Tractatus theologicus de gratia diuina, tam actuali, quam habituali. Authore fr. Petro a sancto Ioseph, Auscense, è congregatione Fuliensi

291쪽

to utitur adactus supernaturales, illis esse periectio rena quena admodum ut calor producat carnem, iussicit quod sit instrumentum anirnalis, & in virtute illius ope

retur.

22. Obiicies . Contingit hos actus esse

in diuersis potentiis,ncmpc excitationcm in intellectu, inconsensum in Voluntate; actus autem unius Potciuia non innuit realiter mactum alterius , ficri ergo noli potest ut gratia excitans sit cadem ac ad 1uuans Respondent nonnulli caecitatione intellectus effective concurrere ad volui talis conssensum,non quide ut cYcitatio illa est notitia quaedam obiecti,sed ut est instrumetum Dei cleuantis voluntatem ad actu ni supernaturalem. At meliust ni fallor dixeris , gratiam excitantem duo complecti, sanctam cogitationem in intellectu,& pium affectum in voluntate,S ratione prioris concurrere moraliter ad consensum voluntatis, obiectum illi pro-Ponendo ratione vero postcrioris ad illum concurrere physice.

292쪽

nibus id quod est concurrere prius natura. Quidam enam dicunt cam causam concurrere prius natura ad cifectum, quae non habet virtutem agendi ab alia causa quae cuna ipsa concurrit adeundem effectum , quin potius illi Virtutem agenda communicat. Alisputant concurrere prius natura nihil aliud esse, quam est se caus, in cur alia causa agat, di in effectu influat. Deniquc alij existinaant i haec est propria 5 magis recepta surpatio)prius natura concurrere idem si hac prius natura attingere effectum, cumque producero. Hoc post facile est propositae diffficultati nonnullis assertionibus satis

facere.

a . Prima assertio sit. Si concurrere pri9s naturasyma Urimo modo sis certum est , iamprius natura concurrere adactas si verna Iurales quum tiserum rhurium Ratio est

293쪽

DIs P UT VI S serio III. rcueqiria imis illa activa qua gratia influit in actum supernaturalem non dependet a libem arbitrio Dd aDeo solo,na in cisiipsacificientia gratiae in acturi aliquo modo a nostra voluntate pendeat,Vt dicetur inserius, ipsa tamen vis activa in actu i ab illi nequaquam dependet, quin potius liberum arbitrium cum lx se sit ordinis in se rioris, non potest concurrere effective adactum supernaturaletii nisi vires ad talem effectum a gratia accipiat, mad statum quendam supernaturalem, S actui proportionatum eleuetur.Si ergo concurrere

prius natura idem sit ac vires agendi ab alia causa non acciperesed potius illi communicare, hoc modo gratia prius natura concurrit quam liberum arbitrium. a s. Secunda assertio. Si concurreretrius natura idem sit ac esse quodammodo causam curalia causa acta insuatis essectum, sic dici pote Hiberum arbitrium praus natura concurrere adaritam figernaturalem quam alia Ratio

est, quia ideo gratia producit actum sit- pernaturalem, quia liberum arbitrium sedeterminat cum eadem gratia ad illum producendum; si enim volithias nollet huiusmodi actum producere heque gratia ad illum eliciendum concurreret,quia

iiij

294쪽

illa nonibla, fed. na voluntates libere

26. Confirmatur, nam etsi actus si lex naturalis totus cydeat ab auXilio gratiar,&totus i liber arbitrio , O tamen a singulis pcndet totaliter , sed partialit ex dumtaxat unde gratiat liberu M arbitrium concurrunt simul tanquam dua: causi partiales actus superpaturaliS,Vua illius causam antegram constituentCS,

praecipua pars illius causae integra est gratia , minus vero principalis libet una arbitrium quando autem ad unum simplicem

cffectum concurrunt plures. causa partiales, quae nam integram causam componunt omnes smul influunt cum mutu

deperidentia, it ut nulla ex illis possu: influere in effectum, ne cooperatione aliarum omnium, ut videre est in spςcie intelligibili S intellςctv,insensu di specie sensibili,&4ta de aliis quare ad actum supernaturalem non p0test concurrere gratia sinc libero arbitrio, unde cum instuxu

liberi arbitri essit liber, di ab homine colit, heri possit, non dubium est quin tiam. consequenter influxus gratiae impediri X glςat . ,siem ratione cum cluntas

