장음표시 사용
71쪽
llain forma. obiicies quod non est tale per se ipsum .ex sua essentia , debet fieri tale per aliud illinctum materia Ἀormi, quantumuis per se ipsasin ex iraeuentia sint,nibiles in actu primo, non tamen per se ipsas is sua essentia uniuntur ininctu secundo ergo debent uniri aliquid distinctum Probatur mi nor si materiai forma per se ipsas, e sua si sentia essent unitae in actu secundo, nunquam possent non esse unitae , sicut quia e sua propria ratione essentiali subit nibiles in actu primo , nunquam possunt non esse uni bilesci atqui possunt non esse unitae , ut constat , cum anima sepMetur a cor-
Respondeo concessa maiore distinguendam se minorem, laicendum materiam, ribrinam ab late quidem sumptas non nisi per se ipsias, ex sua essentia in actu secundo, bene tamen ut connOtentes 'praesupponentes actionem agentis S prae-itias dispositiones materiam determinantes ad hanc immero formam,ri huiusmodi formam inducentes in ipsam o probatum es, unde distinguo consequentiam, ergo debent partes illa uniri per aliquid distinctum, abibite sum piae, concedo debent enim uniri per actionem agentis dispositioneqprae requisitas suppositis dispositionibus , ita vedebeat ulterius aliquid superaddi forinaliter medians intereas , neg3. Ex quibus patet ad probationem minorisci dicendum enim est et am cum distinctione, quod si materiai forma absolute sumpta ex sinpropria & essentiali ratione essient unitae in actu secundo , nunquam separari possent, secus si habeant tantum praesupposita actione agentis 3 dispositionibus quae destrui possint, sic unio dissolui. Fundamentum ergo huius solutioni. nostra conclusionis est quod de essentia miteri Sc formae quantum et de se est non solim esse nibiles . sed actu uniri supposita actione agentis dispositioniblis.
72쪽
obiicies et mo petit remanente alio , distinuitur realiter ab illo sed remanentibus matea, forma , anima, corpore , petit unio Imralis nexus inter illaci ergo est quid distinctum
Confirmaturri Causalitas cuiusibet causae creatae istinsuitur realiter ab ipsari atqui causalitas male ae est uni ipsius cum forma, & vicissim ergo unio istinguitur realiter a materiain forma. Respondeo aliud esse unionem esse quid distinium a materia Forma absolute loquendo, Maliud si quid distinctum medians inter illas Ad pri- um enim suis cit quod distinguatur ab eis inadaeuate, secundum in saltem quod importat in bliquo, quod non inficiamur , sed concedinauS:
ni enim materiae . . seu sustentatio una lil aliud sit quam ipsa materia vi sustentans sol 'am. seu quod in idem rςdit, coimotans formam istentatam duo impcitant unum in recto mempentitatem materiar alterum in obliquo, scilicet armam sustentatam , vicissim ni formae , cumihil sit pariter quam ipsas brma, sormans male iam seu ut connotans eam a se actuatam 'insornatam, dicit in recto entitatem ipsam formae, li bliquo materiam actuatam , atque ita ni male
ia distinguitur a materia secundum id quod dicita obliquo similiter ni forma a sorma. Ad cundum vero requireretur quod unio esset tertio liqua entitas aut realitas a matella Q rma di- tincta adaequale secundum id quod importat in ecto, hoc est quod reiicimus. In forma ergo
Oncessa maiori distinetuo minorem: Perit uni actae uatem secundum id quod importat in recto , neo, non enim perit tertia aliqua realitas, inadaequaein secundum id solum quod dicit in obli iluo, Oncedo, desinit enim forma esse sustenta , Maeria informata tali formari Similiter ad consequen- iamri ergo est quid distinctum, inadsequate conce-
73쪽
Ad confirmationem distinguo malinem Vistilii guttur adaequale vel inadaequate,concedori adaequa- te in omnibus , nego in causis ergo extrinsecis,essiciente scilicet, finali causalitas distinguitur adaequate, a causa s. in intrinsecis vero, quales sunt naateria es,nil solum inadaequale sensu explicato. Obiicies tertio: Homo generansi hominem pro ducit ipsum sed non produceret nisi saltem causia 'ret modum unionis inter materiam formam Pergo unio illa est aliquis modus distinctus. Probatur minor invia nihil est aliud quod ab homine generante produci possit , cum materia praesuppbnatur
enerationi,&anima a Deo creetur.
