장음표시 사용
301쪽
DI p. VI. r. IV. a ieiusdem subsequente influxu conseruari
Auid Pgratia operans, quia cooperans. 33. ' asinon pauci laeologi diuisionex gratiae in operantem 5 coopertin tena,gratiae habituali accommodent cum S. Tho. I. 2. quaest. III. art. a. ita Vt dicatur operans quatenus dat homini esse iustum dc Deo gratu,cooperans Vero inquantum est principium operis meritorii:nihilominus tamen ea accommodatio non spectat
ad institutum nostrum,neque de ea agen- duis est maxime quiacommuniter apud Theologos diuisito gratiae in operantem dc Cooperantem , in gratiam actualem
34. que obseruandum est diuisionem istam gratiae habere fundamentum in Scriptura Sacra Nam Verba illaci Cor.
Iab. Haec autem omnia operatur v- atque ideSpiritus. Etilla epist. ad Philippen a Demoti nim qui operatur in nobis vesie se perficere, de gratia operante intelligi solent IN lud vero Roman Scimus autem Dumam
302쪽
liguntur.3 . Habet etiam fundamentum in Con
6 uoties enim bona operam, Deus in nobi , pr nobiscum ut operemur operatur. In quibus verbis particulla operatur in nob denotaingratiam operantem Illud vero operatarncliseum,cooperamenn significat.Et Coniacit Trid sess.6. cap. . ait Deum sua gratianos praeuenireti excitare, deinde nobiscuvi ad eum conuertamur operari, qUOrtim
prius ad gratiam operantem, posterius ad cooperantem pertinet. 36. Denique cadem diuisio gratiae sumitur ex Patribus Gregor. lib. I 6. Moral. cap. ii Supernalictam inquit prius agit in nobis aliquidsi ne nobis,et sub sequente quoque nostra libero arbitrio, bonum quod iam petimus agat nobiscum August. lib. de gratia&libero arbitrio cap. 17. de Deo ita scribir. Cooperando perficitquod operando incipit , quo mam ipse qui velimus operatur incipiens, qui lentibi cooperaturpe ciens. Et postea Viergo velimui ne nobis offeratur, cum autem
303쪽
3 Ex quibiis Augustini verbis insurgit
citiplex dabitatio. Aldera, quo tensu abdicatur Deum operari in nobis sine nobis, uelimus, cum elles Laetus athluntate noctra elicitus. Cui difficultati non nis tines modo respondent. Quidam mihi
hoc id dictum putant, quia Veiis c ita iti nobis motum illum m quo Latii
Operans consistit,1n nobis inquam cUncurristitibus, non quidem actiu3 ad illum eli ciendum Z ed dumtaxat passive ad illulae recipiendit ita. o Hodo quo lignes ni palli rid se habet ad calorem esst iii Meli Ccipit.Verum ista explicatio ab omilibu reiicitur, quia motus isse est actus vitalatque adeo a potentia riuali csscsciat crprocedere debet. 38 Αli remi explicata Mettus gratiae Operantis fis ' bluntate noti intum pli siab sed etiam libere dicitur ati tem Dous motiim illum operari inhobis siti iacqtriam OS nomIouemus titis hos metipsos ex libertate ad illum eliciendum , sed usa luricas noli rase habet ut hora, Deus vii ' ro s Ilus ut moueris Hoc etia in non pla- CCs, nam Vt caetera ornittam si moti silla
304쪽
procedit a nostra libertate, nulla ratio ea cur Deus dicatur illum operari in nobisne nobis, homo enim proprie illud agere dicitur , quod libere, modo humiaro efficit.
