장음표시 사용
51쪽
peropusn ' rae astu manifesto se ostendit in fine eoruna elementaliae circulationis. Et hoc opus non est in acta, sed in ratione potestatis per quam artista cum sua intelligentia po-Dircum in acta proprio. Et idcirco nostrum opus assimilatur naturae, x cu in ratione tantum, quia sine illa cursiis operationis natur. ilis nunquam inveniret finem, nisi per intellectivam ravoncm tr inseat. Et ideo pauci iunt, qui opus nos rum scirat in actionem ponere, nec est nisi una semita. inii fel e nullus vadit per semitam rectam naturae resipectu, per ui .Pi mutari se habent elementa sub conservatione. dc in Q i l ione speciei in ipsis in suste de potentia ad actum. Et i i ' p. quod scientia nostra non est in esse, nec in a-E ita potentia, quam per intellectivam rationemi o u imus de potentia in actionem. et u Zaiaebet cognoscere naturam, utpossit ei a similari in
. is casib tot de errore plurimoriam operatorum, de eorum sanieraco. quomodo instrumenta naturae aequiparant ur
i sit ..λrenus artis, in guibus gubernesur in
C A P. XXIIII. Vando ergo volucris lapidem nostrum facere, scias pri-
', quomodo dc qualiter natura operatur, dc conducit scipi . Et sequere hanc viam, & quadraturam , dchab bi dedictis elementis quantum volueris, quia natura h. bci operari, & non tu ad formandum, mundandum , dc p ui candi m Et ideo tibi necessarium est, quod scias eam ducere per iectam carreriam, per semitam rectam, & materia amnio linate an qua natura est introducta, quia si benescias eam custbdire, qui tibi remaneat, dabit ultra quam scies perere. Postea scias specifice quot modis fatui Alchy inistae sensualiter errant, non instructi, nec experti in tribus principalibus rebus dc experimentis, de quibus duae ad unam revertuntur, scilicet, quia nesciunt ignem disponere, qui est totus magister operis, quia est ille, qui congelat & dissolvit simul, & ideo haec intelligendi non habet potestatem, quia omnes imbuti sunt sua fatua ignorantia. Tertia causa est, quia disponere nesciunt materiam tali modo, per quem datur ei mformativa virtus, per quam instrumentu m, quod est in materia, directum est ad formandum per suum motu illud, quod petimus. Et est natura venerabilis absco
52쪽
ita in pro fundo, quam fili si scias bene reo ere, apparebit tibi cara, & clara, ut nobis ipsis in claro apparuit lumine, in lorma terrae albae, iubtilis, foliatae,&f issibilis, re erat prope naturam aroenti fini, clari & pretiosi, quare in magisterio
nomo noli habere artem incerta loco informativς virtutis. Nec Veiis in ardeti igni operari loco instrumeti. I irtus informativa est gubernata per modum certum operandi, qui in habe Te debes in introitu magisterii nostri. Et antequam aliquid fa cias, Vide quid vis facere, & sapienter operare. De grosso sacsimplum, re deponderoso leve, asperum mollisi , & durum rac molle, & amarum dulce. Et tunc habebis comple 'mentum in noticia instrumenti, quod directum est in sorma tiva Virtute, movente materiam ad formam, Ae qua est
activus formator per potentiam, qhiae infunditur in illo ex parte su pers ori Et est locus & locatum, quia perinfusionem generatus est in suo loco. Q iba genus habet aliud loca' tum perpi oprietates coeli, quae in materia sua in fluxae sunt per radios solis& stellarum. Illud tamen, quod e emen tales ac coelestes virtutes agunt in sitis naturalibus vasis, illudna et faciunt in suis vasis artificialibus, si sint formata admodum vasorum naturalium. Et illud quod facit natura solis ci stella ruin calore, hoc idem facit per calorem ignis,um taliter temperetur, quod non stiperet virtutem moti Vam, ocria formativam, quae est in materia influxa desuper. a in Omnibus rebus, quae sunt. & fuerunt corruptae,& pu- tridae, Vidimus influere virtutes stellarum, determinationem an re illa accipiendo, in quam materia convenientiam habet.
