장음표시 사용
301쪽
Ad comus,scilicetaneum, qui debitor sum. Sed in reget lum. nrgastulum locus est, in quo mancipia deteriora uincti opus facere cogebatur,aut asseruabantur ne ausa renti Graeci alias uocant. Quand & Ergastillum significat ipsa uincula mancipiorum uinctorum , quibus grauati serui, tamen opus sic credi laborare cogebantur.
Foedum,id est inculatum. Auditatist , scilicet de semiore milite illo. Soluti,id est a seditiosis. Implorant, scilicet ut sibi feratur auxilium. Agminibu',id est tiolbrum. Patrum , id est ex patribus. Temperatum, scilicet, a ui. Deformitatem, id est ignominiam. Haec, id est uincula. .Dicereud est dicebant. Ipsi.id est,plebei.
Publici consilii, id est Senatus. inisequentiam, id est
raritatem. Impediendae res,id est rauid consulatur & decernatur propter paucitatem Senatorum. Tergiversari,id est sensim declinare a coeptα Ludibrio,id cst patribus.' Incerti, id est Consules. Veniendo, id est in seruitum. Contraherent,id est consisterent. Appius uehemenstis ingenii Pro illustranda historia & motu agendo Liuius pri, denter duos Consules diuersi ingenii inter se cpAer Appium ferocem infestum pl. ,omnia uolentem iure senuno ere,qui sua poctinacia magis irritaret & incenderet furorem populi,quam sedaret. Seruiliuin autem leuem, ita item,& qui uellet popularis osse furoremq; δc iras seditionis clementer componere. Appio quidem S . natus fauebat dc patre intestissima uero plebs erat. Servilius autem in odio apud senatum erat, propter popularitatem, neq; tamen ubiam gratiam inibat apud plebia, cum efficere non pollet ea, quae promisimu dc inceperati sicq; coepta seditio hunc annum perdur in inmotii plebem ad quaedam ouidia praestivida pellexerit ita lenistate seruilius.
Uno aut altero I id est seditioso. Fle fit, id est lenitate. . Frangi,id est imperio. Terror,scilicet mit. Afiecere. id est commouere. Adeo discordia. Epiphonema. Exultare plebes. Exemplum malitisce inuidiae in plebeis,qui malintipii quoq; perire, modo optimatibus etiam periculum & exitium uenia quos otinant. Exultare, id est exultabat. Nomiona darent,id est in album militare. uilitarent, id est militare deberent. Praemia, id est opes di honores. Curia, id est totus Senatus. Expediret, id est eriperet. Ibi curae esse. Breuiter hic complectitur iusta com
302쪽
Honis materia qua Smilius plebi, captat beneuolentiam 1 st dio Senatus erga plebem. Deinde hortatur plabeios ab honesto id periculo imminenti, ut militiae dare uelint nomina. Caetera hieron praesens differt, quoad per omnia commodius plebi possit com
Deliberationi, quam ideo disseiri oporteat. Marima, id est numero non authoritate neq; consilio. Laxamenti, id est spatii. Accepta,id est a senatu : quia non nisi merciae persuasum , velle suum officium facere, est seruile & illibet . Nam de turpe est utilitatem praeponi honesto. Concioni , id est suo sermoni. Edieto,id estperedictiam. Edendi, dandi. Moraretur, scilicet a fructu possessi nem. Fieri,id est se . Proripientium, id est nexorum. Retinendi,scilicet nexos. Saa mento, tari in se tur iurando astrinserentinilitiae. Vallum inuadunt.Vallum,est munii nenum castrorum. Munimenta, id est ualla Comses,id est seruilius. Ardor,id est adpraelium. Prasae datum , scilicet uesiceret
cuilibetmiliti rapere quantum posse sibiq; iuatim retinere rapta. Nam alias praeda pleruns in publicum consertur. Romanos, silicet exercitus. Palantes,id est mantes. Eques, id est equestres copiae. Exercitus,id est hostilis, quod contra ius gentium est & contra iiis militare, simul indicere& facere beluam, cum aliquod spatium inter illa debeat intercedere.
