장음표시 사용
261쪽
De Configurationibus Harmonicis. factum, quod aspectum quin euncem seu lb0' eum quintili 72' et biquintili 144 φ eodem gradu locavi, prima tamen sede his data. Propositio XIV. Quintus, ultimus et imbecillissimus aspectuum gradus est docilis et tridoeilis, Oetilis et trio cinis. Quintum locum feci deesti et tildeelli Maest linus gemi quintilem et sesquiquintilem
appellat , quos in Ephemoridibus hactenus omisi, quibus associavi octilem et tri octilem Seu se quadrum et sesquadrum, quos calendario graphi ex mea quidem suggestione et nonnulla Ptolemaei auctoritato. sed nimis ea lide et inconsiderate arripuerunt Probandum igitur est utrumqtie, primum imbo cilliores esse bos quatuor quintili et biquintili, deinde decilem et tridet ilem sortiores octili et tri octili, parum admodum. Cum igitur propositiones nostrae praecipuum ad efficaciam momentiam collocent in congruentia figurae praecipuae . hoc est circumferentialis, manifestum est, pontagonum et stellam ejus congruere eum suae quamque speeiei figuris ad solidum perseetum sermandum, ut jam modo dictum. congruere etiam inter se pulchre ad planum sternendum. Decagonus vicissim et octogonus cum stellis suis, quaeque clim Suae
speciei aliis, in solido congruere non possunt Congruunt quidem decagonus et octogonus, sed cum aliis non Omnibus sui generis; stellas vero inchoant aliquam eongruentiam in solido, at non ab Solvunt; etiam in plano ignobilior est earum congruentia. quia nec mutuas tradunt operas quaevis figura cum sua stella solitarie, ut pentagonus cum sua. sed cum illis suis stellis et octogonus eum tot ragono in societatem veniunt congruentiae alienae . illamqtie quo minus continuari pia sit ipse decagonus impedit; stella etiam ejus hiulcam in mediis interceptis Epatiis sicit eongruentiam. Octogonus vero et Risella rius idternis juvant eontinuationem congratentiae, admixtis quadratis, congruentia fit diversi sormis. Ita pono pares sunt hae quatuor in congruentia plana, praesertim eum areas utraeque figurae habeant in offabiles. At in sei-bilitate multum praecellit secta pentagonica. Primum si centrali s figuras consideremus, quae sunt hie jam pentagonus et Stesia rius, illarum quidem latera sub eandem speciem ineffabilium cadunt cum lateribus octogoni et stellae, existentia elasson et migon; sin cireumferentiales, quae hic sunt latora de agoni et stellast tuus, illa non tantum sunt ex specie nobiliori binominiim et apotomarum, eum octogonicae lineae sint ex quarta specie, quae est migonum et e lasso mam, sed aequirunt etiam omnia latera pentagonicae sectae nobilissimam proprietatem sectionis secundum extrema et medium, quae plane nihil attinet lineas octogonicas. uilodsi octogonica secta nonnihil praepollere visa est in congruentia, hie jam vicissim multo fortius d primitur apentago uica. Recte igitur utrasque, ut do praestantia contendente , in uuam classem
redegi, praemissa tamen pentagonica. Consulatur de his identidem libor I. Est et peculiaris praerogativa biquintilis prae trid citi et trii, et ili etiamque quineunce, quod stella pentagonica, primari a se. illius figura, aptissimum ot trigo ilici aemu lum habet angulum; quia ut tres anguli trigoni, sic etiam quinque anguli stellas pentagonicae junctim utrinque aequantur duobus rectis, ut si e latera angulos formantia circuli arcus quaeque suos intercipiant, non vero bina et bina portionΡm aliquam cireuli communiter, quod in stella octo, decem, duodecim radiorum, ol, paris numeri conditionem, inque ceteris figuris primigeniis ob anguli magnitudinem fieri non potest. Excussi omnes loculos, ut strgumentis idoneis fidem sacerem, ne nimius fiat uum rus aspectuum, confusionem in experiundo pariturus; intra quadratum igitur et quintilem hi quintilem quo subsistendum esse nee ad e0rum derivatos quatuor ultimi gradus utpote imbecillimos progrediendum, licet hos quoque prima propositio admittat Si tamen isin non satisfaciunt et si tanta est primae propositionis dignitas, ut interces, io omnis sublata sit: age, cuique per me liberum esto, respicere ad hos etiam pectus, praesertim iis temporibus, quibus ceteri omnes desuerint. Pur onim est, super his quoque audiri testisseantem experientiam, ut quae et ceteris primam fidem
Propositio XV. Sunt aliquae configurationes, quae inter efficaees et non efficaces ambigunt; nimirum areus 24' ex pente haede eagono et 18' ex
262쪽
Nam Reibiles sunt figurae, sed illa improprie, haec remoto gradu, ut libro I.
prop. 44 demonstratum. Et congruae sunt, sed illa non omnibus angulis aequaliter, in eadpin forma congruentiae; haee omnibus quidem angulis, sed congruentia plane non eontinuabili, quod ostensum libro II. Prop. 29. Rudimentum igitur quoddam est emeaeitatis et veluti conatus, at effectus vel nullus vel imperfectus.
