Tractatus theologicus de gratia diuina, tam actuali, quam habituali. Authore fr. Petro a sancto Ioseph, Auscense, è congregatione Fuliensi

721쪽

Disput. XII. Ec T. I. 67 Isequenter dignum vita terna,non solum ut haereditate, sed etiain ut corona iustitia: atque adeo nihil ceesse iis actibus; quin de condigno mereantur infusionem gratia habitualis, si ea priores constituuntur. hoc inquam j nullam habet vim aduersus rationem praedictam;quia disputa. tione IO. fatis probatum fuit, actum contritionis, ex se, secluso habitu gratiae, notis mctificare hominem formaliter, sed tantum dispositivei quare etsi concedamu ciusmodi dispositionem esse natura priorem gratia habituali, non si alim inde colligendum est, eam in illo priori condigne

mereri infusionem gratiae: 7. Secunda assertio. Non potestpeccator per actum contritionis, vel amoru Dei super omnia, mereri de condigno remisionempecca- tomni. Sequitur ex dictis. Nam peccata noremittuntur nisi per gratiam sanctificantem, non potest autem peccator mereri condigne eiusmodi gratia, ut ante osten .sum est;ergo nec remissionem peccatorsi. Et hoc confirmari potest ex Concit.Trid. quod sess 6. cap. 7 agens de iustificatione impij, prout includit non solum renouationem internam, sed etiam poccatorum remissionem , nullam aliam illius causaru

722쪽

meritoriam assignat, praeter Christum Do 1Dinum. Et ibidem agens de causa efficiente iustificationis,nempe de Deo,albillum gratuito nos abluere,, sanctificare. Quibus verbis aperte indicat, sanctificationem, hemissionem peccatorum nobis conferri gratuito,i non X meritis, saltem de condigno. 8. Sed aduersus hanc assertionem Opponet aliquis illud Ambrosiilib. a. de Poenit cap. 3. Pinnitentiam agendo meruit ola, annulum, calceamentum , quo loco de filio prodigo loquitur. Et infra. Tam cito venia meretur,ut vementi, adhuc longeposito occurra ater se siculum tribuat quo insigne est sacrepacis Olamproferri iubeat, P. τυυς nuptialis,o'c.Respondent nonnulli Ambrosium,aliosque Patres qui meritum aliquod peccatoribus tribuere idcntur, agere de merito improprie, metaphorice;non autem de merito vito proprio, siue condigno, siue congruo EX qua responsione consi at, authores qui ea tuntur, in ea esse sententia ut existiment; peccato rem per actum contritionis non mereri, etiam de congruo, peccatorum remissionem. Verum oppossit sententia, ut ostio munior, ita etiam nobis probabilior vide

tur:

723쪽

Dispvτ XII. Sacr. II tur: quia actus contritionis est liber, & sua pernaturalis, labet reliquas omnes co-ditiones necessarias ad meritum de condigno , excepta sola dignitate personae operantis, quae e gratiae statu desumitur: quare illae susticiunt, ut talis actus sit meritatorius saltem de congruo primae gratiae habitualis .Et de hoc merito loquitur Ambrosius loco citato, quando poenitentiae fili prodigialiquod meritum tribuit. Item Cyprian lib.de lapsis, in quo de vero poenitente edisserens Laetaxu inquit facit Ecclesam, nec iam solum Dei veniam merebitur, sedcoronam. Item August. in psal .so .ubido

Niniuitis agens;Deincerto inquit paenitentiam Serugi se certa misericordia meruerunt

An homo ius scatus mereri post de condis Ioaugmentum gratiae.

Ria occurrunt inuestiganda in ista. sectione. Primo, utrum hon Oiustus mereri possit de condigno augmentugratiae habitualis Secundo,utrum mercatur tale augmentum per actus charitatis remissiores habitu Tertio, an augmentit gratiae ei detur statim ac illud promeruit.

724쪽

.674 GRAΥΤΑ Ivluc Qitibus dissicultatibus triplici assertions respondensum est. io Assertio I.Iustas mereripoteside codigno augmentum gratiae sanctificant, s. Ita S. Tho.

