Alberti Heronis Snecani Frisii, ... De prouidentia Dei libri quinque, in quibus immensi & aeterni Dei prouidentia, noua methodo, & nouis plerisque argumentis contra impios philosophos, & totum populum atheorum defenditur

241쪽

se patre Aemiliani Rhetoris quondiun in 1 tali in nauiganta, quando iuxta Echinadas Ventum essct malaciam ac tranqWillitatem extitisse. Cumque yeci orum plerique vigilarent a Paxis insula delata es e vocem,quae Thamum gubernatorem Aegyptium nominatim euocaret, eique negotium darςt, ut cum ad Patodes venisset Pana mortuum clamaret. Omnibus rei novitate attonitis, atq; num parendusa esset consultatibus,tandem decernit Thamus, si ventus veheme nauem impelleret,prsteruehi silentio: verum si tra quillum mare esset, imperata facere. Proii de cum venti ipsis ad eum locum delatis G- silescerent, clamat, uti iussus erat,magnum Pana mortuum. m vocem continuo i & admiratio multorum subsecuta sunt, di toto pelago ab occultis auctoribusediti planctus exaudiebantur. Cum autem Romam,qui ea naui vehebatur, venissent Dberium Caesarem de tam inusitato prod gio certiorem faciunt, qui literatos ad de acce sens, quisnam ill e Pan esset, ex iis scisi itatus est.Idem Pl itarchus in vita M. Bruti scribit eidem lucubranti idolum apparuisse, quod cum Brutus quis esset percontaretur,respiaderit, ego sum malus tuus genius, Philippis iteru me videbis. Dioni Syracusano refert idem muliebris formae imaginςm noctu ap- risisse,

242쪽

ν fuisse, quae pauimentiun scopis Verrebar. . Conradus Celtes libro ro. exege eos Gemmaniae tradit esse quendam Norta egicom ri circunseptum montem, S eclb:wn'mi., ci ne, quem perpetuo vultures ac nigerrimi relbers ocorvi horrendo clamore circunuolant. Adia ridem Si dii praeterea eiulatus in eo tantos audiri, vi yim, Sper unum miliare clamor diffundatur. Petrus Martyr Ao erius libr.9. dec dis primae oceaneae, dicit occidentalibus Indis ara ibi ho spiritus quosdam ea forma,qua apud ncs le- minibus mures pinguntur, se conspiciendos praebς re, WςqRςnter Uuos illi Zemes appellant & tanquam sum.

in ' aiunt.

mi D EI ministros colunt. Eorum quatuor imagines ex gosi amplo wnsectas se vidisse testatur. Alexandor Neapolitanus lib. I. g rialium dierum capite as. ait, suis in aedibus nocturno tempore non semel hominis spe ciem squalida facie, vultu minaci,nigro corpore,aspectu formidabili, nomen suum e primentem, &'opem implorantem visam esse. Ac Nicolaum Tubam virum multae re expertae fidei cum nonnullis doctis iuuenibus ad se accessisse, ut num vere ita se res haberet intueretur. Cum vero hac de causa

noctem secum peruigilem ducerent, species illa dira aduenit, ac omnia gemitu scinesto miscere coepit. Cumque illi propius ad ipsam accederenx, illa retrocedeb*t,& Mexu

243쪽

αα φ DE PROVIDENTIA DEIla voce lume effugere videbatur. Idem inmalio tempore in lecto insomnis cubaret,eminus idolum illud a peropinquare,& cubi u- . li fores pulsiare sensit.Nec multo post intro- ijsse per commissuras & rimas ostii, ex suo alumno h regione cubanti intellexit. Idque cum illi foribus occlusis fieri non posse ubderetur, simulacrum quod sub lecto iace

bat,manum protendere, & candelam extinguere visum' est . Cumque ad tumultum, quem in cubiculo Alexandri excitabat socij iaccurrissent, ipse aperto manibus ostio Dras effugit. Ac spiritus quosdam sub per Ana defunctorum omnibus seculis non solum in horridae noctis tenebris, verum et in inmeridiana luce obtutibus humanis se praesentasse tam multorum testimoniis probari potest, ut, qui id inficias ire haud veretur, non tam argu mentis, tu m flagris indige t. F R. Picus Mirandula lib. .de praenoti nibus cap. . sceminam quandam in Germania postquam multos menses defuncta suis .sCt, assumpto ad eo corpore apparuisse, Ac uni mille fere restibus diuersis temporibus collocutam esse resert Idque se ex ore tum