Promissa Consulis.id est semilii. Ius dicere id est d, bati Nexi, id-uincti propter debita. Cui, id est alicui. Collegam. id ςst Seruilium. Exprobrabant , id est suas cicatrices re belli nierita. Consulem, id est Seruilium. Sed
tergiversari.Tergiversari,est se subducere ab incoepto. Ait
ram partem,id est plebis. Gerendisse medium diu cum
neutri pani se uellet icere palam. Mossem,id est nimis fiessem timore. Ambitiosum. id est ad plebem. . Fallacem, Hest quia non struaret promita Annonae, stilicet curandae, ut suppeterent ea, quae in aestum
Colle um,id est societatem. Centurioni, id est praes eta priimpiis, id est primi Manisvili. Centurio qui praeest centum militibus. Fasigio. id est statu. Vtique, id est marime. Desperatio enim. seditio abinate nimia in apertat unii erupit
303쪽
erupit truvlem Manaiestas quoque Consilla laederetur.
Singuli, id est, creditores. Pluribus,. id est dinitoributi Populari,id ςst quo silentio uellet sibi iam in is em teri Iudicium, id est quod eriperet sedi sun & absolueret.
.e . Supererant, stilicet Appio. Seces ionem. Dcetao in eum Vspiam se hostiliter quasi sebducit, ulturus stin iniurias. Neutris.imeque trium raeque plebi. . A.Virginius. D .Hmoquinto anno post exactos reges A. Virginio &T. Vetusio sensulibus editio alterum quoq; hunc annum durauit,estq; aperta secessio tacta. Tremdare' est certa esset metu & peric L. Temere,id est inc sulto. Delatamo rem, Excepta est id est res. Clamoribus: Glicet senatorum. Si quod. Alii si quid, & melius. MBratus.iqui fungerentur.officiis sio. Hublicum consilium, .ici natum. Vnum uirum.Ab exemplo arguineinum. Dci. Virum esse praesenti animo & forti. am Consulema qui non sangatur suo ossicio. V - repti cilicet a Senatu. Ocio. i. praemio. Quia homines nihil agendo distant male agere, sumuntq; sibi liceritiam cuiusti id
lata Publica Bdes,leilicet data a Consule sensilio. Vt puscilicet liberi non seriit. Eorum.ilatrum ' Vltima, ineri tosissima. , Adsellas.i.Tribunalia. V. - Patrum.ideoq; imperitissimus. Animus id ortitudo. Vtram re, id est voluntate patrum uana plabis pertinacia.
Tum demum Consulas,scilla 'dixere Postulamus. Postulare, est iure petere. Vt ii, scili t patres. . Ignauia i , licet nostra. Redeunt, scilii et, Copsules. Ortamen ii r Sen iores de plebem in soro. Globus,id est turba. Impetus 5
3uzionem posuitam L Postulare quaestionem, est
io ipsa cognitio,inde iudex α cognominatur quaesitor d est cinquisitor uel examinator causae. Tres. Variatip ientcntiarum de pacandis seditiosis. vP.Virginius. Vir nsularis. Non uulgab it rem, id Arion censebat omnes nexos solui debere, dc liberari a nem De his,id estliberandis. . T.Largius cilicet dicebat. Sia
m dest pacari. Si alia aliorum,Hest,si licii et & alius
304쪽
non. Accendi. sicet per inuidiain. Tantum turbar id est tantas turbas. Sarvire,id est quam,ut aliquid ui agere se. Id malum. cilicet laiciuiam. Ad eos scilicet populares. Agedum.Adverbium hortam tis. Pulset,scilicet aliquis plebeius. Qui.i plebeius. Vnum id est Dictatorem. Rursus, id est si conserretur cum sententia& iacto Virginii & Largit. Rursus,id est ex aduerso. Exemplo,id est collatione. Totam fidem, scilicet debitorum suis cressitoribus seruandam, Utro ridest in utramque panem, uel inter sententiam Largii & Rppii. Privatarum. Quia senatoribus plurimum debebatur a nexis. Quae semper. ema. Imperium, Dictatorium. Suo, id est iure dictatorio de
. scilicet plebs. Prouoeationem, id est irem pellandi, quod esuibus concesserat Valeriuς Publicola homo po-nularis. Ea familia, id est Valeria. Edictum, id est lax. ctum est tempora iam, lex perpetua. hoe differunt inter se lex edictium. Potestati id est dictatori. Nomina dede re, id est militiae. Lmiones decem. , Illi non onuici habitatum in urbe Romana, sed in toto Latio, qui quoque ciues Romani erant, qui ad bellum hic inscripti sunt. Aequi . id est Diai. . Lalium,id est Romanis socium. Retractare arma, id
Excivit, id est elicuit, Contemptim . id est qui eo remnerent Romanos. Pilis.iacit hastilibus. Rem gerere.. Stupentibus, id est quasi nihil sentientibus. care,id est splendere vibratos. Cursu ierant. Et te fatis gauerant ita. Uigentes, id est non sesii. Velitras ad oppiadum Volscorum.
