장음표시 사용
161쪽
I 68 3. clamoribus Turcae, quos acceptae cladis pudor deIterum TWcaidi Uisirii metus acuebant . Ferociter irruentes excepit sertissima oppidanorum cohors , praetentisque ha- Pu na expini- stis, hac progrediendum esse, vociferabatur. Illi velut furore capti in discrimen se praecipites dabant, vibrantesque recurvos gladios haud inulti conficiebantur . Praelium erat tumultuario simile, nee il- . lud regebat ars ; quippe mixtus cum morientium gemitu clamor pugnantium obtundebat aures , ne audirentur imperantium voces ; visam uno consilio dimicaturis eripiebat atra nubes , quam micantes e bellicis tormentis ignes effundebant. Una militum cura tenere locum, ne darent hostibus . Diu obstinati manus conseruere ; sed vicit temeritatem Barbarii Mieiuna virtus , Barbaris in fugam conjectis , primisque eorum munitionibus occupatis. Stetit tamen Ge manis victoria plurimo suorum sanguine , vulne-Vido Staremberi ratusque Comes Uido Starembergius , qui strenue
agmen duxerat. Turcae longe majori numero dessederati. Biduum latius explicandis amplificandisque
Terei. subterra munitionibus morati, rursus inflammant sulphura- μερ- f tum pulverem , ea parte humi demersum, qua ViM tectae lorica ad dexteram propugnaculi, ab Aula Et nova in tur nuncupati, frontem dirigitur . Confestim ruunt
'o' ' quo ignis erumpens patefecerat aditum ; sed acritera praesidiariis repulsi , ad primum telorum jactum Hirius retulere gradum . Quod posteaquam Uisirius accepit, exarsit adeo, ut cohortibus, quae rem aggredi Bus. jussae suerant, occidione delendis vix temperaverit;
qua ibi Irares Disiligod by Coos
162쪽
minatus tamen promptam paratamque mortem P da iterum fuga se recepturis. Post paucos dies fiamma subtus excussa e tormentorum pulvere vallos opertaeque viae tumulum dissipavit, ubi in angulum flexus excipit parmae rostrum. Quamquam autem ingens hiatus invitaret ad occupandum locum, tunc Mimphus nihil movit, intentus operibus iuluc promovendis ; quibus non inconsulto rebatur de rem commodius tentari, Sc confirmari milites posse.
Id ubi quatriduo factum, in praelium misit Ianirer
rum legionem, quam tres aliae, opem laturae, subsequebantur . Nocte concubia ad augendum terr rem dimicari coeptum; continuumque certamen a sesecunda ad tertiam vigiliam tenuit; cum ab una
parte conscia rerum haud semel feliciter gestarum virtus obstinaret animos; ab altera furor vitaeque desperatio , nisi hostes loco summoverentur. Terinclinavit Turcarum acies , mota praesertim manualium ignescentium ollarum vi; ter novis inductis legionibus se restituit ; donec Barbari cuneo facto, nulloque detenti periculo, quod etiam tenebrae contegebant , Germanos multitudine obrutos ea munitione protruserunt , illata pluribus nece , interque nobiliores Ketelinshio tribuno militum. Prospero eventu omnibus, ut fit, laetitiis incesi re , quamquam ea dimicatio mille suorum con
sumpserit. Illic praesidiarii, quippe locus jam antea labefactatus periculi admonebat, duas suffode
Quarto ignis via tellas atiri discessit. Quὸ munimenta
gna vi lacum inis maduat , σ quoordine analium atrae sissimum describi.
Retelinsichii mors. Prasidiarii ibi duas rameas suffoderaat , inclainsumque pulvere inflammanta Disisti by GO le
163쪽
148 ' HISTORIARUM 1683. censo dissiluit humus, & quidquid superstabat ho-λDgna exinde a stium exhausit . Alii tamen cito subeuntes ac t sed locum restiat. multuariis operibus se contegentes, locum retinu
re . Inde brevi mora fossae scamnum , qua parte: ο ἡ ζυθὸ- pisςm propugnaculi prope Aulam complectitur , ies'iara. ' adoriuntur, sed inani successu. At postridie quod
ggerem g Lρ- erat sinistrae Loveli fronti oppositum obtinuerunt et
Ueci froutem ob- . in . . . rr . . .
