장음표시 사용
341쪽
Ds Motibus Planginum Hamonicis. speetate hoe negotium liarmonicum, vestigium evidentissimum summae providentiae rerum Solariuin, hane a me cousessionein extorquent, iton tantum exire in totum mundum ex Sole, ut a soco vel iaculo iiiimili, lucem, ut ex corde vitam et calorem, ut R rnge et motore motum oumeni, sed vicissilii etiam in Solem colligi ex omni mundana provincia jure regio hos veluti reditus hamioniae desiderabilissimae, imo confluentes eo species motuum binorum mentis alicujus opera in una ni harmoniam colligari et velut ex rudi argento atque auro monetam signari: denique in Sole curiam, palatium et praetorium seu regiam esse totius renii naturae, quosculique dederit illi creator cancellarios, palatinos, Praesectos, quibu8eunque Paraverit istas sedes, seuereatis statim ab initio seu olim hue translerendis. Nam et torrestris iste ornatus potissima sui parte diu admodilin speculatoribus et iiqumnioribus, quibus taui en erat destinatus, carebat sedesque vacuae erant. Subit igitur
animum eogitatio, quid sibi voluerint antiqui Pythaeoraei apud Aristotelem, qui centrum mundi inorsum ignem reserebant, Solem vero rubintelligebant)soliti sum appellare Jovis excubias, Λιος φυλακ ν; quid item vetus interpres agitaverit animo, cui ii versiculum ex Psalmo sic redderet: ἡ in Sole posuit tabernaculum. - Sed et in hymnum I'roeli lilii losophi Platonici seulus in superioribus libris multa mentio nuper incidi, scriptum in Solem resertumque venerandis mysteriis, si ei unum illud κλυ' eripias; quamvis hoe ipsum in eo quadam- tenuη excusaverit vetus interpres, jam citatus, ut ille sei licui Solem invocans illum subintelligat, qui posuit in Sole tabernaculum sumit. Vixit enim Proeliis,
quo tempore Jesum Nagarenum servatorem nostrum Deum profiteri deosque gentilium positarum contemnere scelus erat ssub Constantino, Maxentio et Iuliano
Apostata , quod omnibus suppliciis vindicabant monarchae orbis popilliusque adeo ipse. Proeliis igitur, qui illium Dei vol ex philosophia sua Plutonica naturali mentis lumine conspexerat eminus, lucem illam veram, quae illuminat omnem hominem, vellieni eiu in hunc mundum, qui divinitatem in rebus sensilibus cum superstitiosa plebe nequaquam quaerendam esse jam sciebat, Deum tamen in Sole, quam in Christo homino sensili quaerere, videri maluit, ut simul et gentes salleret, Titanem pol tarum verbolentis honorans, simul suae philosophiae operaretur, abstracturus et gentes ut Christianos a sensilibus, illas a Sole visibili, istos a Mariast filio; quia mysterium incarnationis respuebat, naturali mentis lumini nimium confisus; simul denique, quod habebant Christiani divinissimum. et Platonicae philosophiae maxime eonsentaneum ipso ab iis traiissumtum in illam suam philosophiam adoptaret. ὶ Itaque datur doctruiae Evangelii de Christo contra hune I rocli hymnum aelio in rem
Copernicus ei largitur: habent etiam ru Armorονς δι qt Muci quamvis illos non habeat per antiquos Pythagoreos. sed eorum loco το κεντρογν. Ame qυλακ ν quod ipsorum dogma successor Proeliis oblivione seculorum, velut diluvio deformatum, non agnovit), habeat et γενεθλην ex se βλreor mis υν, et quic iquid est naturale: cedat vicissini philosophia Proeli Christianis dogmatibus
Vetoriam de olus libro ii r κr judicium in L in o non in divino raptu expositam osse doctrinam universam do Deo, et Herimis ex eo nequentibus auctoris apparentibus, suspiriouom omnem audientibus auferri. Idem tamen seripsit eontra Christianos epi-ehiremata l8, quibus se opposuit Ioannes Philoponus, Oxprobrans ip i praecarum rerum liueitiam, quas tamen defendendas snseeperat. Sellicet dissimulaverat Proetus illa, quae ad suam philosophiam non iaciebant.
