Commentatio de regibus et antiquitatibus pergamenis scripsit A. G. Van Cappelle

101쪽

Paulo inferius in clivo montis alterum spatium crat, itidem muro cinctum, intra quod , Orientem versus, magnifica regi Palatia erant exstructa. Columnarum, quae haec aedificia adornabant, Sponii tempore non nisi quinque supererant, Omnes marmoreae, XXI tantum pedes altae. Alia quoque columnarum fragmenta in altera viae parte dispersa erant. Meridiem et orientem versus duo erant tumuli haud ita magni, quibus turres erant impositae ad urbis introitum defendendum. Alluaeductus, longe extra urbem porrectus, Cetii fluvii aquas in regiam ducebat LInfra arcem, meridiem et Orientem Versus, praeter aedem, incertum cui deo consecratam, Prytaneum fuit et templum Aesculapii, omnium, quae Pergami erant, magnificentissimum Hoc templum antiquissimis temporibus fuit conditum in eo loco, ubi Aesculapius medicinam exercuisse dicebatur. Ab Attalicis regibus valde exornatum summa religione colebatur, etiam post quam Pergamenum regnum in provinciae Romanae

formam redactum filii Splendidissima hujus templi rudera vidit et descripsit Choiseul-Goussierius, qui et dimensiones

notavit

is sn lotig aqueduc portoIt dans te pala is les eanx du cetius, prises a une hautenes egale dans te ravita par tequel elles descendent, potir alter se teter dans le Caicns, avune petite IIeue vera te sud-est. Ibid. p. 33. a Aristid. Orat. de Urb. eonc. Tom. II. p. 304. εστία γὰρ Ἀσκληπιου 'Aσίας νεαιθα ἱδρυνθη; ubi Spauhemius legendiim eenset 'Aσκληπιου και 'μίας. Vid. Epis . ad Morell. II. 9 2.3 Pausan. Eliae. eap. 13. Intra urbem situm fuisse Aesculapii templum arbitratur Valesius, quem ita re- sellii Sevinus p. 293, 294: M. de Valois a em , que cet Misee estoit dans la ville, meme. En esset deux serivains eεlebres I roissent lyi Inuer, Pausanias staeon. e. 26 .ei Serenus Sammonicus ide med. praee. salubr. τλ a sqq. Mais tes expressiora ni de

102쪽

Prope Aesculapii templum aliud fuit Iovis, Nicephorium lictum, cui adjacebat lucus deo sacer, cujus templi vestigiuvidit Choimul- umerius L Veneris quoque fanum in propinquo fuit. Quae omnia a Philippo , Macedonum rege, vastata supra diximus Nicephorium, a Philippo deletum, iterum

consevit Eumenes RExtra urbem in ripa Solini ingens aedificium fuit, quod Gγmnasium fuisse verosimile est. Qua parte vero urbs ad meridiem et occidentem vergit, Amphithmirum conspiciebatur. Utriusque aedificii imaginem idem expressit choiseul- umerius LQuo tempore Romani Imperatores orbem tenebant, Divo Augusto atque Urbi Romae magnificum templum apud Pergamum dicatum est. Idque ab Augusto non prohibitum esse Tacitus β memoriae prodidit. Hoc enim sibi concedi insignem

si un ni de Pautre de ees Auteum ne dolvent poIut estre Phises a la rigueur. Lesabatimens volsina des villes soni d ordinatre remex en nire partie. Il est conflant, par sexemple, que te temple d'rieulape, doni parte Sammonicus. estoit a quelque dis lanee d epidaure. Ie ne erat pas dlavanter la meitie ehose de celuy de Pergame , set rela sondε sur te passage de Polybius allegni Π-dessus sile viri. et vit. 3li: duamoius il ne me semble mustae aueune dissiculit. Je ne dola pas obmetire icy unes remariue de Plutarque sII. p. 286j, qui seule deciderest la queation. Il preteiid, que Ies Greos plasmient inrement dans Peneeinte dea villes les tempus dinea a Men. alam, et j lay bien de la mine a me persuader que les Pergamente is se semienta se arte2 dynn Mage resu presque gerieralement. Voyage piit. II. p. 34. OP du temple d'rieulape, et fur te bota septen, trional de la plate-forme qui te porte, eloit uia aut re MIsire doni Ies d. bias sont enelavis dans les muta dii Barar. Οεtoit probabienient te temple de duplier NIeέ-ophore, te imophorion, doni la fas de flavanwit fur la plaee, et doni rex remile oppo- εtoit attenante a uti bois eoi aeri au dieu, tequel si it brale par PhiIἰppe loraque ee prinee sit sana sneces le siege de Pergame.'' .

