장음표시 사용
61쪽
plicio Epist. 1 ad Ioannem Raυen. t. s eonciI. col. 9seoltis . Labbaei. In aliis quoque provinciis ius idem suisse , ut Episcoporum ordinationes a Sedis Apostolicae aucto- Iitate penderent, constat ex Vicariis Apostolicis Thessalonicensibus per Illyrium, itemque ex iisdem vicariis in Galliis, & in Anglia constitutis. Conser Stricii Epist. Φad Anysium Thessalon. apud Coustantium col. 6 2, atqae
ut mittam Innocentii I, Boni facii, Sixti, Caelestini lite
in Africa jus fuisse, docet Siricius Epist. s ad Episcis
Afric. apud Coustantium eol. 6s I , in quam epistolam videndus est ipse Coustantius, & videnda in primis sunt , quae graviter, & praeclare animadvertit Cl. Zaccaria Antia Febron. par. 2 lib. I cap. 4 n. 13. Ipse de Marca Conoeota. sacerd. re imper. lib. I eap. 7 f. I 3 est' 7 defendit , ordinationes Episcoporum , Causasque majores ad Ius Patriarchicum pertinere; ideoque eius etiam conceSSuomnia haec uni Pontifici in Occidente adscribi debent. Vide Blascum de Colle a. Isidor. eo. 9 6. I, Zaccariam Ioc. est. eap. 3 , & Carlium det Diritto metropolitico opp.rom. I s p. 27a eL Mediolani I 786. 3) Consule quae supra dixi lib. I tit. 3 seca. I g. XVIII not. 2 p.r 6, & vide etiam Blascum Ioe. eit. e p. Io g. I, Blanchium tom. ς par. I cap. 4 9. I pag. 3 9 seq.& Cl. Mamachium ad Auctor. opp. Quid est P pay Ep. 3 tom. I pag. 2IA 1eq.
in De Episcoporum depositionibus item egi eitat. sect. I S. XVIII not. 4 p. 16 i 7 π 178. Adde M
machium loc. cit. p. 232 seq. De Episcoporum transi tionibus , renunciationibus , depositionibus , eIectionum confirmationibus eele is est Innocentii III decretalis iracsip. 2 de Translat. , quam scite explicat, & tuetur C rolus Blaseus de colle L Isidor. Mereator. c. I O g. 2 nox. I p. I 2o, & Bianchius loc. est. num. I p. 39O cs' seq.
s) De restitutionibus quoque Episcoporum actum 'e t cit. g. XVIII not. y p. 1 8 ad p. I 8o . Videndus est etiam Mamachius De. eis. p. 2I 8 1eq. 63 Renunciationum, quae ab Episcopis nonnisi cum venia, & auctoritate Sedis Apostolicae factae sunt, exempla extant apud Leonem M. Epist. I 67 ad Rustie. Nar bon. col. I I7 tom. I ed. Balleris. , Gregorium M. I. Ir Epist. 47, ο ιib. I 3 , Epist. 1 π 6 opp. tom. a coL
62쪽
Ir3s I 2I7 IzI 8 Paris. I so, Ioannem Diaconum iis Gregor. lib. cap. 3 9 Qt . S. Gregor. tom. 4 col. 1 F I cit. ed. Mauris. Paris. Mitto cetera , quae reserundZaccaria Anti-Febron. par. a lib. I es. s b. I 3 p. 2L8, Blanchius par. I tom. s lib. 3 4 9. 2 num 6 cy' seq. p. q6 2 seq. Mamachius loc. cit. p. 224. er seqωAtque haec quidem omnia falsis Isidori decretalibus ant quiora sunt, adeout se deridendos praebeant Febronius, Eybesius, celeti similes, qui hanc Pontificiam potestatciri repetunt a falsis decretalibus, quae multo post in manus hominum pervenerunt. Confer etiam Blascum lac citis
g. XI. Decretalium jure etiam viduae pupil-Ii , ceteraeque miserabiles personae ad ecclesiasticum judicem vocandae sunt ci); quoniam iis opitulari ab ipsis Ecclesiae incunabulis non ultimum fuisse Constat munus , ct curam Episcoporum a .. Quinetiam civiles leges laicorum Controversias e lesiastico judici committunt non solum Cum duo litigantes, cou sentiunt 3) , sed etiam Cum eorum au