Hi a coelestis virtus fortis est & conrnuinissima, & capit, determinationem, & fin ery per virtutes sui subjecti in rebus mixtis. Et ideo quando in materia infusa est minerali, sta
in recipit determinationem naturae dc virtutis mineralis. scit siceit de vegetabilibus rebus, & animalibus, secundum
eorum materiale genus. Et idcirco fili debes lapidis nostri
elementa cogn'scere, quae sunt de materia naturae mineralis, quoniana in ipsis influitur virtus mineralis multiplicati-Va, quae respicit ad perfectionem actus mineralis per deter-mmationem, quam accepit a materia minerali, non Veae
tabili nec animali. Nihilominus quando voles habere mineralia elementa, non accipias deprimis: & ultimis pro noro lapide creando, quia prima sunt multum, imo nimis implicia, ultima vero sunt nimis grossa. Qiaando famesidia, Venit, accipe panem, Jc dimitte farinam. Quando Voles
53쪽
voles facere panem, farinam accipe, blatum g Imitte. Et hoc verbum philosophicale datum est tibi de elementis figurative, in quibus elementis sunt entia realia mineralia, de quibus movetur virtus coelestis instrumentalis. Et nota, quod virtus informativa movet instrumentum, & instrumentum movet materiam occultam, & materia movetur
de potentia occulta in actum manifestum. Et virtus informativa in materia est per scientiam introducta per artificem in sua naturali operatione. De virtute informati va, per quam lapis noster recipit errationen ,
ct multiplicationem in suis instrumentis. Et de sulphuritate
elementorum. Et de loco genera- tionis,
post haec fili per praecedentia potes intelligere & discernere, quae sit virtus, perquam lapis noster potest, & habet se multiplicare, dc unde exit. Et dicimus quod est virtus mineralis, quae descendit a coelo in naturam mineralem, per quam secundum naturae suae specificationem ipsa fortitudinem & virtutem accepit mineralem, quae respectum habet ad totius materiae suae persectionem, in quanto se extendere potest, secundum individuorum naturam, quae quidem individua in universitate naturae mineralis inclusa sunt,& in quibus virtute influentiae descendit, & infunditur virtus formativa lapidis nostri, sicut in semine bruti generati a superfluitate nutrimenti putrida, a vasis testicularibus virtus formativa animalis descendit, quae virtus postmodum per diligentiam naturae specificae informat individua in speciem animalis praecedentis. Et est sicut magister carpentator, qui informat suum artificiantem per suam artem operando. Sic enim est in materia lapidis nostri virtus informativa, quaerespicit perfectionem ejus & alterius. Et ideo dicimus, quod est una virtus mineralis, quae format lapides ac metalla, ac omnia, quae interea sunt media. Et ultro dicimus, quod ipsa est communis virtus naturae mineralis, per eam sunt formati per determinationem, quam accipit a loco terrestri suae ge
ne rationis, Sc propter hoc in illo est fixa. Videas ergo si est res nimis communis cum ipsa sit in lapidibus, quos tu quotidie calcas. Et nota, quod ex hoc patet doctrina, in qua terra, anima debeat terminari, & conjunsi Mercurius,
54쪽
Et super hoc passu videatur epistola Alexaudri, quae loquitur de illis, qui dicunt lapides qui inveniuntur insanies & nullius
valoris. Vnde mirantur rustici quando eis dicitur, quod nostrum argentum vivum,aursim sit de natura lapidum Adhuc fili potes melius cognoscere formativam virtutem per hanc similitii dinem. In liquoribus enim gummo sis ab arboribus exeuntibus, sicut thus, in astix, Tereo entina pix S si miles, cognoscere potes, quod sunt humiditates mixtae in minimis partibus cum subtilibus partibus siccis, existentibus in arboribus suis virtute &mixtione caloris naturalis, quae fecit humid um per siccum pati, & siccum per humidum. Quia qua a
do tales liquores ab arboribus exeunt, statim humidum naturam suam siccam manifestat. Quia calor naturalis per totum humidum dispersus, constringitur a sicco contemperato cum humido,aut a frigido aereo ipsum circundante, Sc licam plius nequit se movere in humido, ad formandum illud in figura dc forma fructus, cum sit extra locum sui vasis suae
generationis. Videas igitur ne vas aperias, donec totum humidum terminetur dc finiatur, secundum quod suas rotat,ones,&sumationes excluderet. Hoc intelligitur de terra, quenon est separata a vase de terrae terra Et de hoc habes exemplum de grano frumenti, Jc de rebus terminatis, quando peririgus aereum constrictivum se congelant. Istae gummae sic
