Tractatus de irregularitatibus, et impedimentis ordinum, officiorum, et beneficiorum ecclesiasticorum, et censuris ecclesiasticis, & dispensationibus super eis. Paulo Borgasio Feltrense, ... autore

발행: 1574년

분량: 518페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

ubi si pra 'ad tune iniungatur mulieri, quod de sponsalitio suo, de alijs rebus, quas habet,ves in fit rurum habere poterit, satis siciat tu in posse suum, addens etiam de peccato, qubdsi non potest plene satisfacere, proponat firmiater in animo,quod satisfaciet, cum citius pol rit, & sie erat in bono statu. Haec dicit ille sanctus pater.& allegat xxij.q.v. videtur de d.αofficit. depcem.& re. ubi haec ninteria suppositionis partus tractatur.

Sed sorte qiiaeres,quomodo fiet haec satis si-ctio sine scandalor Dicit idem sanctus, quod fiet mediante persona discreta, secrete,& caute sub huiusmodi verborum substantia,videlicet: quidam persona tenetur vobis in hoc Accipite. Et Hosti. meit,quisit haec satisfactio, etiam fiet haeredibus ab intestato, vel etiam in scriptis. vel testato, & inno. plus dicit in d.c. ossici j, Ῥhaee restitutio fiet illis, quibus verisimiliter credetur, quod sua reliquisset: vel si hoc nescitur , deturpauperibus. Sed si mulier non habet, quiddeltdic secundam inno.quod mulier per testes, si habet, ut septa dixi, debet reuelare successores pr dictos, clamno,quod habent sua culpa, nisi graue scadalum verisimiliter esset pronenturum. Tunc enim debet abstinere, quia minus malum est damnum in rebus,quam in corporibus.& animalibus: si vero non habet prodationes, tunc

fleat, ut ij.8.vij x. plerunq;. Addens ille sanctus,qubd filius ille spurius ,vel suppostus notenetur credere soli mulieri,pr ipue cum mulis sim malitiae,& fallatiae mulierum.vnde si insem conscientia perseuerat, credit,quod in t to excusetur per ignorantiam inuincibilem metie deceptionis. Si verb honestas taminat, de aliae probabiles circunstantiae saeiunt ei proba

bilem coscientiam de veritate facti, etiam vult tutiorem viam tenere, nil ulterius percipia de perceptis autem,& iam consumptis, quamdiu buit bonamsdem, Ra consuluit, quod restituat, vel taponat, vel remissionem petat per aliquam aliam per nam tacito negocim Dicis tamen talem non esse agendum, sed hortandum, ut inducatur ad hoc, sed de iam consilin- eptis dicit non teneri. Et idem Beatus Anm.dicit,.quod Ioanites de Neapoli dicit in quodam si uolibeto, qudd non solum si periculum

personae immineret, sed etiam amissionis s mar, & sine periculo vitae, non videtur,qubd teneatur manifestare hoc, si probarinon possiet. Sed iuxta praemisia quaero de duobus. prium virum talis spiuius, vel adulterinus, siue stippositus possit sine dispensatione promoue ri,cum sciuit se talain. Secundo postquam scitauit, an si mali promoueri, teneatim couelare inliabilitatem sua: si ea secreta. I e . .

Saepius supra dixi in disciirsu, quδd occultum peccatum non inducit irregularitatem, etiam in atrocibus, ut dixi supra de irregularitate, in prima parte huius operis, ubi latὸ examinaui in homicidio voluntario secreto.vbi retuli opiniones dicentium qu occultuir peccatum no inducit irregularitatem praeter reos homicidii, quorum contrarium tenuis te vid in t Inno. in saepe est .caanta.de simo. in s.&glo. in c. ex literis, de iuri.&glo in c. de his. in verbo, seruato.l.dis h. & xxxij. dilae erubescant. quia ecclesia non iudicat de occultis.& in c.ex tenore, te temp.ordi. ubi hoc quasi expressum videtur, citius cotrarium tenuit. Gessi. in sum. de tempo.ordi.in iij.&ui . col. in fi. Sed communis opinio est,qubd non in occultis. Et sievidetur in casu nostro,quod non teneatur reuelare impedimentum secretum, sed benὸ credo.

quod secum debeat secreiὰ dispensari in soroconscientiae,& potius talis debeat abllinere. quam sine dispensatione promoueri,quia nihil Deo secretum, sed omnia palam habet diuina potentiarac licet quis dicatur, quod taliter nam non est peccatum nascentis, nec suppositi, sed concipientas,& generantis,& supponentis,

ut in c.nasci de adulterio.& c. nunquam .de viatiis parentum.xlvj. dist. & quis per totam illa

dist. S lic non sit peccatum: sed nota tamen , uia sic ecclesia prohibui debemus parere maatis ecclesiae. Alii tamen dicum,quod segeniti,vel suppositi sunt hortandi, non cogendi, ut petant secum dispensari: secrete tamen , & sic

insacto eso seruaui in persona cuiusdam pres byteri Sebastiani Rigeti de Caueterio Leone

Taurinensis dioecesis,cui mater dixerat, quod erat genitus adniterio, cui credidit. Et suerunt sibi pereomitentiaria concessi e literae clia se in forma inscreto viro consesseri super diruspensatione. Pol tremblingua committitur Alsitas mul-I7 tipliciter, videlucet in actore agendo, in reo se

tuendo,in teste deponendo,in aduocato adu

cando, de consulendo: de pro malo consilio aduocatus punitur,dicit glo. in c. si qui Epist : rus. xvj. .V-in procuratore procurando,& in iudice iudicando. De singulis Beatus Amo.in h. parte, tit j. c.

xix. in Litit. Vsili ad fi. capituli plene tractauit.

concludens,quod iudex, testis,aduocatus, siue Procurator. Omnes extaso iudicio, fesso testimonio,& falsa defensione tenentur ad extim tionem litis,si victor nonsi soluendo, vel nolit restituere, &sunt funes, ut deprimo est O.in c.hoc etiam placet.ij. q. vi. Pro eo hab

turin Uj. Calep .iussi. qui malὰ iudi. addens, quod quamuis in foro iudiciali non cogantur -restitutionem, ues alias pinnas, nisi conuiactus ν

292쪽

188 De Irregularit. α Dispensatio

ctus, vel consessus: tamen in foro poenitenistrali, seu conscientiae absq; conuictione tensetur ad restitutionem omnis damni laeso secundum Ray. Hosti. Vincen.&omnes, addense.

tiam, qliod talibus debet imponi grauis poenitentia tanquam pro grauissi ino crimine, utin

