장음표시 사용
81쪽
- 76 Haec sententia vim aequirit, si haec tria animadvertantur: sinis, ob quem Concilium coactum fuit; eircumstantiae, quae huic condendo decreto occasionem praebuerunt; verba, quibus decretum ipsum expressum suil. Omnium fidelium in x0lis erat, ui longum seliis ma, quo amictabatur Ecclesia, cessaret, et in maxima illa dubietale de Pontifico legi limo in qua Christianus Orbis versabalur, ut in bonum Ecelesiae paeis dimisso a tribus contendentibus Pontifieatu . novus et legitimus eligeretur Pontifex: en cur Concilium coaelum fuit. Circumstantiae vero quibus decretum eundi lum suil, haosuerunt. Ioannes XXIII verens ne Pontificatui cedero cogeretur, media noelo fuga se surripuit, et Scaphusam pervenit, uti supra dictum est, ibique aliquo tempore moratus est, et statim ad valias Ecclesiae Constantiae edictum affigi iussit, quo omnes Romanae Curiae Osfiet ales, ei suos familiares Sophusam evoeabat; atque ita Capite suo Concilium orbatum nulla amplius concilii generalis auctoritate illud Constantiae a se convoeatum gaudere contendebat; et in banc sententiam plures quoque Cardinales 3 enerant. Tunc C0uslanlienses. dio 23 Murtii l l 5, Sessionem a celebrarunt, in qua constituerunt, Concilium post recessum Ioannis solutum non fuisse, nec esse ante schismatis extirpationem dissolvendum, nec ad alium transferendum locum, sine eiusdem Concilii consensu, ae nemini licitum esse ante eius finem ab eo discedendi. Igitur in his circumstantiis Patres Constantienses auctoritatem asseruerunt generalis Concilii pro seliis malis extirpatione lanium ; et ad reddendam Eeclesiae parem, in illa Ponti sieis dubietale decretum suum ediderunt. duod quidem, ne Synodus illa, a qua lanium bonum sideles omnes praest0labantur. cum lolius Edelesiae damno ob dilatam trium obedientiarum uni unem dissolveretur, non vero ad immi Buendam Pontifidiam pulesialem, ae quasi vi adacti decre frunt constantienses Patres. II0c manifestum sil ex ipsis verbis, quihus in eius forma usi sunt. Haec enim praemittuntur in deprelo edito in Sessione V, quao praecipuum Synodi convoeationis seupum indieat: a Haec sancta Synodus Constantiensis, generale Concilium laetens pro ertii patione praesensis schismalis, et unione et reformalione Ecclesiae Diuit tred by Cooste
82쪽
- T7 Dei in ea pile et membra, ele. η Verba itaque quae sequuntur inter praeestilentium verborum limites intelligenda sunt, nimirum in iis temporum ac status ei reum Stantiis, in quibus versabatur Ecclesia ; hine, dicunt Patres : Primo declarat quod ipsa in Spiritu Sancto legitime congregata, generale Constitium satiens, et Ecclesiam ealhuli eam mili lantem repraesentans, potestatem a Christo immediale habet, cui qui libel euiuscumque status, vel dignitalis etiamsi Papulis existat, obedire tenetur, in his quae perlinent adsidem. et extirpationem dicti schismatis, ae generalem reser mali nem Leelesiae Dei in Capito, et in membris h. Hisee verbis demnitum non est, ui omnes homines et ipsi summi Ponlisees omnibus Oeeumpnicis Synodis et eunetis quae in eadem ipsa Synodo erunt definienda, indiscriminatim obtemperare teneantur, sed quoniam ad extirpandum diuturnum se hisma, et ad unionem oblinendam Eeclesiae sub legitimo ac certo Pontifice, concilium convoca luna fuit, et dubium aderat quisnam legitimus Ponti sex esset; ideo lulam illam auctoritatem, qua Christus Ecclesiam suam exornavit, in ipsum Concilium, universalem Leelesiam repraesentans, recidisse deel Drant; adeoque omnes homines, etiamsi quis legitimum se Ponliseeae esse praesumeret, iis quae ab eadem Synodo circa fidem et extirpationem Seliis malis, et generalem reformationem Ecclesiae Dei in rapito ei in membris definirentur, obedientiam praestare coguntur. 