39.. Alij putant gratiam operantem esse
motionem quandam mediam inter graetiam excitantem dc consenium, per quam
Deus voluntate a applicatis determinat ad agendum per illam dicitur Deus operarim homine sine homine, bonum velit. Verum haec opinio facile reiicitur, quia vel illa actio intermedia est liberet Volimcate, vel non libere si primum dica tiar, esion dissert a cons*ntu voluntatis libero , ac per hoc consensus consensum praecedit , quod absurdum est: si usin secundum dicaturi, ea actio a motu non libero gratiae' 'ntis distingui non potest, sed ad illi mi reducenda est. Adde, quod illa applicatio, determinatio Voluntatis ad agendum non parum libertati officit, ut dicetur inferiuS.ao. His igitur explicationibus reiectis dicendum cst gratiam operantem esse iulam quaDeus operatur in nobis sine nobis Vt velimus, non quidem sine nobis physice operantibus, sed sine nobis moraliter
305쪽
Dis p vj. I. scrto IV. seu libere concurrentibus quod ut cla .rius intelligatur, aduertenduna est duplex genus actionum inlio ne reperiri, quarum aliae dicuntur actiones humanae, aliae vero actioncs hominis. priores proprie tribuuntur homini, posteriores non lica sed nat arae, quia in illis reperitur libertas modus agendi cum indifferentia quod proprie ad hominem ut homo Sc liber est, portinet: In istis vero reperitur modus agendi cum determinatione ad unum. qtii est modus agendi naturae non rationia. Et hac de causa Paulus loquens de subitis motibus siue carnis, siue Voluntatis , ain Roman. p. se eos non operari, qui scilicet eiusmodi motus in nobis naturalitest excitantur, icon a um liberun pratum niunt sic igitur Deus in nobis sanctamcbgitationem dc pium Voluntatis moturn operatur sine nobis, quia cisi ad morum roductionem physice per nostrum a
itrium concurramus, non tamen mora
liter, seu libere, quandoquidem liberum
nostrum consensum praeueniunt, Vtirpe rius diximuS.
4I. Atque ex his satis perspicuum est gratiam operantem reipsa non distingui ab excitante, haec enim etiam eoniistit in
306쪽
pia intellectus cogitatione,&moin VoltlD-Γadit, qui actus. fiunt in nobis sine uobis, quopiam Deus in notas eos pioducit ante coiissensum nostrum liberum, etsi ad illos physico&N aresitos concurrat uri, ut dictu
re At certum est ex Conei l. T rident ses sion o. capit. J. kaitium alutis a gratia excitante procescre qu sequitur gratiam operantem ab caecitante non distingui. 42. Dices,praedictam explicationem noli viderrIdoncam. An si enim dicito cum
in nobis operari xt innus At nos noth volumus nisi liberc. Respondeo. Aliud cst
Deum operari ut homo velit,alaud Ope α' ii ipsum vel chominis vitri rogati Ola u num vi ali quid velit aut taciatis non LMit velle ipsius , sed tant vii opcratur vexciti id fest , nititur illum cive. s inclinare ad Volciadum. Sic et go Deus dicitur operari Vt homo vesti , quando operatur m eo aliquid quo disponatur inclinctu ad volendum , quod 1 pQ Gratiam excitantem Scipe antem efficit,
307쪽
DI spvT VI SECΥ. IV. per eam enim homo bona voluntaris initium in se recipit: tunc autem dicitur ope
rari ipsum velle hominis, quando in illoessicit actum volendi, quod per gratiam
adiuuantem seu cooperantem Xequi
43. Altera dubitatio est, quodnam sit discrimen inter gratiam operante,& OOpe rantem. Cui respondetur ideli essediscrimen inter illas ac liter gratiam eXcitante&adiuuaptem; haec enim gratia diuisio cum illa coincidit, ut ex dictis fatis manifestum relinquitur. Itaque illa eadem gratia qua De ' operatur in nobis ut velimus, seu qua excitat in nobis cogitatione sanctam, S pium aliquem affectum voluntatis non liberum, eadem inquam quando
Vocationi consentimus, concurrit nobi cum ad consensum, roborando nostram Voluntate ia hi cum illa cooperando: Vnde fit, vi sicut inter gratiam excitantem Madiuuantem discrime reale non agnos.cimus,sed tantum distinctionem aliquam rationis vel ossicij ita assirmandum sit gratiam operantem re ipsa quoad cnt, talem, a cooperante non distingui.