18 In actore agendo, triplieiter committitur salsitas. priniti calumniose agendo, & ex malitia, ut not. in c. sed ii culpa. de iniur. & dam . dat. Sex iiij q. v. c. non sanε. in fi.&q. vj. c. sit res. Secundo peccat, si salso desistit a prosecutione iusterauis reum adiuuando,in crina inali prςcipue, de in qiuacunq; causa. ubi agitur de interelle tertii. Et dicitur tunc pretii aricator, N: collusor, de quo vide Beatum Tho.ij. ii.q. lxvij. Per totum.&xxij.q ij. saciat. Tertio modo actor offendit reum, utendo falsis instrumentis vel testibus aut probationibus, vel mendacij s,vt in iuribus, Proxime alleg. is Reus quoque tripliciter committit salsum primo dieendo fallitatem, vel occultando veritatem iudice qu tete, etiam in arti culo mortis, etiam in criminali. &est ratio secundum Beatum Tho. ij. ij. q.lrax. quia ficit contra debi tum iustitiae. Et hoc est mortale: pertinet au

tem ad debitum iustitiae, ut quis os diat suo saeperiora in his, ad quae ius suae praelaturae, siue

superioritatis se extendit. secundo reus peccat mortaliter,& eommiotit salsum, calumniose se defendedo. Nam isto

modo, etiam si iustam causam fouerer, peiera ret, quod semper est mortale. Nam in causa etiam criminali iuramentum de calumnia prς- standum est, ut in e. inhaerentes. de iuramento eat 'pro cuius declaratione dicit Beatus Tho ij. ij.q. lxia. art. ii. qiiδd aliud est veritatem tacere, de aliud susitatem proponere, ubi plen Evidebis. Tertib peccat reus per appellationem iniustam, videlicet cum quis pestata sententia rinterlocutoria; ut negocium principale diis ratur.& , dissinitiva, ut executio impediatur . quod est calumni ἡ se defendere. talis enim agit contra iustitiam, quia omium iudicis ima pedit, unde ei iniuriam sicit, de etiam aduers xio suo , cuius iustitiam , quantum potest, perturbat: de ideo sicut dicitur ij.q. . omniano puniendus est, cuius iniusta appellatio proonunciatur: cte tenetur etiam ad satisfactionem

in damnis, de extensis. Sed secus si appellatex confidentia tuliae causae, quia scilicet credit sese uere iustam causam. Haec Beatus Tho kbi supra. Sed iuxta praedicti quaero, quia ex supraductis patet, quod non licet appellare ii sententia

iusta, etiam ut executio rerardetur. virum Iuste

damnatus ad mortem, si potest lugere, dced;

tare renae, seu seritentiae executionem: ut puta, quia inuenit carcerem apertum, teneatuo manere in carcere, de expectare sententiae ex

eutionem ZDicit Beatus Tho. ubi supra art. iiij. quod non debet sugere. Sed quid si est iniuste condemnatus dicito quod ei licet restitere iudici, sicut & latroni

quod in telo, etiam vi, S: armis, prout latroni, cui non nisi vi,& armis resistere possumus. sallirhoe propter imminens scandalum euitandum, cum ex hoc aliqua grauis turbatio tim retiir, secundum Beatum Tho.ij.ii.q. praedicta lx lx .art. iiij.

2I . t Ad uocatus, 3 procurator,ac iurisconsul in s multipliciter peccare possunt.& primo ad' uocatus, si scienter defendit causam,quam n uit iniustam, lecundum Beatum Thini j ij. lxxj. per totam illam q. le est ratio secundum eum, quia illicitum est cooperati alicui ad malum, consulendo, adiuuando, vel aliter cosentiendo. ivnde dicitur ad Ro. i. Digni sunt morte non soluto, qui saciunt, icci etiam qui constentiunt sa- cientibus. unde canon, seu decretalis Alex. iii de qua in c. j. de ota deleg. dicit,quod agento & consentientes pari poena puniuntur. & ibi. sto in verbo, pari allegat concordantias. Quae

etiam dicit,quod magis puniuntur cosentientes, quam agentes, quae demum ponit, quod quadruplex est consensus, ibi vide. Similiter etiam cum 1 principio credit in sim iustam,& in deductione causae, siue processu cognoscit eam inhillam, quia tunc grauiteri peccat eam desim de odion tamen debet eam prodere, ut .s iuuet aliam partem, vel secret causae alteri parti pandet, im revelet: quia esto, eontrafidelitate. sed debet eam deserere,dicem do clienti, non ibues iustitiam, α eum ad credendum inducere,vel concordandu, seu comanendum cum aduersario, alias procurator ad et uocatus, &consultor tenet ut ad omne damnum, arg. non in t rem. C. Miudi .dcidem Be

tus Tho. ubi supra. & sic statvit Gregorius Min sua constitutione. rat Te in iudicio tripliciter potest peccare

de salsum comittere. prim b dicendo finitatemiscienter,& talis peccat morialiter secundu Beatum Thini j. ijss.lax. tu quia iacit contra iustitia lidens bonum G vel proximum .etu quia facie cotra octaua legem decalogi dicente expresso

Don loqueris contra proximu tuli salsum telii montu, Vt Exoax tu quia peierat, nam testis iu- d trat, alias non crederetur tibi, quantumnq; resigiosus sit, ut diciti upertae . licet Philipa

Corneus in suo consi. dixerit,u etia uni digno

testi, putabino Carthusaeii, crisi poteti: quod non credo vertanarduis a quibus rigor iuriae

seruam

293쪽

Pars Sexta.

seruandus est, cum in ore duorum dcc. In summariis aurem, Se leuis praeiudicii csi iuramento in stipplementu seri ἡ illud dictum procederet, etia si esset plus quam summaria,

non tamen ardua, vel quando ageretur de nullius praeiudicio, ut dixi supra de pult. alias ecset destruete verbum evane elicum,nec sum cerra dicere, ' verba euangelij non sunt exclusi. ue, sed a stirmat iurividelicet, m licet in ore duorum, vel triti stet omne verbu veritatis, non in excludit, v etiam in Uno teste non possit esse veritas,quia fateor contraris, videlicet q unus tatum testis potest scire,& dicere veritatem, non tamen illi soli iudex credere tenetur, nisi alijs probationibus concurrentibus, ex quibus causetur plena probatio, vel plus, quam semiplena, cum supplemeto iura meti in causis, in quibus deferri potest, alias non, iux. materia auth.

nisi breuiores, & in quibus non datur libellus, ut C. de sent. ex peric. recit. de l. si quis oleum. isde dolo. in s. in verbo illustinum. de re iudi. in vj.&in l. nec quidam . . de plano. T. deo fit. procons & int . . T de constit. princi& quis ordo in bon. post ser. l.j.ε. dies.&I. iiij. F. pen.

dedam. in secialias euangelica veritas ossiem deretur.

