F. Luysii Legionensis Augustiniani ... In Cantica canticorum Salomonis explanatio

141쪽

IN CAPUT opus faciendum necessariae sunt : quod quidem instrumentum, etsi partibus sit

multipleX, tamen genere reducitur ad duo,quorum Vnum euellendis ijs, quae sunt noXia seruit alterum vero bonis,&utilibus asciscendis,atque capiendis. sunt que hi duo motus contrarij,istis animae

partibus a natura fati alter fuga, alter a cessu constans 'uorum altero Vnaquae

q ue earum partium, eX eo agri , quantu cuique datum est legit, atque demetit,ea,quae sibi sunt conuenientia: altero vero noXia,&inimica reuelli atqueabh- cit. i Sed quamuis sint omnibus animae partibus isti motus communiter dati, tamen non aeque in omnibus eminent, sed una m parte ardentiores sunt obser riores in alia. Itaque alias alijs nominbbus appellantur. Nam in vegetabili, dicuntur contractio,oc dilatatio insentiete odium, atque cupiditas: in mente; atque ratione Voluntas, & quae huic comtraria est, nomineque Latino caret, sed dicatui ea tamen nobis modo docendi

causa

142쪽

hi causatiuoluntas. Horum primi heb ri fores reliquis sunt,& magis obscuri,po-il se emistabiles,& tranquilli: inter virosis que interiecti, & medii, odium nimiri

atque cupiditas acres natura , atque ignei, ubi semel corpori, atque sensibus 1ncubuerunt,eos commouent, atque pertu

bant laque inflammant, Vt vel ap1e ipnis praeitiisse ereputandus sit. Atque huic diuisioni descriptionique partium, illuci etiam est adiungendum: eas Omne'quarum tamen singulae singulis generibus datae stat ,ves homini a natura fuisse attributas,& naturali quodam, &arcto foedere inter sese amabilibus charitatis vinculis colligatas, atque constriactas atque ne quid tumultus,atque resae inter si psas unquam exoriretur, lege ab eaden natura lata,sancitum fuisse iminores illis inferiores,vegetabilem, atque sensilem dico, quippe quae rationis, atque arbitrii expertes ipia & ad seruie-

143쪽

iuinatum modo in illas mercere sed patrocinium etiam earum, & procurationem susciperet. Nam quoniam illae caecae,& incosuit sunt,& impetu feruntur in suabona,quae tame ipsa neque par resibi possunt,neque si iam parta siu , ad

ministrare ea uti decet,aut illis stri intra modum sciui ideo natura voluit, v d in metis tutela essent quae primum eis sussciat copias naturalium ipsarum bonorum,deinde praescribat modum, quem in fruendo seruaturae sint,ut scilioqi,M- tenus suis fruantur bonis, quatenuM C sibi ipsis nimia copia,tuopiave damnum asserant: neque hominum societ ue generi,cuius in bono stium jurum bonum continetur, aliquid incomm dent. Voluitque praeterea,vt in ea rectione rationis quasi tutelae admissu a tione maxima honestatis vis inesset '

que eX eo accenderetur minimum dignitatis lumen , quo Vno bono mens ipsa capitur , ne labores suscepisse tam

144쪽

PRIMUM. sa pi: cede ulla videretur. Ac suit lepus quos dam,cum has naturae leges homo obsero uabat,cum,& selisus,& qui in eis existuc assectus rationi dicto audietes erat, quo a cumquo illos ratio duxisset: & ratio 1p- ι sa velim in vigilia quadam corporis m G nens,dc aequissimis imperijs regebat ibra qud, & ab omni externa, & inimicavi tutum reddebat. Ex quo etiam factumlo est ut omnibus animae partibus inter serta conspiratibus de cosenrietibus,cum nul li tumultus essent in homine nulla intea sti sedulo,sed omnibus in unum col- a lectis suis viribus,& totus,& semper sibi proesens adesset homo, facile in reliqua V uniuersa imperium obtineret . Cuncta enium illi tanquam iustissimo Domino, suique in se ipso ostendebat totius ordi , , atque iustae gubernationis clarum exemplum ultro subhciebatur summa,hὶ &facilitate,& volutate quo etiam tem- ο - pore iustitiae,temperatiae,pietatis,ac reliquarum omnium virtutum chorus,te

ria obtinuit. Veru malus daemo nostro

145쪽

inimicissimus generi, videlicet inuidens homanibus tantam talicitatem , passa, inon est, ea ut nobis, aut perpetua, aut etiam diuturnae ei. Et quoniam vide- bat hominem a se superari non posse, qu,ndiu secum ille consentiens, Omniabusque e suis partibus aptus, &con m-nUS permaneret, conjunct1onem illam ct conspirationem,& mutuum consensiim partium dirimere, &in mentis , at- que rationis regno seditiones concita- .re, & turbas ciere in primis conatus est Itaque fraude armatus, & sex pentis, speciem,ob id ipsum quia astu, atqu*laeso furtim obrepebat, indutus, hominemq; laggressus itum induxtim hs, illis,& linterdictis cibis vescere tur, eisquo cibis lipse suum virus 1mmiscuit , es que oc- lculte si ibiecit, atque Mneda inspirauit. Quo eX cibi esse, venenique, atque ignis asciatu,hae partes,quae infimae suntlii homine flam mis statim corrept e,ac Vellem menter accenseruptis omnibus pudorris, atque modestiae legibus efferre stae,

146쪽

r atque liberius agere, foedusque illud san etiim discindere,turbidaeque,& tetrae ferum quiddam, atque belliuitium prae se

ferentes ,&contra rationem rebellates, ruere prςcipites,ac turbare omnia coeperunt,ac tandem animi imperium per tyrannidem occuparunt. Nam ratio acriter primo repugnans, tandem illarum accensis cupiditatibus, & incredibili importunitate victa concessit: ac deposito regali cultu,& specie, obsequuta illis es seruilem in modum , ipsoque deinceps ex obsequio, atque seruiendi usu,a naturali sua pulchritudine quotidie discedes

magis, magisque in deformem, & tu pem habitum demutata, a foeticissimo 1latti,ad summas miserias est deuoluta.

