장음표시 사용
221쪽
morare corruptelam malae consuetudinis quae in Romana Curia vigebat, nimirum ut pecunia ab iis acciperetur quibus consecrationis aut benedictionis munus consereba
tur, quae deinde dividebatur inter Papam& Cardinales. Id autem damnat ut simoniacum. Nec legitimam esse putat distinctio Dem quam Romani adhibebant ad exem Ilum Galatarum aevo Ρatriarchae Gennadij, e nimirum pretium accipere post consecra tionem, non autem ante, quas Concilia nihil aliud prohibuissent quam ne pecunia daretur ad emen a suffragia. Durandi autem verba sunt magni momenti. Nam post laudatum canonem secundum Concilii Chalacedonensis, post adducta aliquot loca ex Decreto Gratiani, &Titulum Decretalium Da d. Diis,. in quo simonia damnatur, addit i cum iuuias, in quitas agitur de sinonia , in mis O ira rire mento, in conciliis a Minctis patribu, o
Romanis Ponti talus damnara, non servemur, o maxime in Caria Romana, in qua eriam creos Dominoram Cardinaliam isti has re tina cum Domino Papa cenam portionem a praelatis
qui promo enur ibidem, videretur super hoc. maxime providendam. Nam haec haeres s moi αὶ corrumpis Ecclesiam tinis Ualem Ouniver
sos populos, ct provisa remedia jam pro nisi
Io reptis κων, cum in Caria Romana pulti
contrartam fiat, aes non essetpeccatum committere simoniam . mel si dare mei accipere pos, non. H idem sol dare ieI accipere anIὸ, I. q. I. s. c. si quis praesendas. oe. Si quis objeceris.O
STEPHANI BALuzi I. ALiuo testimonium ejusdem omnino temporis hele addete visum est, nimirum ex libello rire perariam Terra fissa , ut habet titulus in edi tione Bongati ii, tum oblato Regi Anglia Eduardo
a Patrono causatum e esiasticarum Ducatus Aquia tantae. Is monita perscribens ad Edundum , ut ea monstraret quae Rex emendati procurare debebat in futuro Viennensi Concilio, haec inter cetera ait in capite x v i con sideret etiam quat ire ubique te rarum Aeetio Romana Iab .ctarum elamatur cum Iiqesis de simoma Wguitur. Nonne viritis qualiter Dominus Papa ct Cardinatis munera re ρ unt ab , si quibMi ben/ficia conferuntur, nas1ιim ab Li squibus de tralationibus providetων 3 Quat ire litis per suos mercatores sub gra sus usuris jaciunt pecu-κιas quas ab eis cap-κι murti ri , prasrtim ab exemp- iij f Via iis quod eum avia et Eli , quorum etiam ωχus hasti im. venire Iolent ad Curiam . demum factas ab ipsis magnas expensas ct munera recepta , Ilabor sua cr per culis i artim ae CMria fustentis,
indue tur urerque aliquando compei I rur alter o in stare fus auri, totum in moti bus Dominι Papa
XU. Pecuniae quae Romanae Curiae LI-vebantur ab Episcopis pro consecratione summam satis magnam consciebant. Legitur quippe apud Rogerium de Hoveden historiae Anglicanae scriptorem, Episcopum
Cenomanensem circa annum M cxc. dedicis pro sua ordinatione septingentas marchas argenti. Durandus vero adnotat consuevis
se sua aetate Papam & Cardinales accipere certam portionem , quae hauddubie exigebatur secundum valorem Benefici j, ut aliqua justitiae species servaretur in hac pertu
batione. Reditus ut plurimum annuus ei rei destinabatur , ut docet Ostiensis, Durandi in . magister, qui circa annum M Cc LX. florebat. Is ergo scribit magnas tempore Alexandri I V. motas. fuisse querelas adversus Annatas : quae videlicet Annatae constitu
bant portionem quam Papa α Cardinales, inter se partiebantur, quam vero Episcopus
Romae consecratus persolvere tenebatur.
Hi tamen fructus primi anni modice taxati fuerunt in libris Cancellariae.
X codice M S. monasterii Cutianensis in Comitatu Ruscinonensi. BE NEDI CTI SDisum serem femorum
De . Notum esse volumus omnibus Otho ieis es
a rea ab Ostiario usque ad sacerdotium xtilium proiitim exinde accepturos esse, sicuti in decretis sancto- e sem patrum continetur. Si quis per pecunias Episco- m. i. . pum, aut Presbyterum, aut Diaconum, vel quem libet qui connumeratur in clero, aut promoverit per pecunias Dispensatorem, aut Defensorem, vel quemquam qui subjictus est inulae, pro suo turpesinu
222쪽
lacro . proprii gradus periculo stibiacebit. st qui ondinatus est , nihil ex hae ordinatione vel promotione, quae est pro negociatione facta, ptoficiat, sed sit alienus a dignitate vel sollicitudine quam pecuniis quae- svit. Si qui veto mediator tam turpibus de nesania dis datis extiterit, squidem Clericus fuerit, deponatur ; si veto laicus, ani monachus, anathematiet tur. Itim in ιι em deereus t si quis per secuniam hane obtineat dignitatem, deiiciatui & ipse & ordinator ejus .& a communione modis omnibus abscin datur, scut Simon magus a Petro. Vertim etiam ροπιιν illam pulimam emptionem meros0ma es aest: quia ipsi Salerdotes iniqui , qui deIuerant esse
κτοι lationis. Domus aurem a Salomone His condala
follieue iis lare op.raei, qua pastor em cκram inti m os lus exercendam suscepimus, ne eas lup essaeatibus Iaco das iradamus, ct ad ultimum nosmetipsi, qui pastores iocamur, ιn d e tremenda ex
cob, m regaeo calorum , una cum eodem Domino OSareatore Mostro I su Christo, qui nunc ct semper vi- τὰ O regnat Deus in cunicta iecula secuti m. Hane itaque κ/stram epistolam jubemus atque ρυ- cipimus ut ter maκum carasim. confraim nostri πι-
sis constitutiones, eaν que executio amperata.
