Summa philosophica juxta scholasticorum principia : complectens logicam et metaphysicam

발행: 1885년

분량: 463페이지

출처: archive.org

분류: 철학

291쪽

DE SIMPL. ET SPIRITUAL ANIMAE. 275

ni illa e his a pothesibiis absurditat vadat Ergo illud

quod pereipit eorPUS, XtonSum non St. 1'. Prima hypothesis est absurda, siquidem γ- a nulla potest assignari ratio Cur e aeterae arto nihil per 'iperent. quum Omlnes eamdem a JJoant naturam . hi illo partes quae nihil per riperent frustra ponerentur ut putet; - Par autem ipsa quae Corpus Pereiperet essetne implexvol visensat Si simple X ergo stat quod O imHS, C ΓΟ- indo adversarii sibi contradi ei sent; si Xtonsa relate distam triplex illa hypothesis redit; qui reditus numquam liabebit finem, nisi a mittatur rineis tum sensationi eSSe

2R. Altera etiam hypothesis absurda est, a quia hostin easu multa essent in homine rinoipia oreeptioniS, Q. to essent animiae quot artes Hoe autem repugnat XPerientiae et rationi eXPorienti ae quia oonsolentin nobis refert unum nobis inesse rin et Dium CognOSeenS atque repraesentationes minime multiplieari rationi quia fru-Stra tot animi ponerentur, quum una sumoeret ad Sen Sutionem absentiam. b H p ipsae partes se essent simpli-ee Vel compositae ac proinde in in otiani vpothos vel adversarii eo ne odorei it illud quod Volumus, vel argumentum in indos nitum rodiret. 3'. Non minori absurditat laborat tortia hypothesis ad quam adversarii uti irimum confugiunt. Nam Si reprae-Sentatio eorporis, quod percipitur diffusa esset in tota

anima: - a nulla ars ninas , neque artium colleetio totum pereiperet corpus quin ereeptio est notu immanen S, Retus Delmpo qui remanet in Subj0eto a quo et ieitUr ergo na sit; equo noseiret suid altera oreiperet: ergo Pereeptio totius numquam aboretur. Quod si ι per absurdum admittatur commutilentionem quam dum dari bartium inter se jam obero esse eentrum ali luod i Stius ommunis pereeptionis suilleo esset ali tua Pal Squae Simul sibi rei'r esentaret id quod ipsa perciperet et id

292쪽

276 ANTHROPOLOGIA. iiii id aliae porcepelint; Sed eo in ea Su Osset ad suuinium poreipi una par POS aliam, at pereeptio totius simul liaberi non oSSet. - o Si per OV Um absurdum pereeptio ista totius habori diceretur in aliqua Centrali arte, quperimus utrum ipse Centrali Pars, Sset imple Vel X tensa; o iterum atque iterum inStaurabitur argumentum, donec vel segetur pereeptionis factum, vel a mittatur id quod probare intendimus. - IO argumentum adeo evidenter probat animo simplicitatem, ut ipse Baylo non dubitaverit asserere id si mitato non edere vel si missimis demonstrationibus qua geometrae dare solent; ne Si quis juS-dem evidentiam non eroipiat id propterea esse quia Supra crassam imaginationem se attollere noluerit. 376. 2 PARS. Ut simplieitatem animp humanae X sensationibus proba Vimus, si ejusdem Spiritualitatem ex operationibus intellectus et voluntatis evineero aggredimur. Unde te generatim argumentamur: Constat nos immaterialia Cognoscere materialia ipsa uti ingere immateriali modo a Saepe bona Spiritualia prί materialibuS, immo illii quandoque prosequi eum maXinio istorum detrimento. Atqui haec onmia videnter probant uetus intellectus et voluntatis esse intrinse eo independente a muteria Seu quod idem Sonat, intelleolum et Voluntatem non osse adultates organiens Ergo intellectus et voluntas sunt saeuitate intrinsece a materia independentes Atqui saeuitas nequit esse ei laetior principio a quo emanat, et principium a quo emanant intelleolus et voluntas Stanima; Ergo anima ipsa est a materia intrinsece independens Atqui quod tale si est spirituale Ergo anima est spiritualis Prior illa minor per artes robanda St. 1 P. Facultas organion percipere nequit nisi ea Objecta

lupe eam Sen Sibiliter afficere possunt, Seu quae in organiScorporei repraeSentari valent Atqui innuaterialia sensibiliter timuero facultatem organteum, Seu in ea et I 0 Sentari, nequeunt. Ergo faculta quies intinaterialia percipit

