장음표시 사용
131쪽
la. Ait enim in fine istius responsi: Erit nia rum mero omnes Episcopos rua fraternitati ram. mittimos, at indocti doceantur, in mi pesua son/ roborentur , perves auctoriIare corriguntur.
Porro privilegium hoc personale fuiste jam observavimus. Posterioribus tamen seculis Vicarij sive Legati dignitas assixa est Ecclesiae Cantuariens . ita ut Ecclesiae illius Episcopus diceretur Legatus natus sedis aposto licae
I. V EM AD MODuM Gregorius pri-
I mu, Anglos fide Christiana im
buendos susceperat, ita Gregorius secundus Germanorum curam gessit millo in eam provinciam Uvinfrido sive Bonifacio anno Christi septingentesimo decimo nono. De viri illius virtutibus necesse nunc non est quicquam dicere , cum satis fama notus sit, resque ab eo praeclare gestae claris jam scrip toribus memorata: snt. De legatione tantum ejus agendum est, ut intelligere possimus in quo ea versaretur , dc quis ex ea fructus colligi pro rebus nostris possit. Illud tamen interim observare possumus in antecessum, multis eum variisque contradictionibus jactatum esse, utpote qui, ut ad ipsum scribit Benedictus Episcopus 8c vicedominus s. sanctae sedis apostolicae, vicem beati Petri gereret inter feroces ec indomitas gentes. Plurimum tamen solatij inter tot mala ha buit ex gratia Principum nostrorum, qui sua eum auctoritate juvarunt, eoque usi sunt ad revocandam collapsam disciplinam ecclesiasticam. II. Legatione illum Romani Pontificis ornatum Russe cum in Germaniam nussus 1 Gregorio est, tametsi Presbyter tantum ecfer , patet ex verbis ipsius ad V villibrordum Episcopum Trajeciensem quae recitato thlOnus. Onus regiminis, inquit, quod mihi indi
no imponere cupti, iuncte ' ut, Fuscipere non Lm
audeo, quia a beato Gregorio Papa in Genmaniam .
ob evangelizandi causam direm am; ipsi quelegationis gratia in has barbaras nationes adveniens , Jonte me tua gubernationis imperio μό- Ieci. Ea de causa ipse se eadem tempestate vocabat ultimum Eceessimum omnium Legatorum quos catholica de apostolica Romana Ecclesia ad praedicandum Evangelium destinavit. Et multo post ad Zachariam Pontificem Romanum scribens ait: Et quia servus ram ct Legatus apostolicae sedis esse dinosior, unum Atmerbum se meum his Ormesrum ibi. Testatur idipsum & Hincmaeus in epistola X v.
Cap. X X. Gregorius a primo secundus, sed se te tias Gregorius, Vsinfrid cog nomento Bonifacium Leg tum apostolicae feris ad reformandam Christianitaris religionem, primo Presbyterum,fostea vero Episcopum ordinatum . direxerunt. III. Vicariatum ille suum exercuit cum μι - M.
consensu Regum nostrorum de Episcopo- 'rum, quorum intererat, nulla injuria facta juri Principum aut Conciliorum. Istud ex epistola C x x x v. Bonifacij ad Zachariam collegit illustrissimus Archiepiscopus, in qua sic legitur: Notum enim si paternitati vestra quia postquam indigno mihi manda is in provincia Francorum, sicut O Vsi rogaverunν cerdotali Concilio O 6nodali conventui praeesse, multas ivurias se persicationes rus um. Sane ipse Bonifacius scribens in initiis suae legationis ad Danielem Episcopum, agnoscit nullam se muneris sui partem exequi posse abcque auctoritate Karoli Francorum PrincipiS. S. T. M. N m sine patrocinio Principis Francomm nec es IF lum regere, nec Presbytereos vel Diac Nos,
132쪽
monachos vel anei as Dei defendere 'us , nec mandatis quae Thessalonicensibus de Aresa i spaganorum ritus ct sacrilegia idolarum in tensibus Episcopis data vidimus, illud in pri
Germania sine istius mandato ct timore prohibere mis eis tribuatur, ut quoties ita putaverine valeo. Quod ne quis ad vim aut contradictio esse faciendum , synodos congregent in suis
nem Karoli reserre possit, prohibet auctori- provinciis. quae mandata data quoque dein-tas ipsius Bonifacij, qui pietatem ejus multis ceps sunt Legatis quos post Karoli Magni laudibus celebrat, tum etiam epistolae Sum- tempora Romani Pontifices miserunt in pro morum Pontificum Gregorij II. & Grego. vincias. Nam & in epistola Zachariae ad Borij III. ac Zachariae , qui cum & vivum & nifacium legimus iplum a Papa petiisse uti fa- mortuum laudant, ob cetera quidem bene cerdotem quendam mitteret in Galliam ad facta ejus, sed etiam ob auxilium Bonifacio Concilia celebranda. Petisti, inquit Zacha- praestitum in diversis causis ecclesiasticis. rias, ut sacerdos a nobis dirigatur in partibus Praeterea Lupus Ferrariensis in vita cancti Franciae O Gustiae ad Concilia celetranda. Unde V vigberti cap. m. Bonifacium laudat quod colligi posse videtur penes Legatos fuisse per
auctoritatem ecclesiasticam nusquam frangi eas dempestates auctoritatem congregandi permiserit, eamque violari non consenserit a Concilia. Verum hanc controversiam statim Principibus, inter quos diu versatus est. Haec solvit ipse Zacharias. Nam cum dixisset ne sunt verba Lupi loquentis de Bonifacio: Fuit cessiarium non esse ut alius pro hac causa diri enim Mei Christianae cum propugnator acerrimus, datur in illam provinciam Bonifacio super tumpropagator vigilantissimus , nesciens aucupari illite , qui sedit apostica se nostrum istic prae famorem Principumfoedissimis adulationibus, nee sentas vicem, demum addit: Concilia veridi, a honorem seu rigorem ecclesiasticum mortiferis gregatis Episcopis premincialibus , ut tibi O ubi
