장음표시 사용
291쪽
tanquam a fanctitatis tua laure mittantur, nul- illud semper summa cura retinuerint Illustreia tisi nimus p urum synodo constitutum. V nde hujus rei argumentum extat, etiam post in coneludunt non toleraturam diutius Afri- troductam Legatorum frequentiam. Cum eam Faustini Episcopi sedis apostolicae Le- enim anno M cxix. Callistus Papa & H gati praesentiam. De illo enim intelligi debet ricus prunus Rex Angliae convenissent apud hic locus , non autem de Apiario, ut censuit Gisorinim in Normannia, concessit Regi illustrillimus Cardinalis Perronius. Secari su- Pontifex ut antiquae regni ejus consuetudi
mus quod eum, probitate ac moderatione tuae san- ne, manerent, ac nominatim , ne quis Lega
ctitutis, s a fraterna caritate ulterius Africa tus in Angliam mitteretur, nisi ita fieri Ptin minime patietur. ceps postularet a Pontifice. Diserta sunt in I V. Fatendum quidem est hanc Africa- eam rein verba Rogeri j de Hoveden in par-norum propositionem esse contrariam Cona te priori annalium. Rex a Papa impetravit,eilio Sardicensi , quod sedis apostolicae Vica- inquit, ut omnes consertudines P in pater srios in synodis provinciarum tum adesse sinit in Anglia O in Normannia habuerat sibi con si causa Episcopi dejecti retractanda fuerit. cederet , O maxime ui neminem Legati ossicio Verum Afris ignotum erat illud Concilium. in Anglia fungi permitteret , si non irae ALCanones autem in eorum synodo propositi qua praecipua querela exigente, quae ab FH
,ο ε αι accusati sunt, ob hoc quod e Synodo pis regni fui terminari non posset in hoc fieri a
Nicama laudarentur , cum revera Nicaena Papa postularet. Reges vero Francorum hunc non essent. Interim Africanorum regula cer- usum semper retinuisse constat ex ea quaeta manet, nisi si causus evenerit in Concilio inter Bonifacium octavum Papam & Phi- Sardicensi notatus. Vnde sequitur necessa- lippum Pulcrum Regem suborta est discorrium esse ut si ea tempora incidant ut necen dia, assirmante Pontifice, misso in Galliam se sit hanc disciplinae canonicae regulam trans Ioanne Cardinale , posse se libere Legatos
gredi , suprema protectionis canonum aucto - & Nuncios ad regna mittere a que petitio- vis, sunt ita. tiratas, quae penes Reges est, conveniat cum ne cujuslibet Gl consense , us ieI confero suprema executionis auctoritate , quae ad dine antrariis nequaquam obstant bas. At Phi Summos Pontifices pertinet , atque adeo lippi responsio, tametsi multa comitate con- non posse Legatos mitti in provincias, nisi dira, sartam tectam integramque praestat au- ita fieri Principes consentiant ob causam ali. choritatem regiam. Ait enim non prohibere
quam quae ad statum Ecclesiae Gallicanae se quin Legati, Nuncij,le aliae personae acce- pertineret. Equidem Pontifices Romani suos dant ad Gallias ,ris ibi ci regno sint legitima
Nuncios sive Apocrisiarios habebant Con- ratione Apecti, vel alias habeat; am causim. stantinopoli degentes apud Imperatores.Ve- Praxis quae dein obtinui usque ad haec nostrarum id fiebat ex consensu Imperatorum; ac tempora praeciare admodum probatur au- praeterea Apocrisiari j illi nullam jurisdictio ctoritate Actorum quae edita iunt in capitenem exercebant in vicinis patriarchatibus, XX i. g. ra. Libertatum Ecclesiae Gallicanae. nisi ex speciali delegatione Principis. Exem- V I. Nunc veniendum est ad alterum capio sit Iustinianus, qui Pelagium sedis apo- put nostrarum observationum. Illud autem stolicae Apocrisiarium Euphremium Patriar- versatur in jure quo usos fuisse diximus Recham Antiochenum, & Petrum Hierosoly- ges nostros, prohibendi ca quae a Legatis miranum , ac Hypatium Ephesinum Episco- tentarentur contra Canones. quae proposi-pos delegavit, qui Pallium auferrent Paulo tio omnino manifesta est. Legati persaepe Patriarchae Alexandrino, qui decreto Prin- convellebant dignitatem Episcoporum, ciis cipis damnatus erat , &'in exilium pulsus que interdum nonnulla praecipiebant, intem pud urbem Gazam .'quo sejudices delegati rata excommunicationis poena, propter cau-c n ulerunt pro executione. Versim munus fas indi Terentes, sive etiam in certis capiti-
R A publicis Eecletiae occidentalis. Sie copum Lugdunensem sedis apostolicae Le-sψηm quisque patriarcha Apocrisiarium ge- gatum rogat ne deinceps novi quicquam Wςx 'em mittebat pro universa Di eces ira praecipiat adversus Canones & ius Episcopis x hali , ut constat e& capite tertio No quaestum .' ne ii ea ii aperentur quae essici ς Dnstitutioni, sextae Imperatoris Iu non possint, contumaciter ejus imperia spe uini ni, dc a nobi, sup a adnotatam est in nantur. Tum eum monet debere prudentiam ς p v tibii quinti. para graplao quarto. ejus considerare, cum aliquid in materia le- '.' ' . tu - item illud adeo competit Regi vi indifferenti praecipit, vel quando imbus, ut non fialum nostri. sed etiam Angli, minuit aut mutat ea quae antiquita sanci vix;
292쪽
consuetudo servavit, dc patrum auctoritas ex epistola quam anno millesimo nonagesi- confirmavit, debere inquam prudentiam ino sexto ad Regem Philippum primum ejus considerare quam nam institutionem se- scripsit Ivo Carnotensis. Paulo ante Urba- qui oporteat, quibusve obediendum si, pa- nus secundus Papa duo Concilia celebravea tribusne , qui adhuc nobis in scriptis suis lo- rat , unum apud Clarummontem in Actui. ωquuntur, an Legato, qui nihil aliud praedi- tanta prima , aliud vero apud Nemausum cat quam ut eorum vestigia adorentur. Cum in prima Narbonensi. Tum vero Lugdu-veo ea, inquit, quae indisserenterse habent O neniis Archiepiscopus Hugo sedis apostoli
in quibus non observatis minime fias periclita. cae Legatus tertium Concilium eodem anno tur, vel obse aris minime jumatur, ra- obnixe celebrare constituerat, ad quod Episcopos servanda sncitis, vel cum ea quae antiquitas Gallicanos evocare volebat. Post duo Conci- finxit, consuetudo sermavit, ct venorabilium Ha hoc aΠno a Domno Papa celebrata, inquit curitas patrum scruta Armavit, prout τultis Ivo ad Philippum Regem scribens , nunc Io. π.sc. minuitis aut mutatis , attendere debet prudentia L Pi- Uus Lugdunensem Arrhiepsopum in veBra quid fuit Grum quibus per omnia pro fru cuiacm annum teratum generale convocare,
