장음표시 사용
131쪽
Lege absque conne lite particula. Continentersequitur: Ad haec inaudie istiendum est quoti cunque in uulgatis editionibu ad haec Lucteri codice esse, Ad hoc.Sicut & urbem Romanam fiere semper ubi uulgoscriptum est urbem Ronum. Quod de hiem sequitiar. Hic. d praedas ingentesex ag. Nos hic aliam inta, hanc uideli- Carthagine parabant agitabantque,quum ad Laelium prae . Epyxs guinem Masinini f. r.e Genuam a celierunt. Exemplar scriptum, Inter Albigaunos Liaures Ge- aeno; accesserunt. Vt intelligas intermedio loco inter Albietatinos qui Liguriae populi sint,& urbem Genium accessissi. Et sequi
, Numidis tacto, & Bruti non Mesela
magissunt' Lectio uetus principio Numinis non secie-e inagis Puniit Caetenim principio hic adverbialiter accipiturnam sequitur postremo. Qu κl non intellexit, qui facto participium cum praepositione ab insibit, & quia in Brutiis res latrociniis geri narrantur, praetcrea adiecit,&Brutiis. De hoc multum miror cur pro a uo prompti ipse supposuerit congruentibus. Nos to- sententiam sicilistinximus Sc castigauimus, pro, Quod latrocinias sexibentes, Qma latrociniis, hoe modo: Qui Iutrociniis mas quam iusto bello in Brutiis gerebantur res, principio Numidis non societate masis Punica quam suopte ingenio prom-quishi. 'm ηδ' ηψν pQix mo Romani quoque milites, & quae se
e aduersa la Hone:quae Antuli ali Locros
Rhegrum se contulerant, Hic rursum alia uerna qIspiam mserui quum seripserit Liuius: Qui exulabat Rhe Di puri ab era factione, tuae Annibali Locros tradiderat altitudinem arcis fabricatas Exompi uetuitiam, ad editam altitudinem. excitantibus alios am pro
Siccastigauimus dc ordinaui mus. Postremo certior res, alias excitantibus alios. Iamque ad a . 11
132쪽
Sed prope libenti uideri possent. Verbum uideri dici
est praetor autoritateni archetypi stri pii. Nam auaritia ne sacrorum in scripsimus, Igiri auaritia neci . l.ut sis initium nouae sententiae. Item pro quam asportaban inv
ierant quam asportauerant,extulerunt. ,
Furorem iniecit. Repotuimus,surorem obiecitat taucte seripturam. Paulopost legi potest,quam ipse ab Rhegyo abduxerat. sic enim est in codice scrip .
Primo iurgium, deinde clamor quoque. aliquis se
exercuit praeter caulam, quum Liuius indubie icripserit quemadmodum est in codice uetere, & nos in contextu restituimus, iurgium inde & clamor,pugna postrenio orta. Militum v implorabant auxilium. Emendauimus,mia litumque fidem implorabant. Quod uero continenter sequitur, pente frequentes milites scroces: uocabulum frequentes non est in archetypo spirensi nec solet ita duo adiecti cum uno substivit, io connectere Liuius. Ibidem mox sustulimus adverbium quum. Legendum enim est suffragante exemplari scripto: Vesut dueris
hostes ad arma conclamatum esse concurrerunt.
Scipio post paucos dies Locros aduectus.VΠus lectio, Sethio post paucos dies Locros hcXcri aduint . . ἐει qui antea per libidinem. Scripsimus: Et quae pio per Ibidinem atq; au. Nec sisti potuisse. Legendum est , nee subsisti potuisse Item paulo it: Exercitum caecilii, se particula dispum
ia Matris Ideae Pesimunte numen Romam adves fium foret. Quia pon statim apparebat quid seripsisset Liuius
ob deprauatam scripturam sta uerba quidam in contextum inscria psit. At nos ex ueuigiis ueteris sententiae, germanam Livii lecti nem exculpsimus,nempe hanc:Si Mater Idaea a Pesinunte Roni naduecta es lat.
Itaque quo maturius latis omnibus oraculis. pora tendentis sese uictoriae compotes fierent, id cogitare quae ratio transportandae Romam deae esset. Nullas dum in Asiasbeias ciuitates habebat populus Rom.