I. T T AEc est vera origo Annatarum ,& quoad rem ipsam , & quoad no
men. Vnde patet eas antiquiores esse aeta
te Ioannis XXII. Equidem ponti sex ille eas amplificavit, & sub alio nomine quam
consecrationum recepit. Nam priscae An natae ab iis solummodo exigebantur qui consecrationis munus in urbe Roma accipietabant. Quod in Episcopis provinciarum pro cui dissitarum tunc tantum eveniebat quando eorum electiones illic contestabantur. ob
quod electus cogebatur eo proficisci ut jus
223쪽
iam tu.vἰde Responc Nitionis Gallic. satiarii Constantiae
cap. 13. tit. xx. hibere. Eccles.
ος textu exhiberi a Collectoribus. V. Validius tamen remedium adhiberi
necesse fuit anno MCccc VI. die XV ID. τ; ,
Februaris. Clerus enim Gallicanus Parisiis εα cdaaicca. auctoritate regia congregatus in modum
suum prosequeretur. quo fiebat ut ibidem MCCLX vi ii. quo omnes Romanae Curiae consecraretur. Sanc si de Metropolitanis Ita- exactiones ex reditibus Beneficiorum pro Iiae agebatur, necessarium erat eos Romam hibentur, nisi Regis & Ecclesiae Gallicana ire, ubi confirmari debebant aut ordinari. consensus accedat. Prima igitur libertatis
At Ioannes XXII. novum tributi genus in- adipiscendae spes affulsit sub Karolo V. qui
venit, quod Annata vocatum est , exigen- turbatis rebus mederi tentavit annodum ex omnibus Beneficiis non electivis,ad M ccc LXXX v. edicto publico. Procurator
subveniendum necessitatibus Ecclesiae Ro- regius majestati ejus suggessit Collectores manae , atque ob eam causam reservavit us- apostolicos recipere fructus & reditus primique ad triennium fructus omnium prae. anni omnium Beneficiorum Galliae, sive perbendarum, Ecclesiarum parochialium, S Obitum vacarent, sive per resignationem, Capellarum, quae intra illud temporis spa- permutationem, aut alio quovis modo, ne tium vacarent, ut patet ex ejus constitutione que rationem ab illis ullam haberi juris Re extravaganti. gallae aut praesentationis ad Regem perti-I I, Succetares ejus Annatarum legem nentis, sive ad alium Patronum laicum. Κ conservarunt, perpetuamque esse sancive. rolus igitur ex sententia Maani sui Consilij runt , hoc addito, ut tributum illud migere- praecepit Praeposito Parisiensi, Senesthallis tur ab episcopalibus& monasteriis, non se- & Bassivis , ut provisos ad praesentationem cusae ab aliis Beneficiis. Vnde factum est Regis aut aliorum Patronorum laicorum ut Beneficia electiva , quibus jugum hoc frui facerent fructibus suorum Beneficiorum, Annatarum a Ioanne XXII. impositum neve paterentur molestiam eis quovis prae- non fuerat, quod Taxatio Cancellariae lo
cum teneret valoris antiquarum Annatarum
quae ex Beneficiis illis percipiebantur, novo hoc tributo oppressa sint. III. Illud tamen discrimen intercedebat, qu6d fructus aliorum Beneficiorum vacan- Concilij , apud Regem disseruit de variistium exigebantur per Collectores sede exactionibus quae mandato Summi Pontifi- apostolica deputatos, & servitia episcopa- cis fiebant , cujus auctorit*s a Christo instita tuum de monasteriorum Romae in pecunia tuta fuerat ad aedificationem Ecclesiae, non numerata solvebantur, aut sub obligatione autem ad destructionem. Potestatem ejus his& hypotheca omnium bonorum mobilium& limitibus circumscriptam, ut jus suum cui- immobilium Ecclesiae quam provisi facie- que tribuere teneatur , ac justum judicium bant Camerariis Papae sub poena excommu- judicare. Vnde porro illi auctoritas cleronicationis latae sententiae. Ita enim eos agere tributa imperandi, cui Dominus pascendum necessitas praecipiebat, quod eis literae apo. & erudiendum gregem commisit 3 Annon stolicae non ante tribuerentur quam solutio & terrenis lucris inhiare permisit Inter has
facta esset, aut obligatio concessa. Magni autem exactiones commemorant Annatas, porro momenti erat haec Bullarum retentio sive redditus primi anni omnium Beneficio-
ob Constitutionem Bonifacq V III. qui edi- rum exigi 1 Annaas porro magnarum digni-
xit ne quis Episcoporum, tametsi consecra- ratum dividi inter Papam & collegium Cartus, aut Abbatum, tametsi benedictus, ul- dinalium. Non sussicere tamen eam Annatam muneris sui partem attingeret, donec tam , sed aliam quoque taxationem institu-
Bullas accepisset. Emolumenta porro quae tam esse, quae vulgo minuta 'vitia dicitur, ex his juribus proveniebant multlim aucta pro familiaribus & domesticis Papae. Adigi
sunt ope reservatiouum generalium omnium omnes Episcopos ad solutionem horum seria Ecclesiarum cathedralium & monasterio- vitiorum, retentione Bullarum: sne quibus
rum, quarum provisio sedi apostolicae reser- administrari episcopatus non poterat. Emp-vata est, tionem id Beneficia pro lis videri. At Κa-IV. Clerus Nationis Gallicanae, Ger- rolus perpendens regiam potestatem ad hoc manicae, Hispanicae, & Anglicae impatien- esse institutam ut Ecclesiae patrocinium sucter ferebat has novitates. Sed prae ceteris cipiat, regnum porr5 coeleste attolli ope ter- Galliam opprimebant hujuscemodi exactio- restris, quoties Ecclesiae destructores prones , ob immensum Beneficiorum ejus nu- sternuntur auctoritate Principum , canones merum , quae tandem, post devoratam mul- statuere ut auxilium Regis imploretur cumta patientia longam malorum seriem , mo- sublimiores Ecclesiae personae peccant in vere coepit lacertos sub Karolo V. Rege. commoda publica, sinctos praeterea docto- Subsidio fuit caput quintum Pragmaticae res docere Papae obediendum non esse in iis sanctionis beati Ludovici editae anno quae manifestε perturbant ordinem eccle
224쪽
