장음표시 사용
231쪽
niam opibus redundabat, & plurima possidebat bona temporalia, maxime vero in Germania, & in Gallia , proinde eadem addicta su Tunt partim Fisco re
gio , & partim Equitibus Sancti Joannis de Malia r
Praeterea in hoc Concilio emanatum fuit d retum de Festo Sanctissimi Corporis Christi per totam Ecclesiam quotannis solemniter celebrando seria V. post octavam Pentecostes : item in eo damnati suerunt Be
guardi, & Beguini, Fraticelli, & Dulcinistae, qui omnes turpitudinibus varii generis polluti duas fin
gebant Ecclesias , unam paupertate praeditam, & vis tu am , quam Summa jactantia ipsorum esse
hant; & alteram carnalem , atque delicijs assuentem , de qua impudentissime affirmabant ; quod illius Romani Pontifices haberent dominium . . Ad Concilium istud in ordine temporum sequitur Concilium Ρisanum celebratum anno i Oq., de quo Secl. 3. cap Nota ., ct ab initio hujus Synopsis: quod hic de eo observandum superest, consistit in eo, quod illud diversi Scriptores generale fuisse, Sesse reputant; praesertim ex Gallicanae Ecclesiae doctoribus: Bellarmino autem lib. I. de Conciliis cap. 8.
nec approbatum nec reprobatum esse existimatur: &S. Antoninus in g. pari. Chron. tit. 22. cap. s. q. 2. vo cat Conciliabulum : in eo, ut locis citatis dictum suit,
depositis a Pontificatu Gregorio XII., S Benedi-
ordini, Prosessorum e ac proinde dubitari nullatenus potest , quin aequissima suerit pronuntiata in illum totalis extinctionis sententia et sunt autem qui putant , & fortassis non sine
gravi sandamento, quod liberi muratores , seu spiritus so te. , ut passim vocantur , a templarijs Istis suam repetant originem : dictum est non sine gravi sundamento et nam mysteriosa illa Salomonici templi fabricatio , qua se muratoresisti detineri & occupari palam gloriantur , prodit per Sese, quod templariorum surculi existant
232쪽
Seetio cap. III. 22seto XIII. ad Summum Pontificatum assumptus fuit
Alexander V. quem omnes tanquam Pontificem legitimum agnoscunt; ut videre est apud Natalem Alexandrum in hist. Eccl. saecul. XV., & XVI. disia 2.
Sequitur deinde Concilium Constantiense celebratum anno I is. quod inter Concilia partim approbata, & partim reprobata numerandum esse dictum est cap. i. licet a Theologis Gallis sere communiter tanquam legitimum, & Oecumenicum Concilium XVI. integre , & ex omni parte recipiatur: adfuerunt a tem in illo Patriarchae IV., & Episcopi cum alijs Praelatis circiter tercenti; adsuit etiam Sigismundus Imperator, & oratores Principum Christianorum seis re omnium . Causae illud celebrandi erant tres: nimirum prima, & praeciqua extinctio schismatis , quo Ecclesia plusquam triginta annis lacerata erat: secunda Resormato Ecclesiasticae disciplinae , quae Schismatis tempore magis semper corrupta fuit ; ae tandem tertia, defensio, & explicatio Catholicae fidei adversus errores miclem , Joannis Idus , & Hieronymi de Pragar in hoc Concilio de quo Vid. etiam Secl. 3. cap. 3. Nota . damnati fuerunt articuli 4s. tanquam notorie haeretici, erronei, scandalosi etc. Joannis mi-cleis., & 2s. Joannis Hus Praesbyteri, & in Academia Pragensi professoris : praeterea tam Io annes HuS , quam Hieronymus de Praga, traditi fuerunt saeculari potestati, a qua uterque igne crematus, & combustus suit; ille quidem quia pertinaciter errores suos abjurare recusabat: iste autem quia in errores a Joanne Hus praeceptore suo propugnatos, quos Sessione I9. publice esuraverat . iterum cum pervicacia relapsus erat.