293쪽

DE SIMPL. ET SPIRITUAL ANIMAE. 2i

organien Sso nequit. Immaterialia enim vel sunt spiritualia vel abstracta Atqui pii itualia nequeunt imprimere sui repraesentationem in facultate organtea, quia nulli Sconstant partibuS; abstracta nutem reVern non Xistunt a proinde in facultatem organicam agere nequeunt eamque repraesentatione ui immutar Ergo immaterialia percipi nequeunt a facultate organtea Atqui intelleolus ut onstat, eorum ideas concipit, de iis udient eisdemque ratiocinando proprietate tribuit quae spiritualos omnino

Sunt et materiam omnem X eludunt Ergo intelle eius notiost faculta Orgunten. 2'. aeuitas organion nequit in agendo se attollere supra Conditione Silo naturae, ne proinde Peret Pere non

valet materialia a oonditionibus materialibus praese indendo, seu immateriali modo Atqui constat int0lleetum vel quando Cognosei materialia, ea eruis ero immateriali modo ; Ergo intolle eius non est facultas organiea. Revera aliter sensus, aliter intelle eius objecta materialia ereipit. Sensus eroipiunt Xteriora rei, qualitates nempe Sensibiles intello eius oroipit id quod si rei intimum, ipsum

Substantium, Ssentiam atque naturam intelleius perstipit materialia sub omni uni et universali ratione, ne remotis charaeteribus individuationis onereis , quibus tenet urin Xistendo dum sensus attingunt materialia rout in se Sunt, et iis asse ut a Conditionibus, quibus singularia ideterminata redduntur Sensus demum non Ognoseunt nisi a materialia qua aetii sunt intelleolus e contra se extendit ad ea vel qua tonus ossibilia Sutit. Ergo Sensus materiali modo, intellectus modo immatoriali materi lius exeipit Ergo intolluetus non est in Suis operationi in is organismo alligatus atque ideo S intrinseo a materia inde pendera S. 3 . Id ipsum vino diximus si voluntatem XPendam US, quae actibus suis facultatem in organicum, non euia ne intellectus, o prodit Constat quippe OS a Suniati Ἀ-

294쪽

278 ANTHROPOLOGIA.por delectari licitiis Spiritualibus, qualia sunt Virtus, Seientia, etc. -J limo bona interdum appetere vel reluctando iii elinationibus up ad corporea Seotanda traliunt;

o plenoque dominio frui in proprios actus liberi quippe

sumus Atqui seu ninia facultat organiepe repugnant; Ergo voluntas non est ineuitas organica. Nulla quippe ineuitas ad objectum tendere potest, quod essentialiter suam eapaeitatem superat Atqui Spiritualia Superant, ut patet, Casueitatem organies facultati ; Ergo Nulla tum

ineuitas agore potest contra Suam naturum Atqui volun- tu Contra Suam naturam ageret, Si organien saeuitas cum eSSet, quod Corpore uin St, dedignaretur Ergo Demum

facultas organtea a suo Objeeto ita determinatur, ut positiSomnibus requisitis ad gendum, actionem Suam nequeat continere Atqui id voluntas continuo r00Stat Ergo est facultas intrinsece a materia independens, atque adeo PSaanima talis Si oportet. 377. R PARS. Post ea quae diXimus Vi ne eesse est ut probonius Cogitationem materiae metaphySie repugnare. Nequeunt enim praedicata contradictoria idem rei sintulat tribui Atqui id eveniret Si negaretur repugnantia nateris cogitantis Ergo hujus repugnantia admittenda est. Materia quippe essentialiter artibus constat; a partes cogitationis Subjoetum essentialiter a Se respuit Ergo nequiret materia cogitatione donari, quin simul X tonsa esset et ino Xtensa, quod ei te contradictionem involvit. Hino solvitur trita illa dimoultas quod ne omne matertiae Vire Sint nobi comper ipse, ne cognoseamus quidquid Dei omnipotentia lacero in materia queat. Id enim quod intrinse eo repugnat nequit esse torminus ullius Potentiae; et hoc ipso quod certo scinius alicui rei proprietatem

aliquam Convenire, certo etiam novimus eidem oppoSi tam Proprietatem inesSe Oii osse, etiamsi iura alia nos lateant. Stat ergo propositio quoad omne Sua ParteS.