sasticum , his de causis , ex sententia sui Quod attinet ad praelaturarum Annatas, Consili j , decernit ne deinceps exactiones aiunt eas in initio nihil aliud fuisse quam gra
illae obtineant in regno, praecipiendo Curiae tuitam oblationem eorum secundum quos Parta menti 5c aliis ossiciariis suis ut constitu- pronuntiarum fuerat in Curia Romana, quitionis hujus executioni invigiletar. que electionis suae confirmationem obtinue-Nonnulla hujus constitutionis capita per- rant. Canonibus tamen vetitum esse ne pe- viguere. Quo factum est ut anno MCDX11. Cunia detur ante vel post promotionem. Quov;de nia ei=. Papa miserit in Galliam Archiepiscopum fit ut nullum sit statutum, privilegium, con ','' Pisanum , qub curaret prohibitiones illas suetudo , praescriptio, aliusve titulus , qui in irritum mitti. Verum intercedente Aca- Vim addere possit huic praxi, cum simoniacademia Parisiensi Concilium regium statuit sit. Nam episcopatuum Annatas non ob hoc ut constitutio Κaroli prorsus observaretur. exigi quod Beneficia vacent, sed quia coi
inod si Legati pontifici j quempiam ad so- feruntur. Adde quod pecunia quam provisi
lutionem censuris cogere tentarent, appel- solvunt aut promittunt, ab eis exigitur per lare se ad futurum Concilium , ut narrat Violentiam & retentionem Bullarum. quo Monstretetus lib. I. cap. LX via. Vel unico facinore praescriptio impeditur. iis itiis dis a V I. Tandem materia isthaec in Concilio In universum autem loqdentes de Annalisti. iis. , Constantiensi proposita est a Deputatis Na- utriusque speciei, assirmant neque Papae ne Ecclesicallic.c. 3. tionis Gallicanae. Occasionem illi de ea re que Romanae Ecclesiae datam esse licentiam
differendi sumpserunt e re nata. Quippe imperandi tributa personis eoclesiasticis,id- Cardinales Pisanus, Cameracsnsis, oc Flo- que eo magis obtinere debere, quod Ec-rentinus a Concilio delegati sunt una cum clesiae ad inopiam hoc pacto redigantur, δί- Deputatis Quinque Nationum, ut in com- Principes populique se lardi existiment, chmmune consulerent quid facto opus esset cir- novitates illa: invehantur absque eorum . . ca reformationem Ecclesiae , tam in capite, consensiu&in injuriam fundationum ab eis quam in membris. Cardinales vero delega- factarum. Adferunt auctoritatem constituti mentionem inter alia injecerunt Annata- tionis regiae editae ut deinceps via praeclud rum& minutorum servitiorum, eaquh legia tur hujuscemodi corruptelis, simoniis, ac timo jure deberi probare conati sunt. Ac perniciei quam tributa haec inferebant regno licet major pars delegatorum existimaret Gallico. Addunt insuper, Regem, cum tu Annatas de servitia illa debere aboleri, Car tilitas Romanae Curiae artem extorquendi dinales tamen obstiterunt ne sententia con- aurum invenissiet ingravem hujus constitu Huderetur. Deputati itaque Narionis Gal- tionis injuriam, Legatos ad Ioaninem XXIII. Iicanae seorsim ob hoc congregati decreve Papam misisse, qui suaderent ut ei malo re- .runt Annatas omnino tollendas esse. Ioan medium adhiberet. Ipsum nihilominus sines de Scribanis Procurator fiscalis camerae lentio transmisiste hanc petitionem. Itaque apostolicae ab hac Gallorum deliberatione licci Regi liberum foret statuta circa hanc appellavit, non quidem ad Concilium quod materiam edere, maluisse tamen praecipere heic celebrabatur, sed ad futurum Summum Deputatis ut negotium istud urgerent apud Pontificem. cui appellationi nomine colle- Concilium Constanti ense. legij Cardinalium adhaesit Ioannes Pon ce- VII. Et Concilium quidem nova tributus. Contentio autem illa effecit ne Conci- ta prohibuit quae clero imperabantur pertium Constanti ense definiret hanc quaestio- viam decimae , Annatae , aut quamlibeznem. Rationes autem quibus Galli nitebania aliam. Annatae tamen episcopatuum & motur, hae in primis fuere. Annatas hujusce- nasteriorum duravere ; quoniam earum so- modi, a Ioanne XXII. ad certum tempus lutionem facilem esse faciebat retentio Bul- introductas quoad Praebendas, Ecclesias pata larum. Itaque Gallis satisfactum non est:
rochiales, de Caeellas, & ab ejus successori- qui, post celebratum Concilium, ad Pa
bus certis de causis continuatas, exigi potuis- lamentum convenere anno MCD XII .men '
sequandiu eas clerus, Principes, & populus se Martio, ubi congregati fuere Praelati &toleravere. At postquam causae tolerandi gentes Magni Consilij Regis & Curiae Par- τἰt. i,. Libere desierant, veluti peregrinatio transmarina, lamenti. In eo conventu narratum est, De y λ μ p
quod Passagium tran senarinum vocabant, aut putatis Cleri Gallicani praeceptum esse ut alia quaepiam occasio pietatis, sollitionem apud Concilium urgerent approbationem earum juste negari possie. Nam quomodo constitutionum quae editae fuerant pro abo- opponi posset praescriptio aut consuetudo, litione Annatarum & Reservationum , sed cum & frequentes ob hoc querelae fuerint neque Concilium, neque Papam recenter& oppositiones. Praeterea, superiorem non electum, id est, Martinum quintum, ullum sacile praescribere adversus inseriorem. his malis remedium adhibere voluisse, ne
225쪽
