장음표시 사용
191쪽
I 683. cis occupantibus utramque ripam. Quamquam Murbis salutem in eo non esse, ut militem & commeatum accipiat ; quippe quae ab una parte nud
ta mqnibus laceratisque propugnaculis, hosti repet lendo , si oppugnare pergat , suffectura non esse videatur . Collatis signis, dataque pugna opus esse, qua ille victus fugatusque obsidionem solvat. Quod si exercitus montes subeat , dissiciles quidem, at pervios ut quotidie indigenis , ita & militi nihil
secum praeter arma gerenti bc bellicos apparatus, nullo discrimine occupari posse imminentes Clo sterneuburgo tumulos caeteris editiores , nondum
ab hostibus aditos, nec, ut sua fert opinio, adeundos , utpote iisdem ignotos & longius sitos. Inde liberum fore , copias per continua juga eo circumducere , ubi , nullis obsitus munitionibus , terrenus ac mollior descensus pateat. Comme tuum vero nullam sane habendam esse solicitudianem , qui facile ubique paucorum dierum succuretici sebii. rant ὁ ω modo, ni brevi res agatur , desperandam fore . Plena militaris scientiae visa Regi & Lotharingiae Ducis Valdechii sententia, eaque vicit. Triai .ha I 'fariam diViis exercitu, peditatus omnis , triplici distinctus agmine, uno alteri subsidiario, mediat aciem constituit. Ab laeva Caesariani , mox Saxo nes, dein Francones , & Bojoarii , quibus omniabus Valdechius duoque Octoviri praeficiuntur . SNnistrum cornu, cui Lotharingius imperabat, Caesi riani equites ; dexterum , cui Rex, Sarmatae clau
192쪽
debant. Illis haerebant Saxonum BHOariorumque turmar; his aliqui provincialium Germanorum ad utramque aequandam . Hoc ordine ab Castris Catulinis profecti campestri maxime itinere, sub collium radicibus primo die castra ponunt. Postridie erigenti is in clivos agmen ; cum sepius occur- tates . rerent confragosa praeruptaque loca, ad quae superanda manibus pedibusque eniti milites debuissent; edictum praesectis , ut obliquo monte ac per eos 3 Qiba, fisper qui suppeterent , flexuosos calles in altum tende- dis data ius rent . vix peditum primum agmen cum aliquot s 'Polonorum equitum turmis prope solis occasu diversis itineribus in Closterneuburgo imminentium tumulorum Verticem evasit. Reliqui in propinquis vallibus constitere . Rex cum Lotharingio aliisque majorum ducum in sublimiorem cotilem ascendit regionem circumquaque speculaturus. Sciscitanti: qua progrediendum foret, una omnium responsio fuit : per Kalembergium , quem V Itineris pro cant, tumulum . Nam alia itinera majoribus ob qμης ψ
noxia dissicultatibus videbantur ; & istud vel brevitate commendabatur Uienna ab eo distat sex passuum millia ) . Prima luce exploratum missi, an
aliquo Turcarum munimento prassidioque teneretur , vacuum M liberum esse renunciarunt 3 illos autem ubi primum se deprimunt colles, in acie stare . Laeti nec opinato successu dudum quippQ q. ab iisdem insessum speculatores attulerant con- praeoccupa da i festim jubent , expeditiores cohortes ad eum prarim. I. L Occu-
193쪽
1 8 HISTORIA RU Moccupandum maturare viam 3 veriti, ne forte e roris admoniti repeterent locum , vallo ac machianis impedirent. Illuc tamen non ante meridiem . perventum est. Nam Clotherneuburgi mons, qua ad occasum vergit , plerumque arduus , ac fere praecipitem descensum habet. Igitur per crepidines longo dc tortuoso itinere obeundum fuit I quin etiam angusti aliquando saltus agmen extenuantes ειώ, faciebant moram . Peragrata , quae interjacebat, dis atrates vi- valle apparuerunt imminentes prope vertici Κalem' hergit tumuli, adeo ut milites tot iam subacti l boribus desponderent animos , ni tribuni , centurionesque iis , in mentem revocato augustae urbis & commilitonum periculo, vires hortando re fecissent. Primae cacumina tenuere cohortes aliquot
Caesarianae Saxonicaeque . Sed cum diversae , ubi cuilibet datum fuerat, iter fecissent, divisae quo que praerupto saltu, quo biceps Kalembergum est, signa statuerunt 3 hae ad Camaldulensium Caenobium a Turcis dirutum ε, illae ad S. Leopoldi Fanum.