. Plus sanguinis iactum. id est sesim. Nam ficere sanguiunem, i fundere sangmnem, historica pluasi. Promiscua caesde, id est,qua. nomini parcebatur, ne mulieribus quidem, pueris re senibus. Pedes, id est pedestris acies. Post pGnam serulicet contra Latinos,de qua supra sub consulatu T. Ebutii C. V Postreis P, id est Valeriis. Ad spectaculum scillamimorum. Curulis, id est quali utebantur in Curia illi, qui in gistratus gerciant, aut gesserant honoratos. Coloni , id estis
Consilis, id est Temere, idia non ita prude
305쪽
ter. Mesecommissum, id est imprudenter coeptum. t ut usa,id est propter ignaviam. Incruenta, id est, sine sanguine parta. Trifariam, id est contra Aequos , Volicos, sabin Eumitu cilicet prospero. Cum, id est partim. Tum, id in partim. Praeparauerant scilicet se. Valerius,id est Dietator. In Senatum, id est ad senatum ueladuersus senatum,qui conabantur premere plebem. Mediusfidius quasi, deus iuuet fide uel,me dea iuuet fides, ex quatuor uocabulis compositum. Qino ad me. Aequabilitas Valerii, eui cum senatus nollet obsequi, sed plebem pergeret Hemere,e tandem seditio in hostilem sterisionem. me magistratu, id est.praetum Privatus, id est sine in sistratu. Indignantem id est aegre feretem. Suam uicem, idest miseriam pubis QPraestaretur cilicet ipso effectu eipsa.
Incessit a uerbo iocesib. Teneri sacramento, id est i
resurando adhuc obligatum esse. Exolui Resere.Quia non sunt facienda mala ut eueniant b
ii neque maius malum est admittendum, ut cultetur minus. Fama est.id est de sacro monte. Lacetati, scilicet ad certamem Suspensa,id est dubia.
Metu, id est irae metu.Nam Senatus timebat plebem, plebs vicissim timebat Senatum. Plebs id est qui armati fuerant in e ptatione sub dictatore Valerio & iam secesserant. A suis,id est ples,eis qui in Urbe remanserant Diu sere quasi dicat, minime. Eristat id est oriatur. Ducere,id est putabant. Eam, scilicet concordiam. Per aequa. pax etiam inicitastinis,m Iior est bello aequissimo,nedum seditione. Inde. id est ex plebe. Pissco,id est exoleto.