desse debetis conferatis , vel quorum institutio es ad hoc regni vesti Episopos i iiure. Eam sit tenenda, vel quibus obedientia potius fit ex- igitur ob causam contuitus Ivo respondit se
hibenda, an illis sentitis patribus, qui adhuc nihil accepisse de convocatione hujus Con nobis in scriptis fis loquuntur, an vobis, quibus cliij, neque per literas ad se i Legato scrip nihil aliuae est propositum nisi priorum sequi γ in , neque per latorem earum , si tamen
honorare vestigia. Alibi vero apertius eum Hugo faceret eam convocationem, eam in- alloquitur. Significat enim timendum esse stitutioni apostolicae consentaneam non ne Episcopi jugum excutere meditentur, si re, neque consuetudini ecclesiasticaei adeo ut agnoverint Hugonem cupidine potentiae ac- si Legatus Episcopos urgere vellet ultra teria xensum adimere velle subjectis sua jura.Tum mino, a patribus constitutos, Rex teneatu eum admonet debere potius eum sua cuique hujuscemodi injustis oppressionibus resistere jura servare, exemplo beati Petri: qui tametsi cum consilio Episcoporum . . 'uod tamen FPaulo praelatus fuisset, curam Ecclesiae cum faceret, inquit, non esset haec apostolica instimeo communicavit , adeo ut ille Evangelium iis , vcl ecclesiastica consuetudo. . uod F qu sIudaeis praedicaverit , hic vero gentibus. eos ultra terminos a patribus constitulos anga-Licet enim, inquit idem Ivo, prudentia vestra riare volueris, vos habito cum eis communi con-
metu es debeas miniserium suum honorare, re. Aio in judis opprcglonibus pro persona vestra minisci tamen debet quia cum Petrus Paulo esset re ite s sic ut quae Dei sunt, Dco reddant, Osralatus, dederunt tamen Abi invicem dexteras quae Caeseris sunt , Caesari reddcre non omit-
scietatis, ut alter in gentibus , alter in circumis tant.
cisione praedicaret Evangelium. Attendat ergo VIII. Reges nostri semper retinuerunt discretio me a uirum hoc ita fieri liceat, se se potestatem impediendi executionem consti liceat, utrum expediai; ne forte odisse es detrecta- tutionum 1 Legatis editarum, quoties illa: re incipiunt jugum vestrum quos vultis habere adversari videbantur vetustae consuetudini se eclos, dum, hoc exemplo , suo se intellexerint Galliarum. Verum id ea via tentatum est jure privandos. quae plurimum diaberet humanitatis, mini-VII. Epistopi, tametsi eo tempore sera muna morarum, quaeque praeterea valentiorvitutem satis aequo animo tolerarent, con- erat quam ea quae occasiones expectari sua-
coquere non poterant audaciam Legato- debat, ut conquisito in praesens remedio, earum , cui quodam modo resistebant cum eo- rundem constitutionum executio impedirerum mandata exequi recusabant, aut cum tur. id quod aetate Ivonis assolebat At pri admonitionibus suis eos urgebant. Verum sens usus postulat ut Legatorum facultates quoniam Legati fulmen excommunicatio- examinentur. Si vero aliquid in eis adversumnis habebant adversus eos qui mandatis suis reperiatur Libertatibus Ecclesiae Gallicanae, resistere nitebantur , necessarium fuit re- tum Rex declarat ohibere se executio-giam auctoritatem implorare adversus in- nem facultatum, quoad caput illud ad ver fractionem canonum & vetustae consuetudi- sum libertatibus. id quod vulgo vocant Lenis. Intelligebant quippe Episcopi prote- gati facultates verificare, ei lque modifi- lii factionem canonum & optimarum consuetu- cationem adhibere quae necessaria visa sue ' ' dinum, quae ad Reges pertinet, in eo prae- rit. Prima omnium modificatio singillatimcipuC versari ut eorum temeritatem repri- facta continetur in literis Regis Francisci at qui suprema auctoritate, quae ad exe- primi pro legatione Cardinalis Canonis an Cutionem canonum usurpanda est , abu- no millesimo quingentesimo decimo quar-runtur. Probatio hujus praxis peti potest to , item pro Archiepiscopo Barensi anno
293쪽
millesimo quingentesimo vigesimo secundo, A pro Cardinale Farnesio anno millesimo
quingentesimo trigesimo nono. Dein Reges eam curam delegarunt Curiae Parta menti: quae modificationes tum primum au. xit annis millesimo quingentesimo quadra
gesimo secundo & quadragesimo septimo, arresto lato pro facultati sus Cardinalium Sadoleti de sancti Georgij.
STEPHANI BAL u ZII. Duo Concilia generalia ab Urbano secundo celebrata esse in Galliis adnotat Ivo Carnotensis in loco paulo ante laudato, Claromontanum videlicet, &Nemausense , ut explicat illustrissimus Archiepisco piis. Verum non agitur illic de Concilio Clatomon tano, quod anno iiiperiore habitum fuerat, sed de Turonensi & Nemauuens. Ea tamen nos occasioneus in prima librorum istorum editione, canones aliquot Claromontani Concilii heie edidimus, quos in ista quoque exhiberi debere visuim est, ne quid deenset ex prima editione.
Ex pereetusto codice M S. monastera, Anianensis in Haec si Mons etiensi. AN M o dominicae incarnationis MXCV. Indi
ctione Di. x i I M. Kal. Deccmb.celebrata est
apud Clarummontem Arverniae synodus, praesiden te Domino Urbano Papa, considentibus diversarum provinciarum Archiepiscopis numero x i I cum Episcopis x xxx ii. Abbatibus innumeris. Die igitur
quarta de laicis quaestio facta est, qui morientibus Episcopis, sive aliis Clericis , res defunctorum invases Ecclesiae pauperibus subripiebant: contra quos commune Concilij totius anatheno prolatum est,Papa ipso hujusmodi promulgante sententiam. I. Si quis, post interdicti praesentis cognitionem,rpiscoporum, seu Presbyteroriam , aut aliorum Clericorum res invaserit, utque ad satis Decionein excommunicetur. Episcopolum vero deficientium res
per Archipresbyterorum seu Archidiaconorum ma nus, aut secundum mortuorum judicium, pro ipsorum salute in eleemosynas dispensentur, aut successori qui suturus est reserventur. Idipsum de Presbyterorum seu Clericorum alion o resus pet Episcopum vel per supradictas persona aut cui deficientes commiserint, fiat. Si quis autem adversus ista praesumpserit, aliathema sit.
