Praxis medica cum theoria. [Tomus primus]

발행: 1660년

분량: 828페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

so praxm Medicae, Lil. LV. Succi scillae iiij. succi cucumeris sylvestri,

succi rutae, an. euphorbij j castorei, sagapeni, ain moniaci, bdellij in aceto solatorum,an Z.j. si .myrrhae, thuris, pyrethri, nitri, an. 5. j. olei satabuci, tere binthinae , & de euphorbio , an.J.6.cera q. s. Fiat vir

guentum secundum artem.

Huiusmodi linimentis praecipue utendum est rem pore diaete, iust detersium Iudorem, &in usu therma rum etiam post sudorem ; quia tunc temporis pori cutis & partium resecati, unguenti penetrationem facilius

admittunt.

Lintea postinunta es applicanda suffumigentur,& incalesiam suffitu sequenti.

Succini, mastiches, myrrhae, ana 3.j. thuria 9. ij. Coryophyl.nucis moschat es nam macis,ana 5. g. ligni. es B. Ρulueris ata irrorentumspiritu vini, post Saexsiccentur, & iterum irrorentur quinquies e xii centur. Et fiat puluis, qui iniiciatur, prunis pro suffumigio. Si his malum non cedat, cerata & emptotra supra spinam dorsi erunt applicanda. .

Massae empl. de beton. melilol. & de bacis lauri,ana L.j thuris g. si . castorei, euphorbij, ana S ssim.nigell. nasturtij, sinapi radic. pyrethri, salis nitri,

ana J.f.Cum oleo de latiribus redigamus in formam emplastri, quod super alutam extensum applicetur. Longe maioris erit efficacis emplastrum in hunc mo-3um compositum.

V. Picis naualis , galbani, sagapeni, & gumtai ammoniaci, an.J.j.rad. pyrethri , & sem. sinapi, an LH. euphorbij 3.'. cerae ymae 5.iij.olei terebinth. q. s Fiat massa emplastri. Sudores quoque in parte prouocare utile fuerit, per evaporationes ex decocto herbarum & radicum

92쪽

Cap. V. De Paralys . si

Ohalicaram cum Vino albo,ita parato, ut halitus partem affectam attingant. Mni Tum decoctum calens in vas aliquod infandatur, in quo aeger ieiunus ita se deat contectus , ne decoctum attingat, sed vaporem

tantum excipiat. Vel in balneo sicco, quod stupham vulgo appellant ; vapor ex decocto praedicto, silicibus candentibus inspei so excipiatur. Ad sudores huiusmodi mouendos valde commendatur decoctum rad. bardanaeseu lappae maioris. At nci- strates mulieres ad hos affectus,& dolorem artuum di turnos , utuntur decocto ebuli, quo sudores copiosi eli ciuntur. Vbi aeger satis sidarit, in locto componatur, exhibita theriacae 3.j.cum aqua conueniente.Eiusmodi autem balneis bis aut ter in septimana utendum est. Autumni quoque tempore , vinaceis effervescentibus membra per horam unam ut longius spatium,imme gere,&postea linimento conuenienti inungere, toto Vindemiarum tempore, summe utile fueris Denique thermae sulphureae nitrosae , & bitumin O si1pra recensitae maxime conueniunt, & reliquorum remediorum vires plerumque superare sellam , si iis aeger utatur per aliquot dies in potu, balneo , de lotione. capitis , & post sudores ungatur linimentis pridictis. Chymicicommendant multa remedia ad huius mombi curationem. Ex quibus noli infimuni locum obtinent elixir proprietatis, spiritus tartari & balsamum galbani. Toto morbi decursia partes resilutae probe mmmantur pellibus vulpinis , leporinis, agninis&sim

P lysis vero , quae a biliose hunwre, aut malam Ilico producitur, eandem Curationem postulat, quae G melancholiam h7pochondriacam praescripta est;ira

93쪽

sa praxeos , Lib. I. tamen, ut in affectu magis bilioso, remedia maris ad frigiditatem inclinantia eligantur.

De Conuulsione.

