장음표시 사용
181쪽
r o IACOBI FONTANI commouent humores, & ad fluxiones aptos redadunt. Deinde propinabimus ea quae habent vim in crassandi sanguinem, & refrigerandi, quae consistunt in victus ratione &fatinacia. Multi probant hoc remedium chimicum. olei succini per sublimationem extracti guttas iij. aquae plantag. kj. f cap. cic eodem tempore oportet hypochondrio eiusdem lateris cucurbitulas admouere, ligaturas dolorificas, tum frictiones ad reuulsionem. Perfundenda facies aqua frigida, testiculi in aqua frigida mergendi, collo admouen-i da lintea madefacta in Oxi crato , mixto cum albumine otii, frons hsdem circumuoluitur linteis, cucurbitulae scapulis admoneantur cum scarificatione, aut sine. Naribus ut eu caeteris locis e quibus emuit saguis, eodem tepore remedia applicari possunt, quorum alia sistendi vim habeat, alia per maiani sestas qualitates, alia per occultas. Maaifesta qualitate sistunt frigida omnia sicca, frigida humida &viscida, quae haerent tenacissime partibus, ut pulueres adstringentes mixti cum album ine otii, aut gypsum cum eodem, vel puluis limacum tostarii cum coclea. farina volatilis mixta cum succo urticς. Occulta vero facultate id efiiciunt stercus asininum M succus eiusdem, tam suillum,urtica, porum, basticum aut succus eorum , tum etiam meiatha. Si desperata sit silus utendum narcoticis parua quantitate, ut Philonio Roma. & pitulis de cynogli ad B j. aut 3 f. Timor magnus incussus habet vim sistendi non exiguam, puluis florum perforatae datur ad 3 j. cum aqua plantaginis. Quando fluit per cauitates partium corporis concrescit aliquando
in capacitatibus, in quibus corruptus ex se fundit
182쪽
MEDICINAE PR Ac T. LIB. I. I7ἔtetros vapores suscitantes syncopen &lipolimiam. Quare fundendus grumus sanguinis sequentibus remedijs. absynthij, summitatum sceniculi,apij dauci.
storacis, rutae,semin. melon. foliorum raphan I an. p. aequales, misceantur, detur 5 j. cum decocto radicum aperientium. Coagulum lia d. aut spermacoeti cum vino applicata eadem praestant.
De dentitione C A P. XXXVII. IN dentitione puerorum multa contingunt sym- . plomata cerebri & ventriculi: assicitur enim cerebrum , quod dolor natus a solutione continui gingiuarum cerebrum male assiciat, cuius consensu laborat ventriculus , propter neruos insignes quos recipit a sexta coniugatione. Laborat autem cordialgia , vomitu, & fluxu ventrii: Quod testatus est Hipp. 23. aph. lib. 3. scribit enim aduentante dentitionis tempore , gingiuarum pruritus f bres,conuulsiones,aluι pro fluuia, maxιme cum caninos dentes emittunt CT 1r praesertim qui crasitissimi sunt , qui alua sunt dura. Pruritus quidem a dente incidente, carnes &bellicante gingiuas , febres ex dolore & vigilijs, a quibus accenduntur spiritus de
humores in corde. Conuulsones , ex male affecto cerebro ; Oflui prosuura a debilitata retentrice intestinoru,& ex humoribus e cerebro in vetriculum delatis. Contingunt autem haec maxime hum emittunt
caninas qubd ex primoribus dentibus sint maiores gingiuae duriores. Crassities autem & plenitudo corporis pueri , tum dura aluus hos
183쪽
I72 ΙAco BI FONTANI potissimum producut effectus ob cerebri alterati nem & copiam humorum & excrenentorum. His symptomatum causis prospiciendum postquam prognostica recensuerimus ex Hipp. lib. de de titione. quibus in dentitisne aluin liberius fuit, minus convelluntur, quam quibuι parum, Quod illa conuulsio proficiscatur a repletione, cuius euacuationem procurat alui fluxus. Non tam easirmat Hipp. omnes illos non assi igi conuulsione, quibus aluus est liberior,quod denotat dictio minus: Nam doloris acerbitate, potest etiam in fluxu alui oriri conuulsio per consensum cerebri. quibus in dentilioue febris acuta accidit , parum convelluntur a repletione ; nam febris conuulsioni a repletione remedio est. quicunque dentientes manent habitiores, Cr altiori somno corripiuntur, periculum est ne in conuulsionem incidant. Nam habitus plenior, humorum copiam arguitu omnus vero profundior cerebrum repleri, a quo conuulsio nasci potest. Qui hyeme dentiunt caeteris pari tibus facili ds liberantur. At hyems frigida egressui dentium resistit magis quam aestas cotrahitur enim caro & firmior est, adde quod hyeme conuulsiones a repletione oriantur. Res p. licet hyems resistat eruptioni, dentium tamen sympromata sunt mitiora, nam hyeme ob frigus aeris minus febre infestatur,recnon alui fluxu , vomitu propter robur facultatis naturalis. hyeme enim in vere sex Hipp. I. aph.