0uae autem in secunda parto huius decreti leguntur, haec cons mani ; ibi enim poenitentiis canonicis aliisque poenis subiiciuntur, qui Synodo illi, vel aliis legitime e0ngregalis obtemperaro retus, Verint ; at haec non generatim ei indistinete seruntur, sed ad ea lanium Constitia limitantur, quae propter easdem causas, ei ad eas pertinentes coacta suerint, uti constat ex hae limitatione his verbis adipeta et super praemissis xeu ad ea perι nentibus, n quae an lece dentia verba limitant. et Ilem, inquiunt Patres. declarat, quod qui- eumque, cuiustumque conditionis, status, et dignitatis, etiamsi PD palis existat, qui mandatis, statutis, seu ordinationibus, aut praeceptis huiuq Sanelao Synodi, et euiuscumque alterius Concilii generalis legi lime eongregali, super praemissis seu od ea perιinen ιibus saetis, vel laetendis obedire contumaciter contempseril. n Si igitur Diuitigod by Corale
83쪽
eorum Patrum mens suisset, ut Pontifices non illi solum Concilio, vel aliis in iisdem circumstantiis congregalis, Sed omnibus oecumenicis Conciliis subiicerentur; profecto ii Patres generalibus, et indesinitis verbis usi suissent, neque immediale ea limitassent his Verbis: super praemissis seu ad ea perιinentibus. s Constat igitur ex ipsis Decreti verbis noluisse Patres Constantienses desinire indiseriminatim superioritatem Concilii supra Papam, sed solum in iis circumstantiis, in quibus lune temp0ris Versabatur Ecclesia.
Haec dissicultatis propositae solutio, a citatis doctoribus data, vim aequirit, ex his quae eruditissimus Sehelestrale in citato opere tradii; qui p0stquam per sex menses, summa diligentia, ac indefesso lab re, Manuscripta, ei Codices bibliothecae Vaticanae evolverat, Aela demum invenit ei gesta Concilii Constantiensis eo usque inedila, ex quibus ossicaciter probavit Sessionis 4 et 5 decretum non solum ab
una lanium obedientia editum fuisse, sed etiam Basileensium coinpil aliuno eorruptum ad nos transiisse. In decreto primo in Sessione quarta edito verba: u ad relat malionem Ecclesiae Dei, in capite et in membris is prorsus deesse ostendit. C0nstantiensis Concilii Decreta primo impressa sunt anno 1500 ex compilatione Basileensium, qui ut in Eugenium IV auctoritatem et superiori talem sibi arrogarent, verba illa quae Constantienses in Solo quiuino sessionis Decreto app0suerant, Deerelo sessi0nis quartae addiderunt. Sessio aulen, quarta maioris auct0ritalis suit; et antequam celebraretur dum Patres iam cum pluvialibus et mitris esseni parali, mediante Rege Roman rum adhibitum est quoddam moderamen in eapediendis in illa Sessione, nimirum ut inter Beerela omitteretur secundum de potestate tuae lixa Concilii, et in primo de resormalione Ecclesiae in capite, et in membris nulla menti0 sieret. In ea itaque sessione Cardinatis Florentinus, cuius tanquam ulli mi ossicium erat in publicis Sessi0nibus prouunciare Decreta, cum ad verba venisset de resor- mali0no Ecclesiac in Capite, et in membris, quae luata adhibitum die sum moderamen erant supprimenda, et Nationes delere omiserant, substitiι, eaque lalia esse, eι praeter communem deliberationem amdita asseruit. Quapropter omissa suil illa clausula ; et in eadem Sessione 4 Cardinales monuerunt Nati0nes, quod 3uspenderent ad
84쪽
- Is tempus materias illas quae habent magnas duploeliates, et malu-ram erigunt deliberationem. Ita in Regesto Concilii illius in tribus codicibus manuferiplis. Sessio autem V, in qua illa verba doresurmaliono Ecclesiae decreto adiecia suerunt, exiguae auctoritatis habetur: quia pluribus obsistentibus et contradicentibus conditum est decrsilum. Etenim psisl Sessionem quin Patres Constantie ses publicum examen coram Nationibus de controversis articulis instituerent, quod eo ram Concilio p0stea esset habendum, quasi parvi momenti res esset, aliquos nominarunt, qui