Hippocratis et aliorum medicorum veterum reliquiae, volumen tertium

641쪽

- 496 πρασίης πολλῆς ἐνεούσης ti/ τψ σῶμα laboribus et victus ratione sicca utendum, deis αλλὰ . χρὴ τοῖσι ἐμέτοισι καὶ ' τῆ ἀναριστών inde ex parvis intervallis modicus cibus adii vis σοῖσι πόνοισι καὶ τοῖσι διαιτεμασι ξη- ciendus. Sed neque nigram, neque exustam ροῖσι χρῆσθαι, ἔπειτα προσάγειν ἐξ ολίγων terram videre bonum censetur, contra vero ne καὶ θλίγοισι. 'Aλλ' obri μέλαιναν θρῆν ' την vehemens ac letalis morbus consequatur perbγεν οὐδἐ κατακεκαυμένην ἀγαθον, ἁλλὰ κω- culum est. Siccitatis enim in carne exsuperan-δυνος ὶσχυρου ροσρματος ἀντιτυχεῖν καὶ θα- tiam significat. Sed labores et cibos tum siemgνασίμου ' λ μ N. γαρ υπερβολὸν σημαίνει tum calidos et acres:urinamqueacientes detra- ἐν τῆ .σαρκί αλλα χρῆ τούς τε πονους ἁψε- here oportet et in victus ratione ptisanae suo λεῖν του τε σίτου ὁκόσα Γηρά τε καὶ θερμὰ cum decoctum omniaque mollia et levia, sed καὶ δριμέα καὶ οὐρητικά διαιτησ&zs' τε τῆς pauca exhibere. Potu utendum diluto, albo, τε πτώσε 1ς καθί*θφ τιμ χυλο καὶ πάσι copioso, balneis calidis multis, verum ne ieiu- τοῖσι μαλακοῖσι καὶ κούφοισι θλίγοισι, ποτ* nus lavet, molliter cubet ac dormiat, in otio Rhπλέονι υδ δε λευκω, λουτροῖσι πολλοῖσι conquiescat, frigus solemque vitet. Terrae amθερμοῖσι ,αλλα μῆ ἀσιτος λουέσθω, μαλα- tem, Mercurio et heroibus vota faciat. Quodsi κευνείτω, αθυμείτω, ψυχος καὶ si λιον ρει in stagno, aut mari, aut numinibus quis na-λασσέσθω - εἰ χεσθαι δε Γρ καὶ Ερμη καὶ tare videatur, bonum non est, cum humiditatis

τοῖσι Τρωσι. Σὶ μ κολυμβεν ἐν λίμνη ς' ἐν exsuperantiam indicet. Huic autem victus ratio θαλάσση ς' ἐν ποταμοῖσι δοκέεt, οὐκ ἀγαθον sicea et laboribus pluribus uti convenit. At se-υπερβολην γαρυγρασ*ς ' σημαίνει ' ξυμφέρει bricitanti bonum est, quoniam calor ab humo- δε καὶ τούτ* τῆ διαίτη γρῆ, τοῖσί τε πο- ribus exstinguitur. νοισί ' πλείοσι χρῆσθα πυρέσσοντι δἐ ἀγαθόν

σβέννυται γαρ τι θερμὸν υπο τίν υγρων. . 'O τι δ' αν τις περὶ αυτου ὁρέω κατα 91. Quod autem quis modo consueto et ad τροπον γιγνέμενον πρὸς τῆν φυσιν ὶν ἐω - naturam suam accommodato circum se fieri vibτου μετε μ ζον, μετε ἐλασσον, ἀγαθὸν πρις det, neque maius, neque minus, bonae Vale-υγίειαν ἐστι καὶ ἐσθῆτα λευκην ἐνδεδύσθαι tudinis indicium est. Veste etiam alba et cal- καὶ υπόδεσιν τὸν καλλίστην, ἀγαθόν. O m ceamento pulcherrimo indutum esse bonum. δ' ἁ ν ἔν ' μεῖζον 8 ἔλασσον, οὐκ αγαθι Quidquid vero horum iusto maius, aut minus

'aλλἀ χρὴ τι μεν αὐ ξειν του διαίτη, τὸ δῖ suerit, minime bonum. Et hoc quidem per vi

642쪽

- 497 μειούν. Τα δἐ μέλαψα νοσορώτερα τε καὶ cius rationem augere, illud vero imminuere' ἐπικινδυνά τερα ' ἀλλὰ χρη μαλασσειν καὶ oportes. Nigra autem morbosiora sunt et pei γραίνειν M. καὶ τα καινα μεταλλαγῆν -- riculosiora; verum emollire et humectare opo ρα νει. tet. Nova quoque transmutationem significant.