tiuru: . unde ac limul e regione triquetrae munitionis , viam iv.esso pr Hi sternente igne e cuniculis educto. sub vesperam in fugimteutant ingenti numero maximoque ululatu In lallam ,
semidere. descendere , protectique vimineis corbibus egesta- Dirum ibi pia , terr pedem figere conati sunt. Vixdum ab Eum, quod e r. excubiis dato signo stationarii milites, qui ut in .summo discrimine frequentiores ad erumpendum collocati fuerant, e promuralibus vineis, ex abdit que propugnaculorum porta hostibus illico se se obtulerunt . Flamma ferroque pugna committitur ue a primum oppidani haud ferre Turcarum impetum , ac trepidare visi; postmodum centurionum hortatu collectis animis in eos non modo invadere, sed turbare ordines, in fugam vertere, de quidquid ad
se se muniendos adduxerant, amoliri ἀ Utrinque Magna inrivis gregarii plurimi cecidere , nam diu dc contentirusto, Oὸ idi. Viribus dimicatum , Inter Germanos Comes Aletur. Iurca recein Xander Lestaeus pro tribuno militum lethali per- ' cultus vulnere paullo post fato cess1t. Patebat magnae rem fore dissiciatatis hac muros conscendere , Vistrius urbem tot munitionibus circumsaeptos, clim prioribus expu-
164쪽
que tentare urbem consilium coepit, qua profluente I 83.
Danubio ut ibi flumen satis dare praesidii videba
tur) nec externis erat operibuS , nec amplis propu- .
gnaculis emunita I ratus etiam, Oppidanos ad plu- insulam invaduηera simul tuenda non suffecturos. Initio Thaborem p ur diebus ne- insulam, quae moenibus ad Boream Vers S Objici- sint istatur , neglexerant Turcae superba ex suis viribus suus Urbi. negligentia, qua una stetisse urbem nemo dubitat ;acceptis illinc, dum reliqui aditus occluderentur, machinis, milite, commeatu, quibus non parum antea destituebatur. Re admonitus, illam Mustaphus quarto post initam oppugnationem die peti jusserat infestis armis; dederatque negotium quatuor Iani-pata eterorum millibus selectisque Asianorum militum cohortibus. Hi pontem navigiis impositum in adversam ripam injicere simul student, simul cymbis c finiuistinc,
orasn praetexunt, si qua facilis aut vacua daret Vi- ωirtiuia ea tue-ain . Stabant ex adverso Germani aperto corpore; 'nam ripam continuis munimentiS firmare , im- .
mensi operis ; S aliquot seorsum erigere, supervacanei esse reputaverant ; hoste subituro quo nulla forent. Minoribus tormentis e medio flumine ς- ssitur pugna, quorum par utrisque discrimen, δεμ ρμει multi lacerabantur. Sed Barbari, ipso periculo audaciores facti , citatis remis appellunt ad ulteriorem ripam. Desilientibus occursant Caesarianorum turmae, dc sagittarii eminus jaculabantur. Illi ta- 'men, etsi constratum suorum cadaveribus amnem, intuerentur , nihilo secius transmittunt fatigantque
165쪽
r so HIs TORIARUMI 6 8 3. adeo Germanos vulneribus ac multitudine, ut in
clinaverit acies Sc loco cesserit invadentibus. Quo renuntiato, Lotharingius suppetias misit e superiori quam insederat, ripa turmas aliquot, quae lassitu dine ac sudore diffluentibus robur atque animos refecere . Hinc acrius repetitum certamen λ prota squc iterum Turcae, ferro aut aquis absumebantur.
Cedes autem longe major ad pontem saeviit, quem Barbari ingenti conatu ripae tandem illigatum con fertissimi trajiciebant, aciem quam citissime pol rant , adversus hostes collocaturi . Hi contra tria maiora tormenta plumbeis referta glandibus laxa- . bant frequenter, quibus plurimi uno ictu dilaniati
iliata. coeteros a tergo Inhaerentes vacillante gradu ac mole
sua remorabantur . Hinc poliremis impellentibus , cum plus nimio constiparentur ordines , & quisque dilatando tumultuaretur, in profluentem cadebant δ
sii statim absorpti gurgite ; alii nando ad propioreS
lembos appulsi exclusique simul,ne aucto pondere navigium demergerent ; si parum obsisterent obtruncabantur . Uerum alii super alios ponte, dum intermitis Insula tan terent machinae, superato, unaque e tanta Vi naVium 'f' ' egressi aciem instruunt, nullaque mora in Germ/DOS concurrunt adeo strenue, ut isti numero impares diu impetum non sustinuerint,se seque receperint in poste- nisi . . , riores insuIas, trecentis suorum desideratis , vulneratoque Schultio protegato , cujus tunc in eas copias imperium erat. Turcarum plus mille ferro absumptum, aut haustum flumine . Th bore
166쪽
ΤΟ. I. LI3. II. I s Iborό insula in potestatem redacta, prope ripania 3 68 3.