que ipsis providere. Qua propter decretum fuit ut constitutio diei x v iii. Februar ij anni MCDv I. executioni mandaretur. Dein C .i I. c isi edicto Principis anni MCDXO i. renovantur prohibitiones in superiori constitutione comprehensae adversus exactiones Cumae Romanae , sive fierent praetextu vacationis Ecclesiarum, sive alio colore quaesito. Aliis praeterea literis delegatur aliquot viris ministerium custodiendi clusas. Suae tamen intentionis esse ait Princeps ut Summum Pontificem & Romanam Ecclesiam adjuvet in necessitatibus suis, prout occasio tulerit. p . . ος ν. V I H. Statim vero atque Rarolus VII. in regno patris est institutus, has ejus constitutiones confirmavit diplomate dato anno M C D X x 1 i. 'quo praeterea jussit ut ex lege ageretur. adversus eos qui contra venirent, nonobstantibus Bullis apostolicis aut excommunicationibus quae harum Bullarum auctoritate ferri possent. Sed urgentissimis Martini V. precibus victus , diploiara illud revocavit anno millesino quadringentesimo vigesimo quarto. Verum cum revocatio illa facta esset absique deliberatione Consilis, ejus executionem supersederi placuit propter intercessionem Cousinoti regij
in Curia Partamenti Procuratoris. I X. Tandem ingens illa contentio fini ta est anno M c D x x x v. in Concilio Basileensi , cujus ob eam rem extant decreta a par auo. Horum unum pertinet ad jus electionum. Prohibet autem sub finem ne ij ad quos electionum confirmationes pertinent, aliquod commodum recipiant ab electis; sive illud nomine subventionis tribui soleat, vel subsidij, gratitudinis, aut alio 'uocunque colore; non obstantibus omnibus privilegiis & consuetudinibus contrariis. Additur in decreto , curaturos patres ut ante
distblutionem Concilij omnino debite de
congruenter provideatur sustentationi Car dinalium & necessariorum ossicialium. M. ix. Alterum decretum respicit Annatas. Prohibet autem ne deinceps in Romana Ecclesia aut alibi quidquam exigatur ratione Bullarum, sigilli, Annatarum , communium & minutorum servitiorum , aut alia quavis causa vel occasione , pro electioni. bus , confirmationibus , conlecrationibus, investituris, instat lationibus, aliisque expedi ionibus Ecclesiarum cathedralium &monasterioriani , aliorumque Beneficiorum &ossiciorum ecclesiasticorum quorumcunque,
sive pro Pallio, praetextu privilegij, consuetii linis, vel cujusvis staturi, sub intentatio. ne poenarum adversus simoniacos inflicta rum , selum scriptoritur , abbreviatori siue, regi aioribus literarum seu minutarum, pro j-
serum Libye competenti si Drio sisenda , ut Concilium loquitur. Et si s quod ab G Romanus Pontifex , qui prae ceteris universitum Concilioram exequr O custodire canones debet, adversus hanc EZionem aliquid faciendo E clesiam sandatiqet, generati Concilio defera. tur. Ceteri et ero per suos seperiores igna ultione
X. Eugenium porro quartum synodus orandum censuit, mistis primum duobus Cardinalibus , ut decreta adversus Annatas & Reservationes edita observaret. deinde alia legatione nil sia . cujus pars erat Ioannex de Bachen stein Decretorum Doctor, qui omnium nomine Pontificem allocutus est. In sua igitur oratiune exposivit perniciem caeli.
quam adferebat exactio harum Annatarum, er 'de magnum Ecclesiae dedecus generari ob . . carum seblevationem , quae Canonibus con traria. erat , oravitque Pontificem quatenus metit Vsium decretum in sua Caria simari ct alibi observari facere Cr custodire. Alens ni hilominus sacrum Conciti m omnino dPostum esse es jam laborare per aliquem modum honest Orem Summo Pontifri Cardinatibus talem facere prousionem de quasnctitas sus Dominique Cardinales merito poterunt conte mari. Ad quae Antonius , Rotae Auditor, ab Eugenio missus ad Concilium, respondit, mirari se satis non posse quod in re tam paridi, di , si dii
irrequi is or in is snctissimo Domino nostro
atque sacro Collegio , tam cito conclusum fuerit negotium Annatarum. Quod si unquam in hac materia supersedendum fuit, hoc praecipue tempore supersederi debuerat , quo Romana Ecclesia innumerabilia damna passuerat. Si qui in his praetendebantur abusus , his providendum erat sine privatione sub antiae saui saltem provisio debila simul facienda erat, ui sic j iii a cr pax obviarent sibi. Tum re
censitis praesentibus Cardinalium necessitatibus , quibus unica haec vitae sustentatio praesto erar, injecta quoque mentione ingentium si imptuum quos Summus Pontis Iulupeditare tenebatur pro bono Ecclesiae universilis, demum concludit supersedendum esse executione hujus decreti , saltem donec
aliter fleret se fici ni pravisio , de qua prout o- ne si cienti sectissimus Dominus x fer multesse hine contentus Iuxta desiderium hujus 6-cri Conci* , proviso quod taliter at quod stabilis Os ima permaneat. XI. Sed cum postea res ed devenili et ut in divortium inter Pontificem & Concilium desineret , Ecclesia Gallicana Avarici Biturigum congregata amplexa est decretum hoe Basileensis Concilij adverssis Annatas, quod Pragmatica Principis Sanctio
ne confirmatum est. Voluit ramo haec Con ae Ati
226쪽
gregatio pro instanti neces tale moderni Papae ut ea valoris expresso sat. σ sacri Collegi, Dominorum Cardinatium hodie notoriὶ ingruenu quod praefatus Summus
Pontifex modernus habeat , ejus vita durante duntaxat, ex fructibus quarumcunque Ecclesiarum , monasteriorumque, quorumcunque bene ciorum , quae per obitum vacare contingeret , quintam illius laxae quae superioribu annis facta fuerat pro Decimis. XII. Octavo &septuagesimo post: Pragmaticam editam inita fuere Concordata: Iis vero cum consensu Francisci I. Resis abolentur omnes deliberationes Ecclesiae Gallicanae, Ec per consequentiam necessariam abolita quoque est prohibitio solvendi Annatas pro Bullis episcopatuum dc mona steriorum , sed tamen ei Annatarum solii tioni Princeps non consensit verbis concep tis. Nullum enim decretum extat in Con cordatis quo Annatarum pro episcopatibus exactio confirmetur. Itaque , quoad
