Novum Testamentum extra canonem receptum

161쪽

AD MOSIS ASSUMPTIONEM.

VI p. 103 7 - . tunc eae8itryent illis reste miserantes, et in acerdotes summi Dei vocabinitur facientes impietatem ab sancto sanctitatis Maccabaei

reges simul et sacerdotes, Aristobulus et succeSSOres.

p. 103 9 sq. et succedet illis reae petulans etc. iam EWaldius l. l. p. 3 sq.bon vidit, hic Herodom M. describi, cui plane conveniunt 3 anni l. 163. nam rex quidem creatus est Herodes iam a. u. 14 40 a Chr.), sed non ante quam C. Sosius a. u. 17 37 a Chr.), Hierosolyma Xpugnavit, regnum vere assecutus est, quod usque ad mortem a. 750- α 4 a Chr. obtinuit. Josephus eli iud. I, 33 8: Herodes τελευτα, βασaλευσας, ἀφ ο μεν ἀποκτεένας υντέγονον ἐκράτησε των πραγμάτων ἔτη τέσσαρα καt otia- κοντα, ο ου δε πο P αέων ἐδεἱχS βασtλευς, πτὰ Totάκοντα. Ant. XVIII, 8 10ὶ, 1. 0rodem per XXXIV annos regnasse etiam Julius Africanus Chron in Routhii reliqq. aer T. II p. 293 d. Ih tradidit. p. 103, 16 sq. et punibit eo8. producet natos succedentes sibi breviora tempora, d0nec etc. Herodis filii et successores erant Archelaus, Herodes Antipas et Philippus A. de uischmid haec ita restituero voluit is et punivit Dous Herodem, ut nato succedenti sibi breviora tempora donaret, sive scriptor ipse Mo8i personam oblitus sit, sive interpres glossema margini

adscriptum in teXtum receperit ceterum breviora tempora ad solum Judaea imperium referenda sunt.

p. 103, 17 - 20. donec in partes oram hostes renient et occidentis reae potens, qui e ugnabit eo et ducet captivos et partem aedis ipsorum igne incendet, aliquo crucisisset circa coloniam ori m. Waldius . . occidentis regem potentem Augustum intelligere voluit tit paullo post Juda Gaulonaei rebellionem a. . . Chr. hunc librum scriptum osse censuit illam sententiam probavit, hanc repudiavit A. de uischmid hoc loco me docuit accurate doscribi Judaeorum rebellionem a Varo Syria praeside devictam . nam primo post Herodem mortuum anno exarsit illud bellum, quod ' 'Judaei appellaverunt cf. H. Grnig, Geschichio d0 Juden vom Tod Juda Makkabi' bis gumintergange dos jud Stastis, Lips 1863 p. 19 sq. 33 sq.). Varus, expugnatis Hier0solymis Sabinum ibi seliquit, contra quem Judaeos iterum rebellasso J08ephus eli iud. II, 3 1 sq. Ant. XVII, 10, 1 q. narravit in quo tumultu ipsi templi porticus pars aedis ipsorum a Romanis incendio deleti, templi thesaurus diropius est Varus autem cum exercitu subvonit, cuius filius Galilaeum domans Σεπφωρtν λων του με οιΜήτορας ηνδοαποδέσατο et ducet captivos), την δε πόλεν ἐνέπρησεν Joseph Ant. XVII, 10 10. eli iud. II, , ) ipso Varus legionem Hierosolymis obsessam liberavit se seditionis auctores se vicina regione conquisivit: ἐγένοντο δεο δια ταύτην την αἰτίαν ταυρωθέντες δεσ1sa tot aliquos circumfiget circa

coloniam eorum).

VII. p. 103, 21 sq. eae quo facto sitientur tempora momento. Ani etur cursus a nnorumJ, horae IIII venient, osse ritur seculli septim ae seFtem bos tremae ab initiis tribi lati0nis ad exiti f. VIIII prope initii , tres septimae secunda, tria in annis tertire, duo soli a e V tae totum hunc locum iam desperaveram sed sagacissime subvenit A. de Gutschmid, qui ita restituit: Et quo facto finiuntur tempora momento qui dicetur του λεχΘη6 ένου)cursus afevi cum horae IIII venient, coguntur ἐπάγονταs seculi septim aepos tromae, ab initiis thlibsis ad exitus, VIII prope initium, tres septimae secunda, tria in tertia, duae so ras quar tuo. qua viri doctissimi mendatione usus etiam magis codicem sequi volui et nonnulla mutavi graeca ita restituo: μετὰ ταυτα ευθέως cf. Matth. XXIV, 29 ευθέως δε μετὰ τηνθλῖψl των μεμω εκεένων τελεσθησοντα οἱ και οἱ τελεσθήσονται οἱ δρόμοι των ἐτῶν, ἐλεύσοντα τέσσαρες sal, συσταλήσονταet cf. 1 Cor.

