆμαρτεν ου ἐκουσία. et in Philocteta v. 439. ἀναξίου γἀ φωτος ἐξερησομαι

γλώσση τε δεινου καὶ σοφου , τι νυν κυρεῖ et Euri nidis in Phoenissis v. 135I. 5γώ δώματ ειςακουσατ' Οἰδίπου ταδε παίδωνι μοίαις ξvuφοραις ολωλοτων. In quibus exemplis omnibus etsi genitivus per se solus positus esse censendus est, quid est tamen, cur ad ellipsin consergere, quam id robare malimus, quod ani uti in talibus formulis cogitatum fuisse verba ipsa suadeant, τῆς ριητρος του σωτὰς τῆν νυν τυχην, ιδίπου παίδων ταδεῖ Sic quod est in Sophoclis Uectra v. 3IT. καὶ δ' ' ἐρωτω του κασιγήτου τι PIA

ξοντος si μελλοντος;

quid est aliud, quam τι φης ἀδελφικον Rarioris formae hoc est apud eumdem poetam in Trachirilis, 394.ως ερποντος ιςορας ἐριου. quod proprie si dicas, erit sesειςορας ἐμον τοδε, ερποντος. Duo alia exempla, quae inmodi libro p. z34 commemorata sunt, non huc pertinent, sed ad commutationem illam duarum locucionum, de qua supra exposuimus: ως γνω χωομένοιο - ἀεξομενοι διδάσκει μηνος id est ως γνωσιν σχε χωομενου et διδασκαλος ἐστε μ νος αε- ξομενου. Neque ad nostram disputationem pertinet Sophoclis locus in Trachiniis v. 92T.

199쪽

IM DE ELLIPSI ET LEONAS MOκἀγω δρομαία ἄσὼ σονπερ εσθενον,τω παιδὶ φράζω τῆς κασιγνητης τάδε

15Subimus avius maleluia genium e verbo φοαζω Pendere. Recte eum risurditus cum scholiasta ad τῶ παιδὶ resert. am si ad cpDάω Pertineret, abesse oporteret articulum τῆς.

mSuperest alius genitivi nomino carentis uras, quo recte intellecto ingens ellipsium numerus removetur. Obt ne enimie omnem Graecam linguam, ut, cuius rei ali qua pars intelligatur, ea res omisso Partis nomine casua nitivo cum omni genere verborum, quemcumque ea se sum sibi adiungi postulent, construi possit. Cuiusmodi sunt, ἄπτεσθαι, ἀπολαυειν τινος ερχεσθαι, θεῖν πεδίον πληρουν, γέμειν τινος λουσθαι ποταμου'

vide Bosi librum p. z0 6z5. 85. 687. 09. et alia

innumerabilia. In quibus formulis omnibus non praepost tionis ulla ellipsis est, sed nominis indesinit τι Eodem Ioquendi modo Germani utuntur, eadem cum ellipsi iacentes, des eges gehen, desistanes trinhen, atque ali Sed quaedam sunt in hoc genere rariora, ut κτεινειν λαθων, commemoratum . 6z5. quaedam autem dissiciliora, ut, quod prorsus neglectum est in libro Bosiano, ἔρχεσθαι ἀγγελίης Quare hoc paucis explicemus. Et quum grammatici quidam nomen ἀγγελ- apud Homerum masculini generis esse, eumque, qui nuncius mitteretur, significare credidissent, impugnare hanc opinionem 159 aggressus est Hermannus Ollius in secundo excursu ad Apollonii Iericon Homericum. Qui quum recte sane non aliud nomen, quam femininum πελίχ agnoscat, mire iamen fallitur in usu eius nominis expediendo. Ac Primus, quo initur, poetae locus est Iliad. IV. 384.ενθ' αυτ' ἀγγελ' ἐπὶ Τυδῆ οτεΠαν Ἀχαιοί Ubi cum Eustathio verba sic iungit, ori ἐπ' ἀγγελίηνοτειλαν quod ut fieri possit e linguae eges, non est

tamen ob versum faciendum, qui sic in duas aequalesiartes, magno cum suavitatis numerorum dispendio, divid

200쪽

cum scholiast quodam περι missum putat; et εἰς cum Eustathio Ilia XI. 39. o ποτ' ἐνὶ ρωων ἀγορῆ Μενέλαον ανωγεν ἀγγελίζ ελθοντα συνάντιθέν 'Oδυσῆ i

Alium Homeri locum, Iliad. XV. 639. ος υρυσθῆος ἄνακτος ἀγγελίης οιχνεσκε μη Πρακληείη,

prorsus praeteriit. Ex Hesiodi Theog. 80. autem hoc 160 protulit exemplum: παυρα δε θαυμαντος θυγατηε ποδας ιοκέα δεις, ἀγγελίης πωλελαι ἐπ' ευρέα νωτα θαλάσσης, ὀπποτ ερις καὶ νεῖκος ἐν ἀθανατοισιν ορηται quod aut emendatione, aut ellipsi praepositionis indigere dicit m neque hoc in Ioco, neque in caeteris aut de ellipsi, aut de emendatione cogitandum. Nam ut alibi apud Poetam est, η δον ελθέμεναι, ita cum accusativo dicitur ἀγγελίζν ρχεσθαι, confusione quadam diversarum Iocutionum, quarum una est ερχεσθαι, altera ἀγγελίην φέρειν, quod sit proficiscendo. Eodem modo Germani dicunt botschais gehen. Iam quum recte dicatur, γε λίης φερειν, misso τἰ, id est, aliquid nuncii ferro, coeptum est etiam ἀγγελίης ρχεσθαι dici, admixta alia locutione, ερχεσθαι. Denique paucis iungendus est ille genitivi usus, quo meta indicatur, quam quis consequi studeat. Hic quoque usus paullatim exstitit, Ientio deflexa illa genitivi signifi-