1.2.quaesta Ιη .art. 8.&fere omnes alij.Probari vero potest cx Concit. Trident sess.can. 32. Vbi haec verba continentur Siquo dixerit,es c. ipsem iustificatum, bonis operibus, quae ab eo per Deigratiam, Iese Christi

meritum,cuitu viuum membrum est unisnon vere mereri augmentumgratiae, vitam aeterna,

or ipsius vitae aeternae tamen ingratia decesser Aconsequutionem, atque etiamgloriae augme-Ium,anathemasit. Quo loco particula vere intelligenda est de nacrito condigno, quod Verc, dc proprie meritum est..Ratio autem assertionis est, quia opus hominis iusti potest habere omnes conditiones ad alteritum condigni necessarias, nempe libertate,honestatem,supernaturalitate,*gnitarem ex persona operante, similes. . dare nihil impedit quominus talis actus possit condigne mereri augmentu gratiae. II. Huic assertioni repugnat Bonauci. in 2. dist. 27. art. 2 quaest. ubi docet meritum iustorum, respectu augmenti gratiae,

non esse de condigno,sed de digno quod nactatum ait esse perfectissimum in generc

725쪽

meriti de congruo Fundamentum illius est,qui gratia ante augmentum est remisi.

sior quam post illud ergo actus qui cum

gratia illa fit,& in ea fundatur, non potest de codigno mereri tale augmentum,quia non habet sufficientem proportione iam illo. Verum haec ratio est parum essicax:

tum quia fieri potest, ut pars gratiae quae augmentum praecedit, sit intensior ill1que per meritum superadditur:in quo saltem casu negari non potest, opus merito rium habere sussicientem proportionen χcum gratia quae de nouo acquiritur fundatur enim in gratia nobiliori,& intensio-xi,Vt supponimus tum quia homo operas cum gratia habituali parum inteis, potest ex Spiritus Sancti auxilio actum valde intensum elicere,, ita ex condigno mereri grMia habitualem, in se magis intensam, quam sit illa cum qua operatus ex opus enim meritorium, etsi supponat gratiam habituat , ut ex parte personae Operan

iis necessariam, non tamen suam condignitatem, S aequalitatem cum praemio ab illa tantum habet, sed maxime ex gratia actuali a qua proficiscitur. Item ex bonitate Operis proueniente ex obiecto ine,

726쪽

12. Assertio a. Iustiper opera charitatis habitu remissora merintur augmentum gratiae.

Hoc patet primo ex Concit. Trid. sess.can. 32. Vbi anathema dicitur, illi qui negauerit,iustificatum bobis operibus, quae ab co per Dei gratiam. Christi meritum fiunt , vere mereri augmentum gratiae: quae verba generatim telligenda sunt de quolibet iustificato item de omnibus actibus qui ex Dei auxilio fiut quales sunt omnes actus charitatis, etiam remissiores. Quod confirmari potest ex doctrina tradita cap. Is eiusdem sest ibi Concit nihil aliud postulat in iustificatis ad promerendam,& consequendam vitam aeternam, per ea opcra quae in Deo facta sunt, quam ut in iustitia accepta perseueret. Quo ipso uit,quaevis iustorum opera in Deo,id es, ex gratiae auxilio facta, qualia sunt op raomnia charitatis quantumuis remissa Fi-tae aeterna esse meritoria. Quod amplius ex eo declaratur, quia iustus nigretur vitam aeternam , iisdem operibus quibus imgis uisficit, ut ibidem dicitur non satisfacit autem legi, iis tantum operibus quaqsiliat intensiora habitu,aut illi aequali, sed Ctiana illis quae sunt remissiora est haec non sint aeque meritoria ergo per qui am

727쪽

DI spvr. XII. Ecr. II. libet eiusmodi actum vere aeternam beatitudinem promeretur. Idem autem di- cendum est de augmento gratis,ac de ipsa gloria Sicut enim ille qui meretur augmentum gratiae, ex consequenti accessionem gloriae meretur; quia ut dixit Christus Ioan . . Gratia est fons aquae salientis in vitam aeternam ita vice versa, qui meretur augmentum gloriae , meretur quoque nouum gradum gratiς vi contra Durandum affirmant omnes Theologi.