ventressiunt calidiores. Non omnes dentientes conuulsione correpti moriuntur; Nam conuulsio a repletione ut plurimum est sanabilis. Qui cum siticula dentiunt, tardius dentes producunt,& in punctione dentis magis gracilescunt,tusticula enim signum est defluxionis e cerebro in faucea , de Euxio vero
184쪽
demonstrat debilitatem cerebri, a quo debilitate nascitur dentis tardior productio: Qui enim sunt debili cerebro difficile dentes producunt facultatis
expultricis vitio. In praxi eruptio dentium iuuanda est,sedandus dolor illinitione ex butyro recenti, ex melle, Vel ex ambobus mixtis,ex medullis cerebri leporis aut ciniculi: nonnunquam si res ita postulet scalpello incidendo carnes, quo dentes facilius egrediantur, purgandum praeterea corpus medicamentis a commodatis, corroborandum cerebrum pulueribus inspersis, cucufis& alijs remedijs iarn dictis. iventriculus corroborandus tum intestina assumptis & admotis dicendis suis capitibus.
185쪽
LIBER SECUN DV sDE MORBIS MEDII
Generalia ad morbos Pectorales.
ORBos pectorales vocamus qui , . partibus respirationi dicatis accidui, nam cordis morbi sunt in pectore, non tamen pectorales. Thoracis a Lsectus ex Galeno lib. arr. par.cogno-icuntur ex rei pirandi dissicultate, tussi, doloribus, quae in ipso excitatur. Tum ex ijs quae expectorantur. Sic & asperae arteriae aegritudines & dissiciles anhelitus, & dolores in eo loco , & quae expuuntur& vocis offensiones ostendunt: hoc loco notandusco sensus testiu cum pectore qui scribitur ab Hipp.
f. I. l. 2. epid. his verbis. Neque tuos diuturna quoniam ubi testis intumuit, in tumor testis, suborta tussi cst. Arguunt etiam illum consensium variae mutationes quae cotingunt eIertis testibus,& in principio usus venerei; hi autem ille consensus per venas mam- marias & epigamicas arterias,A neruos sextae coniugationis. Et propter hunc consensum nonnulli in magna tussi adhibent fomenta tcstibus non sine' maano emolumento.
186쪽
In omnibus morbis pulmonum & fere totius pectoris nihil conducibilius quam aeris qualitas
conueqiens pro varia morbi natura. Vociferationes omnibus serme morbis pectoris noxiae e, ialiis namque sit distentio partium ut plurimum dolorifica , tum partes affectae quietem potius
requirunt quam motum. In omnibus morbis thoracis sternutamenta mala , quia exagitant Zc pulmonem lacerant, quem in quiete esse conueniret. De progno sticis ductis a sputo diximus libro
Pulmonum ea est consormatio ut deglutiendo liquida multa possint, in tracticeam arteriam per latera epiglottidis, ut experientia probatur ab Hipp.
