장음표시 사용
191쪽
suerit, siue sensus communis. Proinde Q-mnus vigilia sunt dispositiones cordis sit prima sentiendi vis in eo residet, visentit
Aristoteles loco praecitat, vel potius cerebri, ut Calenus demonstrat p. de Ca sy.&7 de plac. Sane constat in senino spirationem cordis multo sortiorem esse, propter reuocati caloris copiam, quam in vigilamibus quodi asserit Galenus 6.epi. Com.
q. Ideoq: non impeditum est cor nec ces at in binno natiua ipsius actio. Est igitur omnias non cordis, sed ipsius primi sensi ἰui, id est, ipsius cerebri dispositio. An binnus sit quies, vacatio ab ani-arijs actionibus, ut definit Avicennas in
mnus inquit, animales actiones intercipit, uaecunque per sensus fiunt ac per musculos in volunt ijs motibus Certe in innoanimalis potentia quiescere videtur, nωn tamen omnino cessare ab operatione nam dormientes quamuis difficulter sentiant, Iron omnes penitus insensati sunt. Et ut omittam quod omnes respirant, & a spiratione partim impelluntur musculi thoracis, aio ulli praeterea transscrunt sese,ac variel membra
192쪽
membra mouent, loquuntur, ambulant,
serme stadium integrum dormiendo, di in semnia videns cregit Galenus, ut ipsemet testatur 2.de motu muscul. de quo binno Moses quoque meminit,prim aptior. suo xii. Ex quo apparet, quod in binno exigua quaedam a cerebro virtus in reliqua parti culatim partes defluit ex eo li quod plus vc minus affuit animal, vel profunde vellininus prosunde dormit, ut refert Galenus
p. de a symp. Est tiam ubi per seminum quiescent, nsu motus fiat quando sciliacet caloris vis ab imaginatrice, aut ab alia facultate, quae motrici imperat, ad motum officiendum conuertitur, intacta interim sensitiva, quae in binno quasi ligata seria, tur. Sed dubium oritur quia motus non potest exerceri nisi ad partes externasca lor innatus confluat,qui vigiliae autor est, dc
omnium operum naturalium causa prima aptior. Com. IS. Ergo cum Homero Calenus
noster fallitur, qui seninum morti assimilant quum videamus esse quosdam in Q-mno ambulantes, loquentes Adde quod contingit vel subinde ingeniosis homini
bus ac doctis dormiendo probe ratiocina
193쪽
ii . Nam imaginatiua visi mens etia quic-scentibus sensibus agunt. Itaque in senano minus aliquanto impediti sunt sensus inte-
riores, quam exteriores: & perinde in dominitione animus maxillae declarat suam diuinitate. Sic Xenophon .Pςdiae in binno, inquit, anima est proxima diuinitati, quod per id tempus potissinium libera est. Vt omittam haud crepam es e,sed certissimam diuinationem quae per insomnia sit theo-neusta atque physica De illis sacrae iterae eminere, de his vero Hippocrates prius, mox Aristotelesis Galenus scriplent. Accedit quod nullus est mnus salem naturalis, qui expergiscibilis non sit, ut ut Aristoteles lib. de s&v. nam post so
num animal excitat calor interno nego-io blutus sponte ad caput conscendenS. Porro binnus habet suas causas, clienus, ex quibus licet definitionem, diste-entias ducere Essiciens est conuentus, dc reciprocatio innati caloris ad interiora nasemnum, vigilias fieri secundum innati caloris motiones tradit Galenus 2.aphor.
