장음표시 사용
141쪽
cxxx IS AGO GF. tandem Athelsis adnumeramur i) , ut impiorum hominum examinibus Ecclesiae nostrae latera dilate mus , & Sanctissimo Romano Antilliti , cujus nunc O: scio Tu , BEATissi ME PATER , in D. Petri , Apostolorum Principis prima omnium Sede , man i sto Numine con-1titutus , mirifice fungeris , subditorum agmina augoatur . Quasi Eccletia , Christi Sponsa , hisce uteretur mancipiis , aut ita pauci, & λ-li essemus , ut ad ausus temerarios Hetero do-xorum reprimendos , Asylum perditorum hominum , quemadmodum sa) a Romulo olim factum legimus , Romae eis et constitutum . LXV. Nihilominus , niti mea me fallit opinio , ob hanc ipsam caussam erunt . fortali ea liqui illorum , qui me violatae charitatis , ac
prudentiae , nec non temperantiae postulabunt, ut mos eorum est , quum haeresis , aut erroris arguuntur , acriterque vellicantur : qui tamen modestiae , lenitatis , comitatisque magistros se interea esse dicunt , quamquam adhuc nos infamare non cessant . Non enim solus Sculte
tus 3J Valentinianis , Danaeus Encrati tis ,
Scepticis la Placet te , sed etiam inter recentiores hujusmodi. elogiis nos mactant quotquot sunt , qui calamos inter eos tractare s. di
142쪽
didicerunt, tunc quoque, quum nulla eis datur occasio maledicendi . Non aliquem profecto inter eos gregarium in exemplum adducam ,
sed pirum faJ bonum , honesium , humanum di
sigue benepotum , pacis amatorem , contradi Arionis , liticularum , humianitate careum rium , atque judiciorum Iemeratiorum inim
cum , qualis in Epistolis sitis se praebuisse ,
dicitur omnibus conspiciendus Godose. Gui- Ihelmus Leibnitius , eruditorum hujusce lacu Ii inter Lutheranos clarissimus . Is enim de Ecclesia loquens, hoc nos donat encomto s). Romana Eccle a unitatem nam miri ce jactat. Ego vero tueri ausim, illam unionem non esse verum , sed tantum exteriore aliquo stolitico ncret mo mulatam et quod deinde esi fatum salsis assumptionibus , male congestis , demostrare nititur . Si haec per ocium vir tam honus , a nostris laudatus , de Ecclesia Catholica locutus est, quid , quaeso, dixisset iratus, provocatus , irritatus homo inter suae professionis alumnos minus bonus , nec tantis Virtutibus , studisque excultus , R expolitus t Me mineris fortasse , PATER SANCTissi ΜΕ , qua ratione Christianus Ernestus a Windlielm , Ordin. Phil. in Iulia Carolina adjunctus , Acam demiae Gottingensis Prosessor , magni Mos hemii Gener , scriptis, ut a junt, exosciatis satis
143쪽
cxxxii IS AGO G E. notus , in tuam illam sapientissimam , ac pietatis , disciplinaeque Ecclesiasticae luminibus cumulatam Epistolana, ad Episcopum Augustanum datam , nuper egerit ψ quamquam protestatias hisce verbis esset I) .. Facium vero , nequis animi se erantis=n , rezerentiamque erga PONTIFICE Μ MAxIΜUM,nreps7remum inier Europae Principes, in his meis observationibus
aliquis jure deris derare possi i. Si post haec idem Gottingensis Profector in TE , in Epistolam ,
ac divina opera TUA , quae Caelestis doctrinae thesaurus merito dici post unt , ea dumtaxat rati ne inve eius est , quia i tam LuTHERIM, R pro haereticis sectatores ejus habendos esse dixeras , quid me tutum reddet a Gottingens librorum novorum Relatore Cujus tametsi ignota mihi persona sit , & conditio , nota tamen sua in me benignitas est , & mansuetudo,
necnon aequitatia natura iI , atque humanitaris cultura LXVI. Agat tamen mecum quocumque modo , vel ipse , vel alius , suae , aut alterius professionis homo mavult : iis quoque3 velint , nolint,opem aliquam hocce consilio, me spero allaturum , & qui ex praejudicata opinione remedia nostris manibus oblata respuunt, aliena fortasse recipient, ac tali pacto locus dabitur, ut responsa mea postmodum habeant , si quid
144쪽
IS AGO GF. cxxxiii reponere deinceps velint .Etsi enim ab eo dicar i bomo plane extra eorum iasse ius colloeatus, non ieci reo ego eis inhumanus aliquando sui,aut sv m futurus. Errores equidem heterodoxorum Omnium semper ex corde odi , ac sincero animi sensu abominor , atque ad ultimam usque sanguinis stillam persequar ; ipsorum tamen Personas , eorundemque animas , Christi Domini sanguine redemptas , summopere diligo, eisque meliorem mentem enixe quotidie deprecor , atque Opto. Quam semel eis spopon- .