Factae sunt etiam insequentibus diebus quaestiones de Clericis qui per Gallias Archipresbyterorum seu
Archidiaconorum & Decatio tum dignitatibus utebantur, cum eorum aliqui in primo tantam gradu consisterent. Praeceptum itaque est:
II. Nullus Episcopus in Ecclesia sua, nisi Diaco sumat. liod ut districtilis teneatur, auctoritate apostolica prohibemus & interdicimus. Questum est etiam de Episcopis qui Altaria monasteriis data frequenter redimi pecunia compellebant.
III. Quia quidam simoniacae pravitatis ramus in Galliarum partibus jam diutius inolevit. ut Eccl
sae vul decimae, quae vulgari vocabulo apud eos Altaria nuncupantur, monasteriis datae, saepius ab Epis copis sub palliara avaritia vendantur, mortuis nimi
rum seu mutatis Clericis, quos Personas vocant, nos, auctore Deo venalitatem omnem tam ex rebus quam
ex ministeriis ecclesiasticis propellentes, hoc ulterius fieri auctoritate apostolica prohibemus; sicut etiam
praebendas omnes venundandas interdicimus. Porro
quaecunque Altaria vel decimas ab annis triginta de supra hujuscemo)i redemptione monasteria possedisse noscuntur, quiete deinceps & sine molestia qualibet eis possidenda firmamus. salvo utique Episcoporum censu annuo quem ex eisdem Altaribus habere soliti sunt. IV. Sane quia monachorum quidam Episcopis jus suum auferre contendunt, statuimus ne in parochialibus Ecclesiis quas tenent, absque Episcoporum consilio Presbyteros collocent. Sed Episcopi parochiae curam , cum Abbatum consensu . Sacerdoti committant, ut ejusmodi Sacerdotes de plebis quidem cura Episcopo rationem reddant, Abbati ver pro rebus temporalibus ad monasterium pertinent bus debitam subjectionem exhibeant, & sic cuique sua jura serventur. V. Confirmata sunt in eodem Concilio capitula superiori im omnium Conciliorum quae per eundem Papam aut Melphiae , aut Beneventi, aut Trojae, aut Placentiae celebrata sunt. VI. Depositi sunt, propter ordinationem infra annos factam, Episcopi duo: sed iidem ipsi totius Concilij precibus, in fine synodi restituti; promittentibus omnibus Episcopis ab hujusmodi ordinatione se ulte
V II. Lugdunensi Ecclesiae primatus restitutus est super Lugdunensem, Senonensem, Turonensem, dc Rothomagensem provincias. Turonens metropoliciterioris Britanniae restitutio facta est. VIII. Item etiam expeditio facta est & con' tuta usi equitum & peditum ad Hierusalem de alias
Asiae Ecclesias a Sarracenorum potestate eruendas. Et in eorum bonis usque ad reditum pax continua promulgata. IX. Et quia pleraeque Galliarum regiones alimentorum inopia laborabant, indictum est treugam usiaque ad annos tres villanis & mercatoribus eme continuam , Militibus vero a quinta feria usque ad Dominicam per singulas hebdomadas observandam, Clericis autem, & monachis, omnibus aeque temporibus, ac primum peregrinis ad loca sacra tendentibus. nussit. A chidiacomini instituere. nec Archipresbyterum aut Decanum, nisi P: tibi . sit, Ordinare prae-
STE pHANI BAL u ZII. CAM. ii I. J Repetitus est ad verbum hic canon in Concilio Nemausensi ; reserturque a Gratiano s. l. 3. c. suaesitu, i. Concilium istud Nemausense publici juris iecit vir optimus & eruditi stimus Dacherius intomo quarto Spici legij, cx apographo quod multo-
294쪽
& Imperi j Lib. V I Cap. XXXI. 287
tum manibus terebatur. & in meas quoque pervenerat. veriliti tot mendis scatet apostaphum illud ut diei vix possit. Sane graviter peccatum est in hoc canone , in his verbis: Sareo tit que cens annuo quem eae e. .m AIιὼν sus habere δε ιιι θαι. Quo loco dries A dudum ρνι ratis abor tam ct ciamnatam innova re . vel restituere . vel ejus aliquam ad Menire com
etiam modo legi debere docet, praeter auctoritatem horum canonum Synodi Claromontanae , palchalis secundus in epistola adlvonem Careotensem& Ra- nullum Santonensem Episcopos : quae edita quidem est in Noti, ad Gothidum Vindoeinensem, sed mutata in hoc loco. ideoque fortassis operae pretium fuerit eam rursum egi ex pet vetusto codice M S. cancti Albi ni Andegavensis. unde colligitur Alli virum eluditisnsimum Antonium Dadinum Allesertam, dum nimis credens Gostido Vindocinens, asseret e non dubitatis elaululam illam canoni Claromontano suisse adis A i serta Mia 4. tiam eommeest. Ερsoporum . qui peccMnus titulum μ' ct aisDori istem quaerebis t. Haec sunt verba paschalis. PASCHALIS Ερ sua fert Masreet oram Dei, i n. bitibus 'fovis Iι- Carnotens es Riax, o mi.ηens salutem or apostolicam benedictionem. Iuxiam mad Πι loci Ecclesiam pro exi. θώ ndo hujusmod censu promul λι. post accenas has Iu/νas An. 2ιD
C AN. iv. J Repetitus quoque est ad verbum hie non in eodem Concilio Nemausensi extatque apud
Cratianum I 6. q. a. e. Sane quia. Refertur autem in
epistola Eugenii III. quae nunc primum editui ex Chattulatio Archiepiscopi Naibonensis, data ad To- metiensem & Crauenloti Abbates in prima Narbonens.
