장음표시 사용
461쪽
bus M pomorum ingluvie morbo. Dum haec per Ii 8s. guntur, oppidani ingenti strepitu se se e portis effundunt, deturbaturi ab aggeribus operas, aediumque . Prasidiarii ero incendium, quo lignea compatae materia nullo re-t' 'medio absumebantur, vindicaturi. Uerum dum imcompositi, quamquam strenue, circum discurrunt, moenia repetere coacti sunt. Inde tamen gravis in cessit cura Venetos duces, haud levi conjectura in . metum adductos et si ab interno simul externoque hoste impetus fieret, se neutiquam fatis fore ad eum repellendum. At Turcis ejusinodi mentem superiademerunt ; Sc Venetis aliquod supplementum opportune advenerat. Interea novis coactis copiis ILmail ad solvendam obsidionem se comparaverat, id ' rmisit Venetsi
que extremo conatu pertentare a. d. IV. Kal. Sept. Qgreditur arte
quem diem sibi Turcae faustum arbitrantur apud se β η MN constituerat. Quod ubi e captivo quodam Sarmata, qui deceptis custodibus fugam arripuerat, ΚontgLmarchus accepit, cuncta accurate disponit ad eos reprimendos; maxime vero frequentioribus machinis stationibusque firmat vallum, qua per apertam planitiem, utpote equitatu pollentes, irrupturos ambitrabatur . Εjus opinionem sagaci consilio Ιsnail fefellit. Ad eam partem equitas solum impulit, qui hostem facta impressione concitatoque, quantum possent, tumultu in se se averterent , pedites ex as perrimo, qui castris imminebat, colle, & qua nullum patὸre iter videbatur , trifariam partitos demisit. Humilis ibi, ut in tutissimo loco agger, infrequen- ..uis ' ρο - Tom. I. LlI tior-
462쪽
168 6'. tiorque miles, una tantum Illyriorum legio. Hane Τhraces strenue adorti, transgressique Vallum tu bant urgentque , nec. ita multo post in fugam c njiciunt . Pulsos excipiunt Melitenses, Romanaeque cohortes, quae in proximo dari sibi certaminis signum, opperiebantur. Instaurata fronte novum praelium exoritur haud impari primum fortuna, mox ad Barbaros inclinata ; instabant enim majore copia- illud Roni mar- rum mole. Ad suorum discrimen Kontgsmarchus , ἡοmodo. Q extenuatis ubique stationibus, cum valida militum manu in tempore accurrit ; subdit recentes fessis. Ubi vero atrocius adeli periculum, ipse inter primos ordines cuneum inducit , arte manuque strenuus. . Strato plumbea glande , cui insidebat, equo, in alium insiluit; & qua voce, qua ferro firmat restituitque pugnam. Res diu ancipiti Marte gesta; dubiam tandem incertamque victoriam eadem ars, quaeta ureriiset supςriori praesio , Venetis conciliavit. Maurocenus
prasium ducit. enim accepto signor suos ingenti periculo dimicare romne confestim nauticum nomen praeter vinctos , eclasse in terram expositum, ductare ipse coepit, magno ad certamen greitu, majoribus incedens animis. Quod ut Ismaili nunciatum , veritus ne supervenientes copiae momentum Venetis ad victoriam adderent , cani receptui justit 3 castraque ordine ac sen
s: Eis,et ''-ςgressus , in adversum collem , qua descend
rat, aSmen erigit 3 ratus hostes loci iniquitate detentos , sudore ac pugna debilitatos, non successu- ros, sibique interim daturos spatium temporis, quQ
463쪽
eircumferret per notas valles equitatum in progresiam a litore manum, invaderetque faciliori aditu a tergo vallum. Haec consilia Κontgsmarchus turbavit ; qui ad auxiliares, Illyriosque, objectos hactenus Turcarum furori, multaque taede irritatos conversus: satis ne vobis , inquit, repulisse hostem nec animus est , vindictam quaesituris, actutum perdere lQui vestrum primo conflictu cessere, fidem faciant vi , non metu cessiile ; qui magnis conatibus restitere, partum decus nova cumulent gloria. Ite alacres,& quam inchoastis, victoriam absoluite . Acuitur virtus dissicultate, nec quidquam arduum volenti. Intulere illico signa, tantusque coepit animos ardor, ut prope currerent. Turcae, quorum audaciam attoniti mirabantur , strenuitatem veriti ; protinus, ne ad manus venirent, se retulere. Et equites pedutum exemplum sequuti, nulla interposita mora ii penitiorem provinciam Uertunt equos. Cruenta
utrique parti pugnam fuisse, quamquam sunt qui Uenetis negent, nemo ambiget, si & tribus pugnatam horis, & varia fortuna, & obstinatis animis s cum ipse reputare velit. Turcarum cladem Naupliae deditio excepit, metu non vi subactae . Nam i metsi vallum jam ad fossam productum foret, & prima cuniculis moenia suspendi coepta ; diu tamen d rare oppidum potuisset, valido adhuc praesidio, rupis asperitate, triplici munitione tutum . Et Ismail repulsus, haudquaquam fractus, a erat . Uerum. Multaphus praetor cum Assano fratre, qui de ipse s Lll a Dre-Κοη 'raribus suos hortatur ut in collem se erigat Dicto parent Turea audaciam mirati prorsus
Nauplia deditur Quare, in quibu, conditionibus. Diuitiaco by Corale
464쪽
Frator eum fra ne primum Veisnetias, deinde ad Marochi rege spergit. Quanti Venetis faciuus steterit.