Multas habent liae figurae stellas, illa quidem quinque, quarum latera subtendunt arcus circuli hos, 48', 9 β', I 12', I 56', 168', hae vero quatuor, quarum latera subtendunt arcus circuli 54', I 26', 1629, 1 TI'. At eum hae stellae cavos habeant angulos, in quos non recipiuntur anguli alii eongrui sic ut in cavos angulos pentagonicae et de agonicae recipiuntur anguli pentagoniel, in octogonicae angulus tetragoni, in do decagoni eae angulus trigoni), restat igitur iis sola aeuiorum, quos radios dicimus, congruentia: sunt igitur viliores ipsis suis primigeniis.
Quae sit cognatio aspectibus eum eonsonantii fi mugi eis in numero, et
Quibus occasionibus detectae sint configurationes emeaees auetusque earum numerus, non est hujus loci commemorare, pertinet enim hoe ad astro logiam egique de ea re ante annos 12 in libro de Stella Nova et Trigono Igneo cap. 8, 9, t 0, ubi non tantum discrimen ingens ostendi inter aspectus et inter cetera. commenta, vere vanitates astrologicas, sed etiam Joh. Pici Mirandulae Comitis rationes philosophicas, huic etiam astrologiae parti oppositas, solide ut opinor dissolvi, qua dissolvenda et refutanda suerunt. Cumque ante novem annos Helisaeus Riistitius M. D. et philosophus non ineelebris libro Teutonica lingua edito novam hanc philosophiam, ipse veteri astrologiae deditus, impugnandam sumsissst, itemque alius medicus, Philippus Feselius, in contrarium astrologiae capita promiscue omnia interque ea et doeirinam de cons gurationibus oppugnasset, ego utrique restiti, editis duobus libellis Teutonicis, quorum ulteri titulus: Responsio ad objecta malini, alteri: Tertius Interheniens. Et in hoc quidem veritatem defendi aspectuum, in illo vero modum causae. quo MPectu S sint efficaces, asserui. Itaque viri docti seriptis ad rue literis testati sunt, nune demum astrologos a me puriorem philosophiam doceri. In omnibus libellis cognationis memini, quae musicis consonantiis intercedat eum aspectibus, sed in primo adhuc haesi circa numerum aspectuum, quosdam Apurios vel certe imbecilles observans inter praecipuos, quosdam sortiores penitus negligens, in Teutonicis vero coepi hos de- laetus speculationis meae detegere, quod paulo pleniori declaratione, loco sic postulante, repetendum censui nuper in protegomenis Ephemeridum, sol. 33,
34, 3b, 36. δὶ Quae vero ibi loci propter institutam brevitatem explicari
sustus non potuerunt, ea jam hic, ordine sic serente, supplebo. Axioma, quod anno 1606. usurpatum, loco citato Ephemeridum sumsi examinandum et refutandum, hoe erat: Creatorem Deum aut eae harmonis cantus infra Octavam, libro III. deseriptis, aesumsisse leges ordinandorum aspectuum, aut ad coelestes aspectus atteinperasse aures hominis, eoneo dantiarum illarum judires. Hoc axioma si verum undiquaque esset, oporteret esse totidem numero aspectus, quot sunt concordantiae usque ad diapason. Nam sextilis
respondet tertiae molli, quintilis tertiae durae, quadratus diatessaron, trinus
263쪽
De configurationibus Harmonicis. diapente, sesquadrus sextae molli, bi quintilis sextae durae, oppositus diapason; quia si auferas a chorda tota tantam portionem, quantam portionem de cireulo aufert quilibet aspectus. residuum chordae facit eum tota illam consonantiam, quae lite cuilibet aspectui est adscripta. Cum igitur numerus iste
septenarius conc0rdantiarum, seu potius Sectionum liarmonicarum, quas singulas singulae concordantiae infra diapason insintsuntur, certus sit et demonstrativus, non minus quam est in geometria Dunlerus quinarius eorporum regularium, ut libro III. cap. 2. patuit: esset igitur ratio demonstrandi numerum aspeetuum facilis et expedita per susceptum huc axioma, L. c fuisset opus operoso isto novorum axiomatum libri IV. apparatu. Et sane si observationes meteorologicae huic septenario aspectu i suissent astipulatae ex asse, aequievissem ego in supra p0sito axiomate, nec de iis, quae ex rationum harmonicarum ortu exqite inciriphysicae causae consideratione poterant objici, valde suissem sollicitus. Sed quia crebro deprehensum est, naturam sublunarem stimulari etiam a semisexto, qui duodecimam partem circuli intercipit, cum tamen, ablata portione duodecima de chorda, residuum partium undecim non consonet cum t qta, et quia infidae deprehensae sunt exstimulationes tempestatum per sesquadrum, qui dispungit tres octavas circuli, cum tamen. ublatis tribus octavis de chorda, residuum 5 oet avarum omnino consonet eum tota 8, hinc orta mihi ηuit necessitas, causas
dissensus et diversitatis hujus hoc IV. libro rimandi profundius, Quod etsi