Respondeo negando minorem et ad probationem respondeo terminum ab hornine generante producitum nec eme materiam nec sormam seorsim , quae ii solo Deo creantur, sed totRm compositum quod realiter distinguitur a partibus non nitis aut leo sim sumptis. Ad hoc vero sufficit quod realliter at tingat unionem huiusmodi partium , in quocumquet anciem illa consistat, siue in modo substantiali distincto, siue in sola entitate materia ut Connotante, S c. Hoc autem praestat homo quatenus per suam actionem introducit dispositiones materiairi determanantes ad animam rationalem recipiendanheamque ipsi unientes in quo differt ab aliis causis generantibus, quae media sua actione Hispositionibus non solum uniunt materiam cum forma , totumqne sic prodii cunt sed ipsem etiam sormam edu cimi de potenti in sinu materiae.
74쪽
rum totum P0sicum realiter di- mguatur a materii forma
Erlumis indubitatum est apud omnes compositum naturale realiter distingui distinctione i quata, seu includentis cinclusi a qualibet parte sim simpla, quatenus supra illani addit alte- insuper etiam ab ambabus simul sumptis nonen inter se unitis, chinis instet totum non esse es disiunctasis separatas. llare tota controuersia est de partibus simul ptis Munitis, virlim scilicet compositum by a nitul aliud sit a parte rei quam materia a simul collectili sumptae, unitae an Verouid ab eis realiter distinctum , ut volunt coib
ico otii milivsicum seu compositum substan non distinguitur realiter a suis partibus nimiptis Munitis. robaturri idem non distinguitur ealiter a stired materiais forma simul sumptae Munitae sunt ramet compositum substantiale, ita ut hoc nihilino addat supra illos ergo compositum sub- sale non distinauitur realiter a materia Wso rmul nuptis, nitis. Probatur minor . En' escens ex pura potentia tactu sibstantiali ain idem ac compositum substantiales atqui in & forma simul sumptae. unitae sunt quid
escens ex pura potentia lactu substantiali er-
sumptae sunt ipsummet compositum subsan-
75쪽
tiale Minor patet . materia enim est pura potentia forma actus substantialic ergo coliectio illarum, prout unitae sunt est quid constans pura potentia actu substantiali. Confirmaturis explicatur iniit totum distinguitur realiter a materiai sorma simul sumptis unitis, distinctione includentisi inclusi, quia scilicet includit materiami formam unitas i insuper aliquid aliud ; vel distinctione excludentis Ἀκ- clusi, quia nimirum totum est aliqua tertia entitas non includens materiam Tormam sed tota distincta ab illis simul sumptis, unitis neutruna dici
potest ergo totum non distinguitur realiter, c. Minor probatur in inprimis quoad secundam par tem est euidens, torum enim physicum ei ens essentialiter constans materia & forma ergo non est editia entitas se tota distincta ab illis quantum vero ad primam probata manet ex dictis, quia materiai forma simul sumptae Munitae sunt essentialiter in sum totum secluso quolibet alio ab illis realiter dictincto , ergo totum non includit essentialiter aliud