di fidem sa) , fidelissime servabo : neque in
castris , in quibus nomen dedisse meum Dei munere glorior , aut imparatum , aut inermem me reperient , si vires suas mecum experiri pro veritate voluerint . Quemadmodum qui pacem , & concordiam , deposita in erroribus pertinacia , desiderant , me eorundem salutis sponsorem , obsidem , ae vadem, statoremque dare , non recusibo ; & promtum , expeditumque polliceor eis officium meum ad omnia praestanda , quae salva fide , ac religione ista sain eorum gratiam a me fieri desiderabunt , Quod si renuant , meminerit illud , vere me-'morandum S. Greν Orii Nangi angeni effatum :
Melius esse pietatis euum ortum discidium vi- issa cuncordia s) . Profecto , qui Christi membra sunt non politicis, aut humanis, fa-
145쪽
cxxxi v IS AGOGE.cile solubilibus vinculis , sed fide , & Charita
te in hac Ecclesia junguntur , quae est una , sancta , Catholica , & Apostolica , sub uno vi sibili capite , Deo jubente adunata , quo docente fideles discunt , quo imperante parent , quo definiente credunt , quo silentium imponente obmutescunt , quoniam illi soli dictuni
est si) . Fgo rogari pro te ut non deficiat fia
des tua : tu aliquando conversus eon inafratres tuos . Qui hujus Pastoris ductum non sequitur , qui virgam ejus non timet , qui vo
ces non exaudit , nec inter Oves , aut agnos
Christi , neque in ovile ejus locum se habet σvelle manifestant , ideoque a lupis rapacibus , quibuscum agunt , rapi tandem , & occidi necesse erit , & a Leviathane vovari. LXVII. Nihil ergo refert si sermones hosce meos Relator Gottingensiis parvipendat , meaque LATINITATE a) , nec barbara , ne peregrina , uti nolle profiteatur , quum hanc ei imitandam non proponam, contentus si eam sane intelligat , nec in typographicis quibusdam erratis ita haereat , ut bouam cartam , tame sedatam, nulloque labore eisendam temere , ac inscite pronunciet. Si criticum agerei velit , discat prius latini sermonis nativum ab inducto per neglectum colore, prudentius dis criminare , ne iaciem AEthiopis , ut in AEsopi -
146쪽
1 S A G O G Ε . cxxxv ess legitur , divexet potius , quam lavet. Sic altitatem , puritatemque eloquentiae amore deperit , Lactantium , quem Christianum Ciceronem Derum praedicari Gudis , attente auscultet , & oculis, ac mente, non autem auri-Bus legat, ne sorte eidem auriculae iterum, Rquidem acrius radantur si). His quippe missis, satis mihi erit, si opus hoc meum in suis fascicuistis reser re maluerit, ut de nunciare,quod affert sermo ineus , non quid ipse , aut alii eidem inserunt, seu per inscitiam , seu per livorem, velit . Et sive cum illis faciat , quos primo loco , sive cum iis, quos secundo perstrinxi , se eosque monitos intelligat , me ex animo omnibus prodesse vehementer desiderare , Aquidem potissimum in vera , & unica Religione tuenda , quam profiteor , & a qua aequitas
omnis , sincera pietas, ac humanitas, rectar rationi congrua, instrui debent, atque pendere. Huc omnia mea redeunt, quo Lactantii scripta collineant . Nihil profecto in eis , quod I dium , sive nauseam excitare queat, justitiae, ac sapientiae amatores reperient , sed quicquid juvenes erudire poterit , indicatis , explana tisque locis , in quibus sorte incauti laberentur , habebunt : Et quamquam Xysto Betuleio , qui Lactantii opera publice auditoribus suis in Augustana Academia explananda susce-
147쪽
perat , a Lutheranae scholae Magistratu ea te .ctione interdictum fuit , causiam tamen is non nisi in aemulorum quorundam improbitatem regerere voluisse videtur, & non solum exem. plis , atque consiliis virorum, inter eos docti timorum id fecisse ostendit , verum etiam rationibus , a se bene institutum demonstrat ii j praefatione suis commentariis praefixa , in qua disputat Utrum Luctanti anu fripta in Disolis juventuti legi , ac enarrari convenias ZLXVIII. Uerum quicquid ab eis , qui ex - tra Sanctam Dei Eccletiam sunt , de Firmiani nostri operibus actum , dictumve fuerit , nihil est quod nos sollicitos reddat , quum nihil hactenus repertum sit , quod illis diu placuerit , quibus etiam Regula , 3c Confessio fidei
nec semper eadem , nec una aliquando fuit , ut ex irrefragabilibus documentis demonstra
vit Iacobus Benignus Bolsuetus, Condonat ensis primum , deinde Meldensis Episcopus , in historia de variationibus Ecclesiarum Protestantium , ac in illii omnibus operibus , deinde perscriptis, ad eandem historiam propugnandam adversus querelas Petri Jurieu,Io: Claudii,Jacobi Base agit,ac Gilberti Burneli, quos eo rerum redegit evidenti fuarum Ecclesiarum in fide inconstantia, ut de more unus alium mendacii atque falsitatis, argueret. Illud satis esse ad consilium nostrae editionis probandum, tuto, 3c cum
fid*cia profero, magni semper a cordatis viris
148쪽
' IS AGOGE . . cxxxVii aestimata fuisse Lactantii opera; in quibus plurima , ne dicam omnia , quae in aliis variorum generum scriptis voluminibus eruditionis exquisitae lumina dispartita sunt , tam concinne , tam eleganter adunata reperiuntur , ut neque ad pietatem , neque ad morum compositi nem , neque ad eloquentiam , neque ad robustum oratorem Caristianum instituendum , iis. dem , arbitrer , reperiri posse aliquod aptius exemplar adolescentibus studiosis proponendum .
