장음표시 사용
441쪽
MEDICINAE PRAc T. LIB. III. 42Ibus vero interpositis capiat cyathum unum emulsionis sequentis T. amigdalarum ex corti catarum j j. seminum melonum , cucurbitae , citruli, cucumeris, 3 ij. pistentur , distoluantur cum aqua hordei ad 3 v. colentur, capiat dictant quaia litatem. septimo die V. cassiae recens extractae 3 v. rha barbari puluerati et fiat bolus,capiat mane; sequenti die terebenthinae lorae in aqua hordei j si . deinde 6. dierum spatio capit sequens decoctum V. pirotae, tormentillae albae an. m. f. alchi- in illae p. ij. betonicae,fragariae,e quis et i,agtimoniae, gario philatae, unicae per uincae, pillo sellae, virgae aureae an. m.j. radicis consolidae maioris & rubi maioris an . 3. j. f. fiat decoctio ad ib. j. f. coletur addatur sacchari rosatis j. f. capiat 6. diebus,deinde reuertatur ad supradicta remedia, continuet quoad sanitati iterando restituatur. A qua balneorum aquensium est mira in hoc a Dfectu bibita mane ieiuno stomacho. Item aqua fontis me inae mirum est, quam prompte dolores vice runa vesicae , dc renum sedet decoctum turionum, maluarum, sumptum ieiuno ventriculo. potest addi aliqua portio buthiri recentis. unguenti albi
Galeni j iij. unguenti rosati Mesues j ij. succorum plantaginis & poligoni an. 3 j. aceti rotati modicii,
fiat lini mentum , unguatur regio renum si doleat
multum V. maluarum, violariae an. m. ij. altheae
m. i. florum camo miliae p. ij. scenu graeci 3 j. sulfuris p. j. sat omnium decoctio in aqua addantur farina fabarum & hordei, olei camo melini, & violatiq. s. fiat cataplasma, applicetur loco dolenti.
442쪽
Di A B ET E est profluuium urinae sere continuum. Signa illius sunt , sitis magna,&vrinae fluxus, in quo ea quae bibuntur sine ulla mutatione excernuntur per urinas. Verum pro ratione
cauta distinguitur magnitudo symptomatum. Nam sitis maicae est causa existente calida, quam frigida , in eo morbo assiciuntur renes. Constat namque diabetem esse affectionem partium urint excernendae dicatarum, at siue fiat attractione, siue expressione, siue ut loquuntur, transmissione, te- num affectio est, vesica enim non attrahit serum, neque exprimit frigore, sed molestiae sensu; ergo 1enum est affectio. Gal. cap. a. lib. s. Loc.affect existimauit sola fieri attractione renum in suo ossicio excedente, & retentrice debilitata, quod ut scribit Auic. ut plurimum accidit, tamen ipse putat diabetem a frigore etiam nasci per expressionem, de transmissionem. Modum attractionis explicathis verbis Galenus. D primi trahitur Janguis fero
sis ex venis quem cum reves totum attraxerint, videa
turque sanguis in venis humiditate peras destitutus , myoliatur, exsiccata tum vasa humorem trahunt ab hepate , deinde ex intestinis CV ventriculi. Cum itaque exsiccata fuerint venae, quae in ore ventriculi si unt, potum δε-
siderat i , Transmissionis modum exponit Ca- pluaccius hoc modo , quando igitur renes sunt friant, tunc impsibile est fu unem' urinaeferι per mo tam attraxionis , stia sit per modum transemsionis, ut pars robusta transimιttit ad debilem. Renes frigidi possunt quidem humorem praesentem,
443쪽
MEDICIN AE PRACT. LIB. III. η27
quem in se continent ex prellere compressione. Verum nisi ex aliis partibus serum ad renes detru datur, tanta copia non potest assuere ut pariat diabbetem, quamobrem necesse est partes reliquas totius corporis frigidas esse ,& compressas vi frigoris , quo transmittant serosum humorem exprimendo in renes. ob id scribit Avicen. Ili diabere,
nonnunquam a frigore dominante corpori, er renibus.