recte peractum et causas clarissimas erutas existimo, summam tamen disputationis totius iterato ineulearo non nocuerit, cum id requirat instituta hoe loco explicatio eorum, quae in praeambulo Ephemeridis concisius sunt dieia. Creusa igitur, cur non, quot sunt in musica sectiones harmonicae. totidem etiam sint aspectus, uti usque ad annum I 608. credideram, est haec, quia musica septenarii sui principia nonnulla G ipsa rectitudine rectri e trahit, cum circulus, in quo notam is aspectus, in se tymm redeat, nee possit ut eae ctori e sic etiam ex zodiaci residuo fieri circulus alius. V orba sunt dictorum prologomenon sol. 3b, quae sic explicanda sunt. Nam ut cap. 4. hujus dictum, aliter oriuntur sectiones harmonicae, utiter aspectus, licet ex eodem circulo oriantur utrique. Nam libro III. sic comparata sunt axiomata, ut quaelibet chorda chordaeque pars, seu longa seu brevis, possit iterum com- patari toti circulo, non minus quam tota seu longissima chorda eidem circulo comparabatur; at hoc libro IV. non potuit arcus circuli. seu major semicirculo seu minor, comparari toti. Dicam clarius: quotcunque modis ei reuius dividitur demonstrative, omnes illi modi possunt transferri in lineam rectam, hoc est chordam ejusque partem quamcunque. 'At non sic divisio cireuli totius demonstrativa, verbi causa in tria nut in quinque, potest ideo etiam in arcum ejus quemcunque transferri, quod satis est demonstratum in propositionibus ultimis libri primi. Causa est in figura: recla enim manet recta, sive truncetur sive prolongetur; at ei reuius truncatus non mandi circulus. Datur igitur sectio proportionalis binarum quarumcunqne rectarum . datnr et binorum quorumcunque circulorum, sed non datur binoriim quorumcunque arcuum unius circuli. Haec 'sie ad propositum accommodantur: si dividatur chorda in partes octo, divisione se. circuli demonstrativa, una octava consonat cum tota, eonsonant et tres octavae, propterea, quia una octava circuli d monstra ive reseindi potest, ut et tres octavae. Eadem demonstrativa dete minatio est etiam inter causas, cur octilis et iri oetilis sint esseae . At hoc est discrimen, quod illi e nondum est constituta sectio harmonica, nisi etiam
264쪽
residuum, septem octavae et quinque Octavae, cons0nent tam cum tota, partium octo, quam etiam cum partibus rescissis, T cum I et 5 cum 3. Atqui demonstrativa determinatio partis 1 et partium 3 non dat illarum residuis I et b, ut sint et ipsae consonae, nam b quidem est c9nsona, 7 vero est dissona. Ita quo sectio totius 8 iii 5 et 3 est harmonica, in 7 et I non est harmonica. Unde igitur habet residuum 5 suam consonantiam eum tota 8, residuum T suam ab illa dissonantiam 2 Nimirum inde, quia circulus in bdivisus habet subtensam duabus quintis, demonstrativum; unde est, quod
chorda in quinque divisa sui hic pars proposita de chorda 8) eonsonat cum
parte, quae est 2 portiones longa; quare etiam cuui 4 et 8, quae sunt cum 2 in proportione continuo dupla. Contra circulus in 7 divisus non facit chordam unius septimae portionis demonstrativam, quare residuum illud chordae, quod habet 7, dissonat ab I et sic otiam a 2, 4, 8. Ecce ut sectio harmonica totius 8 in 3, 5 unam tantum consonantiam haheat ex octogono, alteram vero ex pentagono, quin et tertiam habet ex alia figura, εα ex eagono. Non consonaret en in pars 3 cum residuo b, nisi consonaret antea
eum ejus duplo I 0; idque ideo, quia circulo in I 0 diviso, subtensa tribus
decimis est demonstrativa. Haec vero copulatio plurium figurarum locum non babet in circulo ejusque partibus. Nam si primo scripseris in toto circulo oet angulum regulare. posito, quod possis arcum, qui habet tres Octavas, dividere in quinque i quiu quam impossibile est, ut id sat demonstrative , certe quinquangulum illi inscribi ad divisiones factas non poterit; fieret enim et irregularissimum, et potius sexangulum, cum arcus habeat duos terminos ante sui divisionem. Cuhi ergo inge is sit diversitas residuorum, hinc chordae, inde cireuli, patet, quod nisi a circulo progrediamur etiam ad lineam rectam, residui ratio haberi nulla possit. Atqui aspectus est anguluR, cujus mensura non est aliqua recta, sed arcus circuli, ex concursus radiorum puncto deseriptus ; non metitur ergo cireulus nspectum, non format eum, non efficacem reddit ratione residui, sed tantum ratione arcus ab aspectu intercepti. Si non ratione re, idui, non igitur ratione sectionis harmonicae chordae, ex illa divisione ei reuli ortae, quia sectio harmonica sine residuo definiri non potest. 1Et Are profligatum est axioma illud, quod proportiones harmonimo eantus sint aspectuum causae. Nos sequitur: respondet trioctilis seu sesquadrus sectioni harmonicae, quae gignit tertiam mollem, et est efficax, ergo ejus emeaeia esta sectione harmonica circuli, ut talis. Sed hoc verum est, magnam, ut habent protegomena dicta, eo retionem esse harmoniis cum a pectibus, eundem utrigue generi originem eae Duris nQui Bus, eiretito inscriptilibus, id est, demonstrativam scibilitatem subtensae trium octavarum cireuli inter elementa esse, ex quibus et harmonica sectio in musica, et aspectus es Max in physica constituitur. Loquor autem ex hypothesi, quasi sola scibilitas figurae suia ficeret ad efficaciam, sicut sufficit ad simplicem partis consonantiam eum toto. Nam si accurate agamus, etiam illud discrimen est, quod in consonantiis quidem plurimum valet scibilitas, in aspectibus vero congruentia figurarum praecellit, estque semiquadrus et ses piadrus emcax non tantum, quia latus octogoni et stellae scibile, sed etiam et maximo, quia octogonus et stellia ejus sunt figurae congruae.