Com p. Hippocrates quoque .epi. Vt per seiunum, inquit, calor intro, sic per vigilias 1 soras
194쪽
soras mouetur:sed ipsa innati caloris ad inlternauio a natura cilicitur,vci,ut ab prata tibus membris opituletur,velit ventriculi hepatis, Qvaserum actionem necessarian adiuuet Materialis causa sunt apore ac cerebrum conscendentes, aut humores meo existentes. Est autem binnus mea quidem sontentia quaedam vigoris sensitum intermissi, ex caloris natiui ad internas partes motione facta, per quam animalis
vis per vigiliam dissipata, iusq; organa Mogata instaurantur. Valenti naturali lredditur facultas. Eius diffferentiae ducuntur a mediocritate, dccxcessu, iuxta illud Hippocratis aphor. 3. Somnus di vigilia traque si modum excesserint,malum. Vnde somnu natturalis a causis salubribus nascitur,& in me diocritate ut in sanis positus videtur Mor bosus vero, siue praeter naturam binnus in excessu existit, ut in aegrotantibus. Prior fit secundi in Galenu .deia. pul ubi natiuus calor, fatigatione, aut nimia siccitate ad alimentum sese conuertit. Posterior crocilicitur, ubi idem calor ob immodicam litimiditatem foras nequit progredi, qualis in
195쪽
n comatibus4 letliargis, qui non facile abrunapi potest. Et huiuscemodi binnus cst qui iure, merito, mortis frater dici
ltaque Diogenes, ut scribit Plutarchus, Q-mnolentus ac seporatus, itaq quam nox relici urus,excitanti ipsum Medico,i nummolestis quicquam ipsi incset percontan ti,nihil molestiar,respondit,mihi inest. ο/λς ἀ- ον Vrpολαμῖάνει id autem est, fiatrem enim frater praeuenit, nanus vi delicet mortem. An sinanus Epimenidis naturalisZPlinius narrat . nat. hi.Epimenidem pueru aesturi itinere sessum in specu quinquaginta septuinnis dormisse, rerum facie mutationemq; mirantem, velut postero exporrectum die. Nec adeo dissimilis est de Septe dormientibus ecclesiastica historia. In puero quilem gemina somni causa fuit, aestus videli
cet, lassitudo. In specu vero occasiones quatuor,nempe frigiditas,humiditas,tene-ssae, silentium Animalia quoq; quae in C uernis latere consueuerunt, semia longis
sjmoi graui videntur soporata, Coq; sal bri argumento est bonus habitus, quando
196쪽
huiusinodi semiro ita pinguescunt, ut intelsaginata, 5 dapes ganeatas habeantur, v visi caro, A glires de quibus Martialis, Tota mihi dormitur hyems. pinguis ita Tempore sum,quo me nil nisiisomnus habet Somnus alit, quia pituitam qua illa re
dundant animalia,concoquit,& in alimem
tum seu in sanguine mutat. Reliqua semni differentiae pertinere videntur ad bainum
naturalem,Vel ad eum,qui praeter naturam est. Horum sunt cati . Obsti uctio ex vaporibus semiati facit secundum naturam lsed si ex humoribus orta cst, semiati praetcraraturam insert. Et hic habet de causis internis frigiditatem ,humiditate,Vel utramque coniunctam, p. de Ca symp. W2.&3.deloc. af De externis sunt contusiones, vii nera capitis, S musculorum temporalium,3 de loc. assec adde refrigcrantia admota,
si,mnifera quae humectant Frigus Qmni profundi causa est , quia calidum non mouet, taliunde commotum temperat, ita peditq suos motus exercere fit etiam huiusmodi somnus a crapula, cona. 2.in porrh.