Venerunt autem illi authores in hanc sententiam. quod frigida exhibita noceant, calida iuuent. Ob servarunt hoc malum in frigidis temperamentis, in senibus, & decrepitis , hyemis tempore sine ulla febre, vel alterius partis ardore, sine ullo ardore renum ; quae sunt signa causae illius proxi
Si vero contingat ab attractione renum violenta , adest calor perςeptus circa renum regionem,
calida applicata nocent , frigida iuuant. asscit
vero potii simum iuuenesicalidos temperamento Ruic. aliam causam recenset proximam huius anfectus dilatationem, & apertionem ureterum, quae
contingit, cum retentrix debilis est propter mollientem partium , quae incommoda est omnibus facultatibus naturalibus , praeterquam coctrici ex Gal. c. s. lib. 3. de symp. cata. Renum autem facultas retentrix perexigua est naturae instituto, diu enim serum retineri non erat opus propter loci angustiam & attractricis robur. Frigiditatis renum , & totius corporis , causas procatarticas duas recenset Avicennas potum nimium aquae frigidae , aut refrigerationem Vt acetum, vinum album. Item quae cum sint tenuis substantiae abstergunt,& penetrant,ut adianiu
444쪽
18 IACopi FONTANI gramen, & alia. proprie vero diu retica sunt haben- . da, quae postident vim separandi serosos humores admixtos sanguini, colliquando, incidendo, separando,&haec sunt tenuis substantiae calidae , siccae
in 3. gradu, ut seseli, daticus, & similia, de quibus . loquitur Gal. F. lib. cap, i 3. simpl. Alia sunt frigida.
ut semen cucurbitae, melonum, re similia. secundo ratione renum, & vesicae, nam hae partes disponuntur ad recipiendam assechionem , vitio in illai upartium substantia, existente, aut aliunde emanante per consensum. tertio, aut nobis proponimus conseruare sanitatem illa cum , aut perseuerare a
His positis in conseruatione sanitatis illius, qui
in morbos renum incidere solitus est, nullo modo conueniunt diu retica siue propria siue impropria, nisi qua ratione cum altei atibus miscentur ad corroborationem , aut repressionem intemperiei calidae. 4i vero accumularentur crassi, & viscidi h mores in renibus, & vesica, aut urinae ductibus co- peterent diu retica improprie dicta oportet autem ut semper purgatio praecedat. Si viae minus latae fue- Iint , tunc nullo modo conueniunt diu retica per se sed per accidens quatenus habent vim deserendi medicamenta, quae illarum assectibus aduersantur, ad vias affectas: in obstructionibus vero conue
Si vero humores multi vitio expultricis ad renes deserantur, nullo vitio in renibus existente , nullo modo conueniunt diu retica; sed ea quae per secessum aquas educunt, ut ebulus, sambucus, iris,& similia. In renibus debilibus,& qui ex leui occasione in morbos incidere solent, diu retica non sunt ex
445쪽
MEDICINAE PRACT. TIB. III. - 29vsu ,ea namque commouent illos morbos,& materias ad renes impellunt. His ita disicustis,ad methodum institutam reuertamur. Componatur ergo talis clyster, IV. lactis uaccini, aut alterius animalis ibi. vitella otiorum.
n. q. olei communis j iij. salis parum , fiat clyster& ini,ciatur; si status adfuerint, , . olei camo melinig 6. insiciantur. Clim aeger est iuuenis & robustus phlebotomiae assuetus, ex saphena illi sanguinem mittere prodest in magno dolore. His peractis de alijs remediis cogitandum, sat
sacculus ex furfure, camomilla, anetho, melliloto, cum oleo camo millae decoctis,& apponatur saepo vel V. altheae cum radicibus,maluae, parietariae an. m. j. camo millae m. ij. Renugraeci m. j. semitorius corporis ab externo aere, vel aquam i quae ab aegris deteguntur medico. Hic morbus periculo plenus est, in tabem enim neglectus aegrum protrudit vehiculi sanguinis priuatione : non enim desertur alimentum ad partes unde atrophia& exsiccatio. A causa interna pericu-culi plus habet, quam ab externa, ab calore nimio renum mavis periculum creatur, quam a frigore corporis.