Hic rutilini locus ab de doceat, quantum eruditi uiri, prout timc erat seculum, Franciscus Petrarchi, Victorinus Folirensis & alii, lusi in Liubscriptis uersarentur, quoties nodosior lo aliquis occuriisset,
133쪽
tisset sibi licere putabant, ut sensum modo restituerent,non ut cur rent de taerbis. Sane dosius fuit, quod negari non potest qui hune locum instaurauit. Arbitror Laurcillim Vallain suis Io,quem Thaddaeus Ugoletus endat 'o Linio operam impendisse s ibit. Sed ut 'lior is & laboriosior est castigatio qua non solum sensus,ied Mipsi autoris uerba restituuntur. Effecimus hic aliquid diliget ter considerando lociim, & uestigia ueteris scripturae expendendo. Ea si e habet:Itaq; vo maturius iactis omnibus oraculisque portem de Romam Me ellet nullas dum in alia ibcias ciuitates nabebat populum M. Tu pro factis omnibus, scribe faustis ominibus, &yro portende Romam de e ossiet, portanda Romam dea e , habebisque germaniam Liuii sensi:m gerinanis redditum uerbis: It due quo maturius faustis omnibus oraculisque portanda Romam. ea esse nullas dum in Asia sociasciuitates habebat populus Romanus. Dixit autem Liuius, nullas dum,pro nullas ad cum diem. Porro nunc uides quantum peccarint, qui non modo tantam ue borum congeriem de suo adieceriint: sed Q pro quo, quoniam, &pro factis quod faustis esse debebat, usi sunt scribere titis.Et postridi mo , nullas dum mutare in nullas tum, ut esset alterius sententiae
Praemissis ab Iegatis M. Valerius. Legendum est R
inissus ab legatis M.Vat. Nam loquitur infra,M. Valerius unus ex legatis regressus, sic enim ibi scribenduin est, non priegressus, quem- ad nodum uulgatae editiones habent.
Romano,cui uni sidebant,auxilio. os sic scripsimus,&sertos ab Romanis,cui uni fidebant auxilio. Parthenosi. Et hic & infra reposuimus Parthinos. Sic enim Plinius appellat & Strabo. Caeterum Parthinos inter Libur- , niae populos Planius recenset. Item scripsimus, Dimallumque o pugnari. Cuna Romanis quocv. Et particulam adiecimus, Et cum Romanis quoque. Pro irminus,substituimus sin minus. Item, Neq; enim ipsi abnu sint, uu tu gati iam Hau imus: Neque enim ne lip ius quies reos abhorrebat animus Mox Derdae legitur in exemplari scripto ion Darda.
Haec iro scripta modo consignatam. Miror quisitam
ictionem imodo hic insulserit, non cnim est . in codice scripto.
mia averso. in Africam bello. Legendum est,quia uerta in Atticam bello.Paulo it adiecimus literam pr ominis, P. Sem ii α proa
134쪽
ANNO T. IN IX. LIB. proniin pace facta. uero sequitur,decessit,silaudi ex Mace
P. Scipioni proconsuli. Exemplar uetus, Pri consuli Scipioni cum eo ex. ideo scribendum tantum,ΡScipioni ion,P.Scsepioni proconsuli. Nam librarius ubicunt e P diterani reperit cri psit proconsulem, id quod alibi etiam in cauimus. Nec est mox,cumq; ea classe sed tantum,cum ea classe. Et rursum,ut Brutim dii rhus legionibus obtineret.
De Hispaniae imperio , quod in eam prouinciam.
Scrios iiiiii quos in eam prouinciam duos proconi. mitti placeret.
Et iacem stellae septies abortu solis. Legendum, Et f
cem Setiae ab ortu solis in occidentem Drrigi visam Est autem S tia V conim oppidum quod hic additiun est, sicut mox, Tare cinae, Anagniae,& Lanuuii. Porro quum scita upces ulum put retur me tin esse, pro illo supposuit alius stellae, alim septies ad
M.Valerius unus ex legatis praegressius. Ante docui-nuas hic legendum: Regressus,quum moneremus inibendum, romisi aes pro praemisiis.