congelantur, cum sunt extra locum generatio scarum . ita
quo est virtus formativa , quae format dictos liquores cum
suis duobus instrumentis in si , res, folia dc fructus secunda
suam natura tantum . quantia stant intus dictas sicias arbores,
ubi est dicta virtus, quae est calor naturae. Et per hoc intelli pere potes, quod sicut materia sicci terres ris, quς passia est per humidii Vticosia,chi materia humidi, quae passa est per igne,& siccu terreti, parata est ad lapide, dc in ipsum generata per infusionem virtutum stellarum dc loci, ut supra diximus de virtute formativa lapidis. Su generatur per infusionem si milis virtus in semine generalibi, scilicet, quando semendes censum est per totam spongiositatem corporis, dc attractum in vasis seminariis, tali modo, quod dicta virtus accipit de termi Aa tionem loci, ubi infusa est, dc per hoc accipit poten tiam formandi figuras diversas propicr disserentiam quali tatis loci generationis. Quia quando virtus informativa in
fusa est in materia minerali, recipit materiam multum in comple X Onc siccarn, tendentem ad mineralitatem. Igitur
ei nc cesse est. ni sit sortis influentia, ut scilicet calor iit ad di xlgendum scissiciens tria ic: iam nactalli, pro prima d gesti
55쪽
one, aut quod illa materia sit satis rara, ut calor simplex valeat se movere per totum. donec generetur fortior calor in materia fortiori composita, Di possit diripere materiam fortiorem. Et ideo opus est ut sequatur mineralem materiam informando secundum loci qualitatem, in quo adjungitur natura secundum suam fortitudinem. Consimiliter est in natura animalium, quae est compleXionata complexione
calida de humida. quia locus suus proprius complexi 'natu Sest ipsam et complexione, sicut animalium testiculi sunt ca 'l idi calore, do inimidi atque madidi secundum plus & m: rius fortiter spongiosi. Et si virtus format naturae qualitatem custodiendo & specificando secundum intelligentiarn na' iurae ad sipeciem generis, unde exivit Et ideo dicimus, quod in qualibet materia secundum suam speciem est propria vir tus infusa. Et hoc est, quod dicit litera chronicae Platonis.
Secundum materiarum merita virtutes coelestes infusis sunt, quae operantur & formant res naturae in vegetabilibus, di mineralibus. Et nota, quod influentia caloris natura lis descendit . 1 stellis in aestate, & tunc calefit aer, omnia continens, dc calefactus calefacit corpora, & dissolvit ea. Denique venit influentia frigoris, calidum acris comprimens, in centro corporis, di tunc vegetabilia incipiunt cre scere & germinare. & sic faciunt mineralia. Propterea dicitur in rebus , quod dimittas stellis materiam ad constringendum calidum in profundum. Et ex isto constat, calo rem naturalem debere esse cum calore loci. Et istarn Vocamus virtutem coelestem, multiplicativam, vegetativam, mutativam. Quapropter declaratur, quod noster lapis for matur per virtutem coelestem, &crescit per virtutem multi plicativam, &pullulatur&gignitur per virtutem vegetati-Vam, & mutatur peri virtutem mutativam, & corrumpitur Per Virtutem corruptiVam, dc generatur per virtutem geDerativam de corruptione in generationem. Et ideo Virtus
coelestis dicitur militiplicativa, eb quod multiplicat: Vege tativa, quia crescit dc fructificat ; mutativa, quia mutat ; cor ruptiVa, quia corrumpit; generativa, quia generat. Et hae sunt sex virtutes, quae determinatione recipiunt a prima, quta desiderat formari. Et formatio non potest esse sine mutatio ne &alteratione materiae. Quare convenit & est necessitas, quod ista prima sola virtus induat se virtutibus omnium aliarum virtutum secundum proprietate materiae altera 'livae, dc passibilis. Quapropter apparet, quod non potest for mari absque mutatione materiae, nec mutati sine corrupi O-
56쪽
ne, nec generari, multiplicari, vegetari sine alteratione materiae illius. Per quod apparet, quod virtus coelestis propter formationem scilicet, ut valeat perficere & formare materiam, omnia praedicta facit, di sic declaratur, qualiter
natura transit per sua media ad extrema. Declaratur etiam