Et quia dixi, m testis debet iurate dicere veritatem, hoc intellige non tantu super articulis, de c5 mentis in eis ac interrogatorijs partis, sed etiam super tota causa, etiam si non interros et 3 riar, qiliat non debet celare veritatem, ut supra dixi per dictum beati Thom. sed hoc est expressum perdocto.& precipuE In n. in cap. j.de

testi. cogen. ubi bene simitat. & idem Innoc. in cap. per tuas. de testi. in ij. glo.in verbo, capitulis, alias tacens, seu supprimens veritatem, tenetur ad emendam laeso. xiiij.q. . si res.&

ij. q. j. c. notum.

Secundolpeccat testis, si id, uod est sibi inibium, & incertum, dicit sibi esse certum. iiij. q. iiij. s. sola.& in auth. de testi. & licet. de beatus Th. ij. ij. l. lxx. per totum .

as Sed ponamus, quod testis t ex debilitate

memoriae humanae, ut contingit, quod quis reputat se, quandoque certum de eo, quodnisum est: ideo si quis cum debita sollicitudine recogitans, existimat se esse certum de eo, quod falsum est, non peccat mortaliter: hoc asserens, quia non dicit salsum testim nium per se, nec ex intentione, sed per accidens contra id , quod intendit, ut dixit beatus Tho. ubi supra.

Sed quaero, utrum talis teneatur ad restitutationem damnum pass)ὶ dic, q, non, per not. incide occidendis. xxiii. q. V. Tertio peccat testis pecuniam acceptando,

aliam pro veritate diuenda, quia expresse facit

et 89

contra iura,qine hoc prohibent,&valde iust6 ad euitandum corruptionem veritatis pecunia. unde dicit Aug. de transumptiuὸ in c. nocilane. xxiij q. v. v non licet testi vendere verum testimonium. Et multδ magis peccat testis, dum recipit pecuniam, ut dicat talsum testimonium, vel veritatem occultet. Potest tamen testis accipere expensas ab eo,qui eum conducit de loco ad locum, puta de partibus ad Rom. curiam.

Item potest exigere operas sitas, cum selitu lucrum dimittat, ut iij. quaestio. iii . testes in L

venturis.

. artis peccat in omissione testimonis, curreri debet in utilitatem proximi, si requiritur. de quo vide per beatum Thom .ii. ii.q. lxx. . i.

ubi pulchre. δModo circa premissas falsitates,& peccata, 27 quaero an homo supeccado incurrat aliquod vitium irregularitatis, siue notam Et primo ii iudice inchoando dicas, v si i do est ecclesiasticus , vltra praemii Ias poenas incurrit de poenam suspensionis ab executi ne ossicij per annum. Sed hodie de hoc hab

musto. intactum aeterni. de re iudi .in vj. de si interim se ingerit in diuinis, incurrit irregula ritatem, aqua non nisi per Ro. Pontificem ab

soluitur, ut ibidem, de dixi supra de dispen. Paa 8 par; de praedicta intellige de iudicant et 'et se des, quia si per ignorantiam inii iste iudicat, distinguit idem beatus Ant.qui ara ut ex se iudicat sine assessore, aut de consilio assessoris: primo casti si ignorantia fuit crassa & supina,quia per se ignoriabat, quod scire debebat, nec ab at jacurauit instrui: tunc undum omnes tenetur

Iaeso arbitrio boni iudicis, ut C. de var. & extraordi. cogn. l. fi. In iudicio autem animae dicit Rayn. credidisse, quia teneatii rad res liniti ne, sic t in primo casu, & ratio huius dicti est. quia in talpa filii; cum sciuit, vel scire debuit se in tussicientem, de tamen iudicare praesum Pst, argum . not. in cap. si culpa. de iniuride damn . dat. Si autem fuisset ignorantia pro babilis in eo, ut quia saeta debita diligentia ad inuestigandum a peritis de consilio eorum tu Iit sententiam iniustam pro iusta, silue scienter mala, & iniuste consulentibus, siue quia erat materia variarum opinionum inter doct. seribentes, β: illi secundum suam opinionem,

quam rectam putabant, consulueriant, exculatus est iudex praecipue delegatus, de etiam ordinarius nil omittendo de contingentibus ad inuestigandam veritatem. St. n. iudex hocs cerit de concilio alles iis,qiii altriebat talem sententiam iustam, excusatur, quia in eo mitignorantia probabilis, qme excusat, v t xxxxij. cui .c. u. .L dantur enim intabres iudicia

294쪽

29o De Irregularit.&Dispensat.

bus propter eorum scientiam, ut consulatur,qiuic tutis in causis iudicibus ignorantibu . &1hoe satis dixi supra de iudiciis,& iudicita Sed oppones , qtν non potest tesse iudex

ecclesiasticus , nisi habens saltem mediocrem scientiam, per ea, quae not. io c. cum nobis, de elec.& ibi bona elo. in verbo Irutatura.& in c. i. . diit. & ibi glo. in verbo empla,& in ve

ia1 pluribus. Sed dicas, quod si in eoel xi

iudieio iude; habet conluetudinem causarum siue petitiam iudicandi, causae postiant committo gnoranti iura, si alias sit qualificatus, iiixta formam c. statutum .de rescr. in n. Et potest talis ignorans elle iudex ordinarius . vii. certi C. de iudi . ubi dicitur, quod milites pos. sint esse iudices. R Videm In Rom. ci . quod ut in pluribus procuratores non si in t graditati. de multi eorum nunqtia in videri uitius scriptum, sed tantum habent experien ainc ut 'rum, de stilum Rom.cutiat, e Rox τοῦ α tamen excellunt , de eorum iud;cium firmius est in

causis praecipue bintho libus , qu ni suci.

morum doctorum, etiam excelletitissimo tum

extra curiam.

In aduocato,& procuratore, qui non tu

rant, nisi in animam uti principalis,dico, quis dialem incurrunt irregularitatem, qualem quis peccando post baptismi im incurreret. Diximus supra in secuda parte huius operis, in prin ὀ icipio. per c. luemadmodum alvi q. diit. dcxxv. dist.c. primum .dc I .disti illud.& j. q. vij. c. si quis crimen. Et licet illa regula secundum nostra tempora videatur dura, de hodie non am plectatur, teneas quod tales, licet non incurrax

irregularitatis notam , cum lure cautum non

reperiatur, dc maxime, quia hoc delictum semper in aduocato est occultum, tum propter tu .ra partium, tum iitris communis ambiguit tem grauiter tamen peccant,& tenentui ad Omendam extimationis litis, ut supra dixi. Et sic licet hinc non oriatur irregularitas, oritur iramen impedimentum, retardans promoti

nem usque ad integram satis saetion ein, de hoc secit ad secundam partem primae rubricae, seu tituli huius operis .ibi, de irregularitatibus, de impedimentis ecclesiasticis deci. De actore, reo,& teitibus, qui iurant tam de credulitate, puta ad positiones, quain de veritate dioeda super articulis,de rota causa, ut supra dixi: facito regulam, Q committensi crimen capitale, ut est crimen falsi, si est promotus, venit depone dus, ut in c. si Episcopus. Ita dist. de in c.