265쪽
De Configurationibus Harmonieis. - Haec adeo causa est, cur dodetagonus potissimum ei at aspectum validum, at non gignat sectionem harmonicam, id est consonantiam triplieem, licet gignat simplicem. Nam residuum II , ablata duodecima, impedit pectionem harmolliem, non impedit emeaeitatem partis duodecimae. Sed de hoe
Nam ut vera, mathematica et causalis existat comparatio coneordantiam in cum aspectibus, plane evertendum est axioma, quippe quod non tantum est insussciens, sed etiam veritati e diametro contrarium. Nullus enim aspectus proprie respondet ulli eoncordantiao minori, praeterquam Oppbsitus Poneordantiae diapason, sed revolident singuli concordanti iA majoribus, minorum sociis, ex triga sectionis uniuscujusque. Nimirum aspectus quidem definiuntur segmentis cireuli iisdem, quibus et majores concordantiae, minores vero coneordantiae circuli residuis. Verbi causa, trigonus aspectus nori respondeteoneordantiae diapente, sed diapason epidiapente; quadratus non respondet diatessaron, sed disdiapason; quintilis non tertiae durae, sed compositae ex hae et ex disdiapason; sextilis non tertiae molli, sed disdiapason epidi apente; hi quintilis non sextae durae, ut supra opinabamur, sed eompositae ex tertia dura et ex diupason; sesquadrus non sextae molli, sed compositae . ex diatessaron et ex diapason, ut patet ex eadem utrinque proportione partis ad totum. In hae igitur correspondentia nullus occurreret finis aspectuum, cum majores eoncordantiao ius initae sint; et qui hac sola causa nituntur, ex qua stabiliant sentiquadrum aspectum, quia nimirum ille respondet concordantiae
trisdiapason, excusationem nullam habent, quin et decilem recipiant et tri-deeilem et vigintilem et plurimos alios, quos tamen rejiciunt respondent enim et hi suis concordantiis majoribus, quae toties aceunuuant unam octavam ulterius, quoties divisio circuli duplieat numerum portionum. Quid igitur est illud, quod metam ponit numero aspeetuum γ et cur nullus gemi quadratus vel octilis, nullus decilis vel tridecilis, nisi tantum post principia, introducitur cur sesquadrus mustea cognatione nobilitatus vel omisetitur vel vilis habetur, semisextus. in musica peregrinus, non inseritur tantum, sed et inter primos ostentatur 2 Quia non musica so Ri aspectus, sed geometria utrumque genus, aliis tamen legibus illam, aliis hos. Ilat enim et harmonicum in musica, et efficax in meteoris, quicquid est a figura nobili, quae singularia aliqua habet in geometria privilegia. Sed sunt diversae vellitigentes, meteorologia et musica, ex eadem patria geometria oriundue, quarum tera, hoc est proportiones harmoni eao lib. III, patriam quidem eirculum latebantur eique suam originem serebant acceptam, non minus quam hic aspectus, sed tamen illae egressae velut ex circulo, coloniam propriam deduxerunt suisque legibus degentes sese propagarunt; aspeeius intra circulum patriam suam manentes, legibus non aliis utuntur, quam quas circuli rotunditas ipsis praeseribit, desumtas ex figuris planis regularibus congruis et circulo
Nam in mustea septemviratus ille sectionum constituitur ex matrimoniis Ortis, accensitis etiam seminis. Verbi causa, subtensa tribus octavis seu stella octangularis ex civibus quidem est in geometria et elasse s rariim regularium, at praecipuae nobilitatis non est. In musica vero arcus ejus tres octavae circuli, Iocum est nactus, quia natus est ex connubio, quo ple-
266쪽