Horridoa polito. Modo dicendi,id est orationis genere. Vide autem Ciceronem in Bruto, & Hadrianum incom-imentario de lingua Latina, qui genera dicendi quatuor secundum aetates numerant.. primum Priscum, quod exoletum es inculium erat ab Urbe condita ad bellum usqtae Punicum secundum. M dium uero a Catone Censorino dc Scipionibus, qui circiter M'num Vrbis quingentesimum dc quadragesimum uixerunt, duravi ad Ciceronem inque. Deinde optimum genus aetate Ciceronis,
Virgilii, Liudque floruit centum annos circiter. uum Vnus vicenti nouum optimo illi longissime impar dc diuersum,m dio autem lasciuius, pis aetatem Litui & Fabii fuit in usu, ad millesimum circiter anuum Vrbis, inde uero successit mera propemodum
306쪽
sum barbaries, tametsi aliquot boni poetae tum quoque fuerint, sed pauci admodum. Temporis ... Apologia mire sestiuus 3captus ad plebis
arum' me ciliandos, de membrorum in corpore conspirationea eis uentrem. Nihil aliud, id est agere. Conspirasse, stillet semot membra. Conficerent, id est mmderent. Hac. adest ex hM. Tabem, id est fere absumpta esse fame. Reddentem, id est dimittentem, derimm . Vigemus. id est ual P iter, id est pronortione ita in uenas. Maturum, id est recentem di bonum. Consecto, id est digesto. Sanglimnem, id est sedem animae &uitae. Hominum, idest plebei
GomparandR per analosiam singula singulis Concessim, id estirum, Sus, id est plebei. Sacrosaii-
id est ita non uiolandi,ut sacrum, deuotum, execrabileq; cstaenis caput, uitaque cum bonis, qui aliquam uim aut iniuriam suis
tribuni oeferre auderet. Auxilii, is cst pro plebe aduersus G fides. Capere, id est capessere , gerere. Ita Tribuni: Primi Tribuni plebis CLici v&L. Albinus
ει Sicinius cum aliis duolnis creati sunt,miano Idus Decembris,anno ab Urbe condita ducentesimo quinquagesimo nono: le quo magistratu plura in catalogo dicam. .
Legem sacratam, de immunitate Tristinorum. Esse Iactam, icilicet a Tribunis. Huic historiae deseditione,*bnectam catalogum Aliquot institutorum atque thesium, quibus exempla eius explicimtur.
atque thesium templare seditionis. Imum ergo institutum obserua de nexis ob aes alienum ita uero turpe uidebatur ipsis Romanis legibus, suam rem tantii rem male curare & nTligere,& aliena quasi pecunia mutuatitia uitatare laempi uri cogi, ut ius fecerἱnt creditoribus, non solum rugide debita postere, ta etiam ipsos debitores in uincula atque in carcerem priuatum atque in seruitutem adeo coniicere, ut si pec niae non esstat soluendae, corpore saltem luerent & satisfacerent. Qirare & cim moreretur siquis aere lieno obstrictu plus debens. quam ut ex6luere de suis bonis credita posset, reliquis illius cad ner discerpendui dilacerandumque creditoribus dabatur, ut quio v v qm
307쪽
qne siti crediti nondhun persoluti partem sappleret cadaueris quae lex fuit immanis quidem, sed adeo inuisi erant tum prodigi &Meoctores, ut tale ius competeret in eorum cadauera, sitq; ocmplo tam saeuo deterrerentur a negligentia suarum rerum. Vt enim
Rerumpub nerui sunt & praesidia diuites ciues, ita non potest consistere in placida pace & sine iniuriis populus ille, in quo multi sunt debitore prodigi, decoctores,& ualidi mendici,ociosique. Vos vir ereto illa coercitio uel seruitus deestorum,Nexus, eo quod iiii & carcere quasi necterentur, unde & ipti appellabantur, Neri. Sed exoleuit hoc ius de miliato noviquia publica coercitione iam debitores coguntur satisfacere suis creditori L . . . . Secundum. Hoc quoque armi quantum oderint Ieges Romanae ignauiam & negligentiam rei familiaris, & contra' vendi aeris alieni Acilitarem, o permiserint grauissimis usuris premi debitores ipsos:ita, ut men inue quoque usurae soluerentur,aim annuae. Hinc suere usum uicelimae,trigesimae,& ultra, centesmmota est,quae usu aequarent ipsam sortem, id est, summam pecuniae mutuo datam mense vigesimo trigesimo, centesimo, & h tamen ius cominam est ab Imperatoribus R omanis, cum uiderent immodicis & immensis usuris bonos quoque ciues exhauriri in usurariis. Verum de hoc Iureconsillios consale,in materia de ἡμris ualde&certatim sollicitos.