praeter materiam .sormam unitas Antecedens phtet ex dictis, totum enim physicum nihil alliud est quam ens coaleicens e partibus physicis catqui coI- lectio materiae .sormae vilitarum , seu coniunctuna ex illis est ens coalescens, c. Ergo Maneat igitur totum physicum non distingui ealiter a suis partibus unitis simul sumptis,sed sola ratione ratiocinata , sicut implicitum ab explicito, eo modo quo definitum a definitione , quatenus totum implicite importat partes , quae tamen explicite importantur cum dicitur Partes simul sumptae
licies primo : Si totum naturale non esset aliud quam partes unitae, esset ens per accidens atqui non est, c. ergo probatur seque lacialiud dicitur ens per accidens, quod est unum tantum per aggrega Mionemri atqui totum physicum esset unum tantum per aggregationem: ergo. Probatur minor Totum,
76쪽
quod est reipsa plura . non potest esse num nisi Per aggregationem illorum plurium et atqui totum Physicum , si nihil aliud sit quam partes unitae , est rei a plura ergo Respondeo negando sequelam maioris ad probationem nego minorem. Ad cuius item probatio, nem , nego similiter minorem, partes enim unitae synt quid unum, ut tales, non plura vel dissinguo maiorem . Totum quod est plura entia completa, vel plura non unita per modum actus, potentia, est unum tantum per aggregationem et concedo, quod est plura incompleta unita tanquam amis potentia, negora totum autem phys cum est ipsae Partes incompleta unitae per modum inusina
Obiicies seeundo Cauta realiter distinguitur a. suo effectu. sed materiain forma unitae causant totum ergo Minor est euidens : quia materia causat totum recipiendo formam,is forma sorniando materiam essed materia non recipit formam,nec sema informat materiam , nisi inquantum uniuntur: eigo materiais forma inquantum unitae cautae
Pro resolutione obserua paries unitas posse simiduobus modis , diuisive .collectives diuisu sumuntur , quando una importatur in recto, altera in obliquo , ut cum dicitur, materia sustentans λ=mam, visorma insormans materiam collective vero, quando utraque importatur unica collectione in recto , ut cum dicitur, materba rina unitae: quia materia causae compositum aecipiendo visustentando formam . non ver materiain forma vi unitae , cum ut sic sint ipsummet compositum cans tum Video verum quidem est quod materia in sema vi unitae diuisu sumpta causant totum , non vero materia & serina ut unita sumptae collectiveratque adeo totum dictinguet i realiter a matellari sorma unitis diuisiue impii , id est a mare via recipiente sotinam . . semur informatae
77쪽
materiam , sed non ab ipsis ut nitis ollectiuE
Ad argumentum concessa maiori,diltinguo minorem lateriain forma vi unitae diuisiue sumptae causent totum , concedo, ut unitae conectiuε, nego: ergo materiain forma unitae distinguuntur realitera toto diuisiue sumptae coneedo et collective me
goci quae distinctio applicanda est minori .conse quentia syllogismi adducti in probatione.
cmmpositum naturale eiusque principias esse rei agendum modo est de eodem ente naturali in esse scibilis ot de primo agemus de natura qua consti
tuitur in esse mobilis sub qua ratione est scibile obiectum phyfice, acturi postmodum de causis et 'quas de ipso denaonstrantur rasiloaca.