342쪽
eedat Sol sensibilis Mariae filio filium illum Dei, quem Proclus alloquitur sub
in nulla lilii losopHa legebantur ante promulgation in Evangeliis, daemonassormidantes minax illius flagellum, daemonas animabus insidiantes, ὀφθα νεφι- τερονοῦ λ t Τοιντο πατθος περιφεγγεω iri λ e; et quis nisi verbum patris est ille
otii rei δος ὐπ' ι λλ λοιαν μνων. seeundum illud: Terra erat rudis indigestaque moles et tenebrae super faciem abyssi, et divisit Deus lutem a tenebris, aquas ab aquis, mare ab arida; et: omnia per ipsum Verbum laeta sunt. Quis nisi Jesus Nararenus, Dei filius, e υχων ἀνιερογενοῦ, pastor animarum, tui ολ serenda ἰκε Πνr πολυδακυμ . ut nos purget a peccatis exque sordibus emat et et quasi peecati originalis lamitem lateretur) et a poenis malisque cu
tenebris et umbra mortis det ii tine tirmν et g λ Ioν reum πελικτον ἀπ' Αὐσε lite ερατεινG3; id enim est servire Deb in sanetitate et justitia omnibus diebus nostris. Haec igitur et similia seponamus nos jam adque doctrinam ecclesiae Catholicae, cujus sunt propria, romitta inus. Cujus vero causa potissimum saeta est mentio hymni, id videamii . Eundem enim Solem qui
dicat, quid Pythagorei sub igni Α voeabulo intellexerint ut nitrum sit, discipuluila a magistris in centri loeo. quod ipsi Soli dabant, dissent irri, simul totum hymnum a corpore Solis ejusque qualitate, luce, sensilibus, ad intellee-tualia transfert, et illi suo πυρι νοερι, signi sono Stoicorum artifiei), illi Platonis sui creato Deo. menti principi seu it Aore aso, sedem regiam in corp0re Solis assignavit, creaturam et eum, per quem omnia creata sunt, confundens in unum. At nos Christiani, melius distinguere docti, λη ν illum neternum et increatum, qui erat mone τον mori et qui nullis sedibus continetur, quamvis sit intra omnia, nullis excluditur, quamvis ipse extra Omnia, Fcimtra ea nem ex utero gloriosissimno Virginis Mariae in unitatem personae suscepisse, et consummato carnis ministerio, coelos, in quibus et pater coelestis, excellenti quodammodo, prae ceteris mundi partibus, per gloriam scilieet et mujestatem habitare agnoseitur, sedem renam oecupasse etiainque suis fidelibus in illa domo patris sui mansiones esse pollieitum: de cetero super illa sede curiosius aliquid inquirere sensusque vel rationes naturales ad id indagandum arcessere, quod Oculus non vidit, auris non audivit et in cor hominis non
ascendit, supervacuum existimamus; mentem vero creatam, quantaecunque
sit illa prastantiae, Creatori suo merito subjicimus, nec Deos intelligentias cum Aristotele et philosophis gentilibus, nee spirituum planetariorum exercitus innumerabiles cum Magis introdueimus, adorandosve aut theureticis superstitionibus ad mutuum eommercium exciendos proponimus, hoc diligenter caventes, jam porro qualis mens quaeque sit, praesertim si qua in corde mundi' Similia tamen nonnulla Orpheo vetustissimo et prope Mosis aequali, isnquam hvius distipulo tribuuntur apud Suidam. vlde et hyrnuos Orphei, in quos scripsit Proctus.
343쪽
Do Molibus Planetaram Hannonicis. vices animae mundi gerens, naturae rerum arctius est alligata saut si ei iam aliquae creaturae intelligentes, naturae diverme ab humana, globum sic animatum forsitan inliabitant inhabitabuntve naturalibus otiam rationibus inquirimus libere. Vide libri mei de stella nova caput XXIV. do anima mundi et nonnullis ejus muniis, Quodsi licet analogiae illo ducente labyrinthos mysteriorum naturae permeare, non inepte quis, opinor, Sic fuerit argumentatus, quod quae est habitudo sex orbium ad commune illorum totiusque adeo mundi centrum, eadem sit et της δμ νοιας ad τον νουν, ut hae facultates ab Aristotelo, I'latone, Proclo et ceteris distinguuntur: et rursum, quod quae habitudo revolutionum locali uni planetarum Singulorum circa Solem 'ad Solis gyrationenistiora 'het ιν in spatio i0tius systematis medio, de qua testantur maeulao Solis. Demonstratum hoe iii Commentariis de motu Martis , eadem sit etiam habitudorou dux νον rμου ad το UAPO ν; discursuum ratiocinationis multiplicium ad intellectionem melitatem