ἐβδομάδες - δευτέρα, τρέα ετη - τρέτη, δύο - τετάρτη ρα. etiam interpretationis fundamentum iecit A. de uischinid, inde a Judaea in provinciam Romanam redacta progressus quem serminum et ipse recepi, tribulationis quidem, non septem hebdomadum ultimarum, quarum initium Vari ollum a. 4 ante Chr. censeo. VIII prop0 initium vir clarissimus optime inter-

162쪽

1 14

AD NUTATIONES

pretatus est se Augustus ach de VorWandiun Judna' in sino Gmische Provin 6 n. Chr. bis an einen od do 14. Sept. 14 n. Chr. 1 sol gle also im . Jahre nactilior. haec erit ' ρχη της θλίψεως. tres septimae secunda. hau bono vidit A. de Gutschmid Tibseri imperatori a. 14 37 p. Chr.)con Venire, qui mortuus est 6χῶν αυτος τ' ἀρχην μέρας τρεις καὶ πέντε μηνας προς ἐνzαυτῶν δυο καὶ εἴκο6l Joseph Ant. XVIII, 6, 10, sex menses bell iud. II, 9, ). itaqu0 Tiborius imperator tres annorum hebdomades paululum SuperaVit, neque opus esse censeo, ut cum A. de Gutschmidio ita distinguamus is tres septimae, secunda, 23i tria in annis tertia. Caium Caligulam imperatorem a. 38 - 41 acerrimum Judaeorum

hostem, octo intellexit vir clarissimus, tres annoS, destem menSes, OVem

dies imperantem, vel secundum Osephum eli iud. II, 11, 1 ετ τρέα καὶ μηνας κτώ cf. Ant. XIX, 2, ). duo fo ra e V tae. hic discodo a viro doctissimo, qui ou is duae , procul dubio numero II scriptum, non mutavit et ita interpretatus est: duae hebdomades XIV sero anni, Claudii imporantis a. 41-54, annos XIII, senses VIII, dises XX cf. Joseph.beli iud. II, 12, . ni XX, 8, in equidem interpretor: duo anni horae quartae, Claudii quarti Romanorum imperatoris , si recte interpretatus sum, hic liber consoriptus si insunt Claudii imperio, paulo post Cati Judaeis infestum imperium, cuius vexationes hilo in Flaccum, legat ad Caium tit Josophus bell iud. I, 10 Ant. XVIII, 8 tradiderunt quum Claudius vix per duo annos 42 43 imperasset δυο - τετάρτη ρα), - annum 1 etiam Eus obius in Chron. Cato tribuit mero de Agrippa I, Judaeorum rex, mortuus est a. 44 p. Chr. quem per tres annos sub Claudio regnasse rotulit Josephus Ant. XVIII, 8, 2 f. beli iud. II, 11, ). itaque Judaea iterum in provinciam redacta

est se Cuspius Fadius procurato Judaeos ducibus Tholomaeo, Eleazaro, Thoud aliis obollant0s ovincor coactus erat of Joseph Ant XX, 1, 1 Sq.). in his turbulentis semporibus, recenti adhuc Catanae persecutionis memoria Judaeo alicui Romano septem annorum hebdomades, quarum initio Varus Judaeos debellaverat, iam ad finem vergere, et quarta Romanae tyrannidis hora 'ς λέψεως το τέλος advenisso insebatur. Claudium omnes Judaeos Roma eXpulisse narrant Acta app. XVIII, 2. Sueton. Claud. 25 Judaeos impulsore Chresto assidus tumultuantes Roma expulit. Dio Cassius LX, 6: τούς τε γουδαέους πλεονάσαντας αὐθtς, 6τε χαλεπῶς αν με ταραχης

