장음표시 사용
71쪽
- 66 unitate verae fidei una servaretur Ecclesia, alque ideo iis lanium in desiniendis fidei controversiis erat insallibilitas cone edenda: si namque ipsi errarent in fide, lota in errorem traheretur Ecclesia; at sindo descorent, qui peculiaribus praesunt Ecclesiis, non lotam, Sed aliquam lanium Ecclesiam in errorem inducerent. Quapropter vel dicendum est, verum du side non esse quod vi ac ratione Primatus
Summi Pontifices tamquam Petri success0res cogere p0ssint omnes fideles ad eamdam fidem ei c0mmunionem secum relinendam, ut Beternam assequantur salutem, atque Verum do fide non esse Ε clesiam a vera side deficere non p0sse; vel omnino relinendum, esse
quoquo do sido Summos Ponti sides in tradendis doctrinis eirca res fidei et morum esse prorsus insallibiles, ita ut tulissime et absque ullo errandi periculo possint ac teneantur fideles, eorum d0gmal, eis decretis obedientiam praestaro, ac interiori quoque intellectus et voluntatis assectu assentiri.
Irgumentum G Comitio Constantiensi depromtum refellitur. In ipso huius elue rationis exordio ideo lestimonia Gersonis ad Maioris retulimus, qui inter eatholicos primi sententiam insallibilitati Romanorum Pontificum in desiniendis fidei, et morum controversiis adversantem propugnarunt, ut ex iis manifestum sieret neminem umquam catholieorum ante Constantiense Concilium absque haereseos nota in dubium revocaro potuisse, Romanos Pontifices hoc divino gaudere privilegio a Christo Domino Petro eiusque successoribus tribulo. Solum itaque post illud Concilium, perverse intellectum, eius auctoritato abducti nonnulli in hunc errorem inciderunt: qu, propter in dirimendis dissicultatibus, ex Ecclesiastica Historia, qui-Diuit jg oste
72쪽
- 6I -bus Ponti sielao auelori latis osores hanc divinam veritatem infirmare conantur, opportunius nobis videtur controversum ipsum eorum su damentum ex auctoritate Congilii Constantiensis desumptum, ad examen revocare, ac nullius ponderis illud esse demonstrare. Primum reserenda sunt verba Decreti Sessionis quartae, in quinta Sessione repetita, quibus Concilia generalia Romanis Pontificibus praecellere constituitur: ex quo adversarii arguunt, eorum decreta do fide, et moribus irreformabilia non esse. Hae e sunt Co
cilii verba: et Haec Sanela Synodus Constantiensis generale sic ellium faciens, pro extirpatione praesentis schismatis, et unione, et reformalione Ecclesiae Dei in Capito, et in membris lacienda, ad Iaudem Dei omnipotentis in Spiritu Sancto legitimo congregala, ad consequendum satilius, Securius, liberius, et uberius unionem, et reformalionem Ecclesiae Dei statuit, et declarat, ut sequitur. Et inprimis declarat, quod ipsa Synodus in Spiritu Sancto congregari legitime concilium generato faciens, Ecclesiam Catholicam milita tem repraesentans, potestalem a Christo immediato habet, eui quil, bet cuiuscumque status . vel dignitatis, etiamsi Papalis existat, ob dire tenetur in his quac perlinent ad fidem, et extirpationem dicti schismatis, et reformationem generalem Ecelesiae Dei in Capite, et in membris n. Ex hisco Concilii verbis, Pontificiae aueloritalis amversarii inserunt, Summos Pontifices extra Concilium insallibilitatis privilegio, in desiniendis fidei, et morum controversiis minimo gaudere: etenim si generalis Concilii auctoritas est Summi Ponliseis auctori lato praestantior, non huius, sed illius est supremum in rebus fidei iudicium serre. Ut haec dissieullas diluatur, duo sunt a nobis demonstranda: .' Hoc Decretum a Concilio generali conditum non suisse: 2.' N luisso Patres Concilii Summorum Pontificum supremae auctoritati derogare, sed solum in iis gravissimis circumstantiis Ecclesiae uni