a) Can. I π α dist. 8 Duo hi canones qui certe antiquissimi sunt, & antiquam exhibendi Ecclesiae disciplinam , inscriptum habent nomen Gelasii Ponti scis; sed quidam sunt, qui eos ipsi adscribendos negant. Uexum , ut recte observat Carolus Sebastianus Berardus Gra-riani Canon. genuini par. 2 cap. 46, stylus a Gesasio non dissentit, imo & sententia rescripti generalibus Gelasii sentent Iis consentanea est. Nam his canonibus Constituitur , ut Episcopi viduarum, ac pupillorum Prae ertim tuitionem habeant; at vero similia prorsus extant iaGelasii Epist. Io ad Epiae. Sicil. apud Labbaeum tom. ς Conc. col. 3 2 I ed. Venet. Eadem disciplina recepta, ac probata est in Concilio Aurelianensi I Can. I 6 tb. eia. 49, ac PasSim a Gregorio Μ. praesertita M. I 3 cy' sylib. I opp. tom. 2 col. 499 π s 9 opp. tom. 2 ed. Pu rii. Iro1. Consentit Concilium Matisconense II ean. II
63쪽
eοἰ. 6 tem. 6 eMI. Labbasi. Neque vero hi canones Ita explicandi, intelligendique sunt, quasi significent meram
testionem , ac Patrocinium Viduarum , & pupillorum , quod in primis Episcopis commiSSum, & commendatum est. Nam Matisconenses Patres, non rogaui; sed lata lege qua omnes obstringi volunt, ConStituunt, ut saeculares judices viduas, & pupillos sine Episcopi venia non conveniant,& Episcopo absente ab Archidiacono, vel Presbytero terminos praefiniri volunt ad illorum causas definiendas, poenamque addunt anathematis adversus iudices, qui huic Concilii lege non obtemperaverint. Sunt h. aec veri judbcii , & iurisdictionis propria, non meri patrocinii, aetuitionis.
Cod. Theodos. tom. 6 p. 339 ed. Lipsia I 7 3 , de qua quidem Constantini lege satis supra dictum est lib. 3 tit. I g. not. 4 p. 27. Atque haec quidem facultas ab utroque jure laicis concessa deferendi suas causas temporales ad Episcopi judicium in exitu saeculi XIII, seu potius initio XIV sarta tecta servabatur. Scribit enim Meyerus Annal. Flandria lib. I o , a Synodo provinciali, quam habuit an. I 3o I. Remensis Archiepiscopus apud Compendium , anathematis poenam indictam fuisse adversus laicos magistratus, qui non patiebantur, ut laici in foro ecclesiastico con6enirentur; atque id revera colligitur ex ipsius concilii actis apud Labbaeum in colle I. conci
f. XII. Sed non est satis considerare , -quae Sit natura Causae, de qua quaeritur, ae qui status personae, quae in jus vocatur, ut Constet, num a Iaico , an potius ab ecclesiastico judice negocium agendum sit. Non enim omnis ecclesiasticus , aut
laicus judex assumi sine delectu potest, sed illud praeterea requiritur, ut proprius judex sit, qui vi delicet in reum habeat jurisdictionem. Nam reus invitus in judicium rapitur, & ideo necesse est eum vocare ad judicem, cui jus est ejus vocad
64쪽
f. XIII. Reus autem sive in ecclesiasticis ν
sive in civilibus judiciis ex quatuor Praesertim Causis apud certum judicem forum habet, nimi
rum ex domicilio, ex contractu, ex re sita, eX
delicto et . Domicilium si cum naturali origine
Conjunetiim non sit, tale esse debet, ut manifesto Constet, illud certo in loco fuisse Constitutum. Nam sola habitatio non est satis, ut domicilii jura acquirantur; sed praeterea requiritur, quod quis in certo loeo per decennium Commoratus Sedem
posuerit ca), aut ibi fixerit, & Iocaverit, nunquam inde discedendi animo, lares , & summam fortunarum 3). Praeter . hoc cujusque Proprium domicilium , lus Romanum aliud etiam agnoscit
Commune omnibus, idque ipsa Roma erat 4J. Quare unusquisque ibi repertus Conveniri poterat, nisi jus revoeandi domum haberet 5 . Simili modo clerici Romae reperti, nisi ad eam venerint eXjusta, ct necessaria Causa, Propter quam revocan
di domum jus habeant, judicio vocati respondere
CCguntur. quoniam Communis omnium clericorum
i) Cap. viri de For. competen. αὶ Leg. 2 cod. de Incolis lib. Io.