Spasmus,seu conuulsio est neruorum, musculorum que verslis suam originem inuoluntaria dc perpetua

Duplex autem est conuulsio. Vna proprie dicta,ciuiam proposita definitio competit. Alterae impropria, quae potius motus conuulfiuus dici debet. Et ita di-inguuntur , quod in vera conuulsione retractio mu Culorum est perpetua , seu continua & indesinens ; in

motu vero conuulsivo retractio est interpolata. Pr terea in vera conuulsione membrum est immobile; in motu conuulfiuo varie agitatur , si in epilepsia, quae inter motus conuulsivos principem locum obib

Differunt etiam inter se ratione causarum era enim conuulfio fit a repletione, vel inanitione: Hotus Veiis conuulsivus ab irritatione. Denique in eo distinguun- tur, quia conuulsio a solo morbo sit; motus verbconuulsivus a sola facultate. Quae ut recte a iunioribu intelligantur , sciendum est ex Gal. 1. des t. cap. I. deprauati motus symptomata ita inter se distingui, quod alia solius naturae sint opera , quae tamen λ

morbosa quapiam causa violenter moueri sit coacta; alia morboses comitentur affectas, natura ad eorum generationem seppetias minime ferente; alia deniquo. concurrente simul natura, & morbo fiant. Naturae in tem nomine Galenussacultatem intelligit. Facultaui

94쪽

cap. m. De Conuul sone 63

cisto opera sunt sternutatio , tussis , oscitatio , pandia edatio , S singulius. Vnius autem morbi opera sentpalpitatio , & conuulsio. Vtriusque vero, morbi scialicet , & facultatis opera sunt tremor & irri perfecta

resolutio.

Ex Galeni dictis supra propositis grauis difficultas

emergit,cum ille singultum recenset inter opera quae a facultate fiunt fit enim perpetuo ab irritatione, &est motus conuulfiuus : cbnuulsionem verb inter operae quae a solo morbo fiunt, GaI. recenset. Attamen Hipp. yphon; 6. Conuulsionem & singultum a res tione & inanitione fieri affirmat, cum tamen repletiodi inanitio veram tantum conuulsionem essiciant. Ad cuius difficultatis resolutionem dicendum est , repletionis nomen late sumptum irrationem elim com-tPrehendere uxta multorum autorum sententiam ; quia causae irritantes materiales sunt , atque adeo replent aliquo modo partes in quibus aeontinentur. Ses hoc

modo repletio non est causa proxima singultus , sed tantum medita uatenus partem in qua est, quantitate, vel qualitate flairritat ad expulsionem. Denique sciendum est diligenter annotandum,

Hippocratem & Galenum motum conuulsuum Communi & generim conuulsionis nomine : simpliciter enuntiare;ita ut nonnisi per supra propositas differentias inuicem distingui possint.

Vera autem conuulsio rursui 11 giuidstur in uniue lalem , qua totum fere corpus contrahitur ; & partic larem, qua certum aliquod membrum conuellitur. Vniuersi lis , vel causam habet in cerebro , cluando nimirum cum uniuerso corpore , musculi etiam faciei Convelluntur : vel in exortu spinalis medullae, cum musciali caput & spinam mouentes , vel anteriores, Vel posteriores, vel utrique convelluntur ; vrule tres exu

95쪽

gunt conuulsionis differentiae Prima Emprosthotono

dicitur, quando corpus cum ceruice, & capIte violenter ad interiora contrahitur , ut mentum pectori anne ctatur, & corpus carinam nauis referre videatur; imo vero interdum in arcum contorqueatur , & quandoque in orbem, aegrique caput genibus annexum habeant.

In hac differentia duo musculi caput ad anteriora fle cientes praecipue afficiuntur. Secundae opisthotono; nominatur, quando corpus ad posteriora conuellitur, S in ea masculi duodecim caput extendentes aut eo aeum nonnulli convelluntur. Tertia Tςtanos dicitur, quando musculi & nerui, tam anteriores , quam posteriores contrahuntur aequaliter, partesque ab oppositis musculis attractae, velut in aequilibrio positae, rigidae M erectae permanentis ille motus Tonicus appellatur, qui omnium violentissimus est, cum ex omnium

musculorum contentione oriatur.

Particularis conuulsio fit ex contractione musculi patiis alicuius a neruo illius motioni destinato malla essecto , re intexdum ab effectu, vel symptomate pec

hare nomen sertitur. Sic conuulsio musculorum os Ios inouentium , strabisnus- nominatur e maiidib Iarum & musculorum temporum dicitur: oris conuulso ex contractione lati musculi Ex una tantum Iarte oriunda, spasmus cynicus, conuul ita canina, &oris tortura nominatur ; si vero in utraque parte Via tractio fiat, risus sardonicus appellatur. Interim tamen oris tortura sine conuulsione contingit, nempe ex parralysi alterius musculi, quo relaxato , eius antagonista os ad partem sanam contrahit, & distortio in ea apparet , quae conuulsio improprie nominatur. Muscu-lqrum penis conuulso satyriasis, vel riapisntis dici tur. Reliquae vero conuulsiones propriis nomitabus

destituuntur.

