Dissertatio historico-medica de saluberrimo Nuceriae in Umbria erumpenti latice. Accedunt complures practico-medicae observationes auctore Florido de Plumbis ..

51쪽

ν, Dissertatis Llsioris indica

Ad virus autem quodcumque tam in humano , quam in Brutorum Corpore compescendum nihil praestantius in tota forsan medicina occurrit Nuceriana Terra; sive enim per ictum Viperae, Scorpionum , Aranearum, sive per halitum, spumam , aut urinam Busonis injeinim sit, sive in stomaehum sit trajectum unica Terrae drachma , generoso , ac optimo affusa vino propinetur : Paulti post 'nauseae libido insurgit, vomitusque plerumque succedit idi quo sequuto , iterum , eodemque modo propinetur Terra , idque eatenus repetendum , quoad vomitione coercita stomaehus conquiescat. In ventriculi indigestionibus ab excessivo . acido promotis, sive cum jusculo simplicibus stomaticis alterato , sive in priore pulmenti cochleari sumatur, suave est remedium. Ulterius in diarrhaeis biliosis, atque serosis pro pinata cum alterantibus, ae in potionibus appro priatis, superfluas aciditates, & acrimoniosa stulis dorum massa educens , pristinam alvo contine tiam inducit .. Acido autem dyssenterico praecipue medetur , praesertim cum iterata . salgamorum resaceorum sumptione adhibita , necnon addito

elysteris usis, Terra ipsa idoneo diluta liquore instructi sumus. iItidem torminis afflicto , vel , omitu miri- flee opitulatur , neque minus contra Vermes Infantium praesens est subsidium , eamque per saepe, & quidem feliciter. nostrae Mulierculae suis Insantibus , vel in vino , vel in ipsa Nuceriana Λqua, vel in friari panis pulte ministrant. JAd immodicos tum albos, tum sanguineos Mu lierum

52쪽

, Dis Iaalae Mereiano . serum quores plurimum conseri , praemissis tamen praemittendis, praesertim si fluor sit tanti per inveteratus , ae uterus aliquo modo in sua sit o ganica structura vitiatus, tunc enim praevius requiritur Aquae Nucerianae usus tam internus, per potum nimirum sumptae , sed egelidae, ac cum terra commixtae, quam externus , scilicet 3c per balneos ,& per duceiam adhibitae , cujus tamen sumendae modum suo loco trademuS. Eodem modo , praemissis , ut mox diximus , praemittendis, subvenit gonorrhaeae benignae , ac etiam gallicae, dummodo Vesicae collum non sit admodum in suis partibus ab acrimonia vitiatum. Praeterea affectiones quasque hypocondriacas , scorbuticas, hystericas, nefriticas, necnon vitiatas, pancrea lyci, & amaro-epatici succorum fermenta tiones, quae subinde cum in ventriculo , tum in adhaerentibus intestinis sese ingerentes inibi etiam morbosas ejusmodi productiones excitant, mira hiliter corrigit . In Sanguinis sputo cum sal gamis rosaceis hausta praestans est remedium , sicuti etiam sanguinis fluorem compescit , si cum Aqua aceto acidulata , applicetur. Pituitosis: adhuc affectionibus vel cum inflammatione conjunctis optimE congruit , cum alie-irantibus tamen , ac pectoralibus de coruonibus

commixta.

Denique ambustis , porrigine , vulgi, Tineae ,

ac tibiarum ulceribus medetur , si ex ipsa terra lini mentum cum oleo rosaceo conficiatur , &applicetur: In hiice tamen ulcero lis morbis longe C eri,