Constantiensis Concilii deerela in Sessionibus quarta, et quinta edita haberi non possunt uti Concilii Oecumenici decreta, tum ex convocationis desectu, lum ex desectu repraesentationis univers lis Ecclesiae, tum ex delectu approbationis Summi Pontificis. UlDiqitig Corale
73쪽
- 68 primum probetur prae oculis haec facta habendi sunt, quae historico narrantur praesertim a doctissimo Emmanuelo Schelesti te, Bibliotheeae Vaticanae Praefecto, in selectissimo Tractatu de sensu, et auctoritate Decretorum Concilii Constantiensis, odito post adhibitam omnem diligentiam in Actis, et gestis evolvendis huius Concilii, non iis solum quae typis Vulgata sunt, Verum etiam quae in Bibliotheca Vaticana manuscripta asservantur. Ad horrendum illud schisma extinguendum, quod ab exordio Pontis alus Γrbani VI, ad solium Pontifieale die 8 Aprilis 1378 ovecti, usque ad annum 1 l , lotam Ecclesiam in duas partes diviserat, Cardinales ab utraque parte recedentes Pisas convenerunt, ibique Concilium celebraιrunt; ad illud vero vocarunt et Gregorium X lI, qui post Urbanum II, Bonifacium IX, et innocentium VII regebat Ecclesiam,
quique iuramento se obstrinxerat Pontificatum renuntiandi, si alterius obedientiao Pontifex idem saceret; et Petrum de Luna, Benedictum XIII appellatum, Axenione electum in illius successorem, qui Clementis VII nomen assumpserat. Cum autem ambo illuc compareren0luissent, adversus utrumque Cardinales depositionis sententiam l terunt, atque in Ponlisicem elegerunt, anno 1409. Putrum de Candia ordinis S. Francisci, qui appellatus est Alexander V. Eo vita sum clo, anno 1 l0, in eius successorem elegerunt Balthassarem eossa, Cardinalem Legatum Bunoniensem, qui Ioannis XXIII nomen obtinuit. Hic anno 1 l 3 in urbe Laudensi cum Sigismundo rege conventum habuit, eiusque consilio et exhortatione ad extirpandum schisma, et ad unionem oblinendam Concilium Constanti ense in sequentem annum celebrandum indixit. Die 16 Novembris anni lil
celebrata fuit prima huius Concilii Sessio, quin lamen aliquid do
unione curanda in ea ageretur.
Convocatio itaque huius Concilii a Ioanno XXIII laeta est, qui
licet uli legitimus ac verus Pontifex haberi voluisset, ac err0nea opinione existimasset Gregorium, et Benedicium ob depositionis sententiam adversus eos a Cardinalibus Pisis collectis latam iuro e Pontificatu excidisse; altamen indubitatum est ei nullam et irritam ob desectum iurisdictionis Cardinalium in Pontificem, sententiam illam suisse; vivento enim adhuc et regnante legitimo Pontifice Gre
74쪽
- 69 gorio, novum, ac legitimum Pontifieem Cardinales valide eligero non poterant; ac consequenter Ioannes XXIII inter legitimos Pontifices reeensendus non est. Porro certissimum est Concilia generalia nonnisi a Summo Ponlisice convocari posse: ergo ex ipso logi limae in Concilio cogendo auctoritatis desectu Concilium Constantiense eo tempore quo decretum illud conditum fuit, ut universalo haberi non p0leSi. Secundo, quando Sessi0nes quarta el quinta celebratae sunt, certum est ob desectum repraesentationis universalis Eeclesiae Concilium illud generale adhuc non fuisse. Postquam Cardinales in Pisana urbe depositis e Pontificio solio Gregorio, et Benedicto, Ioa nem XXIII elegerunt. Principes ac Episcopi in tres obedientias se dixiseiunt: alii Petri de Luna, seu Benedicti X l II partes sequebantur, alii Ioanni XXIlI Petro de Candia seu Alexandri V sue-eessori obedientiam praestabant, celeri vero eon Stanter, ae indi-xul se Gregorio legitimo Pontifici adhaerebant. Tria vero in huius Concilii celebratiuno distinguonda sunt tempora. Primum est ab exordio Contilii usque ad Sessionem decimam quartam: eo tempore illi lanium Cone illo interfuerant, qui