Tractatus theologicus de gratia diuina, tam actuali, quam habituali. Authore fr. Petro a sancto Ioseph, Auscense, è congregatione Fuliensi

321쪽

DIs P. VI. SECT. VI. 83na congrega usio uosseu alas noluisi' Ex quibus S similibus testimoniis euidenter arguitur peccatores illos habuisse auxilium sufficiens ad paenitentiam agendam , alias Deus non iuste quereretur de illis,qubd non conuersi fuerint, cum nemo de alio rationabiliter queri possit quod non faciat id quod praestare nequit. 9. Secundo, idem suadetur ex Conci

damsiam Cathoticam credimus, quod accepi a per bapti umgratia, omnes baptizati Chris auxistante cooperante quae ad salutem pertinen possint, debeant, Griliter laborare voluerint, adimplere Ex quo loco con- stat omnes baptigatos posse quae ad salutem pertinent exequi si velint; id est, habere sussiciens auxilium ad ea praestanda,

etsi tamen non omne ea CX equantur.

Ex Concit etiam Trident Ses'. 6. cap. s.&can. q. liquet dari hominibus gratiam, cum qua iustitiam consequi possent, nisi propria voluntate ei resisterent, quod de gratia sussiciente intelligendum est. o. Tertio probatur ex August. qui lib. 83. quaestionu, quaest 68. ait tunc inchoare aliquem aieritum supplici cum voca-xus venire negligit,quia scit. habet auxiliu

322쪽

sufficiens ad veniendum si velit Min Enchirid. cap. 9S adducit illud Matth. II. tibi Corozain,va tibi Bethsaida qui. Fin Tyros Sidone,sc. ex quo loco sic colligit. Deus non iniuste noluit aluos scri cum possent DLuiesse si vesient. Quia scilicet illis dederat

Deus auxilium ad colicisionem susscies. Penique lib. 2.de peccator. meritis cap 17O voluntate hi rana uacilliturat a diuuante diuina sinepeccato in hac vita homines possent se , cur non sunt,s emfacimne, ac veraci me re pondeae. γia homines volunt. Quibus verbis apertu fit no deesse homini tussicicns auxilium quo conuertatur si

velit.

i. Quarto, ipsa ratio ostendit dari gra tiam sufficientem ab csscaci distinctam:

alias enim vitio non verteretur homini, quod non conuertatur sicut enim non

amputatur ad culpa is, illi quie ignoratia inuincibili aliquid omittit, ita nec illimiti X impotentia non ciscit aliquid. Audie-dui hac de reAugust.qui lib.de correptione gratia cap. II. docet homines & Angelos habuisse sussiciens auxilium ad peccata Vitanda, quia inquit si hoc adiutorii; Y et Angelo, ethomini, cum primum facitisioni, cfuisse quoniam non talis natur a Ia

323쪽

Dis r . I. SECπ. VI. 8serat, ut surdiurno adiutorio posso manere si essit, nota utique siua culpa cecidissent, adti

t. Posici 1or assertio Ea, ratia dicitur 6 L. Ges, quae su istino tantsi vi homo operarapol set, sed etiam tacta operetur velit. Ratio est; quia coiacipi vi potest, dari formam ali quam suffici lite ut homo operari possit, quartamen non sufficiat, actu operetur si volucrit Cum enim potentia Intrinsece ordinetur ad Operationem dc propter iulana detur, imo illa solum dicatur sitfficies

qua homo susscienter constituitur in actu primo ad secundum inmerito dicetur quas habere potentiam sufficientem ad agendum, nisi habeat sui nciens principiuper quod actum eliciat si volucrit: si centrii, omo, verbi causa, non aliter dicitur ii bcressu incientem potestatem ad ridendii, nisi quia habet sufiiciens principium tactu rideat. Illa igitur gratia dicenda est sufficiens adconuersionem, quae non solium sufficit ut homo conuerti possit sed

etiam ut actu si velit conuertatur

Confasmatur, nam si gratia in dumtaxat sus ciens vilio mo possit bene operata, non autem Vt.be eruperet sequὶ-

324쪽

186 H GRATIA DIvINA, tu eum qui talem habet gratiam , nontcneri ad bene operandum, sed tantum ad posse ergo si non bene operetur, hoc illi ad culpam amputari non debet, quandoquid auxilium quod habct non confert illi vires sufficientes ut bene operetur, scd ut possit bene operari dumta

xat.

