장음표시 사용
51쪽
latio artificis eam temperantis: &conspecto ioperum naturae mira uili artificio dubit bimus, num mens aliqua eorum effectioni praefueriti Adde quod si usus partium in re. Usus res stribus animatis non sit studio quaestus, sed ip- quaesi- serum animantium solertia inuentus. non-f
nulla igitur attentionc Opus erat, antequam statim innotesceret. At vero homini manus ad prε- atque ressandum, pedes ad ambulandum datos esse, ce spicitur statim atque ipsam manuum ac pedum figuram & situm intuitus fueris,deprehendesivi usillarum partium notam industria qua stus, quam ab ipsa earum constitutione in gestus esse videatur. Ac si ullo modo credu bile sit in hominibus, usum membrorum ip'sa utentium solertia excogitatum potius, quam a natura expetitum, eo quod in solens non sit per homines nouis inuetis vitam ex- coli & locupletari rebus quibusdam hum no acumine ad usum accomodatis,ad quem, principio minimε institutae erahi:quis tamε de brutis animalibus id credati Quis positi in animum inducere, piscem stupidissimum animal, pinnas suas in id nequaquam factas,
ut ijs velut remis in natatu utatur, proprio ingenio ad eum usum accommodare potu-
isset Quod si quisquam tam perfrictae fron',
tis sit, ut non erubescat, bestias ficere Usus partium suarum inuentrices, huic Vit .
52쪽
los opponam qui nondum cornuti, illa seo. tis parte aduersarium petunt, unde illis cor nua propululatura sunt. Opponam & cateluti los adhucdum edentulos, qui gingiuarum, unde ipsis dentes aliquando nascentur comi pressione, se, cum lacessuntur, defendunt.
' Hic enim nihil prorsus habent quod tergiuersentur, nec dicere possunt vel cornua vel . dentes ea gratia saetos non esse ut bestiis illis armorum loco sint, sed ab ipsis bestijs quod ad id valerent, deprehensum esse: verum confiteantur necesse est, naturam aqua be stire membrorum suorum usum antequam Nd dio est Π x sunt Odoceues eudem usum sibi in ea ostedi esse rum constructione propositum habere. Et sorinas sub quid opus in re tam clara argumentis,ctim si statiales, si semel concessum fuerit,naturam sine opifi -'. . . Vsum singulas animali-IE hibes um partes elaborare, de tota Philosophia
ant. conclamatum sit'Nulla enim via stipererit. qua ulla forma substantialis demon uretur: . sed in scholas denuo admittenda erit atomorum illa turba,quibus Democritus & Et picurus cuncta gignebant, vel alia quedam causa m terialis agnosceda, cuius temeraria agitatione singula fiat. Formas enim ibstatiales inesse corporibus, ex eo colligimus,
quod non quiduis ex quovis gigni poisit seducus ex scu,faba ex faba duntaxat,& ita de e . inceps.
53쪽
LIBER L ssi inceps si ei im sci totalubstantia nihil aliud
es et, quam: materia certis qualitatibus tem- perata nulla reddi posset ratio,cur ex ficu.&' non aliunde posset , sicus progigni, cum non appareat cur illa temperies materiae non ali-
. iii deposset originem ducere. Verum hoc . argumentum nullius prstii erit; si a casu di-
camus generationis animalium fundamenta
posita esse. Nam si illa sine sapietis architecti c5silio, vel cum hon essent aliqliado sp0ta
n eo materiae concursit incoeperui, vel perpetuo constituta intelliguntur quis mirabitur deinceps sine es scictis sormae opera persei . tuitam materiae iactati innem unumquodq;
sio patanti simile est.' Sed neque constare potisit,animam rationalem inesse homini,
si naturae fabricam temeritati fortunae aerceptam sera mus. Etenim qua alia reco oscit quisque se animam ratione praeditam
sortitum esse, nis quin se ratione de coinsilio uti in rebus agendis experitur' tqui si opus tantae sapientiae atque est homo & caetero rum animalium unumquodqi, sine costi, & sapietia in lucem prodiit, cur non item fortuito cuidam simulacrorum in hominis sensus incursu i. quem Epicuri 3 ponit, ipsi a conceptus sapientiae tribuemus' Idque cunianimaduertissent ij, qui hanc de rerum ori gine sententiam amplexi sunt, etiani ultro
