장음표시 사용
271쪽
Disp. VI Ec T. I iDISPUTATIO EXTA, De nonnullis gratia actualis diuisionibus, octo edtionibus
An gratia excitans realiter ab adiuuante d shnguatur.
An gratia adiuuansprius natura concurrat adactis seupernaturales quam liberum arbitrium , aut vice versa.
SECTIO IV. uid sit gratia operans quid cooperans. DE CTIO V.
Aut sit anapraeueniens, quid comitanssem subsequens.
gratia sius sciens detur omnibu hominilin.
SECTIO VIII quid gratia ef Pax.
272쪽
Gid Gratia excitans, quid adiuuans. I. Elebris est diuisio gratiae actualis
in excitaeatem Sesadiuuantena, quesumiturix Concit Trid sess.6.cap. . ω6. Gratia excitans etsi late nonnunquam sumatur pro affectibus amo xis,timoris, spei, & similibus in appetitu sentiente eXcitatis, quibus voluntas interdum ad bonum allicitur,4 a malo deterretur citem pro externis occasionibus quibus permoti homines ad fidem aut poenitentiam trahuntur,cuiusmodi sunt praedicationeS, Obiurgationes, miracula, alia huiuscemodi quae ad vocationem pertinent:proprie tamen nihil aliud significat quam motionem quandam supernaturalem, diuinam in animo hominis CXcitatam , quae
consistit in illustratione intellectus, e in spiratione voluntatis, quibus Deus pulsat cor hominis, illudque excitat vel ad fide, vel ad contritionem,aliosque actus supernaturalis ordinis.
a. Ex quo colligi potest quae sit ratio rio minis gratifexcitantis, sic enim appella
273쪽
tu , quia per eam Deus hominem veluti domientem e somno peccati, vel desidiae excitat . quemadmodum vox illius qui dormientem excitat profertur absque c6sensu dormientis, ita gratia excitanScOimiaitur homini absque illius libertate,
quod apposite explicatur verbis illis A'poc 3. Ego ad Hium,spulse, siquis mihi
aperuerit intra ad eum,o cinnabo Gn, isti
Sicut enim ille solum puls t .stat ad
ostium qui aditum quaerit, ita solus Deus pulsat cor hominis per illustxmonem intellectus, affectum voluntatis.Quod trimen non ita intelligendum est,ac si anima inere passive se habeat ad illam excitatio nem ut volunt aliqui, hoc enim falsui est; nam cum gratia excitas siit motus quis dam vitalis, a potentia Vitali necessarici profluere debet; sed hoc ita dicitur quia anima n5 concurrit libere ad excitationci illam,sed tantum physice,ad eum modum quo physice concurrit ad motus illos naturale non liberos qui primo primi appellantur. Atque hoc satis indicat August. lib. de spiritui littera cap. 3 . Vbi ait neminem habere in potestate quid ei veniae in mentem, scilicet per gratiam praeu nientem seu excitantem, tum addit i coim
274쪽
sentire autem vocationi, vel ab ea dissentatire, propriae Voluntatis esse. Quibus verbis ostendit hoc esse discrimen inter morias gratia vocantis, seu excitantis ad consentum,& motus quibus Vocation consentimus,quod priores sunt necessarh,posteriores vero liberi. 3. Gratia adiuuans aliquando late sum tur pro iis omnibus quae hominem iuuant quouis modo , ad exercendum opus aliquod supernaturale, qua ratione concursum diuinum in auxilia tam habitualia, quam actualia per modum principi,comprehcndit imo Deum ipsum, qui quatenus influit in actum supernaturalem Vt prima causa supernaturalis, gratia adiuuans eaque thcreata aliquo modo appetulari potest. Communiter tamen a Theologis gratia adiuuans sumitur pro auxilio quodam actuali ordinis supernaturalis,
quo Voluntas eleuatur,&muatur ad eliaciendos actus qui facultatem illius sup Fant, ita Vt ex Voluntatei gratia illa adiuuanti coalescat na causa integra de
totalis, in opus supernaturale effective tim
. Quo loco obseruandum est, duobus modis hominem ad actus supernaturales
275쪽
essiciendos cleuari primo , per habitus eiusdem ordinis, Ut cum per habitum fidei infusae actum fidei elicit , dic de aliis secundo, per auxilium aliquod actuale sine habitu, ut cum primo clicit actum frudet antequam ipsam fidem habitualem assecutus sitiri ad actus prioris generis sum-
cienter homo eleuatur per habit us potemtia enim habitu informata habet vires sufficientes d proportionatas actui, estque causa completa cui nihil deest ut princ pium operationis, solum requiritur concursus ordinarius gratiae , potentiae sic cleuatae debitus; ad eum modum quo in naturalibus potentia habitu informata est principium sufficiens actus naturalis abf-que ullo actuali influxuici auxilio,praeter
concursum generalem naturalis ordinis.
