Emblemata Florentii Schoonhovii ... partim moralia partim etiam civilia. Cum latiori eorundem ejusdem Auctoris interpretatione. Accedunt et alia quaedam poëmatia in alijs poem̈atum suonum libris non contenta

191쪽

Sibi soli canere odiosum est.

nu vidi contentus Aspenditu edit, ubique Spernitur, , populo displicet iste sum:

omnibMinser ire deceres rudentia vera est

Fublica pri*atispraeposuisse bonis. OMMENT ARIUS

QVipxi' ii commodi impendio studiosi sunt, ac sero

quicquid rerum agunt, id omne ad domesticam referunt utilitatem, ii proverbio, intus canere, a Graecis, Abπεν λοια es , id est, Aspendii citharistae dicuntur. Quemadmodum enim hi tacita, levique modulatione, sinistra Era i. i. contractis chordis, cantilenam peragebant, ita ut vox ad citha -ς μ '

192쪽

i 6 FLORENT II Sc Hoo NHo vi Iraedum dumtaxat, aut proximum perveniret sic hi homines sibi tantum nati domi suae delitent, ac in occulto virtutem suam perdunt in angulo dc umbra culicis passus it ille dicebathmetienates: immemores illius Platonicae sententiae; quae asserit non solumnos nobis natos esse, sed ortus nostrI partem patriam, partem amicos sibi vindicare. Et certe quae societas pulchrior, quo gravior, ' LP st quam quae cum patriae nostrae Repub. est mobilissimi civis est vii Mik inquit Cassiodorus' patriae suae augmenta cogitare olim apud Antiquos qui Curiae limen intrabant abjecta privata caritate, publicam induebant neglectis privatis commodis, publicis studebant. Testatur hoc Horatius Lib. 2. Ode XV ubi primo que ritur de temporis sui luxuria cum inquit,

iam pauca aratrojugera regia Moles relinquent, undique latius Extenta istentur Lucrino Stagna lacu platanusique celebs Eνincit ulmos. Et paulo post antiquos mores citant, ait

--- Non ita Romuli

Praescriptum, o intonsi Catonis

Austiciis, veterumque norma, Pripatus istis censius erat brepis, Commune magnum nulla decempedis Metata privatis opacam Porticus excipiebat Arcton,

Nec fortuitum sternere cesipitem Leges inebant, oppida publiuo

Templa novo decorare saxo.

Haec paulatim fatis in pejus lapsa sunt, coeperuntque quidam Rempub quaestui, pro aurea inesse habere , non secus ac quodam Stratocles Dromoclidas tribunal suum. Quod ut Cicero inquit non modo turpe , sed sceleratum nefarium. Cum e contrario nihil in rebus humanis praestantius, nihil in pra clarius fit, quam bene de patria sua mereri. E publicis functionibus non locupletiores , sed laudatiores debemus discedere. In hoc demum verum solidum decus positum est. Ideo tota mente in cura ea, cogitationeque persistendum est. Videmus ut

illa

193쪽

E , E a. In illa quae supra nos sunt sidera, aetherem suum illustrent, pro radiis unaquaeque suis: Terrestris quidam aether Respublica est, in quo tanquam sidera defixit nos homines Natura exequamur munus nostrum, spargamus lumen, cirradiemus quisque pro fulgore nostro , indubitate scientes , omnibus qui pathiam con-α, servaverint, adjuverint, auxerint, certum esse in coelo ac definitum locum, ubi beati sempiterno aevo fruantur. Nihil enim Deo gratius,jucundiusque in terris est,quam quod homines ipsius progenies parentis, quo ad ejus fieri possit,imitentur virtutem,atque probitatem,& derivata ad se parte aliqua illius aeternae legis, ac gubernandae Reip. rasionis ac providentiae, consilia sibi & conventus instituant,coagmentent,ac vinculo illo Justitiae copulent. Porro non is solum Reipub. praeest qui candidatos extrahit qui tuetur reos, de pace belloque censet, sed etiam ille, qui juventutem alineis aberrantem exhortatur quales sunt Philosophi qui in bonorum praeceptorum inopia, Virtutem ingerunt, qui ad avaritiam, aulluxuriem ruentes, retrahunt. Hi etsi domi morentur, in privato tamen publicum negotium gerunt. Quis Zenonem deneca de