I 3. Praeterea, eade veritas ratione ostenditur. Quia meritum de condigno fundatur intrinsecae in dignitate specifica,& substantiali operis,quae petenda est cx ordine ad obiectum illius ex intensione vero in se spectat , aliisque circunstantiis, sumi

potest tantum quidam accidentarius Ualor operis , ita ut si actus sit 4 graduum, magis perfectus sit accidentaliter, maioris aestimationis, quam 1 tantum essct duorum, aut trium graduum. Quod vero actus sit intensior, aut remissior habita gratiae,& charitatis hoc plane impertines

est ad dignitatem moralem ipsius actus: Alioqui sequeretur , actum intensium ad quatuor gradus esse condigne merito risi Rugmcnti gratie, in illo qui habet gratiam V v I

728쪽

trium graduu dumtaxat actum Vero nouem graduum,in eo qui habet decem gradus gratiae,nihil mereri. Item sequeretur,. hominem posse mereri augmentum gravae per aliquos actus, quia remisse operatus cst in prima iustificatione:& non posse praedictum augmentum promereri acti-pus aeque intensis,imo intensioribus; quia in prima iustificatione intensius operatu est. Quae res ut apertapriuat , ita deci rari potest. Supp*namus peccatorem, dum e statu peccati ad gratiam filiorum resurgit , elicere actum amris Dei intensum ad 8 gradus , Ita tratione illius actus, gratiam 8 graduum consequatur ii ille post adeptam eiusmodi gratiam, eliciat actum amoris Dei intensum ad 6. aut T. gradus, nullum gradu gratiae per talem actum merebitur, iuxta sententiam quam impugnamus i tamen si primus actus amoris quem edidit,suisset intensius dumtaxat ad 4 vel f gradus,iam isti actus posteriorps intensi Vt 6. aut T.

essent meritoria augmenti gratia . E quo

manifestum fit, actum aliquem esse meritorium, quia homo prius remisse opera' ius est eundem vero,aut etiam persectiorem actum nullius esse meriti, eo quod

729쪽

Dis Pur. XII. Sacr. II. operatio quaedam intensior antecesmit. Quod sane quam absurdum sit, di iustitiae distributivae repugnans,nemo est qui non

videar.

i . Neque placet quod nonnulli dicunt, iustos quidem per opera remissator mereri satiam , non quidem distinctam a

priori gratia quam iam habent, sed eandemmet quae iam nouo titulo illis datur. Non inquam hoc placet tum qui k-cundum moralem aestimationem , hoc proprie esset iustum, nihil per tales actus mereri: ad cum modum quo, qui per quindecim dies agrum tuum coleret, diceretur gratis laborasse quatuordecim diebus, si mercedem illi debitam ob laborem primi diei, nouo tantum titulo rei quis diebus promereretur, nihil aliud Tum quia hoc repugnat Concilio Trid. quod praedictis locis expresse a1t, iustificatum bonis operibus mereri augmentum gratiae dc gloriae hoc autem augmentum

aperte significat nouum quendam gratiares gloriae gradum prioribus superadditu,

non autem nouum titulum eiusdem gratiae. Quis enim dicat, praedictum agricolam mereri augmentum mercedis, Coqub eandem mercedem , iam ipsi ex

730쪽

labore praecedente debitam, nouo titulo meseri incipitra . Dices primo Habitus naturales, vel acquisiti, non augentur nisi per actus intensiores ipsis habitibus: ergo idem dicendum est de gratia, ali1sque habitibus supernaturalibus. Nonnulli negant antec dens Verum eo admista, neganda est co-

sequentia quia habitus acquisti physice

paviducuntur,ri augentur per actus naturales habitus vero supernaturales non producuntur, nec augentur physice per nostros actus, sed tantum moraliter etsi enim eiusmodi habitus, verum reale augmentum recipiant, illud tamen physi . . ce non fit ab ipsis actibus, sed a Deo solo, Mab actibus moraliter, quatenus per illos homo meretur, ut Deus nouum gratia ,

aliorumque habituum gradum illi conferat. Ex quo patet differentia,quoad difficultate proposita, inter habitus natura-Ies,, infusos:nam ut actus habitu physichproducat, vel perficiat, debet illo esse perfectior,&m testor,ut ex philosophia supponitur:vt autem illu moraliter perficiat,seu ut Deu mouea ad habitu producedu, vel augendum, no requiritur ut sit ipso habitu intensior, sed sexu est quod Deus pro-