Annatas , Summus Ponti sex de Reges nostri nullo jure ad stricti sunt , & ad juris communis observationena redire possunt. Ecescisa ergo Gallicana contendere potest, id quod ab ea tentatum est in Concilio Con stantiensi , Annatas solvi non posse qbsque
simonia. Summus vero Pontifex reponere potest inesse sibi auctoritatem ad purgandam simoniam, ac praeterea consuetudinem illam esse praescriptam ob tolerantiam Regum Christianissimorum. XIII. Unicus in Concordatis titulus X L i. materiam istam attingit. Statuerat Leo
X. ut gratiae & provisiones Beneficiorum, etiam cathedralium Ecclesiarum , nullae est sent ipso jure, si verus Beneficij vacantis valor in literis apostolicis expressus non fuisset. Sed isthoc titulo modificatus de inflexus est rigor illius statuti, quoad Galliam. Permit tit quippe ut impetrantes Beneficia petatere pollini ut verus valor ipsorum Beneficiorum in eisdem literis corrigatur infra --
num a die data Merarum earundem comparardam; statuitque ut pro hoc valoris augmen to Annata solvatur camerae apostolicae. Veiarum correctiones illae pro expressione valo ris necessariae non sunt, nisi ut eatur obviam
periculo secundae impetrationis ι quae tamen , modo nihil aliud peccatum esset, non toleraretur in Gallia, cum articulus ille non si receptus in regno, ut testatur Rebiamus in commentario ad dictum Titulum. Con tra ver5 , validum hinc telum peti potest adversus Annatas. Quippe clim summo Pontifice non reserventur, nisi in casu ex pressionis vera valoris Beneficiorum , planum est ex hoc Titulo locum non esse tolutioni Annatarum , cum moris non sit Tom. II.
I. D O s T Qv A M aperuimus originem &1 progressum Annatarum & quibus
contraclictionibus jactatae fuerint , consequens est ut examinemus an pecunia quae soluitur ob Bullas episcopatuum , quae vulgo Annia dicitur , simoniacos recidat eos qui eam recipiunt. Sed ante quam ad rem
227쪽
-Vm ius, docelidum est in anteces- titulis Beneficiorum, ordinationem conserre sum duo esse genera simoniae. Nam vera si monia in eo consistit , si quis aliquod pre rium tenaporale recipiat pro re quapiam sacra. Hoc genus simoniae jure divino veti
tum est, ut constat ex cap. v MI. Actorum: ubi legimus Simonem magum emere volui scse donum Spiritus sancti , quod per impo-stionem manuum dabatur. Alterum simo niae genus jure ecclesiastico introductum est. ln eam autem inciditur quando res Dei ministerio consecratae , aut pro sustentatione Presbyterorum dedicatae , venduntur quae licet non sint res spirituales , aliquid tamen spirituale connexum habent, ut loquuntur Canonici juris interpretes &Theo
logi , id est, considerantur quasi pendentes
a functione quadam spirituali. Priscis temporibus, quando videlicet ordinationis vocabulo comprehendebantur impositio manuum &provisio Beneficii, inutilis erat illa distinctio:quia is qui simoniam committebat in verae simoniae crimen incidebat. potestatem clavium in habitu, sed provisio e nem stiperioris tribuere exercitium in actu, Tota ' id est, executionem ordinationis. per ii tum Bene cy , inquit, confertor executio ordinis' '
or clavIum , non rantam remporalia bona.
IV. Secundum vero aus novum, quod aut horitatem addidit tributis quae Benencio. rum possessoribus imperantur pro necessit tibus Ecclesiae Romanae de sustentatione Cardinalium, Annatae ab episcopalibus ex ctae liberari quidem potiunt a crimine simoniae , sed non a vitio avaritiae Nam post conditum illud jus Curia Romana novo praetextu usa est ad exigendas Annatas, impo- positionis videlicet & subsidij, cum antea ianon soleret, nondum videlicet evulgato Ecclesiae Romanae arcano posse eam tributa imperare singulis Ecclesiis. Porro necessitatem illam contribuendi sumptus Ecclesiae Romanae, quae inferioribus Ecclesiis incumbit fundamentum esse Annatarum affirmavit
Ioannes de Scribanis in Constantiens Coi,
I. Sed ut ad rem redeamus, se censeo. cilio disputans adverssis Deputatos Natio Si ratio habeatur prisci moris & auctoritatis nis Gallicanae, itemque Ant iu SV nodum 'tiquorum patrum, puram esse simoniam. Basileensem alloquens nomine Eugenia quarti . Tanti autem ponderis visa est haec ratio Ioanna Gersoni, qui Constantiae aderat pro Natione Gallicana , ut coactus sit excogitare distinctionem quandam, quae in us operibus extat, qua concederet Annatas quidem legitime solvi posse, sed modum eas exigendi non posse tolerari. Annatas tolerat titulo subventionis , sied eas simoniae mspicione laborare ait, si possesso aut exerta ' ''
hus addi possunt testimonia Doctorum, Gua chatu de simonia ali i
i stanni temperat his verbi, i sita misi
rat sebet entiones cometas in oblationibus δε- cimu vel Annatis, Osimilibus, non deletea
quod cum pecunia illa detur contem latia '
ne ordinationis, aut ob confirm tionem Gium comisti risu non e thri f
electionis , gratia Lancti Spiritus venunda. δε ι; . M
tur. Neque admitti potest, ut supra lauda. des oriri hι t ,, , ti auctores adnotarunt , distinctio illa , an non se ecem vel ob iis,
pecunia detur ante vel post ordinationem . i. irum
tametsi verum sit mediocrem pecuniae sum ' liter de moria is cmirarius esset, nee sis,
Iuxta Novellam Iustiniam , nisi id quoque U. Sane Petrai a A lVersus lioc excipi potest ordinationem ab mandae Annatarum exactiori
aliquot seculis separatam esse a provisone butionem pro sustentatione C 'suit nauanu, disputans adverssis Papam & Episco. cimarum pro Summo Id 1ita ui Pol qui pecuniam recipiunt pro expediendis sic omnes utribuet i
antiquorum patrum, puram esse simoniam , si quis, etiam post ordinationem, pecuniam recipiat , excepto tamen salario Notarii, quod exhiberi debet secuhdlim operam ejus.