eum Care, nati Florentino de his pertractarent: post aliquam do ea re disputationem, quatuor Nationum Depulati die 2 Aprilis inter alia multa inter se statuerunt, a quod in prorima Sessione omnes articuli, et elausulae concordaiae per Nationes in ultima sessione praetermi lae eaepediuntur a. Ila Regestum concilii in tribus manuscriptis Codicibus. At eum Cardinales rescivissent articulos et clausulas in Sessione quarta praetermissas, in quinta SesSione esse publicandas, ne iis assentiri cogerentur, Sessioni illi intervenire n0lebant; postea vero ad seandalum vitandum interfuerunt. 4 Praemissa per Dominos Cardinales ol Oratores Regis Franciae proles talione, in eam era paramentorum Palatii Constantiensis secreto uela, quod propter scam datum evitandum ad Sessionem ibant, non animo consentiendi his, quae audiverunt in ipsa statui debere, maximo quod Dominus Noster Papa, et alii in Concilio existentes in plena seeuriolo fuerant, quorum plura statula non sunt; sed ad Sessionem aliquam reserv
la: tandem quinta Sessio celebrata est a. Quapropter verba illa ad reformationem, etc., apposita suerant contradicensibus Cardinalbbus et Regis Christianissimi Oratoribus. Et Cardinatis Florentinus Can0nistarum sui temporis facile princeps, cuius ollicium erat, uti diximus, legendi decreta, rogatus ut ea legeret, id recusavi l. a Po nariensis legiι Beerela per modum Constitutionum Synodalium, quia Cardinatis Florentinus ea legere noluit s. Sehelestrate in Compendio Chronologico, pag. 53. Ex hisce ergo quae eruditissimus Sebet irato demonstrat, satile evincitur quam lenuo praesidium contrariae sententiae patroni a decreto Concilii Constantiensis oblinero valeant; quia in quarta Sessione, quam omnes Patres obedien-Diuit tred by Cooste
85쪽
- 80 liae Ioannis celebrarunt, noluerunt clausulam illam Decreto appanere, quae tandem solum in Sessione quinta, contradicensibus praecipuis Patribus, adiecta fuit. Ex his igitur omnibus quae haelenus disseruimus palel. in saltibblilali Summorum Pontificum Constantiensis Concilii decretum nihil detrahere: primu quia decretum illud particularis cunei lii suit, non generalis, utpote conditum a sola obedientia Ioannis, et cunti adbeentibus praecipuis eiusdem obedientiae Patribus ; neque postea a Concilio plenario, neque a Martino V suil approbatum; ei dato etiam ei non concesso, quod illud a Patribus in Concilio plenario latum, et a Summo Pontilico approbatum sit; cum fuerit editum pro solo casu extirpationis schismatis, el quando non certus et indubitatus, sed dubius Pontifex habetur, extra hos casus ex eo decreto sup rioritas Conditiorum generalium supra Papam argui n0n potest.
Obieelio eae Liberii gestis eruta dirimitur.
Adversus Liberium ab Imperatore Constantio pro de sensione Athanasii et fidei eatholicae in exilium missum duo obiiciuntur. Primum est, quod malis et exilii aerumnis gravissimis fractus , ut ad suam sedem redire liber posset, defensione Athanasii deserta, eoque sua communione privato, in eius condemnationem consenserit, et pacem profitens cum Ursacio et Valente Arianorum principibus, eos in suam c0mmunionem recepelit. Secundum est, quod Sirmiensi lasemulae subscripserit, quae a S. Hilario Arianorum perfidia appellatur . et in qua catholica Veritas dissimulatur. Si haec quae fa clo Pontifici, ac strenuo catholicae fidei defensori tribuuntur, vera essent, insallibilitati Summi Ponti si ei quam propugnamus, nullum praeiudicium asserrent. Elenim, ex indubiis historicis m0nume lis manifestum est gravem violentiam, ae gravia mala passum suisse Liberium, ne in iis Imperatoris voluntati acquiesceret, adeoque si postea, iis quae ipsi obiiciuntur consensisset, ipsum non libero,M Sua sponte, sed ob violentiam, et ob gravem mortis melum id Disiligod by Corale