Mauroeenus elasesem educit. Uenetis usulis
gare prohibitus inportum redit.
sa HIs TORIARUM premum Peloponnesi imperium obtinuerat, sibi po
tius Sc ingentibus, quas collegerat, opibus, quam reipublicae consulendum existimarunt. Itaque misi sis, qui de tradendae urbis conditionibus agerent, cum Mauroceno conveniunt, ut quicquid ibi Turcarum esset plus quatuor millibus fuere, in his mille ducenti armati cum omni re domestica in Tenedum insulam deduceretur, ipsi Venetias . Ubi paucos moratos menses impium suos colendi ritus desiderium ad Marochi regem ire suasit; securam illic , quippe ob locorum distantiam Aulae Byrantinae ignotos ; commodam divitiarum assi uentia; ignobilem otio vitam traducturos . In urbe proximaque scopuli arce octo supra sexaginta aeneae machinae inventae , in portu duae quinqueremes . Stetit Venetis nobile facinus minori quam existimari pintuisset Se vulgari sanguine; sed pretium auxit eques Alexander Alcenagus , dum fossam inter primos subiret, telo interemptus 3 vir clari apud suos nominis militari prudentia & rerum in eo bello gestarum fama . Plures morbus absumpsit, de aliquos illustri
genere. Nauplia in potestatem redacta , Mauroc nus classem longarum navium conscendit , circumegitque, si fortὸ navalis pugnae occasionem, eamdemque in ea fortunam nancisceretur. Cum autem contrarii venti mare prohiberent, non ita multo post Naupliae portum rursus tenuit. Ibi enim iij emare
constituerat, in Turcas intentus, qui in ipsa Peloponneso locum hibernis ceperant ; nautica simul
465쪽
turba ad instaurandum expediendumque ruinis oppidum abusurus. Eo deinde classem quoque majorum navium reduxit, haud aerumnis intactam, Venerius Et illae Venerius praetor . Nam cum in Tenedum Nauplienses no 'η w si vem iisdem navibus traduxisset, redeuntem Oppressit apud Lesbon insulam Turcica totidem navium, Ej classis cum
pluriumque triremium classis. Dum illae imparibus a P δ
quamquam viribus se ad praelium comparant, con- qηο me tu.cidit ventus, tantaque extemplo malacia & tranquillitas extitit, ut immobiles inutilesque ad pugnam, torperent . Contra Barbari suas remulco circumagentes , e majorum latere, ac triremium proris atr citer in adversas ejaculati sunt, multa armamento rum ac mortalium strage . Nox certamen , classes
Ventus, qui opportune spirare coepit, in diversa diremit . Bellum hoc anno in Dalmatia memorabile nihil habuit praeter saevas utrinque populationes, NSingum, frustra superiori anno tentatum, a Venetis in ditionem acceptum . Illuc Eques Hieronymus Cornelius praetor ingentem adduxerat prOVinci- inuis: lium manum, S paucas e praesidiis collelias legiO- pit.
narias cohortes , unam praesertim latronum, qui diu per Neapolitanum regnum grassati, ea conditi ne ut Venetorum militiae nomen darent, abire immunes permissi fuerant. Horum strenuitate oppi- Latronum robora dum prope corona captum . Adeo ex una eadem-- η e
que indole magna vitia, magnaeque VirtuteS ; tan t.