At si novi juris ratio habeatur, Annatae liberari possunt a suspicione simoniae. III. Pars prior facillime probari potest, adductis auctoritatibus Gennadij Patriarchae Constantinopolitani & sancti Gregorij , Iuris Graeco Romani, Zachariae Ponti scis . & Synodi Parisiensis sub Ludovico
ss, & Deputatorum Nationis Gallicanae in Concilio Constantiensi, quorum loca supra laudata sunt, & determinatio Concilii Basi. eensis. Ratio hujus sententiae hinc petitur,
228쪽
ratione Papae. Sicus in veteri te mento, in- imposita, quibus regnum noueram mi rabiliterruit , L ita tenebantur decimarum decimam depauperatum existis , e etiam imponenda, vel ire Summo Pontifici. Propterearisse justerici- imponenda, levari aut colligi nullatenus et Eumam omnium Beneficiorum exigere , loco vero mus, nisi duntaxat pro rationali, pia, s -- decimi Annatas. gentissima causa , vel inevitabili necessitate, ac
V I. Quare paulo audacior Gersone een- is spontaneo ct expresso consensu nostro Oil isto aequum non esse ut priscam severitatem Fcaesi a regni nostri. Eadem quaestio in gra- mordicus teneamus quoad Annatas quas tiam omnium personarum ecclesiasticarum Episcopi solvunt, cum eae obnoxiae sint in definita est decreto Concilij Constantiensis iterpretationi quae ipsas liberat a vitio simo- Declarat sancta Synodus non licere Summo Pomniae, titulo videlicet subventionis. Modus ii ci indictiones sie exactiones quascunque quippe adigendi ad earum solutionem, retentis videlicet Bullis, qui erat lapis scandali tempore Conciliorum Constantiensis& Basileensis, in consuetudinem versus est absque ulla conquestione Praelatorum aut Principum, qui solutioni huic consenserunt sub titulo subventionis. Ea videlicet ratione tollitur omnis suspicio sinoniae , quandoquidem alio titulo reali re legitimo sol Vuntur, cujus natura mutari non potest os modum qui observatur in solutione. Quapropter discedere cogor ab opinione Dua reni & Caroli Molinaei scribentium exactio.
nem Annatarum esse simoniacam, etiam
post Concordata. Nam praeterquam quod ratio superius adducta liberat Episcopos a
suspicione simoniae, necesse est ut universi pedibus eant in illam sententiam ob ratio nem quam additurus sum , quae est maximi momenti. Immanis quippe & horrenda confusio turbaret Ecclesiam, si omnes istae promotiones essent simoniacae. Papa quippe esset irregularis, & Episcopis omnibus interdictum esset functionibus sui ministeri j. Neque opponi posset Papam, conferendo Beneficium, dispensare ab hoc vitio: quia simonia haec, si ulla in eo esset, juri divino, super quo dispensari non potest , repugnaret, ut supra dixi , de praeterea Papa non posset dispensare super crimine quod ipse commit
VII. Attamen non assentior Petro de Alliaco, neque Ioanni de Scribanis, qui in suam sententiam traxerunt omnes seri hujus aetatis Iuris Canonici interpretes, dum assirmant Summo Pontifici competere jus imperandi tributa clero, de personas eccle. salticas contribuere debere partem aliquam suorum redituum pro sustentatione ejus.
Iamdiu enim quaestio ista definita est in Galatia i ubi pro lege inviolabili habetur Sum
naum Pontificem nullam contributionem
imperare posse in bonis ecclesiasticis absque expresso consensu Regis & Ecclesiae Galli
canae. Clara in eam rem sum verba Pragmaticae Sanctionis B. Ludovici : Item exactio nes ct onera gravissima pecuniarum per Curiam Romanam Ecclesia regni nostri impositas vel Tom. II. seupra Ecclesas vel ecclesia cas personas imponere per modum decimae, vel alio quovis modo. Si vero causa necessitatis accideret, propter quam esset eidem debit ei ubveniendum, vocato generati Concilio, secundum quod expediens mi debituro utile , secundum decretam Concilν provideatur eidem.