Reliquus peditatus equitatusque monstratam mollitamque priorum exemplo viam, vix ullo dato ad cibum tempore , per totum continuavere diem, secum animo cogitantes et si Turcae eum tumulum
tenuissent, aut illinc sibi recedendum fuisse, aut magna clade , majori periculo , dubioque Marte
praeliandum. Sub noctem exercitus omnis accele- rato itinere illuc advenit. Iussi milites curare corpora atque arma expedire, eo ferocius ad pugnan dum
194쪽
dum postero die se comparabant , quo urbs in , I 683. conspectu posita incendebat ad misericordiam ani- Vis admuno mos , jactisque frequenter in aerem ex altiori tur- re igneis tubulis, veluti una omnium voce , Ora re opem videbatur . Hanc Uisirius ubi intellexit ingentibus copiis allatum iri , nec longe abesse quin adventaret, jubet illico, Dacorum regulOS, Tehelium , atque Ibraimum Budae praetorem, qui Uisirius ad eam
ita tenus circa Arrabonem oppidum excubaverat, ς λζit 'dam cotis cum luis legionibus ad se convenire . Contestim pias.
dicto paruere . Tehelius tamen, non plus mille Σ - V i
perduellium miss1s , reliquorum & suam cunctationem ementitis causis excusavit ; re vera aversi tus cum Germanis congredi, & se , dum pugnatur, in dubiorum eventuum aleam dare . Uocati quoque hisce postremis diebus e Thabore insula quotquot ibi Turcarum aderant , eo traductis ad agendas excubias aliquot Dacorum cohortibus, cqterum inutili prope turba . Mustaphus concilio Visirius admota. praetorum habito sententias perrogavit 3 praefatus θ' g siq
non se commistrum, ut praeda summis laboribus vigiliisque conquisita , dente atque unguibus comprehensa, jam jam enecta , sibi e faucibus eripiatur 3 de cςteris , quid ipsi in hoc rerum statu gerendum censeant, auditurum. Fuere qui suam ad ejus sententiam accomodantes, ut moris est captantibus potentiorum gratiam , dicerent simul obsi- Alii intra valladione in urgendam , simul intra νallum opperien - int
dum hostim repellendumque , si ferre suppetias'ε - '
195쪽
18o HIs TORIARUM 1683. pergat. Sibi validissimas ad utrumque vires suppetere . Nam tabulis postmodum cum reliqua praeda inter Uistrii schedas repertae sunt recensiti nudius tertius exercitus excepta videri ad centies sexagies armatorum millia; quibus Se frangere externorum hostium impetum, & non solumipirantem urbem , ut nunc res est , sed fortem valentemque cito expugnari posse. Tamis circumvallatos copiis non audere , abjecti exilisque ; incertos belli eventus metuere , non cauti, sed suae ignari fortunae, eaque abutentis animi esse . Pl G solvendam cebat aliis , quos , ut fit , praesens periculum ab
I assentando retrahebat, soluta obsidione Viennam
deserere atque in tuto exercitum collocare. Nam: 'ra argume fi utrinque a vallo, ab urbe , quae strenuos habet cives , experientia malorum vitae prodigos , S frequens adhuc praesidium, ineatur pugna, nosque medios excipiat ; verendum , ctant , ne nostra clades ad internecionem vergat 3 quippe qui diuturnis incommodis afflictati cum integris advenientium hostium legionibus conserturi, atque eminus ex altera parte muralium tormentorum , cominus erumpentium oppidanorum procellam subituri .mus . Quod si hominum multitudinem, quae modo e tabulis nuncupata est , serio , ut arcanum militaris gentis Consilium decet, ad examen quis
Ene Motur Tur. revocet , verbo, non re constare certum fore .