compendiis ac male dulcorutis refrigeriis enerva- tibi rectum videtur, celebranda procura. Potere. Vnde colligi debet legitima seculo illo visa rat ergo Legatus cogitare de celebrando esse quae tempore Bonifacij agebantur in Concilio, sed ejus ministerium quoad hoc in
causis ecclesiasticis a Principibus Francorum. sola suggestione positum erat, omninoque I V. Mittens itaque Gregorius II. Boni auctoritate Principis opus erat ad Concilia facium in Germaniam, Episcopum jam orta Congreganda, ut eatet etiam ex praesitione dinatum, cum vicibus apostolicae sedis, pria Concilij Liptinensis. Quare Uvillibaldus in mum , quod dignitas apostolicae sedis postu- vita cincti Bonifacij cap. I x. ista recte anno labar eum commendavit Karolo Francorum tavit: Cumque Caroli Ducis gloriosi temporaleia, ian Duci, cui Martello cognomen haesit. Pra qui- finitum esset regnum, O stiorum e us Carolobus eum gloriose benevolentia tua, inquit, Oma manni ct Apini robo=atum esset imperium, tunc nimodo commendamus .ut in omnibus necessituri- quine Domino Deo opitulante , ac juggerentelas adiuvetis, se contra Psibet adversarios, fandis Bonifacio Archiepiscopo, religionis CHLquibus in Domino praevaletis, instantissime de siainae constrmatum es te mentum, O orthodox fendaIis. Sciebat enim non aliter posse homi- rum patrum synodalia sunt in Francis e memnem peregrinum versari inter Francos quam conuisura. Item cap. X. Carolomannum Ducem
cum consensu Principis, eum praesertim qui ad coniregandum supra Iam nodorum conve aliqua auctoritate instructus esset quae suspi- tum serpissime concitavit. Sed tum de hac cau- Cionem novarum rerum injicere potuisset in se, tum etiam de ceteris rebus gestis Bonifa- animum Principis. Ceterum ut essent qui cij in legatione, nihil ampliuς dicam , quo- eum favore suo Juvarent apud Rarolum, Bo- niam illustrissimus Archiepiscopus ista accumfactum per epistolam generalem commen- rate executus est in lib. V i. cap. XX lv. XXi X.
davit Episcopis, Presbyteris, Diaconis, Du- & lib. V . cap. XI.' cibus, Castaldiis, Comitibus, omnibusque VI. Vicariam sedis apostolicae dignitatem Deum timentibus, rogans praeterea eos uti per sex & triginta annos habuit Bonifacius, Bonifacio sociisque ejus alimenta victui ne decursis videlicet duorum Gregoriorum lccessaria subministrarent. Verum contributio Zachariae pontificatibus, qui hoc ei munus illi, praeterquam quod voluntaria erat, in- summa cum ejus laude madaverant. Illis climfra mediocritatem subsistebat, quod sui re- successisset Stephanus istius nominis secun adnotat illustrissimus Archiepiscopus in dus anno D C C L i I. videretque se velut conia exigui admodum sumptus sussicerent homini temni a Bonifacio, qui toto biennio neque frugaliter viventi dc Apostolorum virtutibus nuntium ad eum miserat neque literas qui- aemulanti. bus ei gratularetur successionem in cathedra V. Quaeri autem hoc loco potest, an Bo- Apostolorum , ac nihilominus vicariam il- ni facio, qui Romani Pontificis Legatus erat, iam potestatem absque suo permisIu retine- ea fuerit auctoritas,ut ad eum pertineret con- bat, hauddubi E adversus illum incanduit, gregatio Conciliorum, praesertim cum in expirasse eam potestatem docens morte Za
133쪽
chariae, adesique caveret ne quid deinceps ex ea praesumeret. I sta ita contigisse mihi col- ': legisse videor ex epistola Bonifacis ad Stephanum: in qua deprecans errores suos, tum tarditatem suam excusans, omnibus modis contendit a Stephano uti sibi continuaretur ea
dignitas, multum obtestatus se nihil eorum praetermisisse quae conducere putasset ad asiserendam Romani Pontificis auctoritatem apud exteras nationes, emendaturum porro si quid minus bene gestum esset, tantum ne ipsum ea ignominia assiceret ut tot per annos fixum Astistis regimen sibi abrogaret. VII. Sed ante quam Bonifacij verba reseram , admonendus est lector, familiaritatis apostolicae sedis vocabulo, quo heic utitur Bonifacius, intelligi vicariatum Romanum. Testis erit ipse Bon facius in epistola CX xxv. ad Zachariam di in qua loquens de vicibus apostolicae sedis sibi commissis, quibus per
triginta tum annos ornatus suerat, ait: Post quam me ante annos propὶ triginta sub familiaritate corvitio apostolicae feris annuente se iubente venerandae memoriae antistite apostolico Gregorio anteriore voto constrinxi, quicquid mihi
laetitiae acciderat apostolico Pontifici solebam indicare. Sic etiam sortassis explicanda est vox fata miliaritatis in epistola x i x. Nicolai primi ad Lotharium Resem Austrasae , qua eum rogat ut Rodoalinam Portuentem Episcopum& Ioannem Ficolen siem, Legatos apostolicae
sedis, digno honore fuscipiat, ct familiaritatistas locam concedat, id est, honorem illis habeat congruentem viris qui familiaritate seu lega-gatione sedis apostolicae instructi erant, de ut cos Legatorum auctoritate uti sinat. Sic Innocentius III. instaurationi privilegiorum Ecclesiae Thessalonicensis intentus, uti supraria. , aio adnotavimus, ita scribit ad G. Thessaloni. xo , . censem, cujus decessores vetustis temporibus fuerant apostolicae si is Vicarij per provincias Illyricianas: Licet autem praefatus antia
ses satis profecta fuerit ex Eccosia sera dignitate
cosicum, magis tamen utique fuit ex apostolicae sedis familiaritate praeclarus. VIII. Reserenda nunc sunt ipsa Bonis ch verba , ex 'uibus constabit illum valde voluisse continuato imperio uti, ic omnino accensum contumelia Pontificis animum placare ob eam causam studuisse. Sanctitatis