LXIX. Et Utinam BEATI 1sIΜE PATER stantae authoritatis , ac testimationis apud TE aliquando esse meruissem , ut serendis legibus vel TIBI,vel studiorum moderandorum arbitris author esse possem l Tunc enim hane primam suaderem , hortarerque , ut in scholis humanarum literarum ab Ethnici Ciceronis praelectionibus , Tullii nostri Christiani nunquam se- Pararetur expositio , brevi sperans futurum , - ut praeceptores , & discipuli meliores haberentur , nec facile a Saecuti Genio in transversum a veritate iter traducendi. Confidentius, quam par est, fortasse loquor, sed parcendum aman ii , parcendum . ingenue de more loquenti , qui ad pedum Tuorum oscula, non uti suasor , & author , sed uti orator supplex accedit , ut saltem impetrem Tui immortalis, gloriosissi inominis patrocinio donari primum hocce La
ctantii Firmiani opus , quod de Osscio Dei ,
149쪽
seu de Hominis formatione inscribitur. Id ΤΙ-BI profecto pluribus nominibus debitum era , negari non potest, scilicet quia primum est ,
quod Author eximius lucubravit: quia de summi Numinis Providentia , quam ab Epicui calumniis vindicat , ac strenue propugnat , sapientissime agit; demum quia de homine , quem mirifice describit, potissimum in eo lo
bus visibile , ac Sanctissimum Ecclesiae Caput, de Cado manifestissime datum , quam maxime deceant , neminem , puro , ignore posse . Sed quid plura commemorol Quasi vero ad praesi gendum huic operi Tu uri praeclaristinuim nomen justa caussa non eget mihi inopi , ac ignoto homini , audacissimos hostes aperta fronte , nudoque pectore jam jam aggredienti, patrocinium , tutelamque abs ΤΕ enixe deprecarit Non equidem alium sub sole virum , TE magis idoneum ad anxilium mihi cum sapientia, tum
potentia , ac voluntate praestandum , invenire potero , vel si univcrsum circumeam orbem .
Hoc ergo , quum illud priecipue sit , quod
exopto , TE per Deum vivum , cujus vices in terris jure, meritoque geris , ut me, Laetantiumque meum totum tuendum suscipias , orosiipplex , 3c obtestor et idque rogo concedaS mihi optatissimum consequi , ut extet erga Teduc uinentum hocce devotionis meae , teta uo
150쪽
IS AGOGE . cxxxix quidem , si laborem meum consideres ; sed grande si argumentum , sed illustre si Authorem ; sed neces artum , ec Maximum sit seculi nostri Genium respexeris ex Sancta ista D. Petri Sede , in qua Sedenti Ti Bi , sicuti olim
S. Leoni I. , ptaedecessori Tuo , ab universali Synodo Chalcedonensi acclamatum est , nuΠc quoque cum universa axclamamus Ecclesia : BENEDICTUS XIV. SANcTIss Irius , ET i) daauMENICus PATER PER ΜuLTOS ANNOS
1 Quo iure id dictum a nobis sit , iis non obstantibus , quae ha bentur in Deer. Gratiani Dist. m. Cap. Nullus , M seq.ex Epist.11 S. Gregorii M. L. varis, docet S. Thom. opust. XIX. Cap. IV pag. aq3. R Opust. 1. Cap, I. pag. 18,