장음표시 사용
101쪽
D 1 p. I I SA cr. V. 6 soperibus moralibus sed de cibis erant
enim nonnulli tempore Apostolorum iudaizantes, qui putabant etiam tempore gratiae abstinendum esse a quibusdam cibis, quos lex Mosaica prohibebat unde infideles a Paulo vocantur, quia praue Ο- traiectam fidem sentiebant , dicuntur etiam inquinati, quia vitam multis flagitiis inquinatam ducebant:istis ergo nihil erat mundum, quia siue ederent, siue non ederent eiusmodi cibos, semper peccabant, nimirum vel contra dictamen conscientiae agentes, vel falsa existimatione delusi. 3 Tertium testimonium, quod super Omnia iactant, &aduersus nos urgent aduersarij est illud sumptum ex I . cap. ad Roman. Omne autem quod non est ex side,
seccatum est. Quidquid ergo agit infidelis,
cum fidei sit expers, peccatu est. Respondeo: Facilis est huiusnod solutio, nam fides ebloci nysumitur pro virtute Theologica, sed pro credulitate lita credimus aliquid nobis esse licitu, quae aliter vocari solet dictamen coscientiae Apostolus enim Cos alloquii ur, qui ex errore conscientiae existimabant sibi non licere vesci cibis lege antiqua pio bibitis, lait quod si quis discernit aliquem cibum tanquam illici
102쪽
6 DE. GRATIA DI v IN A. tum ab alio,, eo eicitur, peccat quia
inquit quodnon est cxstuc, cicatum si id
est,quod fit reclamante conscientia Neque obstat, quod interdum August. hunc locum de roprias de intelligat, nsi enim cum in eo ensu iurpat, quali vero cxistimet omnia opera infidelium esse peccata, sed ut ostendat eos ut plurimu male ageres, quia aepe ob malum finem operantur. Vnde lib. de spiritui littera cap. 27. dixit opera infidelium si discutiantur quo fine fiant , vix laudem mereri, Ut numero 23 huius disputationis ponderaui-
3i. Quod spectat ad Augustinum, nonnulli existimant illii aperte refragari nostra sententiae, primo enim in libro de spiritu littera cap. 3 sic scribit. Nequeberum arbitrium quicquam nisi adpeccandum malet, nilateat veritatis via. Infideles autem
late Veritatis via, ergo non possunt illi aliquid boni agere. Respondeo Liberum arbitrium hominis fide caretis dicitur nihil nisi ad peccandum valere, Vel quia zplurimum peccato ob circunstantiam pra ui finis, ut iam diximus vel quia, etsi bona
quaedam tum n)turalia, tum moralia possit efiicere, ea tamen cum non conducant.
103쪽
vitam aeternam , pro nihilo computantiu , Min numero operum vere bonorum non reponuntur, Ut supra numero
I9. aduertimus. Vnde ipse August. lib. q. contra Iulianum cap. 3 cum longa disputatione ostendisset, in infidelibus nullas esse vera virtutes, nulla eorum opera esse bona, nequis ambiguitate vocis deciperetur, inine subditi desve iba , quae valde notanda sunt. Suoniam concedis opera infidiatam, quae tibi videntur
bona, eos non ad vitam aeternam,regnumque
Deiperducere, scito nos Lud tantism diceres . num honunis, istam bonam voluntatem , istud
epud bonum, ne Dei alia a nemine posse eriperquod iam potes homo ad.eternum Dei do num regnumque perduci. Ex quibus verbis perspicuum est , quoties Augustinus negat bonum ullum suae fide, aut gratia Dei fieri posse, cu non loqui de bono morali, sed de bono quod hominis Christiani propriu est, Mad pietatem vera conducit 32. Et ita intelligendus est locus ille qui secundo loco obiicitur ab aduersiariis, ex praefat. eiusdem August. super Psalmum 3I. Nemo computet opera sua bona ante fidem, ibi enim es no erat,bonu in non erat bonuenim opus inuti acis,intentione des dirigit.