VIII. Sed heic observandum est decretum illud fuisse deliberatum post electionem Martini V. Summi Pontilicis. Etenim in sessione x L. habita die xx x. Octobris anno MCD xvi i. statuitur ut futurus Pontifex post electionem suam deliberet cum Concilio de reformatione Ecclesiae in capite& in membris & de Curiae etiam Romanae reformatione , propositis ob eam rem Xum. articulis quorum Postremus agit de decimis. Martinus electus fuit die x i Novembris,&diis xx I. coronatus. Die dem x x 1. Mariij in sessione x Li i t. publicata sunt decreta a Summo Pontifice & Concilio statuta circa quosdam articulos ex octodecim propositis, dc inter ceteros , circa articulum decim rum Papalium. Verum decretum nomine Martini V. editum discrepat aliquantulum a decreto synodi , in eo scilicet quod respicit auctoritatem imponendi decimas &alia onera. Eam enim ad se trahit Pontifex Concilium vero sibi arrogat. Qui ad effectum tamen , utroque decreto idem prorsus sta tuitur, nimirum onera illa imponi non pocse absque consensu Praelatorum. Haec d cretorum distrepantia in eadem materia facit ut credam divisas fuisse sententias Summi Pontificis & Concilij, tandemque inter eos ita convenisse, ut utrinque decreta si
rent, quibus sua jura Summo Pontifici se varentur, & sua item Concilio. Id quod in
primis observandum est, neque antea acciderat. Sanc praetermitti non debet decretum Concili j valde periclitatum esse, ac parum abfuisse quin perierit. Quippe descrip tum non est in corpore A chorum , sed in calce, post confirmationem constitutionum Friderici II. Imperatoris, pudore videlicet prohibente ne collectores illud supprimerent. Sed praeterea des captum est integrum in Achis appellationis universitatis Pari-
229쪽
sensis, quorum. mentio fit paulo infra. Verba decreti pontificij omnino ambigua
sunt. Nam praecipit ne decimae & alia onera
clero imponantur, nisi de consilio se consensu es Friptione Cardinaliam es Praelatorum qaorum consilium commode haberi poterit , quae tamen levari non poterunt specialiter in aliquo regino mel provincia absque consensu Praelato rum , vcl eorum mavori parte. Deinde vult
evitare celebrationem Concili j generalis,sbique reservare potestatem imponendi. Et tamen prohibet ne exactio fiat in regnis nisi cum consensu Praelatorum , sperans videlicet facilius singulos in partes transgressuros quam si congregarentur. Per nos aurem nullatenus imponantur, inquit, generaliter super totum clerum, nisi ex magna ct ardua causa se utilitate universalem Ecclesiam concernen
te , es de ci Ulio se consensu O subscriptione
fratrum nosiorum sanctae Romanae Ecclesiae Candinalium se Praelatorum quorum consilium Gmmode haberi poterit. Nec specialiter in aliquo regno vel provincia, inconsiuitis Praelatis Vsius regni vel pro inciae, o Vses non consimientihus , vel eorum majori parte s ct co casu perpes-nas ecclesiasticas , ct auctoritate apostolica dunta
I X Praxis quae post haec invaluit in Gallia & in Hispania evincit regulam illam esse
certam. Nam Academia Parisiensis app*llavit a Commissariis executoribus decimae unius anni impositae decreto Papae Innocen-th VIII. Beneficiatis Galliae anno. M CD XCI. cui exigendae praetexebatur bellum adversus Turcas, cujusque tertia pars decidere debebat camerae apostolicae, reliquum vero
Regi , ab iis inquam Commissariis Academia Parisiensis appellavit ad Papam & ad futurum Concilium universale. Inter fundamenta vero appellationis commemorat duo
decreta Concilij Constantiensis supra laudata, id est, decretum nomine Concilij editum , & illud item quod nomine Pontificis Conceptum est; quae integra descripta sunt
in actis appellationis. Anno 11 D i. Capitulum cathedralis Ecclesiae Parisiensis ab impositione decimae ab Alexandro VI. imperatae appellans ad ipsum melius informatum, ad Concilium universale, Regem Christianissimum, de ad Curiam Partamenti, &ad illum seu illos ad quos pertinuerit, appellationis suae caput arcessit a libertate Ecclesiae , & ex decreto Concilij Constantien-ss, quo decimae impositio reservata est Concilio generali. Clerus vero Hispaniae appellans anno MCXxi ii. ab impositione quaritae partis redituum Beneficiorum Hispaniae, quam Papa Hadri us VI. imperaverat, adducit constitutionem Papae Martini V. in Concilio Constantiensi editam, nulla pro sus mentione facta decreti nomine Concilij publicati. X. Ij quibus cordi fuere Romanae Eccles
sae negotia, contenderunt ei competere jus percipiendi decimam redituum ecclesiasti corum, ad exemplum videlicet Pontificum
veteris testamenti,quibus Levitae contribucire tenebantur decimam suorum redituum ;adeo ut Petrus de Alliaco in sententiam ii iam tractus sit, quam amplexi sunt universi Doctores Itali. At decretum Concili j Constantiensis contrariam sententiam confirmavit , ad eruendam ex animis hominum falsam illam doctrinam petitam ex comparatione Pontificis Iudaeorum cum Pontifice
Romano ; ut ait Capitulum Parisiense in actis appellationis anni millesimi quingentesimi primi. Discriminis autem ratio manifesta est. Pontifices namque Legis Iudaicae nullo alio reditu fruebantur. At disiciplina Ecclesiae Christianae alia ratione providit sustentationi sui cleri distributis videlicet
Ecclesiis in dioecesses, ea methodo, ut Omnes reditus dioeceseos in potestate essent
Episcopi, juxta canones Antiochiae & Chal cedonis. decretaque Pontificum Gela' &Symmachi. In hac generali institutione
portio quoque sua Romanis Pontificibus tributa est in dioecesi Romana: qua portione sibi satisfactum putarunt, nullum praeterea auxilium implorantes, etiam tum quando solis matronarum oblationibus potiebantur,
ut loquar cum Ammiano. Satis quippe id erat, sub paganis Imperatoribus, pro sustentatione clers Romani & mille quingentorum pauperum ; sussiciebatque insuper sub-sdiis quae a Summis Pontificibus mittebantur ad Ecclesias remotas, ut testatur Eusebius lib. I v. cap. XXII. & lib. V I. cap. xxxv. historiae ecclesiasticae. Potentia porro eorum crevit ex reditibus latifundiorum
quae Romanae Ecclesiae in diversis provinciis collata sunt ab Imperatore Constantino dc Senatoribus Romanis ι quorum numerus ab Anastasio Bibliothecario recensitus est. Tantum autem abest ut ea patrimonia non susscerent alendo Episcopo Romano ei uinque clero ut etiam ex iis reditibus prisci Pon- . tifices alerent in provinciis ingentem pauperum numerum, praeter eos qui eorum quoque cura alebantur in Urbes ut constat ex diversis locis epistolarum sancti Gregorij. Quin etiam testatur Papa Martinus in epistola xv I. eos magnifice exercuisse jus hospiti j erga peregrinos omnes. Potiori itaque ratione Romana Ecclesia censenda est hodie possidere ultra id quod necessarium est Summo Pontifici Ecclesiae capitiat endo post-
230쪽
quam liberalitate Christianissimorum Re
gum Pippini. Caroli Magni, & Ludovici Pij
locupletata est ob concessum sedi apostoli cae exarchatum Ravennae , ducatum Ro manum , itemque Spoletanuin , aliaque inpendia patrimonia. Nisi fortassis adversus Daec dicatur Pontificem quidem Romanum ad Principis dignitatem evectum fuisse his donis, sed eodem tempore praebitas novas. prodigendi causas. Verum clerus non tenetur in eo agnoscere dipnitatem Principis secularis. Quanquam si redituum pontifieiorum dispensationi modus adhiberetur , sufficerent hauddubie huic masnificentiae &his sumptibus, neque necessarium esset subjectos Romanae sedis, aut personas ecclesiasticas, tributorum onere opprimi.