simplicissimam. Nam uti Sol in se ii, uin revolutus per emissam ex se speciem movet Planetas Oninos, sic etiam meus, ut phil sopiti docent, se ipsam intelligens inque se ipsa omnia. ratiocinationes eiet suanique simplicitatem in illas diducens et explicans omnia facit intelljgi. Vide sol. 22 l. lib. IV. Adeoque connexa sunt inter se et colligata tuotiis planetarum circa Solem in eorum centro et discursus ratiocinationum, ut nisi Tellus, domicilium nostrum. annuum circulum, medium inter orbes ceteros, metaretur, locum ex loco, stationem ex statione premulans, nunquam humana ratiocinatio ad verissima planetarum intervalla et ad eotera ab iis dependentia suerit enisura, nunquam astronomis in constitutura. Vide. Optieam Auronomiae partem. cap. IX. Ex adverso quietem Solis in centro mundi pulchro responsu consequi iur intellectionis simplicitas, eo quod hactenus nobis usurpatum se n-
per fuit, solares illas harmonias motuum neque plagarum diversitate neque spatiorum mundi amplitudine definiri. Nimirum si qua mens ex Solo prospicit harmonias istas, illi desunt adminicula motus et stationum diversarum sedis suae, ex quibus nectat ratiocinationes et discursus intervallis planetarum dimetiendis necessarios. Comparat igitur diurnos cuilisque planetae motus. non ut ii sunt in suis orbitis, sed uti per angulos nd centrum Solis allobuntur. Itaque si cognitionem habet magnitudinis sphaerarum, hanc illi oportet a priori inesse, sine ratiocinationum labore: quod quidem quadamtenus et de hii manis mentibus et de natura sublunari verum esse, .supra ex Platone et Proclo patuit. Quae cum ita sint. non equidem mirum fuerit, si quis ex hoe t ythagorae erat ere, quem Proclus in ipso statim primo versu hymni propinat, haustu liberaliori assumto concalefactus, si harmonia chori planetarinia suu-vissima in soporem datus somniare incipiat cliceat et sabulando Platonis Atlanseam et somniaudo Ciceronis Scipionem imitarii: per globos quidem reliquos, dolom in locum suecedentes circa Solem, disseminata esse discursi vas seu ratiocinativas facultates, quarum praesiantissima utique et absolutissima illa censeri debet, quae est in illorum globorum medio, tuiniana sc. in Tellure . in Sole vero intellectum simplicem. πνρ νοερ ν seu νous habitare, omnis harmoniae sontem, quicunque ille sit. Nam si vel de nuda globorum illorum vastitate sic visum est Tychoni Brahe, non esse frustraneam illam in mundo, sed incolis resertam: quanto verisimilius nos ab illa varietate, quam in hoc Telluris globo cernimus, operum consilioriimque Dei conjecturam etiam de edieris globis capiemus 3 Qui enim speetes creavit, quae aquas incolerent, Rub quibus tamen nullus auri locus,
344쪽
quem attrabant viventia; qui in aeris vastitatem pennis pussultas immisit volueres; qui nivosis septentrionis plagis ursos albos, albas vulpes dedit, pabulumque illis, marina eete, his avium ova; qui solitudinibus aestuantis Libyae leones, qui dissusissimis Syriae planitiebus camelos, famisque illis, hisee sitis tolerantiam: hiccine omnem in globo Telluris consumserit artem, ut non posset,
omnem bonitatem, ut non vellet teteros etiam globos convenientibus exornare ereaturis, quas vel revolutionum prolixitates brevittitesque, vel Solis propinquitas et remotio, vel recentricitatum varietas, vel eorporum nitor aut obscuritas, vel figurarum, quibus quaelibet regio sulcitur, proprietates suadebant Eece n. ut animantum secta in hoc Telluris globo masculi effigiem in doderat dro, seminae in te iddro quorum illud exterius Telluris orbem fulcit, hoe interius) generationis denique euigiem in illius conjugii divina proportione ejusque ineffabilitate habeant: quid ceteros globos habere putabimus a figuriseeteris 2 Cui bono Jovem quatus Lunae, Saturnum duae cursibus tingunt, ut nostrum domicilium haec nostra Luna unica 2 Ad eundem vero modum etiam de globo Solis rati inabimur conjeeturasquciab harmoniis ceterisque desumlas, per se quidem ponderosissimas, conjecturis aliis, magis ad corpora vergentibias, magis ad vulgi captum accommodatis, velut incorporabimus.
