장음표시 사용
661쪽
hio DL GRATI DIVINA, plach, aut poenae, vocari solet dem critum, aut1malum meritum, Ut colligitur ex codem August. lib. de gratia, S: libero arbitrio cap. q. ubi de Paulo nondum conuerso cdisserens , ait merita illius fuisse magna, sed mala. . a. Secundo obseruandum est, certum esse ex fide, dari verum aliquod meritum ho
minis apud Deum, ut satis intelligi potest ex Scriptura sacra, quae aliquando operibbus humanis critum tribuit. Ecclcf. 6. Misericordia facit unicuique locum secundum me ritum operum suora Hebr. 3. Benes cen-IIaei connmunion is nolite obliuisio, talibus enim hostiὼ promeretur Deus, id est delecta tur, Vel placatur Deus: seu promeremur Deum,qui est merces nostrorum operum. Alsas docet iustoria in operibus respondere mercedem apud Deum Matth. s. GaI7 de te, exi tate, quoniam merces vegra aestin caelis Matth. 2O Voca operaraos, reddetita mercedem i. Corint. 3. Vnusiusque propriam mercedem accipiet,&c.Cum autem merces respondeat meritis, hinc si
quitur opera iustorum vere esse meritoria. Alias dicition 1 operibus praemium esse reddendum ex iustitia 2. Timoth. q.
Bonum certamen certaus cursum cosummarei,
662쪽
DispvΥ. XI. ascr. I. II fidem siem i,m reliquo reposita es mihi corona iustitiae, quam reddet mihi Domini in icta die, iustus iudex. Ad Hebr. 6. Non opiniu- in Deu ut obliuis catur operis estri, dcc Ex quibus omnibus, aliisque non pauci loquendi modis , quibus Scriptura passtim
Vtitur, perspicuum fit homines posse aliquod praemiuiri vere apud Deum mereri: praesertim cum ex omnibus locis inter se collatis euidenter constet loquutiones illas non esse metaphoricas, sed dαproprio merito intelligenda esse: quo modo Concilia,&Patres communiter eas intelligui, ut videre est apud Bellarminum lib. . de iustificati'ne cap. q. alios. 3. Neque propterea existimandum est, fieri iniuriam meritis Christi, ut Haeretici nobis opponunt sicut enim non obscuratur Dei potentia, quin potius illustratur, ex eo quod non ipse solus omnia in his inferioribus operetur, sed produxerit agentia secundaria, quae vim agendi habent, S actu operantur cum ipsius generali concursu ita non tantum non obscurantur merita Christi, imbpotius non parum iblustralitur, ex eo quod non solum ipse per se mereri potuerit, sed insuper nobis vir- tueelu supernaturaliter operandi 5 -ς
663쪽
61Σ GRATIA I v INA rendi obtinuerit. Unde sicut agentia creata omnem agendi vim quam habent, Deo Creatori ex integro acceptam rure de . bent; ita nos omnia bona nostra supern turalia,in merita Christi Redemptoris re
ferre debemus. His igitur suppositis, ut ad propositam difficultarc gradum faciamus, examinandum cst an posito quod detur verum aliquod hesninis meritum apud Deum, illud debeat in actu aliquo positium eoque libero, &honesto consis ere Cui dissicultati triplici assertione o currendum est.