x Sint M .Fa. vestrae clementiam intimis ac visceratis obnixes riso precibi ut familiaritatem O unitatem ru- 7 sancta sedis apostolica ab atmitatis vestrae clementia impetrare es habere merear, O in disii-pulatu pietatis vestrae sedi apostolica semiendo, frum veste desis ac devotus permanere possim, eodem modo quo ante sub tribus praecessoribus --sbis apostolica fessi feminam venerabilis memoriae duobus Gregoriis O Zacharia, qui mesemper hortatione es auctoritate litterarum searem mu niebant se adjuvabant. quo Opictaiem vestram agere deprecor, ut praeceptum paternitatis me eeo melius perficere O implere psis m. Nam siquid in ista legatione Romana , qaa per xxx. Ovr .annos fungebar, utilitatis Ecclesiae praefatae peraeo , adhuc omplere se augere de dero. Si autem minus perite aut iniusse a me factam aliquid mel
Helum reperitur, Iudicio Ecclesia Romanae prompta voluntate se humilitate emendare me veste semdeo. Interea deprecor ut pietas Domini mei non indignetur quia tam tarde Missum meum es se teras ad praesentiam vesisam uirexi. Sed hoc idcirco contigit quia praeoccupatus fui in reuaur Done Ecclesiarum quas pagani incenderunt, qui per titulos es cestas nostras plus quam xxx. E clesias vasta erunt O incenderunt. Et haec fauoccasio tarditatis Literarum se aviassationis paternitatis vestrae, O non aliqua negligentiae i
IX. Mirari autem hoc loco non absurde quis posset, quid est quod vir insigni mode stia praeditus, ac morti proximus, quique longissimum per aevum palam prosessus fuerat contemptum rerum humanarum , nunc
timida , ut videtur, ambitione, & sollicita cupiditate legationis , Stephani animum demis Ib obsequio A inclinata mente mitigare studet. Ista quidem vulgo sunt indicia pravae ambitionis, quae in animos hominum sanctis. simorum penetrare non potest. Sed quia etiam sapientibus, ut Tacitus observat, cupido gloriae novisti ina exuitur, fatendum quidem est sit peresse adhuc aliquid humani in sanctis illis viris, sed tamen eorum consilia, quae interdum humana esse prima facie videntur, ad gloriam summi Dei spectare,
huc omnes eorum cogitationes tendere, δίnihil aliud spirare eos, clim cogitant de ac quirendis aut conservandis honoribus, quam ut ex ea occasione multa pro imperio agant
ad gloriam Dei quae non adeo facile exequi possent si privata tantiim auctoritate age rent. Hilarium Arelatensem Episcopum sanctissimum virum fuisse omnes norunt. Et tamen ille multum sollicitus fuit de retinenda auctoritate sedis suae perG allias.Sed ut ostenderet non id se aliqua prava ambitione agere, Romam proficiscens ad tuendam digni' m/-s 'ara .
tatem suam, non rheta non equo vectus est, non ambitiosum comitarum duxit neque impedimenta , sed ingressus iter pedibus, in
equum omnino non ascendit. Itidem Boni facius, cum se permulta ad gloriam Dei de ad augmentum Christianae religionis fecisse intelligeret per sex dc triginta annos quibus legationem apostolitae sedis obtinuerat multaque adhuc superesse quibus ad optatum finem perducendis necessaria esset continua
134쪽
tio suae legationis, putavit vir sanctus omni itigatio fiat sapostica cuipiam ιν huebatur eum iuris studio conandum esse uti ea sibi continuare dictione.
tura Stephano Papa. X. Cessisse Bonifacium monitis Papae
VIII. Palfus est eικι diltionem ab Episcopis GHI On s. ct ranatus ejus frustra fuit. IX. Venerunt postea legationes suis apostolica iaconsuetudinem. Legaιι Λι Mι I. pecunia corrupιι, ιmmersis LMιι visas Romam regredi sunt. X. Amemus Horiensis Episcopis, in Galliam mitti-tArcum amplissima potestate. Huκe Adsentius D feopus MesιUs laudat quod manus suas excusserti ab
I. T T AC Trtius antiquitas. Nunc se
a nobis nova rerum facies offeret, cum post explicatam & assertam in animis gentium ac nationum Romani nominis potestatem , cuncta per Legatos actitata sunt, qui pro suae voluntatis arbitrio & aedifica bant & destruebant quae vel aedificanda vel l destruenda esse videbantur. Sed ante quamnem vitae. Nam non ita multo post occisus immensum illum vastumque ultimorum
tium est inire in antecessum velut anacepha laeosin quandam eorum quae nobis incumbunt dicenda, quibus imbuti lectorum animi , paratiores ad hanc materiam descena dant, & hac facillima methodo velut manu ducantur ad cognitionem rerum haudquar Hactenas amiquita/. His f. a. iseo, is a qu in contemnendarum. Prim dira ergo ad
III. Faera tamen nonnulI. Tuati qui cast/W--- est uti Legatis simpeditarentur sumptus .cia administrarunt. Sed ν aucι numero fue non sioumi iecessarij, sed etiam liberales. ab iis ad quos mittebantur. Ea pensitatio, quae
Stephani & a nomine Legati abstinuisse ao.. ' nec eam dignitatem rurium accepit a Si pliano colligitur ex titulo istius epistolae Nam cum in plurimis epistolis consuevisset se vocare Legatum Germanicum sedis apostolicae & Romanae Ecclesiae, etiam ad Zachariam scribens, huic abstinet ab illo nomine , discipulum tantum se dicens Ecclesiae Romanae. Domino excerintissimo, inquit, Ostrae ceteris Ponti cibus praeseiando. O amando, apostolatus privilegio praedito , Stephano Papa, Bonifacius exiguus is pus , disiipuluι Romanae Ecclesiae, optabilem in Chrso caritatis s. tuum. At postea quam mitigatus Stephanus