Cesaris Maximilian tum Mathsi Longi eiusdem secretarij audiuisse commemorat: qui cum Episcopo quodam iussu Caesaris ordinem rei geme, & te'ium xςsponsa no

tauerata

244쪽

tauerat. Nostro aeuo rusticus quidam expi

fiam orientalem a quodam qui se homini, animam esse dictitabat, repentε translatus fuit. Is se die us aliquot in ignota region ersatum esse,& multa inibi stupenda vidis

se narrabat . Huius rustici sua visa narrantissama exciti multi homines, ut certius rei veritatem explorarent, ad eum proficiscutur,

ex quibus unus mihi se ex eius ore quicquid supradixi,& multo plura se accepiste constra mauit. Et nihil tota Frisia vulgatius, qu ni rusticum illuni a spiritu quodam iri vicinam prouinciam transuehum fuisse. Deni que nulla regio, imb nulla urbs, aut vicinia reperitur, quae non siηgulis aetatibus aliquo spe*ri apparetis ostento perturbetur.Multa quidem ex inani metu vulgus imperitum sis videre fingi qus nulla sunt: atqι idcirco no promiscue omnes hoc genus narrationes in circulis iactatas recipere vir grauis debeti quia nonnulla pnasmata longo temporpetiam ab hominibus non nimium credulis visa esse multis testibus probari potest qui in tanta rerum euidentia adhuc assensum retinetiis non tam id, quod per se notissimsi est,sua tergiversatione obscurat, quam insi- .gnem suam prodit impuditiam.Ad praeseris bimisn . caput etiam referri possunt spirituum illo. P iram .

245쪽

ris DE PROVIDENTIA DEI xum subitae apparitiones, qui sceminarum pudicitiae insidiari dicuntur. De quibus D.Augustinus lib. 1s. de ciuitate Dei hunc in modum scribit: Creberruma fama est,multique se expertos, et ab eis' qui experti essent de quorum fidedubitana dum non est, audisse confirmant, Silvanos Faunos, quos vulgo incubos vocant, improbos tape extitisse mulieribus, & eorum appetisse ac peregisse concubitum. Et quos. dam daemones, quos Dusios Galli fiuncuta pant, hanc assidue immunditiam & tentare& es scere, plures,talesque is euerant,ut hodnegare impudentiae videatur.Fuit,&Lou nij, cum isthic agerem scemina quaedam a daemone ad concubitum sollicitata utex eius domesticis , quorum est apud me indubitata auctoritas,cognoui. Horum unus multi retulitiscentin huic se prssente alapas ta to impetu inflictas esse, ut plagae strepitus a circuns alitibus audiretur, nemine conspecto,qui illam insigeret. Item candelam cssecratam, qua daemonem se abigere posse sperabat, manu se tenuisse, Ham ii in multas partes ab eo,qui non videbatur, eomminutam fuisse.Ac multi usque hodie supersunt. quos huius rei testes, cum erit opus produ

cere possum.Insuper aucto es libri,qui Malleus maleficarum scri tur crebi te tali

246쪽

LIBER III. atrum mulierum inquisitioni praefuisse astit ' mat, quae fatentes S spiritibus se compressas, propter id facinus vitiae crematae sunt. Hinc etiam tot apud veteres semidei seu heroes . extitere,qui altero parente Deo orti crede batur,quod spirit' illi de sibus nuc agimus, eorum generationis ministri fuerant. Quod illis non esse difficile seminibus collectis,&assumpto aereo corpore, theologi in enarratione secundi Sententiarum ostendunt. Huc etiam prodigiosi euentus pertinent, quos ethnici in praesagium alicuius futuri vana ominatione trahebant,cum nihil aliut quam daemonum p r stigis fuerint.Primum haruspicina ex viscerum in liqstiis diuerso habitu, bellorum successus praenuntiare conabatur. Qusdam igitur occulta, & minimὸ naturalis in iecore,corde,pulmone, alijsque partibus mutatio, dum hostiaenon litarent acciderat, quandoquidem alias in sanis be- si iis eiusdem speciei nulla viscerum diuersitasinueniri potuerit. Q a' autem eae not*suturorum extiterint, hon semper tacent historici. Itaque Caesaripaulo antequam interficeretur, sacrifieati iii extis opimi bovis cor defuisse memoratu KMarcellus cira telii ci ...pus, quo cum Hannibala congressus Occu tu, cotem Dust hostiam cscydit, iii cuilis extis iecur de porane

sideribatur, sequenti illainde di in alia

247쪽

DE PROVIDENTIA 'Eiminum repertum est. Defuit & Caio Mario

iecur,cum immolaret Uticae. Item C. Caligulae, cum iniret consulatum, quo anno interfectus est. Id c& plura alia Plinius lib. tr. historis naturalis capite non est opus hac recensere, quod passim in historijs tali1

fibrarum portenta occurrant. Ad secundum igitur caput narrationum nunc transeas dum est. Ex istorum miraeuia is noc APUT X. Dolis gentium prisuisse quos dam genios primum nobis ar-l gumento sit,quod in multis Oli orum sanis oracula & respon-- sa de rebus occultis reddi sole.. oraeulum Ac Delphis quidem id esse,idi