295쪽

DE SIMUL ET SPIRITUAL ANIMAE. 279

3. Quibusdam clinicuItatibus satisfit.

378. Dissicultatus plures e clietis solutae manent; URS-dam tantum hic referemuS. O . 1'. Partes materiar, ieet singula seorsum non Sint cognitionis ea PaeeS, POSSunt tamen ita conspirare, ut in toto quod inde enaSCitur, cognoscendi vi exurgat. Nam in horologio v. g. nulla pars in Se contino potentiam indicandi torus, et tamen indieatio Sta oritur e conspiratione partium ergo a Dari ieet Ulla Corporis pars potentiam habeat CognOAeendi, e earum Conspiratione cognitio oriri

Potest. 'Resp. Qui ita argumentatur similo illi quid fudit quia mitteret visionem haberi posse a collectione Odeorum,

licet horum quisque ad videndum Sit impar. Tunc colle-etio, ut pluries jam notavimus, moere potest id quod a singulis artibus mei nequit, eum partibus ipsis inest vis iuraedam, sed insumetens ad esseetum roduoendum, quid0foetus tollitur hoc ipso quod partiale Viros in unum confluunt. Si licet singuli homines impares sitit ad ingentem lapidem movendum, eum lures Simul ngento movere POSSunt. O in usu, ut patet, effectus est quid X trin-

Se eum, et ejuSdem natur:m ae ille qui a singulis partibus valo produci Atqui cognitio est quid immanens et totoecolo dissor ab osse utibus virium entium materialium; Ergo. in vides ivllam esse ad duetam paritatem. Quamquam enim nulla ars in horologio habent potontiam indieandi horas, lipseo tamen potentia specie non dissert a Potentiis singularum partium ropriis, nempe ab Starum Inotu et Onsiguratione. At potentia cognoseitiva speciodissert a potentiis maturi 3. Hinc uti impossibilo est ut

numeria millenarius Xurgat e Sotiis, oloribus, aut alia quaVis re toto genere a se diversis ita impossibilo si ut cognitio proveniat e combinatione Virium materi; D. O . 2'. H Anima eas leni subit iee ac corpuS; Viget au

296쪽

280 ANTHROPOLOGIA. languosuit ut orpus oreset ne soneseit, reseente ne Sotioseonte orpore Ergo non est aliquid a Corpore essentia litor distinetum. VResp. Dinia subit easdem leo a Corpus, eodem modo et Semper Nereo diverso modo et aliquando, et quidum ratione unitionis eum corpore, eon edo. Corpus ore sui et deerosuit Soeundum quantitatem seu partium additione vel semotione, quod est augmentum et de Crementum ro-Ρri diutum anima autem metaphorie dieitur rescere aut de oroseoro, prout ejus ire magi minUSV0 Porii ei untur. Motaphorie otium uicitur Senoseere ne a tigri S Core, quatenus, lubentibus annis, Vis imaginativa aut alio Sensitivae indultates mittunt illum vigorem, quom in juventute ut plurimum est reperire. Animam porro non Semper Vel diverso modo subesse iisdem vicissitudinibus a corpus,

Constat, eo quod Creseente Corpore, non Semper animae

junotus eum judicii maturitate quo in 'iunt ad orporis

tioni favent cortius quandoque debilitent, ut patet in iis qui studiis nimium dediti sunt.

O . 3'. I ud quod Xtenditur se movetur Corpore Umost Atqui anima in toto orpore e Xtenditur et movetur Ergo. Resp. Illud luod sextenditur ratione Sui CorporeUm St, on edo it id quod extenditur ration alterius cui substantia litor onjunetum est, et modo omnino diVePSO Nw0. Extensio ratione sui habetur quando aliquid ireumferi-Ρtive occupat locum quando nempe ens Oeo CommenSUrntur. Hoc modo anima non est in Orpore Sed, ut OStea

probabitur, est tota in Singulis orporis artibus. Est tamen a p0Son in toto oorpore quia illi Conjunota est; quae pr*0Sentia in omnibus orporis partibus nonnisi meta Phorie eXtensio vocari potest. Hi ne patet responsio ad alterum Anima non movetur troprie loquendo. Sed