G3 . Tob: δἐ ἀποθανοντας Θμν καθαρούς - 92. Mortuos nitidos et candidatos ,idere bo- ἐν διατίοι τι λευκοι τι αγαθὸν, καὶ λαμβανειν num est, bonum quoque quid purum ab iis

παρ' αὐτών καθαρὰν αγαθοπι πίειαν γὰρ sumere. Corporum enim et eorum quae inge-σημαώει καὶ των σωματων καὶ I, 1σιόντων runtur salubritatem indicat, ciuit a mortuis ali-ὰ θ γαρ σῶν ἁ θανύντων αἱ τροφαὶ ἡαὶ inenta et incrementa et semina provenitans Quae αθερσιες ' καὶ σπερματα γίγνω/ri ταυτα si pura in corpus ingrediuntur, sanitatem de- καθαρα ἐθέρπειν ἐς 'το ' μια Dystio ,' nunciant . Quodsi contra quis nuda si tint atra- μαίνει. Eὶ nlτοὐναντιον τις υν,1 γυμνοιὸς tos, aut sordidatos aut aliquid accipientes, aut 8 ' μελανοειμονας ξ μῆ καθαρους ἡ λαμβα- aedibus exportantes videat, misi me est accom- ναντες τι θ φέρον ς ἐκ τε ' οὶκ'ς οὐκ modatum. Morbum enim indicat, quod quae ἐπιτήδειο res νει' γαρ νούσον Eρ in corpus fingerantur noxia sint. Verunt cursi-ἐM6ντα ἐς σ3 σωμα' Ἀαβοα αλλα χρῆ bus circularibus et deambulationibus repurgari

τοῖσι τρο - καὶΠ τοῖσν περιπατοι Mi ἁποκα- oportet es vomstu facto alimentum molle et lene

θαίρεσθαι καὶ - opiri τη μαλακ ii ' τε καὶ sensim adhibere.

κοθφη -προσάγειν ἐμέσαντα. li . 'Oκύσα δἐ ἁλλύμορφα 'σίματα φαί- 93. Quae vero co pora in somnis formam νεται δρὶ sem υπνοισι καὶ φοβέει i τὴν E9- monstrosam ostendunt et hominem proterritant, ' θρωπον,' mrio lαξυνεθων Ἀμ-εὶ 3 2 ο- ciborum minime assuetorum replet Ondist et 'se- νὸν καὶ - ἀποκρισιν καὶ χολέραν καὶ νου τον cretionem vitios6ruesque per vomitum et seces- κινδυνώδεα ἀλλὰ ἔμετον ποNi σθα sum effusionem ac peri seliaum morbum indi- καὶ προ γαγεῖν ἐς -- μέθας πδεντε 'di Atri cant 'Verum vomitus provocandus 'et ad dies ος' κουφοτατοισι 'μη πο οισι μηδε Di fudit, quinque cibi quam levissimi , non miati, neque 'ε το- g miseri μεσε τοῖσι θερμοῖσι , καὶ aeres, neque sicci, neque calidi sensim adhi- τί θνων τοισι κατὰ i φύσιν μἀλιστα, πλῆν b.ndi et laboribus maxime ad naturam accom-τίμ απυ δε νουο πεμπασαν si rθω δἐ καὶ Uodatis 'ultaduis: praeterquam deambulationi.' θυμφλο ιη καὶ ραθυμίη - ῆMον λ καὶ ι . bus a coena. Balneis etiam et calidis lavacris χος Φυλασὰ θω. Oκοταν δ' 'ἐν τω ἱ πνον utendum et in otio degendum, sol et frigus ἐσθίειν δοκέη ἡ πινειν τῶν gυνξθων σιτίων ξ vitanda. Per somnum vero si quis solitos cibos πομάτων, ἔνδειαν σημαίνει τροφ ς καὶ φυ- aut potus sibi. edere Videtur, , alimqnti inopiam

643쪽

μαίνει αλ .α καὶ ἄρτοι τυρίφ καὶ sae, λιτι etiam panes cum caseo et melle par/ti per so- πεποιημένοι ' καθ ἴπνους ἐσθήμενοι τα αὐτα mnum comesti eadem significant. Aquam puram σηρι-ουM. πωρ δἐ καθαρὸν -- per sumnum bibere bono est indicio, reliqua θύμ' τα δἐ παντα βλάπτει. 'Οκύσα δἐ vero omnia Dcept. QuaecumqRe ex conruetis

δοκέει ο ειθρωπος θεωρέειν τἄν , -- per quietem quis sibi cernere Sidetur, animi iς ἐσω - 1 iam. 'Oκισα δε φεογει desigerium signisiones. Quae vero perterritus πεφοβημένος, ἐ- - του rος fugit, honguinis reppqssionem prae si coit te in.: ει sero ειρα ς ξυμφέρει δε φήμ καὶ dic ni; corpus autem frigerare et humectare ρῆναι τὸ σομα. Oκόσα δἐ h μεχσει ρ o ducit. Quodsi quis aut pugnare, aut pungi,

