장음표시 사용
411쪽
sua sapientia, S potetia infinita facile p .
test modii inuenire, quo illosi etiamsi per tinaciter couerti renuant, Sc dicant se nurula ratione adduci posse ut conuertatur in- fallibiliter, illaesa eorum libertate, permO-ueat,&in contrariu afflamim mutet nimi 1uper illustrationes, MinspirationeS,qua&illoru ingenio congruere nouit quod1 ne mulio maioris sapietiae,ac potetiae opuSest,qua si ς motione aliqua,aut qualitate physica, eoru 'lutate praedetermmaret.
mrritur argumentis ex S. Thomae authoritu te derromptis. 7. Vi gratiam praedeterminantem admittunt, arguunt quarto loco, ex S.Tlaoma, quem multum suae sentcnt1ς fauere existimant. Ille enim imprimis,qu. IO . . palis art. . in corpore,ait propriuesse Dei, rnoucre voluntatem interius cainclivando quid autem aliud est haec inclinatio , quam Vera praedeterminatio
Respondeo. Non parum liter se illa duo discrepant, ut intelligi potest ex discursit; β. Doci oris ille enim in prae a G Oartici
412쪽
so docet, voluntatem a Deo moueri dupliciter .primo obiective, quatenus Volutas habet pro obiecto bonum uniuersale, Deus autem solus est bonum uniuersale,& capacitatem voluntatis implet. Secundo, quatenus Deus solus facultatem vol di illi indidit cum autem haec facultas sit quaedam intrinseca propensio,seu inclina- tib in bonum univcrsale; hinc S. Thom. non immerito dicit, Deum mouer Voluntatem terius eam inclinando, quM motio non parum a physica praedetermi natione differt, ut notum est. Confirma tur haec explicatio ex responsione ad secundum. Vt enim S. Doctor ostendat, non repugnare voluntatem a Deo moueri, etsi moueatur a seipsa rationem hanc
asteri; quia moueri ex Θ inquit smoneri a principio intrinseco , Lud autem trincipium intrinsecum test esse ab alio principio extrin-Quibus verbis constat eum non alio sensu dicere in corpore ari voluntatem a Deo moueri, inclinari,quam quia Deus naturalem facultatem, seu inclinationem
ad volendum illi indidit. Denique in M, sponsione ad 3 ait, quod si voluntas ita
moueretur ab alto,ut ex se nullatenus moueretur id est ut seipsam non moueret
413쪽
3 6 GRATIA DIVINA, opera Voluntatis non imputaretur ad me Titum,vel demeritum at in sententia gratiae praedeterminantis, dici non potest voluntatem se ad agendum mouere, sed tantum moueri ab alio, ut exsurradictis nimis
8. Secundo, S. Tho. eadem quaest.Io 'I partis. art. . ad 3. ait Deum non solum dare formas rebus, sed etiam conseruarci
eas in esse, applicare eas ad agendum: hanc autem applicationem nonnulli fieri putant per praedeterminationem physicam. Sed si hoc ita cst, quare non dixit S. Doctor Deum determinare formas ad agendum ad explicandam enim determinationem illam, aptius erat verbum
determinandi, quam applicandi, illudquo
tanto Doctori, ut ex illius scriptis constat, crat notissimum cum ergo nunquam dixerit voluntatem a Deo motione aliqua praeuia determinari, sed moueri,aut applicari,&c euidens signum est, eum per eiusmodi motionem,aut applicatsonem, non
intelleXisse pr determinationem physica. Quo ergo sensa inquiet aliquis di-Xit ille loco citato, Deum applicare formas ad agendum Respondico, cum hoc fuisse,propter cocursum quo Deus simul
414쪽
DI spvΥ. VII. Sacr. VII. influit cum causis secundis,ad earum ope' ration ps. Quod VI clarius percipias, aduerte .Tho loco praedicto,explicare,o luisse onmes modo quibus Deus cumagentibus creatis effective operaturiri primum illum statuit, quo Deus forma, seu virtutem agendi tribuit secundum,
quo alam formam conservatri tertium, quo eam ad agendum applicat. Iam veros per ultimum istum modum, intelligeret
praedeterminati0nem physicam, non a tem concursim causae primae, dicundum
esset illum omisisse praecipuum, Magis proprium agendi modum quo causa pri an in omnibus operatur,quod nullam habet probabilitatis speciem. Dicit ergos. Tho. Dcu applicare causas secundas, qui
simul cum illis concurrit ad earum operationes huc enim concursu quodammodo .ssicitur , ut agentia naturalia cum suis operationibus, .ubiectis actu coniungantur quia si Deus influxum suum cohiberet, aiula sequeretur agentium creatorum operatio.