ad audientiam hoc eo. ti . lectim. sal. Jc in cinouimus. de lent .excom .dc in c. de his vero. L. di. Periurium. n. voluntarium, de alter torium in ducit irregularitatem , nedum Promolionem

impediemem, sed iam promotuiu repellctei ut in c.' ictam. de iureiu. de c, tua eo. ti. tales enim in res sunt. x xx s. q. v. c. si quis co ictus.& α insun .M. q. i. . Nec poteti Papa dispentare, ut siquis iurauit iucere veritatem, Piliam taceat vel salsum dirat ut cotta propi iu

rabilem. de Huc. α m e. qiianis. detur u . licet aliqui tenuerint con rarium ibidem, sed plenius vide per glo. in c. aut byritares a V. '. Vj Sed clatius dicito, v ianta est vis pei liij, Pt promoueau repellit, de iam promotu dei jcit, ut supra dixi denot. in c. n. de temp. Ord. An autem in semet ipsis iure, vel per sentenditiam, videtur. φ per sententiam, ut not. in l. si quis maior.C. de transa. svlatii. nua, non ipso iure, per l. Lucius A. de Ius , qui not. in D. Et aliquiit per d.Card. Laba. consi. si xxxv. in

m. ς id in habens unum filium. in iiij. cia. in yersi. i. certum est de aure iSed distinguenduesi, ιν aut fui it iura itum stertorium, aut conditionale, sue promissorium. Aikrtorium quiem dicitur, quando quis iurauit depraes nil liccile, puta rem tuam, Vel

meam cis . v saule.. dc tunc non est in Amis, ut no I. N l. ih.dd.1iul ecti matellio. Sed tamen aliqui notant contrarium an aut b.ut ita I ii Miri yc auib quo lauton nobis Largari Ruth. Vt litigantes tutet, in Iai quis auton litiganti M. Si autem ibit iura metum promissorium, rede suinto non est uinitiis , nisi deuotiua iura' mentu, de contra pactionem veniat, putatur

uit se quid suctu turti, vel facturum, ut in d. l. si

quis maior. C. de transac. Si autem v iat contra iuramentum tantum, dc non contra pactioncm, non est infimis, ut puta si iurat, v si iride cras ieiunabit, vel non comedet carnes , ta-mon videtur, v secundu canones non sit dicendum, Q periurus in iura memo alter torio non

sit infamis, non tamen ipso iure, sed per sentei tiam: Nam si alicui probatur in modum CX ptionis periurium, nisi directe de hoc actu se

rit cotta cum, de pronuciatu, non est inter insanies habendus, vino t. in c. cum dilectus. de or , di .cogia. in s. x in c. j. de except. Periit rus autetur anaento promi librio licito, de cum solei unitate facio ipsb iure insaniis eii, de secundu be

tum Th. in sum .ar. iiiivitiem Iesert, dc sequitur Fribur lib. l. tit. ira de iuramento, & pcriurio. a xv. l. licet autem non omnis petiit rus infamis

sit, ut dic uiri est, tame repelli iur , testimonio quia praesumi Iur, v alias iacile peieraret .l.Cassius ii de senato.& in c. si cui. in s. idem. dea cusa.& ij.q. vij. non potest j. I. c. quicunque. de xx. l. v. c. si quis conuictus. de in regula lenies

malus. in v j.

. Illud et non omitto, , etia si aliqn fm quod distinximus Periurus, nonsit infimis, si iis eius opinio

295쪽

Pars Sexta.

opinio apud bonos, & graues grauata sit, licet non deis ciatur iam promotus, tamen repelli debet a promotione, quia hic est unus effectus infimiae facti, ut latius dicam insta de infimitibus, de sententiam passis. De temerario autem iuramento,& re illici-33 ra, quaerotan infamiam, vel despositionem inducatὶ videtur primo dicendum, quis i sic, per

ea, quae habentur in c. quicunque scien s. II. q. j.& c.infames.& riij.q.v. c. si quis conuictus. & dicto e.querelam.de iureiur. sed contrarium signat in c. sicut .m.tit. Io.glo. ibi non credit tale iuramentum infamare, vel impedire electionem iam factam, &fiendam, & idem tenet Barth. Brix.in c. Archidiaconiim Floretinum. Ixxxv.dili., e in c.distinitio. xxij.q.iii.

sedi modo quaero, quis eum huiusmodieriuris dispesare poteriti dic, quod proprius piscopus post peractam p nitentiam, cum ei non inueniatur iure prohibitum secundum regulam, quam posui supra de dispensatione Episcopi, in principio, de ita tenuisse reperio

Petrum de Tarant. noceo. tit.

3 Nonlpraetermittam ad euitandum tanam periuri j notandum esse, quod plerunque in iuramentis promissorijs intelliguntur conditiones , videlicet', si placebit papae, ut in cap. V nientis.de iureiur. c.si Deo placuerit. xxij. q. ij.

beatus

Item si res in eodem statu permansit. Tri,q. ij.nequis.& l. eum quis. T. de solui. Item si mihi fidem seruabis, ut in cipem xiit.de iureiur.& l. quaero. fflocati. Item si mihi solues in casu fiendae soluti nis.l.indubitati. C. de non numerata Pecu. Item si nuptiae fuerint secutae in eo casa, in quo quis stipulauetit pecuniam, dotis causi Luipulationem. T. de iure doti item si quid non immoderatum, praecipi tur eo casu, quo quis iurauerit alterius mandato parere,ut in dicto civeniensin c.quint inllis. Item intelligitur coditio honesta, ut si quis iurauerit mulieri tempore contractus cum illa, quod eam semper pro legitima uxore ten ret, nam si adulteretur. postea nihilominus ei accusare potetit, quia sudintelligenda erat conditio, videlicet si illa legem coniugii seruarer, ut in c. quemadmodum. in princi Item subintelligitur facultas, ut in c. breMeo. it.nam dissicultas a periurio excusat.c. es fi m. titi tamen ibi iuramentum si conditionaliter, videlicet nisi praepeditus si ierocant nica praepeditione. Sed dicunt doct. qudd ta- me subintelligitur, sed ibi habet emphasim. Item necessitas subintelligitur, ut in c. qu Leum. . tit. dcin l. fi. si qui satisdare crim

Item commoditas, ut in Ij. .quae honorandae T.quarum rerum actio. non dat. 36 Speciales autem conditiones, noni subintelliguntur, nisi elyrimantur, licet mente concipiantur, ut in e. h.in fi. xiij.q.fi.& ini. si r petendi.C. de conditio. ob causam. de l. qui

quid. is te verbo.obligat. fallit, nisi ubi lex eri primit aliquid tacit E agi inter contrahentes, quia tunc illud pro expresse habetur, ut promisi de stipulatione dotis. Je l. eum quid. T. si certum pet. Et haec vera sunt in promissbrijs iuramentis . In assertorijs autem nulla conditio intelligitur.l. similiteri de iure dota Illud tamen sciendium est,qudd si aliqua istarum conditionum, vel etiam omnes in iura mento intelligantur, non tamen propter ea dicendum est iuramentum esse conditionale, ut in l.conditiones. g. de condit.& demonstrat. Sed quia supra in tit.de iuramento,&peri

rio satis dixi, hic ulterius non prosequar. s V M M ME.r natores, o praemnites sutura Artilegres,

a Sortilegium, ostpeccan 'inibile.

