L. Caelii Lactantii Firmiani De opificio Dei liber unus recensuit, variantibus lectionibus, annotationibus, castigationibus, ac dissertationibus illustravit F. Eduardus a S. Xaverio C.E. ad sanctissimum D. Nostrum Benedictum 14. P.O.M

발행: 1754년

분량: 414페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

b Navali earina Al. na*is carina - Carina ex Fe sto , Trabs illa est , quae in fundo navigiorum caeter regit partes , in ea , tamquam in basi, innexas . malis autem adiectiva vox est, quae ad naves pertinet Livius L .XL. Cap. I 8. sc re 3 natalis cura omissa. Sic etiam dicitur uncus navalis apud Valer. Max. L. VIII. Preon. 298. Tuba navalis apud Martiat. L. de . Spoct. XXVIII. &c.c In quo esset regimen totius animantis Scholius leogit Regnum addens sic Iupra lib. de Ira Dei Cap. XI. in hac noltra editione Seg. q. ubi pro regimine , nos legimus examine . id et quidem Varro ad Ciceron. scribit - Scholius f. de L. L. , cuius operis primi tres libri exciderunt . Bon. totius animantius .e Ouod hinc capiant initium sensus , ac nervi vide infra ad Cap. VII. Seg. I., & Diss. XXV. Cap. II. g. V.

Ea Vero , quae diximus de corpore βvel ambalandi , vel iaciendi, vel volandi causa esse producta , neque nimium longis , pro pter celerem mobilitatem , neque nimium brevibus , propter firmitatem, sed & paucis G& magnis ossibus constare voluit .

a Ea Sero quae diximus - Scilicet supra Seg. a.& seq.b De eorpore - Saepe Laetantius particulam de pro ex adhibet, quod sis is locis notavimus , &. praecipue ad Symposii proemium V. I. Heum. mal et e corpureoc Sed σ paucis Al . paretis A l. sed pauciorιbus .

222쪽

Aut enim bina. sunt , ut in homine : aut quaterna , ut in quadrupede ue : quae tamen non fecit solida , ne in gradiendo pigritia , &gravitas retardaret: sed cavata , & ad vigo-TCm corporis conservandum medullis intrinsecus plena , V eaque . rursus non aequaliter . porrecta finivit φ , sed summas eorum partes nodis crassioribus f conglobavit, ut & substringi nervis a facilius, & verti β tutius possent: unde sunt vertibula nominata .

a Aut quaterna Bon. aut terna praVe.b Pt in quadrupede Bon. in quadrupe . e Medullis intrinsecus plena Bon .extriscus pessime. d Eaque Bon. Ecquae . e Torrecta finiviit A l. proiecta Al. finirent. f Nodis crassoribus Al. crassioribus nodis Bon. Norossoribus. g Et substringi nervis A l. abstringi nerviis Al. adstringi. h Et vierti Al. Dbverti Al. Certibilia .i Vertibula, quae ab Anotomicis vertebrae dicuntur.

Eos nodos firmiter solidatos leni quodam operculo texit , quod dicitur cartilago β, sciliacet ut sine attritu , Κ sine sensu doloris aliquo flecterentur. Eosdem tamen non in unum modum formavit ε:Alios a Leni quodam Al. lezi Al. lae*i.

223쪽

b chartilago Bon. Cartilago .e non in unum modum formaetit Eo n. non 3num Al. informavit - Gaudet quidem compostis plerumque Laetantius ; sed non ideo ita abhorret a simplicibus, ut iis nunquam utatur . Adde in laeic praecessisse, cum qua praepositione male iungitur informo , quod Verbum inchoativum est, nec divinae quadrat operationi. Relictis ergo Bunem anni rationibus lege cum Frasmo, Gallaeo, Sparλ. aliisque, ut in nostro habetur formam it A l. reformalit . s

