Amphitheatrum æternæ prouidentiæ diuinomagicum. Christianophysicum, nec non astrologocatholicum. Aduersus veteres philosophos, atheos, Epicureos, Peripateticos, and Stoicos. Autore Iulio Cæsare Vanino, ...

61쪽

Philosophi ita Cardano obiicereiar, qu modo nosti in Sybyllarum genesi Veneris astrum bene fuis te collocatu quis Sybyli rum cIEhemerides tibi detulit Z ex ipsarum uliginitate respodet Cardanus id deprche do: at quot millia virginitin in monasteriis virginitatem custodiunt,nec tamen proin tizanti Adhςc,quid habet astrum Veneris, Vesybyllae debeat futura ostendere t quomodo id continget, cum omnis nostra cognitio ex connexis fiat, & praecedentibus cognitis, Ut Aristan Analyticis scripsit:& qui fieri potest, ut astra,ciun ipsamet nesciant,nos, quq igno'rent, edoceant i Sed mittamus haec plhilosophica sophismata, S ex Astrologia Cardani

inscitiarii, Ptolomeo comuni omniurn praeceptore, letegantius. Errat, errat fine Card nus, tum Mercurij MLunae nulla facit mentionem, cum Ptol. de asta. Iud.lib. 3. cap. de monstrist .χ o.dicat Mercurius oraculorum or niorum interpretes Creat, & lib. . Cap.4.18. inquit. si si ' si luna propositum locum g-bernet , a congr6su cum Sole properans cu Mercu- o,in Tauro,Cancro,ct Capricorno, vates facit, sere cos perpesvim diuinantes. Insagittario se fessau ex mortuis vaticinates, o daemonum prouocatores,in Virgine Hr Scorpione M Albo gos, futurora c. tu praeficita edoctosis Libra, Ariete,

62쪽

EXERCITATIO SEPTIMA. qs

Leone diuinitus furare correptos ex smmis' coni Zantes,coniura es, adiuratores. Quo in loco Card. Ptolomaei mentem sic explicat. Intentio Ptolomaei est dicere, quod luna escausa diuinationis, cum quatuor habuerit conditiones. Prima vi egrediatur stis radios, appareati iam H.Secunda, t ad Mercuriu vadat; manifestam autem es occidentalem debere esse Mercurium. Tertia,ut luna praesit coeli medio veloco planetae

opificium significantis. Euarta ut si insignis

conuenientibus, nec ex his putat aliquod non esse praeter Geminos est Aquarium. Igitur lunam d uinationum esse parentem certo de dicimus expe- ris D. Cur vero aut horsit diuinationis,multae sunt cause Uenim multiformi sevi continens omnium sesiarum vires ,-nocturno tempore

ρη es, o per se planatico significat. Nec vero '

flom cum haec omnia assuerint , diuinationis cos erit sed licet ex his unum etiam deficiat In Tauro igitur proprie facit vates, quia Venus o cultam facit diuinationem,ct in Tauro Henus es luna gaudent. In Cancro quod aqueumfit signi per aquam, in eo autem luna o Iupiter domi nantur; a beneficiis autem diuinatio procedit.

habeat, luna gaudeat, nobiliorem diuinodissentiam Am cunt Planetae. Cum igitur ex se tua & Ptolomaei opinione Mercurius S luna ad