Quanquam alius adhuc superest modus,quo agentia naturalia a Deo applicari dicuntur; quatenus scibcet Deus illis confert facu ltates, de propensiqnes naturales
415쪽
3 8 DE RAETI A. DIvΙN Α, ad operandum producendo enim virtutes illas,easquc conseruando, sussicienter quantum est ex so,dicitur applicare causas secundas ad agcndum , praesente earum Obiecto atque eiusmodi applicatio m eo dissert a priori, quod illa sit applicatio concomitans actionem agentium inferi nium, ista vero sit praeuia ad eorum operationem, praeter quam nulla alia praeuia applicatio, quae fiat per motionem pr determinantem, admittenda est . o. Tertio , S. Tho saepissime inculcat Voluntatem,aliasque causas secundas,non moueri nisi motas a prinia ex quo loquedi modo astrui videtur physica praedeterminatio. Verum hoc absolute negandum est:nam motio illa non debet intelligi deicieuio aliquo concursu ex parte Dei,cuiusmodi est motio illa praedeterminans,sed de concursu simultaneo,Vt antea de applicatione dictum est. Et ita intellia sunt S. Tho non sollim alij Theologi,sed etiam multi ex ipsius discipulis, inter quoi videri potest Caietan. I. parte, quaest. 4.art.I3 ad I argumentum Scoti, quo loco ait propositionem illam,Caussecunda monet inquantum motasprima non posta in
telligi de motione, quae proprie sit praeu
416쪽
D1 spvt. VII. Ecr. VII. 37'actioni causa secundς; iam inquit tol-jeretur contingentia, seu libertas sed demotione cooperante intrinsece ad pro . priam actionem. Et postea r soliit. . a gumenti, ait causam primam non prilis natura attingere effectum, quam causam secundam, sed utramque eodem nam rae instanti operari. Ex quo patet, Caietanu
reiicere omnem praeuiam motionem,qua
causa prima determinet secundas, idque ex sententiari Doctoris, cuius doctrinam cotra Scptu de edit.Eooc modo loquutur. ali exeadem schola,quos prςtereo.Addo, dici etiam posse, causas secundas moueri a prima, quatenus ab illa virtutem agendi accipiunt; sicut enim Philosophi dicunt grauia,N leuia moueri a generante, non
quod generans . quotiescunquo per tur,sinprimat illis impulsum aliquem, sed quia ab illo vires agendi in puncto en
rationis acceperunci ita dici potest causam primam mouere agentia creata , non
quod ad singulos actus ea praemoues sed
quatenus illis virtutem,&inclinationem ad acrendum communicauit.