Sequitur tertio Concilium Basileense indictum a Martino V. anno I et . die i9. Februarii celebrandum
233쪽
anno I 43 l. in quo etiam reipsa celebrari caepit die i9. Maii ab Eugenio IV. qui convocationem Martini praeia decessoris sui ratam habuit, ut dictum est supra cap. I. Concilium istud sub ejus initium fuisse legitimum consentiunt omnes ; sed postea maxime vero quando Sess. 34. habita die et s. Junii anno I 39. quam depositionis sententiam in Eugenium ipsum pronuntiavit, & postquam ausu temerario die s. N vembris alium elegit Pontificem scilicet Amedeum S, haudiae ducem qui Felix V. Vocatus est ιῖ , tunc
profecto ex omnium consensu evasit certissime Coucilium Satanae: dictum est autem ex omnium consensu ; nam reVera exceptis paucis gallicanis Do-etoribus caeteri Theologi sere omnes statuunt evasisse illegitimum, Sc nullius plane auctoritatis statim , quando sese opposuit constitutionibus, & literis Summi Pontificis , vel saltem quando Eugenius IV. anno i 438. illud expresse dissolvit, & auctoritate sua Ferrariam convocavit, sed progrediamur ad alia. Decimumsextum ab omnibus receptum Concilium Oecumenicum est Florentinum sub Eugenio IV. Papa,S Alberto ΙΙ. Imperatore celebratum anno I 39. indictum autem, & convocatum fuerat anno superiore Ferrariam, sed ob pestem ibi grassantem translatum fuit Florentiam : praesedit ei Eugenius ipse ; & assuerunt Episcopi i l. tam ex Oriente , quam ex O cidente , una cum Joanne Palaeologo graecorum Imperatore , causa sere unica illud celebrandi erat uniograecorum cum Ecclesia Latina, & post diversas a
Eremitteam ad lacum Lemannum , & perstitit pertinax in retinenda Pontificia dignitate ad biennium usque post mor tem EugenIj IV. postea tamenldest anno x 449. subiecit se Nieolao U. Eugenij successori,& ad pristinam Eremum rever
234쪽
Seetio IV. caρ. III. 22 que longas disceptationes de Primatu Papae, de Azymo adhibendo in Eucharistia , de processione Spiritus Sancti, & de additione in Symbolo particulae filioque, idest de praecipuis capitibus , quae utramque Ecclesiam divisam retinent, conclusa tandem fuit concordia, cui graeci omnes subscripserunt, excepto Marco Ephesino, qui unus subscribere noluit: atque ita etiam factum est, ut concordia inita interutramque Ecclesiam etiam hac vice, sicut illa firmata sub Gregorio X. in Concilio ΙΙ. Lugdunensi, non diu duraverit: nam Marcus iste Ephesinus ita pertinax perstitit, ut exemplo suo redux in patriam totam Gradiciam in pristinum schisma iterum induxerit: Absolutum fuit Concilium Sessionibus XXV. e quibus XVI. habitae sucrunt Ferrariae , ct reliquae t X. Florentiae . Huic Concilio subjectum est decretum Eugenii lV. pro instructione Armenorum , & editum fuit post discessionem Graecorum a Concilio ciM . Decimumseptimum Concilium Oecumenicum est Lateranense V. sub Julio II. Papa anno Is Iz. inchoatum,& sub Leone X. anno is 17. absolutum imperante Maximiliano Ι. adsuerunt primae Sessioni Episcopi 9 , inter quos Cardinales XV., & Patriarcha Alexandrinus , S Antiochenus, crevit tamen postea Episcopo rum , & Cardinalium numerus ad centum quatuordecim , praeter Praelatos alios , & Doctores complurimos. Causa sere unica illud celebrandi erat dot
tinum est primum acument cum, in quo post diuturnas &acerrimas disputationes , quae maxime esterbuerunt eo tempore , quo floruit , & inter vlvos egit Ioannes XM. qui ad
Summi Pontifieatus apicem evectus suit anno a II 6. in quo expresse dehnitum fuit , quod animae justorum plene in hae vita purgatae statin post mo tem assumantur ad fruendus 'intuiuva Dei visione.
235쪽
2 23 De loeis Theologieistio conciliabuli cujusdam Pisani, quod Mathaeus Lon
gus Gurcensium Episcopus , & Cardinalis Pisas convocaverat cum alijs quatuor Cardinalibus anno Istr. occasione dissidiorum inter Iulium II. , & Ludovi cum XII. Galliae regem; & pax componenda inter Christianos Principes, ut junctis eorum armis bellum in
Turcas moverent: in hoc Concilio rescissa suerunt
omnia acta praedicti conciliabuli, & statutae poenae in Clericos, & Laicos blasphemiae, & nefandi criminis reos ; item abrogata suit celebris Pragmatica Sanelio , & substitutum in ejus locum Concordatum inter Leonem X., & Franciscum I. Galliae regem cis .
is, Sanetio Pragmattea ut resert noster Laurentius Berti in Bro. hist. ad saeculum XUI. cap. 1. est Constitutio edita in Synodo Bituri censi anno I I 8. sub Carolo UII. Galliae Rege , qua auctoritas Contiiij praefertur auctoritati Pontifieis , via
seoporum electio eommittitur Uouesio Canonicorum, exper intiυis gratijs locum esse non si nit , probioet beneficiorum reservationem , declarat possessionem triennalem esse suseientem ipsorum beneficiorum titu. Ium , numerum Cardinalium ad XXIV. coarctat, aliaque Apostolicae sedi injuriosa , et in viginti tres articulos distributa
istam sanctionem , ut loco cita.