63쪽

46 AMPHIT. PROVID. AETERN AZ, ,

na ad diuinationem conferant, quid quod de his in lib. de rer. variet. ne minimam quidem fecisti mentioneZsed solius Vcencris astro,Saturni de Solis id tibi placuit totuadscribere. Miror etiam Iouem dc Martem quare Apollinis templo praedominari non dixcris, cum hoc vel ex reuerentia & sacrificiis coniecisse debebas. At cxcusatum te habeo.Nam lib.4.in Ptolo.t. 16. fol.68 6. ad- iungendum putasti sine ulla tamen iudi- ,, ch mica. Mixtio cinquis) Saturni cum us,, nere facit diuinatores, se ut fpra visim sis vetitis, o da sis artibus deditos. Cum Ioue,, autem,cum duae beneficae vincant . foetices factat ,,satis, de augures, o scrificos. nullum enim ,, genus hominum si ictus aut magis honoratum ,, in quavis lege sacerdotisus exstitit. Hi igitur a ,, Ioue, Henm, o Marte significantur. De Ioue,, quidem es Henere causa clara es, quod se diu ,, tias,or reuerentiam, oscuritatem, o vini ,, ne ignificent diuinitatis: de malefecerunt

,, qui Saturnum illispermiscuerunt,et depave M tas ct contemptus, quamobrem nultas ordo ta-

,, lis perpetuus, sed omnes eo diuturniores quopo- ,, tentiores. Nam in talium constitutione benin ,, plurimum potuerunt. Sed de Marte cause est ,, crificiῶ ct mactatio animadiu, ct nuc loco eorri,, funera hominum absurda haresint,&incogrua,vel is etia qui a limine dum

64쪽

raxat Astrologia salutarit,intelligat. Negas Ordine,seu Religione paupere, diuturnam, Cum tame Christiana religio pauperrima ab initio fuerit,quare tu ipse in Christi geniturae expositione quq habetur in Ptol.de Astr.

Cumque sors esset seb terra infribus saturni des ta Mignificauit paupertate onde desipse dixit

filius L.no habet unde reclinet capusu. perpetuo tamen ex Euagelica veritate, logissimo autem temporis spatio secundum Astrologorum figmenta duratura est.Nam fol. 3 6 6.

inquis;υ Genesis Domini nostri Iesu Chrisi, in qua tot videbis se tata mirabilia,ut iudices, etsi naturalibus rationibus solummodo insistem dum eqset, Christi Natiuitatem fuisse admirabi- lem, naturamq; illi tribuisse quantum concurse

omniu caeloru excogitari poterat. Et naturaliter

lege nostia esse te, pietatis,D litia, dei, Lmplicitatis, aritatis,optimeque instituta, nulU-que habitura em,nistipost reditum Eccl tisam, in quρ fiet nouus tus uniuersiin die sci- licet Iudich uniuersalis nobis tua paCC ex ponere liceat. Asseris insuper Religiones eo diuturniores,quo potentiores,quod falsissimum est,potetissimas anh fuit Arrii haeresis: gras abatur.n.per omnes mulli partes; ita ut Hieron. dixerit. Totus mundus famis est Arriata'. Sola Petri Sedes,a Christo iundata

65쪽

o AMPHIT. PROVID. mTERNAE,

super firmam petram, aduersus quam portae inseri praeualere non possunt,ab huiusce haeresis lue intacta remansit: vix autem duce tis annis dominata est, quin imo uno quasi arietata impetu concidit, excisaque est, vene nunc quidem vel parietinae ullae, vel rudem, vel ne ipsius quidem superbissimi,scclaratissimique fundatoris Deo sit laus) nomen supersitised ad rem propius. . Cus in Sybyllarum Genesi Astrum Vene

ris cum Saturno diungis nonne in Ptol. in lib. 3 de Astr.iud.C. I 6 text. 8 3. iraec pellegistive ae Henerissi a Deorsi praedictionibus, oraculis vitia quod modo elegantia Lausebiliat effrit, morbos diuinitis petitis curationibus mitigabiles; Alsi cum uti congressu ssit Saturnus, nosse ignominisse parna,ct vulgo nota. at huiuS Un miniae poena publica inflicta sybyllis no fuit,

Non igitur Saturnus cogressus est cum Venere iuxta tuam pofitionem.