Tertium. Mancipia suspecta, aut segitim, aut ne ora creastulit coerceri, & miscina quasi domari ius erat: quia arbitrium uitae necisque ieruorum suorum qualiumcunque habe domini. Ergastulum,est locus in quo uincti strui cogebantur im 'Qu istum. Plebeiorum&priuatorum. hominum non est, moderari & arbitrari publica consilia, quae magistratibus Moat ribusque demum commissi sunt. Vnde Anacharsus phi sophus Scytha dixi empub.Atheniensem celeriter perituram eila, qu in ea consilitarent quidem optimates, sed plebs decerneret & ii ret,ut fere solet in Democratia fieri. ntum. Non ita ualent ea quae a minore parte Senatus vel talegii statuuntur & decernuntur, sed quae demum a meliore,
sutiore,aut maiore parto decernuntur. Verum de hoc prolixae uini disputationes apud Iureconsultos,qtiando pars collegii una autorintatem habeat statuendi quippiam, inici absente uel repugnam
D alae cuius regula sere haec est, q0δm dixi.Vt melior pars uincat
308쪽
nasa hominum ut maior pars uincat meliorem. Sextum. Rrdorem militarem non reprimendum esse e mentem capellaru praelium experientia militaris praecipit. go enim ardor ille est uehementior, eo fortius pugnant milites. Nam ara dat animos. Q. Vrbs aliqua capra datur ptardae, tum proprium es uiusque militis;id quod ex praeda capiti A lioquin at lenire' in publicum ridigitur,& consertur ad diiccni, qui cana parti tur inter milites, i uendi pecuniamque redactam in anatiuin re ponit uel in alios usus praedam conuertit. Octauum. Iuregentium Sc militari non debet inserti bellum,nui ultro citroque missis legatis de rebus repetendas, utrinq; responso dato tametsi iam Diritq; omnes imitantur exemplum A vincordi m tirllo indicendo,quod statim cum legatis, nodum ac cento responto ab suersaria parte,contra tin gentium iniserunt, caecabus S rapinis grassantes.
Nonum, B c tis pecuniis ius dicendum est propter D
iam priuatim elliceque seruandam, & ut unicuique suum reddatur, neque ius suum intercipi debet a creditoribus contra debitores,tamettii uperes. Oportet enim priuata inter ciues beneficia uncti & florere. Neque enim alter sine alterius ope per omnia poteri uiuere, que consisterent mutua beneficia, si nulla gratit clo,si nullum ius reposcendi crediti esset.Sunt ergo datiores tia iuris alliciendi,ut eo promptius de libentius pauperculos ata auuent Fc ia, aliaue ope,& cogendi pauperes, ne sua ingratitudia ne de iniuria aliis tenuibus noceant apud diuites. Pecimum. Lex Solonis fuit teste Gellio in secundo, capite odecimo,& Plutarcho in Soron quam Romani quoque post ab Atheniensibps mutuati sun hanc scilicet: Seditione existente in anquo populo,non serendum esse eum hominem, qui neutri pa ni adhetrer si dium indi-ntemque se gerere uelit. Oportem ergo ad alterutram partem se transferre quainuis optimum ciuem. Multo enim melius esse cum iniquiore etiam de iniustiore partulantire contra saniorem,quam a neutra parte stare. Potest enim ianus uir suam partem magis dc maiori commodo Reipub. adiuu re, quam medius ille dissimulator & proditor quali utriusque partis. Sic merito Seruilius Cons se medium gerens apud utroicis,
iam sibi conflauit.Reliqua uide in allegato capite Gest Potesttilia' lex non tantum seditioni, sed cuilibet distordiae publicae uepriuatae accommodari. v v χ
309쪽
Undecimum. Honorati magistratus&altiores diminis
ossiciaq; maiora non debent mandari uili aut non idoneisitanis,ne personae leuitas aliquam maculam inurat dimitati,& ost eio obsiLPMeherrimaque ibi demum est sinctio, unium prudentisque hom nis uirtus aliquantam maiestatem affert officio reuneri publico uel priuato. Quod si tamen dignitas uel magistra ad aliquem indignum deuoluitur, non debet conremm magi 'tus propter personae utilitatem: ut si contingat aliquem non id neum nasci fieriue principem, ut sunt plerique heroum filii non debet vilipens propter illos ossicium: quia in magistratibus non persona,sed uolunta ius & autoritas totius populi,& adeo o dinatio Dei iurisque raturalis spectanda est.Valet ergo lex praevi L magis inuoluntariis & arbitrariis honorum sustragiis, quam iniuretaereditario aut simili casu. - Duodecimum. Consilio&autoritate principum, non clamoribus neque improbitati uulgi, potitis aliquando cedere debet magistratus, & obsequinta tamen, ut maiestatem suam non immina, tametsi nonnunquam plebis quoque furori, tanquam tempo-
Decisi tertium. Conventicula & occulta colloquia prohibentur hodχque in iure ciuili, ac pro seditiosis habentur, quieonnenticula faciunt. .