beia semina, cui nomen est residuum se. tres quartae cirenti) juncta erat patricio sparti se. quartile circuli), eujus nobilitas in geometria est ex tetragono. Nam PI hac matre tribus quartis) per generationem mu-icam speradditionem unius diapason nata est pars, tres octavae, cui, salvo honore senatorio, lieet jam ducere aliam plebeiam, cui nomen quinque oetu vae, erius ortus.eadem est eonditio; nam mater illi quoque residuum, milicet quatuor quinturum, pater patricius, una quinta, cujus nobilitas geometrica est ex quinquangulo. Duodecima vero cireuli pars, etsi jus civitatis habet in mustea, cum ejus subtensa sit in geometria praecipuae nobilitatis, tam sua virtute
partae sub congruentiam) quam a parentibus aeceptae sunt enim figurae
nobiles sexangulum et triangulum, ex quarum laterum duplicatione est dode-mg0nus, praestantior illis ob aream effabilem , at quia haec pars duodecima uxorem habet, undecim duodecimarum residuum, quae in musica adeoque et in geometria peregrinae est originis, genus ad undecangulum reserens, fguram non demonstrabilem, eoque civitatis jus adipisci non potest: nullum igitur iliaritus in musica jus habet septemviratus ad constituendum numerum divisionum tuonochordi. Contra in meteorologia mos est alius. Nam ut quisquo ipse nobilis seu ortu seu meritis scibilitate se. ant congruentia), ita plurimum valet alicioritate. reliqui volitant velut umbrae; seminarum ratio habetur nulla. Hic igitur octilis vel sesquadrus et sequadrus, posthabito suo jure in musica, quia subtensus habent ignobiles, sunt de populo, hujus potestas nulla, nisi per absentiam magistratuum, urgente mole negotiorum. Hoe est, si diu nnui essent aspectus prini ir, sacerent fortassis aliquid etiam hi aspectus, praesertim si Terra humore plena sit, quo casu te ipsam exonerat quandoque sine omni configurationum stimulo. At quia plerumque praesto sunt prim rii, natura sublunaris ab iis satigata non sentit stimulos hos minores. Deellis
vero et trideeills, ex illustri quidem sunt familia, divisionis direuli denariae, quite utitur proportione divina, genus tamen suum saetis non illustrarunt quia in solido non omnimode eongruunt , nec capita sunt familiae, et si quid etiam possunt congruentes aliquatenus in plano etiamque eum aliis in solido), id omne praeripitur ipsis ab optimatibus ex aliis sumitiis, aut offuseatur eorum stloria splendore majori. Nam si natura per aspeetiam 30 ' gatis suit exercitu. Τerra satis per illum exhausta. purum relinquitur aspeetui vicino 36 ' imbecilliori, quod operetur. Semisexto denique 30' nobilitas est praeeellens ex dodecagono, et scibili et congruo eximie, nee connubium peregrinum, quod in mustea prasestruxerat illi aditum ad honores, in meteorologia ullatenus obstat. 1'ost liunc dodeeagonum quae sequuntur figurae, tam in tribus seeretis familiis, tetragoniea, trigonica, petitagonica, quam in mixtura quindenarin, praeterquam quod omnes jam sunt nobilitatis inferioris, nulla etiam plane
habent merita propria seongruentiael; itaque lege eivitatis inviolabili honoribus
et potestate constituendi nspectus arcentur.
Ex his apparet id, quod in protegomonis Ephomeridum dixi, in aspectuum
e bnstitutione 'Malare ei scis diveracis earumque eonmιωιm, et naturam habere
desectum eorum, qui Pluri 3 sunt instrueti praerogativis, et semis to a dam jura esse eommtinia cum quadrato, nimirum effabilitatem areae in figura; quae fiam cum fertili, se. multifariam congruentiam in plano; qui amnetia copiis Remisertus quodammodo potentior evadit ipso gertili, quatenufinimirum potior est dode agoni eae areae effabilitas effabilitate lateris hexagoni ei, quia illam sequitur persectior in plano eongruentia. Et si hoc libro IV. Aemi sextum ego sequi jussi sextilem, sed eodem in gradu.