apostoliciam ιικeu es ok m. Grav/ nimis esseau v Iahes. tim Oeonum fan Tones non ignotum esse et obis stolica maκ ιia duo ceri iee is stem, O . - comerauimus quid uti onis maκeat eccles ara ordin/I τι- μι utiones velle in irrisom Hlocare. Per atia squi-ν. ostolici seu i decreta stementes, Ipsi enim αγρο dem scripta sitieiiudina m stris maudat imis, di hae . os G,eilio assu stiae in quo prodenir pra deces commηnicatas venerabit a fatris mstri P/ιν. Narseia f. . , r. his, a memor a Papa Vrbano, consarntibus neos Archiepiscopa κtqviisquam se piratis , ct de Galliarum Ερ δειρώ . decratum est Mi Alsaria qua D Livendu Saeeνδει bus is paνreth alibis vestris Eoab an,i, xa 'dem ιι ι clesiis, quas ιn prodii ncιa usus haletis, decr/ιum ρ - c Musoris nori sa a memor a visam Papa sim, refer raras. Quod nimi νum tale est. Sane quia monachotum quidam Episcopis ius suum auferte contendunt , statuimus ne in par a talibus E esis quas imnent, absque consilio Episcoporum Presbyteros colia locent sed Episcopi palochiae cutam cum Abbatum e sensu Sacerdoti committant. ut hujusmodi Saeet dotes de plebis quidem cura Episcopis respondeant, Abbati vel 4 pro rebus tem talibus ad monasteta riuna pertinentibus debitam subjectionem exhibeant, ct sc sua cuique juia serventur. Vos te, δ, μαι ex
Tum in epistola generali ad universos monachos per episcopatum Narbonensem constitutos eundem canonem, quem ab Urbano secundo in Aruernens Concilio statutum esse docet, proisil sobservari iubet. Editur autem nunc primum ea epistola ex eodem Chattulati
Extant in eodem codice sancti Albini literae Gam ridi Episcopi Camotensis, apostolicae sedis Legati, quibus prohibet ne deinceps Archidiaconus & Deca nus Ecelesiae Andegavensis annuum censum exiganta monachis sancti Albini pro Ecclesia Legionensi, quae est apud Andegavos, Ma monasterio sancti Al. bini pendet. Et hauddubie annuus ille census. quem ii viti exigebant a monachis S. Albini . diuersus erata censu annuo quem Epistoris conseivavit canon Cla romontanus. Nam epistola illa Cassiidi in eodire sancti Albini deseripia est statim post epistolam Panchali secundi papae.. sia radus Dra gratia Camot Us Episcopus,
295쪽
cent, sed Episcopi parochia curam cum Abbatum
eonsensu Sacerdotι commutant ; ut hujusmoda Sacem dotes de plebis quidem cura Episcopis ratιonem reddant , Abbatι vero pro rebus temporalibus ad monasterium periinentibus debitam subjectionem exhibeam. fa ergo justuιa ae rasionis ordo suadet ut qui a successoribus sua desiderat mandata seu instituta servarι, decessoris sua voluntatem oe statuta custodiat, per ρ sentia vobis scripta mandamus quatenus Pres- Hieros quos in parochiatibus ejus Ecclesiis collocatis, venerabili fraιri nostro Petra Narbonensi Archiepi
copo praesentetis: ut , si idonei fuerant, animarum curam, sicui statutum est, ab eo suscipiant. Nihilom
πμd quoque vobis praesentitum auctoritate mandamus ut eblationum UT decimarum portionem, quae a populo provenit, or secundum statuta canonum ad jusArchiepiscopi spectare dinosuur, exceptis his qua vobis a sede apostolisa specialiter de his indutia funt, ei absque contradι Etione aIiqua persolvatis. Fraterea quoniam ad aures nostras perlatum est quod quidam ex vobis parvulos solenniter baptiquere, laicis poenirentiar Gr Eucharistiam contra sua professionis regulam dare praesumum, praesentium auctoritate omnimodis prohibemus ne de cetero id attentare praesumant.
Alioquin nos eidem fratrι nostro Archiepiscopo vestro poto statem concus1' us ut ιη hujusmodi praesumptores ecclesiastica δε veritatis censuram exerceat. Data Roma apud sanctum Petrum IV. Idus Maj. Literae autem ad eosdem Abbates, quarum in priore epistola mentionem secit Eugenius, sic habent in eodem Chartulario. Eugenius Episcopus servus servorum Dei, dilectis
filiis sancti Ponti, ct Crassensi Abbatibus , salutem
σ apostolicam benedictionem. Ex conquestione venerabilis fratris nostra Petri Narbonensis Archiviscopi Canonicorum Ecclesiae sua accepimus quod in Ecclesi is quas in ejis episcopatu teneras , Capellanos absque con tentia eorum ponat s , ab eis excommunicatos in visa ct in morte recipitis. quod orationi contrarium , O sanctorum patrum decretis omnino ad- . versum esse dinoscitur. Quia ergo tanta praesumptionis excessum dismulare non postumus nec debemus, per prasentia vobis Fripta mandamus quatenus eorum excommunicatos de cetero nullatenus recipiatis, ct de substituendis Pre brteris in parochiatibus vestras E clesiis, quas in eodem episcopatu habetis, praedecessem nostra sancta memoria Vrbam Papa constuutum firmiter teneatis ; νt videlicet vos ipsi Presbyteros eligatis . oe praedicto Archiepiscopo praesentetis : quibus, si idonei fuerim, animarum curam commιItere debeat, ut de plebis cura ei respondeant, vobis vero pro rebus temporalibus debitam subjectionem exhibeant. Videte itaque ut hoc mandatum nostrum ita e tre studeatisne iteratus clamor exinde ad aures nostras debeat pem venire. Data Ferentinι l Ii. Idus Aprilis. Major fuit monachorum Engolismensium reverentia quam Narbonensium. Quod abundE patebit ex
editione Actorum quae extant in Chartulario mo
nasterij sancti Amantij de Buxta in dioecesi Engollia
η'ndo Aimerios cap llanus Ecclesia sancti Gemcntia de Cassanolio perrexit in Ierusalem cum Co-