lib. de corde. Quare linctus praescribuntur, hyppo-gloiIes quae cum saliua dillo tutae post ina labi in trachinam arteriam. Trachina arteria cuti externae.
interioris partis colli fere contigua,to, test tuto discindi inter duos annulos, quo acr per ea scissuram admittatur in stinum dissicultate respirationis, ab angina interiora proficiscentis. Quae operatio hGraecis laryngothomia appellatur. Quod si externa remedia cordis praescributur ma lis. pulmoni possunt etia aptari,ut linimenta, tus: licet musculorum respitationi dicatorum densitas mediocris multum impediat: nihilominus per eam& costarum interstitia, aliquid opis porrigunt re media, Mollis est pulmonum caro proindeque humida, alioqui calida temperie, & cordis vicinitate. proindeque putredini Sc ulceribus obnoxia, quae prolapsum ex capite in pulmones plerumque habet causiam. unde sumitur indicatio reuulsionum Aderiuationum. Sensu exiguo praedita est,
187쪽
17ς IACOBI FONTANI Morbi pecto taliss spectoratione curantur , licet
purgantibus sit utendum ad vacuandos humores redundantes qui sunt causa antecedens illorii morborum. Cavebimus autem ne aluus nimium fluat, nam fluxu nimio vires debilitarentur & supprimeretur expectoratio, dc no purgaretur matella mor-bifica: Neve cum febris adsit, adeo aluus constipetur, ut febris augeatur. quare utendum erit purgantibus benignis ut rhabarb. thamarind. manna,
cassia, strupo Iosa. sol u. Quo vero expectorantia apposite adhibeantur intelligendum est supprimi expectorationem , aut debilitate facultatis motricis,animalis, aut doloris vehementia, aut humoris contumacia, aut bronchiorum obstructione. In primo casu coroborantibus cerebrum est utendum in secundo,iam de- criptis remediis dolorem sedantibus, quae remollientia esse debent de laxantia , ut butyrum , cum oleo amygdalarum dulcium. In postremis iis uten- dum est, quae expectoratione promouent,& in farchum tollutar. Ex pectorantia sunt varia pro varietate materiae , aut ratione consistentiae , Quae aut
tenuis est aut crassa, aut viscida, licet in sputis cras sities a visciditate vix pollit separari. Tenuis materia quod expellentia vim eludat incrassanda est, erasta dc viscida incidenda , de detergenda : Nam crastae debetur incisio , siue attent alio, quae fit diuisione in partes minjmas viscidae detersio, quae fit separation e a locis quibus inhaeret. Incrassari possunt adstrictione pei frigida, ut per aquam &adstringentia alia,aut admixtione crassae substat et siccae ex puluere aliquo, veluti boli armen ς. boli com- numis, corallorum Saul additione lentae alicuius
188쪽
substantiae frigidae, ut mucilaginis seminis cito n. Adstringentia non conueniunt valde,quod pectori sint inimica ex Aphor .a . l. 1. 3c crassar substantiae medicamenta sicca non sunt etiam accommodata. nam inepta reddunt sputa ad excretionem: siccum namque dissicile mouetur. Lenta ergo sint oportet moderatὸ, quo incrassando vim habeant admixtione substantiar, lubricandi Sc in crassandi sine tenacitate. Talia sunt calida & humida, ut passulae, iu- iubae, dactyli, hordeum, amygdalae tu omnia dul- Icia. Admiscentur etiam aliquando frigida, scd cum calidis. Haec autem medicamenta aut dantur forma liquida ut lo och. ivlapia Arupi,aut ut habeant in incrassandi vim admixtione substantiae solida, ut pi-lulae, electuar. Liquida autem omnia fiant oporter, ' quo possint deerrare in trachoeam arteriam per libera epiglotidis. Solida etiam adhibetur aliquando saccha. cand. formul. bechicae, ob id quod eum saliua, ea fundi poste speremus, quare si os humescat sola exhiberi possitiata, si siccum sit os, sola liquida,