104쪽
Ibyenim agit de opere quod bonum est in ordine ad vitam aeterna, dc ad illam aliquomodo conteri, quod satis CX Vltimis.Ve bis manifestum est nam ut ait S. Tho. 2.2. quaest. IO. art. q. Fides divit intentione
homunis resectu finis ultimi supernaturalis
sed tamen etiam rationis naturatis potest dirigere intentionem resectu alicuius boni connaturabis vomivi.
333 Denique, eo sensu loquitur August.
cum praedicto lib. . contra Iulianu cap. . inculcatisfideliu virtutes, non misse veras virtutes agit enim de virtutibus more Christiano, Theologico, id est utilibus ad vitam aeternam quod non obscure indicat ibide cum ait. Si ad consequenda vera beatitudine, quam nobis desper Christit Iromittit, nihil prosunt homini virtutes, non sunt verae virtutes Ide colligitur ex Verbis sequentibus,, cande expositione tradit
tia illa August. quae est io6. in lib. sententiaruProsperi, ubi deest agnatio aeterna: Minconiurabilis veritatis fama virtu est etiain optimis moribus & addit,huiusmode Virtute vocari falsam,no quia actu bonu non essiciat, sed quia ad salute non conducit: vel falsa dicitur, non quod sit peccatum,
105쪽
D Us p. II. ssed quia adeo imperfecta est, ut si cum Christianis virtutibus homini iusto diutinitus fusis, conferatur,sit veluti umbra quaeda, imago virtutisci quemadmodum aurichalcum est species usdam metalli per se bona,etsi falsum aurum sit. 3 . Denique, quod spectat ad rationem qua aduersari suam sententia confirmat, ea est huiusmodi Vt opus aliquod sit bo- nu,debet habere obiectu bonu,, omnes circustantias simul sumptas,maXime fine: atqui opus hominis infidelis no habet fine bonused malum sicut enim fidelis rescriopera sua in veru Deu ita infidelis, qui udola colit, refert utplurimu opcra sua in falsos Deos, quaeiciatio sufficit ut ea omnia mala sint. Respondeo .Etsi saepe contingat,infidele referre opera sua in finem prauu non tamen necesse est ut id semper,& in singulis actibus ueniat.Quod ut intelligas,aduerte, hominem posse duobus modis referre opus aliquod suum in
finem, siue num, siue malum. I. actu,2. Virtute Dicitui referre actu,quando actu operans,formaliter talem finem intendit,
khaec relatio actualis opus maculat si finis malus si qua ratione in confesso est apud
omnes,eleemosyna esse mala,&Deo eXO-
106쪽
iam,quae actu datur ob fine vanae gloriae.& haec intentio actualis mala non habet locuis viliquet, in omnibus operibus infidelium, quis enim putet eiulmodi homines, nunquam honorem exhibere parentibus,nunquam eleemosynam egenistribuere, nunquam denique aliud quodcumque opus essicere, quin dum operantur, singula opera actu formali in finem aliquem prauum, chonestati aduersum, Ieseranta hoc sane incredibile est. 3s Dicitur autem homo virtute rese re opus suum in finem aliquem , quando actu aliquo praeterito, S non retractato, Omnia os era sua in posterum facienda, in finem illum retulit. At neque haec Virtua lis intentio mali finis couenit infidelibus, saltem omnibus multi enim sunt inter Llos qui numquam actu retulerunt omnia Opera sua in idolum quare singuli eorumachus non possunt maculari virtute generalis illius relationis prauae, quae numqua fuit., quamuis daremus nullum esse infidelem, qui uniuersalem illam intcntione
aliquando non habuerit, non tamen propterea concedendum esset, omnia opera
sequentia contaminari , quia eo ip
quod aliquis operatur propter honesta
107쪽