no, a sonachus autem sanem Amantis , Derius nomine, qui Obedientiam illam tenebat, venit ad Petrum Episeopum , quarens ab eo dari sibi aliquem Preiby- irrum qui in Ecclesiis illa cantaret. Episcopus vero non .cns quem m/IIcrci , praedicto monacho Berio ut loco Aimerici praefata Ecclesiae Capellaniam tene et praecepit, o facere omnia qua Pres terfacere in Ecclesia debet ii si, scilicet afusas celebrare. poemtent μι dare , tot mos visitore, mortuos sepelire, O hoc tamdiu donec jse Prerseterum per manum suam secum dum voluntatem suam mitteret qui in Ecclesia ipsa
Quod autem in hoc canone Claromontano praeeipitur ut Presbyteri in parochiis monachorum instituti de plebis cura rationem reddant Episcopo, discedere ab hoc loco non possim quin addam verba Gulielmi Episcopi Cadurcensis, quae accurate docent quidnam Presbyteris illis incumberet. Instituta erat controversia de Ecclesia sancti Stephani vatriacensis apud Cadurcos inter Ebalum de Turena Abbatem Tutelensem & Presbyterum quendam nomine Petrum. Ea tandem composita est Divonae Cadurcorum anno MCxiii. adjudicata Ecclesia Abbati &monasterio Tutelensi , jussu Gerardi Episcopi Eng lisiniensis sedis apostolicae Legati , ac consentiente I eodegario Biturigum Archiepiscopo. Ait vero Gulielmus Episcopus Cadurcensis: Haec autem redditio, donatio, atque concessio ita facta est, ut electione Oprovidentia Tutelensis Abbatis oe monachorum in saepedicta Ecclesia saxesi Stephani de miriaco Sace dos ponatur, sed nobis praesentetur, a nobis curam fuiscipiat anιmarum , nobis obedientiam promιitat, de nodali censu ct parata nobis resipondeat, ad δε-
nodum nostram more ecclesiastico oe ad Concilium A chidiacona ct ad communiam nostram iuxia corseexudinem Caturcensis patria veniat. Hae Gulielmi C, durcensis Episcopi literae extan t in Chartulario Ecclesiae Tutelensis. Renovatus autem est hic canon Claromontanus in Concilio Lateranensi sub Callisto II. ut illic adnotabimus. Ceterum heic adnotandum cst, huic canoni Claromontano putandam esse originem juris quo hodie utuntur Abbates, quoties B nescia vacant quibus animarum cura imminet quaeque ab eorum monasteriis pendent. Destinant enim
virum huic ministerio, quem Episcopo praesentant. Tum vero Episcopus eum in Beneficio instituit, si id
C A N. vi I. J Decretum Vrbani secundi in hac Synodo Claromontana editum pro primatu Lugdunensi ex MS. codice Lugdunensi primus in lucem emisit illustrissimus Archiepiscopus, cum eruditissilia dissertatione de Primatibus. Hanc dignitatem Gregorius VII .contulit Archiepiscopo Lugdunensi Gebuino postquam is cum Gregorio redierat in gratiam ut ipsemet Gebuinus scribit ad Rodulsum Archiepiscopum
Turonensem '. Veruntamen sciatis nos postea Romam
perrexisse, ct gratiam Domni Apostolici, quam quidam occasione litigii Pictavensis Dbιraxisse videbam
tur, pleniter oe, ut credimus, in retractabiliter susi
pisse ; sicui videre potestis in privilegio nobis ab eo facto, quo confirmat cetera TVdunensium dignitatum privilegia. Nos enim vobιs ilIud mutimus . quia ρ cepit Domnus Papa ut in Ecclesia vestra O in Ecclesiis suffraganeorum vestrorum friberetur in testimonium. Eas lit cras integras nuper dedimus in appendice libri de Primatibus, itemque alias ejusdem Gcbuiunt ad eundem Rodulsum & sumaganeos eius, in quibus eos laudat quod Ecclesiam Lugdunensem mair m ct dominam more bona sobotis vocarent. Ceteriliti et Lugduneiisium dignitati acriter restiterunt Senonenses. Extat autem ea de re gravis epistola a Ludovico VI. Rege Francorum scripta ad Callistum Il. Papam, quae edita est in tonio IIL Spi-
296쪽
tilegii Dachetiani pax iH. N postea in aspendice
tibii de primatibus titulo xi v. Creth Riostis B RiTAN via. J Mirum est quod heia dicitur , Tutonensi meliopoli iactam esse in Synodo Clatomontana testitutionem citerroris Bri tannia. Nam ea suum Alchiepiscopum pet multum aevi habuit post hane synodum, ut as notatum est in capite xx vi. libri quinti. qua de te nos plura. Deo iuvante. dicemus ad Hil Jebellum. Sed multa per eas tempestates decernebantur in *nodis quotum usus non adeo iacit. obtinebat. Exemplo si vel unicus hie non Claromontanus. Tatiaetsi enim Vibanus pro vinciam Senonensem subjecisset Lugdunens, scio id obset vatum fuit. Quoad veto Britanniam, jam ostendimus sub Innocentio demum tertio eam ad osticium rediisse. Et apud Bes m in Probationibus historiae
Comitum Pictavetasum pag. 43 . extant acta quadam , data recenter post Concilium Claromontanum, anno nimi tum M x c v i. Indictione iv. v i. Non.
Martii, quibus subscribit Rollandus Dolensis At chiepiscopus.
ITEM ALII cIA NON EsCONCILII CLARO MONTANI.
Ex veteri eodice M s. illustrissimi viti Ροκ in ε M Λ κ e 4 Archiepiscopi Patis sis.
Irii iero qui per se issi, eum iam maioris σὸκt
lud quoqua cust quod factum est pro necessitate. II E M. Iaud quoque praecipimas, ut pro aris male, O baptisma, ct sepultura , . h l unquam ea,
ὰ stolica auctoritatis priυitigio prohibentes , ni nullus in clericati ordine es, stitutus, nullusque mona
chus, episcopatus aut abbatia aut e Uib ι .ea a Lea auxitatis inusitarum de ma ti Giei fissi era Aai. Tu a si praesumpserit , depositi.κe mAlotitur. N O T . . H i rationes maxima ex parte sumpti sunt ex Cou. cilis Placentino, quod praeterito mense Mattio Vrbanu, eelebraverat in Longiabardia. Repetiti autem suetunt in hoc Concilio Clatomomano ut fidem facit. praeter canones Anianenses supra descriptos, Mitholatis Constantietiss in Chronico : In hae*mri s Claromontana Domiκtis Papa eadem statuta qua O in praeterita Synodo piae Attaa con
Quinam autem Episcopi & Cardinale, hula Cori
cilio interfuerint, longum estet recensere, neque fa cile numerus eorum initi potest . illustriores nominant monachi Maioris moliasse tu Tutonensis in sua Nattatione ; de qua mentio facta est in capite xxvi.