tum interest, quo illam flectas. Longe majora per hanc ipsam testatem Sarmatae portendere ἱ nec omen
466쪽
4s4 HIs TORIARUM 1sque. forsitan sesellisset, nisi consilio peccatum foret o
volonia Rex Rex majoribus, quam antea curis, agitabat animo;qμρος- ς τη priinum ne sua senesceret gloria, jam non dissim
lanter a procerum potentii tirrus Invidia atque aem
latione conflictata ; alterum, ut Iacobo filio nuptiarum splendore, magnisque inde clientelis ad regnum viam sterneret. Utrumque ab uno Turcico pugnando bello paratum iri conspicabatur . Hinc enim amplior faciliorque adipiscendae laudis materies; spes simul & ratio conjungendae cum Austriaca Domo necelsitudinis, unde filio decus ac vires ad paternum obtinendum Imperium augeret. Iam Regina qμοque quoque Regina Maria Cali mira studium remis 'muis eat ipsurn, sibi ponitus blanditiis devinctum, avocandi; comperto demum, ex una solum Neoburgica sobole connubium filio, genere illustre, po- ω conciliandas tens Sarmaticis clientelis peti posse. Nam Lusitani
nuptias. regis liliae , quam exoptaverat , spe deciderat; Sepuellam e Galliis adducendam, ut Bethuniae Mar-o.-o.s ςM0 δὸςixςr Umonebat, aversabatur . Quippe il- h. O ta lam , si e regio sanguine , gravem sibi natalibus
N. longe clarioribus futuram metuebat; Et, si pari secum nobilitate, invidebat eamdem, quam ipsa, felicitatem ac decus consequuturae. Haerebat quoque muljebri in corde vulnus, quod, cum Ludovicum regem de patre inter Gallicos purpuratos cooptando postulasset, tacite repulsam tulerat. Itaque Joannes rex , cum nihil ingenitum sibi adversus Turcas odium retardaret , alacriter in bellum ferebatur.
467쪽
P rimum eius studium , superiorum expeditionum 1686. impedimenta fugere comparando militari apparatu commeatibusque. Ad quae cum publica prompta . Rex commeatus deesset pecunia, de suo centies mille Hungaricos au f Φreos commodavit . Deinde ingenti omnium plausu Moschos ad Turcicum bellum sibi socios adjungere 'Σ aggressus est . Manebant Sarmatis cum ea gente . nauis, '' ' 'duodecennales induciae, quae anno post mille seX- Musiserum eum centos quarto & quinquagesimo initae , identidem Farmatis dissidio-Pς acta periodo instaurabantur . Interea Mosello ' S' 'parebant duae in ipsorum finibus validae civita- uomodo femutes, re cognominis tractus capita , Smolenschum N Κiovia; illud armis subactum; altera sibi a Cosacta Risi. 'in cis , qui eam superaverant, tradita . Fuere olim Russorum Dynastarum sedes. Seculo postmodum 'si μ' σ
nisque in suam ditionem traductae haud semel finitimis belli causam praebuere, modo captae, modo re- in Moschorum. ceptae; quoad paulo ante constitutas inducias in Moschorum denique potestatem concesserant. Hoc praetio inter utrumque populum pax conciliata, ictumque foedus adversus Thraces . Conventum quippe cum Joanne, & Petro magnis Moscoviae Ducibus, Sarmataria tum
ut illae cum omni circum regione iisdem adscripta ju- Μsbis DderisIς bono ad Moschum Imperium accederent. Ipsi conia' ' q'ς 'tra quaedam alibi non magni momenti loca Polonis remitterent . Ad quadringenties mille Hungarico-Tum aureorum in Sarmaticum aerarium traducerent.
Bello e sociali foedere Turcas Scythasque perseque
468쪽
Sero firmota. Idcirco Rex tibiam hoc anno, ni hil Mosthis adju. vantibus , gerit. Quam expediti
nem sebi proposuit, o quo eon filio a
cur cam enecum non tcntaverit.