Chrysippum minora egisse dicat, qua si duxissent exercitus, gestis 'κ hς' 'sent honores,leges tulissent,quas non uni civitati, sed toto humano generi tulerunt Nihil erg&est, quare tale otium non conveniat bono viro, per quod futura saecula ordinet, nec apud paucos concionetur, sed apud omnes omnium gentium homines, quique sunt, quique erunt. Dicebat Pythagoras vitam humanam esse similem Panegyri, hoc est , solemni hominum conventui ad quem alii conveniunt certaturi, alii negotiaturi, nonnulli spectatores modo futuri;ac caeteros quidem esse sollicitos omnes, lumspectatorem securum frui celebritate: hvuc spectatorem jebat esse Philosophum,qui non ob aliud in hoc mundi theatrum prodiisset, quam ut naturas rerum, ac mores hominum contempla

retur,ac emendaret.

194쪽

Sis memor utriusque fortunae.

Ecce triumphali Capitolia celsepetentem tae Ducem, ut reddat Pota precesque Io, et, Praecedit captiva cohors ictique Taranni

Victor, . audaces aurem urget equos,

Hunc aliquissequitur qui tintinnabulapulsans, Admonet a uti rebvi abessesdem.

Fortunam re*erenter habe; nam i trea tota est,

Cumque niuisathis'mivi esse ruit.

195쪽

COMMENTARIUS.

ROm ni Jmpex xores,si quando de victis hostibus trium

pharent, Capitolium eburneo curru intrabant, hunc praecedebant captivi pedibus constrictis, ipsi autem currui adhaerebat flagellum, calatere aliquis sequebatur cum tintinnabulo, admonens ipsum Imperatorem utriusque Fortunae. Sciebant scilicet homines sapientissimi, facilius adversas res ferri moderate, quam secundas prudenter. Illae enim ob metum futuri sollicitos reddunt,liae ob prarieritam foeticitatem,impellunt

ad rerum omnium contemptum.

Virgil. Nescia mens hominum Fatj, sortisque futura, Etserpare modum rebus sublata secundis. Hinc disputat Boetius Lib. 2. Pros. 8. quae fortuna praeferenda sit. Haec autem ejus sunt verba, Etenim plus reor hominibus adversam, quam prosperam prodesse Fortunam; Illa enim specie foeticitatis cum videtur blanda, mentitur ,haec semper vera est, cum se instabilem mutatione demonstrat. Illa fallit, uec instruit. Illa specie bonorum mendacium,fruentium mentes ligat, haec cognitione fragilis elicitatis, absolvit Itaque illam videas ventosam, suique semper ignaram, hanc sobriam, succinctamque, ac ipsius adversitatis exercitatione prudentem. Et certe, quoto cuique obtigit, prospera scelicitate uti, dessapere Raro cum Fortuna bona, mens quoque bono homini data est. Centum doctum hominum consilia hac una deνincit Dea. Plaut. Luxuriant animi rebinplerumque secundis, ovid.

Nec facile est a qua commoda mente pati. Prudenter itaque Horatius Europam monet, -Beneferre magnam Disce Fortunam. Tunc consilia salutaria advocanda sunt, cum nobis alludit vitae prosperitas 3 ut Terentius docet, omnes cumsecunda ressiunt; tum maxime In Phorm. Meditarisecum oporte quo pacto adversam arumnamferant. Fecit hoc Philippus Macedo, cui cum nuncium esset allatum, multas res celiciter irospere gestas esse, iam eodem tempore Tethrippo vicerat in Olympiis, larmenio Dardanenses praelio fuderat,in Olympias ipsi masculum foetum erat enixa Z a porrectis

196쪽

18 RE NYil SCHAEON mos trporrectis in coelum manibus4 O Fortuna, inquit, pro tot tantiΩque bonis levi quopiam malo me affice Epaminondas,cum alias solitus esset uncto corpore hilarique vultu, prodire in publicum, postride ejus diei,quo faeliciter pugnatum esset in Leuctris, processit quallidus ac summissis; Amicis autem sciscitantibus ecquid ei molesti evenisset Nihil inquit, sed heri sensi me plus aequo mihi placuisse, ejus gaudii intemperantiam hodie castigo. Vir cor datissimus suspectam habebat nimiam Fortunae indulgentiam, jus ingenium esse sciebat, ut quibus exitium molitur ,hisprius nova rerum prosperitate blandiatur. Idcirco

laneea. uo Fortuna altius Evexιt, ac lepavit humana opes

Hocse magissupprimeresapsentem decet. Quia ut Menander inquit Ἀλως δου πιαι λαριπυι τυχαι, id est, facile cadunt splendidae Fortunae Adstipulatur Plautinus ille: In citivis. Fortima humanasngit, arctatque ut lubet, Me qui liber fueramberrumsecit,exsummo insimum, uni imperare Uumram, sterius imperio obsequor. suum

197쪽

EMBLEMATA.

