장음표시 사용
81쪽
Respondeo,Hoc testimonium intelligendum est non de singulis actibus hominii, quasi omnes mali sint, sed de personis ipsis,ut sensus sit, paucissimos reperiri qui faciant bonum,seu qui sectentur iustitiam vere iusti sint:sic enim per hyperbolem Scriptura tribuere solet omnibus hominibus quod couenit maiori parti,Vt cum G nesist , .dicitur quod omnis caro corruperat viam suam, cum tamen Noe esset vir
iustus, atque persectus, ut ibidem dicitur,& ipsius familia ex hominibus iustis coalesceret 8. Praeterea obiiciunt illud psalm. 42. Non intres in iudicium cumseruo tuo,quia non iustificabitur in consectu tuo omnis vivens. Respondeo,Horum verborum sensus est, non posse hominem iustificari in conspectu Dei, id est, si ad Deum comparetur; non quod non vere in se iustus sit , sed quod iustitia illius si cum diuina confer
tur , temereatur nomen iustitiae,ad eum
modum quo stellae, etsi in se lucidissimae
sint, coram sole tamen lumen suum amittere continuo obscurari videntur. Vnde est illud Iob. cap. 4. Numquidhomo Dei comparatione iusti scabitur 'cui consonantea verba August. lib. contra Priscillian,
82쪽
ne isset sim , eius comparatione nec tu siunt. Quo loco loquitur de Angelis,ut a fortiori probet,idem dicendum esse de hominb
9 Vltimo opponunt illum locum Isa. 64. Factisumus timmundi omnes nos, quasipannus menseruatae uniuersae iustitiae nosne Respondeo.Variae sunt huius loci inaterpretationes.Porro aliis praetermissis dico Isaiam loqui de sceleratissimis Iudaeis, quoru tanta erat tuc teporis multitudo, ut bonorum qui pauci erant, ratio fere nulla haberetur, perinde ac si nulli omnino essent dicit ergo eorum iustitias, id est obseruantias legales, aliaque opera in specie bona, immunda esse instar panni foeminae menstruatae' quia gratia diuina vacua crant . multis contaminata sceleribus: inde autem colligere non licet, hominem quantumlibet iustum, diuino auxilio adiutum, nullum opus honestu posse perficere. Neque refert quod Isayas peccata Iudaeorum ita commemoret, ac si cuni
illis ipsi essent communia, hoc enim fecit ex more prophetarum, qui etsi iusti, dum scelera hominum deplorant, ipsis aut ii milicatis studio, aut charitatis affectu, se
83쪽
aggregare solent, ut sic ossicacius Deum ad clementiam flectant. Vnde Hieremias dicebat cap. 3. Dormiemus in confusione no-sri, quia domino nos opeccauimus nos tres nos,i.sECTIO SECUNDA. An homo lapsus indigeat gratia sancrificante
1 o. . 'stensum est sect.praecedenti ho- minem in natura lapsa constitutum,posse bene operari Iam videndum est, utrum hoc intelligi possit de homine existente in natura lapsa nondum per gratiam reparata in vero de illo dunt xat qui in statu natura lapis per gratiam sanctificantem, & virtutes supernaturales restauratae versatur quod est quaerere, an peccator in natura lapsa possit bene operari, an vero ad quodlibet opus bonum requiratur forma habitualis , qua homo formaliter iustus constituitur, siue ad hoc
necessarium sit auxilium aliquod actuale, sue non: de qua dissicultate dicetur inferius Proposita ergo dubitationi duplici assertione fatisfaciendum est. ar Assertio prima Potestpeccatorissa o
84쪽
DIsΡvΥ. II. SECTI II. 7 naturae lanae opus aliquod bonum es cere Probatur primo e variis Scripturae locis,quibus saepe peccatores inuitatur ad actus per quos aliquo modo impetrare valeant moeliorem statum, &ad eum saltem remote disponi. Sic Christus Luc.II. Date inquit eleemosyna ecce omnia munda sunt vobis. Quibus verbis maxime hortatur peccatores ad misericordiam erga pauperes. Item codem loco eos ad orandii inuitat, cum omnibus proponit modum orandi Deum, qui potissimum Videtur peccatoribus congruere , illi enim maxime sum pare debent illud orationis dominicae, dimitu nobis debit no ra. Denique multa alia opera peccatori in Scriptura praescribuntur, tanquam ipsi necessaria ad consequendam peccatorum Veniam, quae procul dubio non essent in praecepto, si mala,
aut non bona essent. Ι2. Probatur secundo ex conciliis Tridentinum sess.6. an.7.damnat eos qui dicunt omnia opera quae ante iustificatione fiunt, esse peccata. Hoc autem dictum est
propter dispositiones iustificationis gratia
praecedentes, quas non tantum non esse
malas , sed etiam bonas ex Spiritus sancti auxilio factas esse, certissimum est.