295쪽

Dispur. VI Sacri III. gratia instructa possit libero se determ nare ad agendum, potest etiam esse quodammodo causa cur gratia in effectum influat, Sciundem actum cum ipsa prodi

s -t,& eatenus, prius D tura,iuxta V acc ptionem agere.

MI Quanquam si consideremus liberu rbitrium non se determinares Lachiana supernaturalem, nisi per vires ab eadem gratia qua Utitur acceptas , a que adeo gratiam esse causam cur liberum arbitriui an actum utilitat dicendiana erit non tantum liberum arbitrium agere prius natura quam gratiam , sed ipsam etiam gratiam prius natura agere quam liberum, D. bitrium, S sic in eo genere esse sibi mutuo

causas, suae quibus eorum influxus mucrum natur non ςxisterent. Porro modus

iste cogacurret id prius natura est valde improprius,ut supra diximus, di potius Pri' itatem quandam mutuam rationis intc partiales gratiae & liberi arbitri influxus inuoluit, quam veram priorit temnatura ,Vt ex dicendis perspicuum fiet. Sit ςrgo

28. Tertia assertio. Si fon urrere prius natura Amaturius eaque propria acceptione, si tiberum arbitrium Gon: coucurrit nul

296쪽

ας Da ox et I DIVINA natio a ad actio supernatinales quamgratia. Sequitur ex dictis, nam liberum arbitriuest causa partialis respectu actus sup Ernaturalis, causa autem partialis non agit nisi dependeter ab alijs causis partialibus quae ad eundem effectum concurrunt, Vidi iamus Adde, quod actus supernaturalis est indiuisib 1M,S partibus caret, quare totus

simul producitur non tantum a libero a

bitrio, sed etiam a gratia quae est causa illius partialis S principalis,alias idem effectus bis produceretur , quod absurdum est. Deinde, nullum datur natura instans in quo actus supernaturalis producatur a libero arbitrio, quin ut est liber sivitatis: ita sit supernaturalis quod autem sitim pernat iratis hoc habet a gratia, ergo Gpusnat actum supernaturalem prius natura a libero arbitrio produci quam a gratia. Denique, si quae ratio est cur liberum arbitrium videatur prius natura concuristere ad actum supernaturalem quam gratia, ea cst maxime , quia liberum arbia trium utitur gratia, Mest causa cur hic nunc illa influat in opus usus autem quore aliqua utimur e prior opero ad quod illa utimur quod est causa cur alierum sit,est prius illo:sed haec ratio nub

297쪽

la est, quia etsi voluntas utatur gratia, illana in opus dirigat id tamen non praestat perseipiam solum, sed simul u maxime per virtutem acceptam a gratia, quὸς voluntatem iuuat, roborat ad talem usum, d cum ea cooperatur no enim alio

actu gratia utitur,quam eo ipso quo se ad

conssensum determinat, quiactus non ta-

tum a libero arbitrio, sed etia a gratia ipsa procedit,&it est a libero arbitrio, non est prior seipso ut est a gratia, nisi secundum

rationem; est enim unus actus simplex,&'mdiuisibilis,secundum se totum, omnes suas ratiqnes formales a gratia,& a voluntate procedenS. 29. Vnquam tamen aduertendum est; actum pernaturalem aliam coditionem contrahere a libero arbitrio, aliam a gratia, ut a causis partialibus quibus producitur sicut enim intelle ctio ut procedit ab intellectu est actio vitalis,ut autem fit a tali specie intelligibili, versatur circa tale obiectu est talis sipeciei, ita actus supernaturalis ut fit a libero arbitrio est act liber, vitalis , ut autem a gratia proficiscitur supernaturalitatem induit. Quo fit via