3ὶ Leg. 7 cod. eod. Quod si quis plura In diversis. dioecesibus habeat domicilia, apud unum ex iis quemlibet Ordinarium recte in jus vocabitur Leg. 29 1. Ad Municip.
cap. Is de For. eompeten. At sola domus possessio, qua in aliena civitate comparatur, domicilium non facit ,
ut tradit Papinianus in Leg. I 7 g. 13 β. Ad Municipati rag. 33 1. Ad Municipat. Leg. Rom. 33 1. ad
municip., Leg. eos 9 1. de vocat. uum.
65쪽
3. XIV. Altera causa, propter quam aliquis certum habet socii , ct judicem, est Contractus. Nam ubi quis contraxit, ibi actione in personam reus praesens convenitur ci . Si sormula Contra. ctus locum non expressit, quo solvenda pecunia est, is locus intelligitur, in quo res gesta est a); si expressit, in eo loco, qui designatus est, judicium agere oportet ca). Quod si is, qui cem to loco solvere promisit, ad locum non aCcedat, quod vel data opera lacit, vel quod alibi nece Sario detinetur, composita est in eam rem utilis actio de eo, quod certo loco 4); qua actiose actor , cui quid certo loto promissum est, nec ta men datum, alio etiam loco judicium exercet s); modo idoneus, ct legitimus locus sit, is videli cet , in quo non alio designato loco, reos aut con tractus, aut domicilii causa conveniri debuisset 6).
r) Leg. I9 g. r, Leg. ro π 4s Is de Iudic., cap. S. 3 de For. eompeten. in α χ) Cit. Leg. 39 g. I , γ' Leg. 4s F. de judic. 3 Leg. 3 1. de Bon. auctor. judic. possid. , Leg. I9s. ult. , . Leg. 2o F. de Iudic., Leg. 2o F. de Amo' oblig. ) Leg. r Is de Eo quod cert. De. s) Conser titulum pandectarum de Eo quod eert. loc. 6ὶ In hanc sententiam scripta est Leg. I9 F. de Iudicis atque in hanc eamdem sententiam actionem de eo, quod certo loco, IuS Canonicum recepit Cap. II de fori com
g. XV. Delicti causa ubi quis deliquit, ibi
judicio in personam convenitur. Nam ubi crimen est patratum, ibi facilior est probationum copia,& majus expensarum compendium; praeterea ca Tandum est, ut reus Prosit eXemplo poenae , Obi
66쪽
obfuit exemplo delicti cr). Quod si reus a loco
delicti absit, etiam ubi reperitur ea de re quaeri potest ca); nisi magistratus loci patrati criminis reum ad se mitti petat, ut in loco de icti meritis plectatur poenis 3 . Verum in hoe toto negocio
fiet Uare Oportet Iocorum. Consuetudines, & pacta Con Uenta inter supremos Principes , quandoquidem SCitum est, neminem eXtra suum territorium jurisdictionem exercere, sive in suos, sive in alie
i) Leg. 7 er et 2 1. de AeeusM., Leg. I Cod. G. de Crimin. ver. opor. , Leg. I GL Ubi Senator. I cap. I de For. competent. Vide etiam S. Cyprianum epist. pag. 266 edit. Amstetidami I7oo. Σ) Leg. I Cod. Ubi de Crimis. 3 Leg. 7 π II F. de Custod. es' exhibit. reor. Nov. I 3 6.
