Tractatus theologicus de gratia diuina, tam actuali, quam habituali. Authore fr. Petro a sancto Ioseph, Auscense, è congregatione Fuliensi

231쪽

DIs p. V. SECT. I. ror demonstrare eas esse falsas, rationi repugnantes,quod de propositionibus fidei diaci nequit. 1 o Asicrito tertia Assensius sidet huminae te aliquam habere certitudinem, non tamen tanta quantam habet assentim dei G-

tholicae Explico. Duplex est fidei certitudo, alia obiectiva alia iubiectiva: biecti-uam voco illam quae se tenet ex parte obiecti formalis, cuiusmodi cst certitudo scientiarum, ex vi medi demonstrativit certitudo vero subiectiva illa dicitur quae se tenci ex parte subiecti, vcl affectus , vicum quis opinioni suae ita adhaeret, ut ei tanquam euidentissimae demonstrationi firmiter assentiatur.Hoc posito. Dico primo in assensu fidei humanae esse posse certitudinem aliquam, nimirum abiectiva: fieri nim potest ut hereticus,Verbi cauSa, ita firmiter adhaereat alicui mysterio fidei Catholicae, ut pro illius defensione vitam

CX ponat. Dico secundo certitudinem fidei humanae non esse aequalem certitudini fidei infusae, quia fides humana non habet certitudinem per se, seu tarte obiecti, fundatur enim in medio humano

quod de se fallibile est fides vero infusa est certa eri obiecto, quia fundatur in Deo

232쪽

qui ut nec falli, ita nec potest fallere Atiaque inde fit ut etiam certitudo subicctiva fidei infusae debeat esse perfectior, quia cum innitatur in medio infallibili, potentior est de se ad firmandum animum in assensu veritatis Catholicae unde secudum rectam prudentiam fidelis debet firmius ex parte voluntatis, affectus adhaerere veritatibus fidei,quando illis assentitur ex fide infusa, quam haereticus cuius fides, 5 in Deo, sed in priuata ipsius opinione innititur.

II. Dices Haereticus credit quaedam fidei nostrae mysteria, quia Deus ea reuel uit,ergo tam certa est fides illius ac nostra Respondeo. Negatur antecedens; nam etsi haereticus putet se mysteriis diuinis as. sentiri, quia Deus ea reuelauit, non tame Verum est cum ita credere, sed quia ipse temere sic credere vult. Si enim quaeras

ab haeretico unde sciat Deum reuelasse mysteria quae credit, dicet se id scire ex Scriptura si iterum ab eo scistiteris, quomodo agnoscat hanc essc Scripturam diauinam, respondebit se ita iudicare.Credit ergo haereticus articulos quosdam fidei, quia ipse iudicat Deum eos reuelasse cum autem iudicium illud sit fallibile, de errori

233쪽

obnoxium, fides haeretici nullam certitu dinem, firmitatem ex obiecto habere potest; ad hoc enim requiritur non tantam ut qui articulos reuelat sit infallibilis, sed etiam ille qui eos proponit, de explicat ut a Deo reuelatos, si enim qui articulos fidei proponit credendos, falli potest, ita ut possit nobis proponere tanquam a Deo reuelata ea quae Vere reuelata non sunt, nulla omnino erit certitudo in ipsa fide intrinsece & ex parte obiecti. Inde autem sequitur fide Catholici omnimodam habere certitudinem, infallibilitatem credit enim Catholicus articulos fidei quia Deus cos reuelauit, Deum verbeos reuelasse, non quia ipse ita iudicat, sed quia Ecclesia id docet Doctrina porro Ecclesiae est omnino certa infallibilis, Ut constat ex innumeris signis de miraculis,quibus Deus illius infallibilitatem declarauit.