imperium ei continuavit, tum vero ad eum scribens Legatum se rursum Germanicumr . . . I. -. nuncupavit. Venerando ae diligendo Domino, inquit, apostolaim privilegio praedito , Stepha no Papae, Bonifacim exigum Legatus vel Missus Germanicus catholicae G, apostolicae Romoae Ecclesia , optabilem in Chrso caritatis flutem. Fuit ergo Romanae Ecclesiae Legatus etiam sub Stephano secundo, id est, usique ad fi- est a paganis, cum verbum Dei praedicaret in Frisia
Legatorum apostolicae sedis auctoritas, non adeo tamen effusam fuisse ac liberam ut fine post Karoli Magni tempora, cima ad Nicolaum primum ventum est. II. Deinde sciendum, Legatorum in provincias adventum ne minimo quidem sui Ip- tui olim fuisse provincialibus, ultimis vero temporii, latam esse legem, qua cautum
deinde ita vitio humanae mentis eXcrevit, ut& provinciae exhaurirentur, & sumptus en amplam potestatem inbuisem Legatis. V. In Putatim aboluus usui frequenti m lega- funderentur cum probro atque dedecore, sonum , tum etiam ob eant dictionem Principum s ob fastum de pompam Legatorum. Quin &Discoporum. Metius enim ae consultius visum Ua interdum Romam Pontisices , ut caris tuis
G ill σGermama usque ad A a M. Cato, iam . . tione illos sua Ornabant Sicque instri ictos Protatur ex Hιnemara , cui putabat infe rvolita- ad provincias mittebant opulentas & ad otarior m ae reliquerum Episcoporum jura convelli ι.m sequium inclinatas. Quo sebat ut qui pau-
135쪽
peres & inopes accedebant ad provincias , repente divites facti, eas st.itim deponerent, adeo ut non ob aliud venisse viderentur, ut innuit Ivo Carnotensis, quam ut provinciam raptarent sub umbra legationis. Nam sicut torrenteS cum hybernis aut fortuitis imbribus intumuere, cuncta objecta rapiunt, domos subruunt, arbores evellunt, &circumpositum late vastant agrum , sic isti Romani, velut aliquod flumen torrens, quod deve- . m. i. teribus Romanis dicebat Arnobius , data hac ditescendi occasione cunctas submergebant atque obruebant nationes Hinc tot
graves & justae provincialium querelae , quae
tandem extorserunt Innocentij III. constitutionem qua modus quidam ponitur his procurationibus, quas siequens aetas prorsus abolevit utiliter in publicum. I II. Interim observandum cst non ita generalem fu ille eam pestilentiam quin aliqui evaserint. Sed ij , fatendum enim est, tam pauci numero fuere, ut ob eam ipsam abstinentiam valde laudati sint a scriptoribus suorum temporum, tantum quia Caste, ut decebat , provinciam administraverant.
Nam Sc eo olim processerat corruptela illa malae consuetudinis ut inventus sit Legatus qui se gloriaretur non fuisse gravem provinciis sanguinique provincialium pepercisse. IV. Iuvit Legatorum fortunam timor ex potestate eorum , quod solerent cuncta provinciarum negotia in se trahere , Concilia celebrare , Epis oporum electionibus semet immiscere eorumque judicia perage, re , denique cuncta vertere prout vellent. Ista quidem feliciter utplurimum cessere; ex eaque felicium eventuum fortuna factum est uti eorum memoria magnam sibi auctoritatem magnosque spiritu, in rebus ecclesiasticis& Legati sumerent& Pontifices da rent. Fuere tamen eae temporum vicissitudines ut interdum Romanos Pontifices poenituerit quod nimis amplam potestatem Legatis suis tribuissent , qui pravo consilio rem
gerentes, nam temeritas non es semper se. a..c, Romanum nomen in invidiam aciduce bant.
V. Inde paulatim abolitus usus frequentium legationum, tum etiam ob contradictionem Principum, qui reverentiam prohibebant exhiberi Legatis qui sibi non essent accepti, aut quorum mandata putabant sibi ac provinciis esse contraria & infesta. Vnde orta consuetudo examinandi eorum facultates ante quam munere suo fungantur
in Gallia. Quin & interdum Epimpi detrectabant eorum imperium. Itaque melius ac consultius visum est abstinere 1 mittendis Legatis quam eos exponere tot procellis ac tempestatibus. His ita enarratis, descendamus nunc ad rem ipsam, per partes visuri quae heic dicta in aversione sunt.
ch obitum, ut Sirmondus observat ex Hinc si β
maro, Pippini Regis & Κaroli ac Ludovici
Imperatorum temporibus Legatus aeosto licae sedis in Gallia aut Germania ni erat. Praestat autem ipsa Hincmari verba referre,
ex quibus nonnulla colligi possunt quae valde conducunt ad intelligendam seculi illius disciplinam. Sic ergo loquitur ille in epistola X L I v. cap. XXX. Sancti se venerando viro
Bonifacio in Frisia verbum Domini praedicante
anno incarnationis dominica D C C L I V. marty
rio coronato , cst simoniacae haeresis pravitate Oneophytorum iraesumptione ac ceteris quibusve pro temporum opportunitate es qualitate compositis , hactenus promisciae Cisalpinae , temporibus Pippini Reiis O Lurali ac Hludovici Imperatorum , sine hoc Primiceris vel Primate a sede apostolica delegato annos circiter viginti tres man
ferunt, ct Metropolitanis sintulis suoJure seravato, aristolica sedis favore se Principum horum dispositione secundisin sacros canones se decreta vindem sancta sedis Ponti edim quaeque
fuerunt agenda venerabitis Disopi per aucioritatem canonum sacrorum o decreta sedis Romanae Ponti cum peregerunt. Putabat ergo , ut videtur, Hinc marus Metropolitanorum ac reliquorum Episcoporum jura convelli pO- A ..testatemque deminui cum legatio sedis apo- ω' γ
stolicae cuipiam tribuebatur cum jurit dictione.