In aliis verb actibus supernaturalibus qui fiunt sine habitu, non tantum requiritur gratia actualis excitans , sed citam adii, Uans qua potentia compleatur in ratione principij effectivi, S sit proportionata eL fectui. . Dices primo Concilia i Patres specialem Dei gratiam exigunt ad actus si pernaturales indiscriminatim, non distinguendo inter illos qui fiunt pcr habitus in
276쪽
deo Verum est specialem Dei gratiam requiri ad singulos actus supernaturales, si ne ab habitu proficiscantur, siue non, ni-Mrum gratiam praeuenientem seu excitantem , negamus tamen praeter illam c-quir adiuuantem adactus quorum principium est supernaturalis habitus; neque hoc ex Conciliis, aut Patribus sufficienter Ustendi potest. Instabis: Si gratia excitatis est necessa-xia ad actus supernaturales qui fiunt per habitum, ergo ad illos etiam est necessaria gratia adiuuans, siquidem navi eadem pratia est excitans Madiuuans, ut dicetux anserius.Respondeo.Negatur consequentia: nam etsi eadem gratia sit excitans,
adiuuans,eXcitare tamen de adiuuare sunt
ossicia eiusdem gratiae dist1ncta quare licet necessaria sit gratia ad excitanduo 1 hominem ut aliquem actum ordinis supernaturalis efficiat, non illico sequitur ςam quoque esse necessariam ut illum physice adiuuet ad eundem actum, quia sufficienter iuuatur per habitum eiusdem ordinis, non tamen inficiandum,est eius modi gratiam esse valde utilem ad actum supernat Iiralem cum habitu producenti
277쪽
DIs p. I. S c T. I. rq rdum, auget enim potentiam agendi, ita ut homo facilius cum illa possit in actum prodire quam cum solo habitu, sicut duae causae simul facilius effectum producunto quom altera ex illis sola posset prodii-
7. Dices secundo Ad actum aliquom eliciendum requiritur ut Virtus causae proximae actuale complementum habeat, hoc autem complementum non
datur sussicienter per solum habituna, quia potentia cum habitu st tantum constituta in actu primo , actus autem secundus est perfectiori magis actuali, quam primus , quare potentia cum habitu non est principium suffciens ad agendum,nisi per gratiam aliquam actualem quasi fluentem vit1mate compleatur. Respondeo : Hoc argumentum est parum essicae Imprimis, quia si quid in actibus supernaturalibus probar. idem in naturalibus euinceret, nimirum potentiam cum habitu naturali non haber vires sussicientes ad actum naturalem, sed insuper requiri actuale quoddam complementum per modum qualitatis fluentis, quod a communi Philosophorum sensio abhorret; docent enim ecpO-
278쪽
DE CRAT 1 A DIVINA tentia 'abitu constitui principium quo non tantum actus producitur, sed etiam quo fit cum facilitate, suauitate quod signum est illud principium non tantum sussicere ad actum eliciendum, sed etiam excedere quodammodo vires ad illum necessarias Neque refert quod nonnula J dicunt potentiam cum habitu habere plusquam sussicientem vim ut possit ope- Sari, non tamen em cacem qua actu operetur, sed ad lao requiri auxilium alia quod praedeterminans. Hoc inquam nil Ieser , nam infra ostendetur auxilium sussiciens ut homo possit operari, esse 1ussiciens ut actu operetur si velit,i ad actualem operationem auxilium praedeterminans non esse necessarium. Deinde , vel illa qualitas fluens est actus primus vel actus secundus posterius dici non potest, cum ea qualitas non sit actus ritalis ab anima elicitus , Ut fatentur ipsi aduἴrsarh: Quod si prius dicatur, e go qualitas illa est imperfectior actu secundo qui per illam producitur,i consequente ad illum producendum indiget ulteriori aliqua motione , aut qualitato per quam ultimate compleatur doqua idem dicendum erit ac de priori .
279쪽
Dis p UT VI SEcτIo I. 4'sic dabitur progressus in infinitum.
8. Neque huic argumento satisfaciunt qui dicunt praedictam motionem non esse formaliter actum primum aut secundum, sed complementum actus pruni, S quid medium inter actum primum S secundum , nam non tantum facultas activa, sed etiam ultimum complementum illius quo perficitur in ordine ad operationem, adactum primum reduci debet, unde ea tenus est actu secundo imperfectius. Et quamuis concederemus illam motionem non esse actum primum, neque ad illum
reduci, cum tamen certum sit eam non
constituere formaliter potentiam in vitimo actu, sicut costituit ipsa actio seu actus secundus,consequenter dicedum est eam esse imperfectiorem ipso actu secundo,Nvirtutem incompletam respectu illius, atque adeo ulterius aliquod complemctum ad supernaturaliter operandum eXigere, α ita progressum infinitum recurrere
280쪽
Angratia adiuuans realiter alexcitante distinguaturis, τ' Ri A sunt , quod spectat ad hanc quaestioncm, Theologorum placita Nonnulli enim docent gratiam a iuvistem nihil aliud esse quam concursum, quo Deus vi causa uniuersalis in genere supernaturali concurrit actu cum homine ad actus supernaturalis ordinis.
At ij praeter coccursum illum qui se tenet CX parte actionis, aiunt requiri principita aliquod supernaturale, effectivii, quod voluntatem aut intellectum iuuet ad cius. modi actus hoc autem principium n Iunt esse aliquid creatum , sed Deum ipsum qui cssicacitate sua per se,immediate,
V1cem habitus creati suppleat,d potentias ad opera supernaturalia eleuet, ac cum Llis operetiit Alij existimant gratiam adiuuantcm non esse Deum ipsum, sed qua litatem aliquam seu motionem infusam, ex se cum actu supernaturali raseuntem, di voluntatem ad illum praedeterminaritem Ath gratiam adiuuantem constituut