c. 2 I de Raptor. , can. T 1 cam. 6 qu. 3. In eamdem sententiam est cari. I ea M. 3 quast. 6, quem Canonem
Gratianus eduxit ex epistola S. Fabiani Pontificis, hoc est es falsis decretalibus Isidori Mercatoris . p. a de Constit. in 6.
XVI. Locus quoque in quo res, de qua quaeritur, Sita est, proprium judicem facit. Nam ibi in rem actio adversus possidentem instituitur . quasi actio rem ipsam persequi videatur I . Neque refert, immobilis ne , an mobilis res ContrOVersa sit; quin etiam si possessor absit, aftio intenditur ca . Num autem necessarium omnino sit actionem in rem cum reo agere in loco, in quo sita res est, an etiam actori liceat exercere judicium in loco domicilii , vetus disputatio est. Seshoc posterius fori usus recepisse videtur 3 . Jure canonico etiam propter beneficium, veluti propter rem sitam, competens sorum evadit ψ .
67쪽
ideoque in causis beneficiariis recte clerici ad Epi.
copum beneficii vocantur. i Leg. 3 Cod. Ubi in rem actio , cap. 3 de Ten
α) Leg. 2 eod. Ubi in rem actio. 3ὶ Consule Hotomatium lib. 3 Obsem. 3, Duarenum ad tit. de Iudici eod. de For. compet. , Donellum de Iur. civit. lib. II opp. tona. 4 pag. I 27s edis. Luca, Vinnium Selacr. jur. quast. lib. I cap. I 8. p. 3 de Tempor. ordinat. λ 6.
g. XVII. Sunt etiam alii modi, quibus sorum
competens & proprium essicitur; quales praecipui sunt privilegium, continentia causae, & Consensus litigantium. Porro jure Romano pupillis, viduis, ct ceteris miserabilibus personis sori electio concessa est I . Similiter jure Decretalium monachi , regulares a , ecclesiae multae , & multa item capitula canonicorum sedis Apostolicae privilegiis vel omnino, vel ex parte ab Episcoporum jurisdictione subtracta. sunt. Itaque horum Causae aut a Sede Apostolica, aut ab eo Iudice, cui sunt addictae, Cognoscuntur. Nec praetereunda peculia ria quorumdam privilegia, qualia sunt illa con-mSSa Certis corporibus , atque Collegiis , pluribusque gymnasiis, & accademiis, quibus qui addicti sunt, hi proprium habent judicem, ad quem tan tum vocantur 3).
i) Leg. unici eod. Quand. Imperator. 2 Consule Fagnanum in cap. Cum dilectus 8 BRelis. Domib. n. II, π in cap. Taurum n. I 8 de Privios stibi etiam describitur celebris Sixti IV. Constitutio, quam Mare magnum appellant. Ceterum de Regularium exem'ptione late disserui lib. 2 tit. Io g. 3 pag. 364 π in Non pag. 3 6s seq. Sed praeter auetores eo loco indicatos, vide etiam Gaslialdum Instit. Canonis. lib. 3 tit. I a. s. γρ
68쪽
e r seq. , ubἱ harum exemptIonum multa habes antiqua monumenta, quae a Natali Alexandro, Ughellio, Mabil- Ionio , Μuratorio , aliisque viris doctis collecta sunt. Novissime de Regularium exemptione graviter, solideque disseruit Emmanuel Ilvi laga Auctor epistolae editae Assisi ian. I 783 . SHι' esenetione de' Regolari, della giurisditione
ae' 'seovi, e su te cause matrimoniali.