A. Prima assertio. Non potes reperiri verum meritam in pura omissione,sed tantum in actu postmo voluntatis. Ita communiter
Theologi Probatur primo, quia ut omis sio actus praui sit meritoria, debet esse vo
.luntaria alioqui homo dormiens mereretur, cum nihil tunc ma agat ea autem
misso non potest esse voluntaria sine positivo actu voluntatis; cum cnim nihil sit. Volitium quin praeco gnitum, ut tritum est
apud Philosophos, non pόtest voluntas
velle abstinere a perpetratione operis praui nisi tale opus per sussicientem conia siderationem illi proponatur eo autem sic I)roposito debet voluntas elicere actum
664쪽
DIs p. XI. SECΤ. I. 6 13 aliquem bonum, quo opus illud prauum reiiciat & ratione istius actus positivi,prς- dicta omissio est laudabilis,&meritoria: alias si homo suspendat omnem actum,ita Vt neque velit, neque noli opus prauum
si tamen id fieri potest illasiispensio non
tam erit laude digna,quam Vituperio,prOpter periculum cui se moraliter exponit. Vt igitur homo cultet meritorie nati dabiliter opus prauum, aliquo actu positivo Voluntatis opus est, quo velit directe tale opus non exequi. s. Atque hoc luculent confirmat S. Thomas 2.2. quaest. 79. art. I. ad 2. hi Verbis: Declinare a malosecundum quodponitur pars iustitia, non importat negationem puram, quodest non faceremtium hoc enim non mereturpalm m, sed seolum vitalpurnam imposerat autem motum voluntatis repudiantis malum, ut sum nomen declinationis ossendit . Et hoc est meritorium,praecipue quando aliquis im- . pugnatur ut malum ficiat, se resi fit. Quo loco aperto docet, omissionem mali non esse meritoriam, nisi accedat motus quidam voluntatis,quo posititie malum repudietur. Et in hoc obseruanda est differentia inter meritum,& demeritum ot enim
struus aliquis apud Dominum suum de-
665쪽
mereatur, satis est quod praecepto illius noobtemperet , Ut autem praemium aliquod, seu retributionem apud illum mereatur,
non sufficit quod cum non offendat, scd praeterea opus est vi obsequium aliquod ei
exhibeat. 6. Secunda assertio. Vt opus ahquod it me-νί rium , debet ex tibertate procedere. Ita S.
rimum. Probatur autem imprimis ex Scriptura, Eccles. 3I postquam de iusto didium
est, Pipotuit transgredi se non es trans offus, ficere mala se non fecit, statim subiungit Ideostabilitasunt bona istius in DomIno, cst. De Moonas illius enarrabit omnis Eccles afanctorum. Quibus Verbis satis declaratur, ideo bona opera ustorum esse laude cpraemio digna, quia a libertate procediit. Idem ostendunt verba illa opolioli 1. Cors. Si volens hoc ago, mercedem haseo. Per il ludenim volens intelligit actum Voluntatis liberum. Et co sensu Augustin usurpat locum illum lib. de gratiat libero ar-Ditr. cap.2. Vt probet dari in hominibus liberum arbitrium Notandum etiam est quod ait idem Paulus a. ad Timoth. . re positam sibi csse coronam iustitiae, quam reddet illi iustus iudex corpna numno'
666쪽
Vnde Hieronyna. lib. 2. contra IOUinlan. Liberi arbitris inquit nos condidit Dem, nec ad vitia nec ad Sirtutes neces it ite trahimu , alioqui ubi nec taF, nec corona,nec damnatio 7. Probatur secundo cx Patribus Cluemcn Alexandr. lib. I. Stromatum, cilcamediuria. Sed nec laudes inquit ne et IIuperationes, re honores, nec supplicia iusta hunt,
antia non Γabeat liberam pote tem ap-- petendi, se aggrediendi. His verbis liquot nos nec laude, nec vituperio dignos csth, nisi propter opora bona, aut mala quae libere fiunt. Idem autem dicendum cst demerito quod supponit actum esse laudabilem, praetcrea addit respcctum ad alterum', cui obsequium aliquod cxhibetur, ratione cuius actus ille est critorius. August. libro de gratia libero arbit. cap. 2.m fine: Nemo ergo inquit Deum causetur in cordeso, ed ibi putet qui que cum peccat. Neque cum aliquid secundum Deum operatur, allene hoc a propria et oluntate , quando enim molens id est libere,facit, tunc dicendum e tvlubonum tunc eranda est boni operiis mer- ces, ab eo de quo Hcrum sibi reddet nicuique secundum opera sua. Mellifluus nosterici
667쪽
nardus lib. de gratia&libero arbitr inquit liberum arbitrium se non erit quod luetur Quibus Verbis ostendit nc minc mposse beatitudinem promereri, nisi per Mctus liberos. Et cr m. 8 I. in Cant. Vbi in- it non est libertas, nec meritum: propterea
quae sulcaretia ratione animalia nihil miretur, quia sicut deliberatione, it . libertate carent. 8. Tertio probatur ratione. Nam sicut
