장음표시 사용
41쪽
Instabis i Magis dependet posterius a prioli, quam prius a posteriori sed accidens est quid p sterius substantia ut pote dependens ab illa, materia vero est pilor sorma quae ex illa educitur ergo magis dependet accidens . subitantia siue subiecto
Respondeo concedendo maiorem si caetera sint paria, negando si non sint ut in proposito, accidensent:n habet propriam existentiam, matelia non lex quod facile distinguetur minor informa Vel secundo concedo maiorem de eo quod est prius simpIiciter, id est quoad entitatem essentiae noad actualitatem existentiae, quod est esse prius prioritate instantis in quo nego autem de eo quod est prius antlim secundum quid, id est quoad entitatem ementiae solum, posterius vero seu dependens quoad actualitatem essentia : quod est esse irius prioritate tantum a quo , quae est mutua materia autem hoc secundo modo tantiim est prior fomla de hac prioritate tuturae in quo Ma quo vide dicta in postpraedicamentis. Obiicies . Deus se solo praestare potest qui ' ciuid potest cum causa secundari atqui media causi secunda, scilicet forma , potest Ecere ut materiaeκistat : ergo id poterit se solo absque solana
Respondeo distinguendo maiorem Quidquid
potest Deus cum cauta secunda essicienti, concedo: cum causa secunda materiali aut formali nego ratio discriminis est,qilia causalitas causa efficientis non dicit impersectionem, secus Nero causalitates materiae & formae cum lim non aliter causent quam sistentando vel inmrmando, ipsumque totum tanquam partes ingrediendo, quae imperfectio nequit in Deum cadere, neque enim ipse induere otest rationem partis quae est quid incompletum, subin imperfectum atque adeo poterit itidem Deus supplere causalitatem caussae essicientis se essicere
solo quidquid potes cum illa , secus de causalitate
42쪽
i lateriae Tormarci cum ergo Deus faciat materiani existere mediante sorma , non it causa efficienti; sed formali quae pro effectu formali-primario lubet constituere rem in sua esshntia actuali, pro secundario constituere illam actu existentem, nota poterit eiscere ut materia cistat dependenter a forma, non desectu potentiae ex parte ipsius Dei, caquia res illa ex parte sui implicat. Dices : Deus potest supplere essectum formalem secundarium alicuius sortinae, sed existentia ut noc concedimus est tantum effectus secundarius forma-1is formae substantialis: mgo potest Deus ipse sine forma supplere seu communicare existentiam
. Respondeo eiu posse. quam do aliunde nouimplicat supplere est ectum fot male secundarium sol mae, sed iupposito primario, ut de facto egit iii mysterio Incarnationis, ubi supposito flectu primario animae rationalis nimirum essentiali constitutione humanitatis per ipsius uni Cnem cum rate
ries, Verbum Diuinum substituit suam propriam subsistentiam & exissentiam loco propria subsistentiae existentiae humanitat s , quae in illa debuissent
Connaturaliter resultate tanquam scelus secundati j Inimae rationalis: non supposito auic ira feci formali primario serina non poterit suppleri a Deo secundarius , cum hic stentialiter Aexigat ipsum primarium in in propost materia prima non sit
in nediate capax cxistentiae ob speciale inconueniens quod deduximus in secunda probatione nostra conclusionis secundae 4nde insertur in Theologia D. Thomae, Deum, etsi possit alias omnes creaturas assumere ad suam subsistentiam .existentiam non tamen materiam palmam sine forma. Contra eandem couclusionem ea omnia obiici possunt quae obiecta fuere contra primam supponit enim haec piacterior conclusio materiam primam nouhabere propriam existentiam, si enim illam haberet, negari non posset quominus saltem summaturalitec
43쪽
. existere posset sine formari huiusmodi adtem ob γctiones iam habes solutas.
De appetitu matertae , iusique ingenerabilitate, incormptibilitate.