to prosequitur laudatus auctor Eugenius IV. Plus II. aliique romani Pontifices frustra dele re tentarunt , donec per Goneredatum inter Leonem X. et
cessa Regi nominatione Episeo- Porum , reservata Pontifici eon-βrmatione , alijsque artieulis ,
aut omissis , aut emendatis se
data est conremersia. De hoc utem Concordato inter Leonem X. & Franciscum I. sing lariter hie notandum remanet, quod ipsum iterum confirni
tuin suerit, & ad pristinum vigorem revocatum conventione
inita inter summum Pontificem Pium VII. & Regem Christianissimum Ludovievm XVIII. publieata in Concistorio secreto die 18. Julij anno r8i7. &in qua primo loco habetur a
ticulus sequens nimirum Cor eordatum inter summum Pontia fleem Leonam x. et nanciseum I. Franeorum Raegem initum restituitur .
236쪽
Deeimumoctavum , S ultimum usque ad nostra tem pora Concilium Oecumenicum est Tridentinum , Tria denti ad Italiae confinia anno is s. sub Paulo ΙΙΙ.Papa inchoatum , postea sub Iulio III. continuatum, ac tandem anno is 63. sub Pio IV. absolutum, imperantibus interim Carolo U. & Ferdinando I. Causae illud celebrandi erant, primo errores Lutheri. Calis vini , ct Zuvinglij, per totam serme Germaniam, aliasque eidem adjacentes provincias longe lateque disseminati , & secundo reformatio Cleri ac populi Christiani : Adsuerunt teste Villat pando apud Bellarminum lib. I. de Conc. cap. s. Sex Cardinales , quatuor Legati, Patriarctoe tres , Arehiepiseopi triginta duo , Discopi ducenti vigintioeto , Abbates quinque , O nerales ordinum ministri septem , Discoporum Procuratores plurimi. Item adsuerunt oratores sere omnium Principum , ct Regum Christianorum , & magnus Theologorum , ac durisperitorum numerus: a solutum autem suit Sessionibus XXV., e quibus primae decem habitae sunt sub Paulo III. nimirum octo Tridenti, & duae Bononiae, quo Concilium transferri debuit propter pestem , quae Tridentum penetraverat: S sex sequentes iterum Tridenti sub Julio III. atque reliquae novem ibidem sub Pio IV. , porro quidquid
inter nos, ut notat Laurentius Berti in Brev. hist. ad saecul. XVI. cap. 2., ct haereticos controvertitur praemissis pluribus discussionibus, hinc sacrosancta
Synodus declaravit, ae definiviti nimirum Con nem divinarum seripturarum ostolicas traditi nes , doctrinam de peccato originali, de justifc tione , de gratia , numerum.O effectus Sacramem torum , Partes Poenitentiae, transubsantiationern Eucharistieam , saerifeium missae, quae Pertinent ad matrimonium , saerarum imaginum, O reliquimrum , uJum , venerationem , O cultum 1 tD, quae
237쪽
ad reformationem Episcoporum , clericorum , Μ chorti- , cunctoruinique fialium videbantur ne cessaria , luculan er e Ositis, O eonstitutis. Ad Concilium autem istud notandum est primo, quod Paulus il l. illud primum indixerit celebrandum Mantuae anno Is 36., & anno insequenti Vincentiae; sed cum nec in illam , nec in istam Civitatem consentirent Germaniae Principes , convocatum tandem suit Tridentum anno Is a. ubi etiam celebrari incaepit, ut dictum est supra anno is s. Dominica tertia Advenistus imperante Carolo V., S celebratio ejus his interrupta fuit et nempe semel anno Is 7. usque ad amnum issI., & iterum anno Issa. usque ad an. Is62. ac tandem feliciter absolutum est anno Is 63. Secundo notandnm est, quod Carolus v. Imperator, pOStquam anno I 147. suspensa suisset, & intermissa celebratio hujus Concilij, ut discordias . quae causa religionis in Germania semper magis effervescebant, aliquo modo compesceret, promulgare jus serit famosum illud Edictum, quod sub nomine Imrerim innotescit; nimirum vocabulo initiali ejusdem Edicti, in quo jubebatur, ut omitia in eo contenta stricte Observarentur , donec controversiae illae, quae germaniam religionis causa dividebant , per Oec menicum Concilium non essent ex integro definitae. Porro autem in isto Interim continebantur vigint sex capita. ad doctrinam , & disciplinam spectantia , inter quae erant duo praecipua doctrinae Ecclesiae
Romanae manifeste contraria, nempe unum, quo per mittebatur coniugium Sacerdotibus ; alterum vero , quo concedebatur laicis sanctissimum Eucharistiae S cramentum si h utraque specie : & cum in eodem ex altera parte invenirentur quoque diversa capita. quibus coercebatur prui igo illa haereticorum , qua omnia innovare tentabant, factum est, ut edictum istud
238쪽
Metio cap. III. IImperatoris neque Catholicis, neque haereticis probaretur , ut notat celeberrimus historiae Concilii Tria dentini scriptor Pallavicinus lib. IO. cap. II. Tertio denique notandum est, quod auctoritate Summi Pontificis Pij lv. Constitutione hac de re edita 7. Kalendas Februaris is 6 . in qua etiam acta hu.jus Concilij confirmantur, cautum suerit, ne a quopiam privata auctoritate commentarii, & interpretationes in acta ejusdem Concilii vulgarentur , atque pro so vendis dubijs, quae circa decreta morum , & disciplinae quocunque tempore etiam in futurum, & a quibusvis demum suscitari sortassis possent , instituta deinceps fuit specialis Congregatio Cardinalium Saeri Concilij Tridentini interpretum, quae postea a summis Pontificibus Pio V., & Sixto confirmata, & ampliata fuit.