Illene globus vacuus, eeteri pleni sunt, si omnia alia respondent propius 3 si ut Terra nubes, sie Sol atras fuligines exspirat 3 si ut illa imbribus humeetatur et virescit, si e Sol maeulis illis suis exustis lucescit, emicantibus, in ipso corpore, toto igneo, staminulis clarioribus 7 Cui usui hic apparatus, si globus
vaeuus2 An non vel sensus ipsi exclamant, ignea hie habitare corpora, mentium simplicium capacia, vereque Solem esse nis ' νοερον si non regem, Msaltem regiam γAbrumpo eonsulto et soninum et speeulationem vastissimam, tantum iulud exclamans cum Psalte rege: Magnus Domintra noster eι mo a viratio et sapientiae non eri numerus a laudate eum coeli, laudate eum Sol, Lunia et Planetae, eunque rensu ad percipiendum, quocunque tinguia ad eloquendum Creatorem
vestrum utamini. Drudate eum Harmoni id metrares, laudate eum νον hu moniorum deteriorum arbitri Tuque ante omnes, Moest lino felici senecta, nam- quo tu solebas has dictis animare speque euos : Inuda et tu Gnima mea Dominum Creatorem tuum, quamdiu fuero a namque ea ipso et per ipsum et in ipso um Omnis, και τα αχή tra πια τα νωγὴ tam eta gum i raramua periuras. 9 Gm era quoe scimus, minima illorum Para; quia adhuc Plua ultra est. Ipsi latis, honor et gloria in secula εeculorum. Amen.
345쪽
Quam supra in indire ea pitum libri V.' professus sum appendieemr illam
hie non est ut exspectet Iector rAmphora coepit
causas dicam breviter: magnum et exundans numen non commode navigati rus eram, cum mee eopiis aquarum tu tenuem rivum subsidentibus vadum patuit, quod pedes transirem, navi in sua statione relicta ad υ mans ne-eessarios. Hoe est quod dimi Ptolemaei Bamon. libri 'III, quos liabeo Graeco manuscriptos, eum eommentariis Porphyrii philosophi prosi dissimi, itidem Graeeis, ab initio nsqus ad lib. II. cap. 7. meni mihi semper visi sunt, qui Graecolatilii integri exirent in publieum, eaqus ile enimn ante annos I 0 eoepi illos in Latinum sermonem vertere, qnae versio proeemit usqne ndmedietatem eodiet a Porphyri an . Quo minus estprius pergerem, impedimento mihi suit loci mutatio, eon tincta cum plurimis molestiis, et postquam Ibinritam
veni, novum studiorum astronomieorum initium. At vero cum ante annum proposuissem meos Harmoni eorum libros V. edere, momentum ingens vitiobam situm in comparatione mei operis eum Ptolemuleo. praesertim libri mei U. eum ultimis eapitibus lib. III. Ptolemaei, quorum tria extrentu nihil habent nisi lemmata seu titulos a Ptolemaeo. Ramie reluctante genio proposui operis se ipso mutili unam solam partem decerpere, quae maxime ad menna materiam laetebat. Quem ad finem et verti librum Ptolemaei III. a cap. 3. ad finem et tribus ultimis lemmatibus inanibus suos textus ex principiis astronomiae Ptolemaleae et ex mente auctoris quanta potuit fieri dexteritato eo n- cinnatos subjeci, et denique commentarios seu notas adjeci, quibus et Porphyrianae commentationis, lib. II. capite T. abruptae, desectus in hoc tertio suppletur et inventa Ptolemaica cum meis comparantur et diAcrimen ostenditur inter Ptolemaei symbolismos et meas demonstrationes legitimas, unde infirmitas et imperfectio symbolisinorum illorum et causa potissima hujus rei,se. salsitas principiorum astronomiae Ptolemaicae patescit. Cum igitur sola haec
appendix ad 30 paginas libri oecupatura esset, ecce eoortum interea bellum
346쪽
Appendix ad librum V. Harmonicorum.
hemicum vicinum, quo et itinera sunt impedita et operarii plerique nomina prostentur militiae. Itaque primum nos papyrus, deinde et operae praeli ad ministrae deseeerunt,itempus denique sustidiosissimis moris nimio protractum. Quibus impedimentis excitatus vix tandem me respexi meumque iii stilutum corripui, qui librum auctoris optimi Ptolemaei et commentatoris Porphyrii, mutilata particulae editione, tantum non exponerem penitusque abolerem, quin potius igitur reliquum operae dimidium in versione I 'orphyrianae expositionis impenderem, notas in capita lib. II. et III. residua conseriberem et eum Pomphyrianis cumque iis, quas jam habeo conseriptas in libr. III. pene totum, conjungerem, ut ita opus integretur et qua parto exstat, Graecolatinum edatur 3 uuam ad editionem aliud tempus allusque locus requiritur et typu- graphus idoneus. Ne vero quid eorum, quae supra sum pollicitus, penitus desiderari posset a lectore, ut ne vel in hae ultima parte deesset aliquid ad integritatem seu ad faciliorem intelleetum operis mei Hamionici, age capitum libri III.
Ptolemaei titulos exseribam eumque loeis suis in opere meo comparabo, et quid in notis meis insit, summaria ratione conscribam.