Veram certe uictoriam eius rei sibi quisque mali ,
quam ulla imperia. Isaee oratio tametti integra ualde milutamen est de mendo suspecta. Nam germanam Livii lectionem nouidetur mihi restituis quisquis d 'rauatum in scripto codice i cum castigare est conatus. Legitur illic: Ueram certeauctoriam eius rei sibi quisquam ulla imperia Nec est ibi uerbum malleliquod ce te eruditus aliquis instillit subuenire uolens corrup ae & nautilia sententiae. Ego diligentius inspectis uitiatae scriptum uestigiis, non dubito qum sic scripserit Liuius, Veram certe uictoriam eius rei cupias, quam ulla imperia, honores te sussogio seu patrum seu plebic delatos. Subauditur autem in uerbo cupias, adverbium poti'uxi magis. Qui loquendi modus oppido quam elegans a Graecis iumptus est, apud quos huiusmodi eclipticas orationes frequeiatius re periacialis est illa, τυχης σαλαγειν, at
patres conscripti P.Scipionem. Non sunt in libro serupto duae istae dia ones aut duae saltem literae earum loco P.C. Sicut traditum a proximis memoriae temporum iblorum s pioribus . Archetypum spirense, sicut proditum memoriae a primis temporum illorum scriptoribus, libens posteris
tradideri ita meas opiniones,coniectando rem uetustate obruta. non interponam.
135쪽
. suum dele quieti .Lego, leti him. ani praecedit: tulo quare perire merito deberent adiitisisse. Sed si percundum etiam foret Q ia uero hic de delectu agitur facilis lapsus iit. Tam atroces atq; indignas iniurias. Diue istae uoces, atque indignas, non sunt in exemplari scripto. Paulo st, quique omnium nob.nee illic est quiq;. Fortasse sic legendum qui Locros recepit, omnium nobis recid perperamque factorum testis,subauditur existens agatur. Posset etiam lagi,ut coram P.Scipione o. n.r. P. D rum teste.
Multa foeda, & indigna a praesecto praesidii Amiti
care. Castigauimus: Multa sceda,indigna, & a praefecto praesidii Amil δc ab Numidis Aselso; passos esse. ndiscrimine est nunc humanum genus. Deerat diaetio omne,humanum omne genus. Paulopost scripsimus cumma- acini'pro quam maxime.Nam hoc adverbio se e Liuius utitur,ceii alibi quos monuimus.
Ad recipiendosa Carthaginensibus Locros. Anti-
Qua lectio ad recuperandos a Carthagin. Locros. Eam & nos secuti sumus. paulo st, praeter habitum uestitumque, & sonum Latinae linguae: quia uocabula uestitumq; non est in ueteri codice, de nos submouimus. Submotiimus & particulam,quam iccusativo tibiadinem quispiam adnexuerat.
Constuprant matronas, siunt in uirgines ingenuastraptus ex complexu parentum puerosi p. Hic mire quispiam fuit occupatus in mutandis Liuii uerbis.Nos ueterem & proinde sinceram lectionem ex ueteri uolumine restituimus,in nunc modum, Constuprant matronas, uirgines, ingenuos raptos ex complexu parentum . cotidie capitur urin nostra. Porro qui mi rauit,videtur legisse raptus pro raptos. Hinc retexenda suit illi tota
Miretur qui sciat. Antiqua lectio.Miretur qui nesciat. Nec quicquam incommodi habet scrino. Libidinis ac auaritiae superesse, quod in eorum ullo, qui pati potuerint. Scripsimus, Libidinis auaritiae superesse,
quoa in ullo qui pati potuerit. Et mox, exitiabilis tyrannus, pro exitialis. Et riu sum, cummaxime, prouuantinaxime. Item, & coniuges edidit, pro coniugesq; edidit. Vbi uatim sequitur in scripto corice: Et soluere rempublicam uestram religione.non exoluere.
. Qua tandem clade edoctus tande deos esse superbio simus agnouit rex, pecuniamq* omnem conquisitam. ii , Inielicit
136쪽
InselicIter instauratus locus est.Archetypu Spirense sie habet:
tanta clade edoctus tandem deos esse superbissinius rex, pecuniani omnem inquilitam in illesauros Proserpinae referri ius it. Nee erat opus hic conquisitam scribere, propterea quod insta legatur: Pcci niam,quanta ex thesauris Proserpiuae sublata cilci,conquiriSanc nitimis multa passim sunt in Liuio mutata, dum ex praeceMiuibus λquentia,aut ex sequentibus uicissi in praecedentia castigantur. Qimucro idem semper eodem modo sit dicendum.