3 Late, ac diligenter, de hoc privilegio, quo ACademiae fruuntur, disputat Scipio Gentilis de Iurisdicti Lb. 3 cap. II opp. tom. 3 pag. a 76 ed. Neapol. I 664.
f. XVIII. Etiam continentia causae facit , ut
iudex, qui competens non esset, Competens evadat; nimirum si quaestio princeps in cursu judicii
incidentem quaestionem habeat, cujus illi cognitio directe commissa non erat. Tunc enim idem Judex utramque Controversiam noscit, ne res inter se neXae, & jugatae dividantur ci). Hinc Decretales foro ecclesiastico addicunt Causas de dote , deque alimentis praestandis, quae matrimonialibus
g. XIX. Denique litigantium consensu juris dictio profertur, sive, ut dici solet, prorogatur να tunc alius judex, quam cujus notio est litigantium voluntate proprius, & competens evadit 1 . Licet enim jure Romano litigantibus in alienum judicem consentire, dummodo ipse jurisdictionem habeat ca); nam quae in privatis viris nulla est, iurisdictio prorogari non potest 3 . Clerici cum Episcopi consensu, in alienum judicem ecclesiasti cum recte consentiunt 4 , in laicum vero consentire nulla ratione possunt 5 .
69쪽
i) Leg. I eod. de Iurisd. Verum sἰ prius quam adiretur alienus judex, mutata voluntas fuerit, procul dubio nemo compellitur huic conventioni stare, inquit Apiuic
4) Cap. t 8 de For. competen. s) Cap. I 2 eod. Hanc Innocentii III. constitutionem minus vere, minusque recte, uti supra animadverti g. m. t. 3 , reprehendit Cui acius, quem praeter Citonium , aliosque ibi laudatos, solide etiam, graviterque refellit Carolus Gagitardus Init. Canonic. lib. 3. tit. Io S. νυ seq. ogo.
70쪽
De Libelli oblatione, deque in jus vocando.
II. Accusatorius, vel conventionalis.
III. Quomodo ius actoris libello exprimendum IV. Quid libello comprehendendum ΘV. Quibus modis plus petatur VI. Poenae adversus plus petentes
VII. Emendatio, & mutatio libelli. VIII. Quid in ius voratio, &quemadmodum facienda ΘIX. Citatio .. X. Iudicium a citatione inchoan
XI. Ea vel realis, vel verbalis
XlI. Citatio verbalis vel sim.plex, vel peremptoria. XIII. Quomodo citatio reo Si. gnificanda λXIV. Citatio in aliesci ternito. rio, ejusque in actis relatio. XV. ad XIX. Quae in citatione observanda ΘXX. Effectus citationis .
I osteaquam consideravit astor, quis proprius &Competens judex sit, in judicio postulationem δε- ponit ci), hoc est apud acta deponit libellum, quo actio continetur a). Actio est jus perseque a di in judicio, quod sibi debetur ); brevis Scri Ptura , qua haec actio, & actoris petitio clare, &
distincte proponitur, libellus appellatur 4 . Huic
Tespondet reus; & sic oritur litis contestatio de qua postea erit dicendi locus . Reo post libelli Oblationem dantur viginti dierum induciae , ut de- Iiberet , Cedat ne, an resistat , pareat ne judici, an eum recuset 5).
r) Ita loquitur Honorius Leg. 3 eod. de Prascript. 3
i) Novell. 33 c p. 3. 3) Leg. so F. de Ad . , re princip. Iustit. de Acrion. ψ) Multa libellorum genera habes apud BrisSOnium de Verb. signisse. De S. Cyrillo Hierosolymitano Epi c*PQ a