96쪽

Cap. VI. De Conuus ore. Ciuia verae conuulsionis , iuxta Hippo-eraus,ik Gal. placita, d repletionem,& inanitionem re feruntur,ut antea dictum est. Et confirmatur haec doctriana exemplo chordarum, quae in lyris & citharis tendi conliseuerunt, quod saepe,& elegantissime inculci tur 4 Galeno, nempe lib. de tremore, palpsL ct conuus. c p. 8. tertio de locis affectis cap. 6 secundo de II t. tom. causicap. a. ct comment. Aphor. 9 .6. R m enim chordae ab humore replentur,quod in austrinis constitutionibus solet contingere , tenduntun & disrumpuntur. Si vero praeter modum arescant, ut in constitutione Aquilonia se,contrahi, & distampi etiam contingit. Eodem modo lora prope ignem siccescentia tenduntur & contrahuntur. Idem neruis omninδ solet contingere , vel ab humore repleti, vel nimium arefacti, tenduntur &contrahuntur , & musculos simul ad quos inseruntur,

retrahunt ad suum principium, unde totum membrum conuellitur. Causae mediatae conuulsionis, quae repletionem, aut inanitionem efficere possunt, variae sunt. Ac primum cauta repletionis referuntur a Galeno lib. de tremore cap. tit. ad humoris pituitosi assiuxum,& inflammationem. Humor pituitosus ad neruos influens,eos distendere cetissetur secundum latitudinem, unde secundum longitudinem contrahi necesse est.

Verum hic grauissima sese offert difficultas , quae a

quamplurimis auctoribus proposita est,nondum tamen plene & perfecte resoluta , laaenam sciliuet differentia sit constituenda inter causam paralysis,& conuulsionis, quando utraque fit ab humore pituito in neruos influe'te ; cur materia paralysim efficiens, neruos ita replerulo , 'vi omnes illius meatus occludantur, Vnde

spirituum animalium transitus impeditur , non taciat nerui distensionem in latitudinem, atque adeo conuul-

97쪽

46 Praxeos Medica, Lib. I.

sonem; Et cur materia conuulsionem efficiens,ner i reelendo, meatus illorum non obstruat, ut paralysici efficiat, cum tamen in conuulsione sensus integer ma neat, & pars affecta viplurimum grauissimo dolore. torqueatur 3 In hoc dubio resoluendo auctores varie se

torquent, &qui inter subtilissimos principem locussi obtinent, ingenij sui captum Aperare fatentur. Acutis

simus Averroes tertio colliget in haee Verba erumpit. minam sirem cur distendantur in latum nerui , nouis longum, Mox subiicit. Scivi Medisorum verba in hoc Omplomate uniuerse pro lora esset verbis musicο-rum , seu fabellas canentium , qua- dem batorum Et subtilissimus Argenterius comment. Aph a&I t.2.sic loquitur. AIqn est iacile prUecto reddere omnium rationem;ct mortim cur 'tuita, quaeresilutionis neruorum, stconuulsi ii causa dicitis, nsnc unum, nunc aliud ex ilimans inferat ; cuni enim eadem materiast, ct eadem pars

assecta, nempe neruus , cur idem non semper' asse9αὶ Haec Argenterius. Summa rei dissicultas in varias senatentias auctores distraxit, ita ut nonnulli ab Hipp.&.Gal doctrina omnino desciverint, inter quos recem seri possint , Auermes, Erastus , Platerus, Cresalpinus, Se ertus aliique, quorum varias cogitationes, & prolixas hac de re disputationes recensere, instituti nostri

ratio non patitur, qui summam breuitatem in hoc ο re affectamus, & omnes controuersias ablegamus , i tantum inhaerentes, qu* ad medicinam faciendam maxime necςssaria sent, Smiorum decisio a GaIeni placitis recedero nolentium eo reuoluitur, conuulso 'nem fieri ab humore crassiori, qui neruos secundum

latitudinem extendit , α seeundum longitudinem coarctat; paralysim .ero fieri ab humore tenui,qui pornerui substantiam decurrit , eamque emollit , posui 'tem illius non extendit, saec x men animum veritatii

98쪽

Cap. m. De Comps sione. 67

auidum omnino non explent. Si enim humo crassus neruum replendo , eum latitudinem extendit, cur poros illius, & meatus insensiles non implet ,&rituum animalium influxum non impedit, atque adeo 'paralysim inducit ; Et cur paralysi saltem successi, temporis non si accedit conuulsio cum humor te nius in parte diu haerens , necessario Crassescat ; ita ut etiam serosa materia arthritidem efficiens , longa mora in parte, tophaceam materiam acquirat. A iij dl- .cunt in conuulsione partem tantum nerui exteriorem& membranosam ab homore obsideri, in paralysi vero medullarem. Sed hoc multo minus satisfaciat. Cum enim nerui maiori parte exiles admodum sint, non est facile concipere, quomodo humor partem ignium nerui exteriorem occupet, illaesa interiori, aut vice versa. Vel saltem si hoc ita posset contingere, paralysivtplurimum conuulsio seccederet, &conuulsioni par lysis, multiplicata materia inorbifica , & quae exteriorem partem soluta, vel interiorem tantum ab initio occupabat , successu temporis totum nςruum inua-

