장음표시 사용
171쪽
Repulsis B.Irbose Germani stibius
116 HISTORIARUM faciem , divulso muro concisoque tumulo . Nulla mora Thraces procurrunt. missilibus instant, impellunt hastis. Magnam illuc oppidani attulerant bellicarum ollarum vim, quae ingentis magnitudinis ; quippe quae plura & minuta continent jaculata. 3pharetrae dicuntur, exploduntque, dum intus baccatur martialis pulvis, quidquid letiferum pro sagi itis est. Hae statim in constipatos hostes conjectae , illos ustione de acuto morsu ab incepto desithere coegerunt . Potadie agger in medio subsedit , hiatu, dum terra excandescente pulvere discederet) aias orpius. Turcae sub noctem irrumpentes ac bis repulsit, tertio redeunt ad certameα, adeo immemores
sui Sc paratae necis, ut nisi par oblivio Germanos cepisset, impares ad resistendum scire viderentur. At loco ferociter se tenuere, anxia interim urbe ad i r certam pugnam horrendumque strepitum machinarum. Rursus dextera facies ab eadem peste labefactata praebuit in gressuris latum iter. Attamen stetere Barbari, seu pavidi experientia periculi, seu rati ,
metus simulatione negligentiam hostibus injecturos , qua deinde incauti opprimerentur. Hi contra , fraudem suspicati, vigilias diligentius agunt nec arma ponunt. Quin aliquid ex adverta molituri, cun dudum per duplicem cuniculum sub illorum stati nem penetrassent , excitara ex supposito pulvere flammae vi, reddunt ruinarum vicem; haud par una operibus solo aequatis & multa c de . Sed de Germani tum pariter quieverunt exhausti viribus, diu que
172쪽
que vincendo sessi. Quin tandem Starembergio an- I 3. nuente, cuna Barbari undique subeuntes instauran Parmadem int. dis aggeribus darent operam , tota iis triangulari munitione concedunt; quae ab omni parte divulsa nulli amplius usui esse poterat, de quam duos dc qua- Quot dies temtit,
draginta dies extremo & fere supra fidem conatu, Iu .
inflictaque ibi decem Turcarum millibus nece, defenderant . Interea haud segnior oppugnatio fuerat ad utrumque propugnaculum. Nam Thraces quotidie fossae quidpiam decerpere, vineasque proferre , illam Germani expedire quantum possent, ret, ' ctinere sibi. Dum ita modicis praeliis invicem se dis pellunt variantque vices, at postremi in locum Turcae se restituunt, paulatim Vnibus succedentes ; placuit Starembergio, graviori conflictu rei aleam pe Vist be D m Vriclitari . Vittembergiae Duci 5c Comiti IoannISe- η u, valiti Fenio instruetori exercitus ad se vocatis, paucis reta militu Π er.
nuntiat , quid sibi facto opus sit . Hosteni continuo ρ' promovere gradum , de si muros subeat prosternataque, ubi tantae sint vires quibus possit ab urbis ci cidio retineri Ejus pioinde longius arcendi ipsi negotium capiant, faciantque quod sibi e fide ac strenuitate sua esse videatur. Repentὶ jussa peragunt
Eductas e csca Loveli porta sex peditum centurias hostium operibus circumducunt, atque inde perdi-Versos aditus jubent continuato agmine penetrare nexus tortuosi valli , ut simul plures dimicare possent. Dictix obtemperant ia Uerum ferociter obstitere Barbari , qui x etiam loci notitia aditamento *ra
173쪽
Instaurant pura Dirimitur, utrisque in Iua mu-
s=uae ibi cades. Praesidiarii it
i s 8 HISTORIA RUM erat, ut ingressos undique circumvenirent. Quod ubi patuit, apertumque discrimen in conspectu fuit, Vittembergius stricto gladio convolat ad primos O
dines , monet, hortatur suos, ut in tanto periculo vitam virtute redimant. Temeritatem, si cito contundas eam, confestim cadere; semel si bene cςptis succedat, invictam esse. Cuneo facto vehementius urgent. Adnitentibus Turcae gradatim cedere, quousque ad scamni labrum perventum est. Ibi in pedes celeriter se projicere ; Germanus insequi, illos fugam non insidias fecisse arbitratus. Cum extemplo tonuit nitratus pulvis, atque his terram subduxit. Contrucidati laceratique plures; Dux in extremum discrimen venit. Thraces successu laeti repetunt pugnam, consternatis insultant . Suis Uittembergius voce & exemplo animos addit; nihilo