DIsPvΥ. II. SECTI V. rtena,censetur eo actu priorem illam intctionem retractare, Ut praeter alios adite tit Barthol.Medma I. . quaest. O9.m CX-plicatione art. a. adeu sane modum quo iustus vcnialiter peccans, priorem tuam intentionem , qua omnia opera sua in Deum retulit, retractare dicitur. 36. Sed nondum quiescit animus, nam ut opus sit bonum, non tantum requHitur Vt non tendat in finem prauum, sed etiam necesse est, ut referatur Deum tanquam in veru ipsius finem, iuxta praeceptum illud Paulli. ad Corinth. O. Omnia or cumque facitis, ingonam Dei facite. Cum autem infidelis, vel Deum verum ignoret, vel ad illum operando non res piciat, consequens est ut nullum eius opus bonum sit. Rcspondeo. Vt actus sit moraliter bonus, non requiritur quod actu in Deum ab operate referatur, siue ante pe- rationem, siue dum actu agit, sed satis est quod fiat propter honestu finem intrinsecum:sic enim cusetur ordinari in finem ultimum, intrinsece,4 ex natura sua, tu quia sicut causa particularis non agit nisi in virtute primae, ita finis quilibet bonus, particularis, non mouet nisi in virtute vl
108쪽
7 DE GR AT DI VIN A, naturalem contonantia cum Iecta ratione, & recta ratio cum ratione diuina, cuius est veluti d, minut. quaedam participatio .Quod autem ait Paulus I. Corintla. o. Omma. nglori miris iis, Vel non est praeceptum, Vel satis impletur faciendo opus quod ex natura tua, S naturali veluti p5dere refertur in gloriam ς , salte vinaturae aut horis , quale est opus bonum ex obiecto & fifie intrinseco,esto operans vel hoc omnino ignoret, Vel de eo actu non cogitet, relatio enim ipsi operi intrinseca win eo veluti imbibita, cognitions aut aduertentiam operantis non
requirit. Adde quod, si ad bonitatem actus necessaria esset actualis in Deum, latio, ea sufficeret quae est ad Deum per naturam cognitum, sub ratione summi boni infidelis autem, vel cognoscit Verum Deum, vel potest illum per naturale lumen rationis, Philosophiae scientiam cognoscere,d generalem aliquam summi boni notitiam habere, cui obiectivo rcf- pondet ipse Deus. Quare potest aut se maliter, aut virtute in ilium actus suos dbrigere.
109쪽
An ad bene operandum mor iter nec num sit auxilium grat M.
37. MVxilium grati de quo Hoeagia
a Lmus, duplex esse potest, aliud supernaturale,aliud naturale. Supernaturale illid dicitur,quod ex se superat totum ordinem naturae,3 ob finem stipernaturalem confertur: naturale vero illud appellatur, quod cla ordinetur ad finem tantum naturalem, is 'se sit naturalis ordinis, non tamen ei dobitum homini iure creationis,sed gratis, exhibetur De Vtroque hoc auxilio agendum est. Sit
3 8. Prioi assertio. Poteshomo in natura lana e cere opω aliquo moraliter bonu, a queauxam supernaturalis ordinu. In hac assertione Theologi omnes conueniunt,etiami qui gratiam aliquam aut motionem diuinam ad quodlibet opus bonum requirunt loquuntur enim de gratia naturalis ordinis.Probari autem potest hac ratione, quia si auxilium supernaturale requiritur ad quodlibet opus moraliter boni ,hoc est
110쪽
DE RATIA DIVINA, vel quia huiusmodi opus per sic, ix intrinicca sua natura, superat VireS naturales liberi arbitri),vel quia ex coniunctione Voluntatis cum appetitu sensitivo i ex peccati fomite, aliisque impedimentis, siue intrinseci iue extrinsiccis, tot dissicultates occurrunt in quolibet bono opere, ut sime adiutorio supernaturali eae supera iri non possint, etsi alioqui opus ipsum quoad sua substantia consideratu, naturae Vires non excedat a neutra ex his ratio inibus suffciens est , ut ad singulos actus moraliter bonos, exigere debeamus auxilium aliquod supernaturale ergo non repugnat hominem posse interdum bene operari moraliter me huiusmodi auxilio. Caetera manifesta sunt, minor tantum probanda est quoad utramque partem quam complectitur.39. Probatur ergo quoad priorem partem, quia in opere moraliter bono nihil est quod vires humanas excedat, primo enim obiectum illius per rationis lumen naturaliter cognosci potest, ut diximus numero s. huius disputationis. Deinde , actus volimtatis qui tendit in illud obiectum, ut lumini naturali consent neum et non sub alia ratione superiori, i