ADVerte appetitum esse duplicem, elicitum scilicet cinnatum t Elicitus est actus potentiae appetit uae, siue sensitiuae siue rationalis , quo quis scitur 'bonum cognitum. Innatus vero non est actus sed quaedam inclinatio ab authore naturae viri cuique indita in bonum sibi proprium & conueniens, qualis est inclinati lapidis deorsum ignis sursim hic appetitu non sequitu ex cognitione talis boni, cum reperiatur in rebus etiam inanimatis. Ex quibus euidenter relinquitur materiam non habere appetitum elicitum ad rinas , cum e se non sit cognitionis particeps i solarii itaque dissicultas est de appetit innato,pro cuius resolutione. Dico I materiam habere appetitiuncinnatuari ad
Probatur quia nihil est quod appetitu naturali non stratur in bonum sibi proportionatum: atqici
forma est bonum proprium, proportionatum materiae, chira ab ea totam suani perfectionem , nempe actualitatem essentim existentiae , emendice ma teria: ergo. Dies a materiam primam appetere omnes mi imas eas quidem quas nondum habuit , appetitu desider i alias vero quas modo habet aut iam ha traici appetitu complaceutiae seu delectationis, Colla.
44쪽
clusio non procedit de materia di de formis ut sic. matCita enim coelestis non appetit alias formas, sed Latiatur ea quam habet : procedit 1go tantum de sublunaribus. Pro intelligentia autem. Nota quod licet desiderium Leomplacentia primario sagnis cent actus rotcntia appetitiua quibus sextur in bonum apprehensum , postumus tamen e dem nomina applicare etiam appetitui innato Runaturali inclinationi unde sicut actum quo rotentia appetitiua puta voluntas, sertur in boniana abscnsdcroisibile haberi , appellamus desiderium . actum vero quo scitur in bonum praesens aut alias habirum, complacendo sibi in illo , nominamus complacen tiam, delectationem k ita non incongrue spe titum innatum seu naturalem incIinationem in o
num absensin possibile acquiri, appellare possumus
deriderium , eam veto quae sertur in proficns boniura aut alias possessum, det lationen leucon .Fla centiam. Quo posito.
Probatη prima pars conclusionis materia prima appetit omnes forinas ut successiith habendas , si ab eis succcssiud emendicet totam suam persectionem et atqui sic est cum enim formae sublunare sint amis. sibiles, non potest materia prima sub aliqua illaruni perpetuo conseruari, seu ab ea continub habere suam perructionem , id est actualitatena essentiae, exi itcntiae , atque adeo necesse est ut eam ab omnibus sormis successive emendicet. Secunda vero pars ex eo suadetur , quia appetitus desideri fertur in honum absensis acquisitu possibiles atqui tales sunt forma substantiales quas
nondum habuit matelia , posunt enim per amonem agentisis uralis incipiam introduci a ergo p petit illas appetit innato desidem j, non autem eas quas iam laabuit , propter rationem oppositam, quia scilicet non possunt ab agente natiuali te,
tum produci dispositiones in materia quibus ad
eas denuo suscipiendas praeparetur , cum naturalitern oueat dari reproductio eiusdem eflectus.
45쪽
Dice Anima rationalis separata a corpore Iaabet appetitum desideri naturalis ut ipsi iterum vviaturci ergo vicissim corpus seu materia naturali desiderio appetit re unionen animae in per conse quens dabitur appetitus desideri in materia ad AD mam quam aliquando habuit, Respondeo animam rationalem non laabere appetitum desideli simpliciter naturalem respectu corporis, sed secundum quid tantum quia licet te milius ille ad quem fertur huiusmodi appetitus, hoc et coipus siue potius ni cum corpore, si quid
naturale secundum se modus tamen quo itera fieri aut haberi potest nequaquam es naturatis sed su-
parnaturalis, superat enim vires totius naturae reviat illa animae cum corpore , a solo Deo miraculose ac supernaturaliter operante sieri potest. Vnde ex opposito inferri tantum potest materiam habere naturalem secundum quid tantum desiderii propositionem ad formas quas habuit, quatenus unio cum illis secundum se spectata est quid naturale L non autem simpliciter apyetitus enim inna tu desiderii simpliciter talis importat in recto η-titatem materiae in in obliquo aut de connotato dispositiones ab agente natu: ali introducibiles quibus mediantibus formam recipiat. Vnde cum nul lum agens naturale possit reproducere dispositiones formae alias habitae proprias consequens est non dari in materia appetitum desideri simpliciter natiiralis erga illam. Possunt igitur distingui fi omnes propositiones' Anima appetit corpus , corpus animam aut Ormam quam habuit appetitu desiderii naturalis quod sit naturale simpliciter, id est tam ex parte termini quam ex patet modi quo acquiripbtest, nego secundum quid is parte, termitii tantum 4ncedo.