Suum cuique pulchrum.

ut Simiaparvulos catellos Praefert omniam omniumqueformas

Deridet ineques , det misella

dampodice, clunibu que calvam: vos alterim , demin omnes

198쪽

COMMENTARIUS.

DE Sin iis haec Plinius Lib. 8 Cap.J simiarum quoque

genera hominis figurae proxima Caudis inter se distinguuntur. Mira solertia visco eas inungi, laqueisque calceari, imitatione venantium tradunt. Huic generi praecipua erga foetum est affectio: Gestant catulos quos mansiue- factae intra domos peperere , omnibusque demonstrant, tractarique gaudent. Haec ille Ridiculis autem istis bestiis, plerique hominum adsimiles sunt qui omnia dicta factaque sua, sine rivali unica amant, ac Venerantur,ac nescio quomodo magis in aliis cernunt, quam in semetipsis, si quid delinquatur. Omnia sibi ignoscunt, nihil aliis remittunt. Hinc est quod magis propria quam aliena adulatione pereant. Quis enim eorum sibi verum dicere audet ΘΕxclamat Satyricus, uuam nemo insesse tentat descendere, nemo, Sedpracedenti pectatur Mantica tergo.

Cui non abludit illud Catulli ad Varum Nimirum idem omnes fallimur, neque est quisquam

Quem non in aliqua residere S enum Posiis. Suus cuique attributus est error, Sed non videmus Mantica quod in tergo est. Quid autem per Manticam indicetur, patet ex Apologo illo E pico, qui exta hujusmodi apud Stobaeum : Finxit Asopus omnes mortales binas habere manticas, hoc est peras : alteram ante pectus, alteram a scapulis tergoque pendentem. Sed in priorem, inquit, aliena vitia immittimus in posteriorem nostra. Hanc humani ingenii caecam φιλι- άιον, non solam Poetarum litterae, verum etiam Euangelicae notarunt,sic enim Matthaeus i Quid vides festucam in oculo fratris tui, trabem autem in tuo non vides. Horat. Cum tua pervideas oculis mala sinus inunctis, cur in amicorum vitiis tam cernis acutum, uuam aut Aquila aulserpens Epidaurius ZIn nos itaque descendamus is malorum domesticorum rein cordatione , desinamus arrogantius insectari vitam alienam.

Vitium enim illud it Seneca inquit de quo querimur, si dili- Sentius excusserimus , in sinu nostro inveniemus. Idcirco sapienter

199쪽

EMBLEMATA. 83 sapienter olim, ut testatur Plato in Charmide, prae foribus templi Delphici ab Amphyctionibus haec inscripta Visebantur, γνωθι Hoe de iamαυτίν, Nosce teipsum: In quo dicto, a Deo emita, aut immis se modestiae mediocritatisque commendatio est, ne nobis vel ma-auqenii. ' jora, vel indigna sequamur. Nam hinc omnis vitae pestis oritur, quod sibi quisque blandiatur,& quantum aliis praeter aequum detrahit, tantum sibi philautiae vitio praeter meritum tribuat. Patien-

200쪽

Paticia tersercia dum, quod necesse est

Viuola ac sitos implicat nyque pedes: Perfer cir obdura; Patientiaplurima mollit,

si e necipuit humanum corrigere ingelium.

COMMENTARIUS.

SEnec quodam loco in Epistolis inquit omnis ira, omnis indignatio crescit in dolorem tormentum sui, nullumque jugum est,quod non archius premat refractarium, quam sponte sequentem Bene profecto Videmus enim in omnibus humanis casibus hoc fieri, quos patientia mollit, impatienua crudelissim exaIperat. Vulnus quid tam crudum facit,