IO. Al ios enim secit simplices, R in Drbem rotundos , in iis duntaxat b articulis, in quibus moveri membra in omnes partes oportebat , ut in scapulis . Quoniam manus utroli- .het agitari , c oc contorqueri necessarium est ratios autem latos , R aequales , R in unam par tem rotundos , R in his utique locis , ubi tantum curvari membra oportebat , β ut in genibus , S cubitis , & manibus ipsis . . Nam

a Rotundos Bon. rutundos ut etiam infra. b In his duntaxat Al. in iis ri dumtaxat quo noster etiam usus est C. Iv.Seg. 2q., & L.VI I. Cap.Vm. 8.male scribitur per m in scriptis plerisque , ac editis. c utrolibet agitari Al. utrumlibet.. d In his utique locis , ubi tantum curvari membra oportebat Al. ubi tantumodo chrvari membra in omnes partes oportebat Scholius in quasdam partes ex mili. e ut in genibus , O cubitis , O Manibus ipsis Al. O in cubitis. , μ&c.

224쪽

Nam sicut manus ex loco , unde oriuntur

ubique versus si moveri , speciosum simul,& utile fuit: sic prosecto , si hoc idem etiam cubitis accideret ε , & supervacuus esset ejus' modi motus . , dc turpis .a Pnde oriuntur , ubique Al. orturtur a corpore, ubique . b Dbique etersus Erasmis , & Scholius noTe , ait, UBIQUE VERSUS pro QUOQUO VERSUs Al. ubique moleri Heum. ex coni estura utroque Persus. Observa cuIT , Bunem. manum in omnem partem posse moveri , α quaqua Versum agitari .e Cubitis accideret Al. accederet.

d Ejusmodi motus, Sic etiam Aldus A l. huiusmodi .

Iam enim manus amissa dignitate - , quam nunc habet , mobilitate . nimia, proboscidi similis , videretur, essetque homo pia ne anguimanus, 4 quod genus in illa immanissima bellua ς mirabiliter effectum est f . Deusa Amis a dignitate Bon. amissae . b Mobilitate Bon. mobilitatem. c Probosidi similis Bon. proroscidi Al. promuscidi Al. pro musci di milia Al. promuscidis similis - Salmas. ad Flor. L. I. c. 18. 9. - Graecum quidem , ait, est Προβο συς , sed Latini Qcteret solemni mutatione B in M. pro

225쪽

DE OPIFICIO DEI Seg. II. I 2. I 3. t 7Spro eo magis dixerunt promo scidem vel pro muscidem&c. Rostrum est Elephanti , quo , qtita haec bellua utitur, tamquam manu, quoquo versus flexili , hinc Anguimanus Elephas dicitur. Vide Aelian. II ist. Anim. L. VI. Cap. LII. L. VIII. Cap. XV. Sc. Al. promiscidusimilis .d Plane anguimanus Lucretius L. II. V. yῖ . anguimanos , dixit , Elephantos, quia , ut supra innuimus , eorum proboscis serpentis, in modum, in omnem partem facile flectitur , eademque , manus ad instar, Elephas utitur. e Immanissima bellua Bon. Belua se saepe a Latinis Scriptoribus Elephas appellatur . Vide ad Plin. L. Vm.

Cap. XI I. Solin. Cap. XXXVIII.

f uectum est Bon. effectu est.

Deus enim, qui providentiam , & pote- statem suam multarum rerum mirabili varietate voluit ostendere , quoniam caput ejus ani malis non tam longe porrexerat , ut terram posset ore contingere , quod erat futurum horribile , atque tetrum β ,&quia os ipsum pro fusis dentibus sic armaverat , ut etiam si contin geret , pascendi tamen facultatem dentes adimerent : produxit inter eos a summa fronte molle ac sexibile membrum e quo prendere , ε quo tenere quidlibet posset: nec rationem victus μ capiendi , vel dentium prominens magnitudo , vel cervicis brevitas impediret ς .CA-

226쪽

b Horribile , atque terrum Al. atque atrum Laeti L. II. Cap.. V. Seg. a 3. tetris,atque horribilibus tenebris. uμo prendere Al. comprendere Al. comprebondere eodem sensu , quamvis diversimode perscrioatur ; Aliqui enim legunt Praebendo Al. Prendo Al. Trebendo. d Nec rationem victus - Sic etiam Ald iis Al. ut rationem Sictus. e Brevitas impediret - Sic Aldus A l. non impediret.