per hoc, quod nulla materia potest perfici, nisi patiatur diu. Et ideo necessarium est, quod in tua materia haec virtus sit infusa, quae anima esst lapidis, quia anima lapidis nostri de lapidibus est, sicut anima vegetabilis de plantis, & anima vi talis de bestiis : non tamen, quod intelligas, quod sit illo modo vegetabilis sicut plantae, sed duntaxat ordinem in sequendo, secundum suam potentiam, dc secundum quod materia sua sustinere potest potentiam suae nobilissimae coelestis Virtutis,&in tantum, quantum est sua materia subtilior, da ipsa plus & minus ad nutum situm operatur. Non quod sit sicut anima vitalis, quae est actio organicorum, & philosophicalium membrorum, habens in se vitae potestatem, quia materia naturae suae terrestris, & durae ac siccae non patitur, sed sicut ars, cum qua Artista operatur in suo artificio. Et ideo tibi necessarium est scire, quod omnis talis virtus, quae format materiam secundum genus naturae, indiget duobus propriis instrumentis, per quae suum formet opus secundnm suae diversitatem materiae, de quibus instrumentis loquemur
in secunda parte capituli secundi. Quia hic te adhuc informare volumus de dictis virtutibus, &per exempla declara re, per Vegetabilia saepe dicta. De morte lapidis, ct de aliquibus causis, ct de rebus impedientis
bus generationem, multiplicationem: quomodo τem0Υenxur per exempli d0monstrationem ad regeAtam natur α com
CApuT XXVI. IN lapide nostro fili dicta virtus mortua est, quae non habet multiplicandi potentiam, ratione suae durae, & nimis compactae materiae, quoniam per eam ligatus est calor, qui movere se non potest, per quem dicta virtus se regere de 'beret in informando lapidem nostrum. Et ex hoc tibi damus exemplum de grano frumenti ae 'mnibus aliis seminibus, quia frumenti granum per se solum existens in materia com- pacta ac sicca, non habet potentiam crescendi, secundum
57쪽
cursum naturae, neque multiplicandi se, nisi resolutione qua-d am, & attenuatione por simplicitatem suae durae substantiae, in qua substantia dura congelatus est calor infra existens inclusiis, haec substantia terminata est, & mortificata ratione siccitatis&duritiei, in qua terminata est materia, in qua retentus est calor naturae, Qtria siccitas R. frigiditas excellentes causant mortificativam qualitatem. Et per hoc potest rusticus cognoscere, quod talis siccitas causans duritiem dc mortificationem, aerea mitiget humectatione, ut calor naturalis resuscitari possit& extendi in simplici materia aeris, qui est ei materialis cibus, sed hanc or'ssarum parti uim deri' sitatem sive duritiem ponere in simplicitatem, non est dat itinnaturae, nisi per subtiliationem suarum partium siccarum,factam a resolutione, quae est facta per reincrudati 'nem ma didi &humidi materialis graeei, quod erat terminatum incocto in digestione perfecta, per modum substantiae albae subtilis, de qua sit panis, quem comedis. Et re incrimat lodicti humidi seminalis terminati in sicco, causatur ab humido subtili frigido & crudo, quam accipit in sua dis lutione. Quare necessarium est, quoa illud siccum terminetur, aut convertatur in humiduin aereum, quod est amicus & cibus agnis, qui sua virtute format nascentia. Sed cum siccum &humidum sint oppositae qualitates per suae contrarietatis disserentiam, ideo est opus, quod per differentiam concor dantiae, elementa de qualitate in qualitatem transmutentur, & una qualitas in aliam, scilicet, siccum in frigidum, dc frigus in humidum, & humidum in calidum, ut materia approprietur. dc jungatur per ignem, per hujus concordantiae disterentiam. Hoc est dicere, quod materia sicca grani convertatur in humidum materiale, in quo est naturalis calor, per differentiam concordantiae, quae potestatem habet recipere virtutem informativam coeli ab illo. Quapropter apparet, quod natura non transit de uno contrario ad aliud sine medio, per quod causata est differentia concordantiae,
per quam materia transmutatur de natura in naturam,&haec
est specialis differentia, quam habescustodire. Nam est aeris amica per humiditatem. 5 vicina terrae per frigiditatem. De qua per rarefaistionem, alleviationem, & subtiliationem venit rein crudatio in rebus, quae sunt dc fuerunt coctae, condensatae, dc terminatae per naturam dc artem. Et erra est vicina igni, propter ejus Dccitatem, dc ignis vicinus aeri propter ejus calorem, a qua terr er rarefactionem, ocalleviationem vel subtiliationem fit reincrudatio in rebus.