existimantes Ioannem XXIlIlegitime Pontiscium solium aseendisse, hune sequebantur. Seeunda Cuneilii periodus est, quando Sessio 1 habita est, in qua Gregorius non in manibus Conei lii, quod legitimum nunquam agnoverat, sed Regis Sigismundi, Pontificatui renuntia it: tunc qui elus partes lenuerant, Concilio se adiunxerunt. Tertia vero periodus eSi, quando Sessiones 3 1 ad 35 celebratae sunt, quia tunc tertiae obedien-liae seu Benedicti XIII praela: i Concilio adhaeserunt. Hi sed ii quo positis, quae a Sehelestrale in die a disser allono certissimis documentis historicis proban ur. palam fit, eo tempore quo Sessi nas i et 5 celebratae sunt, Constanti ense Concilium tutam ac universalem Ecclesiam reppaesentaro non puluisse, quin imo lanium Praelati aderant obedientiae Ioannis, non autem celeri; et hac de causa Greg0rius, polius quam in manibus Episcoporum, quos uti legitim0s Ecclesiae repraesentantes nunquam habuit, voluit in manibus Sigismundi Regis, in Sessione 1 Pontificatum cedere; et Praelati qui Benedicto obediebant, putantes illud Concilium legitimum
75쪽
pactionem inierunt, ut nova ae legitima Concilii convocatio seret. Eo igitur tertio tempore diei vere potest Constanti ense Constitium. universam repraesentans Ecclesiam extitisse: quando nimirum trinae obedientiae Praelati simul copulati sunt. Haec cum explorata haberet Cardinalis Turrecremala, qui Concilio illi interluit, Lib. 2 Summae de Eeclesia eap. 99, tribus illis Concilii temporibus enumeralis. ita seribit: si Et suimus nos lune praesentes in minoribus constituli, pro quo solo tempore stertio)eonvenientibus omnibus simul tribus obedientiis suit certum dicere, quod universalis Ecclesia repraesentative congregata esset Co stantiae. Nullus aulem dubital quod asserere, quod sola obedientia Ioannis lateret Contilium universale, universalem Ecclesiam repraesentans, esset temerarium, ad seandalosum aliis duabus obedientiis , . Et Eugenius IV immediatus Martini V successor, qui eum esset Cardinalis Gabriel condulmerius Concilio intersuit, test, monium hac de ro nobis praestat in Bulla Moyses vir Dei, qua decretum reprobat adversus ipsum a pseudo-Synodo Basileensi definitioni Conditii constantiensis innixa editum. et ad hoc landamentume eriendum. dicit, a scandalorum unius obedientiae ducibus decretum illud fuisse conditum; haec sunt eius verba: a Scandalorum Duces sessionem sederunt, in qua quibusdam decretis, per unam tantum ex tribus obedientiis post recessum Ioannis XX lΙΙ Constantiae, Schismate lunc xigente editis, inhaerere se dicentes, tres propositi0nes, quas fidei veritales vocant protulerunt in hoe perniciosissimi, dum suam malignitatem sub veritalis fidei hico colorant, Constantienso concilium in malum et reprobum Se sum retrudunt n. Et in Apologia contra Basileenses sic scribit: a Non dixit obsidientia Gregorii. non Benedicti, quae Christiani latis pars modica n0n erat, anto tempus conventionis, plenarium fuisse concilium, nee prius restituta, quasi Synodi Generalis plenaria a elori late suscepit. Itaque oportuit ipsis convenientibus primo ab obedientia Gregorii, deinde ab obedientia Benedieli novum Cone, lium convoeari, hineque ab universa Ecclesia concurrente, plenariae Synodi rem, et nomen accepit. Quod ergo anto illum artic Diuitigod by Go Ie
76쪽
lum ipsis a Patribus ibi considentibus actum est, universae Eeel siae non debet adseribi, sed eis tantum, qui ibidem considebant, et unius lanium obedientiae Synodum faciet,aul. Ex his leεlim ni is, aliisque quae huc asserri possent, facile evincitur. Decretum, doquo loquimur, ab unius ubedientiae Patribus conditum fuisse, qui
certo universam Ecclesiam repraesentare non p0lerant.