Atque haecprima nostri mali labes fuit, haec humani peccati primordia a primoq uidem illo homine initio prodita: sed postea propagatione, & nascendi lege

in omnem eius posteritatem derivata. Simul enim cum carne, atque sanguine, uuam ab illo nascendo ducimus, etiam

147쪽

IN CAPUT 'contrahimus non sollim, labem in animo, sed etiam veneni illius contagione infectum corpus, & ad malum pronos sensus,id est,fomenta quaedam, & incendia peccati,ex serpetis afflatu nostrae naturae iniecta& immissa: quae late fitilla quidem interdum, atque occultantur, sed tempus atquecausam nacta se produnt,flammasque ore vomunt: quibus inHammati atque esserati sensus no stri ac tandem praecipites acti, secun vnisationem in cofensum trahunt, ad Omile

dedecus,atque Hagitium. Quae idcirdo a nobis enucleatius;& pluribus veri ssunt eXposita, ut ij, si qui sunt,qui has h-teras vel ignorant,vel rudes putant .as miraripost hac incipiat, atque adorare ipsarum , M soliim in senteths diuinam in , sed etiam in eloquendo rationem aptissimam,& elegatiIsimam.Nam qii

nos taloga oratione ViX αplicauimus, ea paucis verbis,ijsque translatis Si ius

sanctus hoc in loco persectissimh coi plexus est. Na in persena homini: a pec-

148쪽

PRIM . , ut cato,ad iustitiam translati inquit: Nolite

me considerare quo usca , Vel fuerim a z etea,vel nunc etiamsiim,ob reliquias scili-: cetpraetentae vitae,uitia decolorauit mesoL, aut sicut in Hebraeo est, Quia aspexit mel sol Nam Sol hoc in loco, vis illa ignea mala uoncupiscentiae nostris sensibus in dita,& a capite humani generis in nos logo ordine successionis traffusa, cuius ardenrisiimis cupiditatibus, quasi Solis aestu quodam aduritur,nigraq; efficitur hominis mes.Et quonia id illino sua propesione accidit,est enim honestatis, atq; iustitiς appetes natura sua,sed alioru iniuria,atq; inpulsu, id ut doceret statim

subiecit.I ly matris meae pugnauerunt Corea

me Quia i sentisti filij haud dubie corporis sessius ipsi, illaeque partes aniam quas diximus eodem naturς satu, curatione fuisse generatas,& eidem tributas, quM regeret , sed d monis astu in fraudem impulsas,postea rebellasse.Naith ab eodem parente orες, & una simul eductς, Hunium ratione pMnδx,

149쪽

aut ut in Hebraeo dicitur; cadesciit, &incendutur, ne scilicet eo quem eX serpente conceperunt: idque eo usque fisciunt, quo ad custodem illam ponunt in vineis,hoc es' in eis bonis, quibus ex bonis ipia fructum aliquem laetitiς , atque iucunditatis percipiunt, essicientes ut ipsaru cupiditati ratio ministret.Haec enim vis est huius custodi , quam VO-cat,seruire videlicet mentem corpori totamque vacare seruitio sensuum: & quς illis brutis,& infimis animi; partibus diescia,& utilia sunt,ea sola qu rere, conficere,& amplificare. Qua ex custodia id se

quitur , Ut mens amittat honestatem, &dignitatem suam: & dum aliorumsum dos colit,suum ipsius fui lyn sentibus, ct vietulcis siluescere patiatur.Itaq; elergantusime & verissime additur. Aneam meam non cu lodiuidsud nimirum honestum, cuius possessionem, atque fructilamisit,du indulget sensibus.Quod ideo Vocat Vineam suam,non quod tueri aliarum partium bona ad rationis curam

150쪽

non pertineat: sed quod hoc sit illi pro

prie attributum bonum. Unde recte in Hebr o pronomen geminatur hoc mo

do inis P vi ic a quod Latine non

incommode vertas, Vineam semet,atq iterum meam eam inquam,quς proprie vinea mea est, non custoditu. Sequitur. Indica mihi quem diligit anima mea , bipascas, ubi cubes in eridie. Crescit ipsa tractatione rerum diuinarum animς erga Deum amor, seque ipsa melior sensimessicitur , quod i , qui hoc amoris iter agunt, diligenter seruandum sit, ut nunquam resideant: nam cum quiescut retro referimi sed ut cursum tuum ad

hocsponsis exemplum fictum illud qui

dem sed tamen omnibus numeris ab lutum semper dirigant.Nam quς paulo antoduci se atque adeo trahi volebat aamatior,&valentior effecta, ipsum iter prope arripit: tantum impediri se dicit hominum existimationis timore quodam, quem tamen ipsum deponet, atq; abhciet paulo post. Nunc tamen imp ditur