Dein uerberibus ais: stos,seruilibus p omnibus sit
ficiis trucidatos cruciando. occidit. Iuxta fidem manu stripti co cis repositimus: Dein iacrberatos, seruilibusq; omnibus suppliciis cniciando occidit. Ego tamen malim erinlibus omnibus sit p. sine que. Nisi quili uesit legere cruciatos De absente,interdicta causa. Inseruimus duobus locis particula,ut:Vt de abssente,ut indicta causa. Paulopostpro post paucos dies scripsimus,intra paucos dies. Itena e templo,pro eri templo Q Fabius natum eum. Accusativum eum deleuimus. Et mox reposuimus per seditionem militum, pro seditione militiun. Item,sententiam deinde aequξ trucem. Sustulitnus aeque. Quod quitur:Quae Locrenses quererentur,& in scripto codice est,sererent: cogitandum an scribendum sit,assurerent. Mox pro dcceisisset, surposuimus decesserit. nam archetypon habet decet sit, mendose. Et Gleuimiis pronomen eas, Eas neq; senatum. Et sacrum piaculare sternita. Has quinque uoces hic temere. insertas, quo I ius a seqtiatur, Ac piaculare sacrum iocount nos dis. punxinuis. Est enim etiam sine istis incolumis sententia. Scripsimusq; , aperti,uiolati cissent, pro uiolatiq; essent. Et aduersus Scipionem. Hae tres dictiones praeter autorii tem scripti codicis sunt intuitae.Nam quanto magis principum oraqtionibus lacciabatur Scipio, tanto magis alioru studia sunt in illum acconsae Hoc uult dicere Liuiusu'aulo st,crepidisq; inambularem synanasio, libellis etiam cuia deletiimus accusativum cum.
i de caeteris minime assensus. Legendum cst: Mobmo ancnius. Intelligit QFabium Maximum. .
Ducenach recepta ab hostib us Hispania. Hanc peti.
dum totam aluo distinximus, transposita clausula insitim locunt reducta. hoc modo: Q is .enim conuenire quem modo ciuitas ii Henem adin trin, unum recuperrandae Hispaniae delegerit ducem:
quem recepta ab hostibus Hisenia ad imponendum Punic Llo finem creaverit consillam: spe destinaucrit Hannibalem ex Paria ha
137쪽
hi retracturum,Africam subourtim, eum repente tan prim QEPl minium, indim causa, yrope damnatum ex prouincia reuocari a Porro neminem hie ostendat quod scripsimus, retracturum sic enim est in codice scripto quum insta alio loco lusatur, ex Italia detracturunti Neque enim, ut antir monuimus, illum semper uocabulis utitur Liuius. Ut compararent inter se. Emendauimus: Aut compar
rent inter se. Subauditur. Ut.
I 'um uocatos ad cocionem. Antiqua lectio,in concione, Paulopost Sinet omni mora deleuimus dictiQ in omni. Si quis Pleminium alium ue accusare uellet. scripsimus,si qui Pleminium alium ue quem ac. uta Est si qui, pro si quis. . Item postea, tuam inimicum malint esse. Et alios triginta homines. Reposuimus,& ad duos & triaginta homines. Item, comperta oculis perferrent Romam, pro re terrent. Et sese parauit, pro se praeparauit. Praeterca terrestrem n ualemq; cxercitus, pro terrestres naualesq; exercitus.
Traiicere,di spei conceptae. Lego, traiiceret,& spei conci
d. i.o. p.c.d.P.Pt. compotem populum Romanum faceret. Subauditur, ur.
Idolliebantur irae. Scripsimus, molliebatur ira. Item, pro
memoriaq; absentis Scipionis ta ilius eos ad uulgum conciliabat. mortuus est tamen prius in uinculis quam iudicium de eo populi perficeretur, ita nos repol mus: Mentoriae; absentis Scipionis i i rem ad uulgum conciliabat. mortuus tamen prius in uinculis est, quam iudiciuin de eo perficeretur. In ueteri coclice laborem legi-xu , b pro u posito. pro hoc uocabulo quidam duas dictioncs, i cilius eos, introseruit. Sequitur postera, ct tribuni classem eam. nos deleuimus accusativum eam, , , Ipse legeret. Castigauimus eligeret.Et mox: Dum haec apud R Omanos geruntur. Ite ,ad ea rem confirmandam, pro consti mandam. Iam enim nubilis crat uirgo. & partic dispunc Praeterea,initae regi societatis, hoc est,a rege, U prius crat regiae. Ibi mox legstur in uolumine uocri,paruulum uinculum.