4 Sortilegi, qua rara puniuntur. s Diuinator visorerladio feriri debet de rure ciuili, quid iure cano mco. Et quid in clericis. 6 Et quid de illis, ad eum currenti&upra diuinati

. nibus.

Qui non admittuntur as recusandum. Iuamis es irregulam megularitate, inpedime

promotionem.

a Diuinatores, vel ad eos accedentes sunt infirmes, ad si essens damnati per sementiam, etiam post peris 'pumitemuram remanerem inf2

mes.

laris,ina promotione prohibetis. Io Et quis cum cis dispensarie poterit. II Distensare quia non deporatur, concernit iuri iactionem entia, O non clauium. Qui potesabsiluere, non tes distensare in Ioraco scientiae.

idi Disi pus, in quibus casibus post distensare. Is Male , quomodo puni. - ,σbiade auget

296쪽

292 De Irregularit

De Sortilegiis, & diuinationi

tonicus, vel diuinationis sueti ei spiritust morte moriatur, lapidibus obruent eos, sanguis eorum sit super illos, Leuit.xx.insi.qdmielligendum est, si id fuerit per procurationem dirate, vel indirecte, non autem de arreptitiis a daemonibus in eis loquentibus absque eorum procuratione, in ciuibus sunt tales spiritus : quia tunc tale quid, est poenale, non culpabile, dixit Nicol de Lyra ibidem, unde phitoniisa, de qua ligitur Regum primo. xxxjil .c. dixit Saul. sibi ignoto ecce tu nosti, quanta secerit Saul, & quomodo erasit magos, & riclos dς terr , quare ergo insidialis animae

mear Ex quibus patet, quod proprie dixi de

culpabili. Et ibi etiam Nicolaus ,& omnes interpretes ponunt quaestionem, utrum in tali suscitatione apparuerit Samuel, gn malignius spiritus, de ibi multa ponunt ficientia ad hanc materiam, & beatus Thom. lec da secundae. q.xcv. artic. iiij. ponit materiam de diuinationiblis per habentes philonem, & per totam illam quaestionem, per viij.articulos ponit octo species dii ii nationum, quas hic non repetam. . Ioan.de Friburg. in sita iumma positit hunc ut ullum in libro i.titu.xj. per xxv. quaestio. quas extraxit ex dictis Rayn. Gois.&tiost. Et beatus Ant. in sua sum .parie secunda.K- , tu.xij.cap. l. per totum ,& in 3.iij. usque ad F. xv. positit de stiperstitionibus.

De nicromantia.

De inuocatione daemonum pro consito, ac

uxilio. De astronomia, seu mathematica .

De diuinatione per semota , de augurijs, de

sortibus. De obseruantia, de arte notoriis . . De obseruantia per incantationes, De obseruantia per breuia,& uuationes, o rDe obseruantialem rum, VHdiis in . It

De mulieribus, de alijs creditanibus se mDiana, vel Herodiade nos urnia horis equitare, vel se in alias creaturas tr iis mutari, de quibus in c.Episcopi. n. q.v.dc copiosiu Peς -i Aug.de ciuitate Dei lib. xviij. D. xvij. iis , hi ubi omnino videto, ut miranda legas. Sed hodie duo stat res, ordinis Praedicatorum, de partibus Germaniae ediderunt tractatum, qui malleus maleficarum inscribitur, in quo latE, abundeque possierunt hanc materiam per tres libros, seu tres paries.

In prima ponendo theologice de potentia

dc Dispensat.

diabolica. In secunda exempla, & casias secutos. in tertia, modum contra tales procedendi,

α puniendi. . Cuin itaque his in locis per hos sanctos

patres materia haec lucide tractetur , sufficiat nobis ipsa loca significasse , vltra titulum nostrum ordinarium, in corpore iuris clausum, & dicta per Docto. nostros, tam i sistas, quam canon istas, ciun etiam leges, tilegia , & dii ii nationes prohibeant, & pu-.

niant. vi C. de malest. A mathemat. per totum.

de tantum descendere ad videndum de tribus, videlicet. Primum quaerere , an sortilegium sit peccatum punibila.

secundo, posito quod in aliquibus casibus prohibitis sit punibile. Quae sit poena sertilegorum,& diuinatium. Tertiis, quis cum talibus dispensare possitia Ad primum videtur dicendum.quodi non

sit punitate, immo permissum utraque lege. Exemplis, de authoritate probator: Cum nim Achorde amuhemare sulti surripuisset, ii& ob cius peccatum populus casus . Apud Hayn thoillius terra dedi siet, praecepit d minus Iosue , ut sortibus exquireret, quo pe .cante populus in manibus hosluim cadere metiaerat, Iosue praeceptum accipiens misit se res , S sbrs c idit super Achor. Saul quoque cum piinnaret contra Phili neos, do tur ilet is interschurum quandocumque, qui ante solis occasum comederet, sorte deprehendit Ionatam filium suum mel com di sic Lino quoque, cum , facie domini sageret, A nautis inuinoi assu sorte deprehensis, in mari deiectus a cete, est absorptus. DeZacharia etiam legitur,quod sime exij t,

ut incensem poneret. Mat ibias ex ampli A'postolis sorte in Apostolatu R ipdae succecsorem eligitur. 9d autum tantorum exemplis prQba-

etione.

297쪽

In clericis vero est poena depositionis,& detrusionis in monasterio,quet vera esle Host.dicit, si sortilegus poenitentiam praedictain xl die

rum agere renuerit.

Item si criminaliter accusetur. & sic dicit esse intellisendunt tex. c.Oportet. vj.q. v.& c. si quis Episcopus aut presbyter.& c.aliquati.ea.

Addens, qliod si p mitentiam renuit, ab excommunicatione eit inchoandum. Sed crescente contumacia, augeri debet de poena etiam in laicos. Si veris serui sint, verberibus castigentur. Si liberi, carcerentur, ut in cicontra idol

Episcopus etiam tales turpiter dehonestatos de parrochia sita eij te debet, ut in c. Episcimi. vj.q. v.quia decalvare eos potest, idestveues, & capillos ante, & retro incidere, sicut dicit in quibusdam locis seruari ex consiletudine, de quo not.in c. de benedicto.xxxi .q. j. Tales etiam insanies fiant, ut not. in c.qui ui .ij.