ste dicas ideo huiusmodi actum hic di nup

298쪽

268 DE. GRAT DIVINI libere, tant pconatu fieri, quia voluntas vult illum nunc, idque tanto conatu producete, item gratiam hic S nunc influere in Opus non qua gratia ex se est determinata ad annum luna hoc tempore, cumla Haut illa intensione, sed quia voluntasse hic, nunc ad agendum,tanto,Vel tanto conatu determinat. E contra vero,si quaeras cur miluxus liberi arbitri in opus supernaturale fit supernaturalis ordinis,

tio signabitur, quia influxus gratiae in

idem opus estis pernaturatiS. Ex hac autem loqvcndi ratione non debet deduc prioritas aliqua naturae,inter influxus partiales gratiae,& liberi arbitri) cd tantum prioritas rationis, propter diuersas conditiones quas actus a caussis illis partialibus desumit. Nam si actus spectetur ut vitalis de liber,& quod hic Mnue producatur, sic prius ratione pendet al-Mis arbitxio quam a gratia; habet entiri directe a libero arbitrio quodsit, italis, Mliber,&quod hic& nunc producatur, a gratia vero indirecte, a causa sino qua liberum arbitrium non ageret si Vcro actus spectetur ut superhaturalis, scprilis ratione gratia pendet quam a liabero arbitrio, quia abilla per se primoru

299쪽

directe habet quod sit lupernaturalis, ais bertate vero uadireste, M ut a causa sine qua gratia effectum illu non produceret.

I. Qu)rt a sertio. Si concurrerepritona tur, umamrtertio in modo, gratia no con currit ad acta sivernatu e rius Batura qualiberum arbitrium. Hoc satis probatum relinquitur ex dictis in praecedenti assertio ne, rationes enim ibi adductae ad probandum liberum arbitrium non concurrere prius natura quam gratiam, aeque ost endunt gratiam non concurrere prius natura quam liberii arbitrium. Verum hoc

postςxius specialito probatur ab absurdis

quae inde sequerentur. Nam si gratia prius natura influit in actum supernaturalem quam voluntas , sequitur actum illum prius natuta esse productum quam Volunta tu illumi influat,4 ad illius productionem concurrat.Sequela patet,nam influxus grati num sit realis, eodem instanti naturae quo est, habet terminum suum intrinsecum, nempe rem per illum productam terminus autem ille in praesenti nihil aliud es quam actus ipse supernaturalisci si ergo gratia prius natura influit in illum actum quam Volumias, sequitur necessario eiusmodi actum

300쪽

prius natura productum esse quam volluntas circa illum operetur, hoc au tem absurdum est , nam cum actus sua pernaturalis sit vitalis di liber, ipsa vota litio, in quocumque instanti siue temporis sue natura cocipiatur,sequeretur dari actum quendam liberum & vitalem, imo actum volendi sine voluntatis concursu, quod omnino repugnat. Sequeretur Item aluum supernaturalem, atque adeo volitionem,ineuitabiliter euenire, non posse avoluntate impediri, cum prius quam

ipsa conciirrat producta sit. Sequctetur denique voluntatem ad actum volcndimere passive se habere, quae est Lutheri

sententia.

32. Neque satisfacies si dicassatis esse ut voluntas no se habeat merEipassive, quddetsi non in eodem instanti naturae namen in eodem temporis punia ob posterius

natura concurrat.Nam concuimus iste Vo

luntatis impertines est,&non necessarius, cum sine illo volitio quae est actus simplex, indivisibilisvi partibus carens, tota producta sit:& quamuis voluntas non adhibeat suum concursum, volitio non desinet existere,quia sicut sine voluntate to

ta produci potuit, ita iam producta sinoe