ue . Obiiciet aliquis primo Agust. lib.

de corrept. gratia cap. ii dicentem primo homini datum esse posse persevcrare, non autem perseuerare,c quo sicqui vido tu gratiam sufficientem dari tantum ut homo possit operari, non autem Vt actu Operetur. Sed negatur consequentia, non enim August. ideo distinctionem posuit inter auxilium ad posse, 6 ad velle , quὀd hoc sit sussicies adactum eliciendum, non aute illud:sed quod auxilium ad vellet beat actum coniunctum, non autem auxilium ad posse quod non prouenit ex m- sufficientia auxilij, sed ex cra libertate

Operantis, qui Uni cooperatur,non autem alteri.

s. Obiicies iterum Sicut albedo tribuim subiecto ut illud formaliter album constituat , ita potentia confertur homili ut formaliter illum constituat

325쪽

poteUtem ergo cum gratia sufficiens sitquφdam ad aget dum potentia, ea datur homini ut ponit agere. Respondeo. Hoc totum concedim est,non enim a regamus auxilium sussiciens dari homini ut posite agere , imo si alit ἰnda Ri effectum foramalem propter quem illi tribuitur, dicen dii est illi tantum dari ut seim liter esi, tente ad agendum constituat nihilominus

tamen si spe teipys non abluna effectum formalem, sed maximξ finem, terminuo quem auxilium suffciens homina trib. buitur, dici nequit illud dari ad posse, sed

ad petrationem*otςntia enim activa,etsi formaliter hominem ad agendum poten-xem qnstituat, ultimatest meu propter opus tribuitur.

tur habere auxilium sussiciens ad perseue randum, visio ent Theologi ex Concit Trid. sess. 6. cap. 3 dc tamen non habe quidquid disqrseuerandum, Ixquiritur ex parte principh,ergo ad rationem gratis sussicientis non opus est habere omneauxilium quod ad conuersionem necessaria

est. Respondeo. Vt grapas a susEMens de . bet includere quidquid ex parte principi requiritur ad piam puratior sui, hQc ad

326쪽

288 TI 'DI, Niem dupliciter feri potest primo,ita ut Si omnia actu,5 proXme inciti dat, quom citato gratia suffciens ineludit principia omnia, ad actum supernaturalem, ad quem homo proximw oc tur, inpellitur, ne cessaria pister illa eni nihil aliud reqriri ture, parie priciphado, eratione praeui . Sccundo,ita Tremote, in inpotetia,priti pia illa o mos a cona plectili iii,quatenus et si aliqua defint tomo tamen potest a c61 larare: S hoe modo iusti dicunturh: auxilium ad Crsevcratidum tussicien , quia lic cructu S proxima Ellion habeant Omne auxilium ad hoc ii cssarium, illud tamen possunt obtinere, si gratiae accepta:

auxilio diuino quod ipsis fisto est Deus

enim iustum mon deserit Bisi si ius ab illo deseratur caeconcit. Tria sest, cap. I.

Ex his nesse es solii disequod tandem si opponunt ninairum praeter gratiani l

ocitanten . Vocantem , in qua nos

gratiam sussicientem coissiliuirnus requiri ad onus supernatiuule concursum dii 1 sume1usti Cm ordInis, Vndesequi Videtur ad auxiliti in bufficiens non reo uiri quidquid ex parte principi nec Clla IIum cst. hoc

327쪽

est. Hoc, inquam,ex praedictis facile diluitur, auxilium enim sussiciens, praeter gratiam vocationis, nihil eXigit tanqua operi praeuium, aut quod in nostra potestate non siit concursiis autem diuinus , posita gratia sussicienter excitante, adest nobis in actu primo, ita ut facile possimus illum habere in actu secundo, quando libuerit: neque concursus iste est quid praeuium ad Operationem,S vires voluntati tribuens, sed ipsam operationem comitanS.

SECTIO SEPTIMA. .