proprietas naturalis, S physica . supponit esse physicum rei cuius est pio prietas cita proprietas moralis suppons esse morale; at quinae ritu est proprietas moralis actus, ergo supponit esse illius morale esse autemorale actus , nihil aliud os quam illius
libcrtas ergo ut actus sit meritoriuS, CX libertate procedere debet. Confirmatur, nam ut qui apud alium retribuironem ali quam seu praemium mereatur, oportet tillidet aliquid quod suum est, si enim rem Mon suam,sed alienam illi offerret, iam non obligaret illum ad praemium reddendumsccunduro ratione aliquam iustitiae, quod tamen ad meritum necessarium est. Cum igitur homo nihil proprie habeat in potesitate sua nisi actus a libera Voluntate proce-dςntes, quorum tantum dicitur habere dominium , hinc fit ut nullus actus adm2-
668쪽
DIs p. XI. Ec T. I. 6irritum aptus sit, nisi a libera voluntate proficiscatur. Quod etiam ulterius confirmari potesta contrario, quia nullus actus hominis supplicio dignus est nisi libere exerceatur; unde Arist. 3. Ethic. s. docet hominem non reprehendi propter naturale defectum,sed propter ea quae per inertiam vel otium committit ergo a paritate rationis, nullus retributionem aliquammc-reri potest, nisi ex libertate operetur. Verum hic duo obseruanda sunt: Primo, aliud esse acceptare aliquas actiones
ad vitam aeternam, aliud eas acceptare ad meritum vitae aeternae Sesquidem non repugnat Deum priori modo acceptare actiones non liberas, ut patet in morte Innocentium, quae ut non fuit libera,itapro. pri meritoria non fuit.Vnde S. Berna r. inferna. de nat Innocent. Si qu.eri inquit
eorum apud Deum merita ut coronarentur,quaere se apud Herodem crimina ut trucidarentur: an forte minor Chrsi pietas, quam Herodis impietas, ut illi quidem potueri innoxios neci
dura, Chri s non potuerit propter se occissos coronare t Et posteaci Caeterum,ss sunt planὸ
inartyres tui Deio, ut in quibus nec homo, nec Angelus meritum inuenit singularis tuae prae-
gatiua gratiae euidentilis commendetur EX
669쪽
quibus constat corum infantium necem non fuisse, proprie loquendo meritoria; quare Deus ex singulari priuilegio cana ac-ccptauit ad gloriam Martyribus debitam,
non autem ad nieritum talis gloriae
Io Secundo obseruandum est, eam libertatem quam requiri diximus ad moriatum, non esse libertatem quoad specificationem inter bonum & malum, quasi Vcro opus sit, Vt qui meriti capax esst, habeat potentiam ad peccandum constat enim actiones Christi fuisse meritorias, cum tamen ille peccare non potuerit sussicit cr-go ad rationem meriti, libertas quoad ex- Crcitium actus, quoad specificationcm interdiuersa bona; ca est enim vera libcr-tas,&hominico fert dominium sui actus,
unde sussicit ut homo per actus suos aliquid incrcri possit. Ad cum modum quo Deus honore, gratiti dine dignus est, ebquod libere in nos plairima dona coniserat, cum ea nobis pro arbitrio denegare possit. II. Tertia assertio. Vt opus ali sis it meritorium apud Deum, debet se bonum, honesum. Probatur, quia opera quae fiunt, vel
sunt bona vel mala si mala, non merentur praemium, sed poenam Ut ergo praemium,i coronam mereantur, bona cilla
670쪽
DI spvτ. XI. Ecr. I. si debent. Eo vel maxime, quia ut opus sit meritorium apud Deum, debet in gloria,
honorem eius redundare, quatenus per illud voluntas Dei impletur opus autem
bonsi dumtaxat redundat in honore Dei, non autem id quod malu est. Et ideo Scri plura nos saepe hortatur ad bona opera praestanda, proponendo mercedem eiu Lmodi operibus debitam:vnde Apost. I. ad Timoth. 6. Diuitibus inquit ramus saeculi praecipe non bum gere, nequeserare in imcerto diuitiarum, sed in Deo ius bene agere, diuite eri in bonis operibus, facile tribuere,
communicare, thesaurizare bifundamentum bonum in futurum, ut apprehendant verammisam. Quibus verbis patet homilies bonis tantum operibus vitam alternam promereri: Vnde Concit. Tresciat. sess.6. cap.
ait iustis proponenda esse verba illa Apost. I. Cor. Is Abundantes in omni opere bono, scientes quod labor sernone F inanis in Domino. Et post pauca addit Atque ideo bene operantibus,sique in nem, se in Deo derantibus, proponenda svita aeterna, stanquamgratia bis Deipe Christum Iesum misericorditer promisa es tanquam merces ex ipsius Dei promissione bonis ipsorum operibus, o meritis deliterreddenda.