267쪽
Do Configurationibus Η-onteis. Trinum etiam et Madratuin et quintilem et bi quintilem protegomena Ephomo illis faciunt aequalm in prima et validistima eausa, puta congruentias purae in solido, ad constituendus liguras solidas regulares; trinum et quod tum dixi addere eausam secumlum, non mullo leviorem, intellige congruentiam puram sigurarum in plano. IIaee quidem etiam sextili communis est. verum eam ille non addit primae, sed separatam ab illa possidet. Quemadmodum quadratus et tertiam eat sani add re perhibetur, puta effabilitatem plani, non quod ea non etiam semisextus participet, sed quia, quae sunt in ceteris singulae, illae in quadrato cumulantur. ut fiat omnium potentissimus. Sie in colligendis suffragiis pro sextili aliquam nobilitatem ei communem eum oppositra esse dixi, effabilitatem innuens lateris figurae, quia est dimidium diametri circuli. Rursum eidem at ua nobilitas est communis cum trino et quadrato, nimirum congruentia pura in plano. de qua prius. Nam ejus aliqua solum particulo, hoc est congruentia cum aliarum specierum figuris, competit semiserto et reteris ignobilioribus. In hae vero congruentiae particula primum stradum obtinent semiserti et octilis figurae, cui posset associari etiam semifexit stella, quia congruentia, quam inclioant, continuabilis est, sine mixtura sormarum diversarum; secundum gradum habent quintilis et
bi quintilis, nisi quod iidem nobiliorem habent congruentiam in solido; itemtrioeillis, derilis et trideellis, quia eorum figurae continuant quidem conaruentiam, sed non sine mixtione diversarum formarum; et omnes istae congruunt quadamtenus etiam in solido secundum magis et minus ,. excepta quincuncis
stella dodeeagonica, quae ideo in tertium gradum resevur, cui etiam ses- quadrus, seu Oelogoni stella adjungi potest, propter obscuritatem scientiae. Extendi quidem gradus etiam ulterius, ad vigintilem et quindecilem, hoc est ad figuras 15 et 20 angulorum, quibus quartum gradum. sin dicta congruentiae particula sola) dedi: causam continet nostra pr. 3. hujus libri. Stellis vero earum quintus gradus fuit assignatus, quia scibilitate pares sunt figuris suis
prima vis, congruentia longissime posteriores, ut quae tantum eorum angulos singulos attinet. Verum id non erat necesse ut laceram, cum ne quidem ad tertium gradum usque gignantur aspeetus plane indubii, possimusque speeiose
metam sistere pullulantibus aspectibus in solidi eongruentia et in persecta latoris vel plani essabilitate. Quare potius ex finibus. librorum I. et II. petantur gradus nobilitatis figurarum, ex quibus hoc libro distineti sunt gradus
Εpilogus, de natura sublunari facultatibusque animae in serioribus, praeger tim iis, quibus Astrologia nititur.
Multa de hac contemplationa capite seeundo, multa toto hoc libro IV, nonnulla etiam libro III. sunt dicta, et ante annum in protegomenis Ephemeridum inque Epitomes Astronomiae Copernieanae libro I. sol. 125, rursum anno 1610, in Tertio Interveniente, numeris a 40 in 43, et a b 9 in 72 et II 3 etc. inque responsione ad objecta I sistini II. 582 M., b99 ες. 63 1.3; et anno I 606.
in libro do Stella Nova, cap. VIII. IX. X. et XXIV. XXVIII. praesertima sol. 17 I. in 175. ll. T19 is.) et anno 1604. in Astronomiae parte Optica sol. 26, 27 et sol. 224. II. 143 s. 270 Nam prognostica, quibus de s da-
268쪽
mentis astrologiae certioribus subinde vel praelatus vel intersatus sum, consulto praetereo, ut quae non. late sparga Funt. 'um autem celeberrimis nonnullis philosoplitae et medicinae prosessoribus visus Rim novam philosopli iam condere eamque verissimam, omni eura lavendaeι educanda est tenella plantula, ut sunt nova omnia, ut radices agat in animis philosophantium, neque sussocetur humore nimio vanarum sophisticationuin, neve vulgatarum opinionum torrentibus eluatur, aut negligentiae publieae frigoribus obrigeseat: quod si mihi cavore contigerit, non ego illi aventis calumniarum. ne frangatur, non a solidae censurae Sole, ne exuratur,
Cum igitur cap. I. animae quidem tetigerim essentiam, sed propter solas harmonias, eum secundum cuput non ex professo de anima sit, sed de harmoniis propter animamr lubet nune jam hoc capite disserere de anima propter se ipsam paulo generalius, Iubet 0x epilogo syllogum sacere omnium, quae lud praesei item materi qm spectunt, quaeque gyamim, quae obiter, quae latenter meta. hic sub unum aspeetum reserru totumque rei naturam continuo orationis filo explicare. Esse aliquam totius universi animam, praesectam motibus astrorum, ρο- snerationi elementorum, conservationi animantum et stirpium, denique pympa- Illitae superiorum inferiorumque mutuae, Timaeus Locrensis ex Pythagoricis placitis npud Platonem defendit, Proctua vero cum aliae', tum praesertim ve bis in eap. 1 hujus libri IV. transscriptis, stabilivit. Hane diversam a mente seuerunt, et quod mens gimplox esset, anima ista multiplex lacultatibus, et quod ideast omnium sensilium iii mente inessent primo per se, purae et identistae, in anima seeuudario propter mentem et ab ea acceptae, magis ad materiam inclinantes; unde et nominum distinctione risi, intellectuale, quidem ivel mentales paradigmata appellarunt; unimales veto paradigmatum illorum icones. Summa eo redit, ut Christianus aliquis facillime pro mente Platonica Deum creatorem, pro anima nuturam rerum intolligere possit.