Auertit et uero salsi elicitas praeoccupando mentes
hominum. Quid hic iacit participium elicitase Impedit sensio, non illustrat. Non est in archetypo spirensiti Proi 'de & nos induximus. Paulopost,& regno suo posset c6sulare,scripsimus, ac regno possit con utere. Item postea, quas legiones potisiimum, quantu militum numerum,3 conitinctione ex n a.
138쪽
Item circum oram maritima misit. Ac nutuus ommudeerat,quem nos interuimus Item circum oram omne maritimamnusit. Quod uero inferius aliquanto sequitur : Sed in urbibus etiam oppugnandis, submouimus praepositionem, in. - Non paruo numero inter autores discrepat. Anti electio. Non par numero inter alitores discrepat. Lego: non pari numero , inter autores discrepat. Hoc est, eo quodnumerus apud illos par non sit. Ibidem mox legitur in ueteri libro, sedecim MI lia, non, quindecim millia.
Alibi parum pIus dimidio rem auctam. Emendavia
mus, Alibi parte plus dimidia rem audiam. Mox, poni malim, pro malui. Et paulopost, nauibus ant conscendere coactos continuita Vbi prius legebatur: In naues ante con .c.continuit. Item, M. Pomponio cura data, non, curam dat. Vbi mox, in antiquo uolumine logitur, trigintaquinque diurum. Et tamen sequitur raquam di rum quadragintaquinque in nauibus esse. Expunximus illic accu- . satiuum neccssariam. nam archetypum Spirense sic habet:Si aquam hominibus, iumentiso; in totidem dies,quot frumentum inposuis lat. Hoc est in usum hominum iumentorumq;, siue pro homini bus iumentis ;.E6m abundans omni copia rerum est regio. scripsimus,omnium copia rerum. Et mox priusq; pro prius quoq;.
Quanquam si magnitudine clusis aestimaretur.
Emeiadauimus: Quanquam si magnitudine cuiles aestimares. Sic autem legendum docent sequentia. Ingentis ad incrementa gloriae. Reposuimus inge ri , iicque distinximus partim suapte sertuna quadam ingenti, ad incrementa gloriae celebratus. Paulopost, in portum castigauimus, pro in portu.
re ad prosequendum scipionem. Restituimus hic particulam &,qi iae deerat, QuI & ad proseq. sci . Ad hoc lNiones. In exemplari uetusto plerumque legisti Ad hoc, quod in uulgatis editionibus est, Ad haec. Hic non Lisse
inutatum a castigatoribum equidem miror.
Dii dearm inquit, maria, terrasin qui colitis. Vetus
lectio: Diui diuaeq;, inquit. . Diuos perpetuos esse Varro tradit, qui propior sui execratioue timentur,ut sunt Dii manes. Diuos pro diis reperias & apud Plautum. Nec est mox inscripto codicrimaria te rasol; qui colitis,sta,qui maria ter se; colitis.
Uri quae in meo imperio gesta sunt. Dictione uti nescio qui
139쪽
li hic infulsit,quae elegantius subauditur: porro non habet antiquum uolumen gesta sint,verum ait Hunt. Item, hi, populo, plebiq; Romana Non, mihi populoq;. & plebi. Rom. Bene uertant. Exemplar Spirenyccxpresse hic habet, benei mancent, quod tamen illic geminatum legitur errore librarii. tertim ueteres ii incare pro uertere usurpasse docci uerbum averruncare, quod auertcre significat, quemadmodiam annotauit Nonius Marcellus. Nihil igitur opus crat hic pro bene uerruncent scribere, bene uertant, quando haec tota Scipionis precatio uetust rem ipsim rescrt.
Praeda onustos. Hae duae dictiones non sunt in codice Spurensi, Qu2d uero sequitur, mecum domos reduces sistatis, expc dendum num legi debeat,domo.