Neque omnes illius obedientiae Patres in eo condendo decreto convenerunt; id testatur Cardinalis Turrecremata, qui tradit plures duelissimos illius obedientiae Patres. illi declarationi conse sum, aut assensum suum non praestitisse. Haec Iuc. citat. dicit :a In illorum determinatione non modo nun intervenit Universalis et Ecclesia, sed obedientia una lanium, scilicet Ioanni XX llI, ut et dictum est, sed etiam non integro lota illa obedientia, quoniamu plures Patres doctissimi illius obedientiao illis non prestiteruntu consen Sum, aut assensum suum. Item nec in ipsa sua obedientiau toeatus Ioannes XXIII, quoniam cum post recessum suum ae constantia Schaphusis constitulus audiret praelatam declaratio- a nem conelusam Dominis oratoribus Christianissimi Regis Frana ciae visitantibus amaro animo conquestus est, salsa quaedama et erronea adversus auctoritatem Summi Pontificis Romani de-u erela per aemulos su0s post recessum eius esse conclusa, etc. v.
Id ipsum probatur ex ipsa historia eorum quae in iis Sessionibus gesta sunt. Hanc historiam diligentissimo texuit Emmanuel Sehel strato in dicta Dissertatione ex omnibus manu scriptis Romae repertis, quorum catalogum refert, et ex aliis Codicibus servalis in B, bliotheea Caesarea Viennae, et Bibliothem Salerni lana pr0pe Constantiam, et in ipsamet Lutetia Parisiorum. Hic doctissimus scriptor probat in Sessione 5, contradicentibus praecipuis Patribus ob dientiae Ioannis, decretum constitulum fuisse. Concludimus illaquo paucos illos Patres obedientiam Ioannis sequutus qui deerelum eo diderunt, repraesentare non potuisse universalem Ecclesiam. Tertio tandem, ex desectu Pontificiae approbationis decretum illud nullius roboris est. Unilis in Concilio Constant lenia tribus obedientiis, plenarium Concilium evasit, ac postquam actum suil inter Patres ex variis nasionibus et Collegium Cardinalium de modo elue Diuitig Corale
77쪽
gendi Summum Pontifidem, dio 18 Octobris anni 1 17 eonventum est, ui una eum Cardinalibus sex Depulati ex singulis Nationibus sumasti iuro gauderent: die vero 8 Novembris Conclave ingressi, post triduum in sesto S. Martini, eum lolius Orbis Christiani gaudio ac laetitia ad summum Ponti sigium solium Odonem Cardinalem de Columna evexerunt, qui Martini V nomen assumpsit. Eollaque tempore plenarii Coneilii nomen potuit Constantienso habere. Deerela igitur quae ante illud tempus, praesertim in Sess. 4 et 5, a Patribus unius obedientiae edila suerunt, nullam vim et auctoritatem oblinere poterant, nisi postea ab ipso plenario Concilio, et praesertim a Summo Pontifice Martino V approbata suissent. At neque c0ncilium plenarium, neque Martinus decretum illud de au-elori lato Concilii supra Pontificem approbarunt, neque appr0bare poterant; ergo hoc decretum nullam vim habet et auctoritatem. Legatur Bulla Martini V el nullum invenietur verbum ex quo illius decreti approbatio erui possit. Martinus saero approbante Concilio, tantum in ea Bulla et rores Ioannis Vietessi ei Ioannis IIus damnal, et ad finem Bullae catalogum ponit 45 errorum Wiclosti, ei alium 30 IIus, et eos qui de haeresi suspecti sunt, de his interrogandos esse iubet, quapropter sola approbata dicenda est condemnatio a Patribus obedientiae Ioannis in Sessione 8 adversus Vici essum et IIus decreta. 