Quibus illi potissimu in ventis contemplationis agitati ad haee dogmata appnierint, aliis relinquo excutiendum, ego de me ipso dieam. Et primum quidem do anima tostius universi etsi non repugno, nihil tamen hoc libro IV. ldieam: videtur mim si est tulis aliquaὶ in centro mundi, quod mihi Sol est, tresidere, indeque in omnem ejus amplitudinem commercio radiorum lucis, iqui sint loco spirituum. in corpore animali, propagari. sVida Epilognni lib. V. De natura ustro. quae praeest elementis quamque usitato epitheto sublunarem appello, jam a viginti annis ego non dissimilia statuere coepi; motus verosum ad hoc non lectione vel admiratione Platonieorum, sed sola et unica tempestatum observatione aspeetuumque, quibus tuae cientur, contemplatione. 'Vidi enim, magna constantia turbari statum adris, quoties planetae vel eon-.jungerentur, vel aspectibus, vulgo astrologorum eelebratis, configurarentur; vidi iranquillitatem pleruia ille esse in aure, si nulli vel si pauci in eiderent aspectus, vel si celeriter conscerentur transigerenturque. Hoc vero negotium ego non ita leviter eon Fiderandum esse cerisui, uti vulgus prognostarum solet, qui sic deseribunt siderum apotelesinata, ac si illa Dii quidam essent, eoeliterrae lue potentes Olunia ille ex arbitrio agentes, Aeeurissimi, quo medio illa unumquodque perficiant api id nos in Terris, cum ipsa in coelo maneant, nee quicquam, quod sensibus pateat, ad nos praeter radios lucidos demittant. Hape praecipua scaturigo est foedissimatum superstitionum astrologicarum. At non valde prognostas miror, genus hominum plerumque populare, puerile
269쪽
De Configurationibus Hai monteis. et somniatorium; increpandi videntur philosophiae prosemores celebres, qui eum recipiant hoc ab Aristotele suo, vitam animantum Illi in turlIn itu χ- veri virtute Solis, nou perpendunt, percipi ergo ab illis creaturis virtutem Solis. Iners omnino et somnolenta philosophia, quae patitur Solem in haee inferiorangere, ut 8tatuarius agit in materiam exanimem, eum sculpra Soli et mela et dolabrae desint et omnia instrumenta corporea. Quanto vigilantior phil
sophis hisee poeta Virgilius, quanto et sapientior 3 qui ne pluviis quidem,
quae sunt tamen et ipsae pars materiae, transscribit omnia, sed Terrae sinus comparat stremio conjugis et quidem laetae, hoc est percipientis, quid sibi fiat, cum voluptate motuque idoneo maritum adjuvantis, quae omnia vitae sunt indicia animamque supponunt in corpore patienti. Nee enim facile fuerit Soli, militibus idoneis destituto. invadere arcem hane viscerum Terrae, nisi concurrat anima qualiscunque, sedens intus, cum hoste colludens eique portas aperiens. Videas. laborare hujus considerationis neglectu ceu veterno quodam plerosque, qui vel minimum astrologiae tribuunt ; adeo quidem, ut cum exorirer ego, qui modum demonstrabam, quo sequeretur ex aspectu mutatio tempestatum, existeret vir celeber, qui ut me refutaret magna asseveratione contendebat, pluviarum materiam quod supra sol. 235 in vulgo etiam ridebamus; coelestem esse, neque tamen, ne sic quidem, docebat. quo paeto sat ut cum semper in Terra coeant planetarum radii, pluviae tunc potius d ei dant, si radii binorum planetarum faciant angulum 60', quam si 59' aut sit'. Ego vero ante omnia Jo. Diei Mirandulae Comitis libros XIV. eontra astrologiam mihi legendos censui rationesque, quas is cuique capiti opponeret, exeutiendaR; qua re laetum, ut non tantum confirmarer in damnatione plurimarum superstitionum, sed etiam in qitibus iam iidva mihi lux oriretur, dum vim oriretionum ingenii contentione discutiens rem ipsam ponitius introspiciebam. Deniquo Deit liber ille resutando nonnulla, ut iis ego fidem adhiberem , quibus antea ut fidem demgarem, astrologi dolandendo esse erant. Sic suit cum aspectibus. Cum enim ex una Parte respicerem ad constantissimninexperientiam. non quidem nivibus, aut Ventis, aut tonitrubus aliisque. quae praedicere solent astrologi, sic in Rpecie inhians, sed goneraliter animadeertens, statum auris quocunque modo commoveri, si essent aspectus, verbi causa, si essent conjuncti Mars et Jupiter, quieseere, si non essent; i ex altera vero parte Mirandulatium audirem, quaerentem: quare potius eredat, Jovem et Martem, eum videntur simul esse. majora taeere, sitiam eum sunt separati 2 quippe conjunctione non augeri lumina, quantum enim Possederant separati, tantum asserre in congressum, quodsi diverSarum qualitatum planetae coirent, videri alterum ab altero potius impediri; hic inquam ego responsionem quaerens, ut aspectus tuerer, ad quos mete0ra sequi videbam, primum illos ut causam, deinde haee ut etaetum diligentius e sidorare coepi. Aspectus enim forma, quae ex configuratione vel angulatione promiseua aspectum facit, quantitas qualitativa erat, imo relatio talium quantitatum erat, ens se. rationis. Ut igitur commoveret aerem, oportebat, ut rati0nem aliquam prius moveret, quae vel aerem, vel id, quo is turbatur, in potestate habet. Simul ob oeulos versabatur comparatio aspectuum cum cone0rdantiis musicis, a Ptolemaeo tradita, a Cardano explicata, a Mirandulano vero nimis temere explosa, qua analogia plurimum sum adjutus in causarum indagatione. Nam pleraque,
v. mbiguitato n. Ad emetvη metvi roa mi oralitor eoneurrunt Myeetua inter eauη εἰ at aliquam long m p rtem nunt Husque qualitatem eoni nuam et Menerat in a poeta. quotidiani non autur. aed agunt in dies tantum singulos, in quoa incidunt. Vida in .