longiora expediunt tormenta, dilacerantque: oppo- - Uula Turca sita, interjacente amne, duo propugnacula ut -fjvut . pote in tuto natura loco , tenujoribus compa hia. eula dfigunt, ea muris cessere primis machinarum ictibus, nudave quo ι 'ς runtque frontem . At vero ut facilis inde in urbe
ascensus, ita illuc trajecto fluvio longe impeditus 3 quippe qui undique telis obnoxius; nec foret, illabentibus undis, ubi armati consistere conglobarique possent. Ad haec Starembergius, animadverso, quod All ibi addi-nQVum Oppido periculum crearetur, promuralibus M a Starember
Vineis occupaverat quidquid numen non inundaret. ρId ubi Visistio compertum fuit, consilium capit egre'gii struendi operis, & nomen daturi, exitus si magnanimis coeptis respondisset. Statuit aquas a muris Histris avertere divertere, amnemque opposita mole in suos reliquos alveos totum deducere. Igitur , ubi caput est insulae , vallum in adversam ripam ducere aggreditur. Osirisse Pali ingentis magnitudinis, facto inter duplicem 'ordinem intervallo, in ipso alveo figebantur, lo guriis directi confirmatique . Ordines tigna nectebant in transversum ducta, aequo spatio distincta. Tignis summum caput prolixae trabes , postremum f.ndo inserebant ad fluctuum vim sustinendam, ac Velut in illos arietarent. In medio agger incondita saxorum strue omnique materia consurgebat. Trepida civitate ad fatale opus , Starembergius quoque pi unos. magno fluctuabat curarum aestu , inops consilii, cum nec naves suppeterent ad erumpendum in operas;
167쪽
Sapius dejicli. eliquam ejμs ta-dem partem ob-ιinent . Suspendunt cave is interiora munimenta . Loveli rostrum s Iubterraneo igne
1 sa HIs TORIARUM nec milites eo pollent pedibus ire, interlabentibus undis , nec hostes jaculis deturbare. Etenim cum .se abderet locus a vicinis insulis; tuti a minoribus tormentis , catapultas in propugnaculis & in continentis ripa dispositas , utpote rara ipsarum incer laque jaculatione, aspernabantur. Quoad vada fuerunt , Sc leniter depressus alveus, processit opus . At ubi altus & rapido cursu ferebatur amnis, molis impatiens aegre sinebat injici vallos, iniectosque . dispergebat brevi momento ; adeo ut Barbari re
pius tentata desperataque absistere coacti fuerint. Interea , quam alibi coeperant oppugnationem, non intermiserant, illamque nunc eo ferocius urgere instituunt, quo non in diversas partes distractis viri
bus, de reliqua spe dejecti. Quater jam in fossam ir
ruerant , modo ab una , modo ab altera parte, connixi eam fascibus & tumultuariis operibus occupare . Sed undique maioribus tormentis e propu gnaculorum latere; scorpionibus e vinearum ostiolis , atque egrediente milite transverberati , in pedes se conjecerant repetierantque abditiora loca . Hinc modo crebris incursionibus hostem lacessunt, illum molestia , si non virtute superaturi . Saepius victi insultant victoribus, pulsi redeunt ad pugnam; aliqua demum parte potiuntur, primo ad triangulare munimentum , mox ad Lovelum , nec ita multo
post ad Aulae propugnaculum . Vix fossam ingressi. , interiora opera suspendere caveis ; iissem subjicere nitratum pulverem adlaborant ; qui ad Lovelum
168쪽
siccensus rostrum abstulit ingenti strepitu , secitque aditum aggressuris. Confestim quadrato agmine quippe rem expectabant) ruinas ascendunt ; simul procurrunt oppidani atque iter obsaepiunt, objecto corpore. Urgent alii , Sc pedem conferunti, ne igneis telis spatium darent. Gladiis hastilibus que res agebatur, & in promiscua caede Germanus, cui ex improviso haud satis conlarmatus animus, Π tare visus. Instabant Turcae, quorum ea legio e. pertae strenuitatis erat l, S: milites praetor Epiri, ductor agminis, obtestabatur, ut paullum adniterentur ; facile inclinatos impelli ac dejici loeo posse. Quod si restituant ordines, dubio se iterum praelio incertaque victoria dimicaturos. Et annixi quidem non solum in munitionem evadunt, sed etiam in extremo loricae tumulo signa statuunt. Ad strepiatum armorum proximae Germanorum cohortes accurrunt, atque atrocius instaurant pugnam; cumulatur ex utroque milite cadaveribus solum ; ipse praetor , dum strenue inter primoS ordines praeliatur, O ciditur. Quo viso Turcae audaciam comprimere &sustinere gradum , cogi denique redire Viam. In ipsius tamen ruderibus medioque ascensu stationem ponunt ; sed cito flamma a Germanis exclusa ex sulfurato pulvere , quem ibi cavata humo ad rerum dubios eventus collocaverant, dehiscente solo, propemodum omnes tumulati sunt. Visirius casu non virtute ereptam sibi victoriam arbitratus, parmam postridie tentare aggreditur . Ut illuxit, ad ejus a Tom. I. . V gu-
Illud Turca ag gred untur . Pugnatur eo Dei vehementer , ea
Signa in propugnacula statuufit. Germani subsidiis accipiunt. Praetor Epiri ne
Ejus nece Turca deterriti piac referunt. In medio clivo se muniunt i sed omnes absim lis erumpens illis subterraaeus . iagnis.