V II. Extincto itaque Bonifacio nullus in regno Francorum Legatus apostolicae sedis fuit per annos nonaginta. Anno demum DCCCXOv. Drogo Episcopus Metensis, Κaroli Magni filius ex concubina, aegre ferens haud dubie quod primum locum amisisset superEpiscopos Gallicanos post Hortem Lu dovici Pisi,quo vivente fuerat sacri Palath Archicapellanus alia ratione putavit prospici c- dum esse dignitati siuae,voti porro compotem se suturum si vicibus apostolicae sedis ornaretur in regno Francorum Agitasse ista illum puto clim captum consilium est mittendi Ro.mam Ludovicii filium Lotharii Imperatoris; ut ea pulcherrima occasione usus Regum patruus, vir praeterea rerum agendarum peritia
clarus, & qui vivente Ludovico fratre multum ubique auctoritatis habuerat, a Pontifice Romano, qui tum erat Sergius istius nOminis secundus, vicariatum sedis apostolicae per Cisalpinas provincias acciperet. Extant literae Sergi j II. de vicariatu Drogonis, editae a viro elariis ino Iacobo Sirmondo, ex quibus colligimus Pontificem Drogoni commisiste cunctas provincias cis Alpes constitu
136쪽
& Imperi j Lib. V. Cap. XLIV. 11 q
tas, ut Episcoporum per provincias illas con ' munerum oblatione neque favore hominum. stitutorum necessitatibus vice Romani Pon- Testatur istud Adventius Episcopus Meten trificis subveniret, corima causas judicaret, sis ad Papam Nicolaum scribens, ac deplo Concilia generalia celebraret, denique ut ad, rans quod huic Legato similis non fuerat Ro- eum referretur de omnibus causis quae ubi- doaldus. Haec sunt ejus verba Arsenium re que emergerent, omnium vero provincia- verentismum ac fa fissi m Episcopum hum Conciliorum decreta ad eum mitte- crisarium atque sidcesssimam Consitianum a is rentur. A. sancto iatere Legatum excepimus, ct quas VIII. His mandatis instructus Drogo ungelum Dei gratanter atque inhianter ample
cum rediisset in Galliam, pastas contradi- sei fuimus, ac pro parce desiderabilis visionis chionem est ab Episcopis aegre ferentibus vestrae illa uti decrevimus. Extitit enim mus Meam illi datam esse potestatem quae omnium candelabro pontificatus vestri lucerna ardens Metropolitanorum de Episcoporum auctori- lucens, trumque in divinis cultuas atque necestatem pessumdaret. Itaque licet praesederit Mariis Ecclesia negotiis probum cooperatorem ac paul6 post in Concilio habito ad Theodonis ferventissimam vestrae legationis executorem esse villam , in loco qui dicebatur Iudicium, is gaus fumus. Excussit enim manus suus ab omni tamen honor ei tributus non est ob vices munere, or ut de sacrato vegri pectoris fonte μ- apostolicae sedis, sed ob nobilitatem ejus. taverat, nolis omnibus aequitatis se iustitiae exem-Nam & in titulo ejusdem Concilij scriptum pia propinavit. In hoc epistolae Adventij Dag
est Drogonem ei prae disse consense eorundem mento scrips executorem, tamenetsi editiones Regum , id est, Lotharii, Ludovici, & Κaro- habeant excusatorem, prim sim ut sequeremurii. Praeterea conatus istos Drogonis frustra & sensium epistolae & admonitionem illustris- fuisse colligitur ex canone xi. Concilij Vera simi Cardinalis Baroni j, qui executorem repo- ne i . q. anensis &ex epistola x Li v. Hincmari cap. suit in maretine, & quia sciebamus in veru- xxx. Sed de toto isto negotio opus non est stismo codice monasteri j Moyssiacensis, iri nos plura silicere, cum illii strissimus Archie- quo continentur leges uvisigotthorum, vulf - . .. - . piscopus illud accurate discusserit in hoc go scribi exemtionem pro eo quod editiones
vere. habent executionem. Vnde colligitur certam
IX. Venerunt postea legationes apostoli. esse emendationem illam. car sedis in consuetudinem,non quidem com- X I. Sed his quae ait Adventius in laudem
missae per longum tempus, sed secunddin va- Arsen , nempe illum excussi sse manus suas
rias quae emergebant occasiones. Anno ab omni munere, repugnare videtur auctor
DCCCLX i ii . , Nicolao primo Papa missi annalium Fuldensium, qui docet illum mag-
scribit auctor annalium Metensum nificis muneribus honoratum fuisse a Ludo sum, ut scribit auctor annalium Metensum, ni scis muneribus honoratum fuisse a Ludo-
Hagano es Rod tam a solicae seris Legasi in vico Rege Germaniae de 1 fratre ejus Κarolo Gadiam ad discutiendum causam Lotharij Calvo. Asmus Episcopus , inquit, Nicolai
Regis & V vald radat. in Franciam veniem Papae urbis Romanae Legatus obpacem o concorres, pecunia cor sit, magis faverunt iniquitati diam intermodoovicum ct Xarolam fratrem ejus quam aequitati immensis ditati epilara, Ro- necnon Hlotharium nepotem eorum renovandammam regress seunt. Mit etiam de his auctor anis atque constituendam missus est in Franciam. uinaliuin Bertinianorum, qui Legatos illos apud viarum regiam Franconfarr a Hludeavico fuisse ait Raduoldum Portuensem Episco. Reie honori esse trus , se muneribus magnia pum de Ioannem Ficoclenseria, adnotat auia sis honoratus, condictoque inter eos Placito ritem illos muneribus corruptos, epi olus Dom- supradicta conventione apud Agri pinam Coloni Apsolui occultantes, nihil de his quae sibi niam habituro, ad Lautum Regem in Galliam Commendata fuerant e*isse , ut autem aliquid pergit. Istic quoque miri ce a Rege susceptui, viderentur egisse, Guntharium Coloniensem regaliburique donis sablimatus, propter condictum Archiepiscopum & Theutgaudum Treve PDeirum Agrippinam , ut diximas, Coloniam rensem Romam ire jussita. Ea de causa Ro- venit. Ista, inquam , convellere videntur au-doaldus depositus est anno sequenti in Ro- ctoritatem eorum quae in commendationem
mana synocio, ut docent cuidem Nicolai Arsemi scripsit Adventius , nisi si discrimen
laterae. ponatur inter munera Principum & privato-ia i , X. Anno DCCCLX v. idem Nicolaus rum hominum, ut illa accipere liceat tan- pro eadem causa misit in Galliam Arsenium quam e publico , ista attinsere fas non sit, Hortensem Episcopum & Consiliarium ne munerum acceptio prae udicet adversatistium. Duo perveniens, inquit auctor anna veritatem ec justitiam. lium Metensium, tanta auctoritate uisu es orpore te ac si idem Fummus Praesul advenisset. Hic rem strenue gessit neque se frangi sinens Tona. II. R
137쪽
I. Vo Ni AM ventum est ad Nico
laum primum , cuius studiis deben
tur initia nonnullorum capitum posterioris
disciplinae, operae pretium est in illo paulis per immorari, praesertim cum ex his qua dicica occasione possunt pendeant ea quae deinceps dicturi sumus de auciaritate & facinoribus Legatorum. Ante Nicolaum Concilia generalia regni Gallicani congregabantur aucraritate Regum, etiam ea quae Romanus Pontifex haberi praecipiebat. Qui mos cum satis decens ac rationi consentaneus hac nus habitus fuisset, Nieolai tamen auctaritate tentatus est. Nam is immediatam Concilio
rum generalium convocationem in se traxit
absque litteris Principis, eo colore quaesito, que,d nemini liceat generaleni synodum con vocare absque jus one sedis apostolicae. Ex eo principio emersit necessitas mittendorum Legatorum in provincias, ut Concilia celebrarentur sub eorum praesentia, tanquam si ipse summus apostolicae sedis antistes adesset
& ordini judiciorum immineret. Vidimus itaque in capite superiori initIbs ab eo Legatos fuista in Galliam in causa divorti j Regis
Lotharij, tum etiam ut concordiam revocari procuraret inter Reges dissidentes. Quod ultimum negotium licet mere seculare ellet, nihilque spirituale haberet admixtum, Legato tamen commissum est, ut inciperent Legati omnia negotia in se trabere.