Ad haec cur asseris benigna fuisse s eo: in sybyllarum ortu λ quia diuinationem eis Contulerunt, spondes:imo ex hoc ipso m levola fuisse dicendum putem. Audi Ptol in lib. .mX.78. maleficae in erientali angulo mi untsenescis ad occasim repups,in nubilia iuxta, ac iiDuria, maxime omnibus invulgatamata cerunt, e septicis continuit tem morbi, vocife

66쪽

EXERCITATIO SEXTA. 69

vociserationes,Vr mortis spe te es iniiciunt,adi unum stuporem adducunt,in Domesticos in-- coercitam licentiam, denudationem crebram, se blasphemia eisique cognata. Ad Daemonui iam, aut cerebri auiditatem bacchantium, hoc enim verbo utitur Virg.lib.6. cu de Sybilla loquitur cosuetudinem,qcculta posim prandi morem, merserationes. Hr his ilia adiiunt Peculiariter mero ex locis quae figurationem comprehendunt, Solis o Martis loca ad insania es cacia imprimis sunt. Iouis es Mercury ad Comitiales. Veneris a

Numinis afflatus, o arcanorum reuelationes. S iurni se Lunae ad humorum copiam,ac Daemono- dilexias,ides, Daemonum vexationes.Fahellae hae

sunt: Cardani tamen Astronomi inscitiam redargutit. Hallucinatis etiam Sc grauissime cum Solem Sybillarum quasi Rectorem Minoderatorem constituis. Nam ex antri humore se gidissimo Sybjllarum mentem ci uari supra asserebas. At resp5det Cardanus. Furore corripiebantur Sybillae, ob Solis igitur Calorem. Imo Martis,ut tu postea fateris non inuitus lib. .de Astro. lud. in Ptol. tex. i 8.in fine. Diuinat tamen quarique propter vim Lunae,ct Heneris, in q,ct oppositosi 'Ni Cancra

, scilicet or Capricorno. Sed in Libra facit scilicet

Luna) eos, ni ex somniis diuinant propter vim Saturni,ct Heneris contrariam. In Misere autem

67쪽

so AMPHIT. PROVID. AETERNA,

Drore cmeptos ob vim Martis, cui in Leone ex inissas ob Solispotnia,quae natura Lunae aduers tur. Ideo Luna Daemonis, Sol exorcistae tam habet.

Exorcistae non erant Sybyllae, nec Soli subjectae igitur. Quare cum tam Varia tamq; pugnatia adducat Cardanus,irridendus potiusquam refelledus,& Sybillina resposa maiori& digniori principio adscribat necesse est.

Comprobat Dei prouidentiam ex vetustae, o nouae Legis miraculis. .

Rgumentu e miraculis desumptum, Dei prouidetiam tam dilucide probat, ut inductione longa facile possi mus supersedere: sed qi1id ad hoc Athei respondeat,inuestigandum nobis est,Cum nutili hactenus id aggressi sint operis: placuit. n. nobis noua seligere omnia, ut cordatus LC-ctor aeque poterit aestimare. Nic'laus M acchia vellus facili negotio hanc absoluit quaestionem, cxistimat mira Cula excogitari,& confingi a principibus ad subditorum informationem, & a Sacerdoti bus ad lucri,honorisve aucupiUm. At putridum hoc mendaciu est, ut eX tuo ipsius ore pates clam serue nequam,in libOllo de principe,asseris Christiana religionem politico regimini aduersari, nam eXanimat

68쪽

EXERCITATIO OCTAVA. II hominum animos ob inserrorum timores,

emasculat vires ob ieiunia, inabelle onmino efficit homines,dum a vindicta remouet, α incruento 1acrificio utitur,non igitur Potiticus Princeps legem hanc intentioni,propositoque suo omnino contraria miraculis cupiat,& prodigiis stabilitam. multo minus Sacerdotes Christi vicem in terris gerentes miraculorum meditatur nundinas. Nam in Commentariis ad Tit. Liuium in cap.Vbi asseris in Regni,S: Reip. scitissimo,aequissim6que regimine ad primaevas sanctiones' redu- ci cuncta debere. Exemplum affers Beatorum Fracisci,ac Dominici, qui Christianam religionem quasi collapsam at quomodo id fieri potest si a Christo su pra firma petram

aedificata est ab interitu vindicariat, dum ad ifundationis primordia reduxerunt, ad paupertatis. f.& humilitatis praedicatione,obseruationemq; quead modii a Christo sumpsit cxordium. Audi nunc Nicolae,per te fideles isti paupertatem professi simi Is humilitate, non igitur lucri, honorisq; causa m*racula