Decimumquartum. Immodicum otium populomon in permittendum quiamilitia aliisve lab'ribushonestis occupari de Drepotius, quantiat otio in luxuriam licentiamue declinet . Decimumquintum. Non clamoribus aut reprehensi rubus, sed prudentia & animo praesenti res avi de t in senatu publicisque consiliis. Parum enim prudentis est multa uocuerati,&plura reprehendere,quam corrigeret emendare. D motae in Philippica quadam dicit, duo genera esse civium pem nitiose,Vnum eorum,qui prae cupiditate immodicoque studio pi intorum commodorum publica negligunt,& neque re, neque consilio adiuuant,etiamsi in magistratu agant. Alteram mm, qui cum in publicum consulere non omnino possiant, per impotentiam uesimprudentiam suam, tamen sortiter uociserando calumniantur ab
aliis etiam bene acta, . . r o
Decimum&xcirim Nese .consulitiar inter discordiam de priuatasolpiditates contentionesque. Consentientes ergo oportet esse animos recto consulentium, ne dissiliuiitudo uoluitarum perturbet negotium,totamquo causam,
310쪽
Periculosem est fidem priuatam Ia-DD die pri in exempla tu publicum quoque obsint, neue s mel reta fides in aliis quoque magis arduis contemnatur. . .Decimuino 'auum. V mementia imperia seueriorEue teliu non permittenda sunt uehementibus de serocibus inpentis. tractabilis fiat temperatura potentiae &anu. Non licebat priuata autoritate in G
Vagesimum. Vbi Senatus contra totum populum iniustius quid decernere statuit,ibi licet contra senatum habere actione α reterre pro popul tanquam pro maiore parte Reipublicae Pti stat enim p cos ostendere,quam totum commune laedere vigesimumprimum. Sacramentu militare, emi iame dant milites,se fideliter pro Duce,pro patria, pro suis D tibi dimicaturos, & re o quo suos adiuuare uelle, obligantumuenoc acramento tantisper dum consectum sit bellum Vigesimii secundum. Nullo sectere exolvitur religio ulla. Neque enim sunt faciense mala,ut eueniani bonamutato inrunus uini facienda mala.ut euehiant mala alia Uigesim tertium. Iniquis conditionibus recte aliquam do pax initur,etiam iniquisiima,quq tamen melior cst bello aequissimo. Inter duo enim mala inus & tolcrabilius malu debet est
Vigelimumquartum. Quantis studiis&obsequiis Se
tum dc Rempub. suosque magistratus iuuare & obseruare tenea 2r pura aperte indicat pulcher apologus Agrippae de uentre M aliis membris in corpore seditiosis, & ii Iaac comparatione per analoga' singula singulis si conferas,suppeditabitur tibi luci copiosa materia de hac thesi. Vagesinaumquitatuna. Tribuni plebis , magistratus n- 't: qua patroni plebis,contra Consules sunt creati, phirimuinq; iuris his Mut intercessionem contra senatus decreta, lationem auacilii Dro ple u colura Consules,relationem ad plebem pro facie 'dis plebistit est,te bus a sola plebe latis di approbatas. Ἀα nem pro plebe contra Senatum, immunitatemque tantam, ut capi- dςuotum cisci etiam magistiatui qualicunque tribunum plebis aliqua ui aut iniuria, & haec quinque tum 4 ribunorurn es tantam licentiam postea evexerunt plebeios tri uos , ut nihil sere non auderent , sibique non arrogarent, . V V 3 taliter