SECTIO SECUNDA.

vossit homo habere, Oscacem voluntatem credendi toportet, egratia. 11. assensum fidei non tantum

uri praerequiritur et elatio, pro-

234쪽

zo DE RATIA I v IN A. positio credendorum, sed etiam pia af ctio voluntatis quae intellectum inducat ad assentiendum mysteriis propositis cum enim fidei propositio non sit euides, intellectui necessitatem non infert, neque

illum determinat, quare oportet Ut antecedat voluntatis afiectus a quo determinetur, ut docet S. Tho. 2.2. quaest. q. ari,cul 4. 13. Vt autem res haec tota clarior euadat,

obseruandum est veritates quas intellectu percipimus esse in triplic disserentia asiae enim ita sunt perspicuae, euidentes, Ut per se pateant absque argument & probatione aliqua, cuiusmodi sunt propositiones illae: tum est maius suaparte Suodlibet est,uelnon est & similes, quae a Philosophis per se notae appellantur. Aliae non sunt ita immediate per se notae intellectui,

habent tamen demonstrationes, argu menta ex quibus necessario deducuntur, quales sunt conclusiones scientiarum: Vt,

o corpusphssu constet ex materia se forma Quod corpus naturales mobile, Maliae eiusmodi. Denique aliae sunt veritates

quae nec sunt per se notae, nec probatiorubus necessariis innituntur , sed

tantum probabilibus , α qua verisimia

235쪽

titudine aliquam habent quales sunt propositiones de quibus opinionem habere

dicimur.

I . Inter has autem veritates illud est discriminis, quod ut intellectus noster is quae sunt primi, secundi generis assen

tiatur, non requiritur motio aliqua volutatis quae intellectum ad assensum inducata, talem enim habent sui ostensionem&probationem , ut homo, velit nolit, essassentiri debeas veritates autem terti,g neris,quia non habent probationes neces sarias, sed tantum probabiles quae intellectum non conuincunt egent pio affectiuvoluntatis quae intellectum moueat ad earum asshnsum, de suppleat efficacitate que deest probationibus. Is Caeterum, quod de veritatibus huius terti generis assirmamus , propositionibus supernaturalibus fidei suo modo conuenit;nulla enim est persuasio adeo efficax qua intellectum cogere possit ad as. sentiendum veritatibus fidei, quod noti obscure colligitur ex verbis illis Ioan ia Cum tanta signa fecisset non inridebant in eum. Quibus ostenditur nequidem miracula a Christo perpetrata, Iudhos inducere potuisse, ut in eum crederent atque inde fie

236쪽

ut ad credendum opus sit pio affectu voluntatis quo intellectus captauetur in obsequium fidei, ac veluti cogatur ad sen: tiendum iis veritatibus, quae captum illius superant. Vnde August. tract. 6 in Ioan . ita scribit. Intrare qui ue in Ecclesiam res nolens,accedere adaltarepotesnosens, accipere Pote acramenta nolens,credere nonpotestnis

16. Hoc posito: dubium est an homo possit facultate naturali,habere eiusmodi voluntatem credendi ut oportet ad negotiusalutis, an vero ad illam requiratur auxialium aliquod gratiae.Et quidemSemipelagiani licet existim rent ipsam fidem ossis donum Dei, dicebant tamen velle,aut novelle credere positum esse innostra potestate,ac pioinde voluntatem credendi haberi posse naturae viribus. Ita refert Hila

rius in st ad Augustinum qua habetur como septimo operum ipsius Augustini ante librupido praedest sanctorum, qui cassionesillius epistolae conscriptus fuit. I lihilominus sit haec 17. Prior assertio Volutatas credendi non secus ac ipsa siris es ex speciali Dei auxilio. Hic assertio est de fide,& sus ienter pro hari potest omnibus authoritatibus, ra-

237쪽

DIs P v T. V. SECTIO II. o tionibus, quibus sectione prima ostensum est fidem esse donum Dei, non posse haberi naturae viribus credere enim est actus liberi voluntarius. Sed praeterea ponderanda sunt verba illa Act. 16. Cuius Lydia purpurari e dominuo aperuit corim tendere his quae dicebantur a Paulo scilicet

ut crederet quo loco nomine cordis, affectus intelligitur, vivi in illo psalmi 118.

Inclina cor meum in testimonia tua. Nota

dum etiam est quod habetur Ioann. IE.