53쪽

emcacioris esse virtutis Nucerianum Tartarur quam exacte pulveratum , appropriatiique liniamentis dilutum, non semel obtervavimus. Atque haec sunt, quae de Nucerianae Terrae iacultatibus multiplici experimento comprobatis, no. bis innotuere , nullatenus tamen ambigentibus , quin quam plures adhuc in ea vires, quae hacte4nus observationes nostras fugerunt , retegen/ae

superlint . f. II De pracipuis morbis , quibus indubitantev

NEdum aequalibus, ac Terra, sed etiam va lidioribus pollere viribus observata est Aqua Nuceriana, a qua tot in morbis debellandis , taminque miri usque producuntur effectus : ut ad prodigia pene accedere videantur : At hic statim non mediocris insurgit dissicultas ipso in limine en danda . Dicet quippe aliquis : Si Nucerianus 1

tex Vim omnem. ut certum est, a Terrae Samiae minera , qua affatim scatet, desumit, profecto ipsi minerae essicacior deputanda videtur energia , potius quam Aquae , juxta illud : Propter quod unumquodque tale , di illud magis. Respondemus , non ideo quae clare innotescunt neganda esse , vel quia ignoratur, vel minus deprehenditur eoriam agendi ratio; sussiciat, quotidiana nobis experiem tia constare, Aquam Terra validiorem esse , tametsi exquisitiore analysis ope minera illa dumtaxat

54쪽

. saginatam evidentissimum sit ; Quamquam nec congruae desunt rationes; Aqua siquidem subtilio. is res, ac volatiliores, & consequenter magis aika, licas excipit Terrae particulas ; fieri itidem prui test , quod in terrae moleculis, ob diuturnum cum 1 Aqua optime fili rata, proindeque subtilissima comi. nubium, non modo majori in copia recludantur, atque deluscant pori verum & eaedem particulae molliores , ac flexiliores , atque adeo ad acida ruaeque abi orbenda prompxiore , & aptiores red

antur.

Itaque, ut unde divertimus redeamus, jam iri superioribus obiervatum fuit , Aquae nostrae essicaciam in veneni j oppugnandi pristicis tempori- bus primitus innotuisse, idque, ut saepius diximus, ob suae Minerae virtutem, beZOartica natura prin, ditae ; Convenir illis inquit apposite supralaudatus' Minardinus de Spoleto ιn m. Nucer. qu3 ument potionem venenosam, dum tria est in stomacia Mera

eum a morte, vomendo ruam ... Convenεν eoiam ,

. rum Aurmatium venenosorum , oe Canis rabidi,

σ baeo si bibatur , vel membrum ι um in eamdem immergatur. Hinc, ut superius innuimus, ruili canae gemes , ubi inflictum sit , vulnus a viperino ' dente, aliove Animali animadvertunt, si non pro cul a Nucerino fonte degant, ad ipsum accurren ' tes, membroque laeto aqui infulo , ibique eate-' nus retento qua tumor abscedat , sere extemplo sanantur; Si qui autem procul absint , optatum haud minus quam promptum a Nucerina Terra , - ut observatum est, auxilium ducunz.

Praete.

55쪽

Praeterea acidum hypocsndriacum , scorbuti. cum , hystericum, complicatis etiam convulsioniabus, vel obstructionibus hepatis, lienis, & me senterii apposite corrigit . Ictero , cachexiae , &hydropi , dummodo tamen abrupta minime sint lymphatica interna vascula, & ante Aquae usum, quae praemittenda sunt praemittantur , mirabiliter medetur; in hisce autem casibus hausta A qua non solum per urinae meatus , sed & per secessum sibi exitum parans, per iteratas egestiones, excrementitiam quamdam viscidamque materiem , a visu ceribus abdominis decerptam secum educere observata est. Nec pariter his in morbis praeater Aquae potationem complura balnea omitti debent. In febribus malignis, biliosis, & intermitten. tibus largius epota , naturae suppetias ferendo , separationes leniter promovet per sudores , urinas , atque secessum . Mulieribus fluore albo fluentibus , dummodo morbus non sit adeo antiquatus, utendum est Aquacum modicae Terrae parte commixta , in priori dumtaxat potatione. Quod si ex morbi antiquitate de aliqua in internis .uteri tunicis laesione subsit sulpicios, ad Ducciam omnino recurrendum est . Eadem adhibenda venit curationis methodus see. minis, quae immodicis ab utero fluoribus vexanis tur . Itidem non modice congruit Mulieribus ste. rilitatem , vel frequentiores abortus ob nimium sanguinis fervorem, & acrimoniam, patientibus, unde evenit, ut organica Uteri textura plus aequo