..is. . Qui enim relata inibi esse quindecim Hungarorum millia, quorum vix decem adsint centuriae φ Qui
196쪽
duodecim pariter Dacorum millia , gens militiae inexperta, M a nobis ut religione ita sorsitan v luntate aliena qui Scytharum viginti millia, genus hominum vehemens quidem ac pugnax, sed statario bello insuetum qui denique ad triginta calonum , lixarum , cuniculariorum millia , qui ubi agatur legionarius miles, nullo profecto in numero haberi possint ' Hi omnes si subducantur, ut vere subduci debent, comperturos haud parum ab nonaginta millibus distare summam . Neque vero, ubi vita in discrimen veniat , de sinistro
vulgi rumore , qui relicta Vienna erupturus ti meatur , cogitandum . Nam nemo sapiens , qui non famae in tempore contemptor sit 3 dc decoris damna, quae temere infligantur , dies sarcit. Hujusmodi inconsultis vocibus non sane detentum fuisse Solymanum, inclytum Othomanorum Principum decus , quin cum ducentis armatorum miI libus ab hac ipsa, quam obsidebat, urbe se reciperet, refugeretque cum sexagenis dumtaxat Germanorum millibus , quos Fratri Carolus Austri,cus suppetias duxerat, conferre signa; nec nos
prosecto detinendos esse ; nisi forte , quod maximus Imperatorum nostrorum gloriae duxit , pr bro ipsi nobis ducamus . At mediam Ibratinus B dae praefectus sententiam pronuntiavit . Constat enim hunc multis sermonibus agitasse, ut abductis ab obsidione , cunctisque in unum coactis co piis validissimum corpus conficeretur , praemissisique
Pratoris sente tia later duas inuas media.
197쪽
1 8a HisTORIARUM 1683. siue illico , qui juga montium , qua transitus ad
hostes erat , praeoccuparent , ad ipsorum castra M sique ratioueri cum omni exercitu maturarent ire, cierentque pugnam ; quam illi si vallo inclusi detrectarent , f
me perituri essent , impedita circum ad commeatus via; si capesserent , se non temere Ominari, victoriam suis non destituram, qui superiores sint numero & strenuitate , audacia etiam ob ditissimae
cupiditatem pr dae ; nec minus disciplina quod
omnes ab uno unius Imperatoris jussu pendeant longe hostibus antecellant. Profligatis auxiliaribus cui dubium sit, Viennam extemplo se dedituram, laceram , exanimem , atque una stantem auxilii spe / Timere autem ne nobis proficiscentibus ciaves , urbanique milites a tergo insistant, . elus esse, qui militiae ignarus non intelligat, longa obsidi ne contritos eos vix spiritum ad respirandum habere , nedum ad insultandum provocandumque- Et si habeant , se se facile obversa fronte cum iis dimicaturos , inhaerentesque fugientium vesti giis qui enim impari numero ut reliqua silentio praetereantur, obniti possint cum ipsis urbem, tanta jam parte nudatam moenibus , ingressurOS.Cqterum si, ut plerique ferociores professi sunt, copiae ad vallum ad urbem dividantur, profecto in animum inducant, ita sibi hostes adauctum iri, vires utrobique imminutum. Paruit Iesaimi consilium prudentia ac magnanimitate, quidquid ab aliis dictum fuerat , post se relinquere . A Uiurio tamen Desie
198쪽
glectum ; verito , ne cum aemulo praetore rei bene gerendae gloriam, quam sibi certam spondebat, eommunicaret ; cui ob bellicae virtutis famam, dc quia ipse hominum opinione eo minor reputabatur, metu an invidia, inimicus erat. Itaque,Superis illum ad deteriora ducentibus, obsidionem octodecim ar maiorum millibus urgere statuit , reliquum exercitum in primos colles extra vallum duci, ac se communire ad excipiendos hostes , si aditum sibi armis recludere pertentarent. Quod ubi foederati e Kalembergi tumulis conspicantur , in quos , ut ena ratum est, sub noctem ascenderant , se parant ad pugnam , ad eamque postridie pugnandam suum quique locum atque ordines repetunt. Descensus ad hostes terrenus ac placide acclivi& erat, nos aequo tamen dorsis, ut frons continenti agmine d