Noe igitur licA in tanta difficultate nobis ipsis satisfacere nequeamus,donec certiora ab aliis proponantur, existimamus praedicta obiectiones dilui posse, dicendo, conuulsionem, & paralysim in eo differre, quod paralysis ab humore pituitoso puro,& impermixto genere-xux , qui quidem humor tensionem nou efficit in partibus , sed eas potius relaxnt, ut. in cedemate videre est; conuulsio vero ab eodem humore fiat, non quidem sit cero , sed plurimis flatibus permixto , a quibus flatibus pr'sertim tenduntur nerui ac masculi , & versus suam originem contrahuntur. Nulla enim causa exEogitari potest aptior ad tam vehementem contractiionem esia Qendam, quam spiritus flatuosus, quam etiam agn it

99쪽

Galenus 2. de St. cauis. cap. a. & docet experienti maximas distensiones a flatibus praesertim fieri , ut vi dere est in hydrope tympanite, & colico dolore. Adde , quod in conuulsione viplurimum grauissimi dolores reperiuntur, quos a flatibus distendentibus fieri credi. bile est. Hac decisione dilui possunt omnes obiecti nes supra propositae. Si enim quaeratur,cur pituita con uulsione efficiens paralysim non afferat, spiritus anima, lis influxum impediendo, dicere poterinus eam esse iuperexigua quantitate , ut meatus nerui insensiles ocicludere non poss1t, & multis flatibus permixtam ita at tenuari, ut obstructionem parere non valeat. Vel certe dicamus spiritum flamosum praecipuam esse causam conuulsionis quam Galenus agnouit loco citato. Et lib.6.

de loc. fecit. cap. vlt. priapismi quia melibri virilis conuulsione fit,) cauiam unicam propositit, spiritum

famosum. Altera causa conuulsionis a repletione iactae, quam proponu Gal. loco citato , est inflammatio partium neruosisum, praecipue in neruorum principio , aut prope ipsum , qua nerui tenduntur , & conir humtur. Et excitatur illa inflammatio . vel a causa interna sola, nempe eum sanguinis in panem , Vela

causis externis, ut vulnere , contusione, & punctum

nerui.

Cari conuulsionis ab inaestione stini omnes immodicae euacuationes per haemorrhagiam , vomitum, aluissumes, si res ; tum etiam maximae humidi primige nij consemptiones, quae contingunt in sebribus arden. tinus & colliquantibus, laboribus immodicis , vigiliis, sillicitudinibus, venere immodica , fame &sti, & usu

diuturno alimentorum,& medicamentorum calefaciem pium & exsiccantium.

Haec etiam conuulsio ab inaestione a non paueis

100쪽

Cap. m. De Conuulsione. 69i Imr , existimantibus tantam siccitatem in corpore uiuente reperiri non posse , Vt inde nerus contrahi Mileant , illa enim in febre hectica & marasmo praecia. pue contingeret: quibus tamen abunde satisfieri potest, dicendo non oninem inaniti'nem , aut siccita tens idoneam esse conuulsionem essicere, sed eam tan tum, quae consertim & inaequaliter fit, quandoquidem subito interni humidi facta inanitione, partes conni uent, & in se concidunt, vacuum fugientes. Si vero aequaliter undique, & sensim exhauriatur humiditas, nulla fit contractio, quia inanitae partes ingressu aeris

occupantur.

Motus conuulsivus fit a matexta pungente , vellucante , & irritante partes neruosas ; estque visurim imhumor, vel vapor, acrimonia, aut alia qualus maligna

qualitate praeditus; qualis in febribus malignis cepissime contingit. Fiunt autem isti motus conuulsioni plerumque cerebro dc neruis per sympathiam affectis, es conuulsio sympathica nominatur.Compatiuntur autem vel per nudam condolentiam,& generis, officij, aut vi, cinae societatem ; aut a praua qualitate, vel aura venenata ad initium neruorum trantinissa. saepissime autem fit per consensum oris ventriculi I bile aeruginosa, veri mibus,veneno, aut alia materia acri, & vellicante: tum

etiam per consensum uteri, sicut in hystericis affectibus

contingit.

Diagnosis conuulsionis ex iis quae in principio Lusus capitis proposita sunt, facilε elicitur. In vera enim

conuultione pars contrahitur , ac rigida S immota manet, ut flecti, aut moueri pro arbitrio non valeat. lla motu vero conuulsi pars variE concutitur &agili

SEARCH

MENU NAVIGATION