I.. T V v c inspicien lana est tertium
caput observationum quas proposuimus in capite superiori , convocatio nimirum synogorum regiarum. Iam antea monuimus eas fuisse distinctas ab ecclesiasticis, ex co capite, qu5 distae de causis singularibus cognoscebant, Concilia vero regia causas generales tractabant, quae pertinent ad disciplinam & politiam Ecclestiae & Reipu.blicae, adeo ut si quaepiam synodus ecclesiastica novos canones condidi isset, non ante rati erant quam in Concilio examinati & a Principe confirmati filassent. Adnotavimqs
297쪽
supra eum flaisse morem sub Pippino Rege, Carolo Magno, Ludovico Pio, d Carolo Calvo. Tum etiam observavimus ea Concilia constiti s se , non solum ex Episcopis &Abbatibus, sed etiam ex Comitibus & proceribus regni ac regiis Consiliariis. Hi vero examinabant quicquid ad politiam ecclesiasticam pertinebat, Regique significabant quaenam modificationes adhibendae essent
II. Quamvis Legati in se traxissent curam convocandorum Conciliorum ecclesiasticorum, eorumque inutilitas pervicisset ut
prorsus omitterentur in regno, Reges tamen prorsus retinuerunt convocationem
Conciliorum resiorum , quorum per illas tempestato valida fuit auctoritas. In secunda dynastia vocabantur Synodus, Conventus, Concilium , Placitum, & Colloquium; in tertia
vero, Curia, Conventus, Concitium generale re
ni apud Rigordum,& Polamentum. Hinctiarus locum ad quem Episcopi conveniebant, Curiam vocat. Ivo autem multoties id nomen tribuit conventui agi solito in Natali Domini, aut in Paschate, cui Episcopi &proceres regni intererant , ut in inpistola CL vox. Commonitorias literas mittatis Archiepiscopis Ur Episcopis ad Curiam qua habendas in Natali Domini Suessionis. Sugerius vero
interpretans vocem Colloquium , quae Latina est, cum conventum recepto tum Gallico
vocabulo Partamentum vocat. Magnum Para
lamentum congregatis, inquit de Rege Ludovico juniore loquens. Ibi Archiepiscopi, Episcopi , o Abbates , O magina para Baronum Francia convenerunt. Vtrumque nomen conjungit
Abbas V pergensis, ut conventus hujuscemodi significet , Curiale Colloquium.Eo exemplo , Franci conventus generales nominaverunt Curias Partamenti. quod nomen retinuere corpora eorum judicum qui vice sacra judicant.
III. Ad probandum autem jus quod Regibus competit in convocandis Conciliis regiis, neque major neque illustrior auctoritas adferri potest quam ea quae extat apud Abbatem Sugerium ; qui tum summae rerum praeerat apud Gallos, pari auctoritate di gratia vigens apud Summos Pontifices &Reges Francorum. Hic ergo in vita Ludo vici Iunioris ait Regem illum, post ductam Burdegatae anno millesimo centesimo trigesimo septimo in matrimonium Eteonoram Aquitaniae Ducissam, audita patris morte, . .... et Lutetiam remeasse: quae est, inquit, regni t put, or sedes regia it ubi sunt Reges antiquitus conventum Praelatorum o Principam sid est, magnatum regniὶ evocare ad truciandum δε- perflatu Eccum Ori regni negotiis erinam
dum. Per illas vero tempestates hi qui conveniebant ad tractandum de rebus ecclesia sticis, nullos canones, nulla edebant statuta; procul a moribus synodorum quae sub prima& secunda Regum nostrorum dynastia celebratae sunt. Ea immutatio ex eo prosecta est, qu5d clim innumeri canones jam conditati enent, necessarium non erat ut novi conderentur , tum etiam ex eo quod Summi Pontifices, qui antea solebant synodis provinciarum hanc curam relinquere, nondum recepto ut canones ederentur in Conciliis Romanis, eam auctoritatem ad se traxerunt , edicto ut Lesati ad sedem apostolicam dimitterent cognitionem causarum. Constat quidem hoc agendi modo ademptum non fuisse Conciliis regiis jus edendorum
statutorum , neque Regibus auctoritatem ea confirmandi. Tamen nuspiam invenimus
id a quoquam per ea tempora usurpatum. Satis esse existitRabant si fidem dc antiquam disciplinam intemeratam praestarent adver-ssis novitates quas nonnulli conabantur introducere in detrimentum vetustorum canonum. Exempli causa, cum Robertus Rex anno decinib & septimo supra millesimum admonitus fuisset a Richardo Comite Aurelianensi in ea urbe grassari haeresim qua imdam novorum Manichaeorum , eo accessit, habitoque regio conventu Episcoporum,
Abbatum, illustriorumque ac religiosiorum laicorum, inquiri jussit quinam hu)us impietatis auctores fautorcsve essent. Clim autem compertum fuisset duos viros praecipuos e clero, Heribertum videlicet, & Lis Oium, capita esse hujus sectae, cum frustra admo niti fuissent ut insanam illam opinionem deponerent, Rex ex sententia omnium laico rum , eos igne cremari jussit , ut testatur R
dulphus Glaber, hujus temporis scriptor:
'uantocuus Aurelianis properans , convocatis
plurimis Episcopis es Abbatibus, ac religiosis quis que Dicis .acerrime cirpit per utari qui essnt auctores hvus perversi dogmatis Di inmes eis quoniam nisi celerius ad sanam fidei mentem redeant, Regis jussu, or universae plebis consensu, igne essem protinus crematuri. Necessarium autem non erat ut Romanae sedis sententia expectaretur, tametsi de haeresi ageretur , quoniam nova non erat, aut dubia, sed vetus haeresis, jam olim aperte damnata inveteribus Conciliis.
IV. At in schisinate quod in Ecclesia Ro
mana emersit anter Innocentium secundum Papam & Petrum Leonis anno millesimo centesimo trigesimo, Rex Francorum Ludovicus edoceri cupiens utrius communionem amplecti deberet , Concilium regium convocavit apud stampas, ubi congregavit Archi-
298쪽
episcopos, Episcopos, Abbates, & alios viros religiosos, id est, laicos. Electi virtutes potius
examinatae sunt quam ipsa electio. Nam quamvis major eligentium pars in Petrum Leonis inclinasset, Rex tamen , ex sententia Ecclesiae Gallicanae, Innocentio adhaesit qui& propriis virtutibus juvabatur & eorum me. ritis a quibus electus erat. Regem porro convocasse hoc Concilium testatur his vcrbis Sugerius: 3 Rex, ut erat piissimus Ecclesia dic or, cito compunctus, Cocilium Archiepiscoporum, Episcoporum, Ablatam, se religi rumvirorum, Mampis convocat , ct eorum constio magis de persona qu.im de elictione investranses c. Existimandum autem non est magnates regni non interfuisse huic conventui. Nam
praeterqu/in qu bd verba illa Sugerij, ct religiosorum viroram, id satis testantur, juxta modum loquendi 1 Glabro iisurpatum, qui religiosos laicos vocat proceres qui Roserti Regis jussu convenerunt apud urbem Aurelianensem in extat etiam diserta ejus rei probatio apud Bernardum Abbatem Bonae vallis.. Narrat ille, in libro secundo de vita sancti Bernardi Clarae vallensis Abbatis, sanctum illum ad Concilium illud fuisse evocatum, Regem autem, Episcopos, dc proceres communi consilio integrum hoc negotium ejus judicio prorsiis permisisse. Vnde patet magnates regni ei Concilio interfuisse. Vbi mero ad locum ventum es, inquit, celibrato trius jejunio, se precitas ad Deum fo, cum de eo dem risio tractatari Rex se Episivi cum Primcipibus consedissent , unum omnium consilium frit, una sementia, ut negotium Dei famulo im
poneretur , O ex ore ejus tota causa tendoret.