latari pollit. Sed illud plures profundo alveo torren tes dissindebant . QusUrca per quatuor millia pacsuum distentae legiones , servato , quem diximus ,
ordine catervatim progredi coactae sint ἀ Ducibus imperatum ut, cum loci natura pateretur , ad aliOS Obliquo monte agmen declinarent, coniugerentqueῖ simul ut intenti, quid ubique geratur, circumferant oculos, atque alternis opitulatum ire, quo sit Opus, approperent. Collocatis apud Camaldulensium C nobium tribus, aeneis tormentis, clim primum it
luxit , teIa jacere ae se undique in clivum demit tere incipiunt. Turcae in adversis collibus legioneSP rtiti , aequabant insessum a sederatis spatium.. Dextrum
Ustrias quot copias in villo reliquit , quot obvia auxilium fereuri. bus educit. Faelerati e -- tibus deficendunt. ιo ordis i
199쪽
184 HIs TORIARUMI 58 3 Dextrum cornu, Cqsarianis oppositum, ut in suspecto
magis loco,praecipuas habebat IaniZerorum copias. Et Visirius Ibraimum Budensem praetorem praefecerat3 seu in extremo discrimine, dum animum tenent majores curae, aemulationis oblitus, uniusque ejus memor virtutis ; seu, si praelium adversum foret,
in eum culpam traducturus. Mediam aciem ac laevum
cornu inter praetores divisit . Ipse intra vallum stetit, ut ubique pugnae praeesset imperio , atque ex occasione moderaretur. Primi Caesariani pedites Obiprimam o ad extremum clivum progressi, nec ita multo post ' Saxones, haud longe positi, e regione Barbaros habuere . Media interjacebat angulta valles , quae multam latissiuni collis partem complexa , ubi Thraces . ν-gad ρ in cornu de terum sub signis inlisuxerant, ab laeva ktur. in circumpositam Uiennae planitiem desinebat. In eam cohortes aliquot se abdiderant bombardarum jaculis declinandis, quibus e summo ac declivi monte , dum starent in ipso colle, stde lacerabantur. Has Ibraimus, posteaquam vidit Caesarianos pone macerias, ibi forte dividundis agris constructas, aliquot figere tormenta bellica, certissimamque stragem minitari ; jubet a fronte , alias a latere circumacto itinere pugnam dare, ratus, id quod reserat, ni hostes eo loco deturbarentur, suos vi m chinarum ex omni colle depulsum iri . Confestim effuso cursu in adversos ruunt . Atrox conseritur praelium, S a fronte neutri impellebantur , Caesarianos loco adjuvante, Turcas multitudine ; quippe Disitigod by Gooste
200쪽
To. l. Lia. II. i 8 spe alii super alios inserebant te. Verum illis a latere magni res erat negotii periculique . Quamquam enim interioribus subductis cohortibus illuc quoque ordines obvertissent; attamen, cum Barbari recentibus continuo auxiliis accrescerent, vix jam Caesariano agmine aequari poterant, ne a tergo ci cumvenirent. Cum ibi obstinatis animis dimicatur, i peri repente propiores Saxonum legiones , strepitu admonitae , auxiliatum, ut condictum fuerat, ven
runt et nec ita multo post citato quam maximeta Samnis risis am
gradu Caesarianorum manus , quae diversum iter pulaude obortis.
ingressa ab aliis diverterat . Tunc ferocius instauratur certamen , ω cum Germani frequentiores ex alto jaculari possent, plumbea grandine repres sus primo Turcarum ardor I mox , frustra novis subsidiis roborata , inclinavit ipsorum acies; tria Turcase restruat convallem denique integro adhuc agmine se recepit. Torrens eam vallem secabat lato alveo, per aestatem sicco, sed lueme collectis undique pluvialibus aquis tumido ac redundanti . Ne erumpens vastaret agros, aggestae in ripis maceriae cohibebant. Has pro vallo , e re nata an ex condicto , dur pedem referunt, tenuere Turcae, tectique in patem tes hostes intorquebant tela . Quamobrem Germanis haud parva caedes,& major animorum motus; pigebat enim prope inultos occumbere. Lothari gius praesenti commotus periculo, fretus ira fero-eiaque militum, qui pugnam poscebant, e plo δ' nimis oesta to prius loco, pyrochytrophoros immisit, qui ma- ειν.