tamen secius trepidi certant dubio Marte; & pulsi eq- sique serent, ni statim Serenius alteram centuriam summisisset, quae pugnam restituit detrusitque hostem in ulteriora sua munimenta; ea vero, quibuSillic fossam tenuerat ἰ penitus diruta. In hoc praelio Germanorum ducenti cecidere; Uittembergio leviter sagitta genu alterum percussum. Turcarum incertus numerus; sed ex prima simulata,veraque altera suga,Scpugnandi obstinatione, longe major. Biduo post oppidani rursus erumpunt ad Aesar propugnaculum . Strenue dimidia & una hora dimicatum est. Siquidem Turcae ex superiori damno cautiores facti, duplicaverant in fossa stationarios milites, plurimaque
174쪽
ibi omnis generis tela congesserant. Alternis utrique moti fluctuavere ; utrique postmodum, aequavere F pugnam, mori potius quam moveri gradu obΠrmam tes animum. Cum diu stetissent mutuis obnoxii vulneribus, nullamque in partem inclinasset victori L. ὁ Purpuratorum unus, qui Barbaris, certamini immi ' ρ ρ tus, faciebat animos, glande ictus plumbea in terram cadit. Ea res proelium finivit. Dum enim coripus student abducere, inferias laturi, desertisque ordinibus circa illud frequentes tumultuantur; Caesariani in aliud intentos eos facile derruserunt. Mox celeriter dissipatis impedimentis expeditaque fossata. Germant Ρgas intra muros se condunt ; brevi tamen victoriae fru- 'ctu; quippe hostes, undique patente via, non ira-- 'εdeunt Turea, multo post sub ipsis minibus se restituunt, inter - tu eaque β mri piuntque aggeribus adeo locum, ut pateret, nullo 'amplius impetu repelli posse ; cum praesertim ab hac
una parte centauri prope murales machinae tantos fecissent ruinarum cumulos , ut qui ad praeliandum exirent, gradu consistere ac servare ordines prohiberentur . Acuit ea dissicultas oppidanorum ingenium .
Stuppae globos ingentes, pice illitos, admoto igne: na- c.
in fossam projiciunt; qui, motu ipso flammam di- statuant. latante , penitus inflammati , nec facile e lingui risibilia,
nec dissipari poterant. Super hoc congesti lignorum . Velani. . . fasces incendium excitabant , quo longius hostes s - summovebantur . Id aliquantum dubios quid ag rent Turcas habuit. Rati denique, si mqnia evellant,
ruinis illud compressum iri ; ex primo fota limine
175쪽
16 o HIs TURIARUM quoa reduxerant nam propius incendium vetabat Toria pruribus in id rei cuniculos deprimunt ducuntque ad utriusque 2,..2iahiti: DcJζS propugnaculi. Huc jam antea mentem adve tur. terat Starembergius, dique secundum eas jusserat puteos aliquot, unde, solo admotis auribus, certius exciperetur ubi hostes suffoderent, & promptior Oc- Germani eo, ope- cursus foret. At semel tantum ad Aulae propugna-rire conantur. culum rei bene successit. Dum terram egerunt ex adverse, operae patefacto aditu colliduntur. TunCobversis invicem ferramentis, quibus opus molitae fuerant , pugnam committunt . Mugiebat inconditis vocibus ostium cuniculi ; quo boatu , quid istud rei esset , cives admoniti illic in armis consiliunt, veriti ne serte oppressis cuniculariis Turcae in oppidum se se effunderent. Verum utrique . , ubi primus resedit impetus , velut e composito se retulerunt, praetentisque asseribus objectaque humo propugna- altrinsecus Occlusere viam . Cete m ad dexteram tib sat fas ejusdem propugnaculi faciem disrupta cavea , sic vehementer exarsit sulfuratus pulvis , ut continentibus ruinis tertiam fere partem nudaverit. liis νὴ I 'I Utrinque Velut signo dato staticia in proelium de rite dem tio . cursum est , quo non aliud in ea obsidione dubium magis atque anceps', aut majori atrocitate pugna- tum . oderant, ut in extremo periculo , ipse supremus urbis praesectus, majoresque alii duces Daunus , Serenius, Scharsembergius , qui dudum venerant ad propugnaculi fauces , dum recenteS collocarentur excubiae, afflictis rebus consulturi. Per loca
176쪽
Τ o. I. L i s. ΙΙ. I cI Iloea disposti, hortabantur milites , Sc quid e re