I'rimum quae Ptolemae iis libris I. II. et initio tertii de harmoniea disei plina tradidit, ill ego methodo alia, haud paulo diversa, libro meo III. complexus sum. Cum autem Ptolemaeus harmoniarum principialex numeris ab unetis petat cum veteribus, ego contra, vim numeris ut uulnerantibus inesse
negans, pro iis numeros numeratos, id est res ipsas numeris iis subjectas, figuras se. Planas regulares et eirculi divisiones iis adininistrandas, principia statuens hari noni rum, necessario libros I. et II. de figuris harmonicis meo libro III. praemisi. νJam Ptolemaeus libro tertio cap. 3. Operis sui praeseripsit hune titulum: Sub guod stetrio rerum referenda sit matura seu Dis hcirmonica ejusque scientia, ostendens, quod sit aliquod priueipium enusale, soria tale, mentale adeoque divinum, quod rebus conciliet harmonias. Cap. 4. Puod vis harni iniecte contemperatior, is omnibus rebus insit, quarum naturae altiori Perfectionis gradu consistunt, et quod id maxime appareat in humanis animis inque coelestibus revolutionibus. libi partitionem vides eorum, quae restabant Ptolemaeo direnda; primum se. de harmoniis in unimis existentibus, secundum do harmoniis .in eoeli motibus. Et de primo quidem sequuntur eapita
tria, de secundo residua capita novem. Cap. b Consonantius singulas comparat cum saeuitatibus aniatne rationalis singulis, idque concise per subdivi-Fiones utrili que rerum comparatarum. Cap. 6. Genera harn Oniarunt singulaeum singulis teneribus seu classibus virtutum comparati Cap. 7. Mutationes tonorum tum mutationibus stultiorum publieorum per temporum dissimilitudinem adeoque etiam eum mutationibus assectuum in animis subitaneorum
In hae parte multa eontris Ptolemaeum disputo, symbolismos se illos
potissima parte non esse neeessarios, nec eausales nec naturales, sed potui os potius et oratorios; nam illas, quas in animis insunt, saeuitates et virtutes spetiales non gortiri nee ideam nee numeros constitutionis suae ex harmonii in aquam ex archetypo, sed habere causas ullas consessaa aut evidentes, qui une quidem respontire ad numerum, sed longe quaesita aut mala assectata opera speeiem iis conciliari divisionis aeqtiemultiplicis; multas abundantes aut vicissim defectus dissimulari ; quRedam, quae nilnus suecedunt, crinibus trahi; denique quae maxinie et dexterrime invicem regpondent, non tamen
347쪽
seeundum aliquam proportionem quantitatum ejusdem generis sumi, cum tamen nisi in quantitatum comparationibus harmoniae inesse non Po int. Quod vero toni musicales comparantur niseetibus et moribus publieis, id ostendi maxime naturale esse et habere modum musae; ubi Measione textus Ptolemaiei. adduxi philosophorum variorum placita de cognatione animorum, numerorum et harmoniarum inter se, quibus et epilogum mei libri V. adjunxi. Et quod nominatim attinet essectus tonorum in movendis animis diversimode, illam materiam ego complexus sum peculiari cap. 15. libri mei III. Ne quod attinet justitiam eommutativam distribi itivamque et amicitiam et Oee nomica atque politica, de liae materia, quatenus in iis valeant proportiones
musteae, laei digressionem in fine mel lib. III. Denique materiam ipsam praemissi jam capitis 3. et 4, et quae de 5, 6, 7. in genere vera dici
potuerunt, complexus ego sum tribus primis et rursum septimo capite mei libri IV, tibi explicata animorum natura ostendi, quandoquidem circulus 'geometrice sectu per inscriptionem figurarum planarum, comparatione partium cum toto,idos niat vero et proprie proportionis harmonicas, in animis igitur essentiali quadam ratione inesse cireulum formalitor et abstraete non a materia tantum, sed etiam ab ipsa quodammodo quantitate materialiter tonsiderata, quare cum eirculo inesse in animis et harmonias. et hanc eausam esse, cur animi moveantur harmoniis; sed haec omnia in genere tantum, nulla eonsequente enusatione distributionis animi in saeuitates speciales. Si eigitur habet res eum animis hi iiiianis. Quod motiones melestes attinet, Ptolemaeus libri sui II L eap. 8 eomparat Eodiacum eum systemate seu senta niti sica; capite s. eonsonantias ipsas eum aspectibus planetarum. IIie ostendi ego, quibus in partibus manea sit doctrina de aspretibus apud Ptolemaeum, et quomodo integratione numeri, hine aspectuum, inde eonsonantiarum, appareat tandem naturalis et eausalis harum rerum connexio. Est autem hare genuina materia mei libri IV. pra sertim eap. 4 , 5, 6. Captio l0. Ptolemaeus ex motu planetas ab ortu in