86쪽
peregisse dicendum esset. Facile nobis esset haec temporum illorum testimoniis demonstrare, sed eum ipsi adversarii liaee concedant, ne in re inutili conficienda immoremur, salis sit ipsum Bos- suetum audire, qui in Instructione 2, Num. 105, adi ei sus haere-licos ostendit, promissionibus a Christo Domino Ecclesiast saetis nihil Liberii lapsum detrahere: et cum certum sil, inquit, ipso saelo, eum nonnisi manifestae violentiae cessisse, et mox ex semetipso ad ossicium rediisse n; hancque autem violentiam gravem fuisse hisce verbis probal: a Λt laeenda non erat erudelis Imperatoris sa exilia, cuius minae non exilium lanium. Sed tormenta etiam atque m0rtem secum trahebant. Scitur nimirum testimonio constanti Sancti Alli, nasii omniumque eius aetatis auelorum, Constantium sparsisse mullum sanguinem, eisque, qui repugnabant eius voluntati circa Arianismum, ipsius iram sui Mo metuendam. Ego id non dico, ut Liberium excusem, sed ut sciatur, omnem actum, qui vi extorque-lur, ex quolibet iure nullum esse v. Pro certo itaque habendum est, quod si Liberius in his peccasset, nonnisi eius infirmitati ob violentiam, ac gravem metum id tribuendum esset. At nos inserius ostendemus, inter conditiones, quae ex parte actus necessario requiruntur, ut ex Cathedra Summus Pontifex loquatur, eam esse. ut aliquid desiniens ab omni vi, coactione, ac metu liber sit. Ergo si Fera essent, quae de Liberii lapsu narrantur, certum esset ex cathedra eum loquutum non fuisse, nequo suam protuliSse doctrinam, sed quae illi imposita suisset. Cum autem do manifesta violentia ageretur neminem potuisset in errorem trahero: et quoniam narrant eum post restitutionem ab exilio statim strenue eontra haeresim Atianam dimicasse, salis ostendisset, se ob infirmitatem lanium, non ex animo Constantii iussionibus aequievisse.
Secundo animadvertendum est quod etiamsi Liberio obiecta er, mina vera esse dieantur, nullum lamen in his adversus fidem er-r0rem ipse professus esset, ac docuisset, ita ut dici possit in fidei desinitione eum errasse. In formulae Sit miensis subscriptione reus omissionis suisset, cum fidei periculo veritatem latendo, quae ex ipsius fidei virtulo erat exprimenda, ac reus etiam scandali, quia ex omissa explicita fidei professione vel erroris confirmatio aliqua,
87쪽
- 82 vel saltem dubium in fidelium animis de verilato sidet oriri poterant, quac gravia pereata sunt, at nullam contra fidem desin, lionem implicant. Elenim inter eruditos, eliam adversarios, haeciam sententia invaluit, quod si Liberius formulae alicui subser, merit, ea fuit prima adversus Pholinum Sirmii edita in qua, v ee ρμορθα ος praetermissa, quidquid expressum enat in catholieo sensu accipi poterat. Ilaec ab ipso S. Hilario in Lib. de Syst dis uti catholica recognita fuit. Alteri autem formulae Liberium subscribere nun potuisso laetio probatur. Tres Sirmii sermulae editae fuerunt: prima contra Pholinum an . 331, altera an . 355, tertia an . 339. Tertiao Liberium subscripsisse dici non pol est, cum sub initium an . 358 eius reditus evenerii: neque secundae, tum quia ex S. Hilario, Lib. de SNodis, unus Hostus ex iis qui
Ariani n0n erant, in omissionem vocis ομααρέ e substantialis
et qui υαος similis consensit: et Oro vos, inquit, no quisquam alius ex his, praeter senem Hostum, et ipsum illum nimium sui sepulcri amantem, reperiatur, qui lacendum existimaret de uir quo ηοῦ tum quia si cui subscripserit formulae, Liberius, ea suilquae dicitur in Fragmento VI, num et, conscripta a viginti dii bus Orientalibus u et perfidia ab Hilario vocatur B, quam Liberius eatholicam dieit. At secunda formula non ab Orientalibus, sed ab Occidentalibus latino edita fuit, uti testantur Athanasius, Socrates, et Hilarius ipso Lib. de Synodis num. 11, ei nos