6 q. viij.S: non solum ipsi, sed tetiam qui ad eos

currunt pro diuitiationibus. Et tales ad accusandum non admittuntur, ut ibi dicitur, Omnis tautem infamis est in gularis irrigi ilaritate impediente promotionem, ut not. in c. accedens. de accus. de c. Episcopus.& in c. accusatum .de: simo. & in cap. i. xxvj. dist.

Quinimmo plus dicedum est,qtita silii pers sentei iam damnati iant, etiam'post peractam

poenitentiam remanet infames, ut incisi. v. dist.&i.q. vii .c.f. dec siquis. Omnem. IDe his latius dicam insta de infamibus.& sententiam passis, ubi ponemus Ix. casus, in quibus quis est turinfamisia is Et non solum sortiterus, sedi etiam a sortia elegis in circo positus ei tirregularis,&, pr motione prohibes, ut in c. Praecipimus. xxxiiij. idiit & lxvj.di per totum.

io Cum t sortilegis autem Episcopus dispen-

bo liberum .hoc eo. ti. & idem videtur tenuis legio. in c.si Episcopus. in verbo reseruantur.darimit.& remissi in vi. Sed recti8 intuenti nec tex. nec floss. in dicto cap. ex tuarum .videntur hoc probare, cum s cerdos ille, de quo in teri consuluerit sortile. gos ex simplicitate, de bono zelo.&lintuitu seliae. Ergo poena in dicto cap. apposita, non est ordinaria, quinimmo recte ponderanti finem dictae glossi test inferri, quod sacerdos consulens sertilegos, potest priuari officio, & beneficio, sed iste sacerdos dignus fuit misericordia, quia ex simplicitate fecit, ut di-

xi. Cesssante ergo smplicitate, de voluntate praecedente, erit locus dictae poenae. Et scitule textus continet casum specialem , videlicet Iamplicitatis. In alijs ergo erit locus praedictae poenae priuationis ossicij , & beneficij, quam sententiam expresse sensit A . in dicto cap.ra tuarum. superglo. .

Sed pro Glutione idem Abb. dicit ex illo

text.&glos scolligi, quod in poena imponenda sortiriis, vel eos consulentibus, debet annmaduerti ad qitalitatem, & quantitatem delicti, & ad animum delinquentis, de secundum hoc poma imponi Obet, quandoque acerrima, quandoque grauis, quandoque leuis. Al- legat ad hoc not. in l. hodie. & in l. aut facta. si- ς mi .&l. quid ergo. in g. poena grauior.

Addens postremo ex s. dictae glo. Episci pum posse cum sortilem dispensare, scilicet, yt non deponatur, sed ut sibi alia poena impo-n tur, &sic dispensat circa poenam. Sed quid modo, ut promoueatur; velo dinetur, idem credo pari ratione, seu verius

maioritate, quia, qui potest absoluerς, po- st dispensare , quod intelligo extra forum conscientiae, per ea, quae supra dixi perdiscum Ii sum, quia dispensare, quod non depon

tur , concernit iurisdictionem potentiae , de non clauium . In foro autem conscientiae,

qui potest absoluere, non potest semper dissensate, vi supra dixi de dispensitione rect wm parrochialium, cum suis parrochianis, de supra de dispensatione simplicium sacerdo- m, quia absolutio est debita, dispensatio a tem est permissa, ut supra. Et ad quaestum dicas, quia quicunque sit, qui dispensit, ut non deponatur, siue Episse Pus, siue superior Papa excepto in si solemnis 'poenitentia fuerit aelinquenti imposita, non potest dispensare, ut promoueatur. Quinim. mo & promouens, de promotus deponendus est, ut in d.c. ex poenitentibus. distin.nec cum his postmodum dispensatur, non propter desectum sacramenti, quia omnino talis recipit characterem, sed decoloraretur status ecclo.

. Quod esse non debet, ut in cap. de s illa. i. quaest. ii. de quo copiosius dicemus insta de solemniter poenitentibus, in principio, & liquid etiam insta de infamibus , de sententiam passis. Et dixi aliquid sit pra de rapi ribus , incendiarius , violatoribus , in g. dicit , quod , qui potest punire , & in F. s

quenti.

Circa huiusmodi dis sationem vari isent opiniones doctor quia Benedictiis Xl. in sua tra Sami, quae uicipit, Inter cunctas sollicius 3 tudines,

298쪽

z94 De Irregularit. δ: Dispensat.

tudines, & habet rubricam de priuil. declMauit quatuor casus Episcopales de iure. Primus, peccatum clerici, propter quod potui illat incurrere irregularitatem. Secundus, de incendiariis. Tertius, de peccato, propter quod esset inducenda solemnis poenitentia, si peccatum esset notorium. Quartus, de excommunicatis maiori exeommunicatione.

Sed & ponuntur alij quinque casus reseruati Episcopo ex approbata consuetudine. Primus, homicidium voluntarium. Secundus,falsarij. Tertius, violatores libertatis ecclesiasticae. rtus, violatotes immunitatis ecclesiae. Quintus , sortilegi j,&diuinatores. Et beatus Ant. Floren . insita sum. iij. Parte, tit. xvii .c. iij.dicit, qu bd hi casus sunt reseruati Episcopo in soro conscientiae circa absolutione, es nihil dicit de dispensatione, addens, v illa extra uagas fuerit reuocata per Cle. Quintum. in cle. dudum. de sepult. Tamen quo ad dictos casus nihil suit immutatum, de sile illa adhue remanent, de ibi successive ponit plures casus Episcopo reseruatos, quos excerpsit ex Holli.

dicens non legisse aliquod peccatum praecisὸ ita enorme, a quo non possi t alabluere Episcopus sibi subditum, dummodo non habeat sen

tentiam annexam.