239쪽
CAPUT I. De Primatu Romani Ponti eis. M ultiplex, atque diversa in Romano Pontifice
considerari potest praerogativa: est enim Romanae Urbis Episcopus , Archiepiscopus Provinciae, ut ajunt, Suburbicariae , & Italiae, ac totius Occidentis Primas, S Patriarcha, ct postrumo Caput universi orbis Christiani visibile, atque in terris Christi vicarius ci ; nos relictis caeteris spectabimus illum in praesenti Exercitatione secundum praerogativam postremo loco positam : nimirum quatenus est Caput totius Ecclesiae sive quod idem est, quatenus primatum habet in universam Ecclesiam . Iam vero praerogativa ista non competit Romano Pomtifici, nisi propterea, quia est Successor divi Petri, cui illa primum a Christo attributa fuit: & quia haeretici posteriorum temporum Lucterani, scilicet, Scuniversae, sed unus tantum , de idem , ilic scilicet , in quo Petro succedit. idest Episcopatus totius Ecclesiae , & quidem non solum unitate personae , sed etiam unitate Se identitate Pontificatus , sicuti alius non est, sed unus , idemque Rex civitatis regiae, & totius regni.ci Dum praerogativae istae In Romano Pontifice seorsim, considerantur, putantum non est, quod alius sit romanus Pontifex , & alius summus Pontifex totius Eecleuae . quasi laeo considerari debeant duae di. stinctae potestates, vel duo distincti Episcopatus , unus rom innae urbis , di alter Ecclesiae
240쪽
Calvinistae, nihil sere majori odio insectantur in Romano Pontifice , quam dignitatem Primatus, ex qua, ut infra videbimus capite IV., immediate descendit suprema illius auctoritas definiendi res fidei, & morum , atque illimitata postestas regendi, & pascendi Ecclesiam universam et ideo studium praecipuum , & industriam sere omnem in eo impendunt, ut neque Petrum caeteris Apostolis a Christo praelatum suisse , neque ejus Successorem Romanum Pontificem majorem , quam caeteri Episcopi in Ecclesia Dei auctoriatatem habere ostendant: ac propterea Ordo postulat , ut praerogativam istam prius in Petro vindicemus , postea vero in Romano Pontifice et unde sit. Propositio I. S. Petrus suit a Christo ipso constitu tus totius Ecclesiae Caput, & Rector , seu quod idem est, accepit primatum in universam Ecclesiam. Prob. Principio Christus Dominus voluit Petrum non solum comitem in actionibus suis magis conspicuis, sicuti sunt ambulatio super mare, Math. c. I . U. 29. wlutio didrachmae invento statere in ore piscis , Math.
c. I 7. v. 26. transfiguratio in monte ibid. v. a. resuscit
tio filiae Iair, Luc* c. 8. v. s I. Sed voluit etiam, ut super ipsum, tanquam super petram, aedificaretur Ecclesia sua Math. c I 6. v. i8. ut traditis ipsi clavibus regni coelorum seorsim a coeteris Apostolis , prae caeteris omnibus summam haberet ligandi, & solvendi potestatem ribidem vers. 19. ac tandem ut , prae aliis pasceret agnos, & oveS Sura : Joan. cap. 2 l. v. IS, & I7. jam vero ratio fundamenti, quod scilicet regere , & sustentare debeat totam Ecclesiae molem, alteri competere non potest, quam supremo totius Ecclesiae capiti , & Rectori et & traditio clavium, atque illimitata ligandi atque solvendi potestas , sicut in civili societate, ita etiam in Ecclesia Dei alteri non coim