quoque in serius videbimus ostendentes spuria esse illa verba Hilario in hoc Fragmento tribula. Ergo si concederetur, alicui subseripsisse lam iam Liberium, dieendum esset, primam suisse, in qua nil invenitur, quod verae fidei contraditat. Hoc autem solum in subscripti no huius formulas crimen a Liberio admissum ipse Bossuetus sa-letur, nimirum e subscripsisse ei fidei, qua Christus consubstantialis, eiusdemque eum Patre substantiae taeeretur a Lib. 9 Do-sens. c. 33). Mullo minus autem dici potest in subscribenda condo-mnatione Athanasii et in communicando cum Ursacio et Valenta definitionem aliquam fidei edidisso Liberium; neque ex eo arges potest, eum a fide defecisso. Athanasium eui plura ac salsa ab Arianis imputabantur crimina, propter quae a sua Sede iniuste ab
88쪽
ipsis suil depositus, ipse Liberius in praesumptis eius epistolis deseruisse saletur, quia melius edoctus suit, et ideo eius hostium partes sequutus est. Potuit enim ipse saltem in dubium venire, utrum vera essent sin minus omnia, saltem aliqua crimina quae in Athanasium erant eo tempore ab Arianis divulgala, et prout ex humana fragili lato in hisce casibus contingere solet, propter mala quae hac de causa patiebatur, et propter graviora quae metuebat, tam grave pondus rationes contra Albanasium militantes aequirere poterant, ut Pontificis inel in areni assensum ad iudicium de eius culpabili lato serendum. Altamen sive res ita exenerit, sive etiam scienter ob animi infirmitatem in Athanasii condemnationem Liberius consenserit, haec culpa nedum ullam definitionem contra fidem continet, sed nequo ullum contra fidem errorem praeSeseri, neque eum estr-to docuit Liberius; solum innoeentem Athanasium deserendo peccasset, ac scandali crimen, quod ex hoc saeta contra sidem erat orbturum, admisisset. Ergo etiamsi concederetur verum esse lapsum Liberio tribulum, solum dicendum esset ipsum ob humanam infrmi talem trimen aliquod admisisse, nunquam diei posset eum vel in fide errasse, vel contra fidem errorem aliquem ex cathedra docuisse. At communis est hodie opinio apud eruditos ei d0elissimos viros, hunc Liberii lapsum, prout in vulgo narratur, commθnlilium esse.
Primus qui Liberii innocentiam ab impacto crimino vindicavit, uit Vir clari M. Cormius, Suessionensis Canonicus, in Disseriali ne Parisiis recusa anno 1I36, eui litulus: a Dissertation Critique et Historique, sur Ie Pape Libere, dans laquelle on fau eois qu'an'est jamaia tinnia n, in qua demonstrat Liberii lapsum supposit,lium suisse, ae a malevolis hominibus excogitatum, ut Summorum Ponliseum praerogativis detraherent. Hanc viam sequuti sunt interrerentiores scriptores illi qui eruditione ac doctrina celeros praecellunt, inter quos est Franciscus Aul. Zaecaria, in Disseri. do Co mentilio Liberii lapsu. Profecto si haec historica controversia pacato animo, et absque praeiudiciis distuliatur, facito quisque diiudicare potest, argumenta, quae ab his criticis pro Liberii innocentia asseruntur, tam gravia esse, ut nedum aliquod do Liberii erimina .relinquant dubium, sed eum innocentem prorsus suisse demonDi isti by Cooste
89쪽
Revittalo ab exilio Liberio, rumor sparsus est, malis Arianorum artibus, qui in hisce fraudibσs ad millendis, ut ex Historia constat, peritissimi erant, eum apud Constantium veniam obtinuisse, quia illius xoluntati obsequutus fuerat; hinc apud quosdam dubitatum saltem suil utrum hae de causa, vel potius in gratiam populi Romani, a quo Constantius suil rogatus, Romam redierit. Ita apertissime ser,