Casus autem Episcopo reseruatos copiosius posuit Spec. in suo aureo tWrtorio post titu Iu de poenitent ijs, de remis Lin aureo memoria te sacerdotum, ubi formauit rubricam, scilicet, quod quibus culpis poenitens ad Episcopum remittatur, ubi posuit l .casus : dixi pi supra de dispen. Epic Sed ei rea dispensationem cum sortilegis, de diuinatoribus teneas, quod supra dixi in . . tit. de dispensatione Episcopi, tenendo illam

regulam, tanquam magis communem, de a

probatam, videlicet, quod Episcopi dispensant in omnibus casibus, in quibus eis a iure dispensare non sit prohibitum. Item teneas, quod etiam supra dixi, qu bd in occultis non est necessaria dispensatior occulta enim peccata in hoc iaculo non habent ultorem, sed solius Dei iudicio reseruantur, quia haec ecclesia non iudicat de occultis. Sed si sortilegus, de diuinator in kro conscientiae confiteatur Episcopo, ad quem, ut supra dixi, de hoc crimine fit remissio, credo, labsoluet, de dispensabit, ex quo non reperitura iure ei prohibitum. I 3 De maleficijs autem: scriptum est: Maleficos non patieris vivere, ut Mod. xxij. ubi Nicolaus de Lyra dicit, quod in Ebraico habetur, Sortilegam non patieris vivere ,& licet exprimat mulierem tantum, tamen intelligitur de homine sortilego, sicut exprimit trani latio nostra, sed scripti ira exprimit illud, quod semiaetius accidit, scilicet, quod mulieres sint sortile . Ex hoc etiam patet, quod cum dicitur maleficorum &c. intelligitur specialiter de maleficio, quod consistiori sortilegiis : ponitur autem ista lex intereas, quae I rimunt concupiscentiam carnalem : quia sortilegia frequenter fiunt in ijs,quae pertinent ad aetiam carnis: haec idem Nicolaus ubi supra, ideo teneas, qliod omnia iura loquentia, ut sortilegis habent locum in maleficis : quid autem de augur ijs dicas, quod scriptum est Leuit. xix. Non augurabimini, nec obseruabitis sbmnia.

1 Fuerilitatas, quispud vidit in orat. a Teccatum non cadit in pueru, nisi malitia suppi

ret aetatem .

3 Peccatum non dicitur, ubi non est voluntas. Quidni homicidio casuali.

6 Puer committens bomitidium, etiam casuale e citur irreviaris.1 Ei qua ratione. intentis, seu voluntas in lege promotionis non amditur ,sed fictum, vel osus. 6 occidens aliquem , semper in culpa susse dicitur. Distensum cum pueru , a quo concedatur.

De delictis puerorum.

VERI LIs taetas, quicquid videt ignorat, ut in l. j.C.de fit. mone. Ideo in pneris non cadit pec

catum, cum careant vis rationis:

fallii t nisi malitia suppleret aetatem, vi legitur in dialogo Gregorii, de puero

decem annorunt, qui nutricem Praegnantem reddidit. Et dicimus, qudd non est voluntasi peccandi; ibi non est peccatum, lita usq; adeo pecca tum voluntarium est, quia ubi non est voluntas peccandi, ibi non est peccatum, ut x K. q j. lc. j. M.quod aute.& in c. sic enim xxxi . q. v. Falrilit etiam hoc in homicidio etiam casu, uni omnino deficit voluntas peccandi, ut plenὸ dat supra de homic. in 3. circa homicidium casinale, de tamen homicida casualis est irresularis. Ideo puer committens homicidium, etiam casuale, incitur irregularis, dicit sto. in c. ii. hoc eo. it. in verbo, inultum. in fi .ibi, irregularis tamen nit essectus. Hic itaque videbimus duo. Primum, quare pueri homicidium csimi G

299쪽

tentri incurrant irregillaritatem stante tegula d.l. . cum ignorem quicquid videant. Secundum, qui cum puero homicida dispensabit.

3 Ad primum dicito, t quod in teste proin

tionis non voluntas, vel intentio, ita factum sue opus attenditur,ut in c. si quis non iratus.

Et semper in culpa suille videtur, qui alium occidit, ut in l.scientia.in s. T. ad legem Aquit.&in l.sed & si.eo. rit.& nota in c.ad audientia. de homicidio, a dixi supra, de homic. in sedulterius quaero dans operam propriet de si ni,vbi plenius vide. I Ad secundum dicito, qud liqui dispensat eum adultis in homicidio casuali, multo mans dispensabit cum pueris, ubi autem malitia suppleret aetatem, itaquδd in homicidio etiaer puerum perpetrato adesset malitia, tunc icito, quod idem ius erit,d: seruabitur in puero, quod in adulto seruabitur, de quo plene dixi in d. tit.de homici idem dicito in omnibus irregularitatibus perpureum dolose vel malitiosE perpetratis, de incursis pari ratione cum adultis.s V N M ME. i. Dictio, maxime, quul importet. α Trec Dr sierimcorrigibilis punitur'madem tilarus,si non corrigailuaminio iudicis. 3 clericus O maxime Episcopus pinni mincitas his debet percutererquia hoc est alienui sacerdotis. 4 Ter i s Clericum vel persimam Ecclesiasticame IIeparatim a sacramentorum participatione, neque i relatur Ecclesiam, O si latur pia ibus moris. Gnumsequenti.

tur contra eum.

3 'Percutiens clericum inhabitu, non eredens tamen quod si clericus, an sit excommunicatus.s Quid si volem percutere clericum percussit laicum. io Volimrus e propositum distinuunt maleficia.

II ε σαο iniuriamm an detur illi quem verbero, velissi quem verberare mi D. I 1 Tercutiens clericum volens percutere laicum, an excommunicatus sit. Percutiens clericum repertum cum uxore vel sissa depraesenti, vel defuturo, vel cumβrore, an excommunistus sit. φ .is Tercusius a clerico ludendo, si eum repercutit, an

fit excommunicatus.

4 Coertio corporalis licita soninibuspotestatem babentibus in Iabditos Ilios. Iallit tamen in visi po, quia neminem suis manibus percutere debet. is Epimpus cum non postpropa 's manibus abquem

verberare, an se per altam verberaret at quem esciatur irregularis.1 s Fallit hoc uno castiar clerici quales, oe quomodo pol t verberari. I 8 Laicus potest capere clericum occasione, ae administratio nix. Is Laicus non debet clericos auocare a diuinis clis. ao Ecclesia tenetur tueri clericos o presios ab oppressionelaicorum. ai 7ercutiens clericum excommunicatum, an incidat

in excommuna cationem.

2 1 Privilegium conceditur ordini non persimae. α3 Verberansse percutiens clericum depositum, non tamen adhuc traditum caeria foculari, an e communicatus sit. αε Percutiens clericum, an indigeat alesutione, vel

dispensatione. α 1 vi copus potes di pensare in eamus restruatis Ῥontifici, cuin solis Episcopo G dispenset.

De Clerico percussore.