υπο ου χλου σφῶν της πόλεως εlρχθηναt, ου ἐξήλασε μέν, τῶ δε ηπατρέ οἱ χρωμένους κέλευσε μ' συναΘροέξε6Θat. Tacitus Anti XII, 52:d mathsematicis Italia poll0ndis factum Senatus consultum atrox et irritum. p. 104, 1 sq. et regnabunt dehinc homines sestilentiosi et impii etc. reges vel principes Herodiani sub Romanorum imperio. VIII. p. 104, 19 20. et ei ta ad veniet in eos ultio et ira, quae talis non fuit in illis a saeculo usq)ι ad illud tempus. f. Matth. XXIV, 21εστα γαρ τότε Θ i φῖς μεγάλη, οῖα ου γέγομεν π άρχης τόσεως ως του νυν ούδ' ου η γένηται. atrocissima udaismi Jperseeutio praedicitur, quam iub0bit rex regum terrae l. 19 i. o. imperator Romanus es 4 Egr. IX, 3 arab et qua de hoc loco dissurui in libro m00 Di Propheten Esra undDaniel p. 35. textus gravissima tantum vitia emendavi. IX. p. 105 1 sq. homo de tribu Levi, cuius nomen erit taxo in turprestiumuri Es vim non intellexit), qui habens VII. lios etc. comparanda est historia accabaseorum 1 Maec. II, 1 sq. ἐν ταὶς μέραις κεέμαις ἀνέστη Ματταθέα γωάννου του Συμεών, ἱερεῖ, των υἱῶν Ιωαρὶβ ἀπ Ἱερουσαλήμ, καὶ ἐκάΘεσεν ἐν Μωδεἴν, ω αύτω υἱοὶ πέντε. septem filios praubuit

Maoc. VII. numerus E eodem modo nomen esignat, nobis incognitum, quo 1 ς in Apocalypsis Joan XIII, 18 ad illum numerum 365, cf. Gen. V 24ὶ Basilidianorum nomen mysterio sum βραξας, βρασά redit eundem mmerum 431 voc. α et voco. N ,: N ' O Ndb: effici monuit Morxius. Voc tauri numerus Er 363), qui fortasse legendus est, efficitur. p. 105, 11 sq. ieiunemus triduo et quarto die intremus in speluncon, quae in gro est, etc. f. 1 aco. II, 29 - 38 2 Mace VI, 11 sq.X. p. 105 18 19 nuntii, qui est in summo constitutus es Dan. XII, 1. ipse Moses magnus nuntius appellatur . 11 p. 107, 22.

163쪽

AD MOSIS ASSUMPTIONEM.

p. 105 24 - 28 sol non dabit lumen, et in tenebras convertent e cornua lunae et confringentur, et tota convertet se in sanguinem, et orbiS teliam centurbabitur, et mare usque ad abyssum decedet, et fonte aquarum de-yicient, et mnina e ave8cent os es. XIII, 10. Egecli. ΙΙ, . oel III, 3 sq.Matth. XXIV, 29 ευθέως δε μετὰ την λiψεν των μερῶν κεta V ὁ λtος σκοτισθησεται, καὶ σελην' ου δωσε το φέγγος αυτης, και ἀστέρες πεσουντα ἀπο ου ουρανοῖ, δυνάμει τω ουραγῶ σελευθήσομταl. ultima in hac Mosis assumption iam rospiciunt ad 4 8r. VI, 24 arab. :is Und di Springstuthon ord0 stili stolis undisicht auson droi tundeniung, lat. ,, et venae fontium stabunt et non ducurrent in horis tribus, aeth. se et venae fontium stabunt et non defluent usquo ad tres annos. p. 106, 3. rora cervices et alas aquilae et implebuntur. f. 4 Esr. XI. XIV, 18. p. 106, 9. 10. erunt enim a mea receptione usque ad advenirim illius tempora CCL, i a ferit hebdomades annorum tiam hic intelligendae sunt, i. e. 175 anni, qui a Mose assumpto usque ad antium 45 . Chr. Om- putantur etiam Josephus Ant. X, 14, 1 a Palaostina duce o sua Oecupata usque ad Samariam ab Assyriis xpugnatam 722 a Chr. annos 47 computaVit, itaque ab illo tempore usque ad annum 45 aer Dion. quem Mosis Assumptio ultimum huius oculi statuit. 171 4 annos Mosaica A88umptio aut0m etiam ita sibi custat, ut additis 2500 annis, quum Moses 88umptus esse dicitur, usque ad annum xtremum 45 . Chr. offici velit 42b annos mundi itaque dimidium certe phoonicis tempus octo hoenicis aetatibus additum St.