0uod autem Concilium approbare, et credenda prop0nere nolueril omnia quae a Patribus illius obedientiae edita suerint, manifestum quoque apparet ex verbis quibus concepta est sexta inle regalio, quac iubet eos qui suspecti sunt de haeresi, ita explora dos esse nimirum: a Ut erodat quod ii Iud, quod Sacrum conellium. Constantienso universalem Eeclesiam repraesentans, approbavis et approbat, in livorem fidei, et ad salutem animarum. quod hoe est ab universis Christisdelibus approbandum, et tenendum, et quod damnavit, et damnat, esse fidei et bonis moribus contrarium: hoc ab iisdem esse tenendum pro condemnato, credendum et asSerendum n. No quis igitur praeceptum credendi, ac damnandi ad ea omnia quae olim in qualibet sessione Concilium damnaVerat, So extendere erronee putaret, copulativis verbis usus est plenarium concilium, ni-Diuiligod by Cooste
78쪽
- et 3 mirum quae approbavit, ei nune in ea ipsa Martini V constitutione in ultima sessione edita approbat. At Pontificiae auctoritatis detraetores argumentum opp0nunt, quo Basileenses adversus Eugenium IV usi sunt in ea Synodali responsione, quae apud Binium habetur Tom. 4, part. 1, pag. 139 Conciliorum). Basileenses enim eontendebant per actum Martini Vcensuram reserentem, quam Constantiensis Synodus artieulo
Uiclem astixit, eiusdem quoque Concilii decretum de superiori lato Conditii supra Pontificem fuisse approbatum. Artieuli illius verba
haec sunt: a Non esse de necessi lato salutis tredere Romanam Ecclesiam esse supremam inter alias Ecclesias s. IIuius arti euli censura est: si Error est, si per Romanam Ecclesiam intelligat universalem Leelesiam, aut concilium generale, et pro quant0 negavit primatum Summi Ponliseis super alias Ecclesias particulares n. Hoc argumentum Deile solvitur. Primo, in hac censura neque Ecclesia, neque Concilium seorsim a Romano Pontifico Sumuntur, sermo enim ibi est do Romana ei universali Ecclesia, quae pontificem legitimum includit. Ex ea igitur censura solum probatur quod sit ilo noeessi late salutis eredero Εeelesiam universalem quae necessario Summum Ponlisitem eius caput in eludit, et Concilium generato legi limo adunatum, universam repraesentans Eeelesiam, supremam potestatem habere; generale Vero Concilium universam Ecelesiam repraesoniare nequit, nisi sit a Summo Pontifico coaelum ae eonfirmatum. Qu0d si vi illius censurae approbatae a Martino V ostendatur esse de side Summum Pontificem supra singulas Ecelesias primatum gaudere, non autem supra universalem Ecclesiam et in Concilio generali congregatam : alia meneum ibi ita Romani Pontificis primatus supra partieulares Eeelesias adstruatur, ut non negetur super universalem in Contilio congregatam Ecclesiam; vi illius censurao deduci non p0lesl, B0manum Pontilicem non esse Caput universalis Εσlesiad in concilio
Seeundo, tantum abest ut plenaria Constantiensis Synodus a Martino V eonfirmata in illa Constitutione superioritatem Concilii supra Pontificem approbaverit, ut ne sibi illam contradixisse dicamus, eo Diuitigod by Corale
79쪽
trarium, seu suprema in C0ncilium auctoritate Pontifidem gaudere, Meilissimo docuerit. I lenim in ea sulla praescribitur, ut do haeresi suspecti sub hac furina explorandi sint: α Utrum credat, quod Papa canonico electus, qui pro temp0re suerit, eius nomine proprio expresso, est suecessor Divi Petri habens supremam auctoritatem in Εωelesia Dei. n Ergo adstruit Concilium tamquam de fido Summi Pomtiscis supremam in Ecclesia Dei esse auctoritatem; at supremam in Eccle3ia auctoritatem Pollii sex nun haberet, si Concilium generale, ut ab ipso contradisi inclum, supra Papam esset; eum ea sit solum suprema auctoritas quae nemini subest. Erg0 si Constanti ense plenarium Cone ilium tamquam de sido in eadem Constitutione habuit, suprema Summum Pontificem pulesiale in Leclesia gaudere, ne in , eontradictionem manifestam incideret, superiori talem