Vti mos est in mare porricit. Antiqua lectior Vti mox
in mare proiecit. Et sequitiae uerbum praeteriti temporis, signum dedit. Mox scripsimus, celeriter conis tu terrae ablati sunt, e praepositione cxpuncta. Statim sequitur in exemplari scriptor Et a meridie nebula occipit. Non occcperar.
Haud ita multo pdst T. Posthumius gubernatori
Archanum nostrum habet tantum, haud ita multo post guiam tor Scipioni est. Proinde apparet praepositionem post dedisse occasionem,ut aliquis insulciret gubernatoris nomen T. Posthumius. Et vento eodem serebantur. Castigauimus: Vento e dem ferebantur, particula & delata, quam debemus finali syllabae precedentis, iubet. Inde et re correptum cursum. In antiquo uolumine i gitur, indoaegre correctum cursum. Aberrarant enim. qui error non citra difficultatem correctus est & cmendatus. Quibus descensiones in agros marit.sactae erant. A chetypum quod penes nox est, exscensiones habet, quod etiam alibi in codem codice scripto lectitatur.
Octo millia liberorum capitum seruorum.. Genitivus capitum a quopiam insertus est. Nam in scripto uolumine tam tum est: octo millia liberorum scrvorumq;. Caeterum cum magis iure gentis, qu mautoritate inter suos, aut uiribus obtineret regnum. Sic castigaviamus secuti fidem manu strapti codicis. Caeterum quum magis i re gentis, autoritato inter sitos, quam uiribus obtineret reFnum. Sensus est: obtigerat illi inter suos autoritas. Ea magis quam uiaribus obtinebat Enum.
140쪽
18 A N N O T. IN IX. L I B. Vrbem MasanIlla primo impetu capit. Addidistis
particulam Et duobus locas: Et urbem Masanissa primo impetu capit,& ex regiis alios tr. se recepit.Deinde scripsimus, quo primum intenderant iter. pro, primo intenderat iter. Item,& Inestaeum
Nam de ipse cum exercitu. Repotamus,Mam& ipse cum exercitum, quo Capulam uicerat, & ex reccptis post caedem regis, aliquot habebat. Item, tantum peditum equitumq; habens. Quia sibi aduersus Syphacem. Emendaui inus, Quia sibi cum Syphace. Deinde deleuimus pronomen cum, futurum eum in codem honoro.Quod uero sequitur ibi, quo apud Galain & mulce quondam Dillet, ingens erratum est, Scribendum: Quo apud Ga lam Dei alces quondam fuisset. In medium regnum eundum .aut sine certamine concessuros in ditionem. Rntiqua lectio, In medium reges eu
dum. Item mox, persecuti sunt regem.
Plures. quam iusto saepe in praelio. Scribi debet, in
bello. Nam praelium iptam pugnam & hostium congressionein significat. Mox scriptimus, Carpbaginiensium pro Carthaginiemses. Et alioqui statim sequitur, Carthaginienses. Deinde rem tuimus, praemiorumque ii gentium spe, ero ingenti spe. Postremo pronomen is deleuimus. Nam in fine positum est ucssium a quo totus circundultus pendet, Boccliar ex praef. rcg. & caetera compellit. .
Sed copiis etiam aliquato maioribus. Inserisimus par
ticulam ut, ut aliquanto maioribus.
Sequentibus sese abripuit. Scripsimus, sequentibus io
eripuit. Et mox, ita circundedit, pro circumuenit. Ituna, omnes ad unum interfeccrit.
Inter uirgulta ulterioris ripae emerserunt. Lesi d si
eum eo uirgulta interioris ripae tenuerunt. Dii boni quid lingi potest impudentius illis qui ulterioris subdiderunt pro interioris, protenuerunt, emerserunt. Deinde quo cohaererent uerba potius quam sensus, adiecerunt praepositionem inter. Paulopost, redit scripsimus pro rediit.
Patio posse est uisa iactationem. Ad sdem manu scripti
codicis cauigauimus, Patiq; posse ullus iactatione ut de ipso Ma- sanissa intelligas, non de cicatrice. Haud plus x L. equitibus cosseetis. Archetypum spirensa habet: Haud plus triginta equitibus conlectis. Habet deinde, A ri;