cerasum facit qua dam melodiam . enp. II. ex motu vero planetarum in altum fit prosundum facit genera eantus, eap. 12. ex motu in latera aequatoris facit divorsitatem tonomin musicalium, cap. 13. ex variis configurationibus planetariam eum Sola tacit varia sy tematis tetrachorda. In his 4 eapitibus ostendi, Ptolemaeum luxuriare exercitio eomparandi positico vel oratorio, cum ea, quae e0mpnrat, non sint in coelo realia, exeepta particula eap. II, quam ad tria ultima ea pila ad cognationem materiae volo rejectam. Ostendi etiam, hie partim incomparabilia comparare, reclamante eomparatorum natura. partim, quae omnibus membris respondent, necidentarie saltem, non vero ex alicujus musas necessitato cohaerere. Hactenus igitur nihil vel parum, quod eum meis hasemoniis coelestibus conveniat. At vero sequens cap. 14. Ptolemaei proponit inquirere, nata quos numeros primos comparari possint soni systemat is seu scalae musicrae cum
v eris primis in systemate monetoris. Hic ego ostendi, comparationem Ptolemaeo et Pythagoricis in sua usitata astronomia fuisse impossibilem. liret tentaverim aliquid prineipiis Ptolemaieis consentaneum comminisei, ut ita ti tuto nudo suus contextus subderetur. Ostendi etiam, cum primae sphaerae quantitatibus Ruls constent, non minus quam chordae suis longitudinibus, opo tuisse comparationem secundum quantitates institui, cum tamen proportio. Sphaerarum a proportione chordarum consonantium plurimum abhorreat. Eme
348쪽
datam vero et eausalem seu archetypieam connexionem sphaerarum mundi cum corporibus 5 regularibus ego a prinei pio mei libri V. repetii ex meo Mysterio Cosmographi O. Caput l5. Ptolemaei quaerit, quomodo sumi possint motuum propriorem proportiones per numeros, sed deest textus. Ostendi igitur eadem, quae inpra ced. tap. I e cetero considerandum hoc dedi. quod hic Ptolemaeus ante 1500 annos materiam mei lib. V. propriani tractare iustituerit, si per suam
astronomiam potuissot. Ego itaque in emendata astronomia. quae veros et simpli es planetarum motus retinet, eli ininatis apparentiis, quasi oculoruin deceptionilius confiniit, ostendi, in coelo secundum veram et gemiti in in rationem sis antitativam ei mensit rabilem, non vero per nudam leviculatii symbolisationem, illesse harmonicas Proporti0um Omnes, tiar molitarimi genura, systema Muscatam musicam et claves ejus plerasqite, tollorum uni ietates, vocum figuralis musicae aemulos planetas, contrapit ueta denique universalia 6 primariorum planetarum, variata et generibus et i0uis. Clip. 16. et ultimo PtolemaeuRpollicetur, hidagare se volle, ειυ ι riatione fiami liaritates erronum e Porori ν usint cum stimilioritatibus sonorum, principia sc. astrologic.i de planoli κbeneficis et imaleficis, amicis inter se vel hostibus, per harmonias coelestes demonstrare sategit. Et quia etiam liuic capiti deest textu , eum Pro ulpotui, praesertim ex Mucrobio, concinii avi, at simul ostendi iis notis, quid huis negotio desit, quo minus seeundum astrononii am anti aliam succedat. In meo vero opere nullam partum ei p. I s. respondentem habeo, nisi paui uila ex epi-
loco libro V. Nam astrologia agit de siderum esse tibiis in Terra, meae vero coelestes harmoniae non formantur per radios in Terra, sed in Sole. Atque lite sinis est operis Ptolemaici. eum quo etiam summam appendicis in vestibulo libri V. promissae finirem, nisi me rerum amnitas invitaret ud satisfacientium etiam iis, qui a ine contenderunt, ut D. Noberti de Fluctibus, medici Oxoniensis, qui librum abhinc anno de Mieroeosino et MacrocoεmOeditum harmonicis contemplationi lius inii levit, In titionem in meo opere har-niolii eo ne Omliter ui, sed ostenderem lectori paucis, quibus in rebus inter me et illiun conveniret, quibus vicissim dissideremus. it. Igitur auctor ille duos tomos Pst pollicitus, quorum uiniis de ma meo moinscriptus.Julii lucem vidit, niter do microcosmo adhuc exspectatur. Prior tonius, tractatus duos coinplexus, distinctis etiam temporibus pro liit; nam primum traetatum de mundo triplici post nundinas Fran surienses nitiunmales anni 16lT, alterum de artibus, quas nuturae.mundanοῦ ac simias nppellati paschalibus nundinis anni sequentis 16l8. vidi. Il. In altero igitur tractatu inter artes colloeavit et musicam, complexus materi in libri Diei tertii quadam tenu8 ; in priore vero tractatu. qui septem libris absolvitur, tertium librum destinavit musicae mundanae, titulum eundem usurpans, quem ego toti me