II. Memorabilis est Nicolai epistola ad Episcopos in Concilio Metensi relidentes: in qua praescribens ordinem quem sequi oporteat in causa divortij Lotharij, propter quam de Concilium celebrari jubebat & Legatos
mittebat, apostolica Episcopos illos auctoritate synodum celebraturos esse pronuntiat, eique praefuturos Legatos suos. Attamen his verbis utitur quae plurimum modestiae praeserunt , fortassis ut ea ratione facilius Episcopos ad consensum traheret, obstituros novitati, si superbe ac pervicaciter quaesita auctoritas fuisset. Hortatur enim eos ut cum Legatis apostolicae sedis synodum congregent, cui cum fraternitate eorum praesideant iidem Legati , quatenus, inquit, .i ponti Dyno, Bri Lure venientibus Missis, sudieam istic celebrationem, apostolica fulti aucto ritare, cum fraternitate ves a praes dentibus, adunare debea ιυ. Ea ratione obtinuit Nicolaus quod ani. mo destinaverat, infelici tamen exitu ob petafidiam & avaritiam Legatorum , ut ipsemet Nicolaus graviter conqueritur alicubi
III. Praestat reliquas istius epistolae partes diligenter excutere. Missi fuerant Legati ob causam Lothacij ta Theulbergae, quem admodum colligitur ex variis Nicolai epistolis & ex scriptoribus illorum temporum. Alias tamen causas, quaecunque randem illae escseiat, illis committendas esses edidit, ut provincialium ingenia dc instituta penitius cognoscerent, ct in litiganses, studio defensionis aut victoriae, partium arcana vitamque omnem apud judices, ut vulgo fit, detegunt. Vnicum hoc vinculum retinendae auctorita
tis. Itaque Legatos jubet alias quoque causas investigare, in synodo definire, & si tanti quaepiam causa momenti fuerit ut in synodo terminari non possit, ad apostolicam sedem
reseratur. Si vero aliarum ecclesiasicarum utilitatum in eodem Concilio res acciderint, digno examine periractantes eas cum Domini timore
disinire satagite. Si autem aliqua in eo fueriι
contentio oua, in qua dissinitionis ponere ne Let eritis fortasse censuram, nostro eam Iudicio reservare sancimus.
IV. Nihil helenovi statutum est, ut observabit infra illustrissimus Archiepiscopus. Ea quippe erat portio antiqui juris 'uod Episcopo Romano competebat in Occiden.
138쪽
re, nimirum ut ad eum referendae essent ex
omnibus provinciis causae dissiciles & ambi guae , quae provinciali non potuissent exami ne definiri. Nam M in mandatis Episcopo Thessalonicensi datis, de quibus fuse actumeli supra, ea illi semper lex imposita erat, ut causas dissiciles& ambiguas apostolicae sedis judicio reservaret post examen provinciale. Nihil igitur heie novi statutum est Nico -
lao. At sequens Hausula, ut adnotat illustri L simus Archiepiscopus, prorsus abolet auctoritatem synodorum, sive pro judicandis causis sive etiam pro condendis canonibus. Nam
jubet acta synodi ad se mitti , ut si invenerat causas secundum aequitatem definitas futile, Deo omnipotenti gratias rςferat , si vero injuste fuerit Judicatum, restaurare jubeat coranitionem. Sratu in autem, inquit, ut cuncta
quae in eodem Concilio peracta fuerint ac disinita, sibo praeseiami gessorumserie incunctanter L
cetas ι M se a Iustitiae pulcritudine probabitaque
mone di inita perspexerimus , Deo omnipotenti gratias referamus, si vero i Uitia, quod
nolumus, ct contrarietatis fuerint acra intentione , ea renovare semmopere Iubeamus.
V. Attamen licet Nicolaus in se traxerit
auctoritatem convocandorum Conciliorum generalium, retinuit tamen aliquam reve--- .n i. rentiam erga Reges nostros. Colligitur istud
ex epistola ejus ad Rodoaldum & Ioannem de synodo Metensi convocanda. Nam cum generalia mandata dedisset, specialemque instructionem cum hac epistola nuttere se significasset, jubet ut tam epistolas synodicas quam illas iesumque Commonitorium Regi Karolo praesentibus cunctis ostendant. Quod idem est ac si juberet uti Legati literas legationis suae sive facultates ac praeterea secretas , ut hodie loquimur, instructiones cum Principe communicarent , ut praesentibus Consiliariis ejus examinentur, tum demum vero excCutioni mandentur delegataque sibi auctoritate Legati utantur si consenuis Regis accesserit. Haec sunt verba Nicolai: Et deinde eam pro causi Balduini a i Cariaumpe
rexerinι , eidem glorios Regi epi lis nodicario has quas nunc vobis dirigimus , pariter cum Commonitorio, praesentibus cunctis ostendite.