bit Rufinus Aquileiensis, Lib. 1, IIisi. cap. 17 edit. Paris. 1580):u Liberius Ur his Romae Episcopus Constantio vivente regressus est. Sed hoc uirum quod aequieverit voluntati suae ad s hseribe dum, an ad populi Romani gratiam. a quo proficiscens fueral ex ratus, indulgens, pro terio comperium non habeo s. Interius itaque initio saeculi V Libelli lapsus erat, et incerta eius redituseausa. et ipsi seri pl0res in orti super hae ro haerebant. Λllamen quatuor gravissimos habemus scriptores. Sulpitium Sstverum Rufino aequalem, Socratem, qui plurima ex Rufino exseripsit, Theodore-lum hominem doelissimum, et Cassiodorum in historiis versalissimum, qui omnes licet ea quae iis temporibus incoria fama do Liberii ab exilio redeuntis lapsu serebat ignoraro non potuissent; ali men in eorum scribendis historiis de Liberii lapsu omnino silent, et eius reditum solum Matronarum ac populi Romani precibus, ac minis altribuunt, quibus permotum Constantium eum ab exilio ro. voeasse narrant. Ex indubiis igitur doeumeniis hos graxissimos Historieos collegisse dicendum est, inter sabulas ea, quae tune lemporis de Liberii lapsu in vulgus serebantur, esso Meensenda. Subpicius Severus, Ilist. Sacrao Lib. 2, eap. 39, pag. 263 et 264, Edit. Lipsiensis, an . 1763, eum nolis IV. Vorstii, haec scribit: a Liberius quoquo Urbis Romae, et Hilarius Pie lavorum Episeopus d)ntur exilio ... sed Liberius paullo post Urbi redditur ob seditiones Romanas. n Hic seri plor, qui in sua Arianorum historica narratio-no, mulla retulit ex Hilarii fragmqnlis, in quibus tum supposi- liliae Liberii epistolae reseruiatur, tum plura narrantur ex quibus apertissime eolligitur, Constantium insensissimum eidem fuisse, ac solum precibus Valentis, Ursaeit, Germinii, Vineenlii Capuani, Diqiligod by Corale
90쪽
Fortunatiani Aquileiensis aliorumque Orientalium victum eius restitutioni indulsisse, haec ignorare non poterat, ne Teibum quidem satil, quod saltem de Liberii lapsu dubium aliquod iugerat, et eius reditum Romanorum sedili 0ni attribuit, qua periei illus Consta lius eius restituli 0nem concessit. Id ipsum narrat Soerales, Hist. Ecel. Lib. 2, eap. 3I, Edil. Vales. . Celerum Liberius haud muulo p0st ab exilio revocatus sedem suam recepit, eum Populus Romanus sedili uno laeta Felicem Ecclesia expulisset, et Imperator licet invitus assensum illis praebuisset n. Socrates quoque Romani populi sedilioni, ob Liberii amorem excitatae, eius reditum tribuit, et non solum do eius lapsu omnino silet, sed illum palam reiicere videtur, hisce verbis: Imperator licet inritus, assensum illis praebuisset: profecto si eius voluntati obsequutus suisset Liberius, libentissime ob fractam eius constandam, et ob vietoriam in eius animum relatam libertate eum donasse l. Haec ipsa susiori calamo Theodoreius narrat in Hist. Mel. Lib. 2, cap. 1 , edit. Vales. a Gloriosus iyitur de Liberio inquil)xeritalis athleta, in Thraeiam, uti praeeeptum fuerat, per erit. Elapso autem biennio Constantius Romam profectus est, hete ero a Romanis matronis, ut Liberium ab exilio revocaret, enixe rogatus est. Herus itaque Imperator egreyium illum omnique laude dignissimum, ab exilio redire iussite ambos vero Liberium et Felicem in commune Eeelasium administrare: Sed hanc Impera- iuris Epistolam populus explosit, ac omnes una voce acclamarunιζUnus Deus, unus Christus, unus Episcopus Post has Christianissimae plebis acclamationes, pietatis ac iusIiliae plenas reversus est admirandus ille Liberius. O Laudes, quibus Liberius a Theodoreio extollitur, cum eius lapsu, vel saltem eum vero de eo dubio conciliari non possunt. Liberium enim vocat Theodoreius ab exilio redeuntem egregium, omni laude dignissimum admirandum. Iuxta Theodoreti mentem igitur gloriosus veritalis athleta Liberius suil, dum in exilium abductus est, quia integram, inviolatamque sdem servavit ei si ab exilio redeuntem Theodoreius iisdem n minibus ei ob eius constantiam admirandum vocat, hoc salis indicat ipsum non fidei desertorem, sed eo etiam tempore verae sidet