operi praefixi, materiam vero libri mei IV. et V. attigit. III., Igitur uli ejus inlisi ii iirtificiali faciamus iniitnm. Tradit illam libris T , in quorum primo
recenset ali tores et nomenclaturas et vim in animos hominum. Do auctoribus seu instoria inventionis ego nihil vel terte pauca, quippo meum intentum est, remini naturalium causason perire ilV.J; nomenclaturas Itoeessarias complexus sum in definitionibus meis passim, superfluas omisi. De vi musicus in animis ago lib. III. cap. ib. et libro IV. Passim. In seeundo auctor res
ipsas aggreditur . quas dicit intervalla et tempora. Illirsum ego de tempori bus seu longitudine vel brevitate sonorum nihil admodum dixi, sunt enim a rhil rariae nec indigent inquisitione cniisaruna. V. Intervalla quaedam appellat
349쪽
simplieia, quae mihi sunt eoneinna minima dissona, tonus major, minor, gemitonium, dictis; alia vult esse ex his composita, quae ego consonantias appello. Atqui sententiam hanc veterum, quod consonantiae componantur ex intervallis minoribus tanquam natura prioribus, ego resutavi expresse eapite 4. mei libri III, ostenso, quod minora e contrario oriantur ex consonis ficte
majoribus. ivi.) Tertio libro explicat systema seu scalam musicam, quae prae- cipua pars est mei libri III. a cap. 4. usque ad 9. Reli liii quatuor auetoris libri praxin habent, quam ego ne attingo quidem. Nam in IV. de men- ura taetus ejusque modis variis et valore notarum per eos praecipit, de quo ego paucula lib. III. cap. i5. et lib. IV. cap. 3. VII. In V. habet praecepta compositoria cantus sigurati, quam artem ego non profiteor. In VI. excurrit etiam ad varia instrumenta mustea, de quibus ego ne cogitavi quidem. In VII. denique novum instrumentum ipse aperit. VIII. In his igitur 4 postremis ille sie a me disseri, ut practicus a theoretico, nam Pro eo, quod ipso docet eomponere melos plurium voeum, ego demonstrationeη mathemati- eas concinno plerorumque, quae naturaliter insunt in eantu tam chorali quam figurato. IX. Propterea etiam in ipsius opere plurimae sunt picturae; in meo diagrammata mathematica litoris instrueta. X. Videas etiam, ipsum plurimum delectari reriim aenigmatibus tenebrosis, eum ogo res ipsas obscuritate involutas in lucem intellectus proferre nitar. Illud quidem familiare est chymieis, hermeticis, I'araeolsistis, hoc proprium habent mathenuitiei. sint. Adeoque etiam libris II. et III, ubi eandem mecum tractat materiam, hoc diseriminis est inter nos, quod quae ipse transsumit a veteribus, ego e rerum natura eruo et ab ipsis standamentis eonstituo; ipse, quae accepit, ea confusa propter variantes tradentium sententius) et incorreeta usurpat, ego naturali ordine procedo, ut omnia secumbim leges naturae sint emendata eteonfusio vitetur, adeoque ne quidem nil veterum placita applico constituta, nisi ubi confusio nulla sequitur. s.LIIὶ Ita, ubi ego veteres expresse relato de causis concordantiarum disserentes, ibi ille veteres citra dubitationis aleam sequitur, de eausis verioribus ne cogitat quidem. XIII. Uno verbo, in disciplina harmoni ea niter musicum agit votalem et instrumentalem, alter philosophum et mathematieum. Jam ad alterum auctoris i tam transeanius, ubi musicam ille in mundum introdueit. Hic vero immane quantum inter nos discrimen est. Primum quas ille hsrmonias docere intendit, eae sunt meri symbolismi, de quibus idem di eo, quod do symbolismis Ptolemaei, pol tiens potius esse aut oratorios, quam philosophicos aut mathematicos. XIV. Haec anima est totius illius operi , ut vel ex titulo patet Maeroeosmi et Microeosnii. Nam in tomo altero domonstrare procul dubio intendet nobile illud iliema, totius mundi magni omniumque ejus partium ideas reperiri in homine. Haec eadem anima est et primi tonii, quia totum mundum distribuit in tres regiones, ubi seeundum colebratissimu in illud Hermetis axioma supera similia seu analoga facit instris. Haec vero analogia ut per omnia succedat, saepe crinibus trahendas int, quae litrinqtie comparantur. iXV, Mea de analogiis sententia ex digre si otio in caleo mei libri III. patet; nimirum etsi analogia proportionum in geometricis formale quid est, respectu ipsius materiae qliantitativae indefinitae et indeterminatae, tamen respectu proportionum harmonicarum materialis potius assectio potest haberi, quia cum harmonicae proportiones certam quantitatem definiant, analogiae contra se ipsis in infinitum excurrere sunt aptae et si e materialem infinitatis assectionem Eupponunt.