58쪽
quae sunt 3c suerunt coctae, di condensae, & terminatae per
tartem & naturam. Fili condensatio &rarefactio est via tigin .i lis in elementorum transmutatione, in gradibus re mina. Et haec est com munis doctrina, perquam natura fa- a X convertit sita elementa. Et ideo granum frumenti quano solutum, dissi, lutum, & rein crudatum est, transmutas i. D cst de sua natura in aliud opus, ibidem operatur frigidi ras, dc hiimiditas, quae est aqua cruda. Et ideo calor, in quo est vegetabilis virtus potentialiter ista sentit adhuc forma -
tivam virtutem secundi m strumenti, quae movetur a coelo, ad informandum per aliam in fori Dationem naturalem calorem, & per hoc non potest habere modum penetrandi actualiter, ncc ibi se movere in partibus humidi sui materi alis. Quoniam quasi hebctatus est in suo materiali principio, ratione frigidi & humidi quod intravit in suo materiali per resolutionem dicti sicci, cum superfluitate multi, magni, frigidi, humidi. Sed postea a secundo instrumento descendit coelestis virtus per calorem solis, resolvendo, & di minuendo a dicto humore frigido quantum opus est ad intentionem naturae & non plus, sed in tanto & usque ad ter minum excitationis &accelerationis naturalis caloris, quia
perdit materia istam superfluitatem frigiditatis, quae eam
tenebat mortificatam. Et quando istae naturae calor, qrii est excitatus & acceleratus a calors solis, per continuationem instrumentationis illius caloris se movere incipit in sic. madido & humido materiali, per quod ligatus fuit, tunc in ipso semovendo penetrat, & penetrando dilatat, dc dilatan do format, di convertit suum humidum materiale in suam propriam speciem, dc in suum proprium esse, & eris, &sic dicti is calor non cessat operari infra suam materiam, Vege
tando, pullulando, crescendo, & augmentando, e longan do, & extendendo, & etiam multiplicando tantum, & a quo usque veniat ad terminum, qui non habet amplius materiam humidam, Sc tunc humor incipit terminari & in spisse sari per informativam virtutem ab aliis differentem per con-eordiam, & calor per siccitatem mortificatur, quam granum frumenti accipit in sua terminatione per compactibilitatem S duritiem, tantum & quousci, altera vice in res lutionem revertitur&putrefactionem. Quapropter rota elementorum per naturam tota & in circuitu rotunda gyra r, & erit quousque Venerit ad suum proprium terminatum punctum. di sic per evidente experientia natura tibi ostendit quod virtus, quae est in potentia in semine bladi, in nullo tempore
59쪽
posita est messectum Zc actionem produmvam & vegeta
ti) am, nisi post corruptionem & putrefactionem suae materiae propriae, quae causa est alleviationis S subtiliationis, ct rarefactionis, quousque veniat ad pulictum gen cratio nis, quam vocamus m ltiplicationem, de uno grano incentum, & de centum, in ICCoo. appellamus, ct ideo Vis est rusticis credere, quod si granum frumenii non projiciatur in terram , nullo tempore virtus ejus multiplicabitur , quia natura sua sicca non vult illud pati propter causam suae ter 'minationis, factae per conversionem subtilis in fissum, dc si projiciatur in terram, alleviabit se per resolutioncm , recrescct humiditas sua per putrefactionem, per quam ejus animae Vis procedit, non tantum quod faciat eum multiplicare in calore coelesti superius ascendendo , ac si melius foret, quam hic inscrtus, sed sicut erat: vide igitur quomo do separatur per subtiliationem mundum ac purum a Vili& inarari'nd. 8 coenoso, Viscoso per elementationem, quam