quam

56쪽

let p

De Laaiee Nuceriam. II quam lavendo foetui impar evadat. His, inquam, Mulieribus expedit tam internus , Aquae nimirum tepefactae per potum usus, quam eXternus , per balnea scilicet, & Ducciam; Aquae siquidem ege Iidae potatione sanguinis fervor enervatur , e XL dens silvestrium salium copia diluitur , & absorbetur , Ducciae autem , .& balneorum ope Uteritu nicae molliores, laxiores, ac minus corrugationis tenaces evadentes , ad decentem , aptumque profectae tacunditatis statum adducuntur . Promptum adhuc est remedium in diarrhaeis biliosis , atque serosis ; lienteria , & dyssenteria eum Terra simul hausta , quin crassorum ulcera intestinorum clysterium ope ex aqua ipsa cum portione terrae confectorum , mirifice extergit , ac ad persectam uique cicatricem adducit ; sicuti etiam in nauseis, ac vomitionibus biliosis , acidis , sanguineisque, necnon in ipsa sanguinis expuitione , ac denique in inflammationibus , semper cum terra Aqua admixta, si fortasse non uiaque essicacissimum , praeservativum saltem rem dium semper agnoscitur. Ad urinae dissicultatem , ardorem , stillicidium , diabetem , vesicae , & renum ulcera Optime confert.

In ambustis , & contusionibus linteola aqua ipsa madefacta iteratis vicibus applicantur . Essicacissimum denique est remedium in cuta ne is quibusque affectionibus , puta elephantia si , herpetibus tam exedentibus , quam milliaribus , antiquis ulceribus, aliisque similibus ; hisce tamen in casibus , tam per potum , per balnea s

c a atque

57쪽

Dissertatἰο Hi oris mili atque Ducciam aqua adhibeatur : De his plura in appendice.

ptae venerea lue assectis congruat .

Non desuerunt , qui nescio qua rationis spe

cie adducti omnem adhibuere conatum , ut aquam nostram venerea lue laborantibus penitus noxiam , nedum inutilem esse obtruderent .

Vae sane Nuceriano latici , si hujusceinodi afflicti

morbo ipsa uti prohiberentur , adeo enim dira isthaec labes retroactis saeculis , sed potissimum aevo nostro longe lateque saevit , atque grassatur , ut nullus, ausim dicere , inueniatur homo , te- terrimi hujusce fermenti penitus expers et Quandoquidem plurima est hominum tursa, qui luem illam ab impuro hauserunt contactu : Non pauci , novimus , se ex integro sanitati restitutos credunt , sed quam turpiter hallucinentur , ipsa probat saeva labes, quae identidem ex intervallo sub ementita saltem alterius cujuspiam morbi specie immitius recrudescit . Alii adhue sunt, tametsi bene pauci , qui conuhugali complexu mutuo inficiuntur, quamvis antea venereae luis ambo protinus expertes , nec alia suppetit rationabilis assignanda ratio, quam naturalis quaepiam inter utrumque Coniugum sanguinem discordia , ac heterogenea salium acido. m structura , qui a nimio Veneris usu ultra

quam

Diuisisti

58쪽

De Latice meeriano . 39i, quam par est in motu positi occasione acrioris collisionis , asperiori adhuc donantur superficie ,& acumine, unde subsequitur in congrediendo, mutua utriusque fluidorum inquinatio, aut levis

organorum laesio , quandoque etiam utrumque. At hujus generis morbo , nullatenus tamen an-τiquato , tam perfecte , quam facile , potest occurri . , . Alii adhuc, tametsi coelibes v vant , adverso t. tamen sydere morbosa ista haereditate a reis pa-α rentibus cum vitiato semine insontes accepta , ii ubi adolescunt, lub ementita aliorum minus no- tae indolis morborum larva aegre mulctantur.