VI. Non solum autem Principis dignitati prospexit, sed etiam Episcoporum , seu ut
specie honoris eos in partes traheret, sive quia putabat non aliter cohaerere posse concordiam quam si ista fierent cum eorum con. sensu, quod intelligeret vir prudentissimus auctoritatem quae clabatur Legatis adimere
suam Episcopis, id vero invitis illis fieri non
posse. Ea de causa addidit ista in eadem epistola: ta' non olum ei, id est . Rarolo, haec quae dicta sunt ostendite ,sed di omnibus Epis Tomo II.
ovis O uni: s, Iril las hoc notum fari nies Ium legere o denantiares ad te. Populo quoque Christiano ista significari jubet, ob ne eesstatem publicationis, ne quis ignorantiae
vitio se tueri possit. Ea rationeNicolaus Conciliorum provincialium auctoritatem infimgit , & paulatim omnis auctoritas quae penes Episcopos erat in jus ditionemque Romani Pontificis transiit. VII. Emerserunt deinde frequentes lega,
tiones, quas recensere supervacaneae diligentiae suerit. Itaque omissa ea cura, decurremus per illustriores sequentium seculorum eventus, simul admiraturi quorundam virtutes & summas animi dotes,& narraturi etiam inviti multorum probra atque dedecora.
139쪽
I. T T A c T E N u s satis aequa lege consti terat ecdlesiastica politia, tamenetsi
Nicosatis nonnulla gravissimi momenti ten-rasset adversus mores antiquos. At ex fundamentis quae jacta sunt desinente secunda Regum nostrorum stirpe consecuta est nova ejusdem politiae sorma in detrimentum Me tropolitanorum Conciliorumque provincialium & generalium regni Francici. Quin de
eodem tempore valde imminuta est regia auctoritas. Nam Legatorum missiones adeo
frequentes deinceps fuerunt, & potestas illis ab apostolica siede concessa tam splendida
erat ac magnifica, ut omnes causae ecclesiasticae ab eorum nutu penderent, & secundum illorum voluntatem judicarentur, aut ad apostolicam sedem remitterentur. Tum δὲ λ - 4 porrb Legati non sol im causas privatorum nominum soli judicabant, sed ad eos pertinebat convocatio Conciliorum generalium cx provinciis quae intra terminos legationis eorum continebantur, & in his Conciliis primum semper locum obtinebant etiam sit. pra Metropolitanos. In mandatis porro quae Legatis dabantur, illud in prunis erat, ut generalia legationis suae Concilia celebrarent, ut discimus ex Eadmero in libro quinto historiae Novorum. Vnde dein epistola Ana
cleti II. ad Episcopos Gallicanos scriptum
est injunctum esse Ottoni Episcopo Tudertino , quem Legatum in Galliam mittebat idem Anactetus, uti Concilia celebraret, ac si qua emergerent negotia, una cum Episco .pis Gallicanis justitia mediante terminaret. quod etiam observavit idem Anactetus inopistolis de legatione Gerardi Episcopi Engolisinensis, quae extant apud Baronium. Hinc factum ut statim ac Legatus advenerat in provinciam, de Concilio celebrando co .gitaret. Quare nemini mirum videri debet si duo plurave Concilia intra unum annum in eadem provincia a Legatis celebrata esse le-zerit.
II. Magna autem erat eorum dignatio , quod in erovinciis positi usurparent auctoritatem suspendendi & deponendi Metropolitanos 5e alios Episcopos. Praeterea sedis apostolicae judicio reservare poterant ea quibus Episcopi consentire nollent in Conciliis, caLegatis auctoritate concessa , ut unicum eorum suffragium aequipararetur collectis totius synodi suMagiis. Quin & primam causarum cognitionem ad se trahebant in Con ciliis definiendarum, & interdum etiam absque Concilio. Denique canones & constitutiones condebant pro observatione. disciplinae ecclesiasticae. Quae omnia cum copiose explicata sint ab illustrissimo Archiepiscopo in capite trigesimo libri sequentis, neces lenon est ea ill hic repetere. igitur ad reliqua transeamus. III. Legati hujuscemodi mittebantur ad diversa regna, eorum vero auctoritas interdum porrigebatur in universum regnum, interdum vero in quasdam tantum provincias. De his ad quorum curam pertinebat totum corpus regni non attinet dicere. Sed clim legatio Aquitaniae, quae plurimum splendoris & auctoritatis habuit a tempore Gregorij VII. usque ad Innocentium secundum, satis hactenus obscura Rinvoluta fuerit, non inutile erit heie ejus initia & progressum termanosque describere, clim Legati istiusmoditum iii axima quaeque negotia in Galliis emergentia suo judicio definirent. Obscura, inquam, hactenus fuit illa materia. Neque enim fatisfacit Bemardus Abbas Bonaevallis, uum in libro secundo de vita sancti Bernari cap. vi. de Gerardo Episcopo Engolis mens loquens, qui Aquitaniae Legatus fuit, ait: Erubescebat enim a primam domum redire, cujus pote matui G Turonica se Burde losis OAuxiensis provinciae subdit fuerant, cir quicquid a cossibus Iberorum usique ad Ligerim complectiarur o claudit Oceanus , paruerat vos. imerio. Etenim Britannia, quae trans Ligeriin incois
litur, ad Aquitanicam legationem pertinebat, utali j jam observaverunt, & constitex epistolis Paschalis II.&Callisti II. Sum morum Pontificum. Praeterea Arnulphus Sagiensis Archidiaconus, qui dein Episcopus fuit Lexoviensis, adversus eundem Ge- Α- - μι-
rardum scribens, ait eum quinque archaeia Latia. Ta. .sμ-
piscopalibus singulari potestate praefuisse, &in ipsis vices Romam Pontificis exercuisse cum tamen in loco mox prolato ex vita sanacti Bernardi tres tantum archiepiscopatus recenseantur intra limites legationis illius
Gerardi. Indiget itaque hic locus explicatione. Assirmare ausim Aquitanicam legationem constitisse ex provinciiς Bituricen ii.