κεντέεται γνωται &r' αλλου, ἀποκρισιν aut ab aliis vinciri sibi yidetur, secreti oppin σημαίνει --γ ν τε σπάδν γεγρνοα ambitui contrariam ru corpore sectam signissint.' ἐν τ*jσίης τz ξυμ γρει ολ ' ἐμμιν καὶ Vomere igitur qypheri et attenuare ac deamu-Bχναίνειν καὶ περιπατεῖν, καὶ σιτίοισι ηο - laxe, cibisqM levi s uti et ρ v mitu per dies φοισι χρῆσθαι, καὶ προσαγειν ἐκ τού ἐμίτου quinque eos sensim Adhibe , .la et errores' ἐς si μέρας πέντε. Ἀλλα γραὶ πλανοι καὶ ex aseeqsus dissidites eadem signi est M. Fluvi- α β MN 'rauoi 'ψ μήνουσι. Πρ- orum transitus, stes ar ti, -nstra dissor- ταμ μν διαβή Πες φὶ ρK. ται σqλέμιοι καὶ mi rhum, qui lamrem praesagi uot. Con-

τέρατα ἀλλύμορφανορσον πυ*ο ορι si μανίην ducit igitur cibis paucis, levibus ac mollibus ξυμφίρει ' ρύη σιτίοισι ι γοim MNotri τε uti et Dipiti ibus factis in dies quinque leni,

644쪽

- 499 σοισι χρεύμενος, ρς γυραπται, 'oγιανεῖ τὸν Atque haec victus ratio, quantum humano in-Sον καὶ εἱυ,1σαί μοι μιιτα ῶς δυνατὀν εω genio consequi licuit, diis bene iuvantibus astris ειθρωπον ἐοντα Sita τοῖσι θὲοῖσι. me est inventa.

648쪽

-νατον τε Hναι καὶ νοέειν πάντα καὶ θρῆν σε καὶ ἁκούειν καὶ esδέναι πάντα τὰ ἐοντα

I. Equidem adhuc usque communibus sententiis tum eorum, qui ante me fuerunt, tum etiam m63 usus sum. Necesse enim erat eum,

qui hano de arte medica tractationem suscipere velit, com de sententiis primipium ponere. De coelestibus intem rebus et in sublimi D- sitis nihil dicero a tinet, nisi quantum conser ut ad demonstrationem de homine et de reliquis,anim' Vtibus, quo modo nata et orta sintra quid ηαm3 pit, et quid sanitas, et quid

morbus,tiet quid in homine malum et bonum sit, et unde mors prunuat. Νuuo vero ipis

meam sententiam proferam. ιυβ. Quod oesidum vocamus id mihi immortale esse videtur cunctaqtae intelligere, videre et audire sentireque omnia tum praesenti', tum futura. Cuius pars maximo, cum omnia c-- turbata essent, io supremum ambitum seceξέι, quod mihi veteres videntur aestim appellasse.

649쪽

αυτο δοκέουσι οἱ παλαιοὶ αὶ θέρα. Η δεδευτέρα μοῖρα ἡ κάτωθεν καλέεται μῖν γ ῆ, ψ υχρὸν καὶ γρῖν καὶ πουλὼ κινούπι καὶ ἐν τούτω ἔνι δὸ πουλυ του θερμου. Η δὲ τμημοῖρα τι του θέρος μέσον χωρίον cIληφε θερμον τι ἐὸν καὶ ὐγρύν. Η δε τετάρτη τὀ ἐγγυτάτω πρῖς τε γῆ c γρύτατόν τε καὶ

- τατον.

ρα , ἀπελεφθη του θερμου πουλῖλ ἐν τργρ ἄλλοθι καὶ ἄλλοθι, τα μῖν μεγάλα, ταδε ἐλάσσω, τα δἐ καὶ πάνυ σμικρα, πλῆθος πολλά. Καὶ τ* χρύνω Aro του θερμου ξηραινομένης τῆς γῆς ταυτα τὰ καταληφθέντα περὶ εωυτα σφυδόνας ἐποίεε οἷόν περ χιτο- νας. Καὶ πολλ* χρόνω θερμαινύμενον, ὁκομον ἐν ἐτύγχανε ἐκ τῆς γα*ς σηπεδόνοο λιπαρόν τε ἐον καὶ 1λίγιστον του ἱγγρου ἔχον, ταχιστα H-εκα hs καὶ ἐγένετο ἶστία. Oκόσα δἐ ἐτύγχανε κολλωδέστερα ἐόντα καὶ του ιυχρου μετέχοντα, ταυταδῆ θερμαινόμενα οὐκ ἡδύνατο ἐκκαυθῆναι, οὐδε μην υγρὰ γενέσθαD δια τούτο ιδέην αλλοιοτέρην ἔλαβε τῶν ἄλλων καὶ ἐγένετο νευρα στερεά οὐδἐ