78쪽
V Ald aequivocum est naturae nomen PrimBenim sumitur pro natiuitate seu origine cuiuscunque ex alio δε haec est primaeva eius significa tio ; quae competit ei ex ipsa nominis etymologia, derivatur enim natura a verbo nasor, aut partici pio , natus secundo deductum est hinc ad significandum ipsum principium talis originis , aut etiana
cuiuscunque emanationis , operationis, aut motus,
sed praecipue primum, radices siue substantiale principium, quo sensi idem est substantia vel si
sentia ac natura , cum hoc discrimine quod essentia dicit ordinem ad esse , natura vero ad operationem tanquan principium radicate eius : hoc modo diuiditur in naturam naturantem naturam naturatam e Natura naturans dicitur Deus, quatenus est primuini uniuersale omnium principium e natura naturata sunt res creatae, quae sunt prin cipia suarum
operationum Messe tuum , sed principia ab alio I rocedentia raependentia. Terti,sumitur speci iter pro principio agente ex necessitate , quae dicitur causa naturalis,quia agit secundum innatam pro pensionem , ad differentiam liberae quae est prout viil : in hoc sensu accipitur natura in is axiomatibus , Natura nihil Dei seu fri, Natura semper facit prίmum quod potest. Quarto accipitur pro gem aio, in dole, aut temperamento cuiusque viventis ex mixtione quatuor primarum qualitatum aut X iusta proportione humorum resultantes, quod est Principium immediatum operationum aut animi
actionum Minto specialius accipitur in Physica
79쪽
pro principio radicali seu substantiali intemo
annato motus subindeque quietis motus enim odidinatur adquietem in termino interno inquam illi enti in quo est notus aut quies, ut inseritis dicetur. Et de natura hoc sensu acceptaritia constituitur en natiirale in esse naturalis & nobilis idem enim est naturale ac habens naturam seu principium a
dicate motusa quietis, in quo differt ab artificialidi violento, quae non habent intra se principium sui motus artificialis aut violenti vel quietis, sed extra; . de hac inquam natura. Dico Legitimam esse in primis communem illam definitionem ipsius sub his terminis ab Aristotele tradit. Natura est principium, causa motus quietis eius in quo est primoin per sein non secundum accidens. Quae verba sic ordinanda sunt .: Natura est principium & caiisa primoin per se non secundum accidens Mot in quietis illius e eis aut rei in qua est subaudi ipsa natura.
Declaratur: Dicitur, Principium in quo conuenit natura cum priuatione , additur, causa , per quod differt ab illa, cum enim priuatio non influat realis ter in motum, nequit dici causa illius. Subditur lyPrimo, ut denotetur naturam esse principium 3 Primum radicate motus inuietis rei in qua iri essi te excluduntur a ratione naturae principia ProXima motus inuietis , ut grauitas Meuitas in elementis, porentia progressiua in animalibus Ἀ- milia. Dicitur, per se, non secundum acciden quia non utcumque conuenit naturae esse principium radicate motus , c. Sed omnino per se Wratione sui, id est non ratione alicuius praedicati superioris, eo modo quo homini conuenit esse principium γdicate sentiendi ratione gradus superioris animalis non omnino per se oratione propriae differenti. natura vero per se & ex propria sua ratione est principium radices motus Additur ly motus
quietis, quod intelligi debet iuxta distributi nem accommodam, M. v sensus sit naturam effe
80쪽
principium, caulam primo & per se motus in iis quae mouentur,in quietis in iis qnae quiescunt. Aduerte autem quietem , cuius natura dicitur esse causa non sumi pro mera carentia motus, sed potius pro adeptione, possessione termini , puta pro possessione centri quod lapis acquirit per motum, quo adepto cessat talis motus. Dicitur denique, eius in quo ipse natura est , quorum verborum sensus est non omne id quod est principium, causa motus inuietis alicuius entis, dici naturam, sed illud tantum quod est internum, innatuna enti quod mouetur aut quiescit , unde principia causativa motiis inuietis in aliis subiectis , non habent qua talia , rationem naturae forma enim ignis e g. non rcitu natura sub ea ratione qua est caua motus calefactionis in ligno , sed quatenus
est radi alicuius motus puta sursum in ipsemet igne Ex quibus habes primo disserentiam naturae ab
arte natura enim est principium radicate motus quietis, cinnatum enti quod mouetur aut quiescit ars vero quae est habitus in i tellectu est principium motus in alio subiecto distincto , puta in ligno in quo artifex operatur: similiter vis seu violentia est principium motus quietis in alio, puta motus sursum in lapide, aut quietis illius in loco illo ipsius inclinatione repugnante.
Dices : Ars medecinae potest esse principium sanitatis ipsius medici cui inest , putam medicus curet seipsum ergo arces principium motus eius in quo est. Respondeo artem illam non esse innatam tali homini , sed per accidens inesse ei qui senatu : sanatur enim in quantum infirmus, ino in quantum medicus , deinde non est principium radicate sanit