Angratissu G ens ritu omisin hominib/. 38 DRaetermisso errore Lutheri, L Caluini, qui auxiliu sufficiens non admittunt nisi 1n iis qui actu saluantur: Nonnulli Catholici in ca sunt sententia, ut existiment insignes quosdam peccatOxes ita interdum destitui auxiliis sufficientibus ad salutem, ut a peccatis liberari, di

ad Deum conuerti nequeant. Contrariudocent ali communiter. Vt autem sententiam nostram clare proponamus,nonnulla statuenda sunt.

9. Prima assertio De sconferre sis: vi

328쪽

nibus adultis,rationis capacibus,auxilluso Donati aluin.Probatur imprimis e Script. S. Prouerb. I. Sa entia foris pnedicat, in tris dat ore ua,&c. Vsque ad illa vetaba inclusiue, quia vocavi, se re is si extena manum meam non fuit qui assiceret: aego quoque in interitu vestro ridebo. EZech 33. Vivo ego, dicit Dominus , o morum impj,

sed ut conuertatur impius a via sua, vivat: nuertimini, conuertimini, se quare moriemini Ioan I desistaminat omnem homine venientem in hunc mundum Matth. II. V

nite ad me omnes qui laboratisi onerati sis, o ego reficiam vos.i ad Timoth.2 2 ui vultimnes homines salvos feri, o ad agnitionem meritatis venire Omitto sexcenta eiusta di testimonia, ex quibus omnibus aperte concluditur, Deum gratiam sufficientem hominibus non denegare:alia quo modo per plateas daret vocem suam in omnes ad se inuitaret quomodo vellet omnes saluos fieri e quomodo nollet mortem peccatoris' quomodo omnes illumina. Tet 'ecc. 6o. Sumit etiam haec assertio fidem ex Patribus Chrysost. hom. p. in Ioannem. Gratia inquit in omnes diffusa est non Iudaeum, non Graecum, non Earbarum, non Sy-

329쪽

Disru T. VI. GEc T. VII. as Itham, n liberum,non struum,non vinum, nἴ mulierem,nonsenem,non iuuenem metit,aut dedignatur:omnibus eade, omnibu facile exhibet, omnespari honore aduocat autem eius munere frui negligunt, hanc siam caecitate bi sis imputent: cum enim omnibus aditus pateat,sa neminefrohibeatur,per diti quidam es nequam homines, propria δε- taxat malitia ingredi recusant August.lib. I. de Genesi contra Manichaeos cap.3. haec

scribit: Nam solis sim corporei lumen

non it minat omnem hominem dcorpi hominis, mortales oculos, in quibu nos incunt aquiiarum oculi, qui solem istum mulio

melius quam nos dicuntur asicere; ista autelumeni gratiae non irrationabilium animalium oculo asiisse ura corda eoru qui Deo credunt,or ab amore vis ilium rerum,or temporalium,se ad eiuspraecepta seruanda conuertant, quod omnes homines possis si velint, quia Eud lumen omnem hominem istuminat venientem in hoc mundum Eidem sententiae communi calculo subscribunt Patres alij, quorum testimonia breuitatis cauSa.

praetereo.

61. Nec solum Scripturae,&Patrum authoritatibus fulcitur praedicta sente nita sed etia rationibus imprimis enim D eu,

330쪽

non sit consentaneum,iuxta illudPsal. 24. Vniuerse viae Domini flericordiasse veritas.

Atqui denegare homini auxilium sufficiens&necessarium ad salutem, non videtur conueniens misericordiae,&iustitiae diuinae non misericordiae, quae enim misericordia, homini denegare illud auxiliusine quo saluari non potest nec etiam iustitiae, quia licet ob peccata hominu posset Deus illis quaecumque auxilia supernaturalia iuste denegare, si tamen habea. xuriatio meritorum Christi, qui ad rigo- hem iustitiae pro omnibus satisfecit seque obtulit Patri in redemptionem humani generis: sic non videtur iustum esse, ut quis priuetur subsidio ad salutem necessario.

62. Deinde qui vere, ex animo,desiderat alicui finem,illic paratus est suppeditare media necessaria ad illum finem assequendum, si aliunde haberi non possunt atqui Deus sincere,, ex animo , desiderat omnibus salutem , iuxta illud 1 ad Timoth. a. mi vult

omnes homines silvos eri ergo etiam paratus cst ad conferenda illis auxilia ad talem finem necessaria, quae aliunde sibi ipsi