54쪽
nisi sunt se antimas non habere ac hominem nil aliud quam certam quandam corporis temperationem existere. Fumus afflatus est in naribus nostris, inquiunt in Iibro sapientiae Epicureae sentetiae patroni,& sermo scintillae ad commouendum cor nostrum. Quia extinctus cinis erit corpus nostrum,& spiritus diffundetur tanquam mollis aer. Ac video Epicurum,etsi caetera stultum,eo tamen nomine laudandum esse, quod, uti Galenus libro primo de naturalibus facultatibus semper Asclepiadem fecisse ait, suis principiis
Dac in parte consentanea dicat. quosdam ve ro peripateticae Philosophiae sectatb es vi luperatione dignos esse, quod τοsuorum principiorum in hae disputatione non animaduertant. Haec ad eos qui casu a 'iunt sectum esse, ut animalium partes tam idoneam structuram adeptae si hi, dicta sun to. Vbi admoneo parum referre, siue dica mus prima quaedam indiuidua fortuita ato morum conglobatione orta esse, sue natu ras singulas tam aptam costructionem aeter- nis retro seculis habuisse. Quamuis enim nostatim prima fronte absiurdum videatur. simplex aliquod elementulit causae expers se perpetuo propagasse,id tamen de animalibus & tot viventium genere non est cre iubile. Sunt enim in ipsis quatuor elementa
55쪽
tur,d tam concinnam rei um diuersarum eo inpositi'nem desideratura est mens h l minis μοτην &veluti quendam concinnaa torem. Qigod si dicat quispiam coelo eas vi- ies inesse, ut elemetorum cotrarietatem c&; ciliare possi adhuc quaeredum restabit, via- r de ad elementa accesserit anima. Neq; enim
ea n elemetis velut semine latet: nam alioq: no esset imposiibile, ex terra nasci equos dc idcenus alias bestias. Nec a coelo deduci potest; qa neqi hoc c6cesso ulla apparet ratio, cur no ni si ex equo equ' gigni possit. Atqui mostri simile esset, anima sipetuo ex anima velut lumen a lumine accendi, corpus vero . suam compositionem ex aliis causis nactum se,& tamen unum alteri tam appositec gruere, ut megius non possent,etiamsi matu, ro consilio unius sapientissimi architecti in ter se coniuncta essςnt Augebitur vero hu- ius rei miraculum, si quiscosideret n'n so lum corpus apimae quam aptissime co*ru ere, verum &domicilii quod .unaquaeque res inhabitat, conditionem utrisque : Quid enim portentosius quam animam, quia sne respiratione non potest manere in corpore. n solum pulmones arteriam & cae tera im .stumenta respirationis inuenire in corpor . N
56쪽
quod inhabitatura est; verum etiam in tali loco nascu ubi perpetuo ad manum habeat spi itum, quem per pulmones attrahat ac rursum emittat Quid magis inopinatum,
quam non solum oculos ad paradam rerum cognitionem in corpore, loco quam maxi m doneo sitas inuenire: verum etiam lucem & perspicuum mox in promptu habe re, quoru hoc lucem in se admittat illa verbres alioquin in tenebris latituras ostendat Quid mirabilius, quam piscibus non luna praeter expectationem pinnas obtigiste, quibus remorum loco utatur,caudas quib' veta
li gubernaculis cursum moderentur; sed &liquidum nancisci ἐνδιάil, an ,sine quo superuacanea haec organa forent Posset idem de auium pennis & alis dici, verum suffecerit ipsum genus vidisse. Quin igitur, ne dum creationis miraculum tanto fugimus opere, in alia multo magis stupenda miracula inci' damus,id quod res est fatemur,quod videlicet cum anima corpori,corpus sitae habitationis loco tam apte quadret, vel uniuersum velut domicilium suis habitatoribus apt*- tum esse, verincolas tales a Deo factos,qua' les domus quam erant inhabitaturi admit' teret: ut haec res argamento sit, vel mundum, vel ipsus incolas a Deo factos esse. ' Quorum alterum .qua ratione concedimus
57쪽
ν LIBER I. 8 37 i p essici potuisse, etiam reliquum con - cedemus. suo ex mutua conseruat e partium vnia uersi, tu earum opifex demonstretur.