STEPHANI BALuz II. Icos TQ est in eam rem testimonium Arnul phi Sagiensis Archidiaconi , tuin temporis adversus Gerardum Episcopum Engolismet m Petri Leonis in Aquitania Legatum seribentis. Ait ergo Amulphus in capite quinto: Pguntiata in Gallus schsemate dum
pro partibus vario favore multi multa loquuntur, μdelisque populus ancipili raptatur errore , tr:mus Regum catholicus Princeps Rex Francorum Ludovicus occurrit. Is vocatis Discopis , O omnibus qui proba
ta religionis in Gauras habebantur , renvocato etιam clero regnique majoribus . Concilium statuit generale.
Tractatus ille Amulphi Sagiensis Archidiaconi. qui dein antistes Lexoviensis fuit editus est ab anticissimo viro Domno Luca Dacherio monacho Benedictuno in tonio secundo Spicilegii veterum straptorum P g. 6.
Cap. XXXIII. 29 ICAPUT XXXIII.
I. Concitiorum regiorum pracipua cura erat. τἰ-dere ne quid detriminia caperent antiqua Regis Ec
clesia Galluana iura. Proeerum prasentia tu iam Epij cvis causam subministrabaι q-a se apud Summum
Pontificem excusarem . si recederent ab istiuris Curta Romana. Probarur ex Ivone Carnotens Episcopi hommium Regi praestare me ι ; quaκquam aliud statuissent Roman ι Porisces. I I. Probatur uem ex lueris a clero Ualticano ad Bonifacium ociat um scriptis. Ex iis coit ιtur , non solium E/iscopos . sed etiam laicos, ce Mille de potitia ecclesiastica. Tum. Proceres cr potulum continerestitos iu luto clerum. II I. Huke coallum obientibari Episcopi Galli cani, quoties Italicas artes eludere destino erant. Pro batur ex ιu qua in nrbe Biturigens ι ontigere annoi 226. apud Asaithaum Pam m.
I. D R ecipuA horum conventuum l cura erat, videre ne praetextu nOVitatum quae in politiam ecclenasticam IntrO-duccbantur, quid detrimenti capercnt antiqua Regis de Ecclesiae Gallicanae jura. Ea
autem erat temporum illorum cautio, ut
quoniam deliberatio fieri debebat a corpore Concilij. causarum definitio non permitteretur solis Episcopis, quos jam Vaticani
fulmina terruerant sed magnatum etiam reseni sententia adjungeretur. qui personarum ecclesiasticarum corpus compellebant aequiutatis rationem habere. Coactus enim ille αemagitatio laicorum justam Episcopis causam subministrabat, qua se apud Summum
Pontificem excusare pollent, cum se accommodaverant ad corum voluntatem. Sed tamen id aliquo exemplo probandum cst. Extant autem duo valde illustria. Primum petitur ex Ivone Episcopo Carnotensi. qui ad Paschalem secundum Papam scribens
circa annum M c v Ii I. narrat quid actuinmisset in Curia seu Partamento quod Rex Philippus primus in sesto Natalis Domini habuerat apud urbem Aurelianensem. Ag batur de restitutione Radulfi Archiepiscopi Remensis, ejusque Ecclesiae possessione ab-judicanda Gerosio. Negotium autem illud Ivo valde urgebat apud Rogemas vero consensit ut Radulfus se sisteret Curiae mox habendae, in qua agitari posset hoc negotium
cum proceribus regni. Ad invit Onim pre- ι--ri .
cibus nostris, inquit luo , se concessu ut eum
a Curiam suam, quae Auretianis in Natis Domini congreganda erat ,secure ad cerimus, O ibi cum eo es cum Principilus regni de hoc negotio , quantum cri pessi falsa regni integri-
299쪽
. . rate, tractarem s. Verum id quod sequitur rorum usus , praeter immensam vim auri quae
magni momenti est. Nam Radulfus resti- cxtra regnum ea ratione asportaretur vel tutus quidem est, ut luo optaverat, sed ea te Principem, cum consilio hujus conventus,
lege, ut homagium ab omnibus Episcopis providere ne quid detrimenti Regi. reeno' praestari solitum Regi praestaret. Gregorius re Ecclesiae Gallicanae adferant ea quae I
septimus, Urbanus secundus, & Paschalis se- Summo Pontifice & Ecclesia Romana tentacundus Summi Pontifices prohibuerant in tabantur circa haec quae supra dicta sunt de Conciliis Romanis ne Episcopi ho magium alia nonnulla capita. Introductas nempe re praestarent Principibus. At Galli nostri his servationes Beneficiorum , consecrationes decretis consensimi suum adhibere nolue- Archiepiscoporum & Episcoporum adempiarunt. Vnde intelligere possumus Concilia tas Episcopis comprovincialibus, Beneficia regia non cessisse Romanis quae jura regia a Summo Pontifice conferri alienigenis, qui intringebant, ac praeterea eadem Concidia neque in iis resident, neque ullo munere adegille Episcopos regni ad reverentiam er- suo funguntur; super haec, omitti non debe-ga Principes. Sed reclamante Curia, inquit re pensiones, novas cxactiones. & servitia Ιvo , plenariam pacem impetrare nequivises, immoderata, nonnullasque alias novitates, .nis pridi.tus Metropolitanus per manum O quas Princeps dissim' are ultra nos poterat. Macram nitim eam fidelitatem Regi faceret M. Tum a Praelatis , Baronibus, ceteris, & ab Quia persuadentisas ct impellentibus totius unoquoque eorum summo studio postula-
Curiae optimatibus, etsi propter mandatorum ri- Vit, praecepit tanquam dominus, & ut ami-Iorcm minus licebat, faciam es tamen, quia cus rogavit, ut se consilio & ope sua juva- ecclesiastica paci ct fraterna dilectioni sic eve. rent, quemadmodum ad id tenebantur ra diebat. Rogat autem Ivo Paschalem Papam tione fidei quam Principi spoponderant. ut factum illud gratum habere velit, quod Quippe cupere se serio studere conservan- non alia de causa pravum est quam quod su- dae antiquae libertati, honori, & statui reg-Periorum prohibitioni contradicat , verum ni sui liuorumque subditorum, ac praete- illud esse tolerandum, quod neque reparari rea reparandis damnis supra memoratis, ac possit, neque locus sit ultioni: Ibi consi0 ct reformationi regni & Ecclesiae Gallicanae. etatis studeatis misceribus abundare ubi se non At Baronibus & syndicis communitatum cs debitam fortitudinem exercere. seorsim deliberantibus in hac