417쪽
Aufer tur rationes nonnulia, quibus IH sica Iraedeterminatio defendi solet, dissoluuntur, si Z Vi xatiam praedeterminantem
admittunt non tantum funda menta suae opinionis sumunt ex variis au thoritatibus Scripturae, Conciliorum, d Patrum,sed etia ex rationibus innumeris, quarum praecipuae hoc loco examinandae
sunt. Prima igitur illorum ratio haec sit. Quaecunque Deus promittit, ipse per sopraestat, dicente Apostolo Roman . . Mecunque promis potens estes facere: Est enim promissio de iis quae praestanda sunt ab ipse promittente sed Deus promisit sedaturum nobis cor nouum vi spiritum nouum, se effecturum ut in praeceptis eius ambulemus, similia;ergo Deus hic o nia in nobis praestat,neque expectat voli1
latea hominum, sed ipse adimplet quod
promisit, essicaciter mouendo, ira determinando liberum arbitrium. RespondeO,Bona opera,quςDeus se in nobis effe-
turum promisit , dupliciter considerari
418쪽
possunt:primo,in sua cause,nempe in gratia praeueniente, qua Deus congrue nos excitat ad ea essicienda : secundo, inscipsis Si priori modo spectentur, sic impletio diuina promissionis,quae illa opera re spicit,nullo modo pendeta voluntate humana,Deus enim nos mouet,& excitat ad eiusmodi operum executioncm , nullis praecedentibus nostris meritis: si vero spe etentur in seipsis, hac ratione,sicut ipsa bona opera pendent a Voltmtate huisana diuinitus excitata, praeparata, quatenu spro arbitrio potest illaissicerc,vel non efficeret, ita ab illa pendet, Vt a causa parila-h, S minus principali impletio diuinae promissionis, qua parte respicit bona opera in seipsis. Alias, si Deus ita per seipsum
illa omnia praestat, ut non expectet volutatem iam sussicienter praeparatam , quomodo liberum nobis est bene operari qua ratione laudem merentur qui bena operantur, cum Deus in illis bona operaessiciat, ut promissa sua impleat, nec ipsi possint impedire quin faciat 'Quo pacto
Scriptura toties clamat, Deum expectare ut misereatur nostri Vt ianuam aperiamus ut bonorum operum uas proferamusξdcc Cur denique idem Deus qui di-
419쪽
381 DE GRATIA DIVINA, cit,dabo vobis cor nQuum dicit etiam δε acite vobis cor nouumtcur qui dicitiaciam ut in praeceptis meis ambuletis, dicit ambulate in praeceptis meis scur denique de Apostolus qui docet,Deum operari in no bis velle, A perficere, nos saepissime hortatur,ut salutem n6stram, peremurthaec,&similia,profecto satis ostenduc, Deum ita efficere in nobis opera bona, ut voluntas nostra ad eorum productionem se libere
determinet, & non a Deo praedeterminetur;quanquam Verum sit, illam ad ea non posse se determinare, sine auXilio diuinae. gratiae, Ut non semel aduertimus. Et sane si voluntas a Deo praedeterminaretur ad recte operandum,cum illa praedeterminatio ponatur ut omnino necessaria ad recta
Operationem, ita ut impossibile sit homi nem ullum opus bonum efficere, nisi ad illud sit praedeterminatus , frustra Deus nos ad bene agendum hortaretur in Scriptura Sacra velinim ij quos hortatur habent auxilium pr determinans, vel non:si non habcnt, impossibile est ut bene operentur, cum nihil in eo statu cfficere pos sint , quo tale auxilium obtineant frustra ergo, Millusorie, Deus eos inuitat ad honeste operandum. Si vero a uxilium prae..
420쪽
DIs P. VII. SECΥ. III. 383 determinans illis conced1turctim eo posiato non possint non bene agere, Ut ponunt
illius assertores perperam etiam Deus Llos ad bone agendum hortatur,&perinde facit, ac si quis ignem ad comburendum, aut Solem ad illuminandum inui.
a. Secunda ratio. Quod Deus aeterno
ab luto suo decreto praedefiniuit, hoc praedeterminat in tempo e alias cassa reddi posset diuina praedefinitio: sed Deus praedefiniuit couersionem hominis, alios
que actus supernaturales, ergo illos prae- determinat in tempore;ergo cum fiant ab auxilio efficaci, dicendum est tale auxiliuvim physicam praedeterminandi habere. Respondeo Actus supernaturales quili bere fiunt ab homine, fuerunt ab aeterno praedefiniti, post scientiam 1llam mediam qua Dcus praevidit cos ab homine producendos, si tali auXilio praeueniretur hac enim praeuisione supposia Deus voluit
ab aeterno, ut homo tales actus produc ret in tempore,statuens illi conferre auxilium quod ad eos eliciedos necessariu esse praevidit.Vt aute hoc decretu diuinum,ua quo, supposita scientia conditionata, aeternae praedefinitionis ratio consistit, effectum suu infallibiliter sortiatur, non opus