Si plet hora adsit detrahatur sanguis constantibus
viribus, moderate autem extrahendus ex Auic. nam vires futurae sunt debiles, quae magnam euacuatio nem ferre non possunt. In morbo inueterato nullo modo sanguis mittet ias, mittitur vcro ad derivationem ex venis inferioribus, ad reuulsionem ex venis brachij. Si affectus oriatur ex dilatatione vasorum, aut ex nimio Oulore renum medicamenta
frigida sunt exhibenda, ut a . cassiae recentis extra-
446쪽
ctae 3 vj. pulpae tamarindorum S s. fiat bolus, aut Πί. syrupi rosati so l ut. j iiij. miro bolanarum citrinarum pulueratarum 3 j. iuris puli q. s fiat potio. Clysteribus etiam utendum ex decocto hordei; lacte, sero lactis, oleo violato, tum etiam decocto rerum emollientium , hunc syrupum mirifice laudat Augenius, V. syrupi nenu pharini Jc de papauere an. S. specierum trociscorum de spodio Θ ij. philonii persici 3j. decocti, ungulae caballinae , equisceti, dc poligoni in aqua chalybeata facti q. s. capiat horis s.ante prandium& a prandio hora 3. continnet longo tempore.
In causa calida sessio in aqua frigida multum prodest, vomitus ad diuelsione ui optimus sensetur ex
aqua tepida, & oleo paretur.' Si diabete a compressione oriatur euacuandum lenibus medicamentis, ut miro bolanis, agarico, &caeteris similibus ne vis renum debilis catarticorum violentia debilitetur magis. Regio renum vngatur unguento rosaceo Melae, vel cerato sandali-ho in calida affectione. In ea vero quae fit ab expressione oleo masticino cum puluere nucum cupressi. Tandem usurpanda sunt astringentia , Ut
trochiseorum de spodio, de balati sti j s. de hypochistide an. 9j. sacchari rosati antiqui Jij. pulueris
caeterac 3 si . cum omphacio, fiat electuarium, datur ad 3 si . aut solum, aut cum aqua aliqua refrigerante, V. suberis puluerat i5 j. capiat cum conserua rosarum liquida, aut sicca ungulae porci in furno siccatae intra vas terreum capiat cum iustulo , ungula debet siccari, non uri,
acaciae 5 ij. rosarum rubrarum siccarum 3 iij. ba-
laustiorum ἶ si. gummi arabici 3 ij. tragacanii 3j
447쪽
MEDICINAE PRACT. LIB. m. η3Iteramur & cribtentur , conficiantur cum muci-laginis philij, & dantur cum aqua frigida ad 3 j. extrinsecus etiam applicanda astringentia , ytolet omphacinj, & rosati, an. J j. balaustiorum, gallarum immaturarum, corticis granatorum,hypochystidos pulueratorum an. Θj. cerae q. f. fiat Unguentum, applicetur regioni renum, farinae hordei q. s. infundatur in olei roseti s. q. aceti pa- tum apponatur renibus frigidis. Proprietate occulta conferunt cerebrum leporis comestum , dcvesica porci cocta, ut possit in puluerem redigi & dilioluta in mortario cuni
pauco vino albo, & bibita ad 3 j. singulis matutinis. V. Karabe, lapidis haematites , coralli ru-
bri, rasurae eboris an. 3 s. seminum plantaginis, nastur. in salarg. assati an. 9 iiij. ossis intrabol baccharum cupressi, bacch. quer. gladium combustarum, & in aceto extinet. an. 5 ij. rosarum rubrarum p. j. myrthillor. boliarmeni an. 3 hiragacanta combusti 3 ij. f. sabinae, camepitheosan. 5 j. vermium terrestrium in vino rubeo exsiccat. in furno S g. cum triplicato saccharo, capiat: cum pauco hydro mellite si . pillulae de cynoglossa ad 3 s. aut 3 j. voratae sistunt urinae
profluuium. Commendatur hoc remedium,
succi hyosciami, & papaueris an. ἶ i. succi lolii j s. misceantur, capiar 5 i. aut 3 ii.
448쪽
De franguria, ZEsuria, vel urinaestillicidio.
Stranguriam ese excretione urinae guttatim factam.