Altera autem pars, quae lorum infimum sortitassi, terra quidem appellatur, stigida et sicca, multas motiones habens; inest autem in hoc quoque multum calidi. Tertia Vero pars medium aeris locum nacta est, calida quum sit et humida. Quarta vero locum terrae proximum, quum sit humidissima et crassissima. 3. His vero i. . orbem a tali si quum turbata essent, calidi magna pars hic illic in terra intercepta ost, partim quidem magna copia, partim minore, partim etiam valde parva, sed numero multas particulas viciens. Et . temporis successu a calido resiccata terra, ista intereepta circum se putredines' excitarunt, veluti tunitas. Αο longo tempore incalescens quod quideM ex terra putredine afficiebatur, quum esset pingue et parum humidi habens, cellanime exurebatur et ossa fiebat. Quas vero natura sua erant magis glutinosa et hi ido praedit calefacta non potuerunt exuri, neque humida ficti; quapropter aliam speciem Ihluebant a 'reliquis diversam et nervi solidi fiebant, nequ6 enim multum stigidi inerat. Venae vero . higidi multum habebant; cuius frigidi pars exterior, quanta vesdeglutinosa erat, a calido exassata membrana fiebat, quod ver6 intus erat Digidum aloesido superatum dissolvebatur ideoque humidum fiebat. Eadem ratione etiam sauces, gula, Venter et intestina ad podicem usque cava sacta sunt:

650쪽

- 505 -

τουτο. Κατα δἐ τὸν αὐτιν λόγον καὶ ἡ φάρυγξ καὶ ο στύμαχος καὶ ἡ γαστὴρ καὶ τὰ

λύθη καὶ ἐγένετο is νε οὐ γαρ Mν ἐν αὐτῆa

δὲ περιῆν πτί ν ἐγένετο. Ἀτὰρ καὶ περὶ τῶν αλλων, ἶσα κοιλα, τὸν αὐτον ἔχει τρύπον Zκου μἐν 'ν του i κολλώδεος , πλέον ii του λιπαρου, χιτ ν ἐγένετο f δκου, δε του λιπαρου λέον ἡ του κολλώδεος, ὀστέα ἐγένετο. Iυ- τος δε λόγος καὶ περὶ τίν ιστίων δκου μῖν - ἐνῆν του κολλῶδεος, του δε λιπαρου καὶ του φαρού, ἐξεκαίετο θάσσον δια τὸ λιπαρὸν, . καὶ ταυτα ταν οστέων καὶ σκληρύτατα καὶ στρι ματα 'u3κου δὲ λιπαρὸν καὶ κολ-

νον πῆγνυται.

δ . 'O δἐ ἐγκέφαλος ἐστι μιητρόπολις του

ψυχρου καὶ του κολλώδεος, ὁ δε μυελος τουν ρου μητρόπολις θερμ αιχμενος γὰρ τοπρωτον πάντων διαχειμενορ λιπαρος γίγνε- τα ' καὶ δια τουτο ὁ ἐγκέ χλος, οτι ιλ ιν

frigido enim continenter calefacto pars exterior, quanta glutinosa erat, exassabatur et tunica sebat; pars vero higidi interna, quum in ea neque pinguis, neque glutinosi multum inesset, colliquata est et humor evasit. Ad eandem vero rationem etiam vesica: - multum stigidi interceptum et a calido calefactum dissolvebatur et humor evadebat; neque enim in eo pingue, neque glutinosum quidquam inerat; quod vero circum erat,tunica fiebat. Sed etiam de reliquis, quae cava sunt, res eodem se habet

modo: ubi plus glutinosi erat quam pinguedinis, tunica fiebat; ubi vero plus pinguedinis

quam glutinosi, ossa sebant. Idem autem de ossibus etiam valet; ubi enim glutinosi nihil inerat, sed pinguedo et Digidum, citius exurebatur propter pinguedinem et ex ossibus ista et,durissima et maxime solida facta sunt: ubi vero pinguedo et glutinosum pari copia aderant, ea ex ossibus fiebant fistulosa. De hi qita se res habet: stigidum densat; calidum vero diffundit, temporis autem tractu etiam siccat. Ubi vero pinguedinis aliquid accedit, in iis ci- frigido congressum fuerit sine pinguedine, non

potest exuri, sed temporis Successu calefactum

4. At vero cerebrum frigidi et glutinosi sedes est et matrix; medulla vero pinguis sedes et matrix. Calefacta enim primum omnium dissi a pinguis fit. Atque idcirco cerebrum, quod minimum pinguedinis, plurimum vero glutinosi