Concilii supra Papam agn0Seere minime poterat. Huc accedit, quod in eodem Concilio plenario a Martino V approbato desinitum fuerit, Summum Ponti sieem esse universalis Ecclesiae ea pul. In Synodali Epistola, quam, sacro approbante Concilio, edidit Martinus contra errores Uicle Isti ei IIus, ad Germaniae Praelatos directa, inter articulos credendos propositos unus est: a Quod Papa sit caput Ecclesiae e tholicae M. Eadem igitur habitudo Summi Ponti sicis est ad universam Ecclesiam, et ad concilium generale eam repraeSentans, quae Inter caput et corpus iniere edit; at ex capite motum, omnemque influxum oblinet corpus: ergo ex ipsa Constantiensi Synodo, l0lam. im gubernandi Ecclesiam generale Concilium oblinei non immediate a Christo, sed medianto capilo Romano Pontifico: haec autem componi non possunt, cum iis quae in Sessionis quartae, et qui lac decreto leguntur, si eo sensu accipiantur quo ab adversariis Su
Ex his quae huc usque diximus nobis salis videtur probatum, decretum a Constantiensibus Patribus in Sessione 4 et 5 editum nullius auet 0ritalis esse, tum quia a legitimo Oecumenico Concilio editum non suil, tum quia Summi Ponti si eis approbatione caret. Nos inter Varias huius dissiculi alis, quam Ponlisidiae polestalis adversarii opponunt, S0lutiones, hanc selegimus, quia nubis haec totum illius sundamentum evertere videtur; at plures gravissimi Doctores dive Dissiliaco by Corale
80쪽
sam ab ea, quam nos sequuti sumus, viam, ad illam praeeidendam dissicultatem ingressi sunt, ut Turrecremata Lib. 2 de Εeelesia, Campegius, Sanderus, quos cilat ac sequitur Bellarminus Lib: 2 do Conciliis, cap. ultimo, Driedo Lib. de dogmatibus Cap. 4. Iaeo-bus Laterus Cap. 4 de primatu Romani Pontificis, ei Cabasutius in historia Concilii Constantiensis, aliique, ele. Hi omnes permittentes Constanti ense Concilium legitimum suisse, ac Martino V quoad ea etiam quae in dictis Sessionibus acta sunt
fuisse approbatum, nihiluminus, dicunt, ex eo Concilium generato in Pontilicem Summum auctoritato absoluie gaudere, probari non posse. Etenim Constantienses Patres non desinierunt simpliciter, occumenica Coneilia immedia iam a Christo Domino supra Ponlisces auctoritatem obtinuisse, sed sulum secundum quid; selli et in eo tantum casu, quo tempore schismalis quis verus Papa sit ignoratur : eum in hoc casu dubius tantum habeatur Pontifex, et Papa dubius non habetur pro Papa; ergo nullam supra legitimum et v rum Pontificem potestatem habet . qui illam in Papam dubium libhel. In huius sententiae favorem Cabastilius, ei lato toto allegat ipsum Ioannem Gersonem, dicens: K Ioannes Gers0n aseensu suggestu luculentum sermonem habuit, qui ex lat inter opera eius impressa, quo Concilii generalis auctoritatem asseruit supra Papam, non utique absoluto, sed easualiter, ut ipse loquitur: scilicet in extremis Ecclesiae necessitatibus, qualis lune oeeurrebat in dubio do vero Pontifico inter plures contendentes s. Et Duallius pari. 4, quaesi. et dicit: et Non sine maxima rati viae gravissimi quidam Doctores asserunt, Concilium Constantiense nihil aliud definivisse, quam Concilium esse superius Pontifice dubio, et incerto, quod accidit, quando schismate laborat, et voatur Ecclesia, et iura contendentium omni ex parte dubia sunt. Tune enim netuo dubitat, quin in Ecclesia sit suprema polestiis, ad dubius ilim Pontifices vel al-lerum eorum deponendum, aut aliquem in eorum locum sussiciendum η; ac exinde quaest. 9 deducit: e concilium Constantiense hae
in paria intelligendum est dumtaxat de tempore Schismatis, et quando Ponlisees incerti sunt et dubii v.