350쪽
Εisi vero similia nonnulla Maeroeosmi eis illis et ego tracto in opere meo, ut quod libro IV. Terram animal laeto, at id fit ratione longo alia.
Nec enim contendo, analogiam esse meram inter Terram et animalia, nee d mmtiim esse volo vehetypum animalis ex ipsa Terra, sed illud simpliciter propositum habeo demonstrare, illa opera, quae spectantur in globo Telluris, non posse ex motibus elementorum nut materiae ulla tionibus solitariis provenire, sed testari de unimae praesentia; jam ut intelligantnr mea argumenta, opus fuit allegatione suiletionum animae variarum in corpore animalis. Jam ut propius accedamus ad fundamenta, quibus Robertus de Fluetibus superstrii it suam musicam mundanam, primum ille totum murulum omnesque tres ejus paries, empyream, coelestem, clementarem oecupat, ego solam coelestem, nec eam totam, sed solos planetarum motus quasi sub todiaeo. IV i. Ille fisus veteribitis, qui vim harmoniarum ex numeris abstractis esse credebant, sat habet, si quas inter paries eoi cordantiam esse demonstrabit, eas numeris quomodocunque comprehendat. nulla cura, cujusmodi unitates illo numero accumulentur; ego nuspiam doceo quaerere harmonias, ubi res, inter quas sunt harmoniae, non possunt monsurari eadem quantitatis mensura, sic ut causa quantitatis eadem sit inter illas proportio, quae inter duas ehordas ejusdem tensionis, causa longitudinis. XVII. I'ropterea ille totum mundum ratione semidiametri in tres aequales partes dividit, sat eomitum habens, aequales. illas minime esse, sed ideo solum , quia prima unitas est mundus Hem turis, secunda mundus aethereus, tertia empyreus, et vero unitates pingi aliter non possunt, quam aequalitate linearum; at ego, nisi testetur astronomia de eadem unitatum mensura quantitativa, nequaquam iis ut unitatibus utor ad numerandas proportiones harmonitas. i XVili. Ille tamen suis insistens principiis pyramidemque educens ex basi, eirculo magno Telluris, ejus verticem ad ipsum apicem coeli empyrei statuit, et altitudine ejus in tria aequalia perinde tie si unitaths verissime aequales habuisset, divisa, numerat, quot partes heniant empyreo, quot coelesti, quot clementari Nam summum elementaris regionis hoc pacto duplo longius abest a summo coelestis quam a summo empyrei; et in divisione pyramidis respectu quidem axis tribus regionibus tria veniunt aequalia, respectu vero trianguli per axem empyreo venit unitas, coelesti tres, Mementari quinque unitates, respectu denique spatii seu corpulentiae sgurae empyreo unitas, coelesti T, clementari I9 unitates veniunt. Quid nune diram de altera contraria pyramide lucis, . cujus basin facit ipsam adorandam trinitatem, in summo empyrei coeli apice, verticem vero in ipsa Terra eolloeat 2 XIX Has duas pyramillas cum inter se permisceat exque mixtura proportiones musicas eliciat, rem leniat a mei operis proposito diversissimam. Nam ipse lueem sorinae et animae largi tricem) et materiam, duo inter se diversissima, comparat et quibus quantitates nequaquam eodem respectu insunt, ego vero pro terminis formandae proportionis harmonicae in mundo non admitto nisi illa, quae eodem respectu quantitates recipiunt; verbi eausa motum Martis et motum Jovis diuratos. lXX Nee minus diversitatis inter nos et in hoc tonsistit, quod ille clementari regioni quatuor adscribit gradus obseuritatis et tenebrarum, quia quΠelibet res, ait, quotuor qua rim habet, sane non minus quam tres tertias et quinque quintas, jamque Terrae inesse omnes quatuor, aquae tres seoque illam esse jam pelliteidam), a siri duas, igni unam. XXI.) Rursum alibi quamlibet regionem cujuslibet seu elementi seu eoeli in tria subdividit spatia, in summum, medium et imum, non ubique sequente sensuum probabilitate. Vides, unitates ejus rursum esse arbitra-