103쪽

lavorem putabant, pro quo magnas gratias ugebant. Imo eo adulationis pervenerunt, ut undecim Asiae civitates Tibcrio templum consecrare vellent. Pergameni frustra sibi hanc veniam

petiverunt: quippe eos aede Augusti ibi sita satis adeptos creditum Trajani quoque templum haud ita magnum Pergami fuisse dicitur Sub eodem Imperatore C. Antius Aulus Iulius Quadratus, vir consularis, qui Miae proconsul et Syriae exarchus fuerat, de Pergamo bene meruit: id quod ex inscriptione colligunt Gallici Eneyclopacdiae scriptores Quam quidem iu- scriptionem nusquam reperi. Sed inter inscriptiones Neapolitanas apud Osannum una est, quam frustra legere conati sunt Viri Docti, quaeque ita incipit:

Pro ΛDΑVCIVS ibi ADAUCTVS restituit Osannus. An vero in hac quoquc inscriptione ejusdem C. Antii Auli Iulii Quadrati

nomen latet 7 Nihil assirmare audeo. Ceterum ex septem ecclesiis, quarum in sacris literis mentio facta est, unam a Pergamo urbe nomen habere cuivis notum est β.

Monumentum Auges, Telephi matris, adhuc Pausaniae tempore Pergami conspiciebatur. Tumulus erat lapidea basi circumdatus, cui aenea nudae mulieris statua imposita β. Hujus, uti et plurium aliorum, vestigia vidit Choiscui oumerius,

104쪽

- 99 -

, quac copiose exposuit. Inter haec talia fuisse, quae nostratibus dicuntur Itane edden, ex ejus verbis colligi potest Idem memorat tres inscriptiones, quac Pergami repertae, in uno eodemque aedificio conjunctae fuisse videntur. Continent στίχους ἰ- τρους, sive ejusmodi versus, qui singuli certum numerum in margine additum indicant, eodem sere modo atquc in chronosti cliis computatum ex summa, quam singulae litorae faciant, pro num oris habita o. Exemplo sit prima in

scriptio, quae hujusmodi est:

Sensus horum versuum sere huc redit: u Divis semper et sacris nartificibus architecton Nicodemus praeclarus, qui ct Nico minuOr Vocatur, cunctis agoranomiam 3 porticum sua liberalitatos i. e. suis sumtibusὶ instauravit et ornavit. In vita vero una somnium pulcerrima res est beneficentia. VHi versus, soluta tamen oratione, ita dispositi sunt, ut singuli numerum Epnt, sive 2180, contineant, qui numerus cuivis versui in marmor additus est. Computandum enim est hoc modo:

a Cho ut Mousseritu vertit una salis casa hue, artificesque eo eoiiveuisse putat, ut de rebus mis agerent, inprimis de emtione et venditione eorum, quae ad artem suam attinerenti Graetorem ἀγορανόμον annonae rebusive forensibus et venalibus praeseeti erant. Comparan ne eum Romanorum aeddibn . Vid. ams n. ad Plant

api. IV. B. 44 et Tanbm. ibid. et ad Rud. II. 3. 43.