XI. Quidam jus illud imperandi tributa
clero, quod Summo Pontifici competereainni, ex eo deducunt, quod summam ob tineat aut horitatem in bona ecclesiastica , adeo ut si eis male utatur, peccet quidem graviter, sed tamen dispensationem eorum fore validam. Opinio haec, quae proprietatem bonorum ecclesiasticorum summumque in ea imperium Pontifici Romano asserit, exorta est aevo Bonifacij octavi , auctoribus quibusdam adulatoribus. Sed eodem tempore explosa est a Ioanne de Parisiis qui bonorum proprietatem ait pertinere ad Christum, adminittrationem ad Episcopos, dispensationem vero pro bono generali Ecclesiae ad Summum Pontificem , adeo ut decreta ejus circa dispensationem horum bonorum nulla sint ipso jure, nisi fiant ob evidentem utilitatem Ecclesiae universalis. - , a. risit. Talia bona sunt Ecclesiae , inquit, quantum ad T in proprietatem ; sed Praelatorum , qu .am ad , dissensationem. Vnde patet mcd Papa non potes ad libium detrahere seu distrahere bona Ee
clero imperandi pertinere ad solum generale Concilium edixit, non vero ad Summum Pontificem. Decretum porro illud innititur sententiae quae ait proprietatem bonorum ecclesiasticorum pertinere ad Ecclesiam universalem, sive aci communitatem uniuscujusque Ecclesiae, dispensationem vere ad unumquemque Episcopum; unde se quatur eorum quorum interest consensum este necessarium ut in sumptus extraordinarios, veluti ad subveniendum Ecclesiae R manae, ea bona convertantur. Sed quaecunque tandem Concilij ratio fuerit, satis est quod decreto ejus potestas Concilio generali reservatur imperandi subsidia, quotiens ita Romanae Ecclesiae necessitas postulabit. Ceterum clim materiei istius cognitio necessaria sit, de erudita , alibi accurate disseram de auctoritate ecclesiastica & seculari in bona ecclesastica.
XII. Ex iis quae supra dicta sunt potest collisi , cum Annatae titulo tantum subsidij debeantur, quod exigere Pontifex non potest absque consensu Regis de Eccesiae Gallicanae, liberum esse Regi S: Episcopis
consensum suum revocare , eique tribuis finem imponere. Solutio enim illa nihil aliud est quam donum sipontaneum & gratuitum, quod praescriptioni obnoxium esse non potest. Atque id eo majoris est momenti, quod Annatae non approbantur conceptis verbis in Concordatis, & tamen diserte vetantur in constitutionibus regni , quae matura deliberatione factae sunt a Carolo V I. Rege
rum schismate, & residente in sede apostolica Papa Martino quinto. Secundum has constitutiones exactio Annatarum prohibita est a Concilio Basileens , eique prohibitioni Concordata non derogaverunt precclesia um ; ita mod mi ae ordinet de ipsis, se, quae id solum agunt ut Pragmatica Santeneat. Hoc enim esset, si esset dominus. Se cum clio aboleatur quoad horum decretorum si dissensior bonorum communitatis, in quo requiritur bona fides, non habet Ai casiatam po- satem seper i i, nisi ad nece stitatem vel ut litatem Ecclesiae communis. Inica: Propter quod se alii r pro libito distrahat Papa, ct non bona e , de jure non tenet. sane modus hic qui potestati pontificiae praescribitur, prohibetne Papa bonis Ecclesiae abuti possit; sed tamen in eo quandam auctoritatem agnoscit,
secundum quam de his constituere possit, clim necessaria occasio ingruerit. Vertim heic observandum est, haec scribi a privato Doctore, qui prudentiae temperamentum
adserre volebat adversus torrentem novarum opinionum. Fortius aliquid expectari debuit ab Ecclesia in Constantiensi Concilio congregata , quae jus tributa universo am. Quanquam videatur aequitatiri, si subsidia semel concessa revo-
Basileensium acceptationem. Itaque acceptatio revocata est . non tamen substantia
injuria fieri, centur, nisi manifeste constiterit ingrati crimen eae in Summo Pontifice. XIII. Quidquid sit , Rex, tanquam Protector Libertatum Ecclesiae Gallicanax, & vi etiam regiae auctoritatis, prohibere potest quaecunque tributa quae Summus Pontifex . sive titulo Annatarum, sive alio quolibet modo, imperare vellet personis ecclesiasticis, ac etiam prohibere ne ea quorum exactioni consensus jam est adhibitus augeantur in posterum. Hujus axiomatis probatio pendet ex iis quae dicta sunt, quorum vis comprehenditur