Burdegalensi . Auscitana , Turonensi i de
140쪽
Britannica , eosque esse quinque archiepis- necessitas ecclesiasica utilitatis exegerit , nod
copatus ab Arnulpho Lexovienti intellectos. tis cum eo celebrare conventus 1 quos nimirum Nam tum Britannia provincia Archiepisto- convocandi nos ei vice nostra potestatem inritF-pum suum habebat, Dolensem nimirum an- mus. Data Laserant X v II i. Kal. May.tistitem, qui dictus est Archiepiscopus usque V .. Extincto deinde Paschali anno Mcxviii. ad tempora Innocenti j III. invitis licet ac non constat an Gerardo commissa tuerit le- reclamantibus Archiepiscopis Turonensibus. gatio Aquitanica a Gelasio succetare PacIV. Veram esse hanc nostram observa- chalis. lino Callistus II. vices suas pereasctionem docet vetus scriptor sustoriae Ponti- dem provincias illi delegans, ait se id face- ficum & Comitum Ensolisiniensium a viro re ad exemplum Paschalis, nulla iacta men-esarissimo Philippo Labbeo editus , cujus tione Gelasis. Vnde colligi posset illum hac haec sunt verba: Gerardus vero Engoli meini auctoritate instructum non fuisse a Gelasio. Disopus com Domino Pa ali Papae a Usset, Praeterea Cono Episcopus Praenestinus ad
qui ad partes Galliarum venerat , cognita hone- Hugonem Episcopum Nivernensem scri
ie Opraeclara sapientia, ei vices se as prius in bens de electione Callisti secundi, dum ait Britannia, o deinde Turonensi, Burigalensi, Gerardum Engolisiniensem Episcopum in
BDuricensi, Ausi tana provinciis commiset. Ex- partes ejus transisse , his verbis utitur quae tant literae Paschalis II. quae aperte docent indicare videntur illum abalienatum quo-
hunc Episcopum Engolisinensem ab eo con- dam modo fuisse a Curia Romana temponitutum fuisse Legatum in provinciis Bitu- re Gelasij. Ait enim: Nam ese Engia mensis ricensit , Burdegalens , Auscitana . Turo- Epimpus , antequam a nobis discederet, sub-nensi, & Britannia , editae illae quidem ex scri/frui, O Domino papa humiliter se sub- codice M S. sancti Albini Andegavensis in diderar. Ratio autem alia proptet quam Gelonio tertio Spicilegii Domni Lucae Dache rardus commotus esset adversus Gelasiumrsi viri optimi & de antiquitate ecclesiastica hauddubih alia esse non potuit quam quia
bene meriti , quas tamen , quod ab au- vices illi suas non commiserat. Legatum ta-thentico nonnihil deflexerint, secunda edi- men apostolicae sedis fuisse etiam sub ponti - tione donandas esse censuimus. Sic ergo ha- ficatu Gelasii dicere videtur Ordericus Vi bent in eodem codice sancti Albini. talis, qui de ejus morte loquens ita scribiti sebalis ui pus servi stet orum Dei ve- ue Ginardus Engali mensis Episcopus, vir e - ον ιν mazonexuialibus fratribus Archivi sopis, ut pis, ditissimus, migravit, qui magni nominis O M
Abbasibus, atque Principibus per Bituri jm, leuatis in Romano Senatu tempore Paschalis Pa-Burdegalensem , Austranam, atque Irita iam pae, o Gelasi , Calixti, O Honory fuit. Inno. provincias connitatis , se ceteris tam Curicis cent ij secundi tempora omisit , quia Giraria quam laicis , salutem O a stilicam benedi- dus ab illo non stetit, lino adversari j ejus Arionem. Aps isticae fias octoritate providen- Anacleti partes impensE fovit. riaque compellimur, cui auctore Deo praesidemus VI. Eleeto deinde Callisto II. apud Clu- indigni , non solum vicinis o proximis , sedρνα niacum anno M C x I X. Gerardus Engoli Dol etiam positis delibus, quae ad salui m ne- mensis Episcopus in partes transgressus , electant animae providere. quod, quantum in nobis chioni eius Qbscripsit, ut mox dicebamus, est, auxiliante Domino implere satagimus. Proin- & ei se subdidit. Tum ei hauddubi E monstrade vobis , carissimi fratres O fidi, Apostorum ta esst legatio Aquitanica , ad mitigandum
Petri O Pauli benedictionem impendimus , se viri praepotentis animum. Itaque anno se- paterna vos afectione cohortamur in Domino quenti Pontisex ad Gallos in quinque pro quatenur usique in finem smum propositum)Ui- vinciis Aquitanica legatione comprehenditiae teneatis, laboris mercedem maximam in aere litis haec scripsit de vicibus apostolicae se- nasoria percepturi. Vt autem penes vos haleatis dis rursum commissis eidem Gerardo. Extae pud quem querelas vestras atque negotia, cum epistola illa in veteri codice M S. sancti AI- ppo num fuerit , rasenutis, cs que eonsilio bini Andegavensis , unde a nobis primumo hortatu qua ad salutem vegrum attinem pera- edita saegatis, vices nostras fratri carisi mo Gerardo En- Iixtus Episcopas simus servorum Dei, di-
soli ens Episcopo commisimus, in panes eum tectis fratribus O si is Anchiepi pii, Eps
nostra sinici iudinis adsisentes. Huic viceno - pis, Abbatibus, Principibus , ct ceteris Iam Clea ra, ut nostra Apostolorumque in partibus vesris ruis, quam laicis, per Bituri censem, Burde . Vicario, ad Dei honorem O ad salutem animarum lensem , Auscitanam , Turonensem, O Britan- vestrarum fideliter obedite; ut et opis per Dei gra- niam provincias constitutis, salutem se apostoriam collaborantibus, qua extirpandi sunt extira licam benedictionem. Et patrum praecedentium sare,quae corroboranda sunt corroborare praevaleat. institutio exigit , o fraternae caritatis debitum, a sulcitudinem inratres carissim, pigeat. c m vas compellit , ut providere si lubriter univcrsis