Tque hoc est uiud genus argumentorum latissimh patens,quo ex mu-
tua naturarum ope uniuersum seria
uari incolume videmus. Qua de renutic paulo altius repetito principio dicendum est. Sciendum igitur, Epicureos negasse unam rem alteritus gratia existere, a Philosophi, vero qui caeteris cordatiores, mundum esse Dei opus confitentur, quaesitum est quid potissimum spectarit Deus in mundi contas fuctione. Cumque haud dubitetur, quin i ta proprium negotium non egerit ex se bearui, tissimus, cui nam alii tantam molem ea chinatus Hic Stoici magno consensu resp5- dent hominis causa mudum ὶ Deo effectu In a, ινλαὶ duesse, idque praeeunte sacra scriptura Christi' ani doctores sequuntur. Verum etsi omnes hi tacerent, ipsa tamen rei evidentia maior est quam ut quenquam sani iudicii homi nem latere polsit: ut mihi, q ui id negant si
id imi videant r et,qui ciuitatem qu
colit,vides optimis te ibus institutam, mmi danus. nibus dii iam, turribus & propuraculis
58쪽
munitam, ro,curia,templo,alijsqi ad opti nium rei rub statum pertinentibus excul- tam, dubitat num consulto sic instituta sit. vel num cuiusquam praeter hominem causia. sit eum in modum fabrefacta. Nam ut ne que homines humaniter uiu re possent, disicivitatem iis,quas enumeraui rebus, inartia dam inhabitarent, neque e rum rerum Vbius est usus, nisi ad quem ab hominibus accommodatu r:ita nequς viuere omnino poc isent homines, nisi mudum incolerent, ex is quibu constare cernitur partibus, coagm ratum : nec corporum mundanorum ulla v'tilitas esset, nisi in hominum tutela &con seruatione eorum usus enitesceret. Ac muror si quisquam mortalium tam sit rerum humanarum rudis, ut quotidiani, experi' mentis admonitus nondum potuerix isce- re, quam multa ei mudus suae egest iis solatia subministret Magis mirarer,s non igna' rus qu pia bonorum copia ad vitam tuendam& conseruadam circumfluat, nondum potyit eorum fontem & largitorςm agnos 'sere, Itaque uti Solon e istimans parricidi-
um grauius esse crimen,quam ut in homin εcadat, nuti s in eius criminis reos poenas de creuit, sic ego, non gybitratus quemquam i m es e impium, ut beneficiorum diuin
59쪽
agnoscendum non extimularetur , haudi necessarium duxis em ex omnium mundi partium in hominis incolumitatem conspi ratione, ipsum in creatoris & altoris sui notitiam adducere, nisi compertum esset tan tam esse quorudam hominum vaecordiam,
ut ab imo plus quam parricidali eum, a quo ipsis nascendi primordia, & quicquid ali
ud boni possident,nolint agnoscere. Consi aera igitur, o ingrate homo, quae esset vita 'tua quive rerum tuarum status,si bruta ani- -' malia e mu do sublata es erat. Quis oneri cui Necessitas seredo non esses, ceruicem submitteretiquis bestiarum
te in itin re quiescentem & otio: perfruen- 4hφymi
tem vel dorlo exciperet, aut Vehiculo mitritationem. dientem breuissi mo tempore ad remotissi-. ma Joca transueheret ' Quis agros tuos ara'- tro subuerses ad sementem capiendam ad ptaret, si nec equi, nec boues vlli in rerum natura existerent ' Respice corpus tuum ex se nudum & non Elum ad tegenda turpitudinem suam velamine indigens, verum eti 'am ne cisii i iuriae sit oportunum. Nonne quicquid es vestimentorum circumponitur ex corio boum, vel lana ovium consedium
est' iniae si nus luam terrarum reperiri posse se x, yel nudo tibi incedendum esset, vel ijs tendum vestibus, quae plus oneris quam sisa ferren . Considera mensam illam tu-
60쪽
o am, o Epicuri de grege porce, in qua sum- , , main tuae staticitatis epositam arbitraris, e c carnes tam assas tu ni elixas,oua butyrurn,
N. &quicquid aliud a bestiis prosectum inde- ' liiijs .habes, inde ablatum Diage: atquς Π Carthusianos multo laxiori victus ratione nunc uti deprehendes, quam tu iis c medio isublatis usurus esses. Js deinduid stir- o pes & tectae nascentia caetera te conuertὸ a b ne ii ibi deerit unde intestigas, tuae saluti to- ' tam rerum uniuersitatem seruire. Hic enim upanem, qui est naturale omnium ciborum, quos obsonia vocamus, fundamentum, d cuius inuenti' ob insignem re utilitatena Cereri & Tripto emo apud Graecos diui- . nitatis famam conciliauit, reperturus es.Hic ignis quo rigorem hibernum temperamus, 'cibos coquimus, artem fabrilem exercemus, i materia: hic morborum remedia occurret, . quarta ope i 'numeri mortales ab immatura nonnunquam plena cruciatibus morte li- i , Neratur ut aliqua d0&ego in ipso iuuentae
fore sica gestus, ut mihi pereunduri suerit, l nisi καχεξ qua tunc laborabam, peson ijs ' herbis medici discussisse Et i vis est qui
non idem de se testari poteri si anteactavi--tae suae tempora ad memoriam reuocet ' At
' 'Ie rem in pauca conseram, si quicquid se terra iundi sublatum cogitos,