Tertia denique pars conclusionis probatur. Quia appetitus delectationis seu complacentia est de bono praesenti aut alias possesso atqui formae quas
modo liabet materia aut aliquando habuit , sunt
46쪽
bonum praesens aut alias possessum ab pia ergo sertur in eas apetitu complacentiae. Obiicies ta materia appeteret appetitu desiderii
formas , appeteret destruistionem toti iis , clim non possit eas adipisci nisi destructa illa quam modo possidet subinde corrupto toto in quo stri consequens est falsum ergo. Probatur minor quia magis inclinatur pars in bonum totius , luam iri prQprium : eigo materia , quae est paIS, Cn O test appetere destiuistionem totius ad consequendas
formas alias quae sunt bonum proprium ipsius
Respondeo distinguendo maiorem': Appeteret destructionem totius , per accidensis secundarid, Concedo per se primario nego: in eodςm cnsu nego minorem. Ad probationem dico materiana Per se appetere formas quas nondum habuit, Mercconsequeriti tantum ac per accidens machinari de- diructionem totius compositi, tum propter bonunx
Proprium , ut ipsi scilicet sub pluribus formis suc, cessui recipiendis obtineat perpetuitatem, Quam sub una , ut pote amissibili, sortiri nequit tunietiam ob bonum uniuersi , quod maxim consistit in varietate multiplicitate generationum quibus naediis ipsum etiam uniuersum quandam perpetuitatem consequitur magis autem appetit materia bonum totius viantersi , ut pote uniuersialius QDiuinius, quam bonum compositi in quo est, tac potest intuitu illius per accidens, siccundario appetem re destructionem totius compositi. Vnde in forma distinguo sic antecedens : Magis inclinatur pars in bonum totius compositi quam in suum proprium, Praecise qua tale est,concedes: quatenus cedit in bonum uniuersale mundi, nego. Dices sequeretur quod quando materia habet Persectiorem formam aula rationalem , appeterer impersectiores consequens videtur falsum ergo. Respondeo hoc se necessario admittendum,
Mod 'acmpe appetat impersectiores propter R.
47쪽
bonuin tum ipsius materiae vi nimirum perpetuita rem quandam consequatu quam nequit habere iubtali sorma persectiori vi pote amissibili , tum ipsius uniuersi, si enim materia habens formam rationalCm,
non appeteret alias , non generaretur nouum com
positum corrupto homine, sicque materia quae extra compositam existere nequit, periret, cita paulatina decresceret niuersum. Instibis Privatio formae persectioris et malum matellaeci atqui appetendo formas impersectas, ap peteret prinationem petractioris, ergo appeteret proprium mahim, quod est absurdum. Respande distinguendo maiore. priuatio so persectioris secundum si consideratae est malam materiae, concedori ut ordinata ad maius bonum, scilicet ad conseruationem ipsius materiae, ionum uniuersi, nee hoc autem secunio modo non primo appetit illam materia, unde negatur consequentia. .