Propterea Non poterant credere, quia iterum dixit Isaias, Excaecauit eorum oculos indι rauit eorum cor, id est, quia eorum intellectum no illuminauit, nec Ecaciter emolia liuit eorum voluntates. Ecquo patet duruplex requiri auxilium ad credendum, unucx parte intellectus, nempe illuminatio nem, aliud ex parte Voluntatas, nempe inspirationem, seu emollitionem illius. I 8. Deinde referri possunt Concilia in confirmationem praedictae sententiae. In Concit Arausican et canon. s. statuitu tipsum credulitatis affectum esse ex gratiae dono, Minspiratione Spiritus Sancti Minc determinatur nos non posse credere, velle, desiderare, &c. Vt oportet ad salute,

absque infusione gratiae. In quibus vexbis

238쪽

aeo De GRATIA DIONA includitur voluntas credendi, cum ipsa multum ad salutem conferat. In . item canone definitur nos non posse cligere bonum at uod ad salutem pertinens, neque euans cliZanti praedicationi consentiare, absque illuminatione S inspiratione Spiritus Sancti Voluntas autem credendi est usdam electio non parum ad salutem conducens, ut dictum est & cuans liganti pr dicationi consentire, nihil est aliud quam velle credere. Denique Con cit Trident .huic assertioni fauet,dum sess. 6. cap.6 agens de modo quo homines ad iustificatione praeparantur; Disonsitura umbinvit adipsam iuuitiram , dum excitati diuina gratia disti fidem ex auditu conmcipientes libere mouentur in Deum, credentes

vera esse quae diuinitus reuelata es promissa sunt. Quo loco Concilium docet fidem ut libera est ex gratia procedere, non est autem libera nisi per credendi volunt

temo

19. His accedit consensus Palfum.Aug depraedest. sanctorum cap. a. ait Paulurri ad fidem quam vastabat gratiapotentIOre fuisse conuersum, ut ex nolente fieret VO-lens credere. Et cap. 8 eiusdem libri. rei sς os mi inquit pro nosentibus credere,

239쪽

lib. de incarnat. gratia Christi cap. 12. Si a tem , inquit, secundam opinionem illorum no-srum est velle credere, friusiquam Dei gratianos incipiat adiuuare , iniuste dicitur gratia, quia non gratis homini datur , sed bonae retribuitur voluntati. Vide Prosperum in respons addub. . Genuensium & Petrum Diac lib. de Incarnationei grat Christi

cap. 6.ao Vltimo , ratione suadetur praedicta assertio. Nam actus quo voluntas emcac1ter mouet intellectum ad assentiendum rebus fidei, est supernaturalis , ergo nola potest haberi naturaliter . Sequela manifesta est .antecedens vero probatur iam actus credendi est stectus a voluntate imperatus , illa enim mouc intellectumessicaciter ad assensum eliciendum citem est obiectum illius, siquido volimias amat honestate supernaturalem quae in tali acti ireperitur .atqui ex supernaturalitate essectus obiecti recte deducitur supernaturalitas actus qui circa illa versatur debet enim inter ea reperiri proportiori ergo actus voluntatis quo homo inducitur ad credendu est supernaturalis, atque adeo

clici non potest absque auxilio gratiae.

240쪽

Σit, DE CRATIA DIVINA, 21. . Confirmatur. nam si ex nobis crede-d voluntat cm haberemus, sequereturin 1inam salutis non pendere e X gratia ad-

utorio sed ex solis natura viribus, qui est crror ab Ecclesia di natus Sequela patet, nam fides est radix ius Atiae, ut loquitur Trident se si . s. cap. 8. id est, fundamentum salutis voluntas vero credendi est initium fidei,ut liquet ex Concit Araia sic. a. anones . Si ergo haec voluntas est ex

nobis,non dubium cst quin exordium fi-lutis a nobis petendum sit. ar Dices I. Apostolus Roman .7 docet Voluntatem credendi esse a nobis, ipsam autem fidem a Deo: his verbis Vesie adiacet mihi 'per cere autem non in emo. Quod est argumentum Casmani collat. I . cap. 9.

Respondeo. Idem Apostolus qui dixit velle adiacci mihi, dixit etiam ad Philip p

z. Dems qui operatur in nobis velis seυγ-cere. Et I Corinth. 4 α id hales quod non accepsis ni illa ἈX quibus peripicUiam est nos non posse habere voluntatem CrC-dendi ut oportet absque gratia.NCqUC, fert locus ille caecap. 7 cpist ad Omari.

ibi enim loquitur Paulus de se ipso pro

statu iustitiae in quo constitutus erat, Roatenus tuu etsi secundum gratiam irit