materia, unal I. Alterum exemplum petitur ex lite- omnium vox fuit , reddere se Principi gratias risa clero Gallicano ad donifacium octavum quod tam praeclarum consilium sui cepisset, Papam scriptis. Docent quippe Regem Phi- vitam porro ne ac fortunas sua s lubenter lippum Pulcrum convocasse Episcopos, A, Oblaturos periculis, ut regium illud consibates, Priores conventuales, Decanos, Prae- lium ad effectum perducatur. Addunt au. positos, & procuratores Ecclesiarum cathe- tem se novitates illas non toleraturos dein-dralium&collegialium, syndicosque&pro- ceps, tametsi Princeps eas pati aut dissimu- . curatores urbium & communitatum regni, lare voluerit. Episcopi vero in epistola sua eos vero, juxta Principis ediistum, Parisios quam diximus ad Bonifacium aiunt se cona- accessisse, 6d in Ecclesia cathedrali congre- tos esse amicos Regis ac Baronum placare acgatos esse anno M cccii. die decima men- lenire, ac publice dixisse eam Summo Ponia. sis Aprilis. In eo conventu, cui Philippus ti fici mentem non fuisse ut libertatem regni intersuit, oratio Principis per procuratorem vel famam Resis violaret. Coactos tamen ejus audita est. Disseruit ergo Archidiaco - statim respondere , omni cunctatione renum Narbonensem Philippo Regi literas mota , adeo ia publicE tunc dictum ad eos Pontificis reddidisse, in quibus duo quaedam fuerit quod si qui, ipsorum contrariam sen-
continerentur. Primum , regnum Franciae tentiam promeret , haberetur pro inimico sedi apostolicae subjectum esse, etiam quoad Regis & regni. Ac praedicto, inquiunt, parem temporalia. Secundum, quod nihil aliud erat ter σε publice universis quod si quis et tantatis quam primi executio, praecipere Pontificem contrariae appareret, ex tunc pro inimico Regis omnibus Praelatis , Magistris in Theologia, O regni notori habeniar. Cum autem intel-A Professoribus utriusque Iuris, ut Romam Iigerent in eo positum esse negotium ut si accedant, ad corrigendum excessus&dam- voluntati Resis & Baronum repugnarent,na qu* Rex, Oiliciales ejus. Barones, & po periculum esset ne laici exuerent reveren-puli inserebant Ecclesiis & personis eccle tiam de obsequium in Ecclesam Romasiastici . Quoniam vero ex illa Episcoporum nam & Gallicanam , necessitate illa adali Orian que virorum absentia oriretur mi actos respondisse adjuvaturos se Regem semi 'a totius regni vastitas, unde conseia consilio & ope sua pro conservatione perqueretur Pcrniciei fidei rarusque sacramen. sonae ejus, juriumque,bonorum, ac libertatis
300쪽
regni, eos nimirum Episcopos qui ducatus comitatus, baronias , aliisve studa possideabant , juxta conditiones suorum juramen torum , alios vero . secundum sponsionem fidei. Regi nihilominus supplicasse ut pateretur lcopos ad Bonifacium accHere, quandoquidem Romano Pontifici obedire tenebantur. Regem vero ac Barones respondisse non permissiaros se ut Episcopi iter illud aggrederentur. Clim itaque manifestum foret imminere dissidium inter regnum
re Ecclesiam Romanam, cum eis minae frequenter proponantur pro captione temporalitatis , resque eo devenerit ut pro nihilo habeantur excommunicationes quas ferri Circa haec contingeret, orare se Pontificem ut eam curam his malis adhibeat quae ani morum concordiam possit reducere , tum etiam ut literas revocet quibus eos evocaverat ad Concilium, vocationis edidium, ut aiunt
Episcopi. Epistola illa manifeste probat duas observationes a me paulo ante prolatas. Prim limquidem, non solum personas ecclesiasticas, sed universum conventum deliberasse de politia ecclesiastica ad pmhibendam novit iis introductionem. Tum, Proceres' & populum continere solitos in ossicio clerum, eisque securitatem addere adversus aulae
III. Intelligebant sanh personae ecclesia sticae eum agendi modum plurimum valere apud ingenia Curiae Romanae. Itaque quoties privatim eorum Intererat, pub:ice protest abantur non solum non assentiri se Sum mi Pontificis desideriis , sed etiam Regem dc Principes palam obsistere , adeo ut mi narentur se vitam ac fortunas suas ea de cati sta lubenter objecturos periculo. Illustre hu .jus rei exemplum extat in conventu Ecclesiae Gallicanae quem anno M ccxxv I. Avarici Biturigum egit Romanus Cardinalis, ut in Henrico tertio narrat Matthaeus Parisius. Cum is de negotio Albigensium disseruisset, secretis conatibus, clim jam plures ex dele. gatis recessissent, obtinere tentavit ut ratio haberetur petitionis quam Papa faciebat nimirum ut duarum praebendarum collatio sedi apostolicae reservaretur, quarum una ad Episcopi aut Abbatis vollationem pertineret, alia vero ad Capitulum aut monasterium. Verum huic petitioni intercesserunt procuratores Capitulorum Ecclesiarum me. tropolitanarum, asserentes id fieri non posse qu:n scandalum ingens excitetur in Ecclesia Gallicana, consensum vero quorundam nullius roboris futurum in causa quae ad publicam omnium utilitatem l pectabat. Addunt autem Regi & omnibus Principibus
destinatum esse ei petitioni obsisteret Cum fia omnes maiores, ct generaliter omnes subditati , necnon es irae Rex, ct omnes Principes , ratistat contraicere se res ere usi ue ad evitis expositionem O omnis honoris privationem praesertim cum videatur imminere, propter husandalum, seu es o regni o Ecclesiae generalis. Infra . Demine , moveat et os Relas universalis Ecclesiae: quia si omnium esset univcrsalis oppressia, posset timeri ne immineret generalis discissio. quo Deus averrat. Verba haec cum indignatione quadam facta Legati consilium in terruperunt i qui palam professus est se,c unin Curia Romana versaretur, nunquam consensisse hujuscemodi exactionibus, & haud- dubie mandatum illud ad se mi ilum esse ea mente ut executioni mandaretur si Impe rij aliorumque regnorum consensus acce