105쪽

dam esse nemo non videt. Attamen ipse ille numerus, qui semper idem prodit, causa fuisse videtur, cur voces ita sint compositae, quo melius scilicet memoria teneretur, eodem fere modo atque artis mnemotechnicae periti hodie facere solent. Secundam inscriptionem omitto. Tertia nimis longa est, quam ut tota hic reddatur. In ea vero quaedam non propter numerum Prodeuntem, sed Propter mathematicas notiones, quas continent, memoratu digna sunt. Scilicet haec in marmore leguntur:

106쪽

- 10 i. Pulerae et admirabiles sint solidae tres figurae; nam sum- n per inter se eandem rationem habent, sive soliditatem, sive . totam superficiem spectas; cubus scilicet, cylindriis cubo in-uclusus, et inprimis divina sphaera, quae cunctis praeest.

, Cubus quidem est XLII, cylindrus vero XXXIII, sphaera XXII. DTalis autem earum divina ratio crit et in solido, et simul in

istola superficie. Verba vero ita construuntur, ut sexies numerum lin, sive 3000, contineant. Hanc inter cubum, cylindrum et sphaeram rationem nemini recentiorum his numeris cognitam fuisse ait Delambrius

par nous aurous P ut te Cube . . 42.

107쪽

- 102 Itaque Nicodemo, sive Niconi, inter matheseos peritos non ultimus locus tribuendus est. Ceterum de tempore, quo vixerit, omnia incerta sunt. Forte idem est ac Galeni pater, cui certe idem nomen Nico tribuitur. Quod quo minus credamus, nihil obstat: Nam et Galenum Pergami natum anno P. C. 13 I, ct patrem ejus architectum et literatissimum virum

fuisse muStat.

Quamdiu provincia Asia indivisa fuit, Pergamum ejus principa

tum tenuit. Constantini vero aetate urbs fuit dioecesis Asiae, cui Ephesus capyt crat. Post Heraclium, imperium in themata divisum fuit, inter quae thema Τhracicum Pergamum continebat. Quo tempore vero BF2antini imperatores non nisi exiguam Asiae partem retinuerint, Pergamum habitum est arx et propugnaculum imperii . Urbs capta est a Saracenis anno P. C. N. 718; denique ejusdem aerae anno 1336 a Turcis, Orcano duce . Seculo decimo septimo non nisi duodecim Christianae familiae, magna in paupertate agrum colentes, inter duo millia Tur-

108쪽

carum Pergami dispersae erant Hodio quoque Pergamo dieitur Praeter ipsam urbem Pergamum, aliae quoque urbes et o pida memoratu digna sunt, quae Pergamenis regibus vel subjecta fuerunt, vel stipendium dare solebant. Prae ceteris commemoranda est Elaea, quae ab Atticis, Mnestheo duce, Trojani belli tempore condita dicitur. Haec urbs Attalicorum regum emporium et navale erat, a Pergamo tria distans passuum millia. Ut igitur Pergamum cum Athenis, sic Elaeam cum Piraeeo confert Choiseul-Goussierius. Neque sub regibus tantum, inprimis Eumeno et Attalo, sed etiam postquam Asia in provi ciae Romanae Drmam redacta est, Elaea valde soruit. Hippias philosophus, Alcidamas rhetor, et Menecrates medicus ibi nati dicuntur Subjectis sibi urbibus non contentus Attalus II alias quoque ipse condidit. Inter has erat Attalia, hodio Sattalia , maritima Pamphyliae urbs, haud ita magna, sed valida, moenibus antiquae structurae cincta. Anno 1675 multa ibi adhuc vetera aedificia fuisse narrantur cum statuis hominum Romano more vestitorum. Cujus rei mentionem facit C. de Bruyn, qui illic etiam cisternas vidit, multasque inscriptiones tam Graecas quam Latinas, quas tamen describere illi non licuit. Attamen operi suo tabulam addidit, urbis et portus conspectum referentem In Eumenis honorem idem quoque Attalus Eumeniam condidit, unde etiam Philadelphi cognomen meruit Secundum Eutropium non ab Attalo, sed ab Eumene ipso couditam ait