Non post um lioc loco teneri , quo minus

Epicuri stultitiam rursum coarguam . Illius enim sunt omnia , quae delirat Lucre lius' . Qui, ut ostenderet animalia non artificio aliquo divinae mentis, sed ut solet) fortuito nata esse : . dixit , in principio mundi alias quasdam innumerabiles animantes miranda specie , ac magnitudine ε fuisse natas , sed eas permanere non potuisse , quod illas aut sumendi cibi ficultas , aut coeundi , generan dique ratio defecisset . Via Sed c ut solet) Heum. manifestum, inquit, men dum . Lego sed Icilicet fortuito Bunem. sed videlicet forinito - Si parenthesim tamen cum Iino induxeris, milii aliud erit immutandum. Cicero pro Cluent: quum quaedam in collibus c ut solet ) controversia Pasorum esset orta dici ' Lucr. L. V. a P. 83I.

227쪽

b ' Vata 6s Al. es ' nata Lucrutius L. V. a 83y. Multaqie tunc rellus etiam portenta creare. Conata es, mira facie , membrisque coorta . Audrogynum inter utrum, nec utrumque, O utrim

que remotum &c. ' .

Vide tamen qua ratione ista cum iis congruant, quae idem Lucretius dicit L. II. 7o6. seq. , ubi non 1oliam animalia , vert m etiam res alias quibusdam atomis duntaxat, non qui bascumque , constare asserit , ne monstra nascantur . Quod non intellexit do: F. Bud deus de Atheis. C. VI. ad F. U. p. 36 I. quum ait, quod Epicurus - Fortuito atomorum concursui animalium oristum tribuere ausus non est . . . Sed ea ex seminibus ira

teria terrenis , antea formatis , enata fuisse . Nam ille ibid. I7. haec habet. Sed ne forte putes animalia sola teneri . Legibus bis ; eadem ratio disterminat omnia . Unde Lactantius merito eum incontantile reprehendit. Diod. Sicul. d prima AEgiptorum Origine , ex terrae limo videndus L.I.Bibl. Histor. Cap. II. adversus quos egregie Cardi n. de Polignac Anti-Lucr. L. VI I. a 2. IO.c Specie , ac magnitudine Al. magnitudine .

in a. Videlicet ut atomis suis locum faceret per infinitum , & inane volitantibus . divinam providentiam voluit excludere . 4 Sed quum videret in omnibus , quae spira sit, mira bilem providentiae ines e rati 'inem quae, malum, vanitas erat in dicere , fuisse animalia prodi

a Pt atomis suis locum faceret Al. ut O Momis suis Al. ut ur atomis tac.

228쪽

h Per insiuitum , oe inane volitantibus is a nonnullis haec absunt; sed in melioribus leguntur, dc tam lib. III. , quam L. de Ira idem repetit Lactantius ;habetque hanc sententiam Epicurus apud Ciceronem L. I. de Finibu'Cap. vi. In infinito inani, atomos , nimirum, ita ferri. ut inter se comerescant . Vide Differt. nostram XXIV. Cap. II. F. I. c Providentiam voluit excludere . In hypothesi Cartesiana , leges mechanicas , per quas mundum coaluisse opinatur Author , a Deo eme profectas , ab CO-dem conservari , & per eas nihil unquam extitisse absque Numine opifice statuitur ; iccirco in hac Parte serrant , qui Renatum .providentiae osorem ac Atheum