Ex dictis collige principium radicate corruptionis compositorum sublunarium esse materiam primam quatenus appetit formas omnes successive habendas, formas, inquam , quae exigunt qualitates cdispositiones expulsibiles per alias contrarias, et quarum subinde expulsione sequitur expulsio ipsius
formae, atque aleo corrupti totius : principiuna vero proetimum est huiusmodi contrarias qualitates duae inter se continuo dimicant 'quarum natandem vincit Huperat alias , sicque destruitur tem peramentum seu dispositio debita , atque adeo
Diinc. Appet tus materiae ad alias formas oritur
e eo quδd non satiatur ea quam habet a suo ergoios forma est prima radi corruptionis. Relaondeo negando consequentiam : quod non utietur forma quam habet , oritur rursus e am- lissima capacitatem potentialitate materiae quae nulla forma Latiari potest,
Dico tertio, tetriam Primam esse ingenerabilem
48쪽
te incor ptibilenari non est sensus eam esse impio- ducibilem cindestructibilem, cum a Deo creata sit,sce potius concreata ad creationem totius ab ipso anni hilari queat sed quod non possit scri scrgenerationem aut defrnere per corruptionem proprie
Prima pars probatur menerari est fieri ex praesupposito subiecto sed materia nequit seri X trinsupposito subiectori ergo Maior est euiciens in hoc Cnam differt generatio a creatione , quod haec est productio rei ε nihil , it Ia vero ex aliquo subie praesupposito Minor vero constat ex dictis sectionis Prima , materia enina est primum subiectum ex quo omnia fiunt Win hoc consistit eius essentiaci ergo non praesupponit aliud ex quo ipsa fiat, alias non
esset primum. Secunda vero pars ratiohe opposita suadetur cot-
mimpi enim est desinere esse remanente subiecto in in hoc differt corruptio ab annihilatione quae est to talis definitio rei , ita vi nibit illius is ei sit i sed materia prima nequit desiliere rem. mente aliquo subiecto, clim ipsa sit primum subiectum , quod praestiv- ponitur aliis , quodque residuum est illis destructis objicies Si materia siet incorruptibillis, foret persectior forma composito quod coriumpitur, nam incorruptibile est persectius corruptibili con:equens est falsum ergo- Respondeo egrado sequelam maioris i ad Probationem respondeo incorruptibile esse persectius
Corruptibili , caeteris paribus , si nimirum utrumques en actu , si vero corruptibile sit ens acti , incorruptibile vero ens mere potentiale , non erit incorruptibile persectius corruptibili simpliciter loquendo , sed tantum secundum quid ex qua parte est
incorruptibile. Quaeres Nilare cori positae vocantur corruptibi Ilia, Cum constent naateria incorruptibili Rei pondeodo ideo esse quia incorruptio habet rationem boni,
49쪽
eorruptio vero rationem rriali, bonum autem ex in ieetra causa stimitur , malum verbis quocumque de
fectu unde re debent dici corruptibiles cum hahent aliquam partem corruptibilem, vel saltem unio parrium est diffolubilis , qua dissoluta sequitur de- fructio totius ob primam rationen res aliae ab homine dicuntur corruptibiles, propter secundam vero, ipse etiam homo diciturin est coiruptibilis.
De duobus aliis principias entis naturalis , foma scilicei
DC O . Datur forma substan tialis Conceditur haec conclusio ab omnibus , ius tamen exacta probatio multum utilis erit. Et in primis est certa de fide, quoad animam rationalem , quam ara esse veram sormam hominis esse a corpore naturaliter separabilem definit Con
silium Later ineas tertium sub Leone decimo seu M.
50쪽
ex quo facile deducitur pirabatio pro aliis formis substantialibus : siquidem materia hominis eius leni est rationis cum materia aliorum ergo si illa sit quid incompletum in genere substantiae, informeturque subibantiali forma, etiam materia aliorum subindeque admittendae erunt etiam in aliis formae substantiales. Probatur insuper, sic momine formet substantialis intelligitur primus actus seu prima persectio materii, cum ea totum substantiale constituens atqui datur huiusmodi t. ergo Maior paleis forma enim
iuxta nominis etymologiam dicitur id quod sorinat polit rudem aliquam materiam siue subicctum quod est actuare perficere id quod potentiale est imperistiumri ergo idem est drma ac actus seu persecti , idemque proind. prima rina ac grinatis actus prima persectiori nomine autem formae substantialis intelligitur ea forma quae prima est in materia , illa enim est quae subsistat per se aliisque sub stat, aut potius consubsistit aut consebstat risigo a primo ad ultimum nomine forma sibilantialis intel- Iigi debet primus actus, prinia perfectio actuans persiciens materiam, subindeque cum illa constituens primum compositum, quod idem cst ac subsantiales, utpote non praesupponens aliud, sed crse subsistens , aliisque substans. Ex quibtis etiam minor primi syllogismi facile suaderiarci quia necesiario assignari debet primus actus prima persectio
immediate actuans, perficiens materiam , nullam que priorem in ea praesupponens alias daretiir processus vi infinitum. sed quae aliis omnibus praesupponatu : ergo datur primus actus in materia conui. tuens cum ea primum, subindeque substantiala compositum. Probatur et Quando in signo v. g. fit ignis, perit forma ligni, Macquiritur in materia dila forma ignis: . atqui illae formae sunt substantialesse ergo dantur Ibrmae substantiales. Probatur minor tum quia alias