169쪽
is 4 HIs TORIARUM.168 gulum terra movit, confractoque apice fossam rui- Parm-ψrius nis implevit. Illac extemplo facili ascensu Barbari 2k.L A T. in altum tendunt. Vixdum autem in aream egres-e: rapice. sos tanta incessit jaculorum procella, ut illico se ες oti ς proripuerint . Praesidiarii terga dantium vestigiis si timi fistam ad ignaViane an consilio cum non insisterent, hi deuiυitatis radi- fugam sistunt ad declivitatis radices. Dum vero lanae saccis occultare se student, illi sub noctem erumpentes ab altera parte in eos proruunt; & quam Unde pro νήιει quam interfecto Dupino tribuno militum, qui prΞeo ἡ-.-' ' 'rat rei gerendae, non antea finem pugnandi faciunt, Dupinius occidi- quam penitus disjectis hostibus fugatisque . Hi ta- Turea redeunt. men , illiS digressis, prima vigilia munitionem re- 'petunt, Ordine primum auditoque ducum imperio , postmodum adeo tumultuose , ut non acie confligerent, sed velut lymphati in medios hostes se immitterent & caperent, quacumque possent, pugnan- Magnum ibina. di locum. Cum alii super alios continuo ingredientes densassent agmen, aut in globos, circumfusis
hostibus, coissent; impediebant se se, atque inulti
offerebant vulneribus corpora . Quare brevi momento tertia prope legionis pars mille fuerunt seq. Vit igΠς ferroque absumpta; reliquos angulum in extre-σ ignis subteν. mum conjectos absorbuit humus divulsa e sedibus suis urgente pulvere, quem subtus per cuniculos prius inductum oppidani in tempore inflammant. Nihil ea res Mustaphi animum, militaris viri & multos experti casus, imminuit; quin contra frequenti aggressione solicitandos enervandosque hostes coristi-
170쪽
T o. I. L I n. II. I FIstituit ; ratus, id quod res erat, si quidpiam quot,
die ex eorum numero auferret mors; continuisque
molestiis reliqui fatigarentur cum ipse legiones supplere, alii non item possent) taedio tandem ac lab re victos oppidum dedituros. Luce prima legionem
alteram per stratum suorum cadaveribus & ruinis itprimmittit in ipsam munitionem; cujus angulum Ob- firmatis viribus superatum adeo fortiter milites tenuere , ut praesidiarii ad eum recuperandum frustra summos conatus adhibuerint. Quapropter se referunt ad medium vallum ; quo, anteriori fossa munito , parmam Starembergius diviserat , victoriam , hostibus moraturus. Illic inter decem, qui successere, dies septies, sub terram furente nitrato pulvere,
discillas agger ; quinquies armis petitus , sed inani
succella ; quamquam Turcae pugnando Caesarian rum Virtutem aequaverint. Plurimi hinc inde caesi Vulneratique ; magnumque discrimen adiit Comes Fridericus Sigismundus Schariambergius tribunus militum, qui manu & consilio strenuus hostem repulit, eximia proinde laude condecoratus. Turcae, e tsi vallum haudquaquam transgressi, ad ejus tamen fossam admoverant se se, cavatis per diversos anfractus itineribus, impigri & praeter modum laborum patientes . Inde, quod ejus reliquum erat munimenti , sex locis suffodiunt, complentque caveas nitrato sulfure . Tres 4 a praesidiariis aperto flammis aditu, evanuerunt. Totidem , uno inter singulas interjecto die, vomuere ignem primo ad dexteram V a - Ω-
medιam ejus Mai. iam se referunt.
se tellus igne cunicularis , ae is
eidem per aliquot dies Turcarum aggressiones. Barbaris semper repulses.
ibi cs rimen aducuniculis ab utraque parte lotus discinditur,