Cato de re rustica tot ij sub stillum appellauit; quotiescunque autem vesica nondum iusto modo plena cogitur ad excernendam urinam fit stranguris ex Galeno com . in lib. 3. epid. Est autem quadruplex stranguria.vna dicitur totius corporis,cum nimirum uniuersum corpus acuto morbo correptum per urinam repurgatur, quam
Hipp. particula 8. se 2. r. lib. I. epi d. stranguriam non nephriticam appellauit. secunda, vocatur nephritica cum acris & purulentus humor in rcne contentus stillatim per vesica excernitur, tertia Vesicaria quae pendet a sola refrigeratione,& debili re-ientrice vesicae, de qua Hipp. aph. 8. lib. 7. quarta proximorum locorum , cum scilicet propter inflammationem intestini recti,aut uteri urina rior reddita stillatim effluit. V cinae stillicidium aut pendet ab impotentia facultatis retentricis colli vesicae, vel ob vehem etiam excretricis, vel ob excedente vim attractricis. Retentrix debilitatur ab intemperiae frigida humida, aut humida solu, atque ut uniuersaliter loquamur, a quo uis excelsu intemper ici, omnis namque intemperies immoderata laedit actionem partis in qua est, alia tamen magis, alia minus, alia primo &per se, alia per accidens. In temperies frigida & humida, retentricem debilitat duobus modis per se aut per accidens, per se quidem, quia retentrix fit naturaliter
449쪽
naturaliter per calidum & siccum, quare a frigido& humido ut contrarijs corrumpitur,per accidens autem obstruendo vias per quas spiritus feruntutad collum vesicae, illis vero priuatum paralysi assicitur ad quam sequitur urinae stillicidium & mistio
Nonnunquam debilitatur retentrix ob resolutionem spirituum a frequenti usu diureticorum calidorum , nonnunquam a frequenti mistione, omnium enim partium retentrix , facultas solet debilitari ab euacuatione frequenti, , as luescit enim non retinere. quare fit fere immemor of
Vehementia facultatis expellentis pendet aut ab intemperie calida sicca, aut frigida humida aut excessii cuiuslibet intemperiei. idque per se; per accidens vero multis de causis. primo ob dolorem in collo vesicae praeceptum quo sollicitatur facultas ad expellendum. secundo propter ulcera colli vescae 4 excoriationes , pruritus vel scabies. tertio propter urinae aut humorum mordacium acrimoniam. quarto propter nimiam copiam urinae ab
alijs partibus corporis in vesicam derivatam. quinto propter lapillos & arenulas in vesica contentas , fit autem omia sum illarum rerum expulsio propter rationem iam dictam, quod scilicet omnes partes id soleant expellere quod molestum est. sexto propter consensu in cum alijs partibus ut cum utero, intellinis, sphinctere , interkemineo ;dum enim hae Partes laborant ulcere vel inflammatione , alliciunt vesicam proximam per consensum , unde nascitur urinae stillicidium s
450쪽
n IAco Bi FONTANI Eadem ratione attractio vehemens in causa esse potest urinae stillicidi j ; fit autem calore nimio aut dolo te interdum his iunctis ; limul enim cum spiritu , humores , & secum ad partes dolentes attrahuntur , Vnde pars onere grauara expellit saepissim E quod molestum est. hinc nascitur urinae stillicidium. Curatio instituitur varia pro causarum diuersitate, si frigida & humida in remperies stillicidijurinae causa extiterit calefacientibus, & exsiccantibus est utendum. primo itaque praeparetur pituita, deinde expurgetur, partim vero aps dicentur solus & unguenta discutientia. si para-ysis sit eausa strang*riae, curetur remedijs ad paralysim descriptis. cum usus diureticorum stramguriam pepererit, excitaturque stranguria a fluxa consueto,astringentibus est utendum. Vitium immoderatae expultricis ab intemperie calida & sicca nascens frigidis humidis curatur. Remedia symptomatum reliquorum quae expultricem concitant iam dicta sunt,& postea dicentur. Attractricis vehementioris vitia si pendeant a nimio calore aut dolore, sanantur remedijs dictis. Auic. & Paulus
utuntur in omni stillicidio , utinam iuuantibus a proprietate, qualia sunt puluis ex gutture gallinae, puluis ex vesica suilla , puluis testiculorum leporis & cerebri eiusdem , conserunt etiam illa mingenticis in lecto, capiuntur vero a 3 j. ad 3 ij. cum diureticis, quoad vesicam deserantur.