44. Et sane haec assertio est valde const
308쪽
liberc,& tanto conatu fieri, quia voluntas vult illum nunc, idque tanto conatu prinducere, item gratiam hic d nunc influere in opus, non quia gratia ex se est determ nata ad influenduna hoc tempore, cum hac aut illa intensione, sed quia voluntasse hic, nunc ad agendum,tanto,Vel tanto conatu determinat. E contra vero,si quaeras cur miluxus liberi arbitri in opus supernaturale fit supernaturalis Ordinis, ratio assignabitur, quia influxus gratia in
idem opus es iupernatura S. 3o. Ex hac autem loquendi ratione non debet deduc prioritas aliqua naturae, in ter influxus partiales gratiae,& liberi arbi triJ,sed tantum prioritas rationis, propter diuersias conditiones quas actus a caussis illis partialibus desumit. Nam si actus speetetur ut vitalis, liber, quod hic Nota producatur, sic prius ratione pendet a libero arbitrio quam a gratia; habet enim
directe a libero arbitrio quodsit vitalis, Mliber,&quod hic& nunc producatur , a gratia Vero indirecte, a causa sine qualibgrum arbitrium nonageret sivero actus spectetur ut supernaturalis , sic prius ratione gratia pendet quam a liabero arbitrio, quia abilla per se primo M
309쪽
dilecte habet quod sit supernaturalis, alibertate vero uadire te, ut a causa sine qua gratia effectum illunon produceret.
currit adactas supernatu esprius natura qua liberum arbitrium. Hoc satis probatum relinquitur ex dictis in praecedenti assertio-nc, rationes enim ibi adductae ad probandum liberum arbitrium non concurrerepti s natura quam gratiam, atque ostendunt gratiam non concurrere prius natura quam liberii arbitrium Vertam hoc postsi ius speciati I probatur ab absurdis quae inde sequerentur. Nam si gratia prius natura influit in actum supernaturalem quam voluntas , sequitur actum il- tui a prius iratura esse productum quam voluntasin illum influat, &ad illius pro-
dustineri copcarrat.Sequela patet,nam influxus grati xum sit realis, eodem instanti natura quo eli, habet terminum suum intrinsecum, nenaperem per illum productam terminus autem ille in praesenti nihil aliud est quam actus ipse supernaturalisci si ergo gratia prius natura influit in illum actum quam volu tas , sequitur necessario eiusmodi actum
310쪽
prius natura productum es quam volluntas circa illum operetur, hoc au tem absurdum est, nam cum actus sua pernaturalis sit vitalis S liber, ipsa vo-stio, in quocumque instanti stuc temporis,sive naturae cocipiatur,sequeretur dari actum quendam liberuna, vitalem, imo actum volendi sine Voluntatis concursu, quod omnino repugnat. Sequeretur item aluum supernaturalem, atque adeo volitionem,ineuitabiliter euenire, non pol- se avoluntate impediri, cum prius quam
ipsa concuriat producta sit Sequctetur denique voluntatem ad actum volcndi mere passive se habere, quae est Lutheri
32. Neque satisfacies si dicas, alis esse ut voluntas nos habeat merEipassive, ii bd etsi non in eodem instanti naturae, tamen in eodem temporis puncto*e posteriὐρ
natura concurrat.Nam concumfusisse vota
luntatis impertines est,&non necessarius, cum sine illo volitio quae est actus simplex, indivisibilis, partibus carens tota producta sit:& quamuis voluntas non ad hibeat suum concursum volitio non de sinet existere,quia sicut sine voluntate tota produci potuit, ita iam producta smidi