297쪽

DE SIMUL ET SPIRITUAL ANIMAE. 281 quia moVetur corpus ii quo repeiritur, ratione CorporiSmoveri dieitur; quod orto non mei animi simplicitati. O . 4'. Cogitatio dicitur repugnare materiae, quia Siquid sini Ple X dum materia est quid eo inpositum Atqui

materiὶ Competunt alia Proprietates simplieos, ut Sunt motus, graVitaS, te. Ergo materio non repugnat Ogitatio. Resp. 18. Cogitatio est non modo simple X, Verum etiam

spiritualis. Ergo requirit rineipium juSdem naturae, Seu subjectum quod sit intrinse eo a materia independens; Atqui materis viros, liuot Simplieos dicuntur, non sunt ab ipsa maturin independentes, sed essentialiter ab a in operando tendent Ergo 2'. Cogitatio est aetus immanens; Ergo requirit rineipium quod notioliis immanentis capax sit; Atqui viros qui sunt in corporibus, non iubent neu habere possunt notionem immanentem, quia respicere nequeunt nisi terminum extrinsecum Ergo. O . 5'. anima intrinseo dependo a orpore otiam in aetibus vitae rationalis. Quia si sepondentia intrinse ea

non sit nulla potest clari ratio sum eiens eur tum volutio mentalium nouitatum tum earumdem Xeroitium pendeat a Conditionibus orporis. Constat porro, Vitiato organi- Sino uetus intellectivos haberi non osse.

Reu . Ratio dari potest, et data jam fuit in duolarationuthesis. Quum enim anima Sit corpori unita, non PoteSteonnaturaliter intelligere a corpore omnino Priaescindendo.

Hinc est quod materiam, quam intelligit, sibi sequentComparare niSi per orporis ministerium. Si conditio haec non ponitur, Ne netu poni potest. Unde evolutio mentalium facultatum pendere debet a conditionibus organi- Smi; et rerum uoluale exseruitium nequit ab iisdem conditionibusti 10seindere. Quare si actuum mentalium esSatio in Se Spe etetur, hae potest a)que XΡliuari per dependentiam X tritisse eam et intrins eam. Hinc ad cog OSCen

298쪽

282 ANTHROPOLOGIA.aotuum natura Atqui sensitivi actus hujus sunt naturae ut necessario postulent facultatem organieam; aetus econtra intelleutivi a saeuitate organion oliui nullatenus possunt Ergo ii Seeus ae illi, principium requirunt intrinsece a materia independens. ART. II. - DE UNIONE ANIMAE ET CORPORIS.

379. Li00 aisini sit substanti a corpore distineta eorpori tamen intim unitur et cum eo efformat num tominem. Ad hanc igitur quaestionem Solvendam duo prae standa sunt investigandum imprimis est qualis sit unio quae viget inter animam et corpus, et quomodo δ' eadem

unio debeat explieari optimi quique hilosophi soliolastie respondent unionem esse Substantialem talem sellieet ut X anima et Corpore una reSultet natura compoSita, unaque et Sona atque hane Substantialem unionem noualiter osse Xplicari quam admittendo unimam esse formani CorporiS, MXin ea up diXimus agentes de natura Corporea. Utrumque unctum rius declarandum est; deinde robandum, a demum ab adverSariorum impugnationibus vindieandum.

380. Ex iis quod diximus in Ontologia n. 23 intelli

gitur quid sit natura, quidque ersonari a proinde quando dieinius X anima et orpore unum efformari naturam humanam, Significamus e utriusque unione unum et rimum haberi operationis prinoipium uti quando dicimus

Unam reSultare ei sonam humanum Significamus unumeSSe Subjoetum primum, ad quod referuntur omnia quod fiunt sive per Corpus Sive er animam ; Unum quod non Si neque anima, neque corsu Seol Sum Sumi tum,

Sed Ompositum e utroque. Ut hysteam hanc unionem eXplieent, scholastio dicunt animam uniri Orpori ut formam, ita nempe ut in corpore illud ipsum siciat, quod