N e o N C ILI o Agathense cauetur, quod si quis in aliquo gradu sacro percussor extiterit, corripiatur 1 crimine,&, si no emendauerit, deponatur, de quo in c. i. hoc eo. tit. Et ex verbis in gradu sacro potest inferri, quia simplex clericus non comprehedatur, quod est contra rubricam, sed Dola.dicum hic,& Host in suin .de tempo. ordLin F.&cui sub ,.x. regula, quod subintelligitur maxime, quae dicito ex sui natura stat implicatiuε. ut est ter .in c.ad haec. et primo. te appel. Et omnes,& praecipuὸ do.Praepositus. Philip. & d minus meus Fely. Haec tamen dictio, maxime, quado ponitur proprie. ponit idem in casibus contrarijs, quo do vero ponitur pro tantum, stat improprie, ut dicit Abb. postglo.in c.auditis.in iij. col. de elec.& pereundem in c.damnamus. in iij. col. desum.Trin.glo.& Dot in c. ad abolendam. de fit. presbyt.& Ioa. And.inc.j.derenunci. in . Inno.& Hosti .in c. quoniam frequenter. in s.si vero,ut lite non contest. de ibi copiosὸ per And. Batb. de per Abb. in cicharissimus. de coueri .conivg.de per Albericum de Rosa. in suo Dictionario,in verbo maxime. δc per Bartiee

alios in Lillud.st.ad legem Aquil Et sic dictum

Concilium comprehendit uniuersum ordine clericalem,quod aperte probat tex. in cicontinentia, hoc eo.tit. ibi cum Racolitus.

2 autem percussoris incorrigibilis est deoostio, ut supra. si autem sit corrigibilis, vivetur ex illo reci aliter non sit puniendus ,

300쪽

296 De Irregularit. dc Dispensatio.

sed ponderamio verbum corripiatur,m tex. appolitum, vicietur, qtibit hoc relinquatur arbitrio sui ordinatis. Et ita videtur senilite Abb. ibi in primo nor. qui videtur tenere,* text. ille vendicet sibi locum , nisi in clerico assumente percussionem in consuetudinem: quia tunc taquam in Eumanus,& serus non de t in mansuetii di neclericali permanere. Immo vult, Ptex. ille intelligatur in his,qui sum multum faciles in percutiendo, ut qui pro minimis vcr-bis procedunt ad verbera, in eo autem, qui s nael percussit non est locus huic poenae, secundum Innoc. in .s.c.j. per lex in c. euangelica. lv. diit. Et idem Abb. ibi in suo summario intelliit ipsum tex. habere locum monitione praece

ente, alias quod non sit deponendus. Dominus Cardinalis qu it, quid de episco 3 po, dicens, v f episcopus quenquam propriis

manibus non debet percutere, quia hoc est alienum a sacerdotio, nec clericu per laicum, nec crudeliter,ut per eundem in c. ii . . titu. & latius dicam in ira post sextum casum. in s. illud autem quod dixi. Politemo idem Cardinalis in c. s. m. tit.dieit dispensationes este arbitrarias, & in casu .c..j.&fi. continetur dispensatio. Sed glo. fi .d.c. si . adhuc clarius loquitur, sed vere recte intuenti videtur, quod illud citi. potius faciat ad titula de homici.quam ad hunc titulum. Sed quia simpliciter sati, haec materia hic deducitur per scribentes, plura videnda sunt , circa simplices pculseres,ideo hic annectemus nonnullas q. ad materiam facientes. Et primo circa percussionem clerici. vel religiosae peridnae duae regulae sunt notandae. Primasquod percutiens clericulii, vel personam ecclesiasticam est separatus a participatione sacramentorum, & ab ingrella eccle ho

tus propter liuitismodi percussionem non pintest absolui. Et consequenter nec dispensari ab inseriori a Papa. Prima tamen regula sallit multipliciter. Et adesus expositionem Gratianus videtur sensis, se, quod qui percutit clericum, non sit separa-itus a sacramentis,& ab ingrestit Ecclesiae. Nec quod obstet canon ille,si quis suadente di ab ilo. xvi .q. iiii. ibi anathema sit, quia anathemaidem est quod separati'sed ecclesia hoc no te-inet de anathemate,& de hoc do tex. in c. peruenit. de appel scillo. Faventinus dixit talem esi: se excommunicatum, sed non euitandum, animi iam denuncietur. Sed contra eum videtur ilex. in cictim non ab homine. de iudi . in primo iresponso. Et sic hodie seruatur, nisi delictum,

de percusso esset noto ia.

gulariter notandis. Primus ergo est, cum quis ignorat eum inaclericum, ut in c. si vero. de sente. excom. et se condo. hoc tamen sane intclligendum est. cum ignorantia sitit probabilis, alias non excusat. ut in cij.& ij.deor l. ab epis. qui renuta. episcopat.& in c. apostolicae. lecter. excom ministr.

Sed quaeres, quomodo hoc probabituri Dicas, quod in soro poli stabitur consessioni sacra inentali confitentis. In soro vero sori s di bium fuerit, an ignorauerit propria manu duntaxat, videlicet proprio iura ineto probabitur. quod eum esse clericum tenorauit: od si praestare noluerit, quia violentas mantis costat eum in clericum iniecisse. Ab ipso sicut excω municato, donec fuerit absolutus, conuenit abstinere, ut in d. c. si vero .de senten. excom. Nam

eo ipso i quod iurare noluit, praesumitur con

tra eum, Ut in c. excommunicamus. g. qui Vero

de haeret. Et se pro conuicio habetur,qui seno purgat, ut de simo. de hoc,&depurg. can. cu P. Et hic est specialis casus, in quo quis prob tignorantiam,cum alias,qui scientiam allegat, illam probare tenetur, ut instit. de lega.*. quod autem.& in I. verius .is de probationiblis. Circa tamen hanc ignorantiam multa quaeri possunt, quae quotidie occurrunt in facto: ideo seriosius ponam. IS Potiemini,quod viditi tonsuram de habia

tum clericale M tamen eum clericum no credidit, nunquid erit excommunicatiis .Respon- 2

deo quod sic, dummodo talis clericus in veri

tate sit.

Si autem in vetitate non erat clericus, licet tonsuram deserret, & habitum clericalem, &eum percussit credens esse clericum, de verberauit, seu percussit ut clericu, tenetur propter conscientiam . nisi postea certus essectus: quia tunc deponet conscientiai rg. H. quaest. iij.c. quoniam multos, secundum unum casum.s . Sed pone, quod i percutiens errauit in Pe sona, quia intendebat percutere clericum, de percussit uiminis pnquid incidit in canonem. Dicit Petr.de Pal. quod licet de maleficiis regul)riter attendatur ante Hio, cum, ut saepius di- xi, qd esse peccati requiratur voluntas, alias φIo non sit peccatum, iquoniam voluntas, de pro- Opositum distinguunt malinci , si in Q cum voluntate.desciit. co m. tamen iste non est exca imunicatus, quia litera illius canonis tria copulatiuὰ reqvu t, vi licet intentio sive voluntas ibi suadente diabolo, secundo violentiam, ibi, manus violentas. Tettio requirit ordinem, ibi, in clericu vel monachum. item quia dicit lex. iquod si credens , et berare Titium verbero S II lom inon illi,quem verberare intendo, sedilia . t liquem vel bero teneor iniuriarum, visis Min

iuri

SEARCH

MENU NAVIGATION