XI. p. 107, . . tamquam liam dominam via stinem, quae paratur tali viro, quae timebat. B. 0issius optime contulit 2 Cor. XI 2 ρμοσάμην - μὰς ἐν ἀνδρὶ παρθένομ γνην παραστνσαι r6τῶ. Fragm. II ad Judae epi. v. 9 p. 109 conforro iuvat origonis Hom. XXXI in Luc. Opp. III, 973i: logimus si tamen cui placet huiuscemodi scripturam reciperei, iustitia et iniquitatis ang0los sup0 Abrahae salute et

interitu disceptantes, dum utraequ0 turma suo eum volunt Oetui Vendicare. ita fere apud Persas eorum et daemonum certamina de mortuorum animabus narrantur Vendida VII, 132 136 in otiam Manichaeos talia certamina doeuisso docet liberithris appollatus, os lugelii librum Mani, sein Lehrenund uine christon, in ultra gur eschichi de Manichnismus ausdem thris etc. Lips. 1862. p. 100 q. ad ea quae Judae epistula, rigones, Didymus, secumenius de Michaeliso diaboli certamine e Mosis assumption roddid runt, conferre licet rabbinicam Μωυσέως ἀνάληψt ut seu utrumque librum de morte Mosis ditum a Gilburto Gaulmino cum praulation J. A. Fabricii, amburg 1714 Proplietae veteres solid0pigraphi d. A. F. froserer, tutigardiae 1840 p. 317 sq.). nam ibi Samao daemonum principi Osis animam appe- fonti obstat Michaol Israelitatarum uiola in libro priori . 74 q. d. Gaulmin. in alter p. 14 sq.) ille Moso occissurus fugatur in priori libro p. 82 q. in altero p. 161 sq. i. non diabolus, sed Deus ipso O8 exprobrat illius Aegyptii caedem, quum tiam Oscum0nius memoravit in libello

164쪽

Addonda se corrigenda .

165쪽

ADDIDIT

MDCCCLXVI.

169쪽

Theologum, quem terrestres certe Super tamquam nuptiali veste carentem iam per tria lustra extra ordinem theologicum arcuerunt' , ovum Testamentum extra Canonem receptum ea non etiam ordo dicitur tractandum sibi legisse nemo mirabitur itaque Barnabae quam dicunt epistulam integram graece primus edidi et in eam Commentatu Sum Spero hunc meum laborem theologis omnibus, quicunque christianae antiquitatis monumenta rite aestumant, gratum futurum esse mirabuntur quidem nonnulli, quod huius operis seeundum fasciculum primum edidi his respondeo, me primum fasciculum Clementis Romani quae feruntur epistuli reServa88e, Barnabae

autem epistulam prius edidisse, quia codico Sinaitico iam publice proposito huius epistulae textus denuo traetandus est quod officium quo modo peregerim docti iudiees decernant Barnabae epistulam in tertio fasciculo Hermae Pastor sequetur e tanto apparatu critico antea ignoto graece restituendus tum primo fasciculo Clementis Romani epistulas emittam denique quarto fasciculo li-' Cf. qua hae do ro iam disputavi Zoitschris fur issonschasilich0 Theologie 1865. I. p. 61 sq. III. p. 352ὶ illis, qui me etiam nunc extraordinem arcere voluerunt, profecto non licet mirari, si quid extra ordinem factum sit.

170쪽

brorum deperditorum fragmenta editurus Sum evangeliorum secundum Hebraeos, Petrum et Aegyptios, Petrio Pauli aetuum et praedicationum, Matthiae traditionum, Petri aposta lypseos, Constitutionum Apostolorum antiquiorum faxit Deus . . Ut hoc opus gravissimum o diffidillimum mihi bono procedat, aliosque in inquirenda eanonis sacri ipsiusque Christianismi origine possit adiuvaret scribebam enae d. XXI. m. Julii

MDCCCLXV.

A. H.