nata gerendum esset, imperabant ; quodque ad excitandam illorum alacritatem supra modum confert , percepturi erant oculis, quid cuique virtutis aut inertiae foret. Omne illuc armamentorum genus jampridem ad inopinatos rerum eventus convectum fuerat , eoque summa industria e militari scientia utebantur. Principio ad aggeris labrum , ubi utraque ex adverso stabat acies , teretes crassasque trabes , infixis rotae capitibus , armatasque frequenti cuspide convolvunt, pro vallo statuunt, fulciuntque pedamentis . Deinde maximas incendiarias ollas nam manuales nimio usu defeceranti eos igne ad foramen apposito in medios hostest projiciunt ό quae , diffiinis compagibus , flammal ac missilibus turbas ciebant. Turcae imperterriti aes lento ad servandos ordines gressia et, quibus turbas iis, rem feliciter incoatam siepius corruperant, coni scendere tumulum, gladio aperire sibi aditum ni. t tebantur . Medio in ascensu non unum aut alte- rum, sed caterYatim eos propemodum conficiebanti jacula a bombardis festinanter conjecta e vicinis latere propugnaculi ; quem locum unice aggressui ris infestum cum antea prosternere debuissent, conias temptu an imperitia , ingenti quidem suo malo neglexerant. Magna erat occidio, sed longe major turba subeuntium , quam Mustaphus in ipso conspectu pugnae qua blandis qua minacibus verbis ad strenue certandum accendebat . Urgente Tom. I. ' X mul-
177쪽
1 68 ,. multitudine, mota demum oppidanorum acies , primumque aggeris spatium superatum . Tunc enim- Turcκ iv primo vero postremae undique exertae Vires I palamque
m suit, rebus in dubiis sipes , quid desperatio poscExtrema utrin- sit. Turcae, si paullum insistant , urbem coepi Dqης - bidiiφη Vi se opinati , in vulnera ac tela ruunt ; dummodo promoveant aciem , reliqua haud pensi esse. Gemmani suorum Se oppidi excidium, si cedant, volutantes animo, stare loco intenti hostium jugulo,
serociores deliberata morte aut victoria . Interima duobus tumulis, quos utrinque in aggere inte jacentis muri ad collum propugnaculi erexerat Starembergius, confertam Barbarorum multitudinem murales machinae transfodiebant minutis telis atrociter adeo, ut primum in iis tepesceret ardor pugnae 3 mox tristes segnioresque subire cadentium locum ; denique in apertum discrimen se dare nolle . Oppidani ex ipsorum fluctuatione , & quia .
non amplius inferre signa contuerentur, rati eos, Tarca cedant. quod 'erat demisisse animOS , augent suos , re creatisque vincendi spe viribus clamorem tollunt,
hostem propellunt ad aggeris Istrum ; inde in ruinas protrudunt , labantemque telis ab omni parte conficiunt ; quousque se primis operibus pauci reduces occuluere , plus mille humi relictis , haud Q tW β ineruenta praesidiariis victoria . Mustaphus apud se reputans & adventare ingentes copias ad obsidi, nem solvendam, Se urbem prope interitum esse delatores enim ex ipsis civibus 3 quorum unus
178쪽
vix sexdecim annos natus ultra citroque remeans, dum clam per ruinas descenderet, deprehensus se
curi percuisus est ; id renuntiabant statuit vel
magna militum suorum internecione opem laturos antevertere, conarique omni vi, ut Oppidum tamdem in suam redigat potestatem. Quocirca eodem, quo ab Aulae munitione dejecti fuerant , die rumsum illos ad oppugnandam immisit; & pari i quiadem successu. Etenim qua parte spoliata mqnibus suerat, celeriter palis vallata, lanae saccis terraque adiectis, obstruebat iter. Agmen Vero, dum in ascensu penderet animi, quid sibi facto opus esset, catapultis a latere, a fronte hastilibus feriebatur ;horrebatque aer gemitu , solum cadaveribus plurimoque sanguine . Re cognita signum receptui datum . Hinc Uisirius luerentem menti, ob rei difficultatem , solicitudinem verborum ferocia & vultu contegens , Loveli sinistrum latus, unde suis tamia ac tam saeva pernicies extiterat , dejici jussit. Biduo suspensum cavea, elatum que nitrati vi pulveris corruit. Adortus inferiorem ejus partem, ter repetito certamine 3 N cum parum tormentorum iaculationi pateret locus , angustusque vix paucos praesidiarios exciperet ad dimicandum ἱ obninuit. Mox laeva pariter ipsius munitionis facies , muro sex pallas nudata; sed ita coacervatis ruderibus, ut haec transitum servatis ordinibus impedirent. Quamobrem vix conscendere aggresti retulere pedem . Demum, furore extrema consilia ministran-X χ te ii 583.