aut mixta cum solidis traduntur. Crassa & viscida ,sputa incidenda & detergenda , incidunt quae tenuium sunt partium, talia autem existunt aut frigida aut calida. Cum febris ad est, frigida exhibeta, extra febrem , calida dari possunt. At frigida incidentia ut plurimum sunt acetosa, ut succus citoniorum,granat.berber.arancior. acido limon. quae
tussim mouent, tum frigida pectori inimica. Talia expetimus pauca quantitate mixta cum medica- mentis pectoralibus dulcibus. Nam leui aciditate irritando facultatem expultricem facilius excluduntur , quae in pectore continentur. Quare
189쪽
1 8 IACOBI FONTANI modo ne pus mouendo,ut in pleuritide noceat quo pollit expectoratio permota iuuari, iis utendum, inimicitia deletur aliquo dulci admixto , ut in Oxi- mellite factitatum experimur ; mel enim dulce de
calidum, acetum cum aqua mixtum frigidum, mel dctersorium est. De tergunt autem tenuia & quodammodo sicca, quorum alia sunt calida, ut amaraeu salsa. Alia frigida , ut hordeum, & faba. calida sicca
non conueniunt , quod nimium exsiccando inepta reddant sputa ad motum. Praeterea amara aegris
sunt ingrata , quare potius frigidis detersi uis est utendum ; miscenda potissimum frigida attenuan ita cum calidis dulcibus detergentibus, vel frigidis, ut de Oximellite dictum est. In crassantia admixtione substantiae sunt passulae, amigdalia dulces, amylum, tragachantum, succus liqui ritiae, pinea , papaueris iuccus, qui est frigidus; quare condensat duplici nomine, frigiditate
scilicet moderata, & admixtione substantiae; eius strupus habet eamdem facultatem, S magis conuenit affectibus thoracis propter saccharum admixtum. Incrassant etiam eadem ratione semen portulacae, lactucae, hordeatum,cremor ptisanae : Mode- , rate calida, ut sapa vini dulcis, callia, manna, *rupus tui ubi nus, violaceus. His possunt admisceri ea, quae vim habent corroborandi pectus, & ad partes pectorales deducendi, ut pulmo vulpis praeparatus , tanu graecum, succus caulium, praesertim viridium, aristolochia, caelius veneris, hysopus, cardamomum, liqui ritis, praesertim crocus,& iris.
Ex ijs poterimus praeparare looch , vel ecligma. Nam compositis diu scruatis non utendum
190쪽
censeo, mucum enim in ossicinis vetustate , de ingratum saporem contrahunt ; Quare satius est recentibus gratis uti, quam inueteratis rancidis. Gratia enim medicamentis comparanda si feri possit, cum aegri omnis generis medicamenta soleant respuere. Componendo ergo medicamenta illa quae methodo sunt inuenta, ratio consistentiae sumina est habenda, ad quam tota praeparatio compositionis reserenda tanquam medium
ad finem , forma siue constentiato ocli est liquida utcunque,& lenta. Quo posito, si decoctio fiat ex hordeo, vel ex foliis prassij odorati, hyssopi, capillarium , Ungulae cabalinae, passiilis, dactilis, pineis. Alia admisceri debent, quae decoctum liquidum incrassare possitiat admixtione substantiae, ergo ad incrassandum decoctum illud dictum
chanti frigidi 3 6. syrupi de papauere , aut v lo-larum cum decocto praedicto an . q. f. ad consistentiam looch. Vel pulpae tu iubarum s s. amili 3 ij. gummi tragachanti, & arabici an. 3j. strupi violacet q. f. fiat lo och ad incidendam
materiam crassam , & viscidam pulmonibus adhaerentem , & ad eamdem detergendam utimur se--quentibus: Incidentia quidem sunt iris , acetum, caulium viridium, succus, vinum album, &ὸlia
frigida superius descripta; decoctum marrubi j,hysopi, detergentia amygdale, mel, pinea, sicus decoctum hordei, saccharum, liqui ritia, medullae seminum frigidorum , bombicis , & similia. Ex his mixtis parantur compositiones , ut si sit