270쪽
quae Mirandulanus aspectibus opponebat, opponi posse videbam et eontemperationi duarum voeum. Nihil sane emeit ne sonorum quidem duorum tripla proportio vel sesquialtera. eatisa acuminis, et tamen grati sunt soni, si sunt in tripla vel sesquialtera, contra abhorrent, si sunt in septupla vel sesquisexta. Cum igitur rationalem oporteat esse rem, quae triplam a septupla dijudicat, animam sc. auditui praesectam, oportebit et in radiationum negotio rationalem esse creaturam, quae discernit inter 60 graduum interque 59 vel 61 subtensas, sive illa discursu ad hoc utatur, ut homo intelligens geometriam,
seu a solo instinctu concreato id habeat, ut larinae plantarum, quae numerum certum soliorum inde a rerum ortu sibi creditum custodiunt semperquearehitectantur. Nulla hic vis est mixtionis, velut ad mensuras medicas ex-aetae, nulla corporis instrumentorum; nee delectant soni animantve radii, quia sic sunt contemperati, ut cum calidae frigida miscetur, quoad resultet qualitas, corpori loturo respondens, nam in talibus mixturis optima temperatura esse solet unica, ceterae illi omnes seeundum magis et minus appropinquant. At inter eonfigurationes interque sonorum intervalla plures sunt metae, et in solis his metis est ratio hinc mi sonantiarum, inde aspectuum; ab iis
metis si vel parum digrediaris, jam statim periit ratio in solidum. Ut primum enim Sol, verbi causa, Saturni quadratum superavit, jam omnis naturae exsilinulatio desorbuit cessatque per triginta dies totos quoad Saturni quidem et Solis radios) eousque dum Sol ad irinum Saturni venerit, tune iterum incitantur tempestates unico die cessantque iterum, illo transmisso. Tales non .sunt ali erationes corporum, ut quae tempus omne ab initio ad finem Oeeupant, nunquam intermittentes, hed cum augmento causae cumque tempore crescentes, iterumque diminuta illa remittentes. Uno verbo, sicut se lilibet linea ad numerum, sic vulgo notae corporeae commotiones se habent ad hos configurationum stimulos. Quae si quis diligenter perpendit, nulla is disseultate
seeum concludere poterit, ut numerum, Sic haη quoque commoti0nes momentaneas, ab aspectu, rationis ente, prosectas, non corporis esse, sed animalium saeuitatum, animam itaque esse oportere, quae ab aspectu admonita et velut excitata cieat meteora et tempestates.
Quae vero aut cujusmodi haec esset anima, p0tissimum ab ejus sede inmundo colligere potui. Cum enim aspectus, ad quos moventur tempestates, sint anguli Huorum radiorum, non ii, qui in uno vel altero se mutuo adspicientium planetarum, non qui in Sole, quantitatis longissime diversae, sed qui hic in Terra forminatur, neque planetae ipsi habeant notitiam angulorum, quos illorum radii hie in Terra formant, nisi illos astronomos faciamus: sequitur igitur, ut anima, quae ad praescriptum aspectuum ciet adrem, hic in Terris sit. Cumque vis illa, comitans aspectus, per totum orbem Terrarum sentiatur, anima illa aeque late susa erit; et cum materia pluviarum, ventorum, nebularum, tonitruuin, chasmatnm, qiuae tempore aspectuum eliciuntur, sit, vapor humidus vel spiritus. alius siceus et igneus, ex Terra ebulliens et exhalans inam cur hic solum Aristotelem audiat philosophus, spreto Rodolpho Agricola, imo agricolis omnibus suisque adeo propriis sensibus 2 eum quotidie videat, ingruentibus pluviis montium cacumina nebularum vim magnam ovo- mere), erit igitur anima ista non in superficie tantummodo Telluris, sed intus etiam in cavernis subterraneis, in meatibus montium; denique Terrae globus tale corpus erit, quale est alicujus animalis, quodque animali est sua anima, hoc erit Tolluri haec, quam quaerimus, natura sublunaris, quae ad praesen tiam aspectuum movet tempestates.