rentur. Dum ad illud magnifico , ut fama serebat, apparatu se comparant, & Rex accipiendis Reipublicae auctoritate perpetuae pacis conditionibus Senatum vocat, aestas abiit. SoIus proinde in rem incubuit, quam sibi hoc anno agendam proposuerat. Constia tuerat autem, exercitu in Moldaviam inducto, aut Regulum ad suam voluntatem, aut provinciam in potestatem adducere. Illinc in Bellarabiam progrediens , Scytharum sievissimas in Polonos inj rias ulcisci; atque Arpi celebri ad Naparis ostium urbe in ditionem redacti, imminere ponto Euxino IByZantioque una cum Moschis, per Borysthenem fluvium Tauricamque Chersonesum proximo vere descensuris, excidium inferre aut minitari. Ei Caesar , dc Pontifex maximus Κamqnecum recuperandum , suaque prius repetenda, quam inhiandum alienis, in memoriam redegerant; veriti sitnestam, ut antea, Sarmatis; inutilem Foederatis Scythicam expeditionem. Sed objiciebat Rex : Sarmatas cam
pestribus vigere pugnis, equitatu pollentes; pedestris prope imperitos militiae; cujus in oppugnandis urbDis praecipua sit opera. Itaque exeunte Iunio
Sniatinum, inter Naparim Poratamque amneS OPpidum , cum Sarmatarum exercitu se contulit, quo& Lithuanis ad conveniendum edixerat. Ubi ex iti-Equitum maημm nere propius Κamamecum fuit, tria equitum millia tecum Excurrere. in Dibus obequitare jussit, fidem facturus: se con- Turcarum .imi Ron motu illinc digredi. Immisia ad decertan-ui occurrunt mulis dum Scytharum ala, post levem pugnam Sarmatae
469쪽
recessere. Redeuntibus occurrit Turcarum agmen praeda, quam longius collegerant, impeditum. Ammis petitum facile fugant, mille contrucidatis. Rex eventu omine laetus, cum Lithuanorum copias accepisset,Jassium Moldaviae Reguli sedem, superato POrata amne, advenit. Praemiserat, qui Reg Io, si secum arma sociare vellet, amicitiam tutelamque polliceretur. Ille causatus, obligatam Turcis
obside filio fidem se deserere , nisi ejus periculo,
haudquaquam posse I cum omni argento pretiosaque veste discesserat ad Noradinum Scytharum Regulum ; ejusque exemplo, quicunque ibi fortunis aut natalibus clarior , se se in montes abdiderat. Rex pacato agmine urbem ingressus, cives sacramento obstrinxit Poloniae regno, in cujus olim parte Moldavia recensebatur ; relictoque ibi valido praesidio , ne nimium se crederet ipsorum fidei, iter progreditur. Ubi ad provinciae fines perventum est, Vocatos circum se majores duces, his paucis est alloquutus . Scythis inferimus bellum, infestisque signis ingredimur Bessarabiam, jam tandem ab infestissimis latronibus tot acceptarum injuriarum poenas repetituri. Si adversus quos arma feramus, su-hjerit animum cogitatio, nulla certior victoria est. Quippe gens fugacissima non audebit in conspectum se dare nostrorum militum, nedum virtutem periclitari . Si adversus quae loca ; aggredimur facinus non leve quidem nec explicatum . Asperum iter, aestuosum coelum, tellus nihil praeter pabulum a Tom. I. M m mi 686.
rat, oe quid cauo satus o Obiliores quo que cives cum pudidiori redo messica a
Iasensiet sacra mento Regi se O stringunt. Resparabiam Rex ingressurus Pre fectos militis al
470쪽
168s. mentis serens; &cum omnia ad vitae usum e eonvecto petenda sint, necessaria hinc rerum inopia. Rara in itinere oppida, fessos urbanis commoὸitatibus recreatura.Siquidem isthic mobili plerumque sede v gantur populi. Haec tamen, saeva quamvis durissimaque, una ad vincendum satis est vincendi voluntas ; quam puto vobis non defuturam, si quot inde
patriae obventura sint bona, nobiscum animo complectamur . Primum, fractis dirissimorum hostium viribus injectoque metu, Sarmatiam populationibus
occludemus 3 nobis vicissim Thraciam aperiemus . Arpis modo, nobile emporium, nostra erit; dei ceps , ni fallat omen, Byzantium; relataque undique praeda , auctique aucto Imperio tributis, urinbes nostras , tot nunc exhaustas populationibus, manubiis invicem divitiisque recreabimus . Nec pa vi aestimanda voluptas, quam parit mollitus, incinso vicissim damno , acceptae dolor calamitatis . Tot igitur tantisque commodis comparandis dare quidpiam laboris solertiaeque ne grave sit. Quam longe acerbiora venando experti sumus Corpora saepius levi somno ciboque resecta, lassata per montes sal tusque arduis itineribus , ulta calore aut gelu . Et a quibus nos una praestat invictos fallendi capiendique feras voluptas; gloriae, securitatis, opum cupiditaS non praestabit non haec mihi virtutis vestra, meaeque gentis opinio est. Verum quia multum interestrinopinato, an consulto malis occurras I praeoccupa