Confinxerunt. At c5plurimis miraculis sanctissimos hosce viros inclartiisse luculetissimo,certissimoq; Ecclesiasticae historiae testi monio comprobatum est. Falsa ergo thia positio,aua itiae, superbiaeq; causa a Sacerdotibus a 'iracula excogitari. D a.

69쪽

si AMPHIT. PROVID. AETERNAE, Petrus P5ponatius in opusculo de affect. rerumnat.catis. Basileae impresso, vera esse dicit utriusq; legis mir cula. Eorum tamen causam csffectrico putat esse vel Sydera, vel Imaginationem nostram Sydera quidem, universi ordine,ac regimen cum intendant,& religionii quoque institutiones , a quibus omnis emanat ordo. Verum quia Getes nouo Legislatori non crederet,nisi & miracula, ipsum operantem intuerent 3 idcirco cui ctas virtutes, ac facultates,quas ipsa Sydera seiunctim impartiuntur animalibus, herbis,& lapidibus,in unum colligunt,& nouo Legissatori conferunt, qui tanto donorum coelestium comitatu circumseptus, & commu- ἡ nitus, quamplurima conficiet admirabilia.

Nam si potςst praestare illa Diabolus, & hic

igitur nouae legis Sydercus auctor Consecutio probatur.Nam ex Diui Aug. Sententia,

nullum pr stat mirabile Sathanas,nisi activa passivis applicando,quod aliud no est, quam

patientis sciasus alterare, phantasiam com mouere, S herbarum succos efficacissimos sibi optime notos ex disiunctissimis terr rum partibus confestim allatos subjecto ap- plicare. haec autem omnia, δί longe maiora vi syderum nouus Logisex praestare poterit. Adducit complura exempla, quae refcrmn i non licet religionis gratia. ' Cori

70쪽

nisi

itia,

Consentit Hieronymus Cardanus,qui ab astris legum ducit originem, in lib. de sup

plemento Alman. cap. 22. Ita loquitur . si os impudentissimum, o linguam execrandam, o Sermones inquinatissimos, O voces dete standas. in Lex iudaica, in Iri est a Saturno, vel eis flesia, vespotius utroque:Christiana a Ioue se Mercurio: Mahometica a Sole or Marte maliter

dominantibus, unde iustitia struat rigi fimam

cum i ietate se crudelitate inaudita. Idololatria a Luna Marte. Soluitur autem unaquaeque lex aseo contrario, Saturnum debestat Iupiter aut ritate,se Mercurius ratione.Ioue o Mercurium debellat Mars, non audiens rationes, ct iens contra authoritatem. Martem o Solem debellant tu hos Henus vaec lasciuia Ee dolis. Martem

se Lunam debellant Sol or Iupiter aut ricate, dignitate, se veritate. Deinde concludit hoc Chrissiani erigite capita, Pipotest capere,c piat. Et in lib. centum genit. Gent.8.quae est Francisci Gallorii Regis inquit, Christianam legem fovet ignem Trigonus, Masemetis aquem unde a I annis circiter secta illa inualuit data enim est'si Saturni Iouisae congressimis Scorpione factum in anno 6 3 o.annis autem post

mundum quatuor legem promulgauit, vel ut qμidam volunt promulgata est anno 6r '. coniunctio tem praecesserat iis anno 6io. in piscibus. Porr.