dicunt ad Q a , malum , vanitas erat- Varia haec temo depravata reperitur tam in Mss., quam in editis; lib. Alii enim habent - quod malum At. quod vanitatis malum Al. quod multum vavitatis A l. quid motum - Erasmus primus fui me videtur . qui ex vetusto Codice hanc lectionem restituerit. Malum enim , ut ipse heic ait, interiectionis vim obtinet , ut in illo Terentia no- qui , malum , quod non advertens Librarius scripturam mutavit . Nonnulli intra parenthesim vocem illam includunt. Sed non est necesse , & per duplex comma bene lect io distingui inr. Cicero Phil. I. C. 6. quaenam, malum ista moluntaria servitus- Adde eundem L.II. ossi c. Cap. XV. Curtium L. VIII. C. Iq. Plaut. Menech. et a. Livium L. U. C. LIV. Gellium L. XII. Cap. I. aliosque quos laudat Bunem. Sic etiam Aldus cor

rexerat .

e is quibus ratio cessasset λ Al. in quibus nascendi

ratio cessasset Bon. in quibus ratio cessaret Z Ea , quae sequuntur , innuere videntur , To nascendi, vocem spuriam esse , ut notavit Heum annus ; quamvis cum su

229쪽

perioribus bene congruat , ut Observavit Bunem annus: HIc tamen erravit, Duce Isio , putans eam esse lectionem Codicis Bononiensis , a quo vox illa omnino abest , sicuti a picrisque optimae notae M ss. Codd. Aldus ieYMs. Bon. Longobardico nascendi vocem restituit, Rex Taxaquetio legit cesaret cum unico s Ratio autem heic ponitur ad Opiscis Dei providentiam , & intellectualem naturam indicandam, ut sὰpe solet; unde subdit.

Quoniam igitur omnia , quae Videmus , cum ratione nata sunt : id enim ipsum nasci, - efficere nisi ratio non potest e manifestum est nihil omnino rationis expers potuisse generari . ca Cum ratione nata sunt - Intellige cum Providentia , quae omnia infinita ratione disposuit.b Id enim ipsem nasci, sic dicitur - ipsum esse - 0- sum operarι - ipsum fieri &c.c Vibii omnino rationis expers potuisse generari Isaeus id , inquit, nihil potuisse generari , in qμο noualiquo modo ratio , O providentia Conditoris eluceret. 'Cujus sententiae alibi non meminit. Vide Dissi xx IV.

Ante enim provisum est in singulis quibusque fingendis: quatenus ministerio mem-

a Ante enim - Sic etiam Aldus ex utroque Mss. Al. Aut enim At. Adeo enim Al. At enim .

230쪽

8o Lis ER u Nus CAP. VI.brorum ad necessaria vitae uteretur , & quatenus adjugatis corporibus - elata soboles ς ,

universas generatim conservaret animantes . b Afugatis corporibus - Ceu sub iugo conne X is, vinculo maritali valchius rariorem esse docet vocem illam adjugatis. Nihilominus ex Pacuvio, & Plinio illam alii probarunt, teste Bunem anno . Adde Colu- mel. L. IV. Cap. XVII. confer & Nonium II. 'c Elata soboles Al. nata soboles Al.data soboles Bon.

elata subolis Heum. ex coniectura - edita, aut creata Cave tamen ne aliquid mutes, nam bene esserre pro eo , quod est producere usurpaturr U. Cic. Verr. V.,& de Clar. Orator. Suboles vero , antiquam , & Veram scripturam esse, contendit Lambinus ad Ciceronem .

Vide Festum , Η. St. & Vcissium in eadem voce . Eam liabet Lucr. in obsc. virum sι bules.

Nam si peritus architectus, quum magnum aliquod aedincium facere constituit , primo omnium cogitat, quae Summa persecti aedificii futura lit , & ante metitur , quem locum leve, pondus expectet φ : ubi magni operis statura sit moles - quae columnarum intervalla : qui , aut ubi aquarum cadentium decursus , exitusoc receptacula . Haec

a Metitur, quem locum leve pondus expectet Bon. le- Sem Al. emetitur Al. ementatur Al. Emediatur Nostram lectionem meliores recipiunt, eamque etiam Schottiis,& Fulvius Ursinus approbant .

SEARCH

MENU NAVIGATION