85쪽
Quod etiam colligitur ex concit inrausc. a. cap. q. insequentibus, quibus docetur initium fidei,aliosque bonae Voluntatis affectus,qui hominem ad gratia praeparant, esse opera quaedam non ex naturae viribus, sed per auxilium gratiae facta, atque adeo bona. Cum igitur homo antequam eonsecutus sit iustificationis gratiam .ssit peccator, hinc manifestum est non omnia peccatoris opera esse mala, sed interdum quosdam actus bonos ab illo fieri. 13. Idem 3 ex patribus confirmari potest. August. de spiritu littera cap. 7. Sicut inquit non impediunta vita aeterna iu- sum quaedampeccata venialia sine quibus haec ista non ducitur sica aluum aeternam nihil
prosiunt impio aliqua bona opera, ne quibusae cisiime vita cui libet pomi hominis inuenitur Et Chrysost homil. 67 ad pop. 2 onpotes inquit malus omnino malus esse, sed euenitυtaliquid habeat boni neque bonus esse omnino bonus, sed nonnum solet habere peccata. Quo loco loquitur Chrysost de
homine peccatore, & de bono opere non tantum e genere , sed simpliciteri ex omnibus circunstantiis; opponit enim illud peccato , eique retributionem alia
quam assignat, quod de opere malo dici
86쪽
non potest. i . Ratio denique idipsum suadet.Nam homo in statu naturae pura posset haud dubie bonum aliquod opus et licere, cur ergo idem non potest minatu natus lapsa non restauratae t eaedem enim sunt naturae in utroque statu vires, d quamuis peccatum habitualiter
in anima remaneat, non tamen influit
in singulos actus potest enim homo pro libertate sua talem influxum hiabere , eo modo quo auarus absolii- te potest actum aliquem liberalitatis et ccre, etsi habitu contrario affectus sit.Addequod , non praecipiuntur homini a Dco mala opera, sed bona atqui non tantum iusto , sed etiam peccatori, Iure naturali dc diuino praecipiuntur op ra misericordiae, cmperantiae , inmilia, ergo eiusmodi opera sunt bona potest autem illa efiiceres, quia Deus m- possibila non iubet, Ut supra num. 6 dicebamus : ergo peccator interdum bene operari potest. Is Assertio altera Gratia habituatis θn
est necessiria ad quodcumque umbonum ef ciendum, quod similiter de charitate a su
87쪽
cuiuslibet operis requiri, neque etiam lumen naturale 1ddictat cum Ius Crnaturalem Dei amorem non agnoscat, quin inconses iam est apud omnes non esse necesse ad bonitatem moralem operis, tactu in Deum ab operante referatur, sed sussicere quod fiat propter honestum aliquem fine, de qua re agetur inferius sedi. . Nul la igitur ratione putandum est gratiam, aut charitatem , ad quodcumque Opus bonum esse neces ariam.