109쪽

Ra chius i : qua tu re fallitur. Verba Eutropii sunt: DAuxilion fuit Romanis in ea puγa ad Sipylum) Eumenes, Attali r ngis fratcr, qui Eumeniam in Phrygia Gndidit'' Ubi per

peram notiuulli pro frater malunt suus, qua de re vid. Verhuy-kius. Illud qui non ad Eumenem, sed ad Attalum referendum cst. Paeanius quoque male vertit: Eummis, 'Aoάλου, - τῆς 'AULς βα-εως ἀδελφος, ἔς ἐπώνυμ ν inum πόλιν ἐδύμ- τὰμ om Verba εnωristin ἔαυτω, de quibus nihil apud Eutropium, immerito in Graeca versione adduntur. Sed jam cellarius animadvertit Paean ii metaphrastu saepe tam largam et copiosam esse, ut παραφράσεως etiam nomen sero tueri possit δ. Ab eodem Attalo condita sunt oppida Philadelphia, Turcis Atlascheyr, li. e. civitas Dei, et Stratonicea, a Stratoilice, Eumenis et postea Attali uxore ita dicta Omnes Pergameni regni urbes recensere longum esset: tum et i Ida reg O. floreutissima pars Asiae minoris, aliunde satis cognita est. Hujus autem regni ditio variis temporibus varia fuit. Hon tantum ipsam urbem Pergamum, sed alia quoque vicinax olidis oppida jam Philetaeri imperio paruisse verosimile est. Constat autem Eumenem, ejus successorem, haec sibi subjecta tenuisse Multo vero magis imperium auxit Attalus, quippea, dum . in v e. a Lib. IV. r. 4. 3 Ad Lib. I. cap. I. ' Pliii. V. ao, ibIque Ila M., Strab. XIII. p. 628 , Ptolem. V. 2. CL Seviii. p. 207. β Simbo X l l . p. 624. υμ δυνάστης των κνκχον χεν ριων. De Philetaero ita Sevilius 'g. 207: ali est a prbsumor que Ia plupari des villes de l'ialide,

110쪽

qui, ut supra vidimus, omnia cis Taurum loca Syris adeinii: quibus amissis, Aeolidem invasit. Cauna, Smyrna, Phocaea, item Aegaeenses et Temnitae se ei adjunxerunt Teii et Colophonii se ultro nus fidei permiserunt. Ex his et aliis, quae fusius exposuimus , manitatum est omnem sero Asiae maritimam oram Attalo subjectam fuisse. Aeginam quoque insulam triginta talentis ab Aetolis sibi comparaverat . Attamen Pergamenum regnum maxime floruit temporibus Eumenis II, qui, ut ait P

δυναστείων δ maa- ἐπώγε την Mίαν --. Atque idem auctor diserte ait, quibus urbibus et regionibus Eumenis regnum auctum sit. Pace enim cum Antiocho facta , Apameae decem legati et proconsul populi Romani, auditis omnibus, qui eo convenerant, iis, qui de agro aut pecunia aut simili re alia inter socontendebant, urbes ex communi consensu assignarunt, in quibus suas controversias disceptarent. De summa rerum hoc modo constituerunt. Quae civitates liberae ante bellum stipendium Antiocho regi pendebant atque in eo bello fidem

populo Romano servaverant, iis immunitatem dederunt: quae vectigales Attalo fuerant, eas vectigal idem pendere Eumeni jusserunt; quae a Romanis desecerant et partium Antiochi fuerant, eas idem stipendium Eumeni jusserunt pendere, PIod . prius Antiocho pondebant. Colophonios, qui Notium inhabitarent, Cymaeos, Mylassenses immunes in posterum ab omni pensita-1 Lemnon quo pie ab Attalo subjeciam refert cholaeui oussi inus V age Piu. do a Greee Tom. II. ch. IIII. p. Sed credibile est eum pro Temno legisse Lemnoti. iamquam enim nullum metorem elint, haud dubie respexit Polybii lorum Iah. V. eap. 77, ubi eelera nomina inveniuntur. a Polyb. Ge. L g. 41. Emesep . ex Lib. XX l de Vir . et Vit.

라틴어 텍스트