Turca postridie in pugnam rede
Recedunt Barbari . λου disinistruma latas evertitur. Eo Tures potian
179쪽
2 ovem caveis suspendunt duum propugiraculoruinuros
Interiores ad ea propugnacula, urbis parte si reres excitati.
Urbs dripente laboravit aliquot dies ingenii elader64' HISTORIARUM te, cuniculariis negotium dedit , ut quam citissime fieri posset, penitus utrumque propugnaculum,
interjectumque murum subverterent. Dicto a diunt ; novem locis excavant humum, tardius ta
men quam ipsa res postulasset. Nam oppidani i
gentem maximarum ignescentium ollarum vim ex
alto in fossam projiciunt, quae pondere suo in .lcrram defixae, cum , expandente se flamma, diLsilirent, longe lateque dispergebant humum, clau- '
dubantque magno fossorum incommodo cuniculo. rum ora, illic, ut in propinquo, aperta custoditaque negligenter. Attamen qua ad duo illa propugnaeula , qua ad interjacentem loricam n vem per subterranea loca penetrarunt . Suspensa ibi caveis -nia , cavataeque vasto hiatu speluncae martiali pulveri continendo. Quod si tempus inferendo inflammandoque suppeditasset, verendum fuerat , ne civitas suis oppressa ruinis hinc postremum vulnus acciperet . Quamquam & isthue mentem advertexat Staremberghav. Nam, moram aliquam extremum, si res ita ferret, ducenti spiritum oppido injecturus , concussa propugnacula intermedio vaIlo fossaque intersepserat; aditusque viarum, qui ferebant ad oppugnatama oram , operibus , catenis, excubiis circummunierat. Et sane ultimo jam in discrimine versabatur, laceris munimentis, imminutoque praeter modum
praesidio non ferro solum , sed dyssenteria ; qui morbus salsamentis, quibus vescebantur, aestuque
180쪽
contractus ad sexagenos quotidie milites per ali- D583. quod tempus absumpserat 3 eoque vel urbis praefectus conflictatus fuerat . Haec igitur in tantis aerumnis una propemodum sustentabatur armat rum fide , quam de ducum inexsuperabilis virtus, N proxima auxilii spes confovebant. Nam per hos dies , elusis deceptisque Barbarorum custodiis in urbem regressus Georgius Michalovitius, qui Tum st carum more tunicatus per medios illos felici ausu ad Lotharingium cum Starembergii mandatis pervenerat pari successit id pridem haud semel sic rat Georgius Franciscus Koschinischius ; quorum navatam operam reipublicae , obitumque audacter periculum aliqua posteritatis memoria donare quum est ejus literas ad istum retulerat, quibus di jam
coactas in unum copias , & nulla interjecta mora opitulatum obfestis venturas pro certo affirmabat. Initio haud levis negotii fuerat Germaniae regulos in eam voluntatem adducere, ut Valido Uie unde re emunae exercitu nam modico nihil profecturos pate- auxiliari β c.
hat 2 auxiliatum irent. SiquIdem, petendis conditionibus , alii sibi multum ; alii parum Caesari tumere simulabant. Et Sarmatam, quamquam non studium aut animus , pecunia certe colligendis legionibus deducendisque deficiebat . Verum clinia in dies graviori Turcarum metu percellerentur Ger GAlia Rex stomm ni, ad hunc repellendum positis tantisper relia det Pontis inam quis curis incubuere ; cum praesertim Ludovicum is ta xUem intelligerent eximia moderatione animi νum