Delphicin sin oraculi celebritas testatur. Nisi enim iuite vis quaedam humana maior ex tripoder respondentem Pythiam, de occultis erudiLset,nuquam ill e locus a Graecis, Romanis,dc. barbaris adeo frequentatus sui si et, nuquam - regum & populorum donari, cum , uinis. Et rem Cicero r tiocinatur, quia suo .atione. tempore cum defecisset hoc oraculum, celebre esse desierat,olim cum in tanto pretio

erat, mirandis quibusdam praedictionibus diuinitatis funam Wilegisle. Et quamuis m. 1 ratio

248쪽

. LIBER III. ratio abude declaret,daemonem qu dam it. lud χρηςqrux gubernasie, Vnum tamen m- emplum ab Herodoto narratum, quod murisch hanc rem illustrat, praeterire non pocstim. Croesus inquit Herodotus, ut fidem oraculi Delphici exploraret, legatos eo mi sit, uid Croesus agere rorituros. Cumque ex itineris ratione illos iam Delphis esse in iectaret, testudinem una cum agni carnibus 'in aereo lebete,cui & aereum operculum impositum erat, coquere coepit. Sciscitientibus

bitur legatis quid Croesus ageret, Pythis

μὴ μ' ἐιρρενάς ἀλδε καταιρινο- χ λά- din, in. e. χαλκῶ αμ' αyxiiciari κρ runt. Id est,Novi ego arenae numqrum & mensuram pelagi, & surdum intelligo , & non laquetem audio. Odor vero teuudinis pota 'liti meae menti occurrit, quae in aere coqui tur cum agninis carnibus. Et ars quidem subiacet , ac saperimponitur. Huiusmodi

fuere Apollinis Delphici responsa ; qu rq nullum hic locum habet suspicio, que pori'n las sollicitos habet, an videlicet fraude Dardoti suerint. Quomodo

249쪽

sso DE PROVIDENTIA DEI quaese sacerdotum sigmenta suere,quq Py thia resp5debat, cum notissimum sit, illam simul atque tripodem conscendisiet, mente excesiisie, & bacchico furore correpta, et aui a se misimh intelleista lessulijsset Conati quidem sunt Philosephi causam huius rei naturalem afferre. ut ex libello de mundo ad Alexandrum perspicitur, verum nemo de sacrisiorum postura mentionem s eit Solus,quod iciam,Demosthenes questus est,suo tempore Pythiam verum hi unum aut alterum supposititium oraculum ἡ tripode emanasie concedatur,idcone tot milia, quibus nulla fraudis suspicio sit . i potest, conficta dicemus ' Quomodo fraus illa tot seculis deprehendi non potuiti Adl sc apud Dodonam in blolosiorum regione statua quaedam Iouis,virgam manu, tenens icbetes aeneos percutiendo diuina - bat. Ibidem querceto responsa de rebus

utilis, Unoxi rod tabantur. Apud Branchidas pollini, stadiis Mileto Dyndimaei apol-

diam quae-linis oraculum fuit, ubi cum sacerdotes h da de Chr litum ex aqua ascendentem ore captasient .

sanias, inter neotericos vero Alexander Ne

vaticinari incipiebant, Argis quoque,Leb iuuiuri' dix, Colophone olim celebria Daemonum oracula fueru de quibu inter veteres Pa

250쪽

ratisiimo scripserunt. Porrd de oraculo M O PS I, quod in oppido Ciliciae cui no .men erat κύψου ἐς ι, suisse dicitur,digna mea moratii historia inclibello Plutarchi de oraculorum desectu legitur. Est autem huius. ' modi.Epicureus quidam, oraculis fidem no habens, libertum suum ad Mopsi oraculum ablega scitatum quid acturus esset.Huic ine' loco dormienti, ubi responsa reddebantur, per quietem visus est quidam apparere, qui cum nigrum dixisset, mox discinit, Id-

que domum reuersus patrono suo nunciat.

Tunc ille tabellam,quam secum Libertus , attulerat resignan), ostendit in ea scriptam fuisse hanc quaestionem: Albumne tibi an

nigrum GKrum immolabo Cum igitur Mopsum sus quistioni respondisse animata uertit, plusqeinceps fidei oraculis tribuendum esse censuit . Adde his quae de Api Plis nius libr. 8.cap. 6.reserti Bos,inquit ille,in Aegypto numinis vice colitur, quem Apin

cant . Hic responsadath manu consilentium cibum capiendo. Germanici Caesaris manum.auersatus est, haud mesto post e tincti. Quum se prorupit grex puςrorum cpmitatur carmen eius honori canentium.

quod intelligere videtur,&adorari velle. Per dies septem quibus eius natalis celebra laurinemo i crocodilisattingitur.Hsc de api