erantur oppositae sententiae argumenta
refeLuntur. 16. uersus ea quae praecedenti sect
a x dicta sunt potest aliquis obiicere, primo locum illum Isa. I. Neo feraris lira sacri scium fusera, incenseum abominatio en mi. Quibus verbis Deus testatur se odisse sacrificia,& alia opera impiorum. Respondeo Locus iste non uno modo ab Omnibus intelligitur.breuiter dici potest, sacrificia quide illa Deo placuisse ut in se bona erat,4 ab ipso imperata,displicuisse tam propter offeretes Iudaeos,tum quia illi in oblationibus externis sanctitatem
88쪽
omnem collocabant , cram quae interna est stoccipendentes kreliqua omnia bona opera omittentes tum quia sibi impune licere putabant rapere , omnicari, di c. falso existimantes haec Omnia peccata sacrificiis suiscienter xpiari. 17. Rursus , opponi potest insignis ille locus August. lib. degrat. lib. arbit.
cap. 17. Praecepta charitatis tanta , ac talia
sunt, ut quidquidse putauerit homo benef-cere , si fatisne charitate nidis modo ut bene. Similia habet saepe alias Gabriel Vasque I. a. disput. 92. cap. 2. Respondet Augustinum hoc loco, ali is cum ait sine charitate nullum opus bonum fieri, per charitatem non intelligere id quod Scholastici passim concipiunt,nempe dilectionem De super omnia , scd
amorem legis Virtutis propter scipiam, ut distinguat opus factum ex hoc amore, ab opere facto ex timore seruili Itaque iuxta hanc interpretationem, sensus loci allegati est , opus virtutis non esse bonum nisi fiat ex charitate id est , ex amore honestatis ipsus Damsi fiat pro ter finem non honestum, coipso non est actus virtutis.
89쪽
to , ciet qui allatus cst X cap. 7. do gratia, lib. arbitr. o iunino intelligendus tactu desvcra charitate super' turali isam ut acute cxpendit Franci cus Suare vir eruditis limus de in lectione August. versatillimus lib. I. degrat cap. i. August. cap. 6 libri pr
dicti volens de charitate loqui, quid per illam intelligat explicat his verbis Irim
charitatem, id es , diuino amore ardenti simam voluntatem co=nmendans Zo olus
dicat, quis nos siparabit a charitate Chri- occ. c d illa cxplicat rotum caput 3. i. ad Corinth. bi haec verba
inter alia continentur Manent auIem si
des , ses, charit. Η, tria haec maior autem harum est charitas. Item illud Collosson. 3. Super omnia autem charitatem habete, quae esuinculum perfecDons; Λ multa alia Scriptur e loca, in quibus manifestum est agi de supernaturali virtute charitatis, postea cro cap. 17. ut ostendat se de eadem charitat disserere, sic incipit. Haec omnia recepta dilectionis , sec. quae verba aperte connectunt caput 7 cum i 6 in quo de charitate supernaturali
90쪽
s GRAT DIVINA, dc praeceptis illius dumtaxat disseritur.
29. . Aliter igitur dicendum est , illud opus in doctrina Augustini interdum vocari bonum quod ex charitate procedit, non quod alia non possint esse bona moraliter , etsi ex iupernatural clilectione non fiant, sed quia ea tantum opera quae charitate informantur, nobis utilianin m ordine ad Vitam aeternam , Vnde merentur nomen boni simpliciter,&quasi pipiantonomasiam alia Vero, non item , chim neque prOXime, neque remote proprie loquendo, per se vi propria ad beatitudinem conducant,esto bona sint secundum quid , seu morali- Ur , quatenus fiunt ex fine hones o , nullam circunstantiam prauam adiunctam sabent. Caeterum iste loquehdi
modus fundamentum habet in Scriptura , quae bona opera ea tantum reputat V plurimum , quae e charitate procedunt, reliqua vero nihil ducit, ut a te ex erbis 1llis Pauli I. Cor. 3. Si δε-
haritatem autem non habuero , nihilium. Vndes tiam Theologi docent cum Augustino Epist. sa nullam es. veram vi tutem absque charitate,ac per conseques,