ab humiditate . de praecog pul. Inim deratus dicitur, qui post consectos si bos perdur
197쪽
perdurat,3 de a piae Longus,qui situ tempore excedit naturae modum conuenien
tem,sitq; refrigerato primo sensitiuo,2.aph. Com. 3. Somnus graui cst,qui disiacilem habet expergefactione, ibidem nam se nanustandiu durat, quandiu manet id, luod illum conciliauit Hyemessemni longissimi, quia noctes longiores, de aer frigidior. In locis obscuris plurimum dormimus, minus in claris quia in his est, quod sensus moueat, in illis vero nequaquam. Longos conciliant somnos, quae vehemetius calidi innati sub s antiam distatuunt, sic l: eius motum ad exteriora prohibent,ut dolor,vigilia,labor, lassitudo, inedia. Ide praestare possitiat den santiad astringentia capiti admota. Tu bati semia non in tantiliis selum, sed etiam in aetate persectis fiunt,quando multiri vi
aiosi humores gratiant di mordent ventri
culum,praesertim ipsius os, quod exquisitis
dorum humorum circa ventriculum pri mas vena redundantium seporant quia a calorem reuocat ad internas partes utitia
faciunt cibus, potus, frictiones ac lotio ne S
198쪽
ne calidae partium inferiorum: binnus titillatione d fricatione plantarum , apud Aphrodis eum .probi. r. Solis ardor his
tantum binnum assert,quorum capita plurimum pituitae continent, idem p probi. Somni etiam obrepunt ex quiete sensitum cogitationis,ut ex lectione,tenebriS,mi sica, Cantu, aquarum strepitu Balnear quola lotiones aquae rigidae in magno aestu, quae uniuersum corpus refrigerant,semnos dulces concitant,reprcsib,rcfrigeratoq; c lore. Somnus breuis, non profundus acerebro calido,2.art.par. quia internum CalO-
rem ad se allicit Somnus breuior est his, quibus concoquendi vis valida st Tenues parui proueniunt ab humoribus tenuibbus iam putrefactis, 3 Cpi. Com. . Somni praeterea triplex necessitas st: prima quod alimentum concoquat altera quod corporis substantia, spiritus, qui vigilando perieriit,instauretur: tertia,quod defatigatis sciasuum Organis, corporiq; r quiem pra 'at xt tradit uetitiois Et nisi
somnus csset sensus inquit perirent, Cormie'quenter vita a. coli C. patitur enim scir-ῖsus a sciasibili,a..de animal. Quapropter necesse
199쪽
eesse est semiium sequi vigiliam, quia mo
tum quies sequitur Quies autem conse uat animal.nam ut ille canit, Quod caret alterna requie durabile non est: Haec reparat vires,sessaq; membra nouat. Rursus, Somne quies rem placido me somne deorum. Pax animi, quem cura fugit, qui corpora duris Tessa mini teri, mulces, reparas laborem. Iam somnus si recte ineatur, commoda multa praestat, quae ab Aegineta sic num rantur Cibum elaborat, humores exco quit, dolorem lenit, lassitudinem blatur, intenta laxat, animi aegritudinc oblitcrat, rationem vitiatam corrigit. Certe binnus viseeribus d cruditatibus omnibus maxime opitulatur, di concoquit non setium quae in ventriculo S hepat sunt,sed etiam quae invenis: arterijs continentur, ut astruit lenus a. de temp. humectare, spiritumq;
niam Vna cum sanguine calor innatus ad profunda corporis confluit, sistitq; omnes evacuationes praeter sudorem , . phor. com Is profundus Vero plurimum confert ad coectionem, p. de alim. mo&Qmnos
200쪽
morbi concoctio sequitur 6.epi. 5 2. r. lassitudini quoque remedio est, i .epi, ctiam ubi corpus refrigerat, ut in pituitos febribus extinguendo febrilem calorenta naturalem augendo, interibi Com. q. Somnus etiam suas habet noxas laucommoda nam mediam vitae partem at fert, ut retulit Plinius 36.nat. histor. Vndaiunt foetices a miseris in dimidio vitae nihdifferro p. ethic. Multus somnus capitis grauitatem conciliat quoniam ut Cassius il problematis scribit,transmissa ad capula teria ob adstrictione semia ratione factam exhalare, transpiraroq; non possit. Vberioa somnus crudo humores digeri non sinitri . ther. Ex immodico halituosa redundani
res cerebro detenta immodice humectat refrigerant, z. cantic Eoq; Corporis constitutio excoctissimiliter exoluta redditur, ut ait Galenus , cona. allato Hebetiores in genis fieri pueros, corumq; procerita in podiri somno nimio,c Varrone adnotauit Gellius. Somni ieiunum extenuant Oresti gerant, humidum quod inestiuacuantes, 6. i. d lib. de diaeta In accessionum prin