ii Alii denique lue ista adhuc puelluli a suis Nu-ji tricibus inficiuntur , qui proinde perraro adoleii scunt , sed fere omnes in Cunabulis pereunt , , constat ergo, neminem fere esse, qui uno, alio-ii Ve modo ab celticae luis fermento sit immunis. t His praemissis, ut expendamus, num Aqua istati hujusmodi morbosis congruat , sat erit Venereastia labis ideam penitus explorare. Neminem autem,si ambigere arbitramur , venereum morbum suum i haurire principium ab acidiore quopiam sale sua- ii pte natura erosi vo , qui per impurum contactum In partes naturaliter ipongiosas , raras , & la. i, Xas tranSfunditur ; tales lunt glandulae genita i lium, tonsillae, palati, linguae, gingivarum, nai rium , uberum, ac similium , in quibus succi na-

, turaliter acidi , qui lymphatici appellantur

i. exeribrantur , δc separantur, & in quibus perpe, tuo sibi firmat sedem celticum sermentum ἡ unde fit, quod lymphaticus succus natura salto aci.

59쪽

. dus morboso illo fermento admixtus , & impi eatus, austeriorem nanciseatur acrimoniam , Mapprime erosivus evadat, tum ob pravi ferme ti, ut diximus, connubium , tum ob in dies laesam glandularum texturam , & inde eae prodeunt , quae observantur, exulcerationes, & unitatis soluti enes in Carne ; Addendum, quod per assiduum fluidorum circuitum per glandulosa illa corpora interfluentium , paulatim utique , sed perpetuo liquores ipsi exoticas exedentium salium decerta pant cae exportent particulas, quibus sensim tota etiam sanguinea massa vitiatur. Hinc etiam variae illae symptomatum impressioneS, quorum nonnullasve per coagulationes, ut sunt bubones, tuberriculi gummosi, tumores &c. sive per erosiones , prout sunt ulcera quam plurima , dilacerationes,

1inus fistulost, scabiei , aut herpetii , & alia id

genus, manifestantur . Porro considerata venereae labis idea nemo non videt, huic ce morbo, quantum fas est con4sulere tum Aquam , tum Terram Nucerianam , in acidis quibusque edomandis emcacissimas, reis quiritur tamen methodo quam exactissima cura.

tionem dirigere, eamque praeter Mercurialia, &antimonialia a specificis decoctionibus auspicari . Cum enim post haec etiam adhibita medicamina quidpiam aciditatis in glandulis , ac liquidorum massa ingressum usque superse, Authore dicente di Adbibitis specificis mitescit lues venerea,

sed non extinguitur , idcirco residua aciditas tam interno, qam externo Aquae Nucerianae usu cor rigenda Venit ,

si qui .

60쪽

De Latice Nuceriano. Si qui vero aegri venereo morbo elaborantes, i eomplicatis fortasse rheumaticis doloribus assic a rentur , a balneorum ulu omnino abstenti , a ii Duccia quatenus opus sit, ac ab aquae cumat Terra admixtae potatione praesidium ducant, sie . enim quamplurimis aestivo tempore aegrotis fausta ar sane exitu quotannis curationem adhibuimus.

at CAPUT IR

ha De recta ac medica Aquae Nuceνinalii potanda norma.

ἡ Empus, modus, quantitasque aquae Nuaa st cerianae potandae, ac denique obvia qua ου dam regula nonnullis medendi vexati ii nibus, & incommodis in ipso aquae usu continge. re solitis , congruum , atque medicinae legibus a consentaneum illius potandae modum aperient 4

in Ds congruo, optoque tempore, quo sumii debeat Aqua Nuceriana.

iii K Nni aestivum tempus , illudque eo felicius ,1 TR quo magis sudum, Aquam Nucerianam ad ν remedium potantibus apprime arridet ; ideoque regulariter a medio Iunio ad totum usque Se-a ptembris Mensem aquarum usui indulgere utili. ii, ter quisque potest; dixi regulariter, quandoquis dem evenire aliquando solet prout reipsa con