299쪽

DE UNIONE ANIMAE ET CORPORIS. 283 forma mineralium praestant in materia norgani ea, et principiunt vitale aut sensitivum in corporibus Organteis. Quare uXta ipsos anima rationalis Si corpori copulatur, ut ipsum aetuet quoad sensum, vitam et ipsam Substantium Corpoream, in qua materia Xtare non potest ' EX

vimus anima rationali praestat non quatenus rationalis est, ut Statii putavit, Sed quatenus virtute in Continet formarum inferiorum. Quatenus Si rationalis est principium vitae intelle olivae quam vitam anima Se Oin Xere et, quia repugnat ut Xeroeatur per intrinse eum corporis ministerium. O Systemate admiSSo, reeie XPlientur

physica io minis uisitas, quin ita intelle et uali uitiam patiatur aeturam. Quapropter Substantiali et physica

hominis unitas ita eum unioni modo QOtineXn St, ut Oroj0oto, et illa re iei debet, ut revera i faeiunt quorum

opinionem hi pauet attingemuS. 381 opini, Des veterum philosophorum referre non Vneat. X reeentioribus alii alio modo Xplicant orporis et animp unionem. Habemus syStema assistentiae, SyStem harmoniae praestabilito et systema insuXus physiol. Nostris temporibus huic praesertim plures adhaerent qui

negant animam esse Orporis formam duo priora fere obsoleta sunt. Systematis assistentiae fautores Omnem substantialem unionem Degant, et affirmant Deum pro u-eere in Orporibus nostris motiones quae motibus anima)respondeant, ea uoti ratione quod Corpora activa DonSint. Caeteri praetermissis, XΡlieatio hae falso innititur fundamento, i peterquam quod neget hysicam hominis

unitatem. Hoc est Systema lurium CarteSinnorum. --

Leibniigius inv0Xit systema harmonide 1 20Stabilit Q. Ju-Xta hoc anima et corpus habentur uti duo rineipia activitatis, quiae seorsum operantur et Seriem pro Priarum Operationum eliciunt eodem lime modo, ac si alterum Prineipium non existeret. Sed Deus ab aeterno 1 pdscivit

300쪽

284 ANTHROPOLOGIA. Omne operationes utriusque substanti ae atque ita ootavit

Corpus et animam, ut motu unius Semper resibonderent

motibus alterius. Hinc inter has substantias harmoniaeXistit e prseseientia clivina proveniens, proinde stabilita

ante mutuam utriusque subStantipe operationem. In hoc etiam Systemate omnis unio adimitur inter animam et OIDUS, quum ne mutuus quidem insu Xus inter utramque Substantiam agnoscatur. Muno influXum hysteum immittit tertium systoma, quoi Eulor onsavit et ui multi 0 Lookianis adhaerent. Docent philosophi isti animam

et corpus non onjungi in ipsa substantia, sed solummodo in sua externa uetivitate quatenus una substantia Varie Operans gignit in altera motu perseete Oli gruente eum suis operationibus. In hoo etiam Systemate, rzaeter alia, tollitur unitas humanae naturae nam leo aetio Sit mutua, remanet tamen duplo completum Dorationum principium ; et orpus ipsum Vita Privatur. IIpse omnia Onfutata hoc ipso manebunt, quod brobabitur unum comi Ο-Situm naturam unamque erSOnam reSultare e X unione animo et ori OriS.

382. Host sumeserunt ad usestionem deolarandam, nisi quidam essent ra torsea philosophi, qui liuot admittantati iniam esse formam substantialem, negant tamen eam OSSO Ormam eorporis, in quantum est orpus. Quod

duplieitor intolligunt. Sunt qui non distilentur omne

eorpus, hine etiam humanum, Constare maiorin et forma; Vert in formam, qua Orpus humanum Constituitur in osse Corporis, distinctam onunt ab anima humana. Hanodistinctam formam pro munere quod gerit voeant Ormum Corporeitati S atque munus animo Por id absolvi dicunt quod det vitam et sensum eorpori jam aliunde in Silo SSe constituto. Hί0 fuit Seoti opinio, quem Plure Sequuntur. Atomistae idem munus animae assignant Sed alia ratione ducti Ho ipso quod n0gant corpora Constare duplici elemento, et docent hysicum corpus unien eaque XtenSa

SEARCH

MENU NAVIGATION