accepitas Virido per rarefactionem, per quam exaltatum est, S feria lentum appellatum. Dicimus ergo fermentum Ies e Xaltatas in altum, quae per omnes mundi gentc. sunt desideratae ac sic nominatae. Quare dicimus, quod per Opera rusticorum virtutes coelestes adjuvantur, scilicet per arationem, culturationem , seminationem, impinguationem terrae. Et tali modo rustici juvant naturam, ut citius fructus expediantur, & emendantur. Simili modo tibi diximus in magisterio nostro, quia primitus nobis est opus, quod substantia , quae eae pura nostri lapidis
natura , resolvatur per subtiliationem suae substantiaegrossae postea putrefiat , & humidum quod est frigidum, & in naturale bene separetur per calorem solarem, qui contra ignem vadit: postea sibi administretur suus commpetens cibus, quem virtus jam dicta habet in se permutari. Et per hunc modum materia mineralis ad juvabitur per in dustriam Alchyni istae: Tali forma, quod cora omni viro ipsa claro lumine manifestabit effectus suos.& potentias non in distentes probatione logicali. Quia bene coclusum est ad intellectit m tuum hujus operis naturalis, in qua forma artifex hujus operis naturalis debet inclinari, & dirigi per considerationem instrumentalem aut rationale, & non sophistica, cym sententiis philosophiae naturalis. Quoniam adhuc non obstante, quamvis ingenium profundum habeat logicus ar
Eumentabile, aut naturale de rebus extrinsecis, nunqua cum
Hoc toto per aliquam rationem, quae veniat adsensum, poterit
60쪽
terit directe cognoscere nec judicare, cum quali natura aut Virtute per fortitudinem intrinsecus habeat sua multiplicatio crescere super terram, nisi pro similitudine, quasi simpliciter credendo nostrum mavisterium esse aut non esse, nec quomodo fieri potest, quod nostrum semen in terra sua pullulat, crescit, & colligit fructus suos&suas messes, hoc nunquam scies nisi cum doctrina experientiae prius intraveris in philosophia naturali, dc non sophistica, quae nascitur per diversias praesiumptiones fantasticas infuses in illorum capitibus, qui cum praenosticationibus elevatis contra vim & voluntatem rationis & naturae faciunt multos pert naciter errare in sophisticatione mentis. Quapropter concludo per rationes supra dictas, quod si per industriam naturalem, cum clarisci evidentibus experimentis tu non habueris rectam rei co- Enitionem iam inquisitae, nunquam ad tam preciosum epustum eris invitatus per naturam. Qui ergo lapidum virtutem ignorat ac proprietatem eorum, qui de potentia deferunt corpora in effectum, dc in actum, prout experimentaliter cognitum est, nostro de cibo precioso non gustabit. Est igitur tibi necessarium, ut lapidum nostrortim experientia na' turam agnoscas per practicae viam, mediante theorica,&doctrina ostensibili, aut per revelationem secreti, quia pati ca format theorica, nisi per practicam habeas experientiam,& per experientiam practica formatur, ac etiam clara veri'tas, quae humanum intellectum illuminat. Fili ergo bene cognoscere debes processum, qui tibi naturam ostendet lapidum ac virtutem, quae per vim suam convertit illud, quod nulla res alia facere potest, nisi ipsa per similitudinem suam,& illa est res ignorantibus secreta. Est tamen omnibus sapientibus communis, ut lux mundi, noticiam cujus per experimentorum viam habebis,& non sine illis, aut eorum aliquo. Quia de ipsa experientia exivit veritas rei, per quam multiplicatur tinctura adjutorio. informationis nostri magisteri j naturalis.
De corruptione Oputrefactione omnium rerum. Et quomodo omnis r. nascitur, O recipit rixam,stanimam naturalem aputrefactio 'ne, cur de Nentreputredo